WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI
12.12.2007
- –Colm Burke, Laima Liucija Andrikienė, Bernd Posselt, Eija-Riitta Korhola, Bogusław Sonik i Mario Mauro, w imieniu grupy politycznej PPE-DE
- –Pasqualina Napoletano, Josep Borrell Fontelles, Marie-Arlette Carlotti, Alain Hutchinson i Ana Maria Gomes, w imieniu grupy politycznej PSE
- –Thierry Cornillet i Marios Matsakis, w imieniu grupy politycznej ALDE
- –Ryszard Czarnecki, Hanna Foltyn-Kubicka, Ģirts Valdis Kristovskis, Marcin Libicki, Konrad Szymański i Adam Bielan, w imieniu grupy politycznej UEN
- –Raül Romeva i Rueda i Marie Anne Isler Béguin, w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
- –UEN (B6‑0527/2007)
- –GUE/NGL (B6‑0529/2007)
- –PPE-DE (B6‑0533/2007)
- –ALDE (B6‑0536/2007)
- –PSE (B6‑0535/2007)
- –Verts/ALE (B6‑0541/2007)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wschodniego Czadu
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie stanu praw człowieka w Czadzie,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 września 2007 r. w sprawie operacji EPBiO we wschodnim Czadzie i w Republice Środkowoafrykańskiej,
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1778 z dnia 25 września 2007 r., stanowiącą o wprowadzeniu wieloaspektowej obecności międzynarodowej we wschodnim Czadzie i na północnym wschodzie Republiki Środkowoafrykańskiej, w tym misji EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej w ramach EPBiO,
– uwzględniając wspólne działanie przyjęte przez Radę w dniu 15 października 2007 r., dotyczące operacji EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej,
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1769 z dnia 31 lipca 2007 r., ustanawiającą, początkowo na okres dwunastu miesięcy, operację mieszaną UA/ONZ w Darfurze (UNAMID),
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,
– uwzględniając art. 115 ust. 5 regulaminu,
A. mając na uwadze, że w poniedziałek 26 listopada 2007 r. czadyjskie wojsko zabiło wzdłuż wschodniej granicy Czadu setki czadyjskich rebeliantów, a w poniedziałek 3 grudnia czadyjskie wojsko rozpoczęło kolejną ofensywę przeciwko siłom czadyjskich rebeliantów,
B. mając na uwadze wznowienie walk zbrojnych między wojskiem czadyjskim a rebeliantami ze Zjednoczonych Sił na rzecz Demokracji i Rozwoju (UFDD) i z Ugrupowania Sił na rzecz Przemian (RFC) po okresie obowiązywania kruchego układu pokojowego, który został rozwiązany z końcem listopada; mając na uwadze, że zarówno grupy rebeliantów, jak i urzędnicy rządowi i zagraniczni obserwatorzy potwierdzają, że bitwy toczące się od 26 listopada to najcięższe potyczki odnotowane w Czadzie od czasu przejęcia władzy przez prezydenta Deby’ego w grudniu 1990 r.,
C. mając na uwadze, że w dwunastu obozach wzdłuż wschodniej granicy Czadu z Sudanem przebywa około 238 000 uchodźców z Sudanu, 44 600 uchodźców z Republiki Środkowoafrykańskiej i 170 000 przesiedleńców wewnętrznych,
D. mając na uwadze ostrzeżenie Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców wydane we wtorek 4 grudnia, zgodnie z którym trwająca przez poprzednie dziesięć dni fala walk między siłami rządowymi a rebeliantami we wschodnim Czadzie ograniczyła dostęp ONZ do obozów będących domem dla setek tysięcy uchodźców i przesiedleńców wewnętrznych i nasiliła napięcia na tym obszarze,
E. mając na uwadze, że walki utrudniają operacje Światowego Programu Żywieniowego (WFP) we wschodnim Czadzie, uniemożliwiając dostęp do niektórych obozów dla uchodźców i opóźniając wysyłki żywności do innych; mając na uwadze, że walki w pobliżu Farchany, gdzie znajdują się trzy obozy dla uchodźców, w szczególny sposób utrudniły prowadzenie operacji humanitarnych; mając na uwadze, że uzbrojeni bandyci przynajmniej w jednym przypadku zaatakowali ciężarówkę przewożącą żywność WFP na jego zlecenie,
F. mając na uwadze, że walki koncentrują się głównie na obszarach wokół Farchany, Iriby, Biltine i Gueredy, leżących na północ i na wschód od większego miasta Abeché, głównego zaplecza operacyjnego dla co najmniej dwunastu obozów dla uchodźców; mając na uwadze pogorszenie się stanu bezpieczeństwa również na obszarach wokół obozu dla uchodźców na południe od Abeché, na przykład w Goz Beida,
G. mając na uwadze, że według Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża pomocy humanitarnej w regionie zagrażają głównie uzbrojeni złodzieje i bandyci, a ofensywy wojskowe powodują nasilenie przestępczości; mając na uwadze, że narastający bandytyzm we wschodnim Czadzie zmusza agencje humanitarne do zmniejszenia liczby personelu i do przenoszenia się do kluczowych miast, co dodatkowo ogranicza ich zdolność do niesienia tak potrzebnej pomocy humanitarnej,
H. mając na uwadze, że prezydent Czadu Idriss Deby niedawno zdjął przywódcę Zjednoczonego Frontu na rzecz Przemian Mahamata Noura Abdelkerimiego ze stanowiska ministra obrony, co wskazuje na napięcia i konflikty na szczeblu rządowym,
I. mając na uwadze, że w dniu 15 października 2007 r. Rada przyjęła wspólne działanie dotyczące operacji EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej, która ma się przyczynić do ochrony zagrożonej ludności cywilnej, szczególnie uchodźców i przesiedleńców, ułatwić dostarczanie pomocy humanitarnej i swobodne przemieszczanie się personelu organizacji humanitarnych, pomagając poprawić bezpieczeństwo na obszarze operacji, a także przyczynić się do ochrony personelu, zaplecza, obiektów i sprzętu ONZ oraz zapewnić bezpieczeństwo i swobodne przemieszczanie się własnego personelu i pracowników związanych z ONZ;
J. mając na uwadze, że rozmieszczanie EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej, które zgodnie z harmonogramem miało się rozpocząć przed końcem listopada, jest stopniowo przesuwane; mając na uwadze, że z góry zakładano, że gdy tylko pora deszczowa ustąpi pod koniec października, grupy rebeliantów ponownie zwiększą swoją mobilność i aktywność w regionie; mając na uwadze, że dowódca wywiadu czadyjskiego oskarżył Sudan o dostarczanie broni rebeliantom,
K. mając na uwadze, że wszelka niestabilność wewnętrzna w Czadzie – w połączeniu z brakiem bezpieczeństwa w przygranicznym regionie wschodniego Czadu, w Darfurze i w Republice Środkowoafrykańskiej – będzie miała również negatywne skutki i konsekwencje dla operacji EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej, kiedy operacja ta zostanie już rozpoczęta,
L. mając na uwadze, że międzynarodowe zaniepokojenie konfliktem wzrosło, odkąd kolejna grupa rebeliantów, UFDD (Zjednoczone Siły na rzecz Demokracji i Rozwoju), zagroziła atakiem na siły francuskie lub na jakiekolwiek inne oddziały zagraniczne rozmieszczone na obszarze misji EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej,
M. mając na uwadze zbrodnie wojenne polegające na przemocy seksualnej, w tym gwałty, wykorzystywane jako narzędzie walki, powszechne w obozach dla uchodźców i w całym regionie konfliktu, dokonywane na kobietach i dziewczętach, które są najbardziej narażone na ataki,
1. podkreśla, że niedawne akty przemocy i zamieszki w Czadzie uwypuklają pilną potrzebę rozmieszczenia bez dalszej zwłoki sił EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej; podkreśla, że na państwach członkowskich UE i na ONZ spoczywa „odpowiedzialność za ochronę” uchodźców i przesiedleńców wewnętrznych w regionie; podkreśla, że siły te muszą dysponować wszelkimi niezbędnymi środkami i stosować je, w pełnej zgodności z międzynarodowymi prawami człowieka i prawem humanitarnym, w celu ochrony zagrożonej ludności cywilnej;
2. wyraża jednak ubolewanie, że misja wciąż nie dysponuje podstawowym wyposażeniem umożliwiającym oddziałom wykonywanie obowiązków, na przykład śmigłowcami i artykułami medycznymi;
3. wzywa UE i jej państwa członkowskie, by uhonorowały podjętą decyzję polityczną i jak najszybciej oddały do dyspozycji tej misji większą liczbę oddziałów i odpowiednie wsparcie finansowe, logistyczne i powietrzne, w tym niezbędną liczbę śmigłowców; podkreśla, że wiarygodność polityki zagranicznej UE będzie zagrożona na arenie światowej, jeśli nie zdoła ona zmobilizować wystarczającej liczby oddziałów i sprzętu do zapewnienia operacyjności misji;
4. ponownie wskazuje na znaczenie neutralności sił europejskich i na potencjalne ryzyko związane z postrzeganiem ich jako operacji pod przywództwem francuskim; dlatego też wzywa inne państwa członkowskie do oddania do dyspozycji tych sił znacznych oddziałów, a EUFOR wzywa do prowadzenia kompleksowej strategii komunikacji w celu informowania mieszkańców o neutralności swojego mandatu;
5. wzywa Radę i Komisję do bieżącego informowania Parlamentu o obecnych inicjatywach (na przykład w Europejskiej Agencji Obrony) mających na celu zaradzenie niedostatkom zaplecza w kluczowych dziedzinach, zwłaszcza w odniesieniu do jednostek śmigłowców i wsparcia medycznego, oraz do przedstawienia wspólnych wniosków w sprawie krótko- i długoterminowych rozwiązań gwarantujących dostęp do tego zaplecza zarówno dla celów humanitarnych, jak i dla celów EPBiO;
6. podkreśla regionalny wymiar kryzysu w Darfurze i pilną potrzebę zajęcia się destabilizującym wpływem kryzysu na sytuację humanitarną i na bezpieczeństwo w krajach sąsiadujących, a także ponownie wyraża wolę przeprowadzenia tej wojskowej operacji pomostowej UE jako wsparcia dla wieloaspektowej obecności ONZ;
7. przypomina swoją rezolucję z dnia 26 września 2007 r., popierającą rozpoczęcie operacji EPBiO we wschodnim Czadzie i w północnej części Republiki Środkowoafrykańskiej, i nalega, by Rada i Komisja przyspieszyły proces decyzyjny dotyczący rozpoczęcia tej operacji, w celu zapewnienia rozpoczęcia rozmieszczania pierwszych żołnierzy przed końcem roku i osiągnięcia pełnego potencjału misji do lutego lub początku marca następnego roku;
8. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja przeznaczy na tę misję ponad 50 milionów euro, w tym 10 milionów z instrumentu stabilności na składową tej operacji pokojowej polegającą na szkoleniu policji przez ONZ; zauważa, że jest to dowód na spójność międzyinstytucjonalnego podejścia UE do europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony;
9. ubolewa, że prezydent Sudanu nalega, by siły UNAMID, które mają być wzmocnione siłami EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej, miały wyłącznie afrykański charakter, wbrew odpowiedniej rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ; podkreśla potrzebę przyspieszenia rozmieszczania sił pokojowych ONZ-UA w Darfurze; wzywa rząd Sudanu do współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym i sugeruje ujęcie w mandacie sił mieszanych uprawnień do poszukiwania i zatrzymywania osób, wobec których MTK wydał nakazy aresztowania;
10. odnotowuje eskalację umyślnych i ukierunkowanych na ludność cywilną ataków milicji Dżandżałid przekraczającej granice Sudanu, a także miejscowych czadyjskich Arabów i niektórych grup niearabskich; odnotowuje rozmiary przemocy na tle płciowym, napastowania, zastraszania i gwałtów popełnianych w tym regionie zupełnie bezkarnie; wzywa władze Czadu do prowadzenia śledztw w sprawie doniesień o gwałtach i innych poważnych przypadkach łamania praw człowieka i nadużyć oraz do postawienia sprawców przed wymiarem sprawiedliwości;
11. podkreśla szczególną kwestię wykorzystywania seksualnego w regionie objętym tym konfliktem i kładzie nacisk na znaczenie uświadamiania tych nadużyć oddziałom państw członkowskich w UNAMID i EUFOR w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej oraz przyjmowania postawy wyczulonej na sprawy płci na wszystkich etapach reagowania na przemoc seksualną w konflikcie, w tym szkoleń mających na celu zaspokojenie szczególnych potrzeb ofiar; podkreśla, że na krajach, których oddziały wojskowe i policyjne biorą udział w operacjach pokojowych, spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie wdrożenia surowych kodeksów postępowania i właściwych szkoleń oraz że sprawcy przemocy seksualnej pociągani są do odpowiedzialności; odnotowuje, że wykazano, iż zwiększenie liczby kobiet w siłach pokojowych przyczynia się nie tylko do lepszych stosunków z goszczącymi je społecznościami, ale również do lepszego zachowania członków sił pokojowych;
12. jest poważnie zaniepokojony doniesieniami pracowników organizacji pomocowych, zgodnie z którymi zarówno rebelianci, jak i rząd odwiedzają obozy dla uchodźców w celu wcielania dzieci do swoich oddziałów;
13. nalega, by UE wywierała naciski na rzecz kompleksowego procesu pokojowego, poprzez presję i środki zachęcające wszystkie strony do ponownego podjęcia negocjacji, a także by prowadziła rozmowy mające na celu zajęcie się wszystkimi poziomami trwającego w Czadzie konfliktu, w tym napięciami między rządem a rebeliantami oraz konfliktami etnicznymi;
14. wzywa Czad, by we współpracy z Sudanem i Libią stworzył warunki niezbędne dla trwałego politycznego rozwiązania poprzez wdrożenie porozumienia pokojowego z Sirte, a rządy Sudanu i Czadu wzywa do wypełniania obowiązków wynikających z porozumień z Trypolisu i Sirte;
15. wyraża zaniepokojenie nasileniem nielegalnej sprzedaży i przemytu broni, zwłaszcza nielegalnej broni ręcznej i lekkiej;
16. przypomina, że żadna misja pokojowa we wschodniej części Czadu i w północnej części Republiki Środkowoafrykańskiej nie może odnieść powodzenia bez autentycznego politycznego procesu pojednania;
17. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Unii Afrykańskiej, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE, a także prezydentom, rządom i parlamentom Czadu, Republiki Środkowoafrykańskiej i Sudanu.