Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

-   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής (COM(2001) 534 – C5-0078/2002)(1),

-   έχοντας υπόψη τα άρθρα 151 και 157 της Συνθήκης EK,

-   έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 163/2001/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Ιανουαρίου 2001 περί της εφαρμογής προγράμματος κατάρτισης για τους επαγγελματίες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας οπτικοακουστικών προγραμμάτων (MEDIA-κατάρτιση) (2001-2005)(2),

-   έχοντας υπόψη την απόφαση 2000/821/EK του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2000 για την εφαρμογή προγράμματος για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης, της διανομής και της προώθησης των ευρωπαϊκών οπτικοακουστικών έργων (ΜΕDIA Plus - Ανάπτυξη, διανομή και προώθηση) (2001-2005)(3),

-   έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία "Καινοτομία 2000" της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Σεπτεμβρίου 2000(4) σχετικά με την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή,

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2001 για τις εθνικές ενισχύσεις στον τομέα του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών μέσων(5),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Οκτωβρίου 2001(6) για την τηλεόραση χωρίς σύνορα: εφαρμογή της οδηγίας 89/552/ΕΟΚ,

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Νοεμβρίου 2001 σχετικά με καλύτερη διανομή ευρωπαϊκών ταινιών στην εσωτερική αγορά και στα υποψήφια κράτη μέλη(7),

-   έχοντας υπόψη το άρθρο 47, παράγραφος 1, του Κανονισμού του,

-   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού καθώς και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς (A5-0222/2002),

Α  . θεωρώντας ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής συμπληρώνει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2001,

Β  . λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετική σημασία της θέσης της Επιτροπής όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις στον οπτικοακουστικό τομέα,

Γ  . λαμβάνοντας υπόψη το διττό χαρακτήρα, βιομηχανικό και πολιτιστικό, του τομέα,

Δ  . λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της διαφύλαξης της κινηματογραφικής μας κληρονομιάς,

Ε  . λαμβάνοντας υπόψη την πρόκληση του ψηφιακού κινηματογράφου για το μέλλον του τομέα,

ΣΤ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακοινώνει την εκπόνηση μελετών στα ακόλουθα θέματα: την κατάταξη των οπτικοακουστικών έργων, τα χρηματοδοτικά μέτρα, τις χρηματοοικονομικές ροές, την προστασία της κληρονομιάς και τα συστήματα καταχώρισης,

Ζ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις και τα προσαρμοσμένα χρηματοδοτικά μέσα είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τον οπτικοακουστικό τομέα χαμηλής κεφαλαιοποίησης,

Η  . λαμβάνοντας υπόψη την πρόθεση της Επιτροπής να μεριμνήσει για τον ορισμό του "ευρωπαϊκού έργου" και του "ανεξάρτητου παραγωγού",

Θ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα δημιουργήσει δύο ομάδες εμπειρογνωμόνων, εκ των οποίων η μια θα αποτελείται από επαγγελματίες του κλάδου και η άλλη από εκπροσώπους των θεσμικών οργάνων,

1.   εκφράζει την ικανοποίησή του σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής και επιμένει να τηρηθεί αυστηρά το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα δράσεων·

2.   καλεί την Επιτροπή να καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε να εξασφαλίσει την ελεύθερη κυκλοφορία των οπτικοακουστικών έργων εντός της εσωτερικής αγοράς μέχρι το 2005· εύχεται να αναληφθούν επίσης πρωτοβουλίες με βάση το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2001, το οποίο συμπληρώνει την ανακοίνωση σχετικά με το θέμα αυτό·

Κρατικές ενισχύσεις υπέρ του οπτικοακουστικού τομέα

3.   ενθαρρύνει την Επιτροπή στο διάβημά της με στόχο να καταστούν πιο διαφανή τα κριτήρια που εφαρμόζει κατά την εξέταση των ενισχύσεων που χορηγούνται στον οπτικοακουστικό τομέα στα κράτη μέλη· εκφράζει τη λύπη του, ωστόσο, διότι ορισμένα σημεία της σχετικής ανακοίνωσής της του Σεπτεμβρίου 2001 παραμένουν ασαφή ή ημιτελή·

4.   καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη της κατά την νομική αξιολόγηση της χρηματοδότησης κινηματογραφικών έργων και άλλων οπτικοακουστικών προϊόντων όπως των δημοσίων ραδιοφωνικών σταθμών, τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, όπως π.χ. την απόφαση Preussen-Elektra του Μαρτίου 2001.

5.   ζητεί από την Επιτροπή να προσαρμόσει, εάν χρειάζεται, τις νομοθετικές διατάξεις που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη ο διπλός χαρακτήρας, πολιτιστικός και εμπορικός, του οπτικοακουστικού τομέα·

6.   επισημαίνει επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προστασία της οπτικοακουστικής κληρονομιάς και στην υποστήριξη του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τομέα γενικότερα, χωρίς τούτο να θεωρείται ως κρατική ενίσχυση·

7.   υπoγραμμίζει ότι δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός μεταξύ των εθνικών οπτικοακουστικών βιομηχανιών στο εσωτερικό της ΕΕ και ότι η ευρωπαϊκή αγορά κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό από τη βιομηχανία των Ηνωμένων Πολιτειών, και επαναλαμβάνει ότι επιβάλλεται μια δυναμική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέρ της ενίσχυσης της παραγωγής και της διανομής της κινηματογραφικής παραγωγής·

8.   τονίζει ότι η νομική ασφάλεια, την οποία η Επιτροπή επιθυμεί να θεσπίσει στον οπτικοακουστικό τομέα όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, πρέπει να είναι μακροπρόθεσμη και ότι, εάν επιβαλλόταν η επανεξέταση του ζητήματος αυτού ήδη από τον Ιούνιο του 2004, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τη χαλάρωση μάλλον παρά την αυστηρότερη εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού, ενώ θα λαμβανόταν υπόψη και η βιομηχανική διάσταση της κινηματογραφικής και οπτικοακουστικής δραστηριότητας·

Προστασία της κληρονομιάς και εκμετάλλευση των οπτικοακουστικών έργων

9.   τονίζει την ανάγκη για υποχρεωτική νόμιμη κατάθεση των έργων από τα κράτη μέλη, σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία της Οπτικοακουστικής Κληρονομιάς και το Πρόσθετο Πρωτόκολλο περί Παραγωγών Τηλεοράσεως· ζητεί τα δημόσια κονδύλια υποστήριξης για τον οπτικοακουστικό τομέα, ως μεταβατικό μέσο, να καταστήσουν υποχρεωτικό για τους δικαιούχους τους να καταθέτουν αντίτυπα οποιουδήποτε έργου τους θα έχει λάβει κρατική ενίσχυση διαμέσου αυτών των κονδυλίων·

10.   ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να δημιουργήσουν ένα μέσο για τη συγχρηματοδότηση των εργασιών ψηφιοποίησης των αρχείων· αυτό μπορεί να γίνει, για παράδειγμα, στο πλαίσιο ειδικής δράσης της επόμενης έκδοσης του προγράμματος Media, βάσει ενός πιλοτικού προγράμματος του Media Plus·

11.   συμμερίζεται το στόχο της Επιτροπής να εκπονήσει συμπληρωματική μελέτη για τα συστήματα καταχώρισης και τις βάσεις δεδομένων, προτού εκδώσει γνώμη σχετικά με την αναγκαιότητα λήψης νομοθετικών μέτρων και χαιρετίζει κατ" αρχήν τη δημιουργία δημοσίων εθνικών αρχείων κινηματογραφικών έργων (χωρίς την επιβολή πνευματικών δικαιωμάτων)·

12.   συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής να επανεξεταστεί το σημείο που αναφέρεται στις βάσεις δεδομένων για τους κατόχους δικαιωμάτων στο πλαίσιο των εργασιών που αφορούν την πνευματική ιδιοκτησία·

13.   ενθαρρύνει ζωηρά τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών (δικαιούχους και φορείς ραδιοτηλεοπτικής αναμετάδοσης) προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ιδιαίτερες δυσκολίες που είναι ενδεχόμενο να προκύψουν σε νέα εκμετάλλευση παλαιών έργων, στο πλαίσιο τήρησης των δικαιωμάτων που εγγυάται η οδηγία 2001/29/ΕΚ του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2001 σχετικά με την εναρμόνιση μερικών πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας(8)·

Ηλεκτρονικός κινηματογράφος (E-cinema)

14.   βεβαιώνει ότι ενδείκνυται να ανατεθεί στην αγορά ο καθορισμός των προτύπων του ψηφιακού κινηματογράφου· προκειμένου να αποφευχθούν δυσμενείς εξελίξεις θα πρέπει ωστόσο οι βιομηχανίες οπτικοακουστικών μέσων της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών να συνεργασθούν σ' αυτό το πλαίσιο·

15.   επιμένει να περιληφθεί η ειδική έρευνα για τον ψηφιακό κινηματογράφο στο 6ο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την ανάπτυξη· λυπάται που δεν υπάρχουν ειδικές διατάξεις οι οποίες να στοχεύουν στην προώθηση της εγκατάστασης ψηφιακών συστημάτων (βίντεο τη αιτήσει του καταναλωτή)·

16.   ζητεί από την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Συμβούλιο να εξετάσουν την πιθανότητα συνεισφοράς στη χρηματοδότηση του ιδιαίτερα δαπανηρού εξοπλισμού προβολής για τις ευρωπαϊκές αίθουσες κινηματογράφου·

Φορολογικά ζητήματα

17.   εκτιμά ότι είναι σημαντικό να μειωθούν οι συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν για οπτικοακουστικά προϊόντα και υπηρεσίες πολιτιστικού χαρακτήρα, κατά την επανεξέταση του παραρτήματος Η της 6ης οδηγίας ΦΠΑ, κατ" αναλογία προς τους μειωμένους συντελεστές που ισχύουν σε άλλους πολιτιστικούς τομείς·

18.   ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα μέσα που έχουν ήδη στη διάθεσή τους, ιδίως την δυνατότητα εφαρμογής χαμηλών τιμών στα εισιτήρια των κινηματογράφων·

19.   εκφράζει τη λύπη του, διότι η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της δεν ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν φορολογικά κίνητρα στην επικράτειά τους, για να προσελκύσουν επενδύσεις στον κινηματογράφο·

Κατάταξη

20.   στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για εκπόνηση μελέτης από εξωτερικό φορέα σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης της κατάταξης στον ΕΟΧ καθώς και σχετικά με τις αιτίες των διαφορών και τις συνέπειές τους στην εμπορία των ταινιών·

21.   θεωρεί ωστόσο επιθυμητό να γίνουν σεβαστές οι διαφορετικές πολιτιστικές παραδόσεις και ιδιαιτερότητες, τα μέτρα όμως για την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων πρέπει να έχουν ενιαία αντιμετώπιση·

Άλλα μέτρα με στόχο τη βελτίωση της κυκλοφορίας των ταινιών

22.   ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει κίνητρα στα κράτη μέλη για τη διευκόλυνση της δημιουργίας χρηματοπιστωτικών οργανισμών ειδικευμένων στον οπτικοακουστικό τομέα καθώς και για τη δημιουργία εταιρειών επιχειρηματικών κεφαλαίων που θα ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρωτοβουλία "Καινοτομία 2000" για τα οπτικοακουστικά μέσα της ΕΤΕ και της Επιτροπής· επισημαίνει, ωστόσο, ότι αυτό δεν πρέπει να οδηγεί σε επιβάρυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του τομέα της κινηματογραφικής παραγωγής·

23.   επιθυμεί να είναι σε θέση η ΕΤΕ να επεξεργαστεί αποτελεσματικά τους φακέλους που της υποβάλλονται. Προς το σκοπό αυτό κρίνει αναγκαίο να δημιουργήσει η ΕΤΕ μια ειδικευμένη υπηρεσία για τα θέματα του οπτικοακουστικού τομέα που να συγκεντρώνει τα αιτήματα και να απασχολεί εξειδικευμένο προσωπικό για την αξιολόγηση τέτοιων σχεδίων·

24.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά για την προώθηση της παραγωγής και της κυκλοφορίας ευρωπαϊκών οπτικοακουστικών έργων, και να αναλύσει τις χρηματοοικονομικές ροές στον τομέα·

25.   επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό ότι μια εμπεριστατωμένη ανάλυση των ευρωπαίων θεατών κινηματογράφου και του τρόπου με τον οποίο αυτοί προσλαμβάνουν τις αμερικανικές και τις ευρωπαϊκές ταινίες μπορεί να δώσει μια ιδέα του αντίκτυπου αυτών των ταινιών στον οπτικοακουστικό τομέα·

26.   επικροτεί την ένταξη της "εκπαίδευσης στην εικόνα" στο πρόγραμμα ηλεκτρονικής μάθησης (e-learning)·

27.   διαβλέπει στην ιδέα δημιουργίας ενός ειδικού καναλιού για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο τον κίνδυνο η πρωτοβουλία αυτή να οδηγήσει στον περιορισμό της μετάδοσης ευρωπαϊκών ταινιών στα υπόλοιπα κανάλια·

28.   σημειώνει ότι το πανευρωπαϊκό δίκτυο τηλεοπτικών φορέων που προσφέρει κανάλια για παιδιά θα μπορούσε να γίνει ένα καλό όργανο υποστήριξης της παραγωγής και της διανομής καλύτερων ευρωπαϊκών ταινιών για παιδιά·

Θέματα που πρέπει να εξεταστούν κατά την αναθεώρηση της οδηγίας "τηλεόραση χωρίς σύνορα"

29.   ζητεί να αναλυθεί το θέμα του ορισμού του "ευρωπαϊκού έργου" και του "ανεξάρτητου παραγωγού" στο πλαίσιο ενδεχόμενης αναθεώρησης της οδηγίας "τηλεόραση χωρίς σύνορα", ή τουλάχιστον να εκπονηθεί διεξοδική μελέτη, το αργότερο έως το τέλος του 2002, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν χρειάζονται νέοι ή εναρμονισμένοι ορισμοί που να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη διαφάνεια και απλοποίηση των διαδικασιών για τους επαγγελματίες·

30.   επισημαίνει και την συνήθη πρακτική των συμβολαίων "Buy-out" δικαιωμάτων που εφαρμόζεται σε ορισμένα κράτη μέλη, η οποία περιορίζει σημαντικά την ελευθερία των συμβάσεων σε επίπεδο παραγωγών·

31.   υπενθυμίζει την παράγραφο 8 του ψηφίσματος της 13ης Νοεμβρίου 2001 "για μια καλύτερη κυκλοφορία των ευρωπαϊκών ταινιών στην εσωτερική αγορά και στις υποψήφιες χώρες" (ιδίως όπως προβλέπεται στο εδάφιο γ) όσον αφορά τις επενδύσεις στην παραγωγή·

32.   συμμερίζεται τη γνώμη της Επιτροπής στο ζήτημα της χρονολογίας των μέσων και των δικαιωμάτων απευθείας σύνδεσης (on-line)·

33.   ζητεί με την ευκαιρία της αναθεώρησης της οδηγίας 89/552 να θεσπιστούν γενικοί κανόνες για τις νέες οπτικοακουστικές υπηρεσίες και κανόνες για την πνευματική ιδιοκτησία στα οπτικοακουστικά μέσα που να διασφαλίζουν ευρέως τον πολιτισμικό πλουραλισμό·

Επόμενα βήματα

34.   επιμένει ώστε η Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν όσο το δυνατόν περισσότερο υπόψη τις συστάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων, που θα επιτρέψουν την ενίσχυση του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τομέα·

35.   εκφράζει την ικανοποίησή του για τις σκέψεις που θα ανταλλαγούν στο πλαίσιο της Συνέλευσης για το Μέλλον της Ευρώπης και ζητεί την καθιέρωση της ειδικής πλειοψηφίας για το άρθρο 151 της Συνθήκης ΕΚ·

Άλλα ερωτήματα

36.   τονίζει ότι, στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς οι επιχειρήσεις του οπτικοακουστικού τομέα των κρατών μελών αντιμετωπίζουν δυσκολίες για το επιπλέον κόστος που προκύπτει για την παροχή υπηρεσιών που να συνάδουν με τις εθνικές ιδιαιτερότητες· και ότι συνεπώς επιβάλλεται να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να διευκολυνθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των οπτικοακουστικών έργων εντός της εσωτερικής αγοράς μέχρι το 2005·

37.   υπογραμμίζει την έλλειψη ενός καθεστώτος πραγματικού ανταγωνισμού στον οπτικοακουστικό τομέα και υπενθυμίζει ότι πρέπει να προσαρμοστούν οι νομοθετικές διατάξεις που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις για να ληφθεί υπόψη ο διπλός πολιτιστικός και εμπορικός χαρακτήρας του οπτικοακουστικού τομέα·

38.   συντάσσεται με το στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εξασφαλίσει στους παραγωγούς του οπτικοακουστικού τομέα ένα σαφές και προβλέψιμο στρατηγικό πλαίσιο που να εντάσσεται σε ένα αξιόπιστο κανονιστικό περιβάλλον·

39.   συμφωνεί με την πρωτοβουλία της Επιτροπής να προβλέψει αναθεώρηση κατά τα τέλη του 2002 της οδηγίας "τηλεόραση χωρίς σύνορα" για να τροποποιηθούν οι διατάξεις που ισχύουν και να διευκρινισθούν οι έννοιες "του ευρωπαϊκού έργου" και "του ανεξάρτητου παραγωγού", χωρίς να αίρεται η δυνατότητα να κινηθούν διαδικασίες επί παραβάσει έναντι των κρατών μελών που δεν έχουν μεταφέρει ορθά την οδηγία "τηλεόραση χωρίς σύνορα" στο εθνικό τους δίκτυο·

40.   θεωρεί ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να διαδραματίζουν κεντρικό και καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του οπτικοακουστικού συστήματος και για το λόγο αυτό πρέπει να αυξηθεί το αναπτυξιακό τους δυναμικό·

41.   θεωρεί, ενόψει μιας ανάκαμψης της παραγωγής, ότι πρέπει να καθιερωθεί ένα καθεστώς που να προβλέπει μεγαλύτερα κίνητρα και δημόσιες επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα και μεγαλύτερες φορολογικές απαλλαγές για τους παραγωγούς της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Ένα τέτοιο καθεστώς θα δώσει ώθηση στις μικρές επιχειρήσεις και θα αποφέρει έναν πραγματικό ανταγωνισμό·

42.   είναι της γνώμης ότι πρέπει να εξευρεθούν νομικές βάσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής κινηματογραφικής παραγωγής, ούτως ώστε να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες που εναποτίθενται στο e-cinema·

o
o   o

43.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 43 της 16.2.2002, σ. 6. (2) ΕΕ L 26 της 27.1.2001, σ. 1. (3) ΕΕ L 336 της 30.12.2000, σ. 82. (4) ΕΕ C 135 της 7.5.2001, σ. 181. (5) ΕΕ C 73 της 6.3.2001, σ. 3. (6) ΕΕ C 87 Ε της 11.4.2002, σ. 221. (7) ΕΕ C 140 Ε της 13.6.2002, σ. 143. (8) ΕΕ L 167 της 22.6.2001, σ. 10.