ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
14.1.2009
- –Jacek Protasiewicz, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Charles Tannock και Esther De Lange, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE
- –Jan Marinus Wiersma και Justas Vincas Paleckis, εξ ονόματος της Ομάδας PSE
- –Annemie Neyts-Uyttebroeck, Janusz Onyszkiewicz και Jeanine Hennis-Plasschaert, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
- –Konrad Szymański, Wojciech Roszkowski, Adam Bielan, Hanna Foltyn-Kubicka, Ewa Tomaszewska, Ryszard Czarnecki, Inese Vaidere, Ģirts Valdis Kristovskis και Gintaras Didžiokas, εξ ονόματος της Ομάδας UEN
- –Elisabeth Schroedter και Milan Horáček, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
- –ALDE (B6‑0028/2009)
- –PSE (B6‑0029/2009)
- –Verts/ALE (B6‑0030/2009)
- –UEN (B6‑0031/2009)
- –PPE-DE (B6‑0032/2009)
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ απέναντι στη Λευκορωσία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την κατάσταση στη Λευκορωσία, και ιδίως αυτό της 9ης Οκτωβρίου 2008,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Προεδρίας εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινή θέση του Συμβουλίου 2008/844/ΚΕΠΠΑ της 10ης Νοεμβρίου 2008 με την οποία τροποποιείται η κοινή θέση 2006/276/ΚΕΠΠΑ σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων αξιωματούχων της Λευκορωσίας,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη Λευκορωσία της 13ης Οκτωβρίου 2008, με τα οποία αίρεται η απαγόρευση των πολιτικών επαφών με τις λευκορωσικές αρχές και αναστέλλεται η απαγόρευση θεώρησης επί έξι μήνες για τους αξιωματούχους της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο,
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2008, της 27ης Νοεμβρίου 2008,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της 3ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με την Πρωτοβουλία για την Ανατολική Εταιρική Σχέση,
– έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της αποστολής παρατήρησης των εκλογών του Γραφείου των Δημοκρατικών Θεσμών και των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΑΣΕ της 27ης Νοεμβρίου 2008,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 4, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα συμπεράσματά του της 13ης Οκτωβρίου 2008, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε τις ελπίδες για σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεων με τη Λευκορωσία και την πρόθεσή του να προωθήσει διάλογο με τις λευκορωσικές αρχές, καθώς και με άλλες πολιτικές δυνάμεις της χώρας, με στόχο την ενίσχυση της πραγματικής προόδου προς την κατεύθυνση της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να ενθαρρυνθεί ο διάλογος με τις αρχές της Λευκορωσίας και να υιοθετηθούν θετικά μέτρα για την ενίσχυση της δημοκρατίας και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Συμβούλιο αποφάσισε να αναστείλει επί ένα εξάμηνο, με δυνατότητα παράτασης, τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς που έχουν επιβληθεί σε ορισμένους κυβερνητικούς αξιωματούχους της Λευκορωσίας, με εξαίρεση αυτούς που εμπλέκονται στις εξαφανίσεις που σημειώθηκαν το 1999 και το 2000 καθώς και τον πρόεδρο της κεντρικής εκλογικής επιτροπής,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ανταποκρινόμενη στα θετικά μέτρα που έλαβε η Λευκορωσία, η Επιτροπή εισήλθε ήδη σε εντατικό διάλογο με την εν λόγω χώρα σε τομείς όπως η ενέργεια, το περιβάλλον, τα τελωνεία, οι μεταφορές και η ασφάλεια των τροφίμων και επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να διευρύνει περαιτέρω το πεδίο των τεχνικών συνομιλιών, οι οποίες είναι επωφελείς και για τις δύο πλευρές,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποστολή παρατήρησης των εκλογών του Γραφείου των Δημοκρατικών Θεσμών και των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΑΣΕ ανέφερε στην τελική της έκθεση ότι, μολονότι σημειώθηκαν ορισμένες ήσσονος σημασίας βελτιώσεις, οι εκλογές της 28ης Σεπτεμβρίου 2008 που πραγματοποιήθηκαν σε ένα αυστηρά ελεγχόμενο περιβάλλον με μια υποτυπώδη προεκλογική εκστρατεία και χαρακτηρίστηκαν από έλλειψη διαφάνειας στην καταμέτρηση των ψήφων και στη συγκέντρωση των αποτελεσμάτων από τα διάφορα εκλογικά τμήματα, δεν ανταποκρίθηκαν σε τελευταία ανάλυση στα διεθνώς αναγνωρισμένα δημοκρατικά πρότυπα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Lidziya Yarmoshyna, πρόεδρος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής παραδέχθηκε ότι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν έτυχαν "πλήρους και άνευ όρων αναγνώρισης ως ανταποκρινόμενες στα διεθνή πρότυπα εκ μέρους των ευρωπαίων εταίρων" και συνεπώς δεν επιτεύχθηκε ο "πρωταρχικός στόχος" των εκλογών,
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ξεκίνησε την «Πρωτοβουλία για την Ανατολική Εταιρική Σχέση» με σκοπό την επιτάχυνση της συνεργασίας με ορισμένες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Λευκορωσία υπό τον όρο ότι η εν λόγω χώρα θα εκπληρώσει συγκεκριμένα κριτήρια όσον αφορά τη δημοκρατία, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου,
ΣΤ. εκτιμώντας ότι ο υπουργός εξωτερικών της Λευκορωσίας, Syarhei Martynau, δήλωσε ότι "Η Λευκορωσία έχει θετική άποψη για τη συμμετοχή στην Πρωτοβουλία για την Ανατολική Εταιρική Σχέση" και πρόσθεσε ότι η Λευκορωσία προτίθεται να συμμετάσχει σ' αυτή την πρωτοβουλία,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Λευκορωσίας επέβαλαν μονοετή ποινή «περιορισμένης ελευθερίας» στον ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Alyaksandr Barazenka, λόγω του ρόλου που διαδραμάτισε σε διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε το 2008,
Η. εκτιμώντας ότι οι αρχές της Λευκορωσίας αρνούνται σε αυξανόμενο αριθμό Διαμαρτυρομένων και Ρωμαιοκαθολικών ιερέων και γυναικών μοναχών το δικαίωμα να κηρύττουν και να ασκούν κατήχηση,
1. χαιρετίζει την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να επιτρέψουν την καταχώρηση του κινήματος «Για την Ελευθερία» στα μητρώα, επικεφαλής του οποίου είναι ο πρώην υποψήφιος για το προεδρικό αξίωμα της χώρας κ. Aliaksandr Milinkevich· ελπίζει ότι οι αρχές της Λευκορωσίας θα βελτιώσουν τις συνθήκες που διέπουν την καταχώριση στα μητρώα και τη λειτουργία άλλων μη κυβερνητικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένης και της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Nasha Viasna»·
2. χαιρετίζει την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να επιτρέψουν την εκτύπωση και τη διανομή δύο ανεξάρτητων εφημερίδων, της Narodnaia Volia και της Nasha Niva· ταυτόχρονα, υπενθυμίζει ότι άλλες 13 ανεξάρτητες εφημερίδες αναμένουν την καταχώρησή τους· χαιρετίζει την απόφαση της κυβέρνησης της Λευκορωσίας να εξετάσει τα διεθνή πρότυπα όσον αφορά τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης και να συζητήσει τα ζητήματα αυτά με την Ένωση Λευκορώσων Δημοσιογράφων· αναμένει ότι θα δημιουργηθούν ικανοποιητικές συνθήκες για την εργασία και άλλων ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων για διαφήμιση·
3. λαμβάνει υπό σημείωση την προθυμία της Λευκορωσίας να συζητήσει λεπτομερώς τις συστάσεις του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ σχετικά με βελτιώσεις της εκλογικής νομοθεσίας· πιστεύει ότι αυτό αποτελεί σημαντικό και ενθαρρυντικό βήμα εκ μέρους της Λευκορωσίας και προσβλέπει στην ταχεία εφαρμογή του, καθώς και στη λήψη περαιτέρω μέτρων σύμφωνα με τις προσδοκίες της ΕΕ·
4. χαιρετίζει την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, εκφράζει όμως τη λύπη του διότι οι Alyaksandr Kazulin, Syarhei Parsyukevich και Andrei Kim εξακολουθούν να μην απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα που εγγυάται το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας στους πολίτες της χώρας αυτής, ενώ επίσης επικρίνει το γεγονός ότι άλλοι ακτιβιστές υπόκεινται σε διάφορες μορφές περιορισμού της ελευθερίας τους όπως ο Alyaksandr Barazenka, ο οποίος κρατήθηκε επί εβδομάδες σε αναμονή της δίκης του λόγω της συμμετοχής του σε διαδήλωση του Ιανουαρίου 2008·
5. χαιρετίζει την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να άρουν προσωρινά την ταξιδιωτική απαγόρευση για ορισμένα θύματα της καταστροφής του Τσερνομπίλ προκειμένου να τους επιτρέψει να συμμετάσχουν σε προγράμματα ανάπαυσης και αποθεραπείας και ευελπιστεί ότι μακροπρόθεσμα θα βρεθεί μια διαρθρωτική λύση· καλεί μετ' επιτάσεως την Τσεχική Προεδρία να καταστήσει ζήτημα προτεραιότητας τη διαπραγμάτευση μιας συνολικής συμφωνίας της ΕΕ με τις αρχές της Λευκορωσίας που θα επιτρέπει σε παιδιά να μεταβαίνουν από τη Λευκορωσία σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ προκειμένου να συμμετάσχουν σε αυτά τα προγράμματα ανάπαυσης και αποθεραπείας·
6. υπενθυμίζει ότι, για να βελτιωθούν αισθητά οι σχέσεις με την ΕΕ, η Λευκορωσία πρέπει: (1) να παραμείνει χώρα χωρίς πολιτικούς κρατούμενους, (2) η κυβέρνηση να εγγυάται την σέβεται ελευθερία της έκφρασης των μέσων ενημέρωσης, (3) να συνεχίσει να συνεργάζεται με τον ΟΑΣΕ σχετικά με μεταρρυθμίσεις της εκλογικής νομοθεσίας, (4) να βελτιώσει τις συνθήκες για την λειτουργία των ΜΚΟ, και (5) να εξασφαλίσει την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι·
7. καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα:
- α)πραγματοποιώντας τις ζωτικά αναγκαίες αλλαγές στον ποινικό κώδικα της Λευκορωσίας, με κατάργηση των άρθρων 367, 368 και 369-1, και ιδίως του άρθρου 193 του οποίου γίνεται συχνά κατάχρηση ως μέσο καταστολής·
- β)μη απειλώντας να ασκήσει ποινική δίωξη, μεταξύ άλλων λόγω αποφυγής της στρατιωτικής θητείας στη Λευκορωσία, εις βάρος των φοιτητών που αποβλήθηκαν από τα Πανεπιστήμια για τη στάση που τήρησαν ως πολίτες και αναγκάστηκαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό·
- γ)αίροντας όλα τα εμπόδια που παρακωλύουν τη δέουσα καταχώρηση των ΜΚΟ στη Λευκορωσία· καταργώντας την απαγόρευση χρήσης ιδιωτικών διαμερισμάτων ως διεύθυνσης καταχώρησης μη κερδοσκοπικών οργανισμών· επανεξετάζοντας το προεδρικό διάταγμα Ν 533 της 23ης Οκτωβρίου 2007 που διέπει τη χρήση των χώρων γραφείου από μη κυβερνητικούς οργανισμούς και πολιτικά κόμματα·
- δ)βελτιώνοντας τη μεταχείριση και σεβόμενη τις εθνικές μειονότητες, συμπεριλαμβανομένης της αναγνώρισης του νομίμως εκλεγέντος οργάνου της Ένωσης Πολωνών στη Λευκορωσία, της οποίας ηγείται η Angelika Borys, του πολιτισμού, των εκκλησιών, του εκπαιδευτικού συστήματος και της ιστορικής και υλικής κληρονομίας,
προκειμένου να τεθεί τέρμα στην αυτοεπιβληθείσα απομόνωση της χώρας από την υπόλοιπη Ευρώπη και προκειμένου να υπάρξει απτή βελτίωση στις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας·
8. τονίζει ότι η δημοκρατική αντιπολίτευση πρέπει να συμμετέχει στη διαδικασία σταδιακής αποκατάστασης των σχέσεων με τη Λευκορωσία·
9. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να λάβουν περαιτέρω μέτρα με στόχο τη χαλάρωση των διαδικασιών θεώρησης για τους πολίτες της Λευκορωσίας, δεδομένου ότι η ενέργεια αυτή είναι ζωτικής σημασίας για να εκπληρωθεί ο κύριος στόχος της πολιτικής της ΕΕ έναντι της Λευκορωσίας, δηλαδή η ενίσχυση των επαφών μεταξύ των ανθρώπων, πράγμα που διευκολύνει με τη σειρά του τον εκδημοκρατισμό της χώρας· τους παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, να εξετάσουν τις δυνατότητες μείωσης του κόστους των θεωρήσεων για τους πολίτες της Λευκορωσίας που εισέρχονται στο χώρο Σένγκεν και να απλοποιήσουν τις διαδικασίες απόκτησης θεώρησης· καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να θέσουν τέρμα στην πρακτική τους να εκδίδουν θεωρήσεις εξόδου στους πολίτες της χώρας και ιδίως στα παιδιά και τους φοιτητές·
10. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν τη δυνατότητα εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης καθώς και του Ευρωπαϊκού Μέσου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Δημοκρατία επιλεκτικά στη Λευκορωσία, παρέχοντας περισσότερη βοήθεια στην κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας, να πιέσουν την κυβέρνηση της Λευκορωσίας, ως δείγμα καλής θέλησης και θετικής αλλαγής, να επιτρέψει στο εξόριστο στο Βίλνιους «Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών» να επιστρέψει νόμιμα στη Λευκορωσία και να επανεγκατασταθεί υπό συνθήκες κατάλληλες για τη μελλοντική ανάπτυξή του στο Μινσκ· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να παράσχουν χρηματοδοτική στήριξη στον ανεξάρτητο λευκορωσικό τηλεοπτικό σταθμό Belsat· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να προτρέψουν την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να καταχωρήσει επισήμως στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας τον τηλεοπτικό σταθμό Belsat·
11. καλεί, στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, του εμπορίου, των επενδύσεων, της ενέργειας και των μεταφορικών υποδομών και της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας, που θα συμβάλουν στην ευημερία και ευμάρεια των πολιτών της Λευκορωσίας και θα ενισχύσουν τις δυνατότητες επικοινωνίας με και ελεύθερης μετακίνησης στην ΕΕ·
12. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν τη δυνατότητα συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων σε επενδύσεις στην υποδομή διαμετακόμισης ενέργειας της Λευκορωσίας· υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής ευρωπαϊκών εταιριών στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης στη Λευκορωσία.
13. καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να τηρούν αυστηρά τα διεθνή πρότυπα και τις απαιτήσεις ασφαλείας κατά τη διαδικασία ανέγερσης ενός νέου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας· καλεί τη Λευκορωσία να κυρώσει το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο της ΔΟΑΕ στην Συμφωνία Συνολικών Διασφαλίσεων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί, και να υποβάλλει αναφορά στο ίδιο και στα κράτη μέλη, σχετικά με τη συμμόρφωση της Λευκορωσίας με τις συστάσεις της ΔΟΑΕ και με τις απαιτήσεις της Σύμβασης για την Πυρηνική Ασφάλεια και της Συνθήκης Μη Διασποράς, καθώς και σχετικά με τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει η λειτουργία του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ.
14. εκφράζει τη λύπη του για τις αλλεπάλληλες αποφάσεις των αρχών της Λευκορωσίας κατά την τελευταία διετία για άρνηση έκδοσης θεωρήσεων εισόδου σε βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε εθνικούς βουλευτές· καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να μην δημιουργούν περαιτέρω προσκόμματα που έχουν ως αποτέλεσμα να εμποδίζουν την Αντιπροσωπεία του για τις Σχέσεις με τη Λευκορωσία να επισκεφτεί τη χώρα·
15. χαιρετίζει την προσέγγιση που υιοθέτησαν μέχρι στιγμής οι αρχές της Λευκορωσίας, παρά την ασκηθείσα τεράστια πίεση, για μη αναγνώριση των μονομερών ανακηρύξεων ανεξαρτησίας της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας·
16. καταδικάζει το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τις αξίες των Ηνωμένων Εθνών, η Λευκορωσία είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που εξακολουθεί να εφαρμόζει τη θανατική ποινή·
17. καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να σεβαστούν τη θρησκευτική ελευθερία· καταδικάζει το γεγονός ότι η Λευκορωσία έχει κατ' επανάληψη απελάσει ευρωπαίους πολίτες, μεταξύ των οποίων και ιερείς, πράγμα που αντιβαίνει στη διαδικασία οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την ΕΕ·
18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, τις κοινοβουλευτικές συνελεύσεις του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, τη Γραμματεία της Κοινότητας Ανεξάρτητων Κρατών και την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λευκορωσίας.