Επιστροφή στη διαδικτυακή πύλη Europarl

Choisissez la langue de votre document :

 Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2003/2018(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : A5-0378/2003

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A5-0378/2003

Συζήτηση :

Ψηφοφορία :

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P5_TA(2003)0520

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 356kWORD 115k
Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2003 - Στρασβούργο
Νέο πλαίσιο σχέσεων με τους γείτονές μας στα ανατολικά και νότια σύνορα
P5_TA(2003)0520A5-0378/2003

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την Ευρύτερη Ευρώπη - Γειτονικές σχέσεις: ένα νέο πλαίσιο σχέσεων με τους γείτονές μας στα ανατολικά και νότια σύνορά μας (COM(2003) 104 - 2003/2018(INI))

Tο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

-   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την "Ευρύτερη Ευρώπη - Γειτονικές σχέσεις: ένα νέο πλαίσιο σχέσεων με τους γείτονές μας στα ανατολικά και νότια σύνορά μας" (COM(2003) 104),

-   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής "Ανοίγοντας το δρόμο για ένα νέο μέσο γειτνίασης" (COM(2003) 393),

-   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τη "Νέα ώθηση στις δράσεις που αναλαμβάνει η ΕΕ με τους μεσογειακούς εταίρους για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εκδημοκρατισμό - Στρατηγικές κατευθύνσεις" (COM(2003) 294),

-   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση κανονισμού του Συμβουλίου για την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος τοπικής διασυνοριακής κυκλοφορίας στα εξωτερικά χερσαία σύνορα των κρατών μελών (COM(2003) 502),

-   έχοντας υπόψη το έγγραφο "Μια ασφαλής Ευρώπη σε ένα καλύτερο κόσμο" που εκπόνησε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την ΚΕΠΠΑ και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης τον Ιούνιο του 2003,

-   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2003 για την Ευρύτερη Ευρώπη - Γειτονικές σχέσεις,

-   έχοντας υπόψη το δεύτερο πρόγραμμα δράσης για τη βόρεια διάσταση, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο του 2003,

-   έχοντας υπόψη την Έκθεση για την Αραβική Ανθρώπινη Ανάπτυξη για το 2002 που δημοσίευσε το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των ΗΕ (UNDP),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Ιουνίου 2002 σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ένωσης του Αραβικού Μαγκρέμπ: προς την εγκαθίδρυση μιας προνομιούχας εταιρικής σχέσης(1),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2003 σχετικά με τη βόρεια διάσταση - Νέο σχέδιο δράσης 2004-2006(2),

-   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιουνίου 2003 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ενσωμάτωση των θεμάτων της μετανάστευσης στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις τρίτες χώρες και σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αφορά μια ανοικτή μέθοδο συντονισμού για την κοινοτική πολιτική μετανάστευσης(3),

-   έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις γειτονικές στη διευρυμένη ΕΕ χώρες και περιοχές,

-   έχοντας υπόψη τα άρθρα 47, παράγραφος 2 και 163 του Κανονισμού του,

-   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A5-0378/2003),

A.   λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ζωτική σημασία για τη διευρυμένη ΕΕ να μην έχει κλειστά εξωτερικά σύνορα και να καθορίσει μια στρατηγική για τις σχέσεις με τους γείτονες στα ανατολικά και νότια, προκειμένου να διαδίδεται και να αναπτύσσεται η ειρήνη, η σταθερότητα, η ασφάλεια, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δημοκρατία και η ευημερία σε έναν ευρύ κοινό χώρο και να υπάρξει θετική συμβολή στην οικοδόμηση μιας νέας διεθνούς τάξης που θα εδράζεται στις πολυμερείς σχέσεις,

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι προς το συμφέρον της ΕΕ, σε συνέχεια της επιτυχημένης εμπειρίας των υπό ένταξη χωρών της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, να δοθεί νέα ώθηση στις προσπάθειες των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής κοινωνίας βασιζόμενης με ασφαλή τρόπο στο κράτος δικαίου και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εξελισσόμενης προς ένα καθεστώς οικονομίας της αγοράς και ένα κοινωνικό σύστημα τα οποία θα είναι συγχρόνως αποτελεσματικά και βιώσιμα, καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος· εκτιμώντας ότι, κατά συνέπεια, η ΕΕ πρέπει να παράσχει κίνητρα και υποστήριξη σε όλα τα δέοντα επίπεδα, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες που απορρέουν από την ανάδυση στην Ανατολική Ευρώπη νέων συνόρων Σένγκεν,

Γ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι χώρες στα νέα ανατολικά εξωτερικά σύνορα της ΕΕ έχουν μεν να αντιμετωπίσουν παρεμφερή διαρθρωτικά προβλήματα, φαίνεται όμως απαραίτητη και μια ειδική ανάλυση για κάθε χώρα, για τη διευθέτηση π.χ. της σύγκρουσης στην Τσετσενία, του δημοκρατικού ελλείμματος της Λευκορωσίας, στις τοπικές συγκρούσεις στο όρος Καραμπάχ, στην Αμπχαζία ή τη Νότιο Οσσετία και στα προβλήματα της Μολδαβίας σε σχέση με την κατάσταση στη Υπερδνειστερία, πράγματα που δυσχεραίνουν τη γενική πολιτική και οικονομική πρόοδο,

Δ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι μια από τις προκλήσεις της στρατηγικής "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις" θα είναι να δοθεί στις ενδιαφερόμενες χώρες νέα ώθηση, για να συμμερίζονται μαζί με την ΕΕ τις αξίες της ασφάλειας, της δημοκρατίας και της σταθερής οικονομίας της αγοράς, και ότι η προοπτική για συμφωνίες σύνδεσης, ως πιθανό μελλοντικό πλαίσιο για τις σχέσεις με την ΕΕ, θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό κίνητρο για χώρες με τις οποίες η ΕΕ δεν έχει συνάψει επί του παρόντος αντίστοιχη συμφωνία,

E.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η δρομολογηθείσα στρατηγική "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις" ανταποκρίνεται ασφαλώς στη σημαντικότερη αποστολή της ΕΕ, που είναι να συμβάλει στην ειρήνη, την ασφάλεια, τη δημοκρατία και την οικονομική σταθερότητα στο βαθμό που της είναι εφικτό· αυτή η στρατηγική πρέπει επομένως να αποφύγει την εμφάνιση νέας διαχωριστικής γραμμής με τους ανατολικούς μας γείτονες στην Ευρώπη,

ΣΤ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι από αυτή την άποψη το μήνυμα που αποτυπώνεται στην κοινή ανακοίνωση στα τέλη Σεπτεμβρίου 2003, της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας και του Καζακστάν σχετικά με τη δημιουργία κοινού οικονομικού χώρου πρέπει να εκτιμηθεί από κοινού με τις σκέψεις για τη διαμόρφωση της πρωτοβουλίας "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις",

Ζ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι ακόμη σημαντικότερες για τη διευρυμένη Ευρώπη είναι οι σχέσεις καλής γειτονίας εκατέρωθεν του θαλάσσιου συνόρου της Μεσογείου, και ότι, παράλληλα με την παρούσα διεύρυνση προς την ανατολική πλευρά της ευρωπαϊκής ηπείρου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να αναζωογονήσει και να επιβεβαιώσει τους δεσμούς της με τους γείτονές της στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή,

Η  . λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά τα διαφορετικά δεδομένα στα ανατολικά και στα νότια γειτονικά μας κράτη πρέπει να μας οδηγήσουν πρώτα σε ισοδύναμες αλλά διαφοροποιημένες προσεγγίσεις, ώστε να έχουμε μελλοντικά τη δυνατότητα οικοδόμησης ενός χώρου κοινής ευημερίας και κοινών αξιών στη βάση μιας ενισχυμένης οικονομικής ολοκλήρωσης, εντατικότερων πολιτικών και πολιτιστικών σχέσεων και στενότερης διασυνοριακής συνεργασίας,

Θ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι σημείο αφετηρίας της στρατηγικής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια πρέπει να είναι η πρόληψη των συγκρούσεων, η ειρηνική επίλυση των εν εξελίξει συγκρούσεων καθώς και η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, αξιοποιώντας τις αρχικές κατευθύνσεις που διατυπώθηκαν στο έγγραφο που υπέβαλε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την ΚΕΠΠΑ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης,

Ι  . λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επίσης αναγκαίο να αναπτυχθούν μέσα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προκλήσεων "ήπιας ασφάλειας", όπως οι κίνδυνοι από τα πυρηνικά, η σοβαρή ρύπανση, το λαθρεμπόριο όπλων και οι δραστηριότητες των δικτύων του διεθνούς εγκλήματος και της οργανωμένης εγκληματικότητας, και ιδίως τα σοβαρά αδικήματα όπως το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, η διακίνηση λαθρομεταναστών καθώς και η εμπορία γυναικών και παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση,

ΙΑ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις" πρέπει να αξιολογήσει τις υφιστάμενες πολιτικές και συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έτσι ώστε να αποτελέσει βήμα προόδου ανεξάρτητα από, και χωρίς να έρχεται σε αντίφαση με, τις παρούσες και τις μελλοντικές φιλοδοξίες ορισμένων από τις χώρες που ενδιαφέρονται να προσχωρήσουν μακροπρόθεσμα στην Ευρωπαϊκή Ένωσή ή να συνάψουν ειδικές συμβατικές σχέσεις μαζί της,

ΙΒ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής "Ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις" εξετάζει τις σχέσεις με τη Ρωσία, τα δυτικά νέα ανεξάρτητα κράτη (ΝΑΚ) και τις μεσογειακές γειτονικές χώρες και ότι συνεπώς κάθε δημοσιονομική επίπτωση θα ενέπιπτε σήμερα στην κατηγορία 4 του προϋπολογισμού της ΕΕ (Εξωτερικές Δράσεις),

ΙΓ  . λαμβάνοντας υπόψη ότι το προτεινόμενο νέο πλαίσιο δεν έχει ακόμη πλήρως μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες δράσεις ούτε περιέχει αρκετά σίγουρα στοιχεία που να επιτρέπουν στην αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή να αξιολογήσει τις τελικές δημοσιονομικές επιπτώσεις του, και ότι η Επιτροπή αναφέρει πως αυτές θα αντανακλώνται στις δημοσιονομικές προτάσεις για τα προσεχή έτη,

1.   δηλώνει ότι τα νέα σύνορα της διευρυμένης Ένωσης πρέπει να θεωρηθούν ως ευνοϊκή συγκυρία για τις χώρες και περιοχές που επηρεάζονται άμεσα, με στόχο τη δημιουργία ενός πλέγματος στενότερων σχέσεων· επομένως, είναι καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναπτύξει με αυτές τις χώρες και περιοχές μια σφαιρική και λειτουργική έννοια γειτνίασης που θα συμβάλει στην προώθηση της αναζήτησης πιο αποτελεσματικών λύσεων στα προβλήματα που τίθενται από την αλληλεξάρτηση και την παγκοσμιοποίηση·

2.   εκτιμά, σε σχέση με αυτό, ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα συνεκτικό σύστημα σχέσεων μεταξύ των 25 χωρών της διευρυμένης Ένωσης, των χωρών με τις οποίες, ως ένα βαθμό, υπήρξε κατ" αρχάς συμφωνία όσον αφορά τη μελλοντική τους ένταξη στην Ένωση, εκείνων των οποίων το ενταξιακό δυναμικό δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, καθώς και όλων των άλλων γειτονικών χωρών, σύστημα που θα βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, τον διάλογο των πολιτισμών και των θρησκειών, και την από κοινού ανάπτυξη μέσω συγκλινουσών πολιτικών, με ιδιαίτερη προσοχή στις διαφορετικές υποπεριφερειακές συνθήκες·

3.   θεωρεί ότι η Νέα Πολιτική Γειτνίασης και το Νέο Μέσο Γειτνίασης πρέπει να εφαρμοστούν στις σχέσεις μας με όλους τους γείτονές μας και ότι η γεωγραφική διάσταση της "γειτνίασης" πρέπει να λάβει υπόψη όλους τους τομείς που είναι απαραίτητοι ώστε η στρατηγική της Ενωσης να βασίζεται σε πραγματική εδαφική συνέχεια και πολιτική βιωσιμότητα, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρχει σαφής διαφοροποίηση μεταξύ καλυπτομένων περιοχών και χωρών, ιδίως με βάση τις μορφές των προκλήσεων, το επίπεδο του σεβασμού της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών και το ενδιαφέρον και την ικανότητά τους για στενότερη συνεργασία·

4.   επισημαίνει ότι, γι' αυτό το σκοπό, οι ήδη υπάρχουσες συμφωνίες, οικονομικές επαφές και πολιτιστικές σχέσεις προσφέρουν κατάλληλα ερείσματα για την εμβάθυνση των υφιστάμενων δομών που έχουν δοκιμασθεί, θα πρέπει όμως να ληφθούν υπόψη τα θεμελιωδώς διαφορετικά δεδομένα των ανατολικών και των νότιων γειτόνων μας·

5.   επισημαίνει ρητώς τα ήδη υπάρχοντα μέσα (συμφωνίες σύνδεσης, τα προενταξιακά μέσα Interreg, PHARE, TACIS, CARD, MEDA καθώς και οι συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας και οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών) και τονίζει ότι κανένα τρίτο κράτος δεν πρέπει να εμποδιστεί στη δική του πορεία λόγω των ελλειμμάτων άλλων κρατών στον αντίστοιχο τομέα·

6.   τονίζει ότι η ανάλυση των νέων απειλών για την παγκόσμια ασφάλεια που απορρέουν από την τρομοκρατία, τις περιφερειακές και τις εθνικοθρησκευτικές συγκρούσεις, τον ακραίο φονταμενταλισμό και τη βία που ασκείται στο όνομα της θρησκείας, απαιτεί ακόμη υψηλότερη ικανότητα ανάπτυξης ολοκληρωμένων πολιτικών που θα εδραιώνονται στην αποτελεσματικότητα των πολυμερών και δημοκρατικών σχέσεων·

7.   υποστηρίζει τη χρήση της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων ως ένα από τα μέσα για περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ρωσίας, αλλά πιστεύει ότι για λόγους που άπτονται του μεγέθους, των πόρων και των φιλοδοξιών της, οι εκτός αυτού του πλαισίου πολιτικής σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ σημαντικές· τονίζει, ωστόσο, ότι δεν πρέπει να υπάρξει διαφορά αντιμετώπισης όσον αφορά τη σημασία που αποδίδεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αναμένει από τη Ρωσία συγκεκριμένα μέτρα σ' αυτό τον τομέα· επιβεβαιώνει ότι η παρούσα κατάσταση στην Τσετσενία και η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η δημοκρατία αποτελούν επί του παρόντος εμπόδια για την πλήρη ανάπτυξη της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ρωσίας·

8.   ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο όπως, στο πλαίσιο της πολιτικής για την "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις", αναπτύξουν ειδική πολιτική για τις χώρες του Νοτίου Καυκάσου, προσδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στην πρόληψη των συγκρούσεων·

9.   ζητεί, επί πλέον, οι σχέσεις με τη Μεσόγειο να λάβουν υπόψη, πέραν των χωρών που συμμετέχουν ήδη στην ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση, τη Λιβύη και τη Μαυριτανία, οι οποίες συμμετέχουν με το καθεστώς του παρατηρητή και οι οποίες ανήκουν κυρίως στην υπό σύσταση Ένωση του Αραβικού Μαγκρέμπ·

10.   ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και στις χώρες της ΕΖΕΣ, δηλαδή την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία, καθώς και σε εκείνες τις χώρες της ευρωπαϊκής ηπείρου οι οποίες λόγω του μεγέθους και των επιλογών τους δεν συμμετείχαν στη διαδικασία διεύρυνσης της Ένωσης (Ανδόρα, Μονακό, Άγιος Μαρίνος, κράτος του Βατικανού, αλλά που ήδη έχουν με ποικίλους τρόπους ενσωματωθεί στις ευρωπαϊκές δομές και μπορούν κατά συνέπεια να συμβάλουν ενεργά στην ανάπτυξη αυτής της διαδικασίας·

11.   επισημαίνει ότι η προώθηση της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων επ" ουδενί δεν πρέπει να επηρεάσει το καθεστώς υποψηφιότητας για ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας (με στόχο την προσχώρηση το 2007) και της Τουρκίας (η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα ληφθεί τον Δεκέμβριο του 2004), το εν δυνάμει καθεστώς της υποψήφιας χώρας για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (απώτατος στόχος είναι η προσχώρηση στην ΕΕ όπως επιβεβαίωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Μάρτιο και Ιούνιο του 2003) ή τα κριτήρια επιλεξιμότητας για προσχώρηση στην ΕΕ·

12.   θεωρεί ότι, ανεξαρτήτως του ζητήματος πιθανής προσχώρησής της μελλοντικά, η Τουρκία πρέπει και αυτή να ενταχθεί στην πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων·

13.   πιστεύει ότι η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στη νέα συνολική πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της συμμετοχής τους στην ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση και, εν πάση περιπτώσει, πρέπει να αξιοποιήσει στο μέγιστο την υποπεριφερειακή ολοκλήρωση της περιοχής αυτής ως βασικό βήμα προς περαιτέρω ένταξη στις ευρωπαϊκές δομές· τονίζει ότι η πλήρης συνεργασία εκ μέρους των χωρών που έχουν σχέση με την τέως Γιουγκοσλαβία παραμένει σημαντικός παράγοντας στη συμμετοχή αυτή καθώς αποτελεί βάση συμφιλίωσης και ανάπτυξης της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των λαών·

14.   θεωρεί ότι η πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων όχι απλώς δεν αντιστρατεύεται τις προσδοκίες ορισμένων ευρωπαϊκών γειτονικών χωρών για προσχώρηση στην ΕΕ ή για διαφορετικές συμβατικές σχέσεις, αλλά, παρ'ότι δεν ταυτίζεται με την πολιτική διεύρυνσης, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο ώστε να αποκτήσουν οι χώρες αυτές τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση ένταξης σύμφωνα με το άρθρο 49 της Συνθήκης ΕΕ με βάση την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή· θεωρεί ότι η πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων δεν πρέπει να αποκλείει άλλες μορφές σύνδεσης σε επόμενο στάδιο·

15.   υπογραμμίζει, εν τω μεταξύ, ότι βάσει του άρθρου 49 της Συνθήκης ΕΕ κάθε ευρωπαϊκό κράτος που σέβεται τις αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου δύναται να υποβάλει αίτηση ένταξης στην Ένωση, και ότι η σαφής αναγνώριση του δικαιώματος των χωρών που εκφράζουν σαφώς τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες τους, όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία, να ενταχθούν στην ΕΕ όταν φτάσουν στο σημείο να εκπληρώνουν τα απαραίτητα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια πρέπει να αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τη συνεργασία τους στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις·

16.   θεωρεί ότι, για τις χώρες που φιλοδοξούν να γίνουν τελικά μέλη της ΕΕ, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο μηχανισμός ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προσέγγιση των νομοθεσιών προς τις κοινοτικές διατάξεις, που αναπτύχθηκε για τις υποψήφιες χώρες·

17.   πιστεύει ότι για να αποδώσει τα μέγιστα, η πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων πρέπει να περιλάβει μια μεγάλη πανευρωπαϊκή και μεσογειακή περιοχή που θα διαρθρώνεται σε διμερείς, υποπεριφερειακές και περιφερειακές διαστάσεις (όπου θα συμπεριλαμβάνεται η Βόρεια Διάσταση και η συνεργασία με τις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου)· επισημαίνει τις γεωπολιτικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της δυτικής και ανατολικής γειτνίασης και πιστεύει ότι, ενώ πρέπει να υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης υποπεριφερειακής και περιφερειακής συνεργασίας στο Νότο, στην Ανατολή θα ήταν προτιμότερη μια διμερής προσέγγιση, καθώς η περιφερειακή συνεργασία λόγω των διαφορών δεν φαίνεται καθόλου δυνατή·

18.  Σ' αυτό το πλαίσιο και σε ό, τι αφορά τους νέους γείτονες της Ανατολικής Ευρώπης:

   - αναγνωρίζει ότι η επίλυση της σύγκρουσης σχετικά με την Υπερδνειστερία θα βελτίωνε σημαντικά τις συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Μολδαβίας και θα ανακούφιζε την Ευρώπη από μία πηγή αστάθειας· θεωρεί αξιοσημείωτο το γεγονός ότι εξετάζονται στο πλαίσιο του Συμβουλίου ιδέες σχετικά με την αποστολή πολιτικού προσωπικού ή στρατιωτικών δυνάμεων εκ μέρους της ΕΕ·
   - επισημαίνει ότι η ΕΕ παρέχει στη Μολδαβία δάνεια για το ισοζύγιο πληρωμών και ότι αυτά τα δάνεια καθίστανται αναγκαία σε σημαντικό βαθμό και λόγω των περιορισμών εξαγωγής προϊόντων που διατηρεί η ΕΕ εις βάρος της Μολδαβίας· εκφράζει λύπη για την ασυνέπεια μεταξύ των κοινοτικών πολιτικών ως προς τη Μολδαβία και καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα·
   - χαιρετίζει την κοινή πρωτοβουλία όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων να ζητήσουν υποστήριξη της επιθυμίας της Μολδαβίας για ενσωμάτωση στην ΕΕ, γεγονός που καθίσταται όλο και περισσότερο ενοποιητικό στοιχείο για τη χώρα·
   - επισημαίνει ότι οι πολιτικές συνθήκες στη Λευκορωσία, τη μοναδική χώρα με δικτατορική κυβέρνηση που έχει απομείνει στην Ευρώπη, εξακολουθούν να καθιστούν ακατάλληλη την οιαδήποτε ολοκληρωμένη συνεργασία με αυτή τη χώρα· καλεί ωστόσο την ΕΕ να εντείνει την υποστήριξή της προς την κοινωνία των πολιτών και τη δημοκρατική αντιπολίτευση και να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες δυνατότητες για το σκοπό αυτό· τονίζει τη σημασία προετοιμασίας σχεδίου δράσης γι' αυτόν τον σκοπό, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις σχέσεων της ΕΕ και με αυτή τη χώρα·
   - θεωρεί ότι στην Ουκρανία, λόγω του μεγέθους της, της γεωγραφικής θέσης της, των ισχυρών ιστορικών, πολιτιστικών, οικονομικών και λοιπών δεσμών με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, καθώς και με τη Ρωσία, και των δυνατοτήτων της να καταστεί ένας περισσότερο αξιόλογος εταίρος της ΕΕ σε σημαντικούς τομείς, πρέπει να δοθεί ένας ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ για ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις· υποστηρίζει την επιθυμία της Ουκρανίας για ενσωμάτωση στην ΕΕ και το σημερινό μέλημα του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την εκπόνηση ενός σχεδίου δράσης για την Ουκρανία·
   - επισημαίνει ότι η προβλεπόμενη δημιουργία ενός Κοινού Οικονομικού Χώρου με τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και το Καζακστάν θα παρεμπόδιζε περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ Ουκρανίας και ΕΕ· είναι της γνώμης ότι μόνο μια πλήρως δημοκρατική και ανεξάρτητη Ουκρανία η οποία θα έχει αναπτύξει μια ανοικτή κοινωνία παρεμφερή με εκείνες των νέων κρατών μελών της ΕΕ μπορεί να αποφασίσει σχετικά με τον τελικό προσανατολισμό της χώρας· ζητεί την εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση της κατάστασης της δημοκρατίας κατά το διάστημα που οδηγεί στις προεδρικές εκλογές του 2004· είναι της άποψης ότι, προκειμένου να υποστηριχθούν εκείνοι οι οποίοι επιδιώκουν την προώθηση της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας, η ΕΕ θα πρέπει να αφήνει ανοιχτή την πόρτα για προσχώρηση·

19.   σε ό, τι αφορά τον χώρο της Μεσογείου και τη Μέση Ανατολή:

   - θεωρεί ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε αναζωπύρωση της υπάρχουσας ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης μέσω διμερών και πολυμερών πρωτοβουλιών κατά τομείς, συμπεριλαμβανομένης της συστάσεως Ιδρύματος για το Διάλογο μεταξύ των Πολιτισμών, με την επανατοποθέτησή της στο ευρύτερο πλαίσιο της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων· επαναβεβαιώνει την προτεραιότητα της ανάπτυξης των υποπεριφερειακών σχέσεων στο Μαγκρέμπ και στο Μασρέκ, η οποία συνιστά, μεταξύ άλλων, τον τελικό στόχο των συμφωνιών σύνδεσης που συνάφθηκαν διμερώς αλλά προορίζονται να προωθήσουν και να βοηθήσουν τη μεγαλύτερη περιφερειακή συνοχή· επαναβεβαιώνει την αναγκαιότητα να δρομολογήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτές τις περιφέρειες προγράμματα κύρους, υπό την προϋπόθεση να συμμετάσχουν σε αυτά οι κοινωνίες των πολιτών των εν λόγω χωρών·
   - επισημαίνει ότι η πολυμερής, συνεκτική και αποτελεσματική ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση οφείλει να συγκεντρώνει πλήρως, εκτός από τις κοινωνικο-οικονομικές παραμέτρους, το σεβασμό και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και την εκπαίδευση και τον αγώνα κατά του αποκλεισμού και της φτώχειας· απαιτεί να εφαρμοστούν με αυστηρότητα και συνέπεια αυτές οι θεμελιώδεις αρχές στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους μεσογειακούς της εταίρους, και ιδίως στο πλαίσιο των προγραμμάτων MEDA και των υφιστάμενων και μελλοντικών συμφωνιών σύνδεσης·
   - ευελπιστεί στο πλαίσιο αυτό να εξελιχθούν οι διμερείς συμφωνίες σύνδεσης σε πολυμερείς συμφωνίες με όλες τις χώρες εταίρους της Διαδικασίας της Βαρκελώνης,

20.   πιστεύει ότι η πολιτική ευρύτερης Ευρώπη - γειτονικών σχέσεων θα μπορούσε να προσφέρει συνεργασία σε τρεις τομείς:

   - 1ος τομέας: πολιτικός, ανθρωπιστικός, αστικός και πολιτιστικός τομέας
   - 2ος τομέας: ασφάλεια (εσωτερική και εξωτερική)
   - 3ος τομέας: κοινή αειφόρος οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη·
  

πιστεύει επιπλέον ότι σε κάθε έναν από τους εν λόγω τομείς μπορούν να αναπτυχθούν ορισμένες κοινές πολιτικές·

21.   πιστεύει ότι η έννοια της ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων πρέπει να περιλάβει μια κοινή πολιτική που θα επικεντρώνεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην ιθαγένεια, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, καθώς και σε μια κοινή πολιτική για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών, με ιδιαίτερη προσοχή στην ύπαρξη αξιόπιστων μέσων ενημέρωσης, και στο σεβασμό της πολυφωνίας της εκπαίδευσης, της έρευνας, του πολιτισμού και της περίθαλψης· σε σχέση με αυτό επιδοκιμάζει την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις δράσεις που αναλαμβάνει η ΕΕ με τους μεσογειακούς εταίρους της στον τομέα αυτό· υπογραμμίζει ότι καθίσταται επιτακτική ανάγκη οι συστάσεις που περιέχει η εν λόγω ανακοίνωση να τεθούν σε εφαρμογή συστηματικά, αποφασιστικά και συνεκτικά, κυρίως μέσω της υιοθέτησης σαφών και δημοσιοποιημένων στόχων και κριτηρίων στα διάφορα σχέδια δράσης, ενσωματώνοντας κυρίως σ' αυτά το σεβασμό των διεθνών μέσων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επαναβεβαιώνει την ανάγκη να περιληφθούν πλήρως στις πρακτικές αυτές η προαγωγή και προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών· θεωρεί σημαντικό να ενισχυθούν όλες οι μορφές διαπολιτισμικού διαλόγου ώστε να μπορέσουν οι ευρωμεσογειακοί λαοί να εδραιώσουν τον αμοιβαίο σεβασμό, την κατανόηση και την ανοχή· υπενθυμίζει τον ενεργό και θεμελιώδη ρόλο που διαδραμάτισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στους τομείς αυτούς και επιβεβαιώνει ότι η διασφάλιση της κάθε είδους δημοκρατικής νομιμότητας περνά μέσα από τον ενδελεχή κοινοβουλευτικό έλεγχο αυτών των διαδικασιών·

22.   πιστεύει ότι η πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων πρέπει να περιλάβει κοινές προσπάθειες όσον αφορά την παράνομη μετανάστευση, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την παράνομη διακίνηση προϊόντων, τη μέριμνα για διεθνή έννομη τάξη, την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και την πρόληψη και τον τερματισμό των συγκρούσεων· σε όλους αυτούς τους τομείς θα πρέπει να εξακολουθήσουν να διασφαλίζονται οι αρχές του κράτους δικαίου που διέπουν την ΕΕ·

23.   θεωρεί ότι, λαμβανομένου υπόψη του στόχου για την ανάπτυξη κλίματος εμπιστοσύνης και ενισχυμένης σύμπραξης με τις γειτονικές χώρες, καθώς και ανάπτυξης της διασυνοριακής συνεργασίας, η ασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη διακίνηση ναρκωτικών, την απάτη σε σχέση με τις επιδοτήσεις, τη λαθρομετανάστευση, την εμπορία ανθρώπων, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τους κτηνιατρικούς ελέγχους και τους ελέγχους τροφίμων πρέπει να πραγματοποιείται σε στενή συνεργασία με τις νέες γειτονικές χώρες. Στην επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων πρέπει να ενταχθούν επίσης το σύστημα ναυσιπλοΐας Galileo και το σύστημα δορυφορικής παρακολούθησης GMES. Πέραν τούτου πρέπει να ενοποιηθεί ο τεχνολογικός εξοπλισμός των τελωνειακών αρχών·

24.   στηρίζει, ειδικότερα, την πρόταση συγκρότησης Υπηρεσίας για τη διαχείριση και το λειτουργικό συντονισμό των συνόρων, επιφορτισμένης πρωτίστως με την παρακολούθηση της μεταναστευτικής ροής από την Ανατολή και το Νότο αλλά και προκειμένου να οικοδομήσει το αναγκαίο κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες·

25.   πιστεύει ότι η πολιτική ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων πρέπει να περιλάβει: μια πολιτική που θα διευκολύνει την κυκλοφορία προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων· μια μακροοικονομική και νομισματική πολιτική που θα διασφαλίζει επίσης την κοινωνική συνοχή· μια μικροοικονομική πολιτική και μια πολιτική για την απασχόληση, με τη δρομολόγηση ειδικών προγραμμάτων τεχνικής και οικονομικής στήριξης· μια πολιτική για τις υποδομές και τα δίκτυα· προς τον σκοπό αυτό, πιστεύει ότι ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στον ενεργειακό παράγοντα, στο πλαίσιο του οποίου ευκταία είναι και η ανάπτυξη συγκλινουσών πολιτικών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών που διαθέτουν ενεργειακούς πόρους· θεωρεί αναγκαίο να αναπτυχθεί μια περιβαλλοντική και μια κοινωνική πολιτική που θα συνδέονται απευθείας με τις προαναφερθείσες οικονομικές πολιτικές·

26.   εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στην υγειονομική και περιβαλλοντική κατάσταση στη Λευκορωσία και στην Ουκρανία, ως συνέπεια της καταστροφής του πυρηνικού σταθμού του Τσερνόμπιλ· ζητεί την ανάπτυξη ενός προγράμματος ιατρικής βοήθειας και εφοδιασμού με νοσοκομειακούς εξοπλισμούς, έχοντας υπόψη την αβεβαιότητα των πόρων και των μέσων που διαθέτουν οι χώρες αυτές·

27.   επιβεβαιώνει ότι για καθένα από τους προαναφερθέντες τομείς και τις συναφείς κοινές πολιτικές πρέπει να διατεθεί επαρκής χρηματοδότηση· στο πλαίσιο αυτό πρέπει να αναπτυχθεί πλήρως ο ρόλος της ETAA και πρέπει να ανατεθεί στην ΕΤΕπ συγκεκριμένη αποστολή και επαρκείς πόροι για να επεκτείνει τα δάνεια σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, ενώ για την περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής η ουσιαστική συνδρομή της ΕΤΕπ πρέπει να αναπτυχθεί σε ένα σκέλος που θα είναι ικανό να καλύπτει τις μελλοντικές απαιτήσεις της νέας στρατηγικής, καθώς και με χρηματοδοτικές συνεισφορές από άλλες μεσογειακές χώρες·

28.   θεωρεί ότι η ανάπτυξη των τριών αυτών τομέων πρέπει κατ" αρχάς να δημιουργήσει τις γενικές συνθήκες που θα επιτρέψουν το σταδιακό μοίρασμα κοινών αξιών και αρχών με όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες· ταυτόχρονα, είναι απαραίτητο να αξιοποιηθούν, κυρίως όσον αφορά την πολιτική στον τομέα της οικονομικής και κοινωνικής διάστασης, οι διάφορες περιφερειακές και υποπεριφερειακές πτυχές για να ληφθούν υπόψη οι διάφορες περιοχές και οι διάφορες χώρες·

29.   θεωρεί σ' αυτό το πλαίσιο ότι είναι ευκαιρία να ληφθεί υπόψη ως νέα επιλογή η δημιουργία ενός Χώρου Ελεύθερου Εμπορίου ο οποίος θα μπορούσε να περιλαμβάνει πτυχές της εσωτερικής αγοράς καθώς και πτυχές της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας ("European Economic Area Plus") μεταξύ της ΕΕ και των ευρωπαίων γειτόνων της χωρίς να αποκλείονται μελλοντικά μέλη·

30.   υπενθυμίζει περαιτέρω ότι ένας από τους στόχους της διαδικασίας της Βαρκελώνης είναι η δημιουργία δίκαιης Ζώνης Ελευθέρου Εμπορίου εντός της Μεσογείου και τονίζει ότι η πολιτική των γειτονικών σχέσεων αποσκοπεί κυρίως στη μείωση της φτώχειας και στη δημιουργία χώρου κοινής ευημερίας·

31.   εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στην ύπαρξη περιβαλλοντικών ευρω-περιοχών μεταξύ ορισμένων νέων κρατών μελών και νέων γειτόνων, όπως λ.χ. ο δρυμός Bialowieska (Πολωνία/ Λευκορωσία), ο δρυμός Nieman (Πολωνία/ Λιθουανία/ Λευκορωσία) και ο δρυμός της περιοχής Polésie (Ουκρανία/ Λευκορωσία/ Πολωνία) που είναι μείζονος σημασίας για την ευρωπαϊκή ήπειρο·

32.   χαιρετίζει το γενικό σκεπτικό της πρωτοβουλίας "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις", αλλά ταυτόχρονα επισημαίνει ότι οι σχετικές περιοχές ήδη καλύπτονται από τα βασικά προγράμματα γεωγραφικής συνεργασίας της ΕΕ και παρατηρεί ότι η ανακοίνωση δεν παρέχει σαφή ένδειξη για τον τρόπο με τον οποίο τα προγράμματα αυτά θα εκσυγχρονισθούν, θα γίνουν αποτελεσματικότερα και τελικά θα συμβάλουν στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της νέας πρωτοβουλίας·

33.   επισημαίνει ότι η ανακοίνωση αναφέρεται ρητά σε "·αυξημένη οικονομική ενίσχυση·'· μολονότι αποδέχεται τη σπουδαιότητα των σχέσεων με τους γείτονες της Ένωσης, είναι της γνώμης ότι τα περιθώρια που υπάρχουν στο πλαίσιο των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών δεν έχουν επιτρέψει τη χρηματοδότηση νέων αναγκών χωρίς να επηρεασθούν αρνητικά άλλοι τομείς· υπογραμμίζει ότι τα ποσά των χρηματοδοτήσεων πρέπει να αποτελέσουν σημαντικό στοιχείο των διαπραγματεύσεων για τις νέες δημοσιονομικές προοπτικές του 2007 και των επόμενων ετών·

34.   είναι της άποψης ότι η νέα ενισχυμένη σχέση με τους γείτονες της Ένωσης υπερβαίνει αυτό που παραδοσιακά θεωρείται ως "εξωτερικές δράσεις" για τρίτες χώρες και δημιουργεί μια νέα διάσταση στη συνεργασία· φρονεί, ως εκ τούτου, ότι θα πρέπει να εξετασθεί η δυνατότητα του ανοίγματος της κατηγορίας 7 των δημοσιονομικών προοπτικών (προενταξιακή στρατηγική) ή κάποια άλλη προσαρμογή των σημερινών κατηγοριών με κατάλληλη χρηματοδότηση μετά το 2006·

35.   είναι της γνώμης ότι τουλάχιστον το μέρος CARDS της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του μέσου γειτνίασης θα μπορούσε να καλυφθεί από την κατηγορία 7, Προενταξιακή Στρατηγική, κατά τρόπο σύμφωνο προς την πρόταση για μεταφορά των σχέσεων της ΕΕ με την περιοχή των Βαλκανίων στην κατηγορία αυτή από την κατηγορία 4 (Εξωτερική Δράση)·

36.   χαιρετίζει την έκκληση του Συμβουλίου που περιλαμβάνεται στα συμπεράσματα της 16ης Ιουνίου 2003 και της 7ης Οκτωβρίου 2003 της Συνάντησης Κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας, για την από πλευράς Επιτροπής επιτάχυνση της εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τους εταίρους της Νότιας Μεσογείου, μέσω της εκπόνησης σχεδίων δράσης· πιστεύει, ωστόσο, ότι το σύνολο της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων πρέπει να διαθέτει συνεκτικά σχέδια δράσης·

37.   επιμένει ότι η προτεινόμενη λειτουργία των εν λόγω σχεδίων δράσης πρέπει να σέβεται πλήρως τις νομοθετικές και δημοσιονομικές προνομίες του Κοινοβουλίου και απορρίπτει κάθε πρόταση που θα παραχωρούσε στο Συμβούλιο προβάδισμα σε θέματα πολιτικής· τονίζει με έμφαση ότι τα ζητήματα πολιτικής πρέπει να εξετάζονται εντός των καθορισμένων διαδικασιών και να εγγυώνται τα δικαιώματα αμφοτέρων των βραχιόνων των νομοθετικών και δημοσιονομικών αρχών·

38.   τονίζει ότι τα σχέδια δράσης πρέπει να ενσωματωθούν στους κοινούς τομείς συνεργασίας· προτιμά, ως εκ τούτου, αμοιβαία προσαρμογή των μέτρων συνεργασίας και των επιπέδων ολοκλήρωσης στο μέτρο του δυνατού, για να αυξηθεί η διαφάνεια που θα συμβάλει στη μείωση του διαχειριστικού φόρτου της Επιτροπής· ζητεί, ιδίως, να οριστεί ένας σαφής μηχανισμός υλοποίησης των μέτρων που αφορούν τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο οποίος θα συμπεριληφθεί στα σχέδια δράσης προκειμένου να προληφθεί η αναποτελεσματικότητα των σημερινών ρητρών για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

39.   υπογραμμίζει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ληφθεί ως αφετηρία της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων η αξιολόγηση των συμφωνιών και των χρηματοδοτικών μέσων που ήδη υπάρχουν και που αφορούν τους νέους γείτονες της ΕΕ και να ληφθεί υπόψη αυτή η αξιολόγηση με την εκπόνηση περιφερειακών και κατά χώρα σχεδίων δράσης· ζητεί να συμμετάσχει εκ του σύνεγγυς στην πολιτική ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις λαμβάνοντας μέρος, μέσω ετήσιας έκθεσης, στην αξιολόγηση της υλοποίησης των σχεδίων δράσης·

40.   θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει κατ' αρχάς να υποστηρίξει τις αιτήσεις προσχώρησης στον ΠΟΕ των γειτονικών της χωρών που δεν είναι ακόμη μέλη, πράγμα που συνεπάγεται διάφορα σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της προσαρμογής τους προς τη νομοθεσία της ΕΕ·

41.   υποστηρίζει την πρόταση που διατύπωσε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της για ένα Νέο Μέσο Γειτονίας, για τη θέσπιση προγραμμάτων γειτνίασης ως προσωρινών λύσεων στα παλαιόθεν γραφειοκρατικά προβλήματα που περιπλέκουν σημαντικά τη στήριξη της ΕΕ στη διασυνοριακή συνεργασία· ζητεί την όσο το δυνατόν ταχύτερη θέσπιση των προγραμμάτων αυτών· εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι η έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ανάληψη δράσης στον τομέα αυτό δεν ελήφθη δεόντως υπόψη ενωρίτερα και η ακαμψία των δημοσιονομικών προβλέψεων θα καθυστερήσει την έναρξη λειτουργίας του Νέου Μέσου Γειτονίας μέχρι το 2007· ζητεί το προτεινόμενο μέσον, πέρα από τη διασυνοριακή του διάσταση, να εφαρμοστεί ως πιλοτικό σχέδιο σε ορισμένα μέρη των συνόρων και να έχει από τώρα στόχο την υπερεθνική συνεργασία, κατά το πρότυπο των μηχανισμών INTERREG ΙΙΙ B· υπογραμμίζει ότι η διασυνοριακή συνεργασία πρέπει να περιλαμβάνει τις περιοχές και τις χώρες που έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα·

42.   τονίζει ότι η διαμεθοριακή και η διαπεριφερειακή συνεργασία συνιστούν καθοριστικό στοιχείο για την ενίσχυση των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και ζητεί την εφαρμογή ενός μέσου με τους μηχανισμούς του INTERREG III A και C που να περιλαμβάνει τη συμμετοχή των περιφερειακών και των τοπικών αρχών·

43.   χαιρετίζει, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις", την πρόταση να δημιουργηθεί ένα νέο μέσο γειτνίασης για την προώθηση των διασυνοριακών δράσεων και τη βελτίωση της τρέχουσας μη ικανοποιητικής κατάστασης, η οποία οφείλεται στη διαφορετικότητα των χρηματοδοτικών μέσων που χρησιμοποιούνται σήμερα (INTERREG για το μερίδιο των κρατών μελών στα σχέδια, TACIS και PHARE για το μερίδιο των γειτονικών χωρών)· σημειώνει επίσης ότι το MEDA και το CARDS πρέπει να καλύπτονται από την πρωτοβουλία·

44.   κρίνει ότι το νέο μέσον γειτνίασης όσον αφορά τα εξωτερικά σύνορα της διευρυμένης Ένωσης θα πρέπει να συνδέεται με τα προγράμματα και τις διαδικασίες της εξωτερικής πολιτικής, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τις διάφορες, ήδη ισχύουσες, περιφερειακές προτεραιότητες· κρίνει ότι το εν λόγω μέσον θα πρέπει να συνδυάζει τους στόχους που συνδέονται αφενός με την εξωτερική πολιτική και αφετέρου με την κοινωνική και οικονομική συνοχή· εμμένει στο γεγονός ότι το μέσον αυτό θα πρέπει να βασίζεται στα διδάγματα που αποκομίσθηκαν από τις προηγούμενες εμπειρίες όσον αφορά την εφαρμογή της διασυνοριακής συνεργασίας·

45.   εφιστά την προσοχή, κατά στον ορισμό των προγραμμάτων Νέας Γειτνίασης και των μελλοντικών μέσων Νέας Γειτνίασης, στα διάφορα προβλήματα που αφορούν χώρες που έχουν χερσαία σύνορα με τη διευρυμένη ΕΕ, καθώς και όσες έχουν θαλάσσια σύνορα με την ΕΕ· από την άποψη αυτή, είναι πεπεισμένο ότι η συμφωνία Σένγκεν θα πρέπει να επιτρέπει τις μικρές και τοπικές μεθοριακές κινήσεις των πληθυσμών, έτσι ώστε να διαφυλαχθούν και να αναπτυχθούν οι παραδοσιακές διαμεθοριακές σχέσεις·

46.   επισημαίνει ότι τα προγράμματα Νέας Γειτνίασης και τα μέσα Νέας Γειτνίασης πρέπει να είναι ευχερώς προσιτά στις περιφερειακές και τοπικές κοινότητες, που πρέπει να εμπλέκονται άμεσα στη διαχείρισή τους· καλεί από την άποψη αυτή την Επιτροπή να αρχίσει την εγκατάσταση προξενικής υποδομής της ΕΕ στις μεθοριακές περιοχές, έτσι ώστε να αντιμετωπίσει την απαραίτητη απλούστευση των διαδικασιών θεώρησης και να διευκολύνει την αποκεντρωμένη υλοποίηση των προγραμμάτων·

47.   χαιρετίζει την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για την τοπική διασυνοριακή κυκλοφορία στα εξωτερικά χερσαία σύνορα των κρατών μελών και θεωρεί την πρόταση αυτή σημαντικό βήμα που θα διασφαλίσει ότι τα νέα σύνορα Σένγκεν δεν θα παρεμποδίσουν το εμπόριο, τις κοινωνικές και πολιτιστικές ανταλλαγές ή την περιφερειακή συνεργασία· επισημαίνει, ωστόσο, ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι όσον αφορά άλλες, πέραν των παραμεθόριων, περιοχές στις αντίστοιχες γειτονικές χώρες και ότι πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, όπου αυτό είναι δυνατόν·

48.   επισημαίνει ρητώς, σε αυτό το πλαίσιο, και για άλλη μια φορά το σημαντικό ρόλο των νέων κρατών μελών στην αυξημένη προσπάθεια προς την κατεύθυνση του πολιτικού διαλόγου στα σύνορά τους, της βαθμιαίας οικοδόμησης ζώνης ελεύθερου εμπορίου μέσω εθνικών σχεδίων δράσης και εμβάθυνσης της διασυνοριακής συνεργασίας·

49.   είναι πεπεισμένο ότι η ύπαρξη διαφόρων οργανισμών στους οποίους συμμετέχουν οι χώρες στις οποίες αναφέρεται το παρόν ψήφισμα αποτελεί θετικό σημείο αφετηρίας για τη διασφάλιση μιας πολυμερούς θεσμικής διάστασης στη στρατηγική της Ένωσης και για τη διαχείριση των κοινών πολιτικών· τονίζει ότι ο συνακόλουθος πολιτικός και θεσμικός διάλογος πρέπει να λάβουν υπόψη τις διάφορες διαρθρώσεις: κυβερνητικής, κοινοβουλευτικής, περιφερειακής και τοπικής διακυβέρνησης και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·

50.   υποστηρίζει, σε σχέση με την πρωτοβουλία "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις",

   - την ενίσχυση της κοινής παρέμβασης της ΕΕ σε υφιστάμενους διεθνείς οργανισμούς (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OΑΣΕ), Συμβούλιο της Ευρώπης)·
   - στενότερη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, με ιδιαίτερο τρόπο λόγω της εμπειρίας του στον τομέα της παγίωσης των δημοκρατικών διαδικασιών και την εδραίωση του κράτους δικαίου·
   - να ληφθεί υπόψη η πιθανότητα διεύρυνσης του OΑΣΕ προς τις χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής ή τουλάχιστον η ανάπτυξη των σχέσεων συνεργασίας με αυτές·
   - την αναζωογόνηση της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης ως μέσου συνεργασίας στο πλαίσιο της πολιτικής ευρύτερης Ευρώπης - γειτονικών σχέσεων στο οποίο να μπορούν να συμμετάσχουν οι χώρες του Νότιου Καυκάσου ως πλήρη μέλη·
   - τη σύσταση Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης κατά τη διάρκεια της Ιταλικής Προεδρίας, για να δώσει σταθερή κοινοβουλευτική διάσταση στη διαδικασία της Βαρκελώνης και τη μελλοντική της διεύρυνση προς άλλες χώρες της περιοχής της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής·

51.   καλεί τις χώρες που περιλαμβάνονται στη πολιτική "ευρύτερη Ευρώπη - γειτονικές σχέσεις" και οι οποίες δεν το έχουν ακόμη πράξει, να υπογράψουν, να κυρώσουν και να εφαρμόσουν αυστηρά όλες τις ισχύουσες διεθνείς συνθήκες που αφορούν μέτρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τηρώντας πλήρως τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών· ζητεί επίσης τη λειτουργία δικτύου επαφών για την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας·

52.   τάσσεται υπέρ, προκειμένου να ενισχυθεί ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή της Μεσογείου, της δημιουργίας ανεξάρτητων θεσμών στις σχετικές χώρες οι οποίοι θα μπορούσαν να εγγυηθούν αποτελεσματική εφαρμογή των δικαιωμάτων που απορρέουν από υπογραφείσες διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες· καλεί όλες τις σχετικές χώρες που δεν το έχουν πράξει ακόμη να επικυρώσουν την πρόταση για μορατόριουμ όσον αφορά τη θανατική ποινή και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο·

53.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και των υποψηφίων χωρών, στα Ηνωμένα Έθνη, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον ΟΑΣΕ και στις κυβερνήσεις των χωρών που αναφέρονται στο παρόν ψήφισμα.

(1) Ρ5_ΤΑ(2002)0296.
(2) Ρ5_ΤΑ(2002)0020.
(3) Ρ5_ΤΑ(2003)0292.

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου