WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI w sprawie zaginionych wydawców książek w Hongkongu
3.2.2016 - (2016/2558(RSP))
zastępujący tym samym projekty rezolucji złożone przez następujące grupy:
Verts/ALE (B8-0175/2016)
EFDD (B8-0176/2016)
S&D (B8-0185/2016)
PPE (B8-0187/2016)
ECR (B8-0189/2016)
ALDE (B8-0193/2016)
Cristian Dan Preda, Elmar Brok, Tunne Kelam, Davor Ivo Stier, Andrej Plenković, David McAllister, Patricija Šulin, Lorenzo Cesa, Andrey Kovatchev, Jarosław Wałęsa, Milan Zver, Lara Comi, Bogdan Brunon Wenta, Michaela Šojdrová, Eva Paunova, Jaromír Štětina, Giovanni La Via, Ildikó Gáll-Pelcz, Marijana Petir, Ivan Štefanec, József Nagy, Sven Schulze, Pavel Svoboda, Luděk Niedermayer, Tomáš Zdechovský, László Tőkés, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Stanislav Polčák, Ivana Maletić, Csaba Sógor, Adam Szejnfeld, Dubravka Šuica, Romana Tomc, Therese Comodini Cachia, Joachim Zeller w imieniu grupy PPE
Jo Leinen, Pier Antonio Panzeri, Knut Fleckenstein, Nikos Androulakis, Zigmantas Balčytis, Hugues Bayet, Brando Benifei, José Blanco López, Vilija Blinkevičiūtė, Biljana Borzan, Nicola Caputo, Isabella De Monte, Doru-Claudian Frunzulică, Eider Gardiazabal Rubial, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Neena Gill, Ana Gomes, Maria Grapini, Sylvie Guillaume, Richard Howitt, Cătălin Sorin Ivan, Liisa Jaakonsaari, Jeppe Kofod, Arne Lietz, Javi López, Krystyna Łybacka, Costas Mavrides, Sorin Moisă, Victor Negrescu, Momchil Nekov, Demetris Papadakis, Emilian Pavel, Vincent Peillon, Pina Picierno, Miroslav Poche, Liliana Rodrigues, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Daciana Octavia Sârbu, Monika Smolková, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Elena Valenciano, Josef Weidenholzer, Carlos Zorrinho w imieniu grupy S&D
Charles Tannock, Mark Demesmaeker, Bas Belder, Zdzisław Krasnodębski, Beatrix von Storch, Monica Macovei, Jana Žitňanská, Angel Dzhambazki, Arne Gericke, Roberts Zīle w imieniu grupy ECR
José Inácio Faria, Izaskun Bilbao Barandica, Marielle de Sarnez, Ilhan Kyuchyuk, Ramon Tremosa i Balcells, Beatriz Becerra Basterrechea, Pavel Telička, Nedzhmi Ali, Petras Auštrevičius, Dita Charanzová, Martina Dlabajová, Fredrick Federley, Nathalie Griesbeck, Antanas Guoga, Marian Harkin, Filiz Hyusmenova, Ivan Jakovčić, Louis Michel, Javier Nart, Urmas Paet, Frédérique Ries, Robert Rochefort, Marietje Schaake, Ivo Vajgl, Johannes Cornelis van Baalen, Hilde Vautmans, Paavo Väyrynen, Valentinas Mazuronis w imieniu grupy ALDE
Reinhard Bütikofer, Helga Trüpel, Barbara Lochbihler, Ernest Urtasun, Bronis Ropė, Davor Škrlec, Igor Šoltes, Heidi Hautala w imieniu grupy Verts/ALE
Ignazio Corrao, Fabio Massimo Castaldo, Eleonora Evi, Marco Valli w imieniu grupy EFDD
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zaginionych wydawców książek w Hongkongu
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie sytuacji w Chinach, w szczególności rezolucję z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie stosunków UE-Chiny[1] oraz rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie priorytetów UE na 25. sesję Rady Praw Człowieka ONZ[2],
– uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z dnia 7 stycznia 2016 r. w sprawie zaginięcia osób związanych z wydawnictwem Mighty Current w Hongkongu,
– uwzględniając oświadczenie ESDZ z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie zaniepokojenia sytuacją praw człowieka w Chinach,
– uwzględniając roczne sprawozdanie Komisji z 2014 r. w sprawie Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong, opublikowane w kwietniu 2015 r.,
– uwzględniając fakt nawiązania stosunków dyplomatycznych między UE a Chinami od dnia 6 maja 1975 r.,
– uwzględniając zapoczątkowane w 2003 r. partnerstwo strategiczne UE-Chiny,
– uwzględniając strategiczny program współpracy między UE a Chinami do roku 2020, uzgodniony dnia 21 listopada 2013 r.,
– uwzględniając zawieszone negocjacje nad nową umową o partnerstwie i współpracy,
– uwzględniając przyjęcie nowej ustawy o bezpieczeństwie narodowym przez Stały Komitet Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych z dnia 1 lipca 2015 r. oraz publikację drugiego projektu nowej ustawy o zarządzaniu zagranicznymi organizacjami pozarządowymi w dniu 5 maja 2015 r.,
– uwzględniając rozpoczęty w 1995 r. dialog na temat praw człowieka między UE a Chinami oraz 34. rundę tego dialogu, która odbyła się w dniach 30 listopada i 1 grudnia 2015 r. w Pekinie,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z dnia 16 grudnia 1966 r.,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając uwagi końcowe Komitetu Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie trzeciego sprawozdania okresowego dotyczącego Hongkongu, Chiny, przyjęte przez na 107. sesji komitetu (w dniach 11–28 marca 2013 r.),
– uwzględniając uwagi końcowe Komitetu ONZ przeciwko Torturom w sprawie piątego sprawozdania okresowego dotyczącego Chin, przyjęte na 1391. i 1392. posiedzeniu komitetu w dniach 2–3 grudnia 2015 r.,
– uwzględniając Ustawę zasadniczą Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong Chińskiej Republiki Ludowej (zwaną dalej „ustawą zasadniczą”), a w szczególności jej artykuły dotyczące wolności osobistych i wolności prasy, a także uwzględniając Kartę praw Hongkongu,
– uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich czterech miesięcy w niewyjaśnionych okolicznościach zaginęło pięciu księgarzy (Lui Bo, Gui Minhai, Zhang Zhiping, Lin Rongji i Lee Po) – czterech mieszkających w Hongkongu i jeden spoza Hongkongu – którzy byli związani z wydawnictwem Mighty Current i jego księgarnią sprzedającą dzieła literackie krytyczne wobec Pekinu; mając na uwadze, że dwóch z nich jest obywatelami UE – Gui Minhai posiada szwedzkie obywatelstwo, natomiast Lee Po posiada brytyjskie obywatelstwo; mając na uwadze, że w styczniu 2016 r. potwierdzono, że obaj obywatele UE przebywają w Chinach kontynentalnych, oraz istnieją podejrzenia, że to samo dotyczy pozostałych trzech osób; mając na uwadze, że dnia 23 stycznia 2016 r. Lee Po spotkał się z żoną w nieznanym miejscu w Chinach kontynentalnych; mając na uwadze, że ciągły brak informacji o ich samopoczuciu i miejscu pobytu jest wysoce niepokojący;
B. mając na uwadze przekonujące zarzuty mediów i obawy ze strony prawników, organizacji praw człowieka i licznych osób cywilnych, że pięciu księgarzy zostało uprowadzonych przez władze Chin kontynentalnych; mając szczególnie na uwadze, że Lee Po został porwany w Hongkongu, a Gui Minhai został uprowadzony ze swojego domu w Tajlandii;
C. mając na uwadze, że w dniu 10 stycznia 2016 r. na ulicach Hongkongu zgromadziły się tysiące demonstrantów domagających się podjęcia działań przez radę miejską w celu wyjaśnienia zaginięcia pięciu księgarzy; mając na uwadze, że zaginięcia te nastąpiły po serii brutalnych ataków na dziennikarzy z Hongkongu krytycznych wobec Pekinu w 2013 i 2014 r.;
D. mając na uwadze, że Hongkong szanuje oraz chroni wolność słowa, wypowiedzi i publikacji; mając na uwadze, że publikacja jakichkolwiek materiałów krytycznych wobec chińskiego przywództwa jest legalna w Hongkongu, chociaż zakazana w Chinach kontynentalnych; mając na uwadze, że zasada „jeden kraj, dwa systemy” gwarantuje Hongkongowi autonomię od Pekinu pod względem swobód określonych w art. 27 ustawy zasadniczej;
E. mając na uwadze opublikowanie informacji, zgodnie z którymi 14 wydawców i 21 publikacji w Hongkongu zostało uznanych za cele w dokumencie wewnętrznym partii komunistycznej z kwietnia 2015 r., w którym ujawniono strategię „wytępienia” zakazanych książek u ich źródła w Hongkongu i Makau; mając na uwadze, że niektórzy księgarze w Hongkongu ze strachu przed odwetem zdjęli z półek książki krytyczne wobec Chin;
F. mając na uwadze, że rząd Chin kontynentalnych ściśle ogranicza i uznaje za przestępstwo wolność wypowiedzi, wykorzystując w tym celu zwłaszcza cenzurę; mając na uwadze, że internetowy „wielki firewall chiński” pozwala rządowi na ocenzurowanie wszelkich niepożądanych ze względów politycznych informacji; mając na uwadze, że Chiny utrzymują surowe ograniczenia wolności wypowiedzi, a popularność krytykujących Chiny książek wśród czytelników w Chinach kontynentalnych uznawana jest za zagrożenie dla stabilności społecznej;
G. mając na uwadze, że dnia 17 stycznia 2016 r. Gui Minhai wydał w Chinach kontynentalnych oświadczenie w mediach, twierdząc, że udał się do Chin kontynentalnych dobrowolnie oraz przyznał się do wcześniejszego wyroku za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, co sprawiało wrażenie wymuszonego zeznania;
H. mając na uwadze, że zarówno szwedzkie, jak i brytyjskie władze zwróciły się do chińskich władz o pełne wsparcie w celu ochrony praw ich dwóch obywateli oraz pozostałych „zaginionych”;
I. mając na uwadze, że Komitet ONZ przeciwko Torturom zgłaszał poważne obawy z powodu powtarzających się doniesień z różnych źródeł na temat utrzymującej się praktyki nielegalnego przetrzymywania osób w tajnych i nielegalnych zakładach karnych znanych jako „czarne więzienia”; mając na uwadze, że komitet wyraził również poważne obawy z powodu powtarzających się relacji o tym, że praktyka tortur i brutalnego traktowania jest wciąż głęboko zakorzeniona w systemie sądownictwa karnego, który w zbyt dużym stopniu uzależnia wydanie wyroku skazującego od przyznania się do winy;
J. mając na uwadze, że Chiny – oficjalnie i teoretycznie – zaakceptowały powszechność praw człowieka i w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci przyjęły międzynarodowe ramy dotyczące praw człowieka, podpisując szereg traktatów w tej dziedzinie, przez co stały się częścią międzynarodowych ram prawnych i instytucjonalnych dotyczących praw człowieka;
K. mając na uwadze, że art. 27 ustawy zasadniczej – de facto konstytucji Hongkongu – gwarantuje„wolność słowa, prasy i publikacji, wolność zrzeszania się i zgromadzeń, wolność pochodów i demonstracji”; mając na uwadze, że ustawa ta – wynegocjowana między Chinami i Wielką Brytanią – gwarantuje te prawa na okres 50 lat, który upływa w 2047 r.;
L. mając na uwadze, że podczas 17. szczytu UE-Chiny, który odbył się dnia 29 czerwca 2015 r., otwarto nowy rozdział w dwustronnych stosunkach oraz mając na uwadze, że w swoich ramach strategicznych na rzecz praw człowieka i demokracji UE zobowiązała się do umieszczania kwestii praw człowieka w centrum swoich stosunków z wszystkimi krajami trzecimi, w tym ze swoimi strategicznymi partnerami;
M. mając na uwadze, że UE i Chiny prowadzą dialog na temat praw człowieka od 1995 r., oraz mając na uwadze, że obie strony uznają prawa człowieka za istotny element swoich dwustronnych stosunków;
N. mając na uwadze, że według 21. rocznego sprawozdania (z lipca 2014 r.) stowarzyszenia dziennikarzy Hongkongu rok 2014 był najgorszym rokiem dla wolności prasy w Hongkongu od dziesięcioleci; mając na uwadze, że niektórzy dziennikarze byli celem fizycznych ataków lub byli zwalniani, podczas gdy inni dziennikarze głoszący krytyczne poglądy byli przenoszeni do działów wzbudzających mniejsze kontrowersje;
1. wyraża poważne zaniepokojenie brakiem informacji na temat miejsca pobytu i samopoczucia pięciu zaginionych księgarzy; wzywa do natychmiastowego opublikowania szczegółowych informacji na temat miejsca pobytu i samopoczucia Lee Po i Gui Minhai, a także do ich natychmiastowego bezpiecznego uwolnienia i przyznania im prawa do komunikacji; wzywa do natychmiastowego uwolnienia wszystkich pozostałych osób niesłusznie aresztowanych za korzystanie przez nie z prawa do wypowiedzi i publikacji w Hongkongu, w tym trzech innych księgarzy;
2. wzywa chiński rząd do bezzwłocznego opublikowania wszelkich informacji na temat zaginionych księgarzy oraz do natychmiastowego nawiązania pluralistycznego i przejrzystego dialogu i komunikacji w tej sprawie z władzami Hongkongu; uważa, że wiadomość od Lee Po i jego spotkanie z żoną to pozytywne sygnały;
3. wzywa odpowiednie władze w Chinach, Hongkongu i Tajlandii do zbadania i wyjaśnienia okoliczności towarzyszących tym zaginięciom, zgodnie z zasadami państwa prawa, oraz – o ile to możliwe – do wsparcia bezpiecznego powrotu wydawców do domu;
4. wyraża zaniepokojenie z powodu zarzutów, że organy ścigania Chin kontynentalnych działają w Hongkongu; przypomina, że działalność organów ścigania Chin kontynentalnych w Hongkongu byłaby pogwałceniem ustawy zasadniczej; jest zdania, że byłoby to sprzeczne z zasadą „jeden kraj, dwa systemy”; wzywa Chiny do poszanowania gwarancji autonomii przyznanej Hongkongowi na mocy ustawy zasadniczej;
5. stanowczo potępia wszelkie przypadki naruszeń praw człowieka, w szczególności niesłuszne aresztowania, nielegalne wydawanie więźniów, wymuszone zeznania, tajne przetrzymywanie, zatrzymanie bez prawa kontaktu, a także naruszenia wolności publikacji i wypowiedzi; przypomina, że należy zagwarantować niezależność wydawcom książek, dziennikarzom i blogerom; wzywa do natychmiastowego położenia kresu naruszeniom praw człowieka i politycznemu zastraszaniu;
6. potępia ograniczenia i penalizację wolności wypowiedzi oraz ubolewa z powodu zaostrzenia ograniczeń wolności wypowiedzi; wzywa chiński rząd, by zaprzestał blokowania swobodnego przepływu informacji, w tym przez nakładanie ograniczeń w korzystaniu z internetu;
7. wyraża zaniepokojenie z powodu przyjęcia w najbliższym czasie projektu ustawy o zarządzaniu zagranicznymi organizacjami pozarządowymi, ponieważ ustawa ta w jej obecnym kształcie drastycznie utrudniałaby działalność chińskiego społeczeństwa obywatelskiego i poważnie ograniczałaby wolność zrzeszania się i wolność słowa w tym kraju, wprowadzając między innymi zakaz finansowania jakiegokolwiek obywatela lub organizacji w Chinach przez zagraniczne organizacje pozarządowe, które nie są zarejestrowane w chińskim Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego i wydziałach bezpieczeństwa publicznego w poszczególnych prowincjach, a także zakaz prowadzenia przez chińskie grupy „działań” w imieniu niezarejestrowanych zagranicznych organizacji pozarządowych lub za ich pozwoleniem, w tym organizacji posiadających siedzibę w Hongkongu i Makau; wzywa chińskie władze do gruntownej rewizji projektu tej ustawy, tak aby dostosować ją do międzynarodowych standardów praw człowieka, w tym do międzynarodowych zobowiązań podjętych przez Chińską Republikę Ludową;
8. wyraża zaniepokojenie nowym projektem ustawy dotyczącej bezpieczeństwa cybernetycznego, która mogłaby wzmocnić i zinstytucjonalizować praktyki cenzury i kontroli cyberprzestrzeni, a także przyjętą ustawą dotyczącą bezpieczeństwa narodowego oraz projektem ustawy o zwalczaniu terroryzmu; zwraca uwagę na obawy chińskich proreformatorskich prawników i obrońców praw obywatelskich dotyczące tego, że ustawy te spowodują dalsze ograniczenie swobody wypowiedzi i nasilenie autocenzury;
9. uważa, że silne obecnie stosunki UE-Chiny muszą zapewniać skuteczną platformę dla dojrzałego, konkretnego i otwartego dialogu dotyczącego praw człowieka opartego na wzajemnym szacunku;
10. popiera zobowiązanie Unii Europejskiej do wzmacniania demokracji, w tym praworządności, niezawisłości sądownictwa, podstawowych praw i wolności, przejrzystości, a także wolnego dostępu do informacji i wolności słowa w Hongkongu;
11. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządowi i parlamentowi Chińskiej Republiki Ludowej oraz szefowi rządu i zgromadzeniu Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0458.
- [2] Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0252.