ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με το Αζερμπαϊτζάν, και συγκεκριμένα την υπόθεση του Mehman Huseynov
16.1.2019 - (2019/2511(RSP))
που αντικαθιστά τις ακόλουθες προτάσεις ψηφίσματος:
B8‑0056/2019 (Verts/ALE)
B8‑0058/2019 (EFDD)
B8‑0059/2019 (ECR)
B8‑0063/2019 (ALDE)
B8‑0064/2019 (S&D)
B8‑0066/2019 (PPE)
Cristian Dan Preda, Željana Zovko, Elmar Brok, Pavel Svoboda, Eduard Kukan, Milan Zver, Jarosław Wałęsa, Agnieszka Kozłowska‑Rajewicz, Krzysztof Hetman, Jaromír Štětina, Elisabetta Gardini, Csaba Sógor, Patricija Šulin, Romana Tomc, Luděk Niedermayer, Michaela Šojdrová, Tunne Kelam, Bogusław Sonik, Lorenzo Cesa, Marijana Petir, Dubravka Šuica, Sandra Kalniete, Seán Kelly, Ivana Maletić, Andrey Kovatchev, Stanislav Polčák, Laima Liucija Andrikienė, Deirdre Clune, Francis Zammit Dimech, Jiří Pospíšil, Anna Záborská εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Elena Valenciano, Pier Antonio Panzeri, Ana Gomes εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Charles Tannock, Jana Žitňanská, Valdemar Tomaševski, Ruža Tomašić, Branislav Škripek εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Marietje Schaake, Izaskun Bilbao Barandica, Mirja Vehkaperä, Beatriz Becerra Basterrechea, Dita Charanzová, Gérard Deprez, Nadja Hirsch, Ivan Jakovčić, Petr Ježek, Louis Michel, Javier Nart, Urmas Paet, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Carolina Punset, Jozo Radoš, Robert Rochefort, Jasenko Selimovic, Pavel Telička, Ramon Tremosa i Balcells, Johannes Cornelis van Baalen, Hilde Vautmans, Cecilia Wikström εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Rebecca Harms, Heidi Hautala, Jordi Solé, Indrek Tarand εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Fabio Massimo Castaldo, Isabella Adinolfi, Ignazio Corrao εξ ονόματος της Ομάδας EFDD
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το Αζερμπαϊτζάν, και συγκεκριμένα την υπόθεση του Mehman Huseynov
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στο Αζερμπαϊτζάν, και ειδικότερα τα ψηφίσματά του της 15ης Ιουνίου 2017 σχετικά με την υπόθεση του Αζέρου δημοσιογράφου Afgan Mukhtarli[1], της 10ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με το Αζερμπαϊτζάν[2] και της 18ης Σεπτεμβρίου 2014 σχετικά με τις διώξεις εις βάρος των υπερασπιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο Αζερμπαϊτζάν[3],
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 4ης Ιουλίου 2018 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για τη συνολική συμφωνία ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν[4],
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, και ειδικότερα τη σύστασή του, της 15ης Νοεμβρίου 2017, προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ σχετικά με την Ανατολική Εταιρική Σχέση, ενόψει της συνόδου κορυφής του Νοεμβρίου 2017[5],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με τη διαφθορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τρίτες χώρες[6],
– έχοντας υπόψη τη 15η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Συνεργασίας ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν (PCC) που διεξήχθη στο Μπακού από τις 7 έως τις 8 Μαΐου 2018,
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν του 1996 και την έγκριση, από το Συμβούλιο, στις 14 Νοεμβρίου 2016, εντολής για την Επιτροπή και την ΑΠ/ΥΕ για τη διαπραγμάτευση συνολικής συμφωνίας με το Αζερμπαϊτζάν, καθώς και την έναρξη, στις 7 Φεβρουαρίου 2017, των διαπραγματεύσεων για την προαναφερθείσα συμφωνία,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΑΠ/ΥΕ της 7ης Μαρτίου 2017 σχετικά με την καταδίκη του Mehman Huseynov στο Αζερμπαϊτζάν,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης εντός και εκτός διαδικτύου,
– έχοντας υπόψη την τελευταία έκθεση που υπέβαλε η ομάδα εργασίας για την αυθαίρετη κράτηση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την αποστολή της στο Αζερμπαϊτζάν[7],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 118 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Mehman Huseynov, μπλόγκερ που μάχεται για την καταπολέμηση της διαφθοράς και διευθυντής του Ινστιτούτου για την Ελευθερία και την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων (IRFS), εκτίει ποινή φυλάκισης δύο ετών μετά την καταδίκη του στις 3 Μαρτίου 2017, διότι διαμαρτυρήθηκε δημόσια για τις εμπειρίες του από την κακομεταχείριση και τα βασανιστήρια που υπέστη από την αστυνομία, και επέκρινε κυβερνητικούς αξιωματούχους αποκαλύπτοντας τον ανεξήγητο πλουτισμό τους·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Mehman Huseynov, ο οποίος αναμένεται να αποφυλακιστεί τον Μάρτιο του 2019, αντιμετωπίζει πιθανή πρόσθετη ποινή φυλάκισης 5 έως 7 ετών, αρχικά με την κατηγορία «ότι έκανε χρήση βίας επικίνδυνης για τη ζωή κρατικού λειτουργού» σύμφωνα με το άρθρο 315.2, η οποία στη συνέχεια τροποποιήθηκε με βάση το άρθρο 317.2 περί «άσκησης βίας που δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή ή την υγεία υπαλλήλων σε σωφρονιστικά ιδρύματα ή χώρους απομόνωσης για τους σκοπούς της διεξαγωγής έρευνας»·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Mehman Huseynov κατηγορείται για επίθεση σε δεσμοφύλακα προκειμένου να αποφύγει έλεγχο ρουτίνας στις 26 Δεκεμβρίου 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την υποτιθέμενη επίθεση, τέθηκε σε απομόνωση χωρίς δικαίωμα να δει τον δικηγόρο του· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Δεκεμβρίου 2018, ο Mehman Huseynov ξεκίνησε απεργία πείνας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις απόπειρες παράτασης της ποινής του και για το ενδεχόμενο απαγγελίας πρόσθετων καταγγελιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 30 Δεκεμβρίου, η κατάσταση υγείας του μπλόγκερ επιδεινώθηκε και έχασε τις αισθήσεις του· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την επιμονή των συγγενών του, διέκοψε την απεργία πείνας και άρχισε να λαμβάνει υγρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 10 Ιανουαρίου 2019, η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Αζερμπαϊτζάν μπόρεσε να τον επισκεφθεί και ότι επιβεβαιώθηκε ότι λάμβανε ιατρική βοήθεια·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένο κρούσμα και ότι υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις όπου οι αρχές απαγγέλλουν νέες κατηγορίες κατά πολιτικών κρατουμένων των οποίων οι ποινές φυλάκισης πρόκειται να λήξουν σύντομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, πρόκειται για την πέμπτη παρόμοια υπόθεση τους τελευταίους μήνες·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Ιανουαρίου 2019, το δικαστήριο της περιφέρειας Nizami στο Μπακού αποφάσισε την επιβολή διοικητικής ποινής σε όσους συμμετείχαν στη διαμαρτυρία κατά της νέας ποινικής υπόθεσης σε βάρος του Mehman Huseynov, ήτοι στους Mete Turksoy, Afghan Sadigov, Nurlan Gahramanli, Elimkhan Aghayev, Sakhavat Nabiyev, Ismayil Islamoghlu, Goshgar Ahmadov,Yashar Khaspoladov, Farid Abdinov, Elchin Rahimzade, Orkhan Mammadov, Bakhtiyar Mammadli, Fatima Movlamli, Matanat Mahmurzayeva και Parvin Abishova· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν ένοχοι σύμφωνα με το άρθρο 513.2 (παραβίαση των κανόνων που διέπουν τις κινητοποιήσεις, τις διαμαρτυρίες και τις διαδηλώσεις) του κώδικα διοικητικών παραβάσεων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος στο Αζερμπαϊτζάν όσον αφορά το περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία της έκφρασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αζερμπαϊτζάν κατατάσσεται 163ο μεταξύ 180 χωρών στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου για το 2018 που δημοσίευσαν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα· λαμβάνοντας υπόψη ότι 10 δημοσιογράφοι εκτίουν επί του παρόντος ποινές φυλάκισης στο Αζερμπαϊτζάν·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετοί ανεξάρτητοι δικτυακοί τόποι μέσων ενημέρωσης και δικτυακές πύλες παραμένουν υπό φραγή και απρόσιτοι στο εσωτερικό της χώρας, μεταξύ άλλων ο ραδιοφωνικός σταθμός Azadliq Radio (Radio Free Europe/Radio Liberty Azerbaijan Service) και η διεθνής υπηρεσία του, ο σταθμός Radio Free Europe Radio Liberty, η εφημερίδα Azadliq (που δεν συνδέεται με το Azadliq Radio), η Meydan TV και το Azerbaijan Saadi (Ώρα του Αζερμπαϊτζάν), μεταξύ άλλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα τέλη του 2017 και στις αρχές του 2018 πολυάριθμοι πολίτες του Αζερμπαϊτζάν ανακρίθηκαν για την ανάρτηση επικριτικών σχολίων στο Facebook ή γιατί απλώς επιδοκίμασαν ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή πάτησαν το κουμπί «συμμετοχή» σε πολιτικές συγκεντρώσεις·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Δεκέμβριο του 2018, το οικονομικό και διοικητικό δικαστήριο του Μπακού επέβαλε στην ερευνήτρια δημοσιογράφο Khadija Ismayilova πρόστιμο άνω των 23 000 EUR για εικαζόμενη υπόθεση φοροδιαφυγής στην οποία εμπλέκεται το Radio Free Europe, όπου εργάστηκε ως συντάκτρια χωρίς να κατέχει ποτέ θέση νόμιμου εκπροσώπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δικηγόρος της, Yalchin Imanov, συγκαταλέγεται μεταξύ των αποπεμφθέντων από τον δικηγορικό σύλλογο του Αζερμπαϊτζάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 10 Ιανουαρίου 2019, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε σχετικά με την καταγγελία που υπέβαλε η Khadija Ismayilova κατά της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν για τη διάδοση βίντεο που αφορούν την προσωπική της ζωή, καταλήγοντας στη διαπίστωση ότι υπήρξε παραβίαση των δικαιωμάτων της δυνάμει των άρθρων 8 (σεβασμός της προσωπικής και οικογενειακής ζωής) και 10 (ελευθερία της έκφρασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τροποποιήσεις που εισήχθησαν στον Κώδικα Πολιτικής και Διοικητικής Δικονομίας και στον δικηγορικό νόμο το 2017 απαγορεύουν στους δικηγόρους που δεν είναι μέλη του δικηγορικού συλλόγου να παρίστανται στο δικαστήριο και να εκπροσωπούν τους πελάτες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νέος αυτός κανόνας πλήττει πολλούς δικηγόρους που εκπροσωπούν μέλη της αντιπολίτευσης και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα οι οποίοι έχουν αποπεμφθεί από τον δικηγορικό σύλλογο ή αντιμετωπίζουν πειθαρχικά μέτρα·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αζερμπαϊτζάν είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και, ως εκ τούτου, έχει δεσμευτεί να σέβεται τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο συνεισηγητές της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΚΣΕ) για το Αζερμπαϊτζάν και ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν εκφράσει τη βαθιά τους ανησυχία για τις νέες κατηγορίες που απαγγέλθηκαν κατά του Mehman Huseynov· λαμβάνοντας υπόψη ότι τις ίδιες ανησυχίες διατύπωσε και ο εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Ιουλίου 2018, η ΕΕ και το Αζερμπαϊτζάν οριστικοποίησαν τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης τους και έθεσαν τις κοινές πολιτικές προτεραιότητες που θα κατευθύνουν και θα ενισχύσουν την εταιρική σχέση ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν τα επόμενα χρόνια·
1. ζητεί την άμεση και άνευ όρων αποφυλάκιση του Mehman Huseynov και παροτρύνει τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν να αποσύρουν όλες τις νέες κατηγορίες εναντίον του· εκφράζει ανησυχία για την υγεία του, για την οποία οι αρχές πρέπει να παρέχουν κάθε αναγκαία επαγγελματική ιατρική βοήθεια και να εξασφαλίζουν τακτική πρόσβαση στην οικογένειά του και σε νομικό σύμβουλο με τήρηση του δικηγορικού απορρήτου·
2. ζητεί να δοθεί τέλος στην καταδίωξη των αντιφρονούντων στο Αζερμπαϊτζάν και απευθύνει έκκληση για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλων ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, στους οποίους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι Afgan Mukhtarli, Ilkin Rustamzadeh, Rashad Ramazanov, Seymur Hazi, Giyas Ibrahimov, Mehman Huseynov, Bayram Mammadov, Araz Guliyev, Tofig Hasanli, Ilgiz Qahramanov, Afgan Sadygov και άλλοι, και ζητεί την απόσυρση όλων των εις βάρος τους κατηγοριών και την πλήρη αποκατάσταση των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων τους·
3. χαιρετίζει την αποφυλάκιση διαφόρων επιφανών υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων, μελών της αντιπολίτευσης και ακτιβιστών στο Αζερμπαϊτζάν τα τελευταία χρόνια· καλεί τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν να διασφαλίσουν την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων που υπόκεινται σε περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένων του Ilgar Mammadov, του Intigam Alyaliev, της Khadija Ismailova και άλλων δημοσιογράφων, και να τους επιτρέψουν να εργάζονται ελεύθερα· εκφράζει την ανησυχία του για τις νέες ποινικές διώξεις κατά της Khadija Ismayilova και ζητεί την απόσυρσή τους·
4. υπενθυμίζει στο Αζερμπαϊτζάν τις υποχρεώσεις του με βάση την Ευρωπαϊκή Σύμβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καλεί τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν να σέβονται πλήρως και να επιβάλλουν τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·
5. παροτρύνει την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να συνεργαστεί πλήρως και να εφαρμόσει τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και τις ειδικές διαδικασίες του ΟΗΕ όσον αφορά τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να διασφαλίσει ότι ανεξάρτητες ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και ακτιβιστές μπορούν να δραστηριοποιούνται ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς, μεταξύ άλλων τροποποιώντας τη νομοθεσία που περιορίζει σημαντικά τη χρηματοδότηση της κοινωνίας των πολιτών·
6. καλεί το Αζερμπαϊτζάν να εξασφαλίσει πλήρως την ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης, τόσο στη νομοθεσία όσο και στην πράξη, εντός και εκτός διαδικτύου, προκειμένου να διασφαλίζεται ελευθερία της έκφρασης σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα·
7. καλεί τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν να διασφαλίσουν τη ντε φάκτο ανεξαρτησία του δικηγορικού συλλόγου από την εκτελεστική εξουσία· ζητεί να επιτραπεί στους δικηγόρους που ασκούν ανεξάρτητη δραστηριότητα να συνεχίσουν να δικηγορούν και να εκπροσωπούν τους πελάτες τους με βάση το συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και να τεθεί τέλος στην αυθαίρετη αποπομπή από τον δικηγορικό σύλλογο δικηγόρων που εκπροσωπούν μέλη της αντιπολίτευσης και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
8. εκφράζει την ανησυχία του για τις κατηγορίες εις βάρος διαφόρων μελών της ΚΣΣΕ και για τις καταγγελίες για απόπειρες άσκησης επιρροής στους ευρωπαϊκούς φορείς λήψης αποφάσεων με παράνομα μέσα και με στόχο να αποτραπούν οι επικρίσεις για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αζερμπαϊτζάν·
9. εκφράζει την ανησυχία του για την κατάσταση των ΛΟΑΔΜ στο Αζερμπαϊτζάν και καλεί την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να παρεμβάλλει προσκόμματα και να εκφοβίζει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υποστηρίζουν και προστατεύουν τα δικαιώματα των ατόμων ΛΟΑΔΜ·
10. υπογραμμίζει τη σημασία της νέας συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Αζερμπαϊτζάν· τονίζει ότι οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, το κράτος δικαίου, η χρηστή διακυβέρνηση και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών πρέπει να αποτελέσουν τον πυρήνα της νέας συμφωνίας· τονίζει ότι θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για μια νέα συμφωνία προτού αποφασίσει να δώσει την έγκρισή του για τη συμφωνία·
11. καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την ΑΠ/ΥΕ να διασφαλίσουν ότι η αποφυλάκιση του Mehman Huseynov και όλων των άλλων πολιτικών κρατουμένων στο Αζερμπαϊτζάν εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα στις διμερείς σχέσεις ΕΕ-Αζερμπαϊτζάν·
12. καλεί τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και των κρατών μελών στο Αζερμπαϊτζάν να εντείνουν τις προσπάθειες υποστήριξης και αρωγής πολιτικών κρατουμένων, δημοσιογράφων και μπλόγκερ, ακτιβιστών που μάχονται κατά της διαφθοράς, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μελών της κοινωνίας των πολιτών·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, την Επιτροπή, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Συμβούλιο της Ευρώπης και στον ΟΑΣΕ.