WSPÓLNY PROJEKT REZOLUCJI w sprawie nowych zarzutów dotyczących rosyjskiej ingerencji w Parlamencie Europejskim i w nadchodzące wybory europejskie oraz wpływu na Unię Europejską
24.4.2024 - (2024/2696(RSP))
zastępujący tym samym następujące projekty rezolucji:
B9‑0262/2024 (Renew)
B9‑0263/2024 (Verts/ALE)
B9‑0264/2023 (S&D)
B9‑0265/2024 (ECR)
B9‑0266/2024 (PPE)
Michael Gahler, Vladimír Bilčík, Rasa Juknevičienė, David McAllister, Andrius Kubilius, Sandra Kalniete, Andrey Kovatchev, Javier Zarzalejos
w imieniu grupy PPE
Raphaël Glucksmann, Andreas Schieder
w imieniu grupy S&D
Nathalie Loiseau, Petras Auštrevičius, José Ramón Bauzá Díaz, Olivier Chastel, Vlad Gheorghe, Bernard Guetta, Michael Kauch, Moritz Körner, Javier Nart, Jan‑Christoph Oetjen, Urmas Paet, Dragoş Pîslaru, Frédérique Ries, Hilde Vautmans
w imieniu grupy Renew
Viola von Cramon‑Taubadel
w imieniu grupy Verts/ALE
Anna Fotyga
w imieniu grupy ECR
Nikolaj Villumsen
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie nowych zarzutów dotyczących rosyjskiej ingerencji w Parlamencie Europejskim i w nadchodzące wybory europejskie oraz wpływu na Unię Europejską
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lutego 2024 r. w sprawie Russiagate – zarzuty dotyczące rosyjskiej ingerencji w procesy demokratyczne w Unii Europejskiej[1],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 lipca 2023 r. w sprawie zaleceń dotyczących reformy przepisów Parlamentu Europejskiego w zakresie przejrzystości, uczciwości, odpowiedzialności i walki z korupcją[2],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 czerwca 2023 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji[3],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji[4],
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie stosunków UE–Rosja, zwłaszcza rezolucję z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm[5],
– uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z 23 stycznia 2024 r. zatytułowane „Drugie sprawozdanie ESDZ na temat zagranicznych manipulacji informacjami i zagrożeń ingerencjami – ramy obrony w sieci”,
– uwzględniając komunikat Komisji z 12 grudnia 2023 r. w sprawie obrony demokracji (COM(2023)0630) i zawarte w nim wnioski dotyczące pakietu na rzecz obrony demokracji,
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 17 kwietnia 2024 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 marca 2022 r. w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę[6],
– uwzględniając swój Regulamin i Kodeks postępowania posłów do Parlamentu Europejskiego,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że według doniesień podmioty państwowe i niepaństwowe z państw trzecich coraz częściej próbują ingerować, bezpośrednio lub pośrednio, w demokratyczne procesy decyzyjne i wyborcze w Unii i jej państwach członkowskich; mając na uwadze, że istnieją wyraźne dowody na próby ingerowania przez Rosję w procesy wyborcze i kształtowanie polityki na całym świecie, a zwłaszcza w UE i jej państwach członkowskich, za pomocą szerokiego wachlarza różnych metod wojny hybrydowej, stanowiących element szerszej strategii, której celem jest zakłócenie europejskich procesów demokratycznych i procedur ustawodawczych; mając na uwadze, że metody te obejmują między innymi cyberataki, w tym na Parlament Europejski, przeciąganie na swoją stronę europejskich decydentów wysokiego szczebla, ingerowanie w wybory, a także finansowanie ruchów społecznych i lobbystów;
B. mając na uwadze, że nowe badania i raporty pokazują, iż w ostatnich miesiącach dobrze znane sieci dezinformacyjne zwiększyły skalę działań mających na celu rozpowszechnianie prokremlowskich narracji w mediach społecznościowych, zwłaszcza na platformach takich jak X (dawniej Twitter) i TikTok; mając na uwadze, że istnieją dowody na to, że rosyjskie sieci wpływów wykorzystywały sztuczną inteligencję i boty w mediach społecznościowych i publikowały na szeroką skalę reklamy polityczne zakupione za pośrednictwem fałszywych kont; mając na uwadze, że wykorzystywały one również media tradycyjne do promowania swoich interesów politycznych; mając na uwadze, że ta wojna hybrydowa poprzedziła nielegalną wojnę napastniczą Rosji przeciwko Ukrainie i nadal wspiera tę wojnę; mając na uwadze, że ta obca ingerencja jest rodzajem presji zewnętrznej, która może skutecznie podważać suwerenność UE i państw członkowskich;
C. mając na uwadze, że Rosja utrzymuje systematyczne kontakty z partiami, osobami i ruchami o poglądach ultraprawicowych i ultralewicowych, by uzyskać poparcie podmiotów instytucjonalnych w Unii dla legitymizacji swoich bezprawnych i przestępczych działań; mając na uwadze, że analiza głosowań i wystąpień w Parlamencie Europejskim pokazała, że partie te najbardziej sprzyjały Rosji, o czym świadczą między innymi tak skrajne apele jak apel o zniszczenie Europy, wygłoszony publicznie w styczniu 2024 r. przez posła do Parlamentu Europejskiego Miroslava Radačovský’ego, który otrzymał również od źródeł rosyjskich zapłatę za obserwację wyborów parlamentarnych w Rosji w 2021 r.; mając na uwadze, że węgierska partia Fidesz rozpowszechnia prokremlowskie przekazy i propagandę;
D. mając na uwadze, że rządzona przez prezydenta Putina Rosja uznała demokrację, prawa człowieka i europejski styl życia za zagrożenie dla swoich dyktatorskich rządów, dlatego od lat realizuje strategię systematycznych prób osłabiania i ostatecznego zniszczenia demokracji zarówno w UE i krajach kandydujących do UE, takich jak Ukraina, Gruzja, Mołdawia czy kraje Bałkanów Zachodnich, jak i w innych krajach sąsiadujących, takich jak Armenia;
E. mając na uwadze, że według doniesień medialnych potwierdzonych przez polskie, czeskie i belgijskie służby bezpieczeństwa, a także przez premierów Belgii i Czech, niektórzy posłowie do PE i kandydaci w nadchodzących wyborach europejskich otrzymywali od rządu rosyjskiego lub jego popleczników wynagrodzenie za rozpowszechnianie propagandy i dezinformacji oraz wpływanie na wybory do Parlamentu Europejskiego w różnych krajach europejskich;
F. mając na uwadze, że 27 marca 2024 r., po odkryciu prorosyjskiej sieci próbującej wywierać wpływ informacyjny na Czechy i UE za pomocą portalu „Voice of Europe” z siedzibą w Pradze, czeskie ministerstwo spraw zagranicznych ogłosiło, że nałożyło sankcje na ukraińskiego oligarchę Wiktora Medwedczuka, sojusznika prezydenta Rosji Władimira Putina, za prowadzenie z terytorium Czech, wspólnie z pośrednikiem Artemem Marczewskim, rosyjskiej operacji wywierania wpływu informacyjnego za pośrednictwem tego portalu z myślą o osłabieniu europejskiego wsparcia dla Ukrainy i wywarciu wpływu na wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. poprzez przedstawianie UE jako strony agresywnej i opisywanie Ukrainy jako państwa doszczętnie skorumpowanego; mając na uwadze, że wkrótce po ujawnieniu tych informacji portal został zablokowany przez władze, ale 11 kwietnia wznowił działalność ze strony internetowej hostowanej przez dostawcę usług w chmurze i usług hostingowych z siedzibą w Kazachstanie;
G. mając na uwadze, że 28 marca 2024 r. podczas debaty w parlamencie belgijskim premier Belgii Alexander De Croo stwierdził, że z dochodzeń przeprowadzonych przez belgijskie służby wywiadowcze we współpracy z ich czeskimi odpowiednikami jasno wynika, że Rosja kontaktowała się z parlamentarzystami europejskimi i płaciła niektórym z nich za promowanie rosyjskiej propagandy; mając na uwadze, że 12 kwietnia 2024 r. premier De Croo ogłosił wszczęcie postępowania karnego i zwrócił się o pilne zorganizowanie posiedzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust) oraz zaapelował o rozszerzenie mandatu Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych i Prokuratury Europejskiej;
H. mając na uwadze, że 28 marca 2024 r. polska Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego ogłosiła, że przeprowadziła przeszukania w ramach prowadzonego z innymi europejskimi służbami bezpieczeństwa śledztwa w sprawie domniemanego szpiegostwa na rzecz Rosji powiązanego z portalem „Voice of Europe”, w wyniku czego odzyskano duże sumy pieniędzy w gotówce, a jednemu z obywateli Polski postawiono zarzuty szpiegostwa na rzecz Rosji; mając na uwadze, że według Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego osoba ta była powiązana ze środowiskiem polskich i europejskich parlamentarzystów i wykonywała zadania zlecone i finansowane przez współpracowników rosyjskiego wywiadu;
I. mając na uwadze, że 29 marca 2024 r. władze austriackie aresztowały byłego oficera wywiadu austriackiego, między innymi pod zarzutem dostarczania rosyjskiemu wywiadowi danych z telefonów komórkowych byłych wysokich rangą urzędników austriackich, udziału w planowaniu włamania do mieszkania znanego dziennikarza oraz sformułowania „sugestii dotyczących usprawnień” w następstwie zabójstwa zleconego przez Rosję w Niemczech; mając na uwadze, że aresztowany były oficer austriackiego wywiadu pozostawał w ścisłym kontakcie z politykami skrajnie prawicowej Wolnościowej Partii Austrii (FPÖ) zasiadającymi w parlamencie i rządzie kraju;
J. mając na uwadze, że 16 kwietnia 2024 r. pojawiły się w mediach doniesienia, iż w grudniu ubiegłego roku w Nowym Jorku amerykańskie Federalne Biuro Śledcze (FBI) przesłuchało niemieckiego posła do PE Maximiliana Kraha, głównego kandydata Alternatywy dla Niemiec (AfD) w wyborach europejskich i członka Komisji Handlu Międzynarodowego i Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony Parlamentu Europejskiego, gdyż podejrzewało, że otrzymuje on pieniądze od agentów Kremla; mając na uwadze, że 23 kwietnia 2024 r. prasa poinformowała o aresztowaniu asystenta posła do PE Maximiliana Kraha pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Chin, co pokazuje, jak wyglądał model współpracy z wrogimi podmiotami zagranicznymi dążącymi do podważenia europejskich wartości i procesów demokratycznych;
K. mając na uwadze, że 18 kwietnia 2024 r. władze niemieckie zatrzymały w Bawarii dwie osoby podejrzane o sabotaż, które miały szpiegować obiekty wojskowe z myślą o ewentualnych atakach bombowych lub podpaleniach w imieniu rosyjskich służb wywiadowczych, aby sabotować wsparcie Niemiec dla Ukrainy w wojnie przeciwko Rosji; mając na uwadze, że zatrzymania te wskazują, że oprócz prowadzenia kampanii dezinformacyjnych i cyberataków tajne służby Rosji wyraźnie zaczynają działać na nowe sposoby, obejmujące ataki na obiekty wojskowe;
L. mając na uwadze, że jeden z czeskich serwisów medialnych twierdzi, iż tajne służby Czech posiadają nagrania dźwiękowe, które potwierdzają zapłatę pieniędzy ze środków pochodzących z Rosji na rzecz Petra Bystrona, kandydata w wyborach europejskich, posła do niemieckiego Bundestagu, odpowiadającego za politykę zagraniczną w AfD; mając na uwadze, że według niemieckiego tygodnika „Der Spiegel” pieniądze przekazywano w gotówce podczas tajnych spotkań w Pradze albo za pomocą kryptowalut; mając na uwadze, że renomowane media niemieckie ujawniły niedawno również, iż jeden z pracowników posła do niemieckiego Bundestagu z ramienia AfD okazał się współpracownikiem rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB); mając na uwadze, że według doniesień medialnych służby niemieckie dwukrotnie kontrolowały tę osobę, gdy wracała z Rosji do Niemiec, i przewoziła ona wówczas 9 000 EUR w gotówce;
M. mając na uwadze, że 12 lutego 2024 r. VIGINUM, francuska agencja rządowa odpowiedzialna za identyfikację obcych ingerencji cyfrowych, opublikowała raport, w którym szczegółowo opisano szeroko zakrojoną rosyjską kampanię dezinformacyjną pod hasłem „Portal Kombat”, obejmującą 193 strony internetowe, które miały za zadanie rozpowszechniać prorosyjską narrację wśród ludności rosyjskojęzycznej i europejskiej w całej Europie i Stanach Zjednoczonych; mając na uwadze, że pod koniec 2023 r. władze francuskie poinformowały, że gwiazdy Dawida namalowane w kilku miejscach w Paryżu były częścią operacji destabilizacyjnej powiązanej z prorosyjskim biznesmenem z Mołdawii;
N. mając na uwadze, że według analiz medialnych od sierpnia 2023 r. w debatach i wywiadach organizowanych przez „Voice of Europe” uczestniczyło 16 skrajnie prawicowych posłów do PE z Niemiec, Francji, Niderlandów, Włoch, Słowacji, Estonii, Hiszpanii, Chorwacji, Danii i Belgii; mając na uwadze, że ogromna większość z tych polityków zwykle przechodzi do porządku dziennego nad przejawami nienawiści i nietolerancji ze względu na rasę, pochodzenie narodowe lub orientację seksualną oraz roztacza wizję Rosji jako autentycznej strażniczki tradycyjnych wartości rodzinnych; mając na uwadze, że dyskurs publiczny tych polityków prowadzi do niebezpiecznych podziałów w społeczeństwie i stanowi zagrożenie dla demokracji;
O. mając na uwadze, że w ujawnionym przez dziennikarzy śledczych tajnym addendum do oficjalnej „koncepcji polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej” rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wzywa do prowadzenia „ofensywnej kampanii informacyjnej” i innych działań obejmujących „sferę wojskowo-polityczną, gospodarczą, handlową i informacyjną oraz psychologiczną” przeciwko „koalicji nieprzyjaznych krajów” pod przywództwem Stanów Zjednoczonych i stwierdza, że „ważne jest stworzenie mechanizmu wynajdowania wrażliwych punktów ich zewnętrznych i wewnętrznych strategii politycznych, by wypracować praktyczne sposoby osłabienia przeciwników Rosji” oraz że wynik wojny Rosji z Ukrainą „w dużej mierze zdeterminuje zarys przyszłego porządku światowego”;
P. mając na uwadze, że z niedawnego badania przeprowadzonego przez Komisję[7] wynika, że w pierwszym roku wojny Rosji z Ukrainą platformy internetowe „umożliwiły Kremlowi przeprowadzenie zakrojonej na szeroką skalę kampanii dezinformacyjnej skierowanej przeciwko Unii Europejskiej i jej sojusznikom, która dotarła do co najmniej 165 milionów odbiorców i wygenerowała co najmniej 16 miliardów odsłon”; mając na uwadze, że finansowanie przez Rosję działalności politycznej i polityków w Unii Europejskiej przyczynia się również do zwiększenia zasięgu propagandy prokremlowskiej, co ma wyjątkowo negatywny wpływ na dyskurs obywatelski w internecie;
Q. mając na uwadze, że Rosja, poprzez pielęgnowanie kontaktów i utrzymywanie dobrych relacji, dąży do budowy wpływów politycznych i gospodarczych w celu destabilizacji demokracji w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w doniesieniach prasowych zwrócono uwagę na kontakty między niektórymi katalońskimi secesjonistami, w ramach których doszło nawet do spotkania byłego rosyjskiego dyplomaty Nikołaja Sadownikowa z ówczesnym przywódcą separatystów i byłym prezydentem Katalonii, a obecnie posłem do PE Carlesem Puigdemontem, które zorganizowano w Barcelonie w przededniu nielegalnego referendum w Katalonii w październiku 2017 r.; mając na uwadze, że niektórzy posłowie do PE i posłowie do parlamentów krajowych i regionalnych konsekwentnie wyrażali poglądy, które można uznać za prorosyjskie, na przykład kiedy przypisywali początek konfliktu Ukrainie, działali jako nieoficjalni obserwatorzy wyborów na Krymie, życzyli Ukrainie porażki w wojnie, lekceważąco wypowiadali się o możliwości przystąpienia Ukrainy do UE, sprzeciwiali się dalszym wysyłkom broni do Ukrainy oraz opowiadali się za ustępstwami terytorialnymi ze strony rządu w Kijowie; mając na uwadze, że w marcu delegację posłów AfD do parlamentu bawarskiego zaproszono do obserwacji tzw. wyborów prezydenckich w Rosji, które w późniejszych publicznych oświadczeniach oceniła jako wybory otwarte, demokratyczne i wolne;
R. mając na uwadze, że Kreml sponsorował i wspierał szereg skrajnie prawicowych partii w Europie, np. w 2013 r. udzielił partii Marine Le Pen pożyczki w wysokości 9,4 mln EUR; mając na uwadze, że od tego czasu Marine Le Pen i członkowie jej partii prezentują jeszcze bardziej prokremlowską postawę, uczestnicząc w wydarzeniach politycznych w Rosji, w tym w misjach pseudoobserwacji wyborów regionalnych czy krajowych;
S. mając na uwadze, że szereg śledztw wykazało, iż w wyniku ingerencji rosyjskiej dochodziło do naruszenia lub obchodzenia ordynacji wyborczej, w szczególności obowiązujących przepisów dotyczących przejrzystości finansowania kampanii wyborczej, wskutek czego postawiono zarzuty o ukryte finansowanie ze źródeł spoza UE, zwłaszcza z Rosji;
T. mając na uwadze, że istnieją wiarygodne dowody na to, że w 2020 r. Peter Pelligrini, ówczesny premier Słowacji, zwrócił się o pomoc do premiera Węgier Viktora Orbana w celu uzyskania wsparcia od Kremla przed wyborami parlamentarnymi na Słowacji w 2020 r.; mając na uwadze, że doprowadziło to do wizyty premiera Pelligriniego w Rosji w lutym 2020 r., na trzy dni przed wyborami; mając na uwadze, że wybory parlamentarne w 2023 r. były celem dalszych rosyjskich ingerencji i kampanii dezinformacyjnych; mając na uwadze, że Peter Pelligrini jest obecnie prezydentem elektem Słowacji i ma objąć urząd w czerwcu 2024 r.;
U. mając na uwadze, że w następstwie doniesień o tym, że jedna z łotewskich posłanek do PE udzielała szeroko zakrojonej pomocy rosyjskim służbom wywiadowczym, Parlament wszczął własną kontrolę administracyjną, w wyniku której przewodnicząca Metsola nałożyła na posłankę sankcje, w tym karę pieniężną w wysokości 1 750 EUR odpowiadającą pięciu dietom dziennym oraz zakaz pełnienia określonych funkcji reprezentacyjnych w Parlamencie do końca obecnej kadencji parlamentarnej w lipcu;
V. mając na uwadze, że Komisja Specjalna Parlamentu Europejskiego ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w UE, w tym Dezinformacji (INGE i ING2), szczegółowo ujawniła kierowane przez Rosję działania i operacje mające na celu infiltrację europejskich demokracji i instytucji europejskich, wpływanie na nie i ingerowanie w nie;
W. mając na uwadze, że niektóre grupy polityczne bezskutecznie próbowały zapobiec ostatniemu rozszerzeniu mandatu komisji ING2 w celu zajęcia się wszelkimi formami korupcji i obcych ingerencji w Parlamencie Europejskim, opowiadając się zamiast tego za komisją śledczą skupiającą się wyłącznie na Katargate;
X. mając na uwadze, że chociaż posłowie do PE są regularnie atakowani przy pomocy oprogramowania szpiegowskiego, o czym świadczą niedawne doniesienia o atakach na dwóch posłów do PE i jednego pracownika Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony, w okresie poprzedzającym wybory do Parlamentu Europejskiego liczba cyberataków i obcych ingerencji wymierzonych w jego prace gwałtownie wzrosła;
Y. mając na uwadze, że we wrześniu 2023 r. w następstwie doniesień w sprawie Katargate Parlament zaktualizował i znacznie wzmocnił swoje wewnętrzne ramy uczciwości, m.in. poprzez gruntowny przegląd Regulaminu, kodeksu postępowania posłów do PE i odpowiednich decyzji Prezydium; mając na uwadze, że według zmienionego kodeksu postępowania Przewodniczący Parlamentu Europejskiego może nałożyć karę na każdego posła do PE, który zostanie uznany winnym naruszenia zasady przejrzystości;
Z. mając na uwadze, że niezwykle ważne jest zwalczanie rozprzestrzeniania się dezinformacji i obcych ingerencji w demokrację europejską oraz podjęcie dalszych środków w celu ochrony prawa obywateli europejskich do dokładnych i wiarygodnych źródeł informacji, a także obrony europejskiego krajobrazu informacyjnego przed manipulacją ze strony reżimów autorytarnych; mając na uwadze, że Reporterzy bez Granic przedstawili ostatnio 12 wniosków dotyczących nowego ładu na rzecz prawa do informacji;
AA. mając na uwadze, że na posiedzeniu 17 kwietnia 2024 r. Rada Europejska stwierdziła, co następuje: „W kontekście zbliżających się wyborów europejskich Rada Europejska podkreśla, że Unia i jej państwa członkowskie są zdecydowane ściśle monitorować i ograniczać wszelkie zagrożenia wynikające z dezinformacji, w tym poprzez sztuczną inteligencję, a także z zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje w procesach wyborczych. Rada Europejska zwraca się do instytucji UE i organów krajowych, aby współpracowały w tych kwestiach.”;
AB. mając na uwadze, że posłowie do PE zaapelowali do przewodniczącej Metsoli, aby zwróciła się o pilne dochodzenie w sprawie rosyjskich prób ingerencji przed kolejnymi wyborami europejskimi; mając na uwadze, że apel ten jak dotąd pozostaje bez odpowiedzi;
1. jest zbulwersowany, że – jak donoszą wiarygodne źródła – posłów do Parlamentu Europejskiego opłacano, aby rozpowszechniali rosyjską propagandę oraz wspierali rosyjskie starania na rzecz stworzenia sieci zależności za pośrednictwem europejskich partii politycznych, które służą następnie za tuby propagandowe Kremla;
2. jest oburzony, że posłowie do Parlamentu Europejskiego występowali w prorosyjskim portalu „Voice of Europe”, podczas gdy Rosja prowadzi nielegalną wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie; podkreśla, że większość poglądów rozpowszechnianych przez posłów do Parlamentu Europejskiego w portalu „Voice of Europe” nie odzwierciedla stanowiska zdecydowanej większości posłów do PE, którzy w przeważającej mierze potępiają bezprawną inwazję Rosji na Ukrainę, stosowanie przez Rosję taktyk wojny hybrydowej przeciwko demokracji europejskiej oraz inne agresywne i antydemokratyczne decyzje polityczne podejmowane przez Rosję w ostatnich latach;
3. stanowczo potępia wszelkie próby podważenia funkcjonowania europejskich procesów demokratycznych, zwłaszcza te podejmowane przez Federację Rosyjską, i podkreśla, że taktyki te muszą spotkać się z konsekwencjami; wzywa przywódców politycznych UE i jej państw członkowskich, by wreszcie podeszli do tych rosyjskich dążeń z determinacją i niezbędną świadomością pilności sprawy; ponawia swój apel do państw członkowskich o dalsze rozszerzanie i dopracowywanie pakietów sankcji przyjętych wobec Federacji Rosyjskiej, aby skuteczniej ograniczyć jej zdolność do prowadzenia wojny napastniczej, oraz o wyeliminowanie luk w egzekwowaniu obecnie obowiązujących środków ograniczających; ponawia swój apel o wprowadzenie systemu sankcji wobec osób dopuszczających się wrogich manipulacji informacjami i ingerencji w informacje z zagranicy;
4. jest zbulwersowany niedawnymi wiarygodnymi doniesieniami, że Petr Bystron, jeden z czołowych członków AfD (grupa ID) i poseł do niemieckiego Bundestagu, przyjął kwoty w wysokości nawet 25 000 EUR za szerzenie prorosyjskiej propagandy;
5. ponadto wyraża zaniepokojenie tym, że FBI przesłuchiwało niedawno Maximiliana Kraha, posła do PE z ramienia AfD, i wzywa AfD, by bezzwłocznie ujawniła swoje stosunki finansowe z Kremlem oraz podała do wiadomości cel i dokładne kwoty wszystkich płatności ze źródeł powiązanych z Kremlem; ponadto wyraża głębokie zaniepokojenie aresztowaniem 23 kwietnia 2024 r. asystenta posła do PE Kraha w związku z poważnymi zarzutami szpiegostwa dla Chin;
6. jest niezwykle zaniepokojony doniesieniami z 17 kwietnia o dwóch rzekomych rosyjskich szpiegach o podwójnym obywatelstwie niemiecko-rosyjskim, aresztowanych w Bawarii pod zarzutem wyszukiwania celów potencjalnych ataków i operacji sabotażowych, w tym w obiektach wojskowych; ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie zasięgiem rosyjskich działań szpiegowskich w Niemczech i innych państwach, np. w Polsce, gdzie podobne działania wykryto w marcu 2023 r., i ponownie z całą mocą apeluje o zdecydowaną reakcję na zagrożenie stwarzane przez rosyjskich agentów działających w Niemczech i gdzie indziej;
7. jest też zaniepokojony aresztowaniem 22 kwietnia trzech Niemców w związku z podejrzeniem o współpracę z chińskim ministerstwem bezpieczeństwa państwowego, mającą doprowadzić do przekazania technologii, która może być wykorzystana do celów wojskowych; ponownie apeluje do państw członkowskich o skuteczniejsze zwalczanie wszystkich elementów szpiegowskich w UE, co musi też obejmować lepszą ochronę infrastruktury krytycznej, a także jednoznaczną konfrontację z państwami szpiegującymi; podkreśla, że te ujawnione afery szpiegowskie są prawdopodobnie tylko wierzchołkiem góry lodowej i stanowią poważne zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa i demokracji;
8. wyraża oburzenie, że – jak wynika z lutowych niepokojących doniesień renomowanych niemieckich mediów – pracownik powiązany z partią AfD oraz z posłem do niemieckiego parlamentu federalnego okazał się współpracownikiem rosyjskiego FSB, co budzi poważne obawy co do możliwych zagranicznych wpływów w niemieckiej polityce; ponadto jest ogromnie oburzony faktem, że ta sama osoba przy wjeździe z Rosji do Niemiec wielokrotnie przewoziła 9 000 EUR w gotówce, co podczas kontroli stwierdzały służby niemieckie;
9. wzywa UE i państwa członkowskie do nałożenia sankcji analogicznych do tych przyjętych przez rząd czeski wobec „Voice of Europe”, a także Wiktora Medwedczuka i Artema Marczewskiego; ubolewa nad faktem, że od 11 kwietnia 2024 r. „Voice of Europe” znów działa z Kazachstanu; apeluje do państw członkowskich do dopilnowania, aby portal „Voice of Europe” nie był dostępny w Unii Europejskiej; zauważa ponadto, że przepustki umożliwiające przedstawicielom „Voice of Europe” wstęp do budynków Parlamentu Europejskiego zostały zawieszone;
10. zobowiązuje się do zapewnienia pełnego wsparcia i współpracy z władzami krajowymi w ich dochodzeniach dotyczących postępowania posłów do PE; z zadowoleniem przyjmuje wszczęcie przez władze belgijskie dochodzenia w sprawie przypadków podejrzenia rosyjskiej ingerencji w wybory w UE oraz wzywa odpowiednie państwa członkowskie do ustalenia, czy zaangażowani posłowie do PE podlegają ściganiu na mocy krajowego prawa karnego; wzywa do zacieśnienia współpracy sądowej i współpracy organów ścigania z partnerami międzynarodowymi, aby ułatwić wykrywanie, prowadzenie dochodzeń i ściganie międzynarodowej działalności przestępczej i sieci wrogich podmiotów zagranicznych promujących praktyki korupcyjne mające na celu ingerencję w wybory europejskie i osłabianie demokracji w UE; zobowiązuje się do zapewnienia pełnego wsparcia i współpracy w tym zakresie; wzywa właściwe organy parlamentarne do dołożenia wszelkich starań, aby w przypadku otrzymania takiego wniosku przez właściwe organy zapewnić szybkie podjęcie decyzji w sprawie uchylenia immunitetu posłów do PE; apeluje do tych organów, aby po zbliżających się wyborach europejskich jak najszybciej zwołały posiedzenia inauguracyjne w celu natychmiastowego rozpoczęcia prac w przypadku otrzymania takich wniosków; jest gotowy do dalszego usprawnienia swoich wewnętrznych przepisów dotyczących kwestii etycznych w oparciu o najwyższe standardy oraz do poprawy funkcjonowania ram nadzoru i rozliczalności oraz mechanizmów sankcji do zastosowania w przypadku stwierdzonego naruszenia zasad uczciwości w Parlamencie; apeluje o poświęcenie najwyższej uwagi zaleceniom dotyczącym reformy przepisów Parlamentu Europejskiego dotyczących przejrzystości, uczciwości, rozliczalności i walki z korupcją z 13 lipca 2023 r. oraz pełnemu wdrożeniu nowych przepisów dotyczących przejrzystości i uczciwości z września 2023 r., a także o monitorowanie wszystkich wewnętrznych kodeksów postępowania i decyzji Prezydium, w szczególności dotyczących kontaktów z państwami trzecimi;
11. z zadowoleniem przyjmuje skierowanie sprawy wspomnianych posłów do PE do Komitetu Doradczego ds. Kodeksu Postępowania; zobowiązuje się do pełnego egzekwowania obowiązującego wewnętrznego systemu sankcji i apeluje o ujawnienie wszystkich posłów lub kandydatów w zbliżających się wyborach europejskich, którzy brali pieniądze od rosyjskiego rządu lub jego popleczników lub zostali przez niego skorumpowani; zauważa, że do zarzucanych czynów doszło przed niedawnym przyjęciem reformy przepisów dotyczących uczciwego postępowania w Parlamencie; uważa, że same przepisy nie zapobiegłyby zarzucanemu nagannemu zachowaniu posłów do PE; jest jednak gotowy dokonać dalszej oceny przepisów dotyczących uczciwego postępowania w Parlamencie, które zostały wzmocnione w następstwie Katargate, i dopracować je pod kątem funkcjonowania i sankcji;
12. z zadowoleniem przyjmuje apel premiera Belgii Alexandra De Croo o pilne zorganizowanie posiedzenia Eurojustu; ponadto z zadowoleniem przyjmuje wniosek o zbadanie, a w razie potrzeby rozszerzenie mandatu Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych i Prokuratury Europejskiej, aby mogły ścigać takie sprawy; z zadowoleniem przyjmuje również porozumienie zapowiedziane przez prezydencję belgijską w sprawie utworzenia tymczasowej kryzysowej grupy zadaniowej w celu przeciwdziałania próbom ingerowania przez Rosję w zbliżające się wybory europejskie i podkreśla, że w kontekście zbliżających się wyborów europejskich wszystkie władze krajowe i unijne muszą zintensyfikować wysiłki na rzecz zwalczania obcych ingerencji, aby zapewnić pełną integralność tych ważnych wyborów; zaznacza w związku z tym, że wolność słowa, wolność mediów i przestrzeganie prawa są równie ważne we wszystkich procesach demokratycznych i nie mogą być nadmiernie ograniczane;
13. ponownie potępia dotychczasowe partnerstwa polityczne między skrajnie prawicowymi partiami w Europie a przywódcami rosyjskimi, np. pożyczkę dla partii Marine Le Pen we Francji, umowę o partnerstwie między Wolnościową Partią Austrii a partią Jedna Rosja Putina, a także liczne spotkania i kontakty z różnymi wybranymi posłami do PE, w tym z przywódcami niemieckiej AfD;
14. wyraża zaniepokojenie sprawą byłego oficera austriackiego wywiadu Egista Otta, któremu przypisuje się ścisłe powiązania z politykiem FPÖ Hansem-Jörgem Jeneweinem, oskarżonego o szpiegostwo dla Rosji i nielegalne pozyskanie danych osobowych z policyjnych baz danych, w tym o przekazanie wywiadowi rosyjskiemu numerów telefonów komórkowych byłych wysokich urzędników austriackich;
15. wyraża zaniepokojenie wiarygodnymi doniesieniami o nasilających się rosyjskich próbach ingerowania w wybory do bułgarskiego parlamentu narodowego, które odbędą się 9 czerwca 2024 r.; wyraża poważne zaniepokojenie istnieniem i kontrolowaniem przez Rosję sieci agentów dezinformacji w mediach społecznościowych i tradycyjnych, środowisku akademickim, organizacjach pozarządowych i partiach politycznych; jest głęboko zaniepokojony tym, że organy rosyjskie są właścicielami licznych nieruchomości w Bułgarii, w tym nieruchomości o znaczeniu strategicznym, i tym, że służą one za ośrodki rosyjskich wpływów i ingerencji w procesy demokratyczne w tym kraju;
16. wyraża poważne zaniepokojenie szeregiem strategii politycznych i stanowisk rządu węgierskiego, który pod przywództwem premiera Orbana przy wielu ważnych okazjach przyjął stanowisko prorosyjskie i prochińskie;
17. potępia udział Rosji w kampaniach dezinformacyjnych, a także domniemane intensywne kontakty i liczne spotkania między agentami odpowiedzialnymi za rosyjską ingerencję w sprawy katalońskiej grupy separatystycznej; sugeruje, aby Europejskie Centrum Doskonałości ds. Zwalczania Zagrożeń Hybrydowych z siedzibą w Helsinkach dokonało stosownej analizy; wzywa właściwe organy sądowe do skutecznego zbadania związków między posłami do PE mającymi domniemane powiązania z Kremlem a rosyjskimi próbami destabilizacji i ingerencji w UE i jej państwach członkowskich; ubolewa nad wszystkimi atakami na sędziów, którzy prowadzą dochodzenia w sprawie ingerencji;
18. jest zdania, że czyny, których dotyczą niedawne zarzuty, mogą stanowić zachowanie podlegające sankcjom zgodnie z kodeksem postępowania i w razie ich potwierdzenia muszą spotkać się z jak najbardziej stanowczą reakcją; podkreśla, jak ważne jest, aby natychmiast przeprowadzić szczegółowe dochodzenie wewnętrzne, aby zbadać wszystkie możliwe przypadki ingerencji ze strony Rosji i innych państw w Parlamencie Europejskim; podkreśla, że doniesienia te wpisują się w szerszy schemat ingerencji Rosji, co podkreślono w sprawozdaniach końcowych INGE i ING2;
19. uważa, że zarzuty dotyczące posłów do PE podkreślają potrzebę wzmocnienia kultury bezpieczeństwa w Parlamencie Europejskim; ponawia zatem apel o pełne wdrożenie zaleceń zawartych w rezolucji z dnia 13 lipca 2023 r. w sprawie zaleceń dotyczących reformy przepisów Parlamentu Europejskiego w zakresie przejrzystości, uczciwości, odpowiedzialności i walki z korupcją, w tym obowiązkowego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa dla posłów do PE i pracowników, odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa i wzmocnionej kontroli pracowników, w szczególności tych uczestniczących w posiedzeniach przy drzwiach zamkniętych; podkreśla, że wiele parlamentów narodowych i organizacji międzynarodowych posiada prawnie usankcjonowane i dobrze funkcjonujące systemy w tej dziedzinie, i wzywa do oceny najlepszych praktyk;
20. wzywa Parlament, aby wprowadził obowiązkowe, odpowiednie i regularne szkolenia dotyczące bezpieczeństwa, ingerencji, standardów etycznych, zgodności z przepisami i uczciwości, kierowane do wszystkich posłów i pracowników ich biur oraz do wszystkich pracowników Parlamentu, aby uświadomić im, że są potencjalnym celem dla zagranicznych podmiotów państwowych i niepaństwowych; wzywa służby Parlamentu do wprowadzenia skutecznych systemów monitorowania i nadzoru w celu wykrywania obcych ingerencji przy jednoczesnym poszanowaniu swobody mandatu poselskiego;
21. przypomina, że obce ingerencje są zagrożeniem systemowym, któremu należy energicznie przeciwdziałać; przypomina ponadto, że chociaż Rosja pozostaje głównym źródłem obcych ingerencji i dezinformacji w Unii Europejskiej, inne kraje również prowadziły takie kampanie; podkreśla, że reakcja UE na te zagrożenia może być skuteczna tylko wówczas, gdy będzie oparta na przekrojowym, holistycznym i długoterminowym podejściu politycznym realizowanym wspólnie zarówno przez UE, jak i jej państwa członkowskie; jest zdecydowany kontynuować wysiłki na rzecz zwalczania zagranicznych ingerencji w UE w nadchodzących latach, m.in. za pośrednictwem specjalnego organu parlamentarnego; podkreśla, że czujność i ochrona przed obcymi ingerencjami są szczególnie potrzebne w okresie poprzedzającym tegoroczne wybory europejskie;
22. zwraca uwagę na kluczowe przepisy dotyczące wolności mediów i praw cyfrowych przyjęte przez Unię Europejską w ostatnich latach, takie jak europejski akt o wolności mediów, akt w sprawie sztucznej inteligencji czy akt o usługach cyfrowych; podkreśla jednak, że konieczne są dalsze działania, aby powstrzymać rozpowszechnianie wrogiej dezinformacji w internecie oraz chronić prawo obywateli europejskich do wiarygodnych wiadomości;
23. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie pakietu legislacyjnego dotyczącego przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, który zawiera nowe przepisy unijne mające na celu przeciwdziałanie ryzyku prania pieniędzy związanemu z osobami zajmującymi eksponowane stanowiska polityczne;
24. wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i Komisję, aby objęły 14. pakietem sankcji, który zostanie wkrótce przyjęty, nowe kontrolowane przez Kreml media i inne organizacje nadawcze i medialne, a także osoby odpowiedzialne za kampanie propagandowe i dezinformacyjne w UE;
25. podkreśla kluczową rolę dziennikarstwa śledczego w ujawnianiu prób zagranicznych ingerencji i niejawnych działań; ponawia swój apel do instytucji UE i państw członkowskich o zapewnienie wystarczającego i stabilnego finansowania dziennikarstwa śledczego; zdecydowanie potępia szeroko zakrojoną kampanię dezinformacyjną ujawnioną w styczniu przez niemieckie ministerstwo spraw zagranicznych, którą Rosja miała prowadzić na platformie X (dawniej Twitter), by manipulować opinią publiczną;
26. zdecydowanie potępia nieustające działania Rosji, która wykorzystuje i fałszuje pamięć o najtragiczniejszych okresach w historii Europy, takich jak terror reżimu nazistowskiego, aby próbować usprawiedliwić obecną brutalną, nielegalną i nieludzką agresję oraz ekspansjonistyczną politykę, a także próby systematycznego rozpowszechniania fałszywej narracji historycznej;
27. podkreśla potrzebę zwiększenia wysiłków na rzecz ochrony europejskiego środowiska informacyjnego i prawa obywateli UE do dostępu do wiarygodnych informacji; przypomina o podkreślanej już w poprzednich sprawozdaniach Parlamentu potrzebie wprowadzenia tzw. klauzul lustrzanych, zgodnie z którymi otwartość europejskiej przestrzeni informacyjnej dla państw trzecich byłaby proporcjonalna do dostępu europejskich mediów w tych krajach; podkreśla, że media pracujące dla wrogich i autorytarnych reżimów nie powinny mieć dostępu do budynków Parlamentu Europejskiego; podkreśla, że oznakowanie na platformach powinno wykraczać poza identyfikację deepfake’ów i obejmować pozytywne oznakowanie z wykorzystaniem narzędzi stworzonych przez sektor mediów, takich jak inicjatywa na rzecz zaufania do dziennikarstwa; w tym kontekście wyraża ogólne poparcie dla nowego ładu na rzecz prawa do informacji zaproponowanego przez Reporterów bez Granic;
28. uważa, że potrzeba więcej starań, by należycie chronić europejską demokrację, i zdecydowanie wzywa władze krajowe do pełnego informowania obywateli państw członkowskich, których dotyczy sprawa „Voice of Europe”;
29. zauważa, że ostatecznym celem rosyjskiej ingerencji jest rozchwianie, podział i osłabienie UE oraz wstrzymanie wsparcia dla Ukrainy; podkreśla, że taktyka hybrydowa Federacji Rosyjskiej w najmniejszym stopniu nie przyczynia się do realizacji rosyjskiej agendy politycznej w UE, a wręcz przeciwnie – generuje dalszy impuls dla niezachwianego wsparcia UE dla Ukrainy w jej obronie przed nielegalnym okupantem;
30. podkreśla, że rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie ujawniła ogromny zakres zagranicznych manipulacji informacjami w UE i jej bezpośrednim sąsiedztwie, a mianowicie na Bałkanach Zachodnich i w krajach Partnerstwa Wschodniego; wzywa UE i kraje ościenne do zacieśnienia wzajemnej współpracy w walce z dezinformacją i zagrożeniami hybrydowymi oraz na rzecz cyberbezpieczeństwa;
31. wzywa Unię Europejską do czujności wobec prób wywierania przez jakiekolwiek państwo trzecie, w tym Rosję, nieuprawnionego wpływu na jej procesy demokratyczne; ostrzega Federację Rosyjską, że hybrydowe kampanie dezinformacyjne, cyberataki i działania w zakresie wywierania wpływu informacyjnego już teraz stanowią poważne ataki na demokrację europejską, a wszelkie fizyczne działania na terytorium Europy oznaczałyby dramatyczną eskalację; wzywa państwa członkowskie do ujawnienia i zbadania rosyjskich prób sabotowania infrastruktury krytycznej; podkreśla potrzebę wzmocnienia środków ochrony infrastruktury wyborczej, która jest szczególnie podatna na ataki fizyczne i cyberataki przed wyborami i w ich trakcie;
32. przypomina, że nawet w przypadku, gdy prawo ogranicza źródła finansowania politycznego, podmioty rosyjskie znajdują sposoby, by je obejść, i oferują wsparcie swoim sojusznikom; przypomina w szczególności o dowodach na pożyczki udzielane przez zagraniczne banki (np. w przypadku Frontu Narodowego we Francji w 2016 r.), na umowy zakupu i umowy handlowe (np. doniesienia „Der Spiegel” i „Süddeutsche Zeitung” z 17 maja 2019 r. dotyczące FPÖ, a także doniesienia „Buzzfeeds” i „L’Espresso” z 10 lipca 2019 r. dotyczące włoskiej partii Lega per Salvini Premier) i na ułatwianie działań finansowych (jak podała prasa brytyjska w związku z kampanią Leave.eu);
33. potępia fakt, że kampanie obcej ingerencji są często wymierzone przeciwko konkretnym mniejszościom i grupom społecznym znajdującym się w trudnym położeniu, oraz zauważa, że nadrzędnym celem takich ataków jest podważenie atrakcyjności demokratycznych i równych społeczeństw;
34. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
- [1] Teksty przyjęte, P9_TA(2024)0079.
- [2] Teksty przyjęte, P9_TA(2023)0292.
- [3] Dz.U. C, C/2023/1226, 21.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1226/oj.
- [4] Dz.U. C 347 z 9.9.2022, s. 61.
- [5] Dz.U. C 167 z 11.5.2023, s. 18.
- [6] Dz.U. C 125 z 18.3.2022, s. 2.
- [7] Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Sieci Komunikacyjnych, Treści i Technologii, „Digital Services Act – Application of the risk management framework to Russian disinformation campaigns”, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2023, https://data.europa.eu/doi/10.2759/764631.