Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το ρόλο των σημαιών ευκαιρίας στον τομέα της αλιείας (2000/2302(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
- έχοντας υπόψη το άρθρο 163 του Κανονισμού του,
- έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αλιείας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού (A5-0405/2001
),
A. σημειώνοντας με ανησυχία την αυξανόμενη χρήση σημαιών ευκαιρίας που πραγματοποιείται στον τομέα της αλιείας, με σοβαρές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα, καθώς και τις κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες υπό τις οποίες απασχολούνται τα πληρώματα των σκαφών,
B. αντιλαμβανόμενο ότι η συμφωνία για την εφαρμογή των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας, της 10ης Δεκεμβρίου 1982, που αφορούν την προστασία και τη διαχείριση των αλληλοεπικαλυπτόμενων αποθεμάτων και των άκρως μεταναστευτικών ειδών ιχθύων θα αυξήσει, κατά διαφόρους τρόπους, την πίεση στα κράτη σημαίας να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσον αφορά την παρακολούθηση και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων σκαφών που φέρουν τη σημαία τους, και επισημαίνοντας ότι, για το λόγο αυτόν, η σύμβαση αυτή πρέπει να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν,
Γ. πιστεύοντας ότι τα κράτη μέλη θα έπρεπε να ενεργούν προκειμένου να αποθαρρύνουν την μεταπήδηση αλιευτικών σκαφών από τα νηολόγιά τους σε νηολόγια χωρών με σημαίες ευκαιρίας,
Δ. πιστεύοντας ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται δημόσιο χρήμα για τη χρηματοδότηση της μεταπήδησης αλιευτικών σκαφών σε νηολόγια χωρών με σημαίες ευκαιρίας,
E. σημειώνοντας τις απαγορεύσεις εισαγωγών που επιβλήθηκαν από τη Διεθνή Επιτροπή για τη Διατήρηση των Θυννοειδών του Ατλαντικού (ICCAT) σχετικά με τον τόνο και τον ξιφία που αλιεύονται από σκάφη που φέρουν ορισμένες σημαίες ευκαιρίας, καθώς και άλλα εγχειρήματα όπως η σύσταση νηολογίων που περιλαμβάνουν σκάφη τα οποία διαθέτουν άδεια αλιείας για τη ζώνη διακανονισμού της ICCAT,
ΣΤ. επισημαίνοντας ότι τα αλιευτικά σκάφη με σημαίες ευκαιρίας εξαρτώνται ιδιαίτερα από μεταφορικά σκάφη στην ανοικτή θάλασσα, προκειμένου να αποφεύγεται η ανάγκη ελλιμενισμού τους για ανεφοδιασμό ή εκφόρτωση των αλιευμάτων τους,
1. επισημαίνει ότι η χρησιμοποίηση σημαιών ευκαιρίας έχει ως στόχο γενικά την ελαχιστοποίηση του κόστους και την παράκαμψη ορισμένων φορολογικών κανόνων μέσω πολύπλοκων νομικών τεχνασμάτων, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν δυσκολίες ως προς τον προσδιορισμό των ευθυνών σε περιπτώσεις παράνομης αλιείας, ατυχημάτων στη θάλασσα και, γενικότερα, σε ό,τι αφορά το σεβασμό των κανόνων ανταγωνισμού που πρέπει να διέπουν τις θαλάσσιες μεταφορές·
2. καταδικάζει απερίφραστα όλους όσους ενέχονται στην αλιεία με σκάφη που πλέουν υπό σημαίες ευκαιρίας, συμπεριλαμβανομένων των βοηθητικών μεταφορικών σκαφών τους, για τις ζημίες που προκαλούν στα αλιευτικά αποθέματα και τα είδη που αλιεύονται ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα· για τη μεταχείριση των πληρωμάτων όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, τις αποδοχές και τους κανόνες ασφάλειας· για τον αθέμιτο ανταγωνισμό που επιβάλλουν στα σκάφη που αλιεύουν νόμιμα, τηρώντας τα ισχύοντα μέτρα διαχείρισης του αλιευτικού κεφαλαίου·
3. προτρέπει τα κράτη μέλη που δεν έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες κύρωσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα αλιευτικά αποθέματα να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν·
4. χαιρετίζει το Διεθνές Σχέδιο Δράσης του FAO (Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) για την καταπολέμηση της παράνομης, λαθραίας και μη ανεξέλεγκτης αλιείας και προτρέπει όλες τις κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των κυβερνήσεων των κρατών μελών, να την εφαρμόσουν στο σύνολό της σύντομα και πλήρως·
5. καλεί τα κράτη μέλη να αρνούνται τη διαγραφή σκαφών από τα νηολόγιά τους εάν πρόκειται να εξαχθούν σε τρίτες χώρες που έχουν χαρακτηριστεί από τους αρμόδιους περιφερειακούς οργανισμούς αλιείας ως χώρες οι οποίες επιτρέπουν την αλιεία κατά τρόπο που καθιστά αναποτελεσματικά τα διεθνή μέτρα διατήρησης·
6. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επανεξετάσουν το θέμα της δημιουργίας ευρωπαϊκού συστήματος νηολόγησης ("Ευρωπαϊκό Νηολόγιο") που να λειτουργεί παράλληλα με τον έλεγχο από το κράτος του λιμένα·
7. συγχαίρει τις κυβερνήσεις και τους κλάδους αλιείας της Ιαπωνίας και της Ταϊβάν για το καινοτόμο πρόγραμμα που εισήγαγαν για τον επαναπατρισμό ή τη διάλυση περισσοτέρων από 125 μεγάλων αλιευτικών τόνου με παραγάδια, τα οποία αλίευαν υπό σημαίες ευκαιρίας· συγχαίρει επίσης την κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής για την απαγόρευση της εκφόρτωσης αλιευμάτων από σκάφη υπό σημαίες ευκαιρίας στους λιμένες της· λαμβάνει εξάλλου υπό σημείωση την καινοτόμο πρόταση που εισήγαγε η Ισπανία στην εσωτερική νομοθεσία της, σύμφωνα με την οποία καθορίζονται οι χώρες και τα εδάφη που, εκ του λόγου ότι δεν ανταποκρίνονται στις ευθύνες που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και δεν εφαρμόζουν αποτελεσματικά τη δικαιοδοσία και τον έλεγχο στα αλιευτικά σκάφη, θεωρούνται ότι παρέχουν σημαία ευκαιρίας για αλιευτικές δραστηριότητες·
8. καταδικάζει την πρακτική ορισμένων κρατών να εντάσσουν προσωρινά στο νηολόγιό τους σκάφη για τα οποία είναι γνωστό ότι αλιεύουν υπό σημαία ευκαιρίας, πρακτική που ισοδυναμεί με ξέπλυμα βρώμικου χρήματος· φρονεί ότι η εν λόγω πρακτική είναι απαράδεκτη στη σημερινή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα·
9. καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να εξασφαλισθεί, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων ένταξης, ότι οι υποψήφιες χώρες θα εντάξουν στις εθνικές τους νομοθεσίες το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα·
10. ζητεί από όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυστηρά όλες τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2847 του Συμβουλίου για τη θέσπιση κανονισμού ελέγχου της κοινής αλιευτικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των εξονυχιστικών επιθεωρήσεων στους λιμένες πριν επιτραπεί η εκφόρτωση των αλιευμάτων·
11. καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να καταρτίσει και να θέσει σε εφαρμογή, το συντομότερο δυνατόν, κανονισμό που θα αποτρέπει τα πλοία με σημαίες ευκαιρίας από το να παρακάμπτουν τους αυστηρούς κανόνες και ελέγχους ως προς την ασφάλεια στη θάλασσα και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος γενικότερα και των αλιευτικών πόρων ειδικότερα, και την τήρηση των κοινοτικών κανόνων, ο σεβασμός των οποίων αποτελεί επίσης εγγύηση ασφάλειας και σεβασμού των διεθνών κανόνων ανταγωνισμού·
12. ζητεί την αυστηρή τήρηση των μέτρων επιθεώρησης και των κοινοτικών ελαχίστων υποχρεωτικών κανόνων ασφαλείας·
13. ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καλέσουν το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΔΝΟ) να αναθεωρήσει κατά προτεραιότητα και επειγόντως τους μηχανισμούς ελέγχου της εφαρμογής των διεθνών κανόνων, όσον αφορά τόσο το κράτος της σημαίας όσο και το κράτος του λιμένα, σύμφωνα με τα μέτρα που έχει προτείνει η Επιτροπή και αναμένεται να εγκριθούν με τις δέσμες ERIKA I και II·
14. υπενθυμίζει ότι, παρότι έχει παρέλθει ενάμισης χρόνος από το ατύχημα του πλοίου Έρικα, και παρά την επιτάχυνση της σχετικής διαδικασίας από πλευράς Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν έχουν ακόμα τεθεί σε εφαρμογή τα μέτρα του πακέτου ERIKA I για την ασφάλεια των θαλασσίων μεταφορών και ειδικότερα οι οδηγίες για τους νηογνώμονες και τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος του λιμένα· καλεί κατά συνέπεια το Συμβούλιο να ολοκληρώσει το ταχύτερο δυνατό, σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο, τη διαδικασία έγκρισης και εφαρμογής των μέτρων αυτών·
15. καλεί την Επιτροπή να προτείνει, εντός προθεσμίας τριών μηνών, τροποποιήσεις στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2847/93 ούτως ώστε η εκφόρτωση αλιευμάτων να επιτρέπεται μόνον κατόπιν απόδειξης ότι κατά την αλιεία τους τηρήθηκαν τα μέτρα διαχείρισης που έχουν εγκριθεί από τον αρμόδιο περιφερειακό οργανισμό αλιείας και άλλα αρμόδια περιφερειακά μέσα όπως η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών·
16. καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στις εσωτερικές της διατάξεις τον κατάλογο των κρατών και εδαφών που θεωρούνται ότι χρησιμοποιούν σημαίες ευκαιρίας, ο οποίος καταρτίστηκε από τις περιφερειακές οργανώσεις αλιείας (CICCA, NAFO, CEPANE και CCRVMA), ως αναγκαίο μέτρο νομικής ασφάλειας, και να μεριμνήσει ώστε ο κατάλογος αυτός να χρησιμοποιηθεί και για την κατάργηση των επιδοτήσεων για τη δημιουργία μικτών εταιριών που θα έχουν στο ενεργητικό τους τα σκάφη που πρόκειται να νηολογηθούν σε κράτη και εδάφη περιλαμβανόμενα στον εν λόγω κατάλογο· ζητεί επίσης να δρομολογηθούν διμερείς επαφές με τα εν λόγω κράτη και εδάφη ώστε να αποθαρρυνθεί η νηολόγηση πλοίων υπό τη σημαία κρατών που δεν προτίθενται αν αναλάβουν τις διεθνείς υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα του κράτους σημαίας·
17. καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει κοινοτικές διατάξεις εμπορικού και τελωνειακού χαρακτήρα οι οποίες θα προστατεύουν την αγορά όλων των κρατών μελών από τα προϊόντα της παράνομης αλιείας που εισέρχονται είτε δια θαλάσσης, απ"ευθείας με αλιευτικά σκάφη ή με εμπορικά σκάφη, είτε δια του αέρος ή δια ξηράς· θεωρεί στο σημείο αυτό ότι είναι αναγκαίο να θεσπισθούν μηχανισμοί τελωνειακού ελέγχου που θα επιτρέπουν την καταγραφή των εισαγωγών αλιευτικών προϊόντων που ρυθμίζονται από τις περιφερειακές οργανώσεις αλιείας, ούτως ώστε να μην υπερβαίνουν τις ποσοστώσεις που εκχωρούνται στο πλαίσιο των εν λόγω οργανώσεων·
18. ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να υποστηρίζουν κάθε πρωτοβουλία που οδηγεί, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, στον καθορισμό διαφανών και απαλλαγμένων από διακρίσεις κριτηρίων που θα καθορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για την αναγνώριση της ανάληψης της ευθύνης και των υποχρεώσεων που απορρέουν από την ιδιότητα του κράτους σημαίας στον τομέα της αλιείας, ούτως ώστε να καταστεί δυνατός, σε περίπτωση μη τήρησης των κριτηρίων, ο εντοπισμός των σημαιών ευκαιρίας σε διεθνές επίπεδο·
19. ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει, εντός τριών μηνών, μέτρα που θα καθιστούν ποινικό αδίκημα για φυσικά και νομικά πρόσωπα στην Κοινότητα την εμπορία αλιευμάτων ή αλιευτικών προϊόντων που προήλθαν από αλιεία υπό σημαίες ευκαιρίας·
20. όσον αφορά τα θυννοειδή και άλλα είδη, προτρέπει την ICCAT και άλλους περιφερειακούς οργανισμούς αλιείας να καταβάλουν από κοινού προσπάθειες για την εξάλειψη της αλιείας υπό σημαίες ευκαιρίας· τάσσεται, ειδικότερα, υπέρ της κατάρτισης και διανομής καταλόγων σκαφών τα οποία έχουν λάβει άδεια να αλιεύουν στις αντίστοιχες ζώνες, καθώς και υπέρ της επιβολής περιοριστικών εμπορικών μέτρων χωρίς διακρίσεις·
21. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να χρησιμοποιήσουν την αναθεώρηση του πολυετούς προγράμματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων για το χρονικό διάστημα από 1ης Ιουλίου 1999 έως την 31η Δεκεμβρίου 2001, προκειμένου να επιβάλουν τους κατά το δυνατόν υψηλότερους δασμούς για προϊόντα που προέρχονται από τρίτες χώρες οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ως κράτη σημαίας ευκαιρίας·
22. ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει τροποποίηση που θα καταστήσει δυνατόν να προστεθούν στον κατάλογο των σοβαρών αδικημάτων στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής οι παραβιάσεις των μέτρων διαχείρισης αλιευμάτων οι οποίες διαπράττονται από υπηκόους της Κοινότητας επί αλιευτικών και μεταφορικών σκαφών που πλέουν υπό σημαίες ευκαιρίας·
23. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.