WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI w sprawie Serbii: sprawa oskarżonego o zbrodnie wojenne Wojisława Szeszela
26.11.2014 - (2014/2970(RSP))
zastępujący tym samym projekty rezolucji złożone przez następujące grupy:
EFDD (B8‑0292/2014)
ECR (B8‑0294/2014)
Verts/ALE (B8‑0296/2014)
S&D (B8‑0300/2014)
ALDE (B8‑0304/2014)
GUE/NGL (B8‑0306/2014)
PPE (B8‑0307/2014)
Cristian Dan Preda, Andrej Plenković, David McAllister, Elmar Brok, Dubravka Šuica, Davor Ivo Stier, Jaromír Štětina, Giovanni La Via, Joachim Zeller, Tunne Kelam, Lorenzo Cesa, Franck Proust, Petri Sarvamaa, Bogdan Brunon Wenta, Monica Macovei, Jeroen Lenaers, Seán Kelly, Jiří Pospíšil, Gabrielius Landsbergis, Marijana Petir, Tomáš Zdechovský, Lara Comi, László Tőkés, Ivana Maletić, Tadeusz Zwiefka w imieniu grupy PPE
Josef Weidenholzer, Goffredo Maria Bettini, Liisa Jaakonsaari, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Victor Boştinaru, Richard Howitt, Tonino Picula, Marc Tarabella, Nicola Caputo, Biljana Borzan, Doru-Claudian Frunzulică, Miroslav Poche, Elena Valenciano Martínez-Orozco w imieniu grupy S&D
Charles Tannock, Ruža Tomašić, Ryszard Czarnecki w imieniu grupy ECR
Jozo Radoš, Ivo Vajgl, Ivan Jakovčić, Fernando Maura Barandiarán, Pavel Telička, Izaskun Bilbao Barandica, Marietje Schaake, Louis Michel, Marielle de Sarnez, Johannes Cornelis van Baalen, Gérard Deprez, Dita Charanzová, Petras Auštrevičius, Javier Nart, Antanas Guoga, Urmas Paet, Ilhan Kyuchyuk w imieniu grupy ALDE
Marie-Christine Vergiat w imieniu grupy GUE/NGL
Davor Škrlec, Igor Šoltes, Ulrike Lunacek, Tamás Meszerics, Ernest Urtasun, Barbara Lochbihler, Jordi Sebastià, Heidi Hautala, Klaus Buchner w imieniu grupy Verts/ALE
Fabio Massimo Castaldo, Ignazio Corrao w imieniu grupy EFDD
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie Serbii: sprawa oskarżonego o zbrodnie wojenne Wojisława Szeszela
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Serbii,
– uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi a Republiką Serbii, który wszedł w życie dnia 1 września 2013 r.,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 8 października 2014 r. dotyczące postępów Serbii w roku 2014 (SWD(2014)0302),
– uwzględniając statut Międzynarodowego Trybunału ds. Ścigania Osób Odpowiedzialnych za Poważne Naruszenia Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Popełnione na Terytorium Byłej Jugosławii od 1991 r. (ICTY),
– uwzględniając art. 65 Regulaminu oraz dowody przedstawione przed ICTY,
– uwzględniając art. 135 ust. 5 oraz art. 123 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Wojisław Szeszel, przewodniczący Serbskiej Partii Radykalnej, jest oskarżony przed ICTY o takie zbrodnie jak: prześladowania ze względów politycznych, rasowych lub religijnych, deportacje, nieludzkie czyny (przymusowe przesiedlenia) (zbrodnie przeciwko ludzkości), a także o morderstwa, tortury, okrutne traktowanie, bezmyślne burzenie wsi, spustoszenia nieusprawiedliwione koniecznością wojenną, burzenie lub umyślne niszczenie obiektów wykorzystywanych do celów religijnych lub edukacyjnych, rabunek własności publicznej lub prywatnej (pogwałcenie praw i zwyczajów wojennych) w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie oraz części Wojwodiny (Serbia), popełnione w latach 1991-1993;
B. mając na uwadze, że ICTY został utworzony przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1993 r. w celu osądzenia zbrodni wojennych, do których doszło w latach 90. ubiegłego stulecia, a tym samym położenia fundamentów pod rozwiązanie konfliktu, a następnie rozwój w tym regionie;
C. mając na uwadze, że w dniu 6 listopada 2014 r. Izba Procesowa ICTY wydała proprio motu decyzję o tymczasowym zwolnieniu Wojisława Szeszela – który spędził ponad jedenaście lat w areszcie i którego proces wciąż trwa – z uwagi na pogorszenie jego stanu zdrowia, na następujących warunkach: (i) nie będzie wpływał na świadków i ofiary; oraz (ii) stawi się przed Izbą Procesową w trybie natychmiastowym na jej wezwanie; mając na uwadze, że Wojisław Szeszel od początku procesu był wrogo nastawiony do ICTY, często przerywając, zakłócając i opóźniając postępowanie przed trybunałem, a w trzech osobnych przypadkach został oskarżony o lekceważenie sądu za zastraszanie świadków;
D. mając na uwadze, że po powrocie do Serbii Wojisław Szeszel wygłosił publicznie w Belgradzie kilka przemówień, w których podkreślił, że nie stawi się dobrowolnie przed trybunałem, jeżeli zostanie wezwany, zapowiedział zatem zamiar naruszenia jednego z dwóch warunków jego zwolnienia;
E. mając na uwadze, że w swoich wypowiedziach publicznych Wojisław Szeszel wielokrotnie domagał się utworzenia „Wielkiej Serbii”, publicznie wysuwając roszczenia wobec krajów sąsiadujących, w tym Chorwacji – państwa członkowskiego UE, i podżegając do nienawiści wobec obcokrajowców; mając na uwadze, że w jednym z oświadczeń dla prasy pogratulował serbskim czetnikom „wyzwolenia” Vukovaru z okazji 23. rocznicy kapitulacji tego chorwackiego miasta przed serbskimi siłami paramilitarnymi oraz armią jugosłowiańską w 1991 r. oraz związanych z tym zbrodni, naruszając tym samym zakaz wpływania na świadków; mając na uwadze, że serbskie ugrupowanie pokojowe Kobiety w Czerni zgromadziło się w Belgradzie w celu upamiętnienia ofiar oblężenia tego miasta w formie spektaklu zatytułowanego „Nigdy nie zapomnimy zbrodni w Vukovarze”;
1. zdecydowanie potępia Wojisława Szeszela za podżeganie do wojny, nawoływanie do nienawiści i zachęcanie do roszczeń terytorialnych, a także jego próby sprowadzenia Serbii z proeuropejskiego kursu; potępia prowokacyjne działania publiczne i retorykę wojenną, które stosuje on od momentu tymczasowego zwolnienia i które ponownie otworzyły rany w psychice ofiar, związane z wojną i okropieństwami, do jakich doszło na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia; podkreśla, że ostatnie oświadczenia Wojisława Szeszela mogą zniweczyć postępy poczynione w obszarze współpracy regionalnej i pojednania, a tym samym zaprzepaścić wysiłki ostatnich lat;
2. przypomina władzom serbskim o ich zobowiązaniach w ramach współpracy z ICTY oraz o zobowiązaniach Serbii jako kraju kandydującego do członkostwa w UE; z niepokojem zwraca uwagę, że brak odpowiedniej reakcji politycznej i prawnej ze strony władz serbskich wobec zachowania Wojisława Szeszela podważa zaufanie ofiar do systemu sądownictwa; zachęca serbskie władze i partie demokratyczne do potępienia wszelkich publicznych przejawów nawoływania do nienawiści lub stosowania retoryki wojennej oraz do działania na rzecz ochrony praw mniejszości i praw kulturalnych; wzywa władze serbskie do zbadania, czy Wojisław Szeszel naruszył serbskie prawo, oraz do wzmocnienia i pełnego stosowania prawodawstwa zakazującego nawoływania do nienawiści, dyskryminacji i podżegania do przemocy; popiera wszystkie partie polityczne, organizacje pozarządowe i osoby, które walczą z mową nienawiści w Serbii;
3. wzywa ICTY i prokuratora trybunału do podjęcia działań w celu ponownego przeanalizowania istnienia przesłanek tymczasowego zwolnienia w świetle nowych okoliczności; zwraca uwagę, że różne standardy, jeżeli chodzi o praktykę stosowania zwolnienia tymczasowego przez trybunał, nie przyczynią się do osiągnięcia celów ICTY; zachęca ICTY do podjęcia zdecydowanych działań w celu odzyskania zaufania, nadwerężonego przez skandaliczne i niedopuszczalne oświadczenia publiczne Wojisława Szeszela, w tym do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu szybszego zakończenia wszystkich procesów i postępowań apelacyjnych toczących się przed trybunałem; przypomina, że pociągnięcie do odpowiedzialności zbrodniarzy wojennych jest niezbędnym warunkiem rzeczywistego i długotrwałego procesu pojednania;
4. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, prezydentowi, rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Serbii, Radzie Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz przewodniczącemu ICTY.