Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

-   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής (COM(2002) 243 – C5-0326/2002),

-   έχοντας υπόψη την Έκθεση Σύγκλισης 2002 της ΕΚΤ,

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2002 για την πρόοδο που σημείωσε κάθε υποψήφια χώρα στην πορεία της προς την ένταξη(1),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 30ής Απριλίου 1998 σχετικά με την Έκθεση Σύγκλισης του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ινστιτούτου και το έγγραφο της Επιτροπής με τίτλο "ΕΥΡΩ 1999 - 25 Μαρτίου 1998 – Έκθεση για την πρόοδο της σύγκλισης και τη σχετική σύσταση ενόψει της μετάβασης στο τρίτο στάδιο της οικονομικής και νομισματικής Ένωσης"(2),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος από την Ελλάδα την 1η Ιανουαρίου 2001(3),

-   έχοντας υπόψη το άρθρο 47, παράγραφος 1, του Κανονισμού του,

-   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A5-0037/2003),

A.   λαμβάνοντας υπόψη ότι την 1η Ιανουαρίου 1999, 11 κράτη μέλη εισήλθαν στην τρίτη φάση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, και τρία χρόνια αργότερα εισήγαγαν τα χαρτονομίσματα και κέρματα του ευρώ προς αντικατάσταση των εθνικών νομισμάτων τους, κάνοντας ένα σημαντικό βήμα προς την πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση της Ευρώπης,

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι εκείνη τη στιγμή, δύο κράτη μέλη θεωρήθηκαν ότι δεν πληρούσαν τα κριτήρια σύγκλισης, οπότε και κατέστησαν κράτη μέλη με παρέκκλιση· ότι η Επιτροπή και η ΕΚΤ υποχρεούνται να εξετάζουν τακτικά την πρόοδο που επιτελείται από ένα κράτος μέλος με παρέκκλιση όσον αφορά την επίτευξη των κριτηρίων· ότι ύστερα από παρόμοια εξέταση το 2000, αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα μόνο κράτος μέλος με παρέκκλιση,

Γ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη με παρέκκλιση υποχρεούνται να εισαγάγουν αργά ή γρήγορα το ενιαίο νόμισμα, εφόσον δεν ισχύει κάποια ειδική ρύθμιση,

Δ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σουηδία θα διεξαγάγει δημοψήφισμα σχετικά με την εισαγωγή του ευρώ στις 14 Σεπτεμβρίου 2003,

E.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή και η ΕΚΤ ενδέχεται να κληθούν σύντομα να αξιολογήσουν τη σύγκλιση στη Σουηδία,

ΣΤ  . εκτιμώντας ότι εξακολουθεί να επικρατεί σημαντική αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά την ερμηνεία ορισμένων κριτηρίων και ειδικά του κριτηρίου της συναλλαγματικής ισοτιμίας,

Ζ  . εκτιμώντας ότι η αξιολόγηση της Σουηδίας ενδέχεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο για επόμενες χώρες που θα επιθυμούσαν να εισαγάγουν το ευρώ,

H.   εκτιμώντας ότι 10 νέα κράτη μέλη αναμένεται να ενταχθούν στην ΕΕ το 2004, εκ των οποίων κανένα δεν έχει ζητήσει ή εξασφαλίσει ειδικές ρυθμίσεις στο πεδίο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης· συνεπώς δεν έχουν καθορισθεί τέτοιες ρυθμίσεις,

Θ  . εκτιμώντας ότι τα νέα κράτη μέλη θα καταστούν κατά συνέπεια κράτη μέλη με παρέκκλιση εφόσον προσχωρήσουν στην ΕΕ,

Γενικές παρατηρήσεις

1.   θεωρεί ότι ο πρόσφατος πολιτικός θόρυβος γύρω από το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης είχε αρνητικό αντίκτυπο στη δημόσια εικόνα του ευρώ, ειδικά στις χώρες που βρίσκονται ακόμη εκτός Ευρωζώνης·

2.   θεωρεί ωστόσο ότι οι προσαρμογές στις οποίες προέβη η Επιτροπή και με τις οποίες αναγνωρίζεται ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα ενέχει μια διαρθρωτική συνιστώσα και μια συνιστώσα που συνδέεται με τον οικονομικό κύκλο, αποτελούν ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση, διότι με το να δίνουν έμφαση την συνιστώσα "σταθερότητα" του συμφώνου, ενισχύουν συγχρόνως τον πυλώνα "ανάπτυξη'·

3.   υπενθυμίζει ότι η δημόσια υποστήριξη του ευρώ είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας, καθώς οι χώρες που δεν έχουν υιοθετήσει ακόμα το ευρώ, θα το κάνουν μόνο αφού θα έχουν ζητήσει τη γνώμη των πολιτών τους με δημοψηφίσματα·

4.   επιδοκιμάζει συνεπώς την απόφαση να εφαρμοσθεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης με πιο ευέλικτο τρόπο· εκφράζει ωστόσο την ικανοποίησή του για το ότι η συζήτηση αυτή φαίνεται να έχει τελειώσει· επαναβεβαιώνει στον παρόν πλαίσιο ότι παραμένει ανοικτό ως προς πιθανές αλλαγές στο σύμφωνο, αλλά θεωρεί ότι προκύπτουν κίνδυνοι όταν αυτές ερμηνεύονται από το κοινό μάλλον ως λύσεις σε βραχυπρόθεσμα προβλήματα, και όχι ως αποτέλεσμα συντονισμένων πολιτικών δράσεων·

Κράτη μέλη με παρεκκλίσεις

5.   υπενθυμίζει ότι η εισαγωγή του ευρώ σε ορισμένα κράτη μέλη υπόκειται σε δημοψήφισμα· συνειδητοποιεί και αναγνωρίζει ότι το αποτέλεσμα κάθε δημοψηφίσματος μπορεί να έχει πολιτικό αντίκτυπο στη δημοκρατική νομιμότητα που δεν θα είναι δυνατό να παραγνωρισθεί και να απορριφθεί με αναφορά στη Συνθήκη·

6.   υπενθυμίζει ότι η εισαγωγή του ευρώ είναι μέρος των δεσμεύσεων της Συνθήκης, τις οποίες ένα κράτος μέλος με παρέκκλιση πρέπει αργά ή γρήγορα να εφαρμόσει·

7.   χαιρετίζει επομένως την απόφαση της Σουηδίας να διεξαγάγει εφέτος δημοψήφισμα για την καθιέρωση του ευρώ, και ελπίζει ότι και τα υπόλοιπα κράτη μέλη εκτός Ευρωζώνης θα πράξουν το ίδιο κατά το δυνατόν συντομότερα·

8.   συμφωνεί με την αξιολόγηση της Επιτροπής στο ότι η Σουηδία δεν πληροί επί του παρόντος όλα τα κριτήρια σύγκλισης·

9.   υπενθυμίζει στο παρόν πλαίσιο ότι ολόκληρη η νομοθεσία που αφορά το τρίτο στάδιο της ΟΝΕ αποτελεί μέρος του κεκτημένου το οποίο όλα τα κράτη μέλη χωρίς ειδικές ρυθμίσεις στο συγκεκριμένο πεδίο είναι υποχρεωμένα να υλοποιήσουν, καθώς επίσης και ότι ένα κράτος μέλος με παρέκκλιση απαιτείται να λάβει τα απαραίτητα μέτρα σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να εγγυηθεί την ανεξαρτησία της εθνικής κεντρικής τράπεζας·

10.   θεωρεί, εν τούτοις, ότι, δεδομένης της παγιωμένης αρχής της υπεροχής του κοινοτικού Δικαίου, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να μην εφαρμόζουν κανόνες που έρχονται σε αντίθεση με την κοινοτική νομοθεσία· τονίζει πάντως ότι η νομοθετική σύγκλιση μπορεί να επιτευχθεί στην πράξη ακόμη και πριν από την τροποποίηση των εθνικών νομικών διατάξεων·

11.   θεωρεί ότι επικρατεί σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή των κριτηρίων της συναλλαγματικής ισοτιμίας και ότι έχουν διατυπωθεί πολλές διαφορετικές απόψεις·

12.   υπενθυμίζει, στο παρόν πλαίσιο, ότι τα κριτήρια συναλλαγματικής ισοτιμίας ερμηνεύτηκαν με αρκετά ελαστικό τρόπο για τέσσερις από τις χώρες της πρώτης ομάδας·

13.   καλεί συνεπώς την Επιτροπή να προβεί σε αυθεντική ερμηνεία του κριτηρίου της συναλλαγματικής ισοτιμίας, με ιδιαίτερη έμφαση στο πώς αυτό ερμηνεύτηκε στο παρελθόν και στις τυχόν αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν μετά την εισαγωγή του ευρώ·

14.   υπογραμμίζει, επί του προκειμένου, τη σημασία μιας ρεαλιστικής ερμηνείας του κριτηρίου, ιδιαίτερα ενόψει του γεγονότος ότι πολλά από τα νέα κράτη μέλη θα έχουν επιτύχει σημαντικό βαθμό σταθερότητας των συναλλαγματικών ισοτιμιών με μέσα άλλα από το ΜΣΙ-ΙΙ, π.χ. μέσω ειδικών νομισματικών ρυθμίσεων·

15.   θεωρεί ότι, πέραν της επίτευξης των κριτηρίων σύγκλισης, η Σουηδία πρέπει να επιδιώξει ενεργά την εφαρμογή διαρθρωτικών αλλαγών και να λάβει μέτρα για την τόνωση του ανταγωνισμού ώστε να προετοιμαστεί για την ένταξή της στην Ευρωζώνη· θεωρεί ότι αυτό είναι ιδιαίτερα απαραίτητο στην περίπτωση της Σουηδίας, καθώς η μετάβαση στο ευρώ θα συνοδεύεται από απόλυτη διαφάνεια των τιμών σε μια χώρα όπου το γενικό επίπεδο τιμών είναι υψηλότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης·

16.   καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μελέτη σχετικά με το πώς λειτούργησε το θεσμικό πλαίσιο κατά τη διαδικασία μετάβασης στις δώδεκα χώρες ώστε να μπορούν να γίνουν οι ενδεχόμενα απαραίτητες προσαρμογές για μελλοντικές μεταβάσεις· θεωρεί ότι ειδικά η Επιτροπή θα πρέπει να επικεντρωθεί στο ζήτημα του κατά πόσον το ρυθμιστικό πλαίσιο έχει προβλεφθεί με ικανοποιητικό τρόπο προκειμένου να αποτραπεί το ενδεχόμενο αύξησης των τιμών λόγω της μετάβασης, καθώς και να εξετάσει εάν οι σημερινές αξίες των κερμάτων και χαρτονομισμάτων του ευρώ είναι οι κατάλληλες·

o
o   o

17.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα εθνικά Κοινοβούλια και τα κοινοβούλια των υποψήφιων χωρών.

(1) Ρ5_ΤΑ(2002) 536. (2) ΕΕ C 152 της 18.5.1998, σ. 33. (3) ΕΕ C 59 της 23.2.2001, σ. 236.