WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI w sprawie afery cum-ex – przestępstwa finansowego i luk w obowiązujących ramach prawnych
28.11.2018 - (2018/2900(RSP))
zastępujący tym samym następujące projekty rezolucji:
B8-0551/2018 (PPE, ALDE)
B8-0552/2018 (S&D, GUE/NGL, Verts/ALE)
Markus Ferber, Dariusz Rosati w imieniu grupy PPE
Pervenche Berès, Peter Simon, Jeppe Kofod w imieniu grupy S&D
Nils Torvalds w imieniu grupy ALDE
Miguel Urbán Crespo, Dimitrios Papadimoulis, Martin Schirdewan, Patrick Le Hyaric, Marie-Pierre Vieu, Stelios Kouloglou, Kateřina Konečná, Jiří Maštálka, Paloma López Bermejo, Merja Kyllönen, Matt Carthy, Emmanuel Maurel, Kostadinka Kuneva, Marie-Christine Vergiat, Marisa Matias w imieniu grupy GUE/NGL
Sven Giegold w imieniu grupy Verts/ALE
Monica Macovei
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie afery cum-ex – przestępstwa finansowego i luk w obowiązujących ramach prawnych
Parlament Europejski,
– uwzględniając informacje w sprawie afery cum-ex ujawnione w dniu 18 października 2018 r. przez konsorcjum dziennikarzy śledczych pod kierownictwem niemieckiej nienastawionej na zysk organizacji medialnej CORRECTIV,
– uwzględniając dyrektywę Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (DAC2)[1],
– uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (DAC6)[2],
– uwzględniając czwartą komisję śledczą niemieckiego Bundestagu, która badała tę aferę i wydała końcowe sprawozdanie[3] w czerwcu 2017 r.,
– uwzględniając swoje rezolucje z dnia 25 listopada 2015 r.[4] i z dnia 6 lipca 2016 r.[5] w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2015 r. z zaleceniami dla Komisji dotyczącymi wprowadzenia przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii[6],
– uwzględniając swoje zalecenie dla Rady i Komisji z dnia 13 grudnia 2017 r. przyjęte w następstwie dochodzenia w sprawie prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania[7],
– uwzględniając swoją decyzję z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie powołania Komisji Specjalnej ds. Przestępstw Finansowych, Uchylania się od Opodatkowania i Unikania Opodatkowania (TAX3): kompetencje, skład liczbowy i długość kadencji [8],
– uwzględniając swoją debatę plenarną w sprawie afery cum-ex, która odbyła się w dniu 23 października 2018 r.,
– uwzględniając wspólne posiedzenie komisji ECON/TAX3 w dniu 26 listopada 2018 r.,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że nazwa „cum-ex” – lub systemy obrotu wykorzystujące arbitraż dywidendowy – odnosi się do praktyki obrotu akcjami w taki sposób, aby ukryć tożsamość faktycznego właściciela i umożliwić obu lub wielu stronom uczestniczącym w tym procederze ubieganie się o zwrot podatku od zysków kapitałowych, który został zapłacony tylko raz;
B. mając na uwadze, że afera cum-ex została ujawniona opinii publicznej dzięki wspólnemu śledztwu wielu europejskich mediów informacyjnych, prowadzonemu w 12 krajach i z udziałem 38 reporterów;
C. mając na uwadze, że według doniesień straty z tytułu dochodów podatkowych poniesione przez 11 państw członkowskich w wyniku tego systemu mogły wynieść nawet 55,2 mld EUR;
D. mając jednak na uwadze, że obliczenie maksymalnej kwoty poniesionych strat jest trudne, gdyż wiele operacji rozpoczęło się pod koniec lat 90. ubiegłego wieku i już dawno uległo przedawnieniu;
E. mając na uwadze, że dochodzenie prowadzone przez konsorcjum europejskich dziennikarzy wskazuje Niemcy, Danię, Hiszpanię, Włochy i Francję jako prawdopodobnie główne rynki docelowe praktyk handlowych cum-ex, a następnie Norwegię, Finlandię, Polskę, Danię, Holandię, Austrię i Republikę Czeską, a także mając na uwadze, że takie praktyki mogą potencjalnie obejmować nieznaną liczbę państw członkowskich UE, jak również kraje Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (np. Szwajcarię);
F. mając na uwadze, że w najbardziej poszkodowanych państwach członkowskich UE trwają dochodzenia w tej sprawie;
G. mając na uwadze, że systemy cum-ex noszą pewne znamiona oszustwa podatkowego i że należy zbadać, czy nie doszło do naruszenia prawa krajowego lub unijnego;
H. mając na uwadze, że według doniesień te przestępcze praktyki były stosowane przez instytucje finansowe z państw członkowskich UE, w tym przez kilka dużych i znanych banków komercyjnych;
I. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu końcowym czwarta komisja śledcza Bundestagu stwierdziła – podobnie jak niemieckie sądy – że takie praktyki podatkowe jak transakcje cum-ex obejmujące krótką sprzedaż są nielegalne, a Stowarzyszenie Banków Niemieckich jeszcze zaostrzyło ten problem, zamiast pomóc w jego rozwiązaniu;
J. mając na uwadze, że w niektórych przypadkach odpowiednie instytucje nie przeprowadziły szczegółowych dochodzeń w sprawie informacji pozyskiwanych od innych państw członkowskich w związku z aferą cum-ex;
K. mając na uwadze, że fakt, iż zagraniczni inwestorzy są uprawnieni do ubiegania się o zwrot podatków u źródła od dywidend, odgrywa kluczową rolę w tym ujawnionym procederze;
L. mając na uwadze, że począwszy od września 2017 r. druga dyrektywa w sprawie współpracy administracyjnej (DAC2) wymaga od państw członkowskich UE uzyskiwania informacji od ich instytucji finansowych oraz corocznej wymiany tych informacji z państwem członkowskim będącym miejscem zamieszkania podatników;
M. mając na uwadze, że szósta dyrektywa w sprawie współpracy administracyjnej (DAC6) wymaga, aby każda osoba, która projektuje, wprowadza na rynek, organizuje, udostępnia do realizacji podlegające zgłoszeniu uzgodnienie transgraniczne, charakteryzujące się określonymi z góry cechami, lub zarządza nim, zgłaszała je krajowym organom podatkowym;
N. mając na uwadze, że mandat Komisji Specjalnej ds. Przestępstw Finansowych, Uchylania się od Opodatkowania i Unikania Opodatkowania (TAX3) wyraźnie obejmuje wszystkie istotne wydarzenia mające miejsce w zakresie kompetencji komisji w trakcie jej kadencji;
1. zdecydowanie potępia ujawnione oszustwa podatkowe, które według podanych do wiadomości publicznej informacji doprowadziły do strat w dochodach podatkowych państw członkowskich wynoszących według niektórych szacunków medialnych aż 55,2 mld EUR, co jest ciosem dla europejskiej społecznej gospodarki rynkowej;
2. z zaniepokojeniem zauważa, że afera cum-ex podważyła zaufanie obywateli do systemów podatkowych, oraz podkreśla, jak istotne znaczenie ma przywrócenie zaufania publicznego i dopilnowanie, aby już nigdy nie doszło do takich strat;
3. zwraca się do Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego, aby przeprowadziły dochodzenie w sprawie systemów obrotu wykorzystujących arbitraż dywidendowy, takich jak cum-ex lub cum-cum, w celu oceny potencjalnych zagrożeń dla integralności rynków finansowych, ustalenia charakteru i rangi podmiotów uczestniczących w tych systemach, oceny, czy doszło do naruszenia prawa krajowego lub prawa Unii, oceny działań podjętych przez organy nadzoru finansowego w państwach członkowskich oraz zalecenia zainteresowanym właściwym organom stosownych reform i działań;
4. podkreśla, że te nowe doniesienia wydają się wskazywać na możliwe braki w obecnych systemach wymiany informacji i współpracy między organami państw członkowskich; wzywa państwa członkowskie do skutecznego prowadzenia obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania;
5. wzywa organy podatkowe wszystkich państw członkowskich, aby wyznaczyły pojedyncze punkty kontaktowe zgodnie z ustaleniami wspólnej międzynarodowej grupy zadaniowej ds. wymiany danych wywiadowczych i współpracy w ramach OECD, oraz wzywa Komisję, aby zapewniła i ułatwiła współpracę między nimi w celu zagwarantowania szybkiej i skutecznej wymiany informacji między państwami członkowskimi na temat spraw mających znaczenie transgraniczne;
6. wzywa krajowe organy podatkowe, by w pełni wykorzystały potencjał DAC6 w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych; wzywa ponadto do wzmocnienia DAC6 w celu wprowadzenia wymogu obowiązkowego ujawniania systemów arbitrażu dywidendowego, w tym przyznawania zwrotów podatku od dywidendy i zysków kapitałowych;
7. wzywa wszystkie państwa członkowskie uznane za prawdopodobnie główne rynki docelowe obrotu wykorzystującego arbitraż dywidendowy do dokładnego zbadania i przeanalizowania praktyk w zakresie wypłaty dywidend w ich jurysdykcjach, do zidentyfikowania luk w przepisach podatkowych, które stwarzają możliwość ich wykorzystywania przez oszustów podatkowych i podmioty unikające opodatkowania, do przeanalizowania potencjalnego wymiaru transgranicznego tych praktyk oraz do położenia kresu wszystkim tym szkodliwym praktykom podatkowym;
8. podkreśla potrzebę skoordynowanych działań organów krajowych, aby zagwarantować odzyskanie środków uzyskanych nielegalnie z rachunków publicznych;
9. wzywa Komisję, aby oceniła dwustronne umowy w sprawie opodatkowania zawierane między państwami członkowskimi i z państwami trzecimi, a państwa członkowskie, aby dokonały przeglądu i aktualizacji tych umów w celu zlikwidowania luk, które zachęcają do praktyk handlowych motywowanych opodatkowaniem z myślą o unikaniu opodatkowania;
10. wzywa Komisję, aby dokonała przeglądu dyrektywy w sprawie wspólnego systemu opodatkowania, mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i ich spółek zależnych w różnych państwach członkowskich, w celu rozwiązania problemu arbitrażu dywidendowego;
11. wzywa Komisję, aby oceniła rolę spółek specjalnego przeznaczenia/spółek celowych ujawnioną w dokumentach dotyczących afery cum-ex oraz aby zaproponowała w stosownych przypadkach ograniczenia korzystania z tych instrumentów;
12. zauważa, że wysoki udział wykorzystania spółek specjalnego przeznaczenia/spółek celowych w bezpośrednich inwestycjach zagranicznych uznano za wskaźnik agresywnego planowania podatkowego;
13. zauważa, że kryzys z 2008 r. doprowadził do ogólnego zmniejszenia zasobów i liczby personelu administracji podatkowych; wzywa państwa członkowskie do inwestowania w narzędzia dostępne dla organów podatkowych oraz do modernizacji tych narzędzi, a także do przeznaczenia niezbędnych zasobów ludzkich w celu poprawy nadzoru oraz zmniejszenia opóźnień czasowych i deficytów informacyjnych;
14. przyjmuje pogląd, że prace komisji TAXE, TAX2, PANA i TAX3 należy kontynuować w nadchodzącej kadencji parlamentarnej, w ramach stałej struktury w Parlamencie takiej jak podkomisja Komisji Gospodarczej i Monetarnej (ECON);
15. wzywa komisję specjalną TAX3 do przeprowadzenia własnej oceny ujawnionych informacji związanych z aferą cum-ex i do uwzględnienia wyników i wszelkich stosownych zaleceń w sprawozdaniu końcowym;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.