Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu Europejskiego na rok budżetowy 2026 (2024/2111(BUI))

P10_TA(2025)0060 A10-0048/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(1), wspólne oświadczenie uzgodnione między Parlamentem, Radą i Komisją w tym kontekście(2), a także powiązane oświadczenia jednostronne(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2022/2496 z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2093 określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(4),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2024/765 w sprawie zmiany rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2093 określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(5) (rewizja WRF),

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie projektu rozporządzenia Rady określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(6),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie ulepszenia wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027: gotowy na nowe wyzwania, odporny budżet UE(7),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 października 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego śródokresowej rewizji wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027(8),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie projektu rozporządzenia Rady w sprawie zmiany rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2093 określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027(9),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 z dnia 23 września 2024 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (wersja przekształcona)(10) (rozporządzenie finansowe),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych(11),

–  uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2025(12) i wspólne oświadczenia uzgodnione między Parlamentem, Radą i Komisją, które zostały do niego załączone,

–  uwzględniając sprawozdanie sekretarza generalnego dla Prezydium dotyczące sporządzenia wstępnego projektu preliminarza budżetowego Parlamentu na rok budżetowy 2026,

–  uwzględniając wstępny projekt preliminarza budżetowego sporządzony przez Prezydium 10 marca 2025 r. zgodnie z art. 25 ust. 7 oraz art. 104 ust. 1 Regulaminu,

–  uwzględniając projekt preliminarza budżetowego sporządzony przez Komisję Budżetową zgodnie z art. 104 ust. 2 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 104 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A10-0048/2025),

A.  mając na uwadze, że budżet zaproponowany 10 lutego 2025 r. przez sekretarza generalnego we wstępnym projekcie preliminarza budżetowego Parlamentu na 2026 r. wynosi 2 641 609 620 EUR, co oznacza wzrost o 4,30 % lub 108 914 512 EUR w porównaniu z budżetem na 2025 r.;

B.  mając na uwadze, że według Eurostatu roczna inflacja w Unii wyniosła 2,8 % w styczniu 2025 r., co oznacza wzrost o 2,7 % w porównaniu z grudniem 2024 r.; mając na uwadze, że poziom wydatków w dziale 7 wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027 opiera się na rocznym wzroście o 2 %;

C.  mając na uwadze, że wiarygodność Parlamentu zależy od jego zdolności do realizacji podstawowych zadań budżetowych, ustawodawczych i kontrolnych na najwyższym poziomie, przy jednoczesnym dawaniu przykładu innym instytucjom Unii poprzez ostrożne i skuteczne planowanie i realizowanie wydatków oraz odzwierciedlanie panujących realiów gospodarczych;

Ogólne ramy

1.  jest zaniepokojony sytuacją działu 7 w obecnych WRF; przypomina, że ograniczenia są wynikiem cięć dokonanych przez Radę w stosunku do już bardzo niskiego poziomu środków w pierwotnym wniosku Komisji przy uzgadnianiu obecnych WRF na lata 2021–2027; wyraża ubolewanie z powodu sprzeciwu Rady wobec propozycji Komisji dotyczącej podwyższenia od 2024 r. pułapu działu 7 w ramach rewizji WRF; zwraca uwagę, że podczas rewizji WRF nie rozwiązano kwestii pułapu działu 7; podkreśla, że przewidywany ujemny margines na 2026 r. zakłada wykorzystanie w tym celu instrumentów szczególnych w dziale 7;

2.  zatwierdza porozumienie osiągnięte 18 marca 2025 r. w ramach procedury pojednawczej między Prezydium a Komisją Budżetową, zakładające zwiększenie budżetu o 4,09 % w stosunku do 2025 r., co odpowiada ogólnemu poziomowi środków w preliminarzu w wysokości 2 636 241 620 EUR na 2026 r., oraz odpowiednie zmniejszenie środków zaproponowanych w następujących liniach budżetowych o łączną kwotę 12 378 000 EUR:

1 0 0 6 – Zwrot kosztów ogólnych, 1 4 2 – Zewnętrzne usługi tłumaczeniowe, 2 0 0 0 – Czynsze, 2 0 0 7 – Budowa budynków i zagospodarowanie pomieszczeń służbowych, 2 0 2 4 – Zużycie energii, 2 1 0 1 – Zarządzanie aplikacjami biznesowymi, 3 2 0 – Pozyskiwanie opinii ekspertów, 3 2 4 3 – Centra dla zwiedzających Parlamentu Europejskiego, 3 2 4 8 – Wydatki na informację audiowizualną, 4 4 – Posiedzenia i inna działalność posłów oraz byłych posłów;

ponadto postanowiono zwiększyć poziom wydatków we wstępnym projekcie preliminarza budżetowego zatwierdzonym przez Prezydium 10 marca 2025 r. o 7 010 000 EUR oraz odpowiednio zwiększyć środki zaproponowane w następujących liniach budżetowych:

1 2 0 0 – Wynagrodzenia i dodatki, 1 6 3 0 – Świadczenia socjalne, 4 0 0 – Wydatki administracyjne związane z działalnością polityczną i informacyjną grup politycznych i posłów niezrzeszonych, oraz 4 0 3 – Finansowanie europejskich fundacji politycznych

uzgodniono również zmianę uwag do budżetu w pozycji 1 6 3 0 – Świadczenia socjalne w celu uwzględnienia odniesienia do Komitetu Akredytowanych Asystentów Parlamentarnych;

3.  przypomina, że prawie dwie trzecie budżetu jest ustalane przez zobowiązania statutowe; zauważa, że w ramach wzrostu o 103,5 mln EUR w porównaniu z budżetem na 2025 r. wzrost o 85,3 mln EUR jest związany ze statutowymi zobowiązaniami finansowymi, głównie z aktualizacją wynagrodzeń urzędników i pracowników zatrudnionych na czas określony (52,7 mln EUR), pracowników kontraktowych (9,2 mln EUR) i akredytowanych asystentów parlamentarnych (15,1 mln EUR); przypomina, że według obecnych prognoz Komisji indeksacja wynagrodzeń, zgodnie z regulaminem pracowniczym i Statutem posła do Parlamentu Europejskiego, wyniesie odpowiednio 1,2 % na kwiecień 2025 r., 4,6 % na lipiec 2025 r., 0,6 % na kwiecień 2026 r. i 3,4 % na lipiec 2026 r.;

4.  zauważa, że Parlament nie wnioskuje o żadne dodatkowe stanowiska na 2026 r., trzeci rok z rzędu;

5.  zauważa, że wzrost wydatków pozaustawowych w latach 2025–2026 wynosi 1,96 %;

6.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę sekretarza generalnego dotyczącą przeprowadzenia szeroko zakrojonej analizy mającej na celu określenie możliwości uproszczenia procedur administracyjnych, wyeliminowanie nieefektywności i zapewnienie wymiernej redukcji kosztów, co zwiększy wydajność i zapewni bardziej inteligentne wykorzystanie zasobów; zwraca się do sekretarza generalnego o przekazywanie co pół roku Komisji Budżetowej aktualnych informacji na temat podjętych działań i planu działania na rzecz uproszczenia oraz ich wpływu na budżet i personel; podkreśla, że procedury administracyjne i zarządzanie zasobami ludzkimi stanowią duże obciążenie dla posłów, w szczególności przy zatrudnianiu asystentów krajowych, i wzywa do uproszczenia w tym względzie;

7.  zauważa, że budżet Parlamentu powinien być ustalany w oparciu o realistyczne przesłanki, zgodnie z zasadą dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami; podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma zapewnienie, aby ostrożność finansowa i bezpieczeństwo pozostały kluczowymi priorytetami, przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że środki te nie będą ograniczać efektywności, skuteczności i zdolności operacyjnej instytucji i jej kluczowych pracowników w skutecznym wykonywaniu ich obowiązków; podkreśla, że biorąc pod uwagę kontekst geopolityczny i inwestycje, jakie Unia będzie musiała poczynić na rzecz swojej strategicznej autonomii, Parlament musi dawać przykład w zarządzaniu swoim budżetem;

8.  podkreśla rolę Parlamentu w budowaniu europejskiej świadomości politycznej i propagowaniu unijnych wartości i polityk, takich jak transformacja cyfrowa i ekologiczna; podkreśla, że przejrzystość, odpowiedzialność, równouprawnieni płci i uczciwość to podstawowe zasady obowiązujące w instytucjach Unii, w szczególności w Parlamencie, który jest ośrodkiem europejskiej demokracji;

Wzmocnienie podstawowych funkcji Parlamentu

9.  odnotowuje utworzenie we wrześniu 2024 r. czterech nowych tematycznych dyrekcji generalnych (DG), odpowiedzialnych za działania ustawodawcze, budżetowe i kontrolne, z poprzedniej Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Wewnętrznej, w celu poprawy funkcjonowania Parlamentu jako współprawodawcy, jednego z organów władzy budżetowej i organu udzielającego absolutorium; zwraca się do sekretarza generalnego o regularne przekazywanie Komisji Budżetowej aktualnych informacji na temat postępów w pracach i zmian kadrowych w tych dyrekcjach generalnych;

10.  uznaje potrzebę podejmowania decyzji politycznych w większym stopniu w oparciu o dowody i fakty; odnotowuje budżet w wysokości 16,75 mln EUR przeznaczony na wzmocnienie zdolności administracyjnych Parlamentu w zakresie wspierania posłów w ich pracach parlamentarnych i wzmacniania jego zdolności do radzenia sobie ze złożonością i niepewnością;

11.  podkreśla kluczową rolę grup politycznych w zapewnianiu posłom wiedzy fachowej i wsparcia politycznego w ich pracach legislacyjnych i parlamentarnych; podkreśla potrzebę zadbania o ważny cel, jakim jest wzmocnienie zdolności Parlamentu do wspierania pracy posłów;

Transformacja cyfrowa

12.  podkreśla, że cyberbezpieczeństwo Parlamentu jest kluczowym priorytetem; zauważa, że całkowity budżet na IT stanowi 7,40 % całkowitego budżetu w preliminarzu na 2026 r.; podkreśla znaczenie solidnej infrastruktury cyberbezpieczeństwa w burzliwych geopolitycznie czasach i z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie środków przeznaczonych na cyberbezpieczeństwo; popiera planowane stopniowe zwiększanie środków finansowych na cyberbezpieczeństwo do 10 % budżetu Parlamentu na ICT do 2027 r.;

13.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Prezydium 10 lutego 2025 r. ram wewnętrznego zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, jego nadzorowania i kontroli; przypomina, że inwestycje w cyberbezpieczeństwo mają kluczowe znaczenie dla ochrony demokratycznego głosu Parlamentu i Unii;

14.  z zadowoleniem przyjmuje inwestycje w sztuczną inteligencję (AI) w wysokości 1 mln EUR; wzywa do zwiększenia wykorzystania sztucznej inteligencji w celu podniesienia wydajności, przy jednoczesnym uwzględnieniu powiązanych zagrożeń, w tym związanych z etyką i ochroną danych; podkreśla potencjał sztucznej inteligencji w zakresie usprawnienia procesów administracyjnych; podkreśla, że wdrażanie sztucznej inteligencji musi równoważyć innowacje z niezbędnymi zabezpieczeniami; zauważa, że rozwój sztucznej inteligencji będzie ściśle monitorowany zgodnie z zasadami ustanowionymi przez Prezydium, które obejmują m.in. dogłębną ocenę ryzyka z wykorzystaniem nowych technologii; wzywa Sekretariat do jak najszybszego zapewnienia rozwiązań, takich jak aplikacje i narzędzia, które zostaną udostępnione posłom do PE i pracownikom;

Transformacja ekologiczna

15.  z zadowoleniem przyjmuje cele systemu ekozarządzania (EMAS) Parlamentu na lata 2025-2029; przypomina, że inwestycje w efektywność energetyczną są dobrą metodą osiągania optymalnego stosunku wartości do ceny; odnotowuje budżet w wysokości 8,45 mln EUR na inwestycje w efektywność energetyczną i środowisko w preliminarzu na 2026 r. w celu dalszej poprawy efektywności środowiskowej budynków; zauważa, że oznacza to wzrost o 74 % w porównaniu z budżetem na 2025 r.; przyznaje jednak, że te działania na rzecz ochrony środowiska są częścią linii budżetowej „Budowa budynków i zagospodarowanie pomieszczeń służbowych” z 2007 r., której całkowita suma zmniejszyła się w 2026 r. o 3,7 mln EUR w porównaniu z 2025 r.;

16.  przypomina, że prawie dwie trzecie emisji dwutlenku węgla przez Parlament pochodzi z transportu osób; wzywa do rozsądnego ograniczenia liczby podróży na posiedzenia, które można skutecznie odbyć zdalnie lub w trybie hybrydowym, oraz do promowania przejścia na niskoemisyjne alternatywy w przypadku wszystkich pozostałych podróży, o ile nie ma to wpływu na jakość działalności legislacyjnej i politycznej;

17.  odnotowuje przewidywany wzrost cen jednostek emisji dwutlenku węgla, które przy obecnych poziomach emisji wymagałyby szacunkowo 900 000 EUR na 2026 r.; wzywa administrację do dalszego zmniejszania, zgodnie z należytym zarządzaniem finansami, emisji Parlamentu zamiast kupowania jednostek emisji dwutlenku węgla; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie od lipca 2025 r. zwiększonej oferty kolejowej na podróże służbowe do Strasburga, co stanowi pozytywny krok w kierunku zmniejszenia emisji CO2;

18.  odnotowuje, że Parlament zainstalował i nadal instaluje panele fotowoltaiczne, aby jeszcze bardziej zwiększyć udział energii ze źródeł odnawialnych produkowanej na miejscu, tak aby osiągnąć cel 25 %; odnotowuje odpowiedzi udzielone przez sekretarza generalnego w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu na rok budżetowy 2024 r., w których wskazano, że badanie dotyczące wykorzystania paneli fotowoltaicznych w budynkach w Strasburgu zostało przeprowadzone w 2022 i zakończone w 2023 r., a także że w 2024 r. przeprowadzone zostaną dalsze badania dotyczące wykonalnych rozwiązań, w szczególności dla budynku WEISS;

Wielojęzyczność, komunikacja i dezinformacja

19.  podkreśla, że wielojęzyczność jest kluczową zasadą, na której opiera się praca Parlamentu; przyjmuje do wiadomości przegląd Kodeksu postępowania w kwestii wielojęzyczności zaplanowany na wiosnę 2025 r.; zwraca się do Parlamentu, aby w stosownych przypadkach wykorzystał istotne zmiany technologiczne w usługach związanych z wielojęzycznością, w tym rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji; zwraca się do sekretarza generalnego o terminowe informowanie Komisji Budżetowej o wszelkich skutkach budżetowych wynikających z tego przeglądu;

20.  podkreśla rolę biur kontaktowych Parlamentu Europejskiego w przeciwdziałaniu obcym ingerencjom i dezinformacji; w związku z tym odnotowuje działania biur kontaktowych PE aktywnie promujących pracę Parlamentu w ich językach lokalnych za pośrednictwem wielu kanałów; podkreśla rolę biur kontaktowych PE w Zjednoczonym Królestwie jako głównego punktu kontaktowego dla obywateli Unii mieszkających w Zjednoczonym Królestwie, przekazującego im informacje na temat Parlamentu i zachęcającego ich do głosowania w wyborach europejskich; zwraca się do Prezydium o rozszerzenie produkcji i rozpowszechniania materiałów komunikacyjnych w sposób dostępny i sprzyjający włączeniu społecznemu;

21.  podkreśla niski wskaźnik udziału młodych ludzi w ostatnich wyborach europejskich w niektórych regionach Unii oraz rolę Parlamentu we wzmacnianiu edukacji obywatelskiej UE;

22.  przypomina o znaczeniu programu Parlamentu Europejskiego „Szkoła-Ambasador” dla promowania aktywnego zaangażowania młodych Europejczyków oraz programu szkoleniowego dla młodych dziennikarzy nazwanego na cześć Davida Sassolego w celu zwiększenia zrozumienia Unii i jej funkcjonowania wśród dziennikarzy, jako najlepszego antidotum na dezinformację, w świetle ostatnich tendencji wskazujących na niepokojący spadek wolności i niezależności mediów w całej Unii;

23.  uznaje znaczenie grup odwiedzających jako ważnego narzędzia łączącego obywateli z pracą posłów; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje podwyższenie pułapów i wskaźników kosztowych na potrzeby obliczania wkładu finansowego dla zaproszonych odwiedzających od 1 stycznia 2025 r.; zwraca się do Prezydium o ocenę wpływu zmienionych przepisów dotyczących grup odwiedzających w odniesieniu do kosztów podróży, z uwzględnieniem wahań rynkowych, oraz o unikanie pośredniej dyskryminacji geograficznej odwiedzających; zauważa, że w przeszłości posłowie nie wykorzystywali około 15 % limitu odwiedzających; wzywa sekretarza generalnego do zaproponowania Prezydium udostępnienia niewykorzystanego limitu zainteresowanym posłom; zauważa, że budżet przeznaczony na grupy odwiedzających stanowi 22 % całkowitego budżetu Dyrekcji Generalnej ds. Komunikacji;

24.  z zaniepokojeniem odnotowuje przepisy wewnętrzne dotyczące grup odwiedzających posłów do PE, ponieważ zgodnie z tymi przepisami w pewnych okolicznościach 30 % kosztów początkowych muszą ponosić akredytowani asystenci parlamentarni; zwraca uwagę na niewykonalność tych przepisów w praktyce i na obciążenie finansowe, jakie stanowią one dla akredytowanych asystentów parlamentarnych; przyjmuje do wiadomości odpowiedzi udzielone przez sekretarza generalnego w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu na rok budżetowy 2024 w odniesieniu do uzasadnienia podejścia dwuetapowego; rozumie uzasadnienie, ale podkreśla rosnące wyzwania dla akredytowanych asystentów parlamentarnych, w szczególności obliczu ciągłych zmian w kierunku bardziej rygorystycznych przepisów;

25.  podkreśla coraz trudniejszy krajobraz komunikacji i wielorakie sposoby prowadzenia komunikacji politycznej, w tym poprzez angażowanie się w różne platformy mediów społecznościowych i inne media; podkreśla, że grupy polityczne muszą przekazywać i komunikować swoje przesłanie we wszystkich państwach członkowskich jako kluczową zasadę dobrze funkcjonującej demokracji europejskiej;

Infrastruktura

26.  odnotowuje nowe podejście związane z budynkami, gdzie po okresie zakupów Parlament wkroczył w erę konsolidacji budynków, biorąc pod uwagę zrównoważony rozwój, dostępność i mobilność posłów oraz pracowników;

27.  zauważa, że w preliminarzu na 2026 r. uwzględniono 4 mln EUR na badania i prace przygotowawcze wykonawcy związane z renowacją budynku SPAAK, podczas gdy ogólne koszty szacuje się na 36 mln EUR; zauważa w związku z tym, że w preliminarzu na 2026 r. nie uwzględniono 32 mln EUR kosztów związanych z renowacją budynku SPAAK; zauważa, że sekretarz generalny zamierza pokryć te koszty przez przesunięcie zbiorcze lub wykorzystanie pożyczki; zwraca się do sekretarza generalnego o jak najszybsze przekazanie Komisji Budżetowej szczegółowych informacji na temat ewentualnej pożyczki na pokrycie tych kosztów, zgodnie z art. 272 ust. 6 rozporządzenia finansowego, a także pełnego planu prac, w tym planu kosztów; nalega, aby koszty niezwiązane bezpośrednio z pracami remontowymi były również jasno wyszczególnione i ujęte w budżecie; zauważa, że według stanu na grudzień 2024 r. koszty bezpośrednie projektu SPAAK wynoszą 14,12 mln EUR;

28.  z zadowoleniem przyjmuje projekt pilotażowy DG INLO mający na celu usunięcie legionelli z systemu sanitarnego instalacji wodociągowej Parlamentu i podkreśla, że jedynym skutecznym sposobem walki z dalszym rozprzestrzenianiem się legionelli jest doprowadzenie temperatury wody wewnątrz rur do 55 °C przez ograniczony czas;

29.  zauważa, że w 2026 r. planowane jest zainwestowanie 11,45 mln EUR w centra Europa Experience; przyjmuje do wiadomości decyzję Prezydium z listopada 2024 r. o zmianie koncepcji Europa Experience i oczekuje, że zmieniona koncepcja będzie bardziej opłacalna i atrakcyjna dla odwiedzających; ubolewa, że nadal nie ma centrów Europa Experience w Bukareszcie, Rydze, Madrycie, Lizbonie, Nikozji, Valletcie lub Wilnie; wzywa do utworzenia centrów Europa Experience we wszystkich państwach członkowskich niezwłocznie po ustanowieniu zmienionej koncepcji; przypomina, że centra Europa Experience powinny umożliwić wszystkim obywatelom lepsze zrozumienie funkcjonowania Unii i nauczać o naszych wspólnych wartościach; przypomina w związku z tym, że centra Europa Experience stanowią integralną część stałego zaangażowania Parlamentu w kontakty z obywatelami Unii;

30.  zauważa, że nie jest potrzebne dodatkowe finansowanie na otwarcie biur Parlamentu w Mołdawii i na Bałkanach Zachodnich, ponieważ biura te zostaną utworzone w budynkach ESDZ; podkreśla znaczenie obecności Parlamentu w tych krajach jako oznaki europejskiej solidarności i zaangażowania Parlamentu w proces akcesyjny;

31.  odnotowuje wcześniejsze rozwiązanie umowy z poprzednim operatorem żłobka Wayenberg po szeregu poważnych zarzutów wobec usługodawcy; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie z nowym usługodawcą, które przewiduje lepsze warunki pracy personelu żłobka i lepszą jakość usług dla dzieci; przyznaje jednak, że skutkuje to zwiększeniem budżetu niezbędnego na ten cel, ale podkreśla, że godne warunki pracy dla pracowników zewnętrznych powinny, w stosownych przypadkach, być co do zasady priorytetem w zamówieniach publicznych Parlamentu;

32.  ponownie podkreśla potrzebę wysokiej jakości pomieszczeń do karmienia niemowląt w budynkach Parlamentu i wzywa właściwe służby do modernizacji obecnej infrastruktury pod względem wyposażenia, przestrzeni i dostępności, tak aby były one przyjazne dla dzieci; wzywa do przeprowadzenia oceny skutków w odniesieniu do potrzeby utworzenia sali rodzinnej w budynkach siedziby Parlamentu w Brukseli dla dzieci posłów nieposiadających stałego miejsca zamieszkania w Brukseli, na wzór rozwiązania zastosowanego w Strasburgu;

Pozostałe kwestie

33.  ponawia swój wniosek, wielokrotnie przyjęty na posiedzeniu plenarnym, aby odpowiednie organy zastanowiły się nad rozwiązaniem umożliwiającym posłom korzystanie z prawa do głosowania zdalnego podczas urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego, w przypadku poświadczonej długotrwałej choroby, z wykorzystaniem doświadczeń zdobytych podczas pandemii w zakresie technicznych aspektów tej metody głosowania;

34.  ponawia swój apel do sekretarza generalnego o podkreślenie podstawowej zasady, zgodnie z którą rekrutacja powinna opierać się na kompetencjach, przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi geograficznej między wszystkimi państwami członkowskimi na każdym szczeblu personelu; wzywa Parlament do budowania własnych zdolności w zakresie kontaktów zewnętrznych w celu przyciągania do konkursów wysokiej jakości kandydatów, których Parlament potrzebuje, jeśli chodzi o profil, wiek, płeć i narodowość, zwłaszcza z krajów słabo reprezentowanych; podkreśla, że osiągnięcie sprawiedliwej reprezentacji geograficznej ma zasadnicze znaczenie dla wspierania prawdziwie europejskiej służby publicznej; zauważa, że Parlament konsekwentnie podejmował działania wspierające ten cel, w tym organizował konkursy dla poszczególnych narodowości, przy jednoczesnym utrzymaniu rygorystycznego podejścia do naboru opartego na kryteriach merytorycznych;

35.  uważa, że Parlament powinien dawać przykład w zakresie praw osób niepełnosprawnych, zarówno jako pracodawca, jak i instytucja publiczna; z zadowoleniem przyjmuje politykę Parlamentu mającą na celu umożliwienie osobom z niepełnosprawnościami w pełni niezależnego korzystania z budynków Parlamentu i popiera dalsze środki i dostosowania, które będą konieczne w tym zakresie; zauważa, że w budżecie przewidziano na ten cel 3,7 mln EUR;

36.  podkreśla, że posiadanie przez Parlament jednej siedziby może zmniejszyć koszty finansowe i środowiskowe; przypomina, że zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej Parlament ma mieć siedzibę w Strasburgu; zauważa, że trwałe zmiany wymagałyby zmiany Traktatu, do czego potrzebna jest jednomyślność;

37.  zauważa, że koszty podróży służbowych posłów i pracowników wynoszą 116 mln EUR w budżecie Parlamentu; apeluje do organów Parlamentu o zastanowienie się nad praktykami związanymi z podróżami służbowymi oraz o przegląd zasad i praktyk dotyczących podróży służbowych w celu dalszego usprawnienia charakteru podróży służbowych oraz zmniejszenia związanych z nimi kosztów finansowych i środowiskowych; zachęca posłów do korzystania z niskoemisyjnych alternatyw transportowych i opowiada się za odpowiedzialnym i przemyślanym korzystaniem z najbardziej opłacalnych opcji lotów oraz preferowaniem podróży pociągami tam, gdzie stanowi to realną opcję;

38.  odnotowuje, że art. 46 ust. 2 przepisów wykonawczych do Statutu posła do Parlamentu Europejskiego przewiduje możliwość finansowania dodatkowych kosztów związanych z budżetami pomocy parlamentarnej ze środków na dodatek z tytułu kosztów ogólnych; wzywa administrację Parlamentu do podjęcia niezbędnych środków, aby umożliwić posłom, którzy sobie tego życzą, wykorzystanie dodatku z tytułu kosztów ogólnych na pokrycie kosztów podróży służbowych akredytowanych asystentów parlamentarnych; podkreśla, że taki środek rozwiązałby kwestię rosnących kosztów w biurach posłów, a jednocześnie byłby neutralny dla budżetu;

39.  wzywa Prezydium do rezygnacji z indeksacji dodatku z tytułu kosztów ogólnych i nieprzyznawania byłym posłom dodatku z tytułu kosztów ogólnych, co pozwoli na znaczne oszczędności w kosztach statutowych;

40.  wzywa Prezydium do zmiany przepisów i do wprowadzenia okresu przejściowego dla byłych posłów, w którym nie mogą oni angażować się w działalność lobbingową lub reprezentacyjną w Parlamencie, równego okresowi, przez który posłowie otrzymują odprawę przejściową;

41.  przypomina, że od 2018 r. Parlament konsekwentnie głosował na posiedzeniu plenarnym za rozważeniem zniesienia ogólnego zakazu udziału akredytowanych asystentów parlamentarnych w oficjalnych delegacjach i misjach; ubolewa, że decyzje Konferencji Przewodniczących z marca 2025 r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących wyjazdów poza trzy miejsca pracy Parlamentu Europejskiego nie były zgodne z postulatem wyrażonym na posiedzeniu plenarnym; podtrzymuje swoje stanowisko, że akredytowani asystenci parlamentarni powinni mieć możliwość, pod pewnymi warunkami, towarzyszenia posłom w oficjalnych delegacjach i misjach; wzywa właściwe organy do zmiany odpowiednich artykułów przepisów wewnętrznych, aby bez dalszej zwłoki umożliwić akredytowanym asystentom parlamentarnym udział w oficjalnych misjach i delegacjach poza trzy miejsca pracy Parlamentu;

42.  z zadowoleniem przyjmuje pracę Komitetu Akredytowanych Asystentów Parlamentarnych, reprezentującego około 2 000 asystentów parlamentarnych, których praca ma kluczowe znaczenie dla sprawnego funkcjonowania codziennej działalności posłów do PE; odnotowuje przeznaczenie 10 000 EUR, aby Komitet Akredytowanych Asystentów Parlamentarnych mógł wypełniać swoją rolę i zapewnić wystarczające zasoby do skutecznego wspierania i odpowiedniego reprezentowania akredytowanych asystentów parlamentarnych;

43.  z zadowoleniem przyjmuje wyjątkowy 10 % wzrost stypendiów dla każdego stażysty w 2026 r., przewidziany w budżecie w wysokości 1 mln EUR w 2026 r., aby pomóc im w radzeniu sobie z rosnącymi kosztami mieszkaniowymi w Brukseli i Luksemburgu;

44.  oczekuje, że wnioski przegłosowane na posiedzeniu plenarnym będą realizowane przez właściwe organy w trybie priorytetowym;

o
o   o

45.  przyjmuje preliminarz na rok budżetowy 2026;

46.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji i preliminarza budżetowego Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2020/2093/oj. (2) Dz.U. C 444 I z 22.12.2020, s. 4. (3) Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 252. (4) Dz.U. L 325 z 20.12.2022, s. 11, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2022/2496/oj. (5) Dz.U. L, 2024/765, 29.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/765/oj. (6) Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 240. (7) Dz.U. C 177 z 17.5.2023, s. 115. (8) Dz.U. C, C/2024/1195, 23.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/1195/oj. (9) Dz.U. C, C/2024/6751, 26.11.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/6751/oj. (10) Dz.U. L, 2024/2509, 26.9.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/2509/oj. (11) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_interinstit/2020/1222/oj. (12) Dz.U. L, 2025/31, 27.2.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/budget/2025/31/oj.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie ścigania dziennikarzy w Kamerunie, szczególnie przypadków Amadou Vamoulkégo, Kingsleya Fomunyuya Njoki, Mancha Bibixy'ego, Thomasa Awaha Juniora i Tsi Conrada (2025/2627(RSP))

P10_TA(2025)0061 RC-B10-0230/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 150 ust. 5 i art. 136 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że wolność prasy w Kamerunie wciąż jest osłabiana; mając na uwadze, że w konstytucji Kamerunu zapisano wolność wypowiedzi i prawa podstawowe; mając na uwadze, że dziennikarze są rutynowo zatrzymywani, atakowani, cenzurowani i więzieni, gdy informują o kryzysie w anglojęzycznych regionach Kamerunu, pod zarzutami działalności antypaństwowej, zniesławienia i rozpowszechniania fałszywych informacji oraz w odwecie;

B.  mając na uwadze, że Kamerun stosuje długotrwałe tymczasowe aresztowania i arbitralne zatrzymania; mając na uwadze, że dziennikarzy przetrzymuje się bez prawa kontaktu, a wyroki skazujące są wydawane przez sądy wojskowe, co stanowi jedne z poważnych naruszeń prawa do rzetelnego procesu sądowego i praw procesowych;

C.  mając na uwadze, że Komitet ONZ przeciwko Torturom, Freedom House i Komitet Ochrony Dziennikarzy donosiły niedawno, że kameruńska policja, żandarmeria i inni funkcjonariusze kameruńskiego rządu aresztowali, zatrzymali, zaatakowali fizycznie i zastraszali dziennikarzy oraz że po zatrzymaniu dziennikarze są często źle traktowani, torturowani i zabijani;

D.  mając na uwadze, że Tsi Conrad, Mancho Bibixy, Kingsley Fomunyuy Njoka i Thomas Awah Junior są dziennikarzami, którzy relacjonowali sytuację w anglojęzycznych regionach Kamerunu, w tym donosili o nadużyciach popełnionych podczas konfliktu zbrojnego i w czasie trwających niepokojów społecznych; mając na uwadze, że chorego dziennikarza Amadou Vamoulkégo skazano na 32 lata więzienia za niezależne kierowanie nadawcą publicznym;

E.  mając na uwadze, że od sierpnia 2019 r. do maja 2023 r. zabito dziennikarzy Martineza Zogo, Jean-Jacques'a Olę Bebego, Samuela Waziziego i Anyego Nde Nsoha, a poważne pytania dotyczące tego, kto ponosi odpowiedzialność za te zbrodnie, pozostają bez odpowiedzi;

F.  mając na uwadze, że UE jest wiodącym partnerem handlowym Kamerunu;

1.  potępia strukturalne naruszenia przez władze Kamerunu przynależnych dziennikarzom praw człowieka, wzywa te władze, aby zapewniły przestrzeganie wolności prasy, zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory prezydenckie w Kamerunie w 2025 r., oraz wzywa je, by natychmiast i bezwarunkowo uwolniły Amadou Vamoulkégo, Kingsleya Fomunyuya Njokę, Mancha Bibixy'ego, Thomasa Awaha Juniora i Tsi Conrada oraz by zagwarantowały w międzyczasie, że ich prawa podstawowe są przestrzegane i że mają oni dostęp do opieki medycznej;

2.  wzywa UE i państwa członkowskie, aby poruszały kwestię więzionych dziennikarzy w kontaktach z władzami Kamerunu; wzywa UE, aby wykorzystała swój wpływ dyplomatyczny i gospodarczy do osiągnięcia wymiernej poprawy w zakresie praw człowieka w Kamerunie;

3.  wzywa Komisję, ESDZ i misje dyplomatyczne państw członkowskich, aby aktywnie reagowały na ograniczenia stosowane wobec dziennikarzy, w tym przez organizowanie kompleksowej obserwacji procesów sądowych, odwiedzanie dziennikarzy w więzieniu i utrzymywanie aktywnego kontaktu z dziennikarzami zmarginalizowanymi lub zagrożonymi oraz z ich rodzinami i współpracownikami;

4.  wzywa władze Kamerunu, aby zaprzestały skazywania ludności cywilnej przez sądy wojskowe, co jest niezgodne z prawem międzynarodowym, oraz by przestały nadużywać zarzutów o terroryzm, działalność antypaństwową i rozpowszechnianie fałszywych informacji w sprawach przeciwko dziennikarzom;

5.  ponawia apel do państw członkowskich o wspieranie misji informacyjnej Rady Praw Człowieka ONZ w Kamerunie, zwłaszcza w świetle konfliktu w regionach północno-zachodnich i południowo-zachodnich;

6.  wzywa państwa członkowskie, aby ułatwiały składanie wniosków wizowych ze względów humanitarnych dziennikarzom z Kamerunu, którym grozi prześladowanie;

7.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielce oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Kamerunu.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie fali egzekucji w Iranie i potwierdzenia wyroku skazującego aktywistów Behruza Ehsaniego i Mehdiego Hassaniego na karę śmierci (2025/2628(RSP))

P10_TA(2025)0062 RC-B10-0220/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Iranu,

–  uwzględniając art. 150 ust. 5 i art. 136 ust. 4 Regulaminu,

A.  podczas gdy Iran ma najwyższy wskaźnik wyroków śmierci na świecie w przeliczeniu na mieszkańca; mając na uwadze, że od powstania wszczętego przez ruch „Kobiety, Życie, Wolność” w 2022 r. władze Iranu rozpoczęły falę egzekucji, w tym dysydentów, kobiet, dziennikarzy i mniejszości;

B.  mając na uwadze pogarszającą się sytuację w zakresie praw człowieka w Iranie, w tym systemowe ataki na kobiety, dzieci oraz mniejszości etniczne i religijne, w tym na chrześcijan, bahaitów, Kurdów i Beludżów;

C.  mając na uwadze, że po śmierci Jiny Mahsy Amini w areszcie irańskie władze zintensyfikowały wysiłki na rzecz stłumienia ruchu „Kobiety, Życie, Wolność”;

D.  mając na uwadze, że według organizacji Iran Human Rights w 2024 r. w Iranie stracono co najmniej 975 osób, co stanowi najwyższą liczbę od ponad dwóch dekad; mając na uwadze, że obejmuje to osoby aresztowane jako nieletnie, a także obywateli europejskich;

E.  mając na uwadze, że reżim w Teheranie uderza w swoich głośnych krytyków, organizując zabójstwa polityków, dziennikarzy i dysydentów za granicą, w tym na terytorium Europy i Ameryki Północnej, np. próbę zabójstwa byłego wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego Alejo Vidala-Quadrasa;

F.  mając na uwadze, że więźniowie polityczni Behruz Ehsani i Mehdi Hassani zostali aresztowani w listopadzie 2022 r. i poddani torturom oraz długotrwałemu przetrzymywaniu w odosobnieniu, a podczas uwięzienia odmówiono im podstawowych praw i skazano na śmierć pod zarzutem „zbrojnego buntu przeciwko państwu”, „wrogości wobec Boga” i „korupcji na Ziemi”;

G.  mając na uwadze, że wielu obrońców praw człowieka, w tym Pakszan Azizi, Warisze Moradi, Mahwasz Sabet i Szarife Mohammadi, doświadcza poważnych prześladowań w Iranie, przy czym niektóre z tych osób skazano na śmierć, a inne uwięziono;

1.  ponownie wyraża zdecydowany sprzeciw wobec kary śmierci; wzywa rząd Iranu do niezwłocznego wprowadzenia moratorium prowadzącego do jej zniesienia;

2.  potępia decyzję irańskiego Sądu Najwyższego o utrzymaniu w mocy wyroku śmierci wobec Behruza Ehsaniego i Mehdiego Hassaniego, przetrzymywanych w nieludzkich warunkach i poddanych niesprawiedliwemu procesowi;

3.  wzywa do ich uwolnienia wraz ze wszystkimi więźniami skazanymi obecnie na karę śmierci za działalność polityczną; przypomina w szczególności o pilnych sprawach Pakszan Azizi, Warisze Moradi, Szarife Mohammadi i Mahwasz Sabet; ;

4.  potępia bezprecedensowy wzrost liczby egzekucji i systematyczne ataki na obrońców praw człowieka i mniejszości poprzez karę śmierci i prześladowania, w szczególności chrześcijan, bahaitów, Kurdów i Beludżów; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia osób zatrzymanych ze względu na ich religię lub przekonania;

5.  domaga się natychmiastowego uwolnienia i repatriacji oraz wycofania wszystkich zarzutów przeciwko skazanym obywatelom UE, w tym Cécile Kohler, Jacques’owi Parisowi i Ahmadrezie Dżalaliemu; potępia wykorzystywanie zakładników do celów dyplomatycznych przez Iran;

6.  wzywa Radę i państwa członkowskie, aby uczyniły zniesienie kary śmierci oraz uwolnienie więźniów politycznych i obywateli UE warunkiem poprawy stosunków z Iranem;

7.  ponawia apel do Iranu o umożliwienie specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji praw człowieka w Iranie oraz misji rozpoznawczej ONZ niezakłóconego dostępu do kraju;

8.  ponownie wzywa Radę do uznania Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej za organizację terrorystyczną oraz do dalszego identyfikowania i karania irańskich urzędników odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka; wzywa społeczność międzynarodową do zdecydowanej reakcji na organizowane przez Teheran próby zabójstw na całym świecie, których celem są krytycy i przeciwnicy reżimu mułłów;

9.  zachęca Komisję i państwa członkowskie do rozszerzenia pomocy technicznej i finansowej dla irańskiego społeczeństwa obywatelskiego;

10.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielce, Islamskiemu Zgromadzeniu Konsultacyjnemu oraz najwyższemu przywódcy Islamskiej Republiki Iranu.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie bezpośredniego ryzyka dalszych represji stosowanych przez reżim Łukaszenki na Białorusi: zagrożenia ze strony komisji śledczej (2025/2629(RSP))

P10_TA(2025)0063 RC-B10-0219/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Białorusi,

–  uwzględniając art. 150 ust. 5 i art. 136 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że reżim Łukaszenki zaostrza krajowe i ponadnarodowe represje, aby rozbić struktury reprezentujące białoruskie siły demokratyczne;

B.  mając na uwadze, że eksperci ONZ potwierdzili niedawno arbitralne aresztowania i zatrzymania oraz tortury lub złe traktowanie zatrzymanych, a nawet przedstawili dowody na popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości; mając na uwadze, że przetrzymywanych jest nadal ponad 1200 więźniów politycznych, w tym Wiktoryja Kulsza, Wolha Majorawa, Alena Hnauk i Andrzej Poczobut;

C.  mając na uwadze, że białoruska komisja śledcza wszczęła „specjalne postępowania” przeciwko setkom Białorusinów, którzy przyłączyli się do wieców w różnych miastach europejskich lub startowali w wyborach do Rady Koordynacyjnej; mając na uwadze, że rodzinom białoruskiej diaspory grożono uwięzieniem i konfiskatą mienia w razie udziału w protestach w Dniu Wolności;

D.  mając na uwadze, że reżim Łukaszenki wykorzystuje wygaśnięcie ważności paszportów wielu Białorusinów, by zmusić diasporę do powrotu;

E.  mając na uwadze, że zacieśnienie współpracy białoruskiego reżimu z rosyjskimi służbami bezpieczeństwa zwiększa ryzyko skoordynowanych represji, inwigilacji i zagrożeń hybrydowych na terytorium UE;

F.  mając na uwadze, że w białoruskim krajobrazie informacyjnym dominują media państwowe;;

1.  wzywa reżim Łukaszenki do natychmiastowego zaprzestania represji, w tym inwigilacji Białorusinów na wygnaniu i demonstrantów, oraz do uwolnienia i rehabilitacji wszystkich więźniów politycznych;

2.  zdecydowanie potępia ciągłe zaostrzanie represji ze strony reżimu Łukaszenki, wymierzonych obecnie w Białorusinów za granicą i przybierających postać postępowań karnych, zajmowania mienia i innych środków mających uciszyć głosy sprzeciwu;

3.  apeluje o ogólnounijne wsparcie prawne i ochronę dla Białorusinów na wygnaniu przez uproszczenie procedur ubiegania się o wizę, zezwolenie na pobyt i tymczasowy dokument tożsamości dla osób, które w wyniku prześladowań eksterytorialnych zostały bezpaństwowcami;

4.  ponownie podkreśla, że nie uznaje reżimu Łukaszenki i uważa, że prześladowanie obywateli Białorusi za prowadzenie pokojowej działalności demokratycznej za granicą, przybierające postać „postępowań specjalnych” komisji śledczej, to bezpośrednie naruszenie suwerenności terytorialnej państw członkowskich; dlatego wzywa zainteresowane kraje, by nie honorowały nakazów aresztowania wydanych przez Interpol na potrzeby ekstradycji przeciwników politycznych Łukaszenki;

5.  z zadowoleniem przyjmuje nałożenie sankcji na Prezydencką Dyrekcję ds. Zarządzania Mieniem i Centralną Komisję Wyborczą, które wydały umotywowane politycznie wyroki; apeluje o natychmiastowe sankcje personalne wobec wszystkich członków białoruskiej komisji śledczej i urzędników z innych instytucji państwowych uczestniczących w ponadnarodowych prześladowaniach i zastraszaniu obywateli Białorusi;

6.  zdecydowanie opowiada się za szybkim opracowaniem i egzekwowaniem mechanizmu prawnego służącego identyfikacji, zamrożeniu i konfiskacie całego znajdującego się poza Białorusią mienia i własności należących do Łukaszenki i osób z jego bezpośredniego otoczenia, oraz o przeniesienie tych środków do funduszu wsparcia dla ofiar represji;

7.  wzywa państwa członkowskie, by nałożyły dalsze sankcje – równe sankcjom nałożonym na Rosję – zwłaszcza na urzędników odpowiedzialnych za represje ponadnarodowe;

8.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia politycznego, finansowego i technicznego dla niezależnych mediów, obrońców praw człowieka, związków zawodowych i inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego działających na terytorium Białorusi i poza jej granicami, w tym do monitorowania procesów sądowych i eksponowania spraw więźniów politycznych;

9.  wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, by wykorzystała Centrum Analiz Wywiadowczych UE (Intcen) i Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych do przeciwdziałania białoruskim operacjom wywiadowczym i dezinformacyjnym;

10.  wzywa Międzynarodowy Trybunał Karny do przyspieszenia postępowań w sprawie popełnionych przez reżim Łukaszenki zbrodni przeciwko ludzkości, a od państw członkowskich domaga się, by dążyły do rozliczenia winnych w postępowaniach krajowych zgodnie z zasadą jurysdykcji uniwersalnej;

11.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielce, Radzie, przedstawicielom białoruskich sił demokratycznych i białoruskim władzom de facto.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego dyrektywy (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (COM(2025)0080 – C10-0038/2025 – 2025/0044(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2025)0080),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 50 i 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C10-0038/2025),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 26 marca 2025 r.(1),

–  uwzględniając art. 60 i 170 Regulaminu,

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 3 kwietnia 2025 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/... w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy (UE) 2025/794.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie sektorów energochłonnych (2025/2536(RSP))

P10_TA(2025)0065 B10-0209/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając sprawozdanie Maria Draghiego z września 2024 r. na temat przyszłości europejskiej konkurencyjności,

–  uwzględniając sprawozdanie Enrica Letty z kwietnia 2024 r. pt. „Much more than a market” [Znacznie więcej niż rynek],

–  uwzględniając komunikat Komisji z 26 lutego 2025 r. pt. „Pakt dla czystego przemysłu: wspólny plan działania na rzecz konkurencyjności i dekarbonizacji” (COM(2025)0085),

–  uwzględniając komunikat Komisji z 26 lutego 2025 r. pt. „Plan działania na rzecz przystępnej cenowo energii” (COM(2025)0079),

–  uwzględniając art. 136 ust. 2 Regulaminu,

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii,

A.  mając na uwadze, że sektory energochłonne mają znaczny udział w gospodarce UE i odgrywają kluczową rolę w tworzeniu miejsc pracy, zwłaszcza na obszarach i w regionach, w których są skoncentrowane; mając na uwadze, że sektory energochłonne mają zasadnicze znaczenie dla strategicznej autonomii i konkurencyjności UE, a także dla dekarbonizacji, choć należy uwzględnić ich ślad energetyczny;

B.  mając na uwadze, że przejście na gospodarkę bezemisyjną i czysty system energetyczny musi prowadzić do obniżenia cen energii i uwzględniać wszystkie dostępne technologie, które przyczyniają się do osiągnięcia unijnego celu neutralności emisyjnej do 2050 r. w najbardziej opłacalny sposób; trzeba przy tym uniknąć blokad technologicznych i uwzględnić różne koszyki energetyczne w poszczególnych państwach członkowskich, w tym w odniesieniu do energii ze źródeł odnawialnych i energii jądrowej;

C.  mając na uwadze, że neutralność technologiczna ma kluczowe znaczenie dla przemysłu europejskiego, ponieważ gwarantuje uczciwą konkurencję oraz wspiera innowacje i czystą transformację bez faworyzowania konkretnych technologii; mając na uwadze, że utrzymanie neutralnych ram regulacyjnych umożliwia przedsiębiorstwom wybór najbardziej skutecznych i zrównoważonych rozwiązań zorientowanych na potrzeby rynku, a nie na odgórne preferencje decydentów politycznych; mając na uwadze, że takie podejście zachęca do inwestycji, zwiększa konkurencyjność i umożliwia przemysłowi adaptację do nowych technologii;

D.  mając na uwadze, że centralnym elementem dekarbonizacji sektorów energochłonnych jest elektryfikacja; mając na uwadze, że do sektorów energochłonnych zaliczają się gałęzie przemysłu, które wykorzystują zasoby kopalne z powodu wymagań dotyczących temperatury, ciśnienia lub reakcji, np. przemysł chemiczny, stalowy, papierniczy, tworzyw sztucznych, górnictwo, rafinerie, przemysł cementowy, wapienniczy, przemysł metali nieżelaznych, przemysł szklarski, ceramiczny i nawozowy, gdzie trudno ograniczyć emisje gazów cieplarnianych, ze względu na to, że stanowią one integralną część procesu, lub ze względu na wysokie koszty kapitałowe lub operacyjne bądź niski poziom dojrzałości technologicznej;

E.  mając na uwadze, że różnica w cenach energii między UE a USA i Chinami osłabia konkurencyjność przemysłu UE; mając na uwadze, że wysokie i zmienne ceny paliw kopalnych mają duży wpływ na ceny energii elektrycznej, a przystępne koszty odnawialnych źródeł energii nie przekładają się na rachunki za energię;

F.  mając na uwadze, że niewystarczająco zintegrowana unia energetyczna stwarza dalsze wyzwania dla sektorów energochłonnych, w szczególności w odniesieniu do braku transgranicznych połączeń międzysystemowych i ograniczonej dostępności czystej energii ze względu na długotrwałe procedury wydawania pozwoleń lub wysokie wydatki kapitałowe lub operacyjne, a także ograniczenia przesyłowe w sieci;

G.  mając na uwadze, że system handlu uprawnieniami do emisji (ETS) zapewnił długoterminowe sygnały inwestycyjne i przyczynił się do zmniejszenia emisji z objętych nim sektorów o 47 %; mając na uwadze, że od czasu wprowadzenia ETS rynek energii uległ głębokim zmianom, zwłaszcza po rosyjskiej inwazji na Ukrainę i przejściu z gazu rurociągowego na skroplony gaz ziemny (LNG); mając na uwadze, że brak przejrzystości na rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla grozi osłabieniem konkurencyjności sektorów energochłonnych; mając na uwadze, że dochody z ETS są wykorzystywane nierównomiernie w poszczególnych państwach członkowskich, co nie zapewnia odpowiedniego wsparcia dekarbonizacji sektorów energochłonnych;

H.  mając na uwadze, że niepotrzebne obciążenia regulacyjne i długotrwałe procedury wydawania pozwoleń podważają uzasadnienie biznesowe inwestycji w dekarbonizację w Europie; mając na uwadze, że w prawodawstwie UE przewidziano pojęcie nadrzędnego interesu publicznego; mając na uwadze, że złożone i rozdrobnione finansowanie UE spowalnia inwestycje w technologie neutralne emisyjnie i cyfryzację, zwłaszcza w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);

I.  mając na uwadze, że brak niezbędnych inwestycji prywatnych może utrudnić dekarbonizację sektorów energochłonnych; mając na uwadze, że niepożądanym skutkiem nadmiernego polegania na pomocy państwa może być pogłębienie dysproporcji i zakłócenie konkurencji w całej UE;

J.  mając na uwadze, że zależność UE od państw trzecich i ograniczony dostęp do surowców pierwotnych i wtórnych, zarówno pod względem ilości, jak i jakości, stanowią poważne wyzwanie dla sektorów energochłonnych; mając na uwadze, że obieg zamknięty i efektywność mogą przyczynić się do zmniejszenia rocznych potrzeb inwestycyjnych w przemyśle i dostawach energii; mając na uwadze, że ponad połowę całego wywozu odpadów z UE stanowią metale żelazne wywożone do państw trzecich, co budzi obawy co do ich należytego przetwarzania;

K.  mając na uwadze, że poważnym wyzwaniem dla przedsiębiorstw z UE jest nieuczciwa konkurencja ze strony państw spoza UE, w tym subsydiowana nadwyżka mocy produkcyjnych; mając na uwadze, że wiele regionów na całym świecie nie ma ambitnych celów w zakresie dekarbonizacji, co zwiększa ryzyko ucieczki emisji;

L.  mając na uwadze, że głęboka transformacja sektorów energochłonnych nie uda się bez zaangażowania społeczności lokalnych i regionalnych, pracowników i partnerów społecznych, którzy odczuwają poważne skutki transformacji;

1.  potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz celów UE w zakresie dekarbonizacji oraz na rzecz stabilnej i przewidywalnej polityki klimatycznej i przemysłowej;

2.  wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia procedur wydawania pozwoleń i koncesji na projekty dotyczące czystej energii, przy zapewnieniu zdolności administracyjnych, oraz do ułatwienia podłączania do sieci, aby umożliwić czyste wytwarzanie energii na miejscu, zwłaszcza na obszarach oddalonych; podkreśla, że rozwój odnawialnych źródeł energii i elektryfikacja będą wymagały ogromnych inwestycji w sieci oraz w elastyczność, magazynowanie i dystrybucję; wzywa Komisję, aby poza koncepcją nadrzędnego interesu publicznego opracowała rozwiązania służące przyspieszeniu projektów dekarbonizacji;

3.  uważa, że konieczne są dalsze działania w celu wdrożenia przepisów dotyczących struktury rynku energii elektrycznej, w szczególności z myślą o promowaniu umów zakupu energii elektrycznej i dwukierunkowych kontraktów różnicowych w celu zmniejszenia zmienności i kosztów energii dla sektorów energochłonnych; wzywa Komisję, aby zaproponowała pilne środki w celu usunięcia barier, które utrudniają zawieranie umów długoterminowych, zwłaszcza w przypadku MŚP, i wykorzystała instrumenty i gwarancje ograniczające ryzyko, w tym gwarancje publiczne, np. Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI); sugeruje zbadanie dodatkowych sposobów oddzielenia cen paliw kopalnych od cen energii elektrycznej w ramach struktury rynku energii elektrycznej, w tym w celu zwiększenia liczby umów długoterminowych zgodnie z Planem działania na rzecz przystępnej cenowo energii oraz poprzez przyspieszenie analizy rynków krótkoterminowych do 2025 r. z myślą o ewentualnych alternatywnych rozwiązaniach rynkowych;

4.  wzywa Komisję, aby oceniła możliwość upowszechnienia najlepszych praktyk z państw członkowskich dla sektorów energochłonnych, takich jak uwolnienie energii we Włoszech; wzywa Komisję do opracowania zaleceń dotyczących zmniejszenia narażenia konsumentów, a zwłaszcza sektorów energochłonnych, na rosnące koszty energii, np. przez obniżenie podatków i opłat oraz harmonizację opłat sieciowych, przy jednoczesnym zapewnieniu inwestycji publicznych w sieci;

5.  apeluje o większą integrację systemu energetycznego, w szczególności w odniesieniu do transgranicznych połączeń wzajemnych w celu zapewnienia czystych i odpornych dostaw energii; zwraca się o zwiększenie inwestycji w elastyczność, np. w magazynowanie, w tym elektrownie szczytowo-pompowe oraz magazynowanie ciepła i ciepła odpadowego, oraz regulację zapotrzebowania, aby zoptymalizować stabilność sieci; przypomina, jak ważna dla obniżenia kosztów jest efektywność energetyczna;

6.  podkreśla potrzebę jak najszybszego wycofania gazu ziemnego; podkreśla, że w perspektywie krótko- i średnioterminowej niektóre sektory nie mogą w znacznym stopniu polegać na elektryfikacji; podkreśla, że wychwytywanie, składowanie i utylizacja dwutlenku węgla odgrywają kluczową rolę w dekarbonizacji sektorów, z których emisje trudno zredukować, oraz w produkcji produktów niskoemisyjnych, w tym wodoru niskoemisyjnego; wzywa państwa członkowskie, aby – w tym samym czasie i w odniesieniu do tych ograniczonych sektorów – w należycie uzasadnionych przypadkach opracowały środki służące zaradzeniu problemowi skoków cen gazu; wzywa Komisję, aby opracowała narzędzia zapewniające dostawy gazu po obniżonych kosztach przez umożliwienie agregacji zapotrzebowania, w oparciu o AggregateEU, oraz wspólnych zakupów gazu, przy jednoczesnym utrzymaniu celów w zakresie dekarbonizacji; podkreśla, jak ważne jest zachęcanie do zawierania stabilnych umów z dostawcami gazu, dywersyfikacja dróg dostaw oraz poprawa przejrzystości i stabilności rynku, zgodnie z obowiązującymi przepisami; apeluje o przeprowadzenie w ramach zbliżającego się przeglądu ETS oceny skutków w celu przeanalizowania związku między rynkiem gazu a cenami CO2 oraz roli rezerwy stabilności rynkowej i jej parametrów;

7.  wzywa Komisję, aby wspierała sektory energochłonne w przyjmowaniu czystych i neutralnych emisyjnie technologii, w tym wychwytywania i składowania dwutlenku węgla i wodoru niskoemisyjnego, oraz energooszczędnych metod produkcji przez wzmocnienie mechanizmów finansowania i zapewnienie skutecznego wykorzystania dochodów z ETS przez państwa członkowskie; apeluje o uzupełnienie wsparcia na szczeblu UE pomocą państwa, która umożliwia ukierunkowane neutralne pod względem technologicznym wsparcie dla sektorów energochłonnych, przy jednoczesnym zachowaniu równych warunków działania na jednolitym rynku;

8.  apeluje o zwiększenie skali Programu InvestEU przed przyjęciem kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF) oraz o wsparcie inwestycji w dekarbonizację sektorów energochłonnych z niewykorzystanych pożyczek w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności; zauważa, że Platforma na rzecz Technologii Strategicznych dla Europy umożliwia już elastyczność w ramach obecnych programów, ale jest to niewystarczające; nalega, aby w przyszłych WRF zwiększono środki finansowe na wsparcie europejskich sektorów energochłonnych w oparciu o Fundusz Innowacyjny i instrument „Łącząc Europę” – Energia lub za pośrednictwem funduszu konkurencyjności; podkreśla, że trzeba rozbudować Europejski Bank Wodoru i program kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla; wzywa Komisję do wykorzystania aktu w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie(1) w przyszłym akcie w sprawie przyspieszenia dekarbonizacji w celu usprawnienia procesów wydawania pozwoleń i przyznawania statusu projektu strategicznego;

9.  zwraca uwagę na potrzebę uproszczenia procedur biurokratycznych w celu zwiększenia atrakcyjności inwestycji prywatnych i wsparcia transformacji sektorów energochłonnych; uważa, że zarówno InvestEU, jak i EBI odgrywają kluczową rolę w pobudzaniu finansowania prywatnego, zwłaszcza przez środki zmniejszające ryzyko;

10.  zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia dostępu do surowców krytycznych; podkreśla, że przyszły akt o gospodarce o obiegu zamkniętym powinien poprawić zasobooszczędność, w tym przez lepsze gospodarowanie odpadami produktów zawierających surowce krytyczne, a także wspierać popyt na surowce wtórne i ich dostępność; podkreśla potrzebę zdefiniowania tych surowców wtórnych, które mają strategiczne znaczenie i które powinny podlegać monitorowaniu wywozu, np. stali i złomu, oraz wyeliminowania zakłóceń równowagi w ich podaży i popycie, w tym przez zbadanie ograniczeń wywozowych; nalega na skuteczne egzekwowanie rozporządzenia w sprawie przemieszczania odpadów(2);

11.  wzywa Komisję do pełnego i skutecznego wykorzystania instrumentów ochrony handlu; wzywa Komisję, aby znalazła trwałe rozwiązanie problemu nieuczciwej konkurencji i strukturalnej nadwyżki mocy produkcyjnych, zanim w 2026 r. wygasną środki ochronne dotyczące stali; apeluje do Komisji o współpracę z USA w związku z zapowiedzianymi cłami na przywóz produktów z UE i o unikanie szkodliwej eskalacji;

12.  podkreśla, że zasadnicze znaczenie dla zapewnienia równych warunków działania dla przemysłu UE i zapobiegania ucieczce emisji ma skuteczne wdrożenie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM), biorąc pod uwagę wpływ równoległego wycofywania bezpłatnych uprawnień w ramach ETS oraz ryzyko wzrostu kosztów produkcji; wzywa Komisję do zajęcia się ryzykiem przesuwania zasobów i obchodzenia CBAM; zwraca się o wdrożenie skutecznego rozwiązania dla eksporterów z UE oraz o przeprowadzenie analizy ewentualnego rozszerzenia na kolejne sektory i produkty rynku niższego szczebla, poprzedzonej oceną skutków;

13.  apeluje o stworzenie wiodących rynków czystych produktów europejskich o obiegu zamkniętym przez umieszczenie w zamówieniach publicznych UE kryteriów pozacenowych, takich jak zrównoważoność i odporność oraz europejskie preferencje dla sektorów strategicznych, a także przez wprowadzenie dobrowolnych systemów etykietowania i wymogów dotyczących minimalnej zawartości z UE w sposób racjonalny pod względem kosztów;

14.  podkreśla znaczenie sprawiedliwej transformacji, która powinna pomóc obszarom w dużym stopniu zależnym od sektorów energochłonnych dzięki utrzymaniu i tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy poprzez programy podnoszenia i nabywania nowych kwalifikacji przez pracowników oraz poprzez skuteczne wykorzystanie regionalnych mechanizmów wsparcia, takich jak Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Fundusz Spójności; podkreśla, że wsparcie publiczne będzie miało kluczowe znaczenie dla transformacji sektorów energochłonnych oraz że powinno być powiązane z ich zobowiązaniem do ochrony zatrudnienia i warunków pracy oraz zapobiegania offshoringowi; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę „Unia umiejętności” służącą dopasowaniu umiejętności do potrzeb rynku pracy;

15.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1735 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji technologii neutralnych emisyjnie i zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1724 (Dz.U. L, 2024/1735, 28.6.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1735/oj). (2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1157 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie przemieszczania odpadów, zmiany rozporządzeń (UE) nr 1257/2013 i (UE) 2020/1056 oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 (Dz.U. L, 2024/1157, 30.4.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1157/oj).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie celowych ataków na chrześcijan w Demokratycznej Republice Konga: obrona wolności religijnej i bezpieczeństwa (2025/2612(RSP))

P10_TA(2025)0066 RC-B10-0211/2025

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Demokratycznej Republiki Konga (DRK),

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,

–  uwzględniając konstytucję Demokratycznej Republiki Konga, która gwarantuje wszystkim obywatelom prawo do wolności sumienia i swobodnego sprawowania kultu religijnego,

–  uwzględniając Deklarację ONZ w sprawie eliminacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji opartych na religii lub przekonaniach przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 25 listopada 1981 r.,

–  uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,

–  uwzględniając art. 136 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że we wschodniej części DRK od dziesięcioleci panuje powszechna przemoc i niestabilność; mając na uwadze, że sytuacja nadal wyraźnie się pogarsza, o czym świadczą ciągłe naruszenia praw człowieka przez ugrupowania zbrojne, masowe przesiedlenia, ataki na ludność cywilną i alarmujące warunki humanitarne spotęgowane przez konflikty zbrojne, takie jak konflikt między rządem DRK, wspieranym przez Rwandę ugrupowaniem rebelianckim Ruch 23 Marca (M23) i innymi bojówkami, co doprowadziło już do przymusowych przesiedleń wewnętrznych 4,6 mln osób we wschodniej części DRK; mając na uwadze, że we wschodniej części DRK działa około 100 różnych grup zbrojnych; mając na uwadze, że szereg nakładających się na siebie problemów napędza destabilizację w kraju;

B.  mając na uwadze, że M23 nasiliło ataki w Kiwu Północnym, a 19 marca 2025 r. przejęło bogate w minerały miasteczko Walikale, ignorując zawieszenie broni;

C.  mając na uwadze, że Sojusz Sił Demokratycznych (ADF) jest jedną z najbardziej znanych grup ekstremistycznych, której działania są wyraźnie motywowane religijnie, zwłaszcza od 2019 r., kiedy jej przywódca zadeklarował lojalność wobec tzw. Państwa Islamskiego w Iraku i Syrii (ISIS), co sprawiło, że grupa ta stała się oddziałem ISIS w Afryce Środkowej (ISCAP); mając na uwadze, że ataki ADF należy postrzegać w szerszym afrykańskim kontekście wzrostu liczby ugrupowań islamistycznych, w szczególności tych powiązanych z ISIS, w Sahelu, Rogu Afryki, Mozambiku, Nigerii i DRK; mając na uwadze, że Uganda i Stany Zjednoczone uznały ADF za organizację terrorystyczną;

D.  mając na uwadze, że w maju 2024 r. grupa ekspertów ONZ ds. DRK ostrzegła, że ugrupowanie zbrojne utworzyło silne sieci w więzieniach, zwłaszcza w Kinszasie, gdzie więźniowie należący do ADF aktywnie werbowali i mobilizowali bojowników i współpracowników, wykorzystując nie tylko środki ideologiczne, ale także przymus, oszustwa, uprowadzenia i zachęty finansowe, aby przyciągnąć członków i współpracowników;

E.  mając na uwadze, że ADF od dawna prowadzi ataki terrorystyczne we wschodniej części DRK, zwłaszcza w prowincjach Kiwu Północne i Ituri; mając na uwadze, że Kiwu Północne jest regionem bogatym w zasoby i posiada ogromne złoża surowców krytycznych, w tym kobaltu, złota i cyny, które są niezbędne do globalnej transformacji cyfrowej i energetycznej; mając na uwadze, że wiadomo, iż jednym ze źródeł finansowania działalności, na którym polegają ADF i inne ugrupowania zbrojne, w tym M23, jest nielegalna eksploatacja tych zasobów; mając na uwadze, że kongijski Kościół katolicki twierdzi, iż ADF jest odpowiedzialny za śmierć około 6 000 cywilów w Beni w latach 2013–2021 i ponad 2 000 cywilów w Bunii w samym 2020 r.; mając na uwadze, że w 2024 r. wielu chrześcijan zostało zabitych w DRK przez dżihadystów; mając na uwadze, że cywile we wschodnich prowincjach Demokratycznej Republiki Konga doświadczają coraz większej liczby ataków, zabójstw i uprowadzeń, a także bombardowania kościołów i niszczenia mienia (religijnego), popełnianych przez ugrupowania zbrojne o ekstremistycznych i dżihadystycznych ideologiach; mając na uwadze, że większość ofiar ataków ADF to chrześcijanie; mając na uwadze, że ataki te podważają wolność wyznania i podsycają napięcia między społecznościami; mając na uwadze, że w oświadczeniu z kwietnia 2021 r. biskupi katoliccy z DRK wypowiedzieli się na temat zagrożenia, jakie stanowi „islamizacja regionu [Kiwu Północnego] jako element długoterminowej strategii mającej negatywny wpływ na sytuację polityczną kraju”;

F.  mając na uwadze, że w 2021 r. ważny lokalny przywódca muzułmański otrzymał od ADF groźby śmierci, a później został zastrzelony; mając na uwadze, że w 2023 r. ADF przeprowadził atak bombowy na kościół zielonolonoświątkowy w Kasindi, w którym odbywała się ceremonia religijna, a w jego wyniku zginęło 14 osób; mając na uwadze, że ADF był powiązany z atakiem na wioskę Mukondi w 2023 r., a według władz lokalnych podczas tego ataku zginęło co najmniej 44 cywilów; mając na uwadze, że to ugrupowanie przyznało się do 48 ataków w samym grudniu 2024 r., w których zginęło ponad 200 osób; mając na uwadze, że w styczniu 2024 r. ADF zabił osiem osób podczas ataku na kościół zielonoświątkowy w Beni, a w maju 2024 r. według doniesień napastnicy ADF zabili 14 katolików w prowincji Kiwu Północne za odmowę przejścia na islam; mając na uwadze, że według doniesień ADF dokonał egzekucji 11 chrześcijan w wiosce Ndimo w prowincji Ituri i porwał kilku innych;

G.  mając na uwadze, że lokalne i międzynarodowe organizacje praw człowieka udokumentowały liczne przypadki przemocy na tle religijnym w DRK, a jednocześnie położyły nacisk na pilną potrzebę odpowiedniej ochrony ze strony państwa; mając na uwadze, że chociaż rząd Demokratycznej Republiki Konga wykazał zdecydowany zamiar zajęcia się skutkami przemocy ugrupowań zbrojnych we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga, to inne niedawne wydarzenia podają w wątpliwość zaangażowanie rządu w ochronę wolności religijnej; mając na uwadze, że kobiety i dzieci są szczególnie narażone na gwałt jako narzędzie wojny, handel ludźmi i niewolnictwo seksualne;

H.  mając na uwadze, że od listopada 2021 r. Siły Zbrojne DRK prowadzą wraz z Siłami Obronnymi Ludu Ugandy wspólną ofensywę wojskową, operację Shujaa, przeciwko ADF i innym siłom powstańczym we wschodniej części DRK; mając na uwadze, że konflikt między rządem DRK i rebeliantami ze wspieranego przez Rwandę ugrupowania M23 doprowadził do zmniejszenia funduszy, a także liczby personelu i ilości sprzętu, które przeznacza się na tę operację antyterrorystyczną;

I.  mając na uwadze, że prawo do wolności religii i przekonań jest podstawowym prawem człowieka, które należy chronić z uwagi na wysoki poziom przemocy i prześladowań; mając na uwadze, że konstytucja DRK przewiduje wolność religii i zakazuje dyskryminacji ze względu na wyznanie;

J.  mając na uwadze, że z powodu szerszych trwających konfliktów w DRK doszło do przesiedlenia ponad 7 mln osób, a dostęp do żywności, wody, opieki zdrowotnej i podstawowych usług jest ograniczony; mając na uwadze, że władze państwowe i grupy rebeliantów mają obowiązki wobec ludności cywilnej wynikające z międzynarodowego prawa humanitarnego, w tym ochronę i ułatwianie dostępu do pomocy humanitarnej oraz zapewnianie swobody przemieszczania się;

K.  mając na uwadze, że kobiety i dzieci w DRK są narażone na coraz większą przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć, w tym gwałt jako narzędzie wojny, co powoduje, że co cztery minuty jedno z nich pada ofiarą gwałtu;

L.  mając na uwadze, że nielegalne wydobycie zasobów mineralnych nadal podsyca konflikt w regionie, w związku z czym konieczne są ściślejszy nadzór międzynarodowy i odpowiedzialna polityka pozyskiwania zasobów;

M.  mając na uwadze, że w marcu 2025 r. prezydent DRK Félix Tshisekedi i prezydent Rwandy Paul Kagame wydali wspólne oświadczenie o zawieszeniu broni; mając na uwadze, że pomimo tego nadal dochodzi do przemocy ze strony wspieranych przez Rwandę rebeliantów M23;

N.  mając na uwadze, że DRK ma jeden z najwyższych na świecie wskaźników przesiedleń wewnętrznych; mając na uwadze, że wiele kobiet i dzieci żyje w niezwykle trudnych warunkach i jest narażonych na ryzyko molestowania, napaści, wykorzystania seksualnego i przymusowego wcielania do oddziałów zbrojnych; mając na uwadze, że przesiedleńcy często nie mają dostępu do podstawowych usług ratujących życie i są narażeni na niedożywienie oraz choroby; mając na uwadze, że miasta, które przyjmują przesiedleńców wewnętrznych żyjących w bardzo trudnych warunkach, są również celem ataków różnych bojówek, co powoduje ogromne cierpienie przesiedlonych społeczności i ludności lokalnej;

O.  mając na uwadze, że UE zobowiązała się wspierać stabilność w DRK za pośrednictwem zaangażowania dyplomatycznego, pomocy finansowej i ukierunkowanych sankcji wobec osób odpowiedzialnych za przemoc i łamanie praw człowieka; mając na uwadze, że 17 marca 2025 r. UE nałożyła sankcje na jeden podmiot i dziewięć osób, które odpowiadają za czyny stanowiące poważne pogwałcenia i naruszenia praw człowieka lub podtrzymują konflikt w DRK, w tym przez nielegalną eksploatację zasobów, ale konieczne mogą być dalsze środki dyplomatyczne i gospodarcze;

P.  mając na uwadze, że w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF) Rada przedłużyła unijne wsparcie finansowe rozmieszczenia oddziałów Rwandyjskich Sił Obronnych w Mozambiku; mając na uwadze, że naczelnika tych oddziałów wysłano już wcześniej do wschodniej części DRK w celu poparcia nadużyć, jakie popełnili wspierani przez Rwandę rebelianci M23, co budzi poważne wątpliwości, czy wsparcie z EPF jest wystarczająco zabezpieczone, w tym czy zapewniono skuteczną weryfikację i zgodność z innymi wymogami w dziedzinie praw człowieka;

Q.  mając na uwadze, że UE wielokrotnie potwierdzała swoje zaangażowanie w promowanie i ochronę wolności religijnej na całym świecie i podjęła kroki na rzecz zwalczania prześladowań religijnych i nietolerancji religijnej w różnych częściach świata; mając na uwadze, że chrześcijanie są największą prześladowaną grupą religijną na świecie;

R.  mając na uwadze, że Parlament konsekwentnie apeluje o wzmocnienie międzynarodowych wysiłków na rzecz zwalczania prześladowań religijnych i pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za ataki na społeczności mniejszościowe;

1.  zdecydowanie potępia okupację Gomy i innych terytoriów we wschodniej części DRK przez M23 i RDF jako niedopuszczalne naruszenie suwerenności i integralności terytorialnej DRK; wzywa rząd rwandyjski, by wycofał z DRK swoje oddziały, których obecność na tym terenie wyraźnie narusza prawo międzynarodowe i Kartę Narodów Zjednoczonych, oraz by zaprzestał współpracy z rebeliantami z grupy M23; domaga się, aby Rwanda i wszystkie inne potencjalne podmioty państwowe w regionie przestały wspierać M23;

2.  wyraża głębokie zaniepokojenie alarmującą kontynuacją przemocy; ubolewa nad ofiarami śmiertelnymi oraz nad atakami – zarówno masowymi, jak i celowymi – na ludność cywilną; wyraża głębokie zaniepokojenie pogłębiającym się kryzysem bezpieczeństwa i kryzysem humanitarnym w całej wschodniej części DRK; apeluje o natychmiastowe zaprzestanie wszelkich form przemocy oraz o to, by wszystkie strony trwającego konfliktu we wschodniej części DRK zobowiązały się do przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego;

3.  zdecydowanie potępia prowadzone przez ADF celowe ataki terrorystyczne na wspólnoty chrześcijańskie we wschodniej części DRK, w tym zabójstwa, uprowadzenia i niszczenie własności religijnej, oraz apeluje o natychmiastowe zaprzestanie takich aktów przemocy; wyraża solidarność z rodzinami ofiar i społecznością chrześcijańską;

4.  zdecydowanie potępia wspieraną przez Rwandę grupę rebeliantów M23 i ADF oraz inne grupy rebeliantów, a także popełniane przez nie rażące naruszenia praw człowieka, które stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości zgodnie z Rzymskim Statutem Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK); podkreśla, że sprawcy tych czynów nie mogą pozostać bezkarni, a osoby odpowiedzialne powinny stanąć przed MTK; zachęca do powołania międzynarodowej komisji śledczej do zbadania naruszeń praw człowieka w DRK, wznowienia dochodzeń w Kiwu Północnym przez Urząd Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego oraz utworzenia specjalnego trybunału ds. masowych aktów okrucieństwa w DRK, w tym zbrodni popełnionych przeciwko społecznościom chrześcijańskim; popiera wysiłki Krajowej Konferencji Episkopatu Konga i Kościoła Chrystusowego w Kongu, które zainicjowały pakt społeczny na rzecz pokoju i koegzystencji w Demokratycznej Republice Konga i regionie Wielkich Jezior w celu przywrócenia pokoju we wschodnich prowincjach kraju;

5.  popiera międzynarodowe działania przeciwko ADF, w tym operację antyterrorystyczną Shujaa prowadzoną wspólnie przez DRK i ugandyjskie siły zbrojne; zachęca państwa członkowskie UE do rozważenia, jak mogą wesprzeć te działania, w tym do zwiększenia wysiłków na rzecz wyśledzenia ukrytych funduszy ISIS przechowywanych za granicą i wprowadzenia zakazu przechowywania takich funduszy, oraz do śledzenia wszelkich surowców pochodzących z ich nielegalnej eksploatacji przez ADF; wzywa UE do wspierania budowania zdolności i wiedzy fachowej, które są niezbędne, aby zwalczać ideologię i retorykę ADF oraz zapobiegać werbowaniu do niego nowych członków, zwłaszcza w społecznościach muzułmańskich w Ugandzie i w DRK; zwraca się o zastosowanie globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka wobec osób odpowiedzialnych za planowanie i zlecanie zabójstw chrześcijan w DRK lub udział w tych zabójstwach;

6.  domaga się natychmiastowego i skutecznego zawieszenia broni oraz pełnego wdrożenia porozumień dyplomatycznych, w tym procesów pokojowych z Luandy i Nairobi; podkreśla, że należy w trybie pilnym ustabilizować kraj, i ponawia swój apel do grupy M23, by wstrzymała dalszą ekspansję terytorialną i wycofała się z terytorium DRK;

7.  ponownie wyraża pełne poparcie dla misji stabilizacyjnej ONZ w DRK (MONUSCO) działającej na rzecz ochrony ludności cywilnej i stabilizacji regionu; wzywa UE do współpracy ze wszystkimi podmiotami obecnymi na miejscu, w szczególności MONUSCO, przy ochronie ludności cywilnej we wschodniej części DRK; wzywa ONZ do działania na rzecz wzmocnienia mandatu MONUSCO, aby umożliwić zaprowadzanie pokoju; wzywa ONZ do zapewnienia ochrony ludności cywilnej i poszanowania międzynarodowego prawa humanitarnego;

8.  wzywa wspólnotę międzynarodową, aby zwiększyła wsparcie dla usług we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga, dzięki czemu cywile, będący celem ataków, mieliby dostęp do usług prawnych i wsparcia psychologicznego; wzywa rząd DRK, aby przeciwdziałał propagandzie ekstremistycznej; apeluje o ustanowienie mechanizmów wczesnego ostrzegania, aby skuteczniej zapobiegać atakom ADF i innych ugrupowań zbrojnych na ludność cywilną i reagować na nie;

9.  przypomina swój apel do wszystkich stron, w tym do grup zbrojnych działających we wschodniej części DRK, o umożliwienie i ułatwienie dostępu pomocy humanitarnej w celu zaspokojenia pilnego zapotrzebowania na podstawowe usługi we wschodniej części DRK i w krajach sąsiadujących, zwłaszcza w Burundi; podkreśla, że pracownicy organizacji humanitarnych muszą być w stanie działać bezpiecznie, aby dostarczać kongijskiej ludności cywilnej ratującą życie pomoc; podkreśla, że jest to główny obowiązek wynikający z międzynarodowego prawa humanitarnego oraz że sprawcy naruszający te zobowiązania powinni zostać pociągnięci do odpowiedzialności; wzywa wszystkie strony, aby zapewniły bezpieczne środowisko pracy organizacjom społeczeństwa obywatelskiego;

10.  jest zbulwersowany szokującą skalą przemocy seksualnej wobec kobiet i dzieci stosowanej we wschodniej części DRK jako środek represji i narzędzie wojny, a także niedopuszczalnym werbowaniem dzieci przez różne ugrupowania rebelianckie; domaga się, by społeczność międzynarodowa niezwłocznie zajęła się tymi kwestiami;

11.  wzywa do ściślejszego egzekwowania rozporządzenia UE w sprawie minerałów z regionów ogarniętych konfliktami(1), aby uniemożliwić ugrupowaniom zbrojnym w DRK finansowanie działań za pośrednictwem nielegalnego handlu; ponawia swój wcześniejszy apel do Komisji o zawieszenie unijnego protokołu ustaleń z Rwandą; zwraca się do Komisji, aby udostępniła szczegółowe zestawienie bieżących projektów z udziałem organów rwandyjskich oraz ocenę, czy mogą one przyczyniać się – lub nie – do rozwiązania problemu łamania praw człowieka w Rwandzie lub DRK bądź uniemożliwiać reagowanie na takie naruszenia;

12.  wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby wspierały DRK we wdrażaniu zaleceń zawartych w raporcie Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (OHCHR) z 2010 r., w tym w przeprowadzeniu reformy sektora bezpieczeństwa, wzmożeniu wysiłków na rzecz zapobiegania dalszym okrucieństwom wobec ludności cywilnej oraz zaprzestaniu wspierania grup zbrojnych dopuszczających się nadużyć lub współpracy z nimi; apeluje do rządu DRK o zapewnienie rozliczalności za naruszenia praw człowieka i o ściganie osób odpowiedzialnych za ataki; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby wspierały DRK w zwalczaniu korupcji, wzmacnianiu rządów i praworządności, zwiększaniu bezpieczeństwa i zapewnianiu trwałej ochrony zagrożonych społeczności, w tym wspólnot religijnych, oraz aby dopilnowały, by sprawców ataków postawiono przed sądem;

13.  podkreśla rolę, jaką wspólnoty, w tym wspólnoty religijne i organizacje wyznaniowe, odgrywają w DRK w propagowaniu pokoju, spójności społecznej i dobrostanu społeczności lokalnych;

14.  wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do rozszerzenia środków dyplomatycznych za pośrednictwem ścisłej współpracy z partnerami regionalnymi, w tym z Unią Afrykańską, Wspólnotą Wschodnioafrykańską i Organizacją Narodów Zjednoczonych, aby przyspieszyć działania dyplomatyczne na rzecz trwałego rozwiązania konfliktu i uniemożliwić ugrupowaniom ekstremistycznym wykorzystywanie religii jako narzędzia przemocy i podziałów;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia pomocy humanitarnej, aby zaspokoić pilne potrzeby osób przesiedlonych i społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji w DRK, zapewnić im bezpieczny dostęp do żywności i opieki medycznej oraz schronienie;

16.  opowiada się za dalszymi ukierunkowanymi sankcjami UE przeciwko osobom i podmiotom odpowiedzialnym za finansowanie przemocy, naruszeń praw człowieka i eksploatacji zasobów lub zaangażowanym w takie działania; wzywa do wdrożenia sankcji określonych w raporcie OHCHR;

17.  potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz wolności myśli, sumienia i religii, stanowiącej podstawowe prawo człowieka gwarantowane przez międzynarodowe instrumenty prawne, które uznaje się za posiadające wartość uniwersalną, do których przystąpiła większość krajów świata i które zapisane są w konstytucji DRK;

18.  przyłącza się do apeli o międzynarodową solidarność w obronie wolności religii i ochrony mniejszości religijnych w strefach konfliktu, zwłaszcza w Demokratycznej Republice Konga, przy jednoczesnym zajęciu się podstawowymi przyczynami brutalnego ekstremizmu w tym kraju i jego sąsiedztwie;

19.  wzywa UE, aby podtrzymała swoje zobowiązanie do promowania wolności religii i ochrony wspólnot, w tym wspólnot religijnych, oraz zapewniła, że prawa tych grup będą traktowane priorytetowo w polityce zewnętrznej UE;

20.  z zaniepokojeniem odnotowuje rosnące wpływy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w Afryce, który jest zagorzałym zwolennikiem reżimu Putina i jego brutalnej, bezprawnej wojny w Ukrainie; podkreśla, że ten rozwój sytuacji budzi poważne pytania o szersze geopolityczne i ideologiczne cele Federacji Rosyjskiej w Afryce;

21.  ubolewa nad faktem, że Rwanda ogłosiła zakończenie stosunków dyplomatycznych z Belgią, i wyraża solidarność z Belgią;

22.  zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawicielce Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom Demokratycznej Republiki Konga i Rwandy, Unii Afrykańskiej, sekretariatom misji stabilizacyjnej Organizacji Narodów Zjednoczonych w Demokratycznej Republice Konga, Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju i Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej oraz innym właściwym organom międzynarodowym.

(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 r. ustanawiające obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (Dz.U. L 130 z 19.5.2017, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2017/821/oj).