ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στη Μοζαμβίκη
16.9.2020 - (2020/2784(RSP))
που αντικαθιστά τις ακόλουθες προτάσεις ψηφίσματος:
B9-0300/2020 (Verts/ALE)
B9-0301/2020 (ECR)
B9-0302/2020 (S&D)
B9-0303/2020 (PPE)
B9-0304/2020 (Renew)
Michael Gahler, Paulo Rangel, Željana Zovko, David McAllister, Sandra Kalniete, Isabel Wiseler-Lima, Krzysztof Hetman, Eva Maydell, Jiří Pospíšil, Luděk Niedermayer, Janina Ochojska, David Lega, Στέλιος Κυμπουρόπουλος, Benoît Lutgen, Stanislav Polčák, Antonio López-Istúriz White, Peter Pollák, Michal Wiezik, Vladimír Bilčík, Inese Vaidere, Michaela Šojdrová, Magdalena Adamowicz, Ivan Štefanec, Romana Tomc, Loránt Vincze, György Hölvényi, Maria Walsh, Λουκάς Φουρλάς, Λευτέρης Χριστοφόρου, Tomáš Zdechovský
εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Kati Piri, Carlos Zorrinho
εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Jan-Christoph Oetjen, Petras Auštrevičius, Stéphane Bijoux, Izaskun Bilbao Barandica, Dita Charanzová, Olivier Chastel, Moritz Körner, Ilhan Kyuchyuk, Javier Nart, Frédérique Ries, Nicolae Ştefănuță, Ramona Strugariu
εξ ονόματος της Ομάδας Renew
Katrin Langensiepen
εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Ryszard Czarnecki, Grzegorz Tobiszowski, Joanna Kopcińska, Jadwiga Wiśniewska, Adam Bielan, Elżbieta Kruk, Karol Karski, Anna Fotyga, Assita Kanko, Bogdan Rzońca
εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Fabio Massimo Castaldo
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στη Μοζαμβίκη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,
– έχοντας υπόψη τις διεθνείς συμβάσεις και πρωτόκολλα κατά της τρομοκρατίας,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR), του 1966,
– έχοντας υπόψη την Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),
– έχοντας υπόψη την έκθεση για την κατάσταση στη Μοζαμβίκη του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ, της 10ης Σεπτεμβρίου 2020[1],
– έχοντας υπόψη την έκθεση για την κατάσταση στη Μοζαμβίκη του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA), της 29ης Ιουνίου 2020,
– έχοντας υπόψη τη γνώμη σχετικά με τη Μοζαμβίκη που εγκρίθηκε κατά την 87η σύνοδο της ομάδας εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για την αυθαίρετη κράτηση (UNWGAD) την 1η Μαΐου 2020,
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR), σχετικά με τη Μοζαμβίκη,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας για την καθολική περιοδική εξέταση του ΟΗΕ, της 12ης Απριλίου 2016,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1984, και το προαιρετικό πρωτόκολλο αυτής, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 18 Δεκεμβρίου 2002,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την Καμπότζη, της 22ας Απριλίου 2020,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 9ης Μαρτίου 2020 με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη στρατηγική με την Αφρική» (JOIN(2020)0004),
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ανά τον κόσμο το 2019, και το σχετικό υποκεφάλαιο αυτής για τη Μοζαμβίκη,
– έχοντας υπόψη το εθνικό ενδεικτικό πρόγραμμα της ΕΕ για τη Μοζαμβίκη και το 11ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης για την περίοδο 2014-2020,
– έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της αποστολής παρακολούθησης εκλογών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μοζαμβίκη σχετικά με τις γενικές κοινοβουλευτικές και επαρχιακές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου 2019,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Κοτονού,
– έχοντας υπόψη τον 28ο πολιτικό διάλογο μεταξύ της ΕΕ και της Μοζαμβίκης, που διεξήχθη στις 5 Ιουνίου 2020,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Κοινότητας για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής (ΚΑΜΑ) και της ΕΕ,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Μοζαμβίκη και την περιφέρεια της ΚΑΜΑ,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του συμπροέδρου της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, της 29ης Ιουνίου 2020,
– έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών,
– έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη για τη Δημοκρατία, τις Εκλογές και τη Διακυβέρνηση,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Οργάνωσης Αφρικανικής Ενότητας σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας,
– έχοντας υπόψη τις ιδρυτικές αρχές της ΚΑΜΑ,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που εξέδωσε η ΚΑΜΑ στις 3Απριλίου 2017 σχετικά με τη Μοζαμβίκη,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία ειρήνευσης και εθνικής συμφιλίωσης του 2019,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Οκτώβριο του 2017, η αποκαλούμενη τρομοκρατική ομάδα al-Shabaab, η οποία εικάζεται ότι συνδέεται με την ένοπλη ομάδα που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος της Κεντρικής Αφρικής, έχει προβεί σε περισσότερες από 500 βίαιες επιθέσεις στην επαρχία του Cabo Delgado, τρομοκρατώντας τον τοπικό πληθυσμό, σκοτώνοντας περισσότερους από 1 500 ανθρώπους και οδηγώντας στον εκτοπισμό περισσότερους από 250 000 ανθρώπους και περισσότερους από 700 000 ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις έχουν γίνει όλο και πιο βίαιες και πολλά χωριά έχουν δεχθεί επιθέσεις, ενώ πάνω από 1 000 σπίτια έχουν καεί ή καταστραφεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με αναφορές, έχει ξεκινήσει η απαγωγή γυναικών και κοριτσιών από μαχητές·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Αύγουστο ομάδες τζιχαντιστών κατέλαβαν την πόλη όπου βρίσκεται ο στρατηγικός λιμένας Mocimboa da Praia, ο οποίος αποτελεί καίριας σημασίας λιμένα για τη διευκόλυνση της εκμετάλλευσης πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχιζόμενη κατοχή της πόλης από τις δυνάμεις της Al-Shabaab υποδηλώνει ότι η τρομοκρατική ομάδα ισχυροποιείται και εξελίσσεται·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισλαμιστές επαναστάτες καταφεύγουν όλο και περισσότερο στο παράνομο εμπόριο ναρκωτικών ως πηγή χρηματοδότησης·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη δεν έχει ιστορικό μαχητικής δράσης ισλαμιστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 30 % των 31 εκατομμυρίων ανθ΄ρωπων που ζουν στη Μοζαμβίκης είναι Ρωμαιοκαθολικοί, ενώ το 18 % είναι μουσουλμάνοι και μόνο σε δύο επαρχίες – Cabo Delgado και Niassa – ο πληθυσμός είναι κατά πλειοψηφία μουσουλμάνοι·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στρατιωτικές ενέργειες των αρχών της Μοζαμβίκης δεν κατάφεραν να αναχαιτίσουν τις επιθέσεις και να επιτρέψουν την αντιμετώπιση αυτής της έκτακτης ανθρωπιστικής ανάγκης, η οποία επιδεινώνεται με ανησυχητικό ρυθμό·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας της Μοζαμβίκης αντέδρασαν με δυσανάλογη βία, ενίοτε κατά παράβαση των διεθνών δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Μοζαμβίκης Filipe Nyusi είχε παραδεχθεί τις «ακούσιες παραβιάσεις» των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τις αρχές στο Cabo Delgado· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με αναφορές, υπάρχουν περιστατικά καταστολής της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και παρενόχλησης δημοσιογράφων·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στρατός της Μοζαμβίκης δεν διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό ώστε να αντιμετωπίσει την έξαρση της τρομοκρατίας στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να εκφράζονται βάσιμοι φόβοι ότι η εξέγερση θα εξαπλωθεί σε γειτονικές χώρες και θα αποσταθεροποιήσει την περιοχή·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από τους μισούς ανθρώπους που έχουν υποστεί βία στο Cabo Delgado είναι παιδιά· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξαν καταγγελίες για περιστατικά στρατολόγησης παιδιών σε ένοπλες ομάδες, απαγωγές, καθώς και περιστατικά σεξουαλικής και έμφυλης βίας κατά γυναικών και κοριτσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθυσμός συχνά τελεί υπό ομηρία στις μάχες μεταξύ ενόπλων ομάδων και κρατικών στρατιωτικών δυνάμεων·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη έχει την υποχρέωση, από τις διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει, να τηρεί τα πρότυπα για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως στις εγκαταστάσεις κράτησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βάρβαρες ενέργειες που αποδίδονται στην ομάδα Al-Shabaab δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με περαιτέρω παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δυνάμεις ασφαλείας της Μοζαμβίκης·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οργανισμός για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του βορρά, ADIN (Agencia de desenvolvimento integrado do norte), ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020 με ειδικό στόχο την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών αδυναμιών του βορρά·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Αύγουστο του 2019, υπεγράφη συμφωνία ειρήνευσης και εθνικής συμφιλίωσης με στόχο την επίτευξη ειρήνης στη χώρα, τον τερματισμό της βίας, την επίτευξη δημοκρατικής ένταξης και τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων και ατομικών δικαιωμάτων·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη εξακολουθεί να βρίσκεται σε πολύ ασταθή κατάσταση και αγωνίζεται να αντιμετωπίσει πολυάριθμες προκλήσεις όσον αφορά την ασφάλεια, την οικονομία και την κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη συγκαταλέγεται μεταξύ των φτωχότερων και λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, καθώς κατατάσσεται στην 180η θέση από τις 189 στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, με το μέσο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση να ανέρχεται σε μόλις 58 έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από 10 εκατομμύρια Μοζαμβικανοί ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και επισιτιστικής ανασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή πλήττει ιδιαίτερα τις γυναίκες και τις ευάλωτες ομάδες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσχέρειες·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 κατέδειξε περαιτέρω τις αδυναμίες της περιφερειακής οικονομίας, καθώς, ελλείψει επαρκούς κοινωνικής προστασίας, εκατομμύρια άνθρωποι που απασχολούνται στην άτυπη οικονομία καθώς και εκείνοι που έχασαν τις θέσεις εργασίας τους βρίσκονται αντιμέτωποι με την πείνα και την ένδεια, και εκτεθειμένοι σε παραβιάσεις μεταξύ άλλων, σε ορισμένες περιπτώσεις, βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη έχει καταγράψει συνολικά πάνω από 4 500 επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 στις 11 επαρχίες της χώρας και 27 θανάτους, από τις 9 Σεπτεμβρίου 2020·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη έχει υποστεί καταστροφικές φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα τα τελευταία χρόνια, μεταξύ άλλων και δύο μεγάλους κυκλώνες το 2019, που έχουν επιδεινώσει τα ήδη υψηλά επίπεδα φτώχειας και ανασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταστροφές αυτές έχουν οδηγήσει σε εκτεταμένη επισιτιστική ανασφάλεια και χρόνιο υποσιτισμό σε τμήματα της χώρας, ενώ ποσοστό άνω του 43 % των παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών είναι καχεκτικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, συνολικά 7,9 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονται επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια το 2020·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλληλεγγύη εντός της Μοζαμβίκης αυξάνεται, καθώς η δεινή θέση στην οποία βρίσκονται οι άνθρωποι στο Cabo Delgado προσελκύει ιδιαίτερη προσοχή, γεγονός που οδήγησε τους νέους στη Μοζαμβίκη ιδίως να ξεκινήσουν εθνική εκστρατεία αλληλεγγύης για το Cabo Delgado χρησιμοποιώντας την ετικέτα# CaboDelgadoTambénÉMocambique (το Cabo Delgado είναι και αυτό κομμάτι της Μοζαμβίκης) προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με την τραγική κατάσταση στην περιοχή·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2010 και το 2013 ανακαλύφθηκαν τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου στη Μοζαμβίκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποθέματα αυτά περιλαμβάνουν περίπου 5 000 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, γεγονός που τα καθιστά τα 9α μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ενδεχομένως τοποθετεί τη Μοζαμβίκη μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων παραγωγών ΥΦΑ στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναμένεται να επενδυθούν τουλάχιστον 60 δισεκατομμύρια USD τα επόμενα χρόνια για την εκμετάλλευση αυτών των αποθεμάτων, που ισοδυναμούν με τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στην υποσαχάρια Αφρική·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά και όλα τα άλλα ξένα βιομηχανικά και οικονομικά συμφέροντα στη Μοζαμβίκη θα πρέπει εξαρχής να επιδιωχθούν με βάση τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξετάζει τις υποχρεωτικές δεσμεύσεις δέουσας επιμέλειας προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι επενδυτές της ΕΕ και όσοι συμμετέχουν στις εξορυκτικές βιομηχανίες ενεργούν υπεύθυνα και συμβάλλουν στην τοπική ανάπτυξη σε χώρες όπως η Μοζαμβίκη·
ΙΘ.. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη και, ιδιαίτερα, η περιοχή του Cabo Delgado, ενώ καταγράφει τα υψηλότερα ποσοστά αναλφαβητισμού, ανισοτήτων και παιδικού υποσιτισμού στη Μοζαμβίκη, είναι εν τούτοις πλούσια σε φυσικούς πόρους και πρώτες ύλες, γεγονός που έχει προσελκύσει επενδύσεις από πολλές διεθνείς και ευρωπαϊκές εταιρείες που ανταγωνίζονται για την πρόσβαση στην αγορά των φυσικών πόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με ορισμένες εκθέσεις, τα έσοδα από φυσικούς πόρους έχουν κατανεμηθεί άνισα στη Μοζαμβίκη·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 13 Απριλίου 2020, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ενέκρινε άμεση ελάφρυνση για την εξυπηρέτηση του χρέους σε 25 χώρες μέλη, συμπεριλαμβανομένων περίπου 309 εκατομμυρίων USD προς τη Μοζαμβίκη στο πλαίσιο του Ταμείο Περιορισμού Καταστροφών και Ανακούφισης (CCRT) ώστε να συμβάλει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Ιουνίου 2020, η συντονίστρια ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ για τη Μοζαμβίκη, Myrta Kaulard, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να εντείνει τη στήριξή της προς τη Μοζαμβίκη·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευθεί ότι θα καταβάλει 200 εκατ. EUR για στήριξη της ανάκαμψης στη Μοζαμβίκη στον απόηχο των κυκλώνων του 2019, και στη συνέχεια 110 εκατ. EUR ως στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της νόσου COVID-19·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφερειακή στρατηγική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας της ΚΑΜΑ του 2015, η οποία αναπτύχθηκε κατά τρόπο ώστε να συνάδει με την παγκόσμια στρατηγική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας του ΟΗΕ, προβλέπει παροχή συνδρομής για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης της νεολαίας, την ασφάλεια των συνόρων, την ανθρωπιστική βοήθεια και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της τρομοκρατίας·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μοζαμβίκη ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΚΑΜΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την 40η σύνοδο κορυφής της 17ης Αυγούστου 2020, η περιφερειακή οργάνωση «επαίνεσε τη χώρα για τις συνεχιζόμενες προσπάθειές της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των βίαιων επιθέσεων» και «εξέφρασε την αλληλεγγύη και τη δέσμευση της SADC να στηρίξει τη Μοζαμβίκη στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και των βίαιων επιθέσεων, και καταδίκασε όλες τις τρομοκρατικές και ένοπλες επιθέσεις»·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Απρίλιο του 2020, τόσο η αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Μοζαμβίκη όσο και το Συμβούλιο εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις επιθέσεις στο Cabo Delgado και την κλιμάκωση της βίας κατά αμάχων·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι παρά τη βαναυσότητα και την φρικτή απώλεια σε ανθρώπινες ζωές, η κατάσταση στο Cabo Delgado δεν προσέλκυσε τη διεθνή προσοχή, με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος σε προγενέστερο στάδιο·
1. εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία για την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας στη βόρεια Μοζαμβίκη, ιδίως στην επαρχία του Cabo Delgado, και εκφράζει τα συλλυπητήριά του στα θύματα της βίας, τα οποία υπερβαίνουν τα 1 500· εκφράζει την αλληλεγγύη και την υποστήριξή του προς τον λαό της Μοζαμβίκης, ιδίως προς τα περισσότερα από 250 000 άτομα που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους·
2. υπογραμμίζει ότι τα τρέχοντα προβλήματα ασφάλειας επιδεινώνουν περαιτέρω την ήδη εξαιρετικά εύθραυστη ανθρωπιστική κατάσταση που απορρέει από τα υψηλά επίπεδα υπανάπτυξης, κλιματικών διαταραχών και συγκρούσεων·
3. καλεί τις αρχές της Μοζαμβίκης να αναλάβουν αποτελεσματική και αποφασιστική δράση για την αντιμετώπιση της ισλαμιστικής εξέγερσης και να προστατεύσουν όλους τους πολίτες του Cabo Delgado· εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του για το γεγονός ότι η εξέγερση κερδίζει αυξανόμενη στήριξη μεταξύ περιφερειακών και διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τις ατυχείς ομοιότητες με άλλες περιοχές, όπως το Σαχέλ και το Κέρας της Αφρικής·
4. υπογραμμίζει ότι, εάν δεν αναχαιτιστεί, η εξέγερση ενδέχεται δυνητικά να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί σε γειτονικές χώρες, απειλώντας την περιφερειακή σταθερότητα· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη για μια αποτελεσματική και βιώσιμη πολιτική τόσο από την εθνική κυβέρνηση όσο και από περιφερειακούς και διεθνείς φορείς·
5. υπενθυμίζει στην κυβέρνηση της Μοζαμβίκης την ευθύνη της να προσαγάγει ενώπιον της δικαιοσύνης όλους τους υπόπτους για τρομοκρατική δραστηριότητα μέσω διεξαγωγής δίκαιης δίκης· καλεί την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης να διενεργήσει ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα για βασανιστήρια και άλλες σοβαρές παραβιάσεις που εικάζεται ότι διέπραξαν οι δυνάμεις ασφαλείας της στο Cabo Delgado· υπενθυμίζει ότι η Μοζαμβίκη είναι συμβαλλόμενο μέρος του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR), του Αφρικανικού Χάρτη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών, καθώς και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων, η οποία απαγορεύει την υποβολή σε βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης και αυθαίρετης στέρησης της ζωής·
6. υπογραμμίζει τη σημασία της προστασίας των δικαιωμάτων των δημοσιογράφων, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ακτιβιστών και όλων εκείνων που απλώς ασκούν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και εκφράζουν τις απόψεις τους σχετικά με ζητήματα που απασχολούν την κοινή γνώμη· καλεί τις αρχές της Μοζαμβίκης να διεξαγάγουν αμερόληπτη έρευνα για όλες τις εικαζόμενες περιπτώσεις βανδαλισμού σε ειδησεογραφικά πρακτορεία, κατάργησης της ελευθερίας του λόγου, και για τις κατηγορίες για παρενόχληση και εκφοβισμό δημοσιογράφων·
7. καλεί τις αρχές της Μοζαμβίκης να διασφαλίσουν την προαγωγή της δημοκρατίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την αποτελεσματική τοπική διακυβέρνηση και την αποτελεσματική αποκατάσταση του κράτους δικαίου στη βόρεια Μοζαμβίκη· υπενθυμίζει ότι η συμμόρφωση με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και ο σεβασμός των δημοκρατικών ελευθεριών είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της οριστικής ειρηνευτικής συμφωνίας που υπεγράφη το 2019 μεταξύ του Απελευθερωτικού Μετώπου της Μοζαμβίκης (Frelimo) και της Εθνικής Αντίστασης της Μοζαμβίκης (Renamo)·
8. υπογραμμίζει τη σημασία της προώθησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων με σκοπό την επαρκή ανταπόκριση στις ανάγκες του λαού της Μοζαμβίκης, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να καταστούν ευάλωτοι στόχοι ριζοσπαστικοποίησης· υπογραμμίζει ειδικότερα την επείγουσα ανάγκη δημιουργίας θέσεων εργασίας και ευκαιριών για τους ανθρώπους στο Cabo Delgado, ιδίως για τους νέους· τονίζει περαιτέρω την ανάγκη να καταβληθούν προσπάθειες για την εξάλειψη ορισμένων από τα βαθύτερα αίτια της τρομοκρατίας , όπως η ανασφάλεια, η φτώχεια, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ανισότητα, ο αποκλεισμός, η ανεργία, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, η διαφθορά και η κατάχρηση δημόσιων κονδυλίων, η ατιμωρησία, γεγονός που μπορεί να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην εξάλειψη των τρομοκρατικών οργανώσεων·
9. τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι κάθε στρατιωτική επέμβαση στην περιοχή προστατεύει, σέβεται και προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενθαρρύνει τις αρχές της Μοζαμβίκης να στηρίξουν και να συνεργαστούν με περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, καθώς και με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ομάδες σε επίπεδο κοινότητας, να δημιουργήσουν πλατφόρμες για πρωτοβουλίες οικοδόμησης της ειρήνης που θα ενθαρρύνουν την ειρηνική συμμετοχή, τον διάλογο, τη συμφιλίωση και τη συνύπαρξη μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων μερών· αποδοκιμάζει τη χρήση ιδιωτικών δυνάμεων ασφαλείας σε αυτή τη σύγκρουση, η οποία διογκώνει περαιτέρω το χρηματικό κόστος για τη χώρα ενώ οι εν λόγω δυνάμεις επιχειρούν χωρίς διεθνή εποπτεία·
10. σημειώνει με ανησυχία την επιδεινούμενη κατάσταση των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων στη Μοζαμβίκη· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεργαστούν στενά με την ΚΑΜΑ και τα κράτη που τη συναποτελούν για να επιλύσουν την επιδεινούμενη ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή και να καταρτίσουν ένα αποτελεσματικό σχέδιο δράσης·
11. καλεί την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης να συνεργαστεί ανοιχτά με διεθνείς οργανισμούς, όπως οι Ειδικοί Εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών, να επιτρέψει σε ανεξάρτητους ερευνητές και παρατηρητές για τα ανθρώπινα δικαιώματα την είσοδο στη χώρα και να προβεί στην ορθή ανάλυση των αναγκών του πληθυσμού στο Cabo Delgado προκειμένου να τους παράσχει την αναγκαία βοήθεια· πιστεύει, επιπλέον, ότι τα θύματα βίας πρέπει να προστατεύονται μέσω ενός σχεδίου αρωγής, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους·
12. πιστεύει ότι απαιτείται να καταβληθεί πιο συντονισμένη προσπάθεια σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπιση των επικείμενων κρίσεων ασφάλειας καθώς και των ανθρωπιστικών κρίσεων στο Cabo Delgado, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης αντιμετώπισης διασυνοριακών απειλών όπως η εξέγερση τρομοκρατών, η επισιτιστική ασφάλεια, τα εσωτερικά εκτοπισμένα άτομα και η παράνομη διακίνηση· καλεί, επομένως, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να επεκτείνει την πρόσθετη στήριξη προς την ΚΑΜΑ και την Αφρικανική Ένωση (ΑΕ), ώστε να επιτευχθεί μια μακροχρόνια και ειρηνική λύση·
13. επισημαίνει ότι το όργανο για την πολιτική και τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας,(OPDS) της ΚΑΜΑ, με την πολυεθνική μονάδα μάχης για την αντιμετώπιση σοβαρών καταστάσεων εξέγερσης, θα πρέπει να αποτελέσει σημαντικό ενεργό παράγοντα για τη διαχείριση αυτής της σύγκρουσης και να την καταδικάσει βραχυπρόθεσμα, ενθαρρύνοντας και στηρίζοντας μακροπρόθεσμα τις αρχές της Μοζαμβίκης στην εφαρμογή περαιτέρω μεταρρυθμίσεων με στόχο την προώθηση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, που αποτελούν προϋπόθεση για τη σταθερότητα, την ειρήνη και την ανάπτυξη·
14. επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε διάλογο με τη Μοζαμβίκη για τον καθορισμό αποτελεσματικών επιλογών για την υλοποίηση της βοήθειας της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τον σύνθετο και περιφερειακό χαρακτήρα της κατάστασης, και καλεί την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης να ανταποκριθεί καλύτερα σε αυτόν τον διάλογο και τη συνεργασία με την ΕΕ και την ΚΑΜΑ· ενθαρρύνει, εν προκειμένω, τη συνεργασία μεταξύ των αρχών της Μοζαμβίκης και όλων των επιπέδων της κοινωνίας των πολιτών σε μια προσπάθεια να βρεθεί μια λύση χωρίς αποκλεισμούς και να αντιμετωπιστούν επειγόντως οι ανάγκες των πλέον ευάλωτων ατόμων·
15. καλεί τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), Josep Borrell, και τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεχίσουν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση και να εντείνουν τη στήριξή τους προς τις εθνικές και περιφερειακές αρχές· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου, αλλά επιμένει ότι θα πρέπει να αναληφθεί περαιτέρω διπλωματική δράση, ιδίως από εκείνα τα κράτη μέλη που έχουν ιστορικούς και φιλικούς δεσμούς με τη χώρα, προκειμένου να τονιστεί η ανάγκη επείγουσας δράσης σχετικά με το εν λόγω ζήτημα, δεδομένων των διαστάσεών του όσον αφορά την περιφερειακή ασφάλεια και την ανθρωπιστική βοήθεια, και να εστιαστεί η προσοχή της κυβέρνησης στις γεωπολιτικές συνέπειες που θα προκύψουν από την έλλειψη συντονισμένης περιφερειακής και διεθνούς απόκρισης·
16. εκφράζει την ελπίδα ότι η νέα στρατηγική της ΕΕ για την Αφρική, μόλις τεθεί σε εφαρμογή, θα συμβάλει στην εντατικοποίηση της συνεργασίας ΕΕ-Αφρικής με βάση μια ισότιμη εταιρική σχέση σε ολόκληρη την ήπειρο, και ότι και τα δύο μέρη θα συνεργαστούν για τη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης, καθώς και της κατάστασης στον τομέα της ασφάλειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε χώρες όπως η Μοζαμβίκη·
17. θεωρεί ότι οι τρέχουσες εξελίξεις στη Μοζαμβίκη και οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειές της θα αντιμετωπιστούν δεόντως στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ για την Αφρική στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) το 2021· υπογραμμίζει ότι ο πληθυσμός της Μοζαμβίκης, ο οποίος δέχεται συχνά καταστροφικά πλήγματα από πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές, θα πρέπει να λαμβάνει κάθε διαθέσιμη στήριξη και ανθρωπιστική βοήθεια·
18. πιστεύει ότι η επικείμενη σύνοδος κορυφής ΕΕ-Αφρικής αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία για την καλύτερη αντιμετώπιση του ζητήματος αυτής της ανθρωπιστικής τραγωδίας και για την κλιμάκωση της στήριξης που παρέχει η ΕΕ σε οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε περιφερειακό και ηπειρωτικό επίπεδο·
19. υπενθυμίζει τις δεσμεύσεις για παροχή διεθνούς βοήθειας που ανελήφθησαν στη διεθνή διάσκεψη δωρητών που πραγματοποιήθηκε στην Beira στις 30 Μαΐου και την 1η Ιουνίου 2019, κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύτηκε να διαθέσει 200 εκατ. EUR για τη στήριξη της ανάκαμψης· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ανταποκριθούν πλήρως στις δεσμεύσεις αυτές· επισημαίνει ότι η μακροπρόθεσμη ανάκαμψη μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης· ζητεί, επομένως, τη συνδρομή της ΕΕ για τη στήριξη των προσπαθειών της Μοζαμβίκης να σταθεροποιήσει την οικονομία της, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της υπαίθρου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συμμετοχικότητα και τη διατήρηση του περιβάλλοντος·
20. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση του Ταμείου Περιορισμού Καταστροφών και Ανακούφισης του ΔΝΤ ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την παροχή βοήθειας στη Μοζαμβίκη με σκοπό την καταπολέμηση των οικονομικών επιπτώσεων της νόσου COVID-19· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παράσχουν περαιτέρω δωρεές στο ΔΝΤ, και το ΔΝΤ να διερευνήσει περαιτέρω εναλλακτικές λύσεις για την ενίσχυση των πόρων που διαθέτει το Ταμείο Περιορισμού Καταστροφών και Ανακούφισης, όπως η χρήση ιδίων υφιστάμενων αποθεματικών· υπενθυμίζει ότι οι συνεισφορές στο ταμείο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λειτουργούν ως υποκατάστατο της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ)·
21. θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό ο τοπικός πληθυσμός, ιδίως στις φτωχότερες επαρχίες της χώρας, να επωφεληθεί από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του· καλεί την κυβέρνηση να κατανείμει δίκαια τα έσοδα από έργα εκμετάλλευσης σε έργα τοπικής ανάπτυξης, τηρώντας παράλληλα υψηλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα·
22. υπενθυμίζει ότι ο λαός της Μοζαμβίκης, τόσο χριστιανικής όσο και μουσουλμανικής πίστης, ζει επί μακρόν σε ειρηνική συνύπαρξη και εκφράζει την πεποίθησή του ότι αυτό το μοντέλο ανοχής και αλληλεγγύης θα επικρατήσει παρά τις επιθέσεις των ισλαμιστών τρομοκρατών·
23. τονίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην εκπαίδευση και να προωθηθεί η αγροτική ανάπτυξη για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, ιδίως μεταξύ των νέων στις αγροτικές περιοχές·
24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Μοζαμβίκης, και στα μέλη και την ηγεσία της Κοινότητας για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής και της Αφρικανικής Ένωσης.
- [1] https://reliefweb.int/report/mozambique/mozambique-situation-report-10-september-2020