WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI
24.10.2007
- –Joseph Daul, Lutz Goepel, Neil Parish, Struan Stevenson, Esther De Lange, Carmen Fraga Estévez, Esther Herranz García, Elisabeth Jeggle, Mairead McGuinness, James Nicholson i Agnes Schierhuber, w imieniu grupy politycznej PPE-DE
- –Luis Manuel Capoulas Santos, w imieniu grupy politycznej PSE
- –Niels Busk, Kyösti Virrankoski, Willem Schuth, Ona Juknevičienė i Danutė Budreikaitė, w imieniu grupy politycznej ALDE
- –Adam Bielan, Sergio Berlato, Janusz Wojciechowski, Gintaras Didžiokas, Andrzej Tomasz Zapałowski, Liam Aylward, Zdzisław Zbigniew Podkański, Ewa Tomaszewska, Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk, Ryszard Czarnecki i Mieczysław Edmund Janowski, w imieniu grupy politycznej UEN
- –Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
- –PPE-DE (B6‑0400/2007)
- –PSE (B6‑0401/2007)
- –ALDE (B6‑0403/2007)
- –UEN (B6‑0404/2007)
- –Verts/ALE (B6‑0405/2007)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie podwyżki cen paszy i żywności
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 33 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,
– uwzględniając rezolucję legislacyjną z dnia 26 września 2007 r. w sprawie odłogowania gruntów w roku 2008,
– uwzględniając art. 108 ust. 5 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że światowe ceny zbóż w ostatnich miesiącach ogromnie wzrosły, a publiczne i prywatne zapasy zbóż spadły do poziomu najniższego od 40 lat,
B. mając na uwadze, że zgodnie z najnowszymi szacunkami plony zbóż w krajach UE-27 wyniosą o około 8 milionów ton mniej niż w ubiegłym roku,
C. mając na uwadze, że plony w 2006 r. wyniosły zaledwie 265,5 miliona ton, co daje jedynie milion ton na tegoroczne interwencje,
D. mając na uwadze, że światowa podaż zbóż ucierpiała wskutek niesprzyjających warunków pogodowych, szczególnie suszy i powodzi, które najprawdopodobniej można przypisać zmianom klimatycznym,
E. mając na uwadze, że w większości państw członkowskich UE nie można dostrzec bezpośredniego i długoterminowego związku między wzrostem cen niektórych produktów a popytem na biopaliwo, należy jednak podkreślić, że w takich krajach, jak Stany Zjednoczone aktywna polityka wspierania uprawy kukurydzy z przeznaczeniem na produkcję bioetanolu wywiera bezpośredni wpływ na ceny paszy i żywności, co zostało potwierdzone przez OECD,
F. mając na uwadze, że opublikowane we wrześniu 2007 r. badanie OECD na temat wpływu produkcji biopaliw na ogólne bezpieczeństwo żywnościowe i różnorodność biologiczną w skali światowej ostrzega, że współzawodnictwo o grunty i zasoby między sektorami produkcji żywności i paszy z jednej strony a producentami paliw z drugiej może spowodować wzrost cen żywności w stopniu zagrażającym ograniczeniem dostępu do żywności dla najuboższych narodów i regionów,
G. mając na uwadze, że światowy popyt na żywność rośnie szybciej niż jej podaż, również dlatego, iż rosnące dochody w krajach wchodzących, takich jak Indie i Chiny, w połączeniu ze wzrostem liczby ludności nakręcają popyt, zwłaszcza na mięso i produkty mleczne, a co za tym idzie także na pasze,
H. mając na uwadze, że brak bezpieczeństwa żywnościowego jest nadal faktem dla ponad 854 milionów ludzi, z których około 820 milionów mieszka w krajach rozwijających się,
I. mając na uwadze, że detaliczne ceny żywności nie dotrzymują kroku kosztom utrzymania, a ceny u producentów nie nadążają za cenami detalicznymi,
J. mając na uwadze, że duże sieci dystrybucyjne i niewielka liczba sieci supermarketów w UE mają istotny wpływ na ustalanie cen artykułów spożywczych oraz mając na uwadze, że stopień ich koncentracji sprawia, iż zajmują one dominującą pozycję w stosunkach z producentami,
K. mając na uwadze, że rosnące ceny mieszanek paszowych podnoszą koszty produkcji w sektorze hodowli zwierząt,
L. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich 15 lat WPR uległa już radykalnym zmianom w reakcji na naciski ze strony społeczeństwa europejskiego i zmieniającej się gospodarki oraz mając na uwadze, że „decoupling”, tzn. oddzielenie dopłat dla rolników i ich dochodów od poziomu produkcji ich gospodarstw, daje rolnikom możliwość reagowania na sygnały rynkowe,
M. mając na uwadze, że zgodnie z art. 33 traktatu WE celami wspólnej polityki rolnej są zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw i zapewnienie rozsądnych cen w dostawach dla konsumentów,
Odłogowanie
1. z zadowoleniem przyjmuje niedawną decyzję ministrów rolnictwa państw UE o przyjęciu wniosku Komisji w sprawie zawieszenia obowiązku odłogowania gruntów na 2008 r.;
2. odnotowuje szacunki Komisji, zgodnie z którymi ruch ten uwolni około 2,9 milionów hektarów pod produkcję zbóż, zwiększając przyszłoroczne plony o około 10 milionów ton;
3. ubolewa z powodu faktu, że Rada nie przyjęła poprawek Parlamentu zmierzających do zawieszenia obowiązku odłogowania gruntów także na rok 2009, i oczekuje podjęcia tego tematu przy okazji nadchodzącej oceny stanu WPR;
Produkcja żywności a ceny detaliczne
4. odnotowuje niedawną uwagę komisarz Mariann Fischer Boel, zgodnie z którą w 2008 r. ceny mięsa i przetworów mięsnych mogą wzrosnąć nawet o 30% z powodu wzrostu kosztów paszy;
5. odnotowuje, że wzrost cen mleka w 2007 r. odpowiada niewielkiej, lecz pilnie potrzebnej podwyżce dochodów producentów mleka, ale stanowi problem z punktu widzenia konsumentów i utrudnia uzyskanie wymaganych dostaw produktów mlecznych, na przykład na potrzeby szkół i szpitali;
6. odnotowuje z zaniepokojeniem, że europejscy producenci drobiu muszą płacić za pasze 40% do 60% więcej niż rok temu, zwłaszcza, że pasza stanowi około 60% ich kosztów ogólnych;
7. podkreśla jak najdobitniej, że koszty surowców stanowią stosunkowo niewielką część kosztów ogólnych wielu produktów spożywczych, szczególnie przetworów spożywczych, i że nawet po niedawnych wzrostach cen pszenicy koszt pszenicy stanowi mniej niż 10% ceny detalicznej bochenka chleba w Wielkiej Brytanii i mniej niż 5% ceny bagietki we Francji;
8. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zbadania rozbieżności między cenami u producentów a cenami dyktowanymi przez największych detalistów; podkreśla w szczególności, że Komisja powinna zbadać konsekwencje koncentracji sektora detalistów, która jest niekorzystna zwłaszcza dla drobnych producentów, małych przedsiębiorstw i konsumentów, oraz powinna zastosować wszystkie dostępne jej środki prawne w przypadku zidentyfikowania nadużyć siły rynkowej;
9. wzywa Komisję do zatwierdzenia wypłaty hodowcom zwierząt zaliczek dopłat bezpośrednich, w szczególności tym, których inwentarz został dotknięty epidemiami (np. chorobą niebieskiego języka), ponieważ w wyniku wzrostu cen paszy mogą oni stanąć w obliczu poważnych problemów z płynnością finansową;
Biopaliwa
10. podkreśla, że jedynie bardzo niewielka część produkcji zbóż w UE jest obecnie wykorzystywana do produkcji biopaliw i że spełnienie w 2020 r. założonych przez UE celów w zakresie biopaliw nadal wymagałoby wykorzystania tylko 15% gruntów ornych w UE;
11. zauważa, że od 2004 r. powierzchnia upraw roślin energetycznych w UE wzrosła dziesięciokrotnie, do 2,84 milionów ha,
12. podkreśla, że biopaliwa stanowią obecnie jedyny zamiennik dla paliw kopalnych dostępny na dużą skalę na rynku i że – w przeciwieństwie do paliw kopalnych – są one odnawialne i mogą pomóc w uzyskaniu znacznej redukcji emisji gazów cieplarnianych;
13. odnotowuje, że w przypadku wykorzystywania w UE tony zbóż do produkcji bioetanolu aż do 40% surowca wraca do sektora pasz zwierzęcych w postaci produktów ubocznych;
14. wzywa jednak Komisję i państwa członkowskie do lepszej promocji wykorzystania i produkcji bioenergii drugiej generacji, w której zamiast pierwotnych produktów rolnych przetwarza się nawozy naturalne i odpady rolne;
15. wzywa Komisję do dokonania oceny wpływu na środowisko oraz bezpieczeństwo żywnościowe, biorąc pod uwagę istniejące współzawodnictwo o grunty i zasoby między producentami żywności i producentami paliw roślinnych oraz uwzględniając wpływ zmian klimatu oraz ewentualne środki mające na celu uniknięcie dalszego uszczuplenia zasobów służących do produkcji żywności;
Przywóz i wywóz
16. odnotowuje z poważnym zaniepokojeniem, że cena tony mieszanki paszowej wzrosła o 75 euro i nadal rośnie z uwagi na dotkliwy brak ziarna na paszę, co dla sektora hodowlanego w UE stanowi dodatkowy koszt w wysokości 10 miliardów euro;
17. odnotowuje ogłoszenie na ostatnim posiedzeniu Rady ds. rolnictwa zamiaru sformułowania wniosku w sprawie zniesienia na 2008 r. ceł przywozowych na zboża jako sposobu poprawy trudnej sytuacji w sektorze hodowli, zwłaszcza w sektorze wieprzowiny;
18. wskazuje, że decyzje takie mogą w istocie osłabić pozycję negocjacyjną UE w sprawie dostępu do rynku w trakcie negocjacji w ramach WTO;
19. podkreśla, że decyzja ta nie powinna posłużyć za precedens dla innych sektorów, np. sektora ryżu;
20. odrzuca wszelkie kroki na rzecz nałożenia na produkcję rolną w UE kwot i taryf wywozowych;
21. domaga się, aby podmioty z krajów trzecich poddawano takim samym ostrym kontrolom, jak producentów z UE;
22. wzywa Komisję do dokonania przeglądu ewentualnych środków w zakresie zarządzania podażą oraz bezpieczeństwa żywnościowego, pozwalających uniknąć dalszego zwiększenia wyjątkowej niestabilności cen paszy i żywności oraz niezrównoważonej konkurencji między produkcją żywności i paliw;
Światowy brak bezpieczeństwa żywnościowego
23. jest świadomy, że zmniejszenie zapasów żywności na świecie wywiera poważny i szczególny wpływ na kraje o niskich dochodach i deficycie żywności, należące do grupy krajów rozwijających się, w których zgodnie z prognozami znacznie wzrosną ogólne koszty przywożonego zboża – osiągając w latach 2007-2008 niespotykany dotychczas poziom 28 miliardów USD, czyli o około 14% więcej w stosunku do i tak już wysokiego poziomu z ubiegłego roku;
24. odnotowuje, że kraje rozwijające się wydadzą ogółem na przywóz zbóż rekordowo wysoką kwotę 52 miliardów USD;
25. wzywa Komisję do uważnego przeanalizowania skutków niedoborów zaopatrzenia w zboże i nasiona oleiste dla szczególnie narażonych producentów żywności i konsumentów w UE i krajach trzecich oraz do przedstawienia propozycji aktów prawnych i środków mających na celu zapobieganie zakłóceniom podaży żywności oraz inflacyjnym skutkom nowych wzrostów cen;
26. wzywa Komisję do przeprowadzenia dogłębnej analizy tendencji występujących na rynkach światowych, łącznie ze wzrostem popytu na żywność w krajach rozwijających się, w celu rozważenia – w ramach dokonywania oceny stanu WPR – stworzenia stałych mechanizmów na rzecz zapewnienia w przyszłości wystarczającej podaży rynkowej;
27. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.