WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI w sprawie azerbejdżańskiego dziennikarza Afgana Mukhtarlego
14.6.2017 - (2017/2722(RSP))
zastępujący tym samym projekty rezolucji złożone przez następujące grupy:
ECR (B8-0414/2017)
Verts/ALE (B8-0415/2017)
S&D (B8-0416/2017)
ALDE (B8-0417/2017)
GUE/NGL (B8-0418/2017)
PPE (B8-0420/2017)
Cristian Dan Preda, Željana Zovko, Sandra Kalniete, Elmar Brok, Mairead McGuinness, Brian Hayes, Lefteris Christoforou, József Nagy, Marijana Petir, Ivan Štefanec, Milan Zver, Dubravka Šuica, Pavel Svoboda, Tunne Kelam, Patricija Šulin, Krzysztof Hetman, Jarosław Wałęsa, Sven Schulze, Tomáš Zdechovský, Ivana Maletić, Claude Rolin, Romana Tomc, László Tőkés, Bogdan Brunon Wenta, Eduard Kukan, Csaba Sógor, Adam Szejnfeld, Luděk Niedermayer, Giovanni La Via, Elisabetta Gardini, Michaela Šojdrová, Jiří Pospíšil, Jaromír Štětina, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Deirdre Clune, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Laima Liucija Andrikienė, Roberta Metsola, Stanislav Polčák, Jeroen Lenaers, Andrey Kovatchev, Julia Pitera w imieniu grupy PPE
Elena Valenciano, Victor Boştinaru, Soraya Post, Ana Gomes w imieniu grupy S&D
Charles Tannock, Karol Karski, Branislav Škripek, Ruža Tomašić, Monica Macovei w imieniu grupy ECR
Petras Auštrevičius, Izaskun Bilbao Barandica, Johannes Cornelis van Baalen, Beatriz Becerra Basterrechea, Dita Charanzová, Gérard Deprez, María Teresa Giménez Barbat, Martina Dlabajová, Marian Harkin, Ivan Jakovčić, Louis Michel, Javier Nart, Urmas Paet, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Jozo Radoš, Frédérique Ries, Marietje Schaake, Jasenko Selimovic, Pavel Telička, Paavo Väyrynen, Ramon Tremosa i Balcells, Cecilia Wikström, Patricia Lalonde, Valentinas Mazuronis w imieniu grupy ALDE
Marie-Christine Vergiat, Merja Kyllönen, Miguel Urbán Crespo, Tania González Peñas, Estefanía Torres Martínez, Xabier Benito Ziluaga, Lola Sánchez Caldentey w imieniu grupy GUE/NGL
Heidi Hautala, Rebecca Harms, Ulrike Lunacek, Indrek Tarand, Bronis Ropė, Igor Šoltes, Bodil Valero, Jordi Solé w imieniu grupy Verts/ALE
Ignazio Corrao, Fabio Massimo Castaldo, Isabella Adinolfi w imieniu grupy EFDD
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie azerbejdżańskiego dziennikarza Afgana Mukhtarlego
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Azerbejdżanu, w szczególności dotyczące sytuacji praw człowieka i praworządności,
– uwzględniając ugruntowane stosunki między UE a Azerbejdżanem, które nawiązano w 1999 r. w formie umowy o partnerstwie i współpracy, utworzenia Partnerstwa Wschodniego (EaP) oraz uczestnictwa Azerbejdżanu w Zgromadzeniu Parlamentarnym Euronest,
– uwzględniając decyzję przyjętą w dniu 30 września 2016 r. przez Zgromadzenie Narodowe (Mili Madżylis) Republiki Azerbejdżanu, uchylającą poprzednią decyzję z dnia 14 września 2015 r. o rezygnacji z członkostwa i uczestnictwa w Zgromadzeniu Parlamentarnym Euronest, a tym samym stanowiącą o pozostaniu i uczestnictwie w Zgromadzeniu,
– uwzględniając przyjęty w dniu 14 listopada 2016 r. mandat upoważniający Komisję Europejską i wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do negocjacji, w imieniu UE i jej państw członkowskich, w sprawie kompleksowej umowy z Republiką Azerbejdżanu, a także uwzględniając rozpoczęcie negocjacji w sprawie tej umowy w dniu 7 lutego 2017 r.,
– uwzględniając wizytę prezydenta Azerbejdżanu Ilhama Alijewa w Brukseli w dniu 6 lutego 2017 r.,
– uwzględniając niedawną wizytę delegacji Komisji Spraw Zagranicznych w Azerbejdżanie w dniu 22 maja 2017 r.,
– uwzględniając Międzynarodową konwencję o ochronie wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem,
– uwzględniając sprawozdanie Freedom House w sprawie wolności na świecie w 2017 r., w którym uznano, że w Azerbejdżanie prasa „nie jest wolna”, a w przypadku internetu „wolność jest częściowa”,
– uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel z dnia 7 marca 2017 r. w sprawie skazania Mehmana Hüseynova w Azerbejdżanie,
– uwzględniając układ o stowarzyszeniu / pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu (AA/DCFTA) między UE a Gruzją, które weszły w życie w dniu 1 lipca 2016 r.,
– uwzględniając wcześniejsze oświadczenia komisarza praw człowieka Rady Europy Nilsa Muiznieksa w sprawie prześladowania dziennikarzy, działaczy społeczeństwa obywatelskiego / obrońców praw człowieka oraz opozycjonistów w Azerbejdżanie,
– uwzględniając oświadczenie dyrektora Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) przy OBWE Michaela Georga Linka z dnia 8 czerwca 2017 r. w sprawie doniesień o uprowadzeniu azerbejdżańskiego dziennikarza i obrońcy praw człowieka Afgana Mukhtarlego i brutalnym traktowaniu go w areszcie,
– uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel w sprawie „nielegalnego przetrzymywania obywateli Azerbejdżanu mieszkających w Gruzji”,
– uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Afgan Mukhtarli, azerbejdżański dziennikarz śledczy przebywający na emigracji, który w 2015 r. przeniósł się do Tbilisi, zaginął tam w dniu 29 maja 2017 r. i odnalazł się po kilku godzinach w Baku;
B. mając na uwadze, że według jego prawnika Afgan Mukhtarli został pojmany przez niezidentyfikowanych mężczyzn, według doniesień ubranych w mundury gruzińskiej policji kryminalnej, wepchnięty do samochodu, pobity i odwieziony do granicy z Azerbejdżanem, gdzie miano przy nim ukryć kwotę 10 000 EUR;
C. mając na uwadze, że obecnie Afgana Mukhtarlego czeka proces o nielegalne przekroczenie granicy, przemyt i napaść na funkcjonariuszy policji; mając na uwadze, że zarzuty te są zagrożone karą wieloletniego pozbawienia wolności oraz że w dniu 31 maja sąd zastosował wobec Afgana Mukhtarlego trzymiesięczny areszt tymczasowy;
D. mając na uwadze, że Afgan Mukhtarli pracował dla szeregu niezależnych redakcji, w tym Radia Wolna Europa / Radia Wolność, i jest znany z krytycznych materiałów dziennikarskich na temat władz azerbejdżańskich; mając na uwadze, że udał się on na emigrację do Gruzji, aby uniknąć odwetu za swą działalność ze strony władz Azerbejdżanu;
E. mając na uwadze, że Gruzja jest stroną europejskiej konwencji praw człowieka, a zatem odpowiada za zagwarantowanie bezpieczeństwa obywatelom Azerbejdżanu mieszkającym na jej terytorium i zapobieganie jakimkolwiek przymusowym powrotom do tego kraju; mając na uwadze, że obywatele Azerbejdżanu coraz częściej spotykają się jednak z odmową przedłużenia pozwolenia na pobyt w Gruzji;
F. mając na uwadze, że prezydent Gruzji Giorgi Margwelaszwili oświadczył, że uprowadzenie Afgana Mukhtarlego stanowi „poważne wyzwanie dla [gruzińskiej] państwowości i suwerenności”;
G. mając na uwadze, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Gruzji wszczęło dochodzenia w sprawie Afgana Mukhtarlego na podstawie art. 143 kodeksu karnego (bezprawne pozbawienie wolności) oraz nawiązało w tej sprawie kontakt z odpowiednimi organami w Azerbejdżanie;
H. mając na uwadze, że ogólna sytuacja w zakresie praw człowieka w Azerbejdżanie w ostatnich kilku latach pozostaje przedmiotem poważnego niepokoju ze względu na stałe zastraszanie i represje, stosowanie prześladowań, doniesienia o stosowaniu tortur, zakazy podróży oraz ograniczanie swobody przemieszczania się przywódców organizacji pozarządowych, obrońców praw człowieka, opozycjonistów, dziennikarzy i innych przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego;
I. mając na uwadze, że w dniu 17 maja 2017 r. sąd apelacyjny w Baku nakazał Leyli i Arifowi Yunusom, którym udzielono azylu politycznego w Holandii, powrót do Azerbejdżanu w celu stawienia się na ponownych rozprawach sądowych;
J. mając na uwadze, że w dniu 12 maja 2017 r., na wniosek Ministerstwa Transportu, Komunikacji i Zaawansowanych Technologii sąd okręgowy w Sabail podtrzymał decyzję o blokadzie pięciu redakcji internetowych: azerbejdżańskiej rozgłośni Radia Wolna Europa / Radia Wolność (RFE/RL), Azadliq.info, Meydan TV oraz kanałów telewizji satelitarnej Turan TV i Azerbaycan Saati;
K. mając na uwadze, że wznowienie stosunków między Zgromadzeniem Narodowym Republiki Azerbejdżanu a Parlamentem Europejskim oraz ponowione członkostwo i uczestnictwo w Zgromadzeniu Parlamentarnym Euronest i jego działaniach okazały się wartościowe;
L. mając na uwadze, że w dniu 7 lutego 2017 r. UE i Azerbejdżan podjęły negocjacje w sprawie nowej umowy, która będzie zgodna z zasadami potwierdzonymi w przeglądzie europejskiej polityki sąsiedztwa z 2015 r. i stworzy nową podstawę dialogu politycznego i współpracy politycznej między UE a Azerbejdżanem;
1. zdecydowanie potępia uprowadzenie Afgana Mukhtarlego w Tbilisi i jego arbitralne zatrzymanie w Baku; uznaje to za poważne naruszenie praw człowieka i potępia to rażące złamanie prawa;
2. apeluje do władz gruzińskich o zapewnienie szybkiego, dokładnego, przejrzystego i skutecznego śledztwa w sprawie wymuszonego zaginięcia Afgana Mukhtarlego w Gruzji i bezprawnego przekazania go do Azerbejdżanu, a także o pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności;
3. uważa za niezwykle ważne, by władze Gruzji dołożyły wszelkich starań w celu wyjaśnienia ponad wszelką wątpliwość wszelkich podejrzeń o udział gruzińskich funkcjonariuszy państwowych w wymuszonych zaginięciach;
4. przypomina, że na władzach Gruzji spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie ochrony wszystkim obywatelom państw trzecich mieszkającym w Gruzji lub ubiegającym się o azyl polityczny, którym w kraju pochodzenia grożą poważne konsekwencje sądowe jako obrońcom praw człowieka lub działaczom politycznym; w związku z tym przypomina art. 3 europejskiej konwencji praw człowieka, której Gruzja jest stroną;
5. stanowczo potępia postawienie Afganowi Mukhtarlemu fikcyjnych zarzutów i ponownie zaznacza, że jest on sądzony za pracę w charakterze niezależnego dziennikarza;
6. wzywa władze Azerbejdżanu do niezwłocznego i bezwarunkowego uwolnienia Afgana Mukhtarlego i wszystkich osób więzionych za korzystanie z praw podstawowych, w tym z wolności słowa, oraz do wycofania wszystkich postawionych im zarzutów; apeluje do władz Gruzji, by w sprawie Afgana Mukhtarlego podjęły wobec władz Azerbejdżanu wszelkie działania niezbędne, by umożliwić powrót dziennikarza do rodziny;
7. wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że sprawa Afgana Mukhtarlego to kolejny przykład prześladowania i ścigania przez władze Azerbejdżanu krytycznie do nich nastawionych osób przebywających na emigracji, a także ich rodzin pozostałych w kraju; przypomina o wcześniejszych wnioskach o wydanie międzynarodowego nakazu aresztowania przebywających na emigracji obywateli Azerbejdżanu krytycznie nastawionych do władz;
8. wzywa do natychmiastowego, całościowego, przejrzystego, wiarygodnego i bezstronnego śledztwa w sprawie śmierci azerbejdżańskiego blogera i działacza Mehmana Galandarova w dniu 28 kwietnia 2017 r., przetrzymywanego wówczas przez władze Azerbejdżanu w areszcie, i zauważa, że jego ciała nie wydano rodzinie;
9. wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, w tym dziennikarzy, obrońców praw człowieka i innych działaczy społeczeństwa obywatelskiego – Afgana Mukhtarlego, Ilkina Rustamzadeha, Rashada Ramazanova, Seymura Haziego, Giyasa Ibrahimova, Mehmana Hüseynova, Bayrama Mammadova, Ilqara Mammadova, Araza Guliyeva, Tofiqa Hasanlego, Ilgiza Qahramanova, Afgana Sadygova i innych, w tym, lecz nie wyłącznie, osób wymienionych w odpowiednich wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – a także wzywa do oczyszczenia ich ze wszystkich zarzutów oraz do przywrócenia im pełni praw politycznych i obywatelskich, co dotyczy również uwięzionych wcześniej, a następnie zwolnionych więźniów politycznych, np. Intiqama Aliyeva, Khadiji Ismayilovej i in.;
10. wzywa władze Azerbejdżanu, by zaprzestały prześladowania Leyli i Arifa Yunusów, oraz zwraca uwagę Interpolu na tę sprawę jako umotywowaną politycznie;
11. ponownie kieruje do władz Azerbejdżanu pilny apel o zaprzestanie praktyki wybiórczych procesów karnych oraz więzienia dziennikarzy, obrońców praw człowieka i innych osób krytycznie nastawionych do rządu, a także o zapewnienie wszystkim zatrzymanym, w tym dziennikarzom oraz działaczom politycznym i działaczom społeczeństwa obywatelskiego, pełni praw procesowych i norm uczciwego postępowania sądowego;
12. wzywa władze Azerbejdżanu, aby zapewniły niezależnym organizacjom i działaczom społeczeństwa obywatelskiego możliwość działania bez zbędnych przeszkód i strachu przed prześladowaniem, w tym przez uchylenie przepisów poważnie ograniczających funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego, przez odblokowanie rachunków bankowych organizacji pozarządowych i ich przywódców oraz przez umożliwienie dostępu do środków finansowych z zagranicy;
13. wzywa rząd Azerbejdżanu, by zastosował się w pełni do wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i podjął współpracę z Komisją Wenecką przy Radzie Europy i komisarzem ONZ ds. praw człowieka oraz wdrożył stosowne zalecenia i przestrzegał specjalnych procedur ONZ, których przedmiotem są obrońcy praw człowieka, prawo do zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń oraz wolność słowa, a także arbitralne zatrzymania, co powinno prowadzić do zmiany przepisów i pełnego dostosowania dotychczasowych praktyk do wniosków ekspertów;
14. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w roku 2015 i 2016 w Azerbejdżanie uwolniono kilku wybitnych obrońców praw człowieka, dziennikarzy i działaczy;
15. podkreśla znaczenie dobrego klimatu politycznego w stosunkach rządu z siłami opozycji i społeczeństwem obywatelskim jako całością;
16. podkreśla znaczenie nowej umowy o partnerstwie między Unią Europejską a Azerbejdżanem; podkreśla, że centralnym elementem nowej umowy muszą być reformy demokratyczne, praworządność, dobre sprawowanie władzy oraz poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności; przypomina, że będzie uważnie śledził sytuację przez cały czas trwania negocjacji w sprawie nowej umowy, zanim podejmie decyzję o udzieleniu zgody na jej zawarcie;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Radzie Europejskiej, Komisji, prezydentom, rządom i parlamentom Azerbejdżanu i Gruzji, Radzie Europy, OBWE i Radzie Praw Człowieka ONZ.