Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την πρόταση απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου που αφορά ορισμένα δικονομικά δικαιώματα στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2004)0328 –C6-0071/2004 – 2004/0113(CNS))
– έχοντας υπόψη το άρθρο 31, παράγραφος 1, στοιχείο γ), της Συνθήκης ΕΕ,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 39, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6-0071/2004),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 93 και 51 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6-0064/2005),
1. εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·
2. καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ·
3. καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·
4. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή
Τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου
Τροπολογία 1 Το κείμενο στο σύνολό του
Οι λέξεις "το ενωρίτερο δυνατό" αντικαθίστανται από τις λέξεις "χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση"
(Η τροπολογία αυτή ισχύει για όλο το κείμενο.)
Τροπολογία 2 Αιτιολογική σκέψη 5α (νέα)
(5a) Τα δικαιώματα που θεσπίζει η ΕΣΔΑ πρέπει να θεωρούνται ως ελάχιστα πρότυπα, τα οποία τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν οπωσδήποτε, όπως θα πρέπει να τηρούν και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τροπολογία 3 Αιτιολογική σκέψη 7
(7) Η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στηρίζεται σε υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών. Προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη αυτή, η παρούσα απόφαση-πλαίσιο προβλέπει ορισμένες εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Πρόκειται για εγγυήσεις που απηχούν τις παραδόσεις των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της ΕΣΔΑ.
(7) Η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στηρίζεται σε υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών. Προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη αυτή, η παρούσα απόφαση-πλαίσιο προβλέπει ορισμένες εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Πρόκειται για εγγυήσεις που απηχούν τις παραδόσεις των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της ΕΣΔΑ και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τροπολογία 51 Αιτιολογική σκέψη 8
(8) Οι προτεινόμενες διατάξεις δεν αποσκοπούν στο να επηρεάσουν τις ειδικές ρυθμίσεις που ισχύουν στο πλαίσιο των εθνικών νομοθεσιών με σκοπό την καταπολέμηση ορισμένων σοβαρών και περίπλοκων μορφών εγκληματικότητας, όπως είναι, ιδίως, η τρομοκρατία.
(8) Οι προτεινόμενες διατάξεις δεν αποσκοπούν στο να επηρεάσουν τις ειδικές ρυθμίσεις που ισχύουν στο πλαίσιο των εθνικών νομοθεσιών με σκοπό την καταπολέμηση ορισμένων σοβαρών και περίπλοκων μορφών εγκληματικότητας, όπως είναι, ιδίως, η τρομοκρατία. Όλα τα μέτρα πρέπει να είναι σύμφωνα με την ΕΣΔΑ και με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τροπολογία 5 Αιτιολογική σκέψη 10
(10) Έχουν προσδιορισθεί οι ακόλουθοι πέντε τομείς ως κατάλληλοι για να ξεκινήσει από αυτούς η εφαρμογή κοινών προτύπων: δικαίωμα σε παράσταση δικηγόρου, πρόσβαση σε διερμηνεία και μετάφραση, διασφάλιση της παροχής ειδικής φροντίδας σε πρόσωπα που τη χρειάζονται λόγω της ανικανότητάς τους να παρακολουθήσουν τη διαδικασία, προξενική συνδρομή προς αλλοδαπούς κρατούμενους και γραπτή γνωστοποίηση στους υπόπτους και τους κατηγορούμενους των δικαιωμάτων τους.
(10) Για την προώθηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών θα πρέπει να προβλέπονται διασφαλίσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τόσο των υπόπτων όσο και των θυμάτων και των μαρτύρων εγκλημάτων. Ωστόσο, η παρούσα απόφαση-πλαίσιο εστιάζεται κυρίως στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των υπόπτων. Έχουν προσδιορισθεί οι ακόλουθοι πέντε τομείς ως κατάλληλοι για να ξεκινήσει από αυτούς η εφαρμογή κοινών προτύπων: δικαίωμα σε παράσταση δικηγόρου, πρόσβαση σε διερμηνεία και μετάφραση, διασφάλιση της παροχής ειδικής φροντίδας σε πρόσωπα που τη χρειάζονται λόγω της ανικανότητάς τους να παρακολουθήσουν τη διαδικασία, προξενική συνδρομή προς αλλοδαπούς κρατούμενους και γραπτή γνωστοποίηση στους υπόπτους και τους κατηγορούμενους των δικαιωμάτων τους και το οργανωμένο έγκλημα.
Τροπολογία 6 Αιτιολογική σκέψη 10α (νέα)
(10a) Η παρούσα απόφαση-πλαίσιο πρέπει να επανεξεταστεί εντός δύο ετών, μετά την έναρξη ισχύος της υπό το φως της κτηθείσας εμπειρίας. Θα πρέπει να αναθεωρηθεί, εφόσον απαιτείται, για τη βελτίωση των θεσπιζομένων διασφαλίσεων.
Τροπολογία 8 Αιτιολογική σκέψη 16
(16) Το δικαίωμα σε προξενική συνδρομή υφίσταται δυνάμει του άρθρου 36 της σύμβασης της Βιέννης του 1963 περί προξενικών σχέσεων, όπου προβλέπεται ως δικαίωμα των κρατών να επικοινωνούν με τους υπηκόους τους. Με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης-πλαισίου, το συγκεκριμένο δικαίωμα δεν αναγνωρίζεται στα κράτη αλλά στους ευρωπαίους πολίτες και συγχρόνως αυξάνεται η ορατότητα και, κατ" επέκταση, η αποτελεσματικότητα του δικαιώματος. Παρόλα αυτά, υπό μία πιο μακροπρόθεσμη θεώρηση, η δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης όπου επικρατεί αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών αναμένεται να αμβλύνει και, σε τελική ανάλυση, να εξαλείψει την αναγκαιότητα της προξενικής συνδρομής.
(16) Το δικαίωμα σε προξενική συνδρομή υφίσταται δυνάμει του άρθρου 36 της σύμβασης της Βιέννης του 1963 περί προξενικών σχέσεων, όπου προβλέπεται ως δικαίωμα των κρατών να επικοινωνούν με τους υπηκόους τους. Με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης-πλαισίου, το συγκεκριμένο δικαίωμα δεν αναγνωρίζεται στα κράτη αλλά στους ευρωπαίους πολίτες και συγχρόνως αυξάνεται η ορατότητα και, κατ" επέκταση, η αποτελεσματικότητα του δικαιώματος.
Τροπολογία 9 Αιτιολογική σκέψη 17
(17) Η γραπτή γνωστοποίηση σε υπόπτους και κατηγορούμενους των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους συνιστά μέτρο που ενισχύει τον δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας και διασφαλίζει μέχρι ενός σημείου το ότι κάθε πρόσωπο που είναι ύποπτο ή κατά του οποίου έχει απαγγελθεί κατηγορία για την τέλεση αξιόποινης πράξεως γνωρίζει τα δικαιώματά του. Εάν οι ύποπτοι και κατηγορούμενοι δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, είναι δυσκολότερο γι" αυτούς να διεκδικήσουν το ευεργέτημα των εν λόγω δικαιωμάτων. Το πρόβλημα αυτό διευθετείται με τη γραπτή γνωστοποίηση των δικαιωμάτων των υπόπτων, μέσω της απλής επίδοσης σε αυτούς ενός "Εγγράφου δικαιωμάτων".
(17) Η γραπτή γνωστοποίηση σε υπόπτους και κατηγορούμενους των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους συνιστά μέτρο που ενισχύει τον δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας και διασφαλίζει μέχρι ενός σημείου το ότι κάθε πρόσωπο που είναι ύποπτο ή κατά του οποίου έχει απαγγελθεί κατηγορία για την τέλεση αξιόποινης πράξεως γνωρίζει τα δικαιώματά του. Εάν οι ύποπτοι και κατηγορούμενοι δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, είναι δυσκολότερο γι" αυτούς να διεκδικήσουν το ευεργέτημα των εν λόγω δικαιωμάτων. Το πρόβλημα αυτό διευθετείται με τη γραπτή γνωστοποίηση των δικαιωμάτων των υπόπτων, μέσω της απλής επίδοσης σε αυτούς ενός "Εγγράφου δικαιωμάτων". Οι ύποπτοι που παρουσιάζουν περιορισμένη ικανότητα όρασης ή δυσχέρειες ανάγνωσης θα πρέπει να ενημερώνονται προφορικώς σχετικά με τα θεμελιώδη τους δικαιώματα.
Τροπολογία 10 Αιτιολογική σκέψη 18
(18) Είναι απαραίτητη η καθιέρωση μηχανισμού για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της παρούσας απόφασης-πλαισίου. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη είναι σκόπιμο να συγκεντρώνουν και να καταγράφουν πληροφορίες ενόψει της αξιολόγησης και παρακολούθησης. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται θα χρησιμοποιούνται από την Επιτροπή για την κατάρτιση εκθέσεων και θα καθίστανται διαθέσιμες στους πολίτες. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη, διότι έκαστο κράτος μέλος θα γνωρίζει ότι τα υπόλοιπα κράτη μέλη συμμορφώνονται με τα δικαιώματα που είναι συνυφασμένα με μια δίκαιη δίκη.
(18) Είναι απαραίτητη η καθιέρωση μηχανισμού για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της παρούσας απόφασης-πλαισίου. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη είναι σκόπιμο να συγκεντρώνουν και να καταγράφουν πληροφορίες συμπεριλαμβανομένων και πληροφοριών από ΜΚΟ, διακυβερνητικών οργανώσεων και επαγγελματικών φορέων, δικηγόρων, διερμηνέων και μεταφραστών, ενόψει της αξιολόγησης και παρακολούθησης. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται θα χρησιμοποιούνται από την Επιτροπή για την κατάρτιση εκθέσεων και θα καθίστανται διαθέσιμες στους πολίτες. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη, διότι έκαστο κράτος μέλος θα γνωρίζει ότι τα υπόλοιπα κράτη μέλη συμμορφώνονται με τα δικαιώματα που είναι συνυφασμένα με μια δίκαιη δίκη.
Τροπολογία 11 Άρθρο 1, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο
Οι ανωτέρω διαδικασίες καλούνται στο εξής "ποινικές διαδικασίες".
Διαγράφεται
Τροπολογία 12 Άρθρο 1, παράγραφος 2
2. Τα δικαιώματα ισχύουν για κάθε πρόσωπο που είναι ύποπτο για την τέλεση αξιόποινης πράξεως ("ύποπτος") από τη στιγμή κατά την οποία το πρόσωπο αυτό ενημερώνεται από τις αρμόδιες αρχές κράτους μέλους ότι είναι ύποπτο για την τέλεση αξιόποινης πράξεως μέχρι την έκδοση σχετικής οριστικής δικαστικής απόφασης.
2. Τα δικαιώματα ισχύουν για κάθε πρόσωπο που είναι ύποπτο για την τέλεση αξιόποινης πράξεως ("ύποπτος") ή, όταν ο ύποπτος είναι νομικό πρόσωπο, για τον εκπρόσωπο του νομικού προσώπου, από τη στιγμή κατά την οποία οι αρμόδιες αρχές κράτους μέλους προσεγγίζουν τον ύποπτο μέχρι την έκδοση σχετικής οριστικής δικαστικής αποφάσεως, συμπεριλαμβανομένης της αποφάσεως περί επιβολής ποινής και της αποφάσεως επί της τυχόν εφέσεως.
Τροπολογία 13 Άρθρο 1α (νέο)
Άρθρο 1α
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης-πλαισίου, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
α) ως "συνδρομή δικηγόρου" νοείται:
- η αρωγή που παρέχει δικηγόρος ή άτομο που διαθέτει επαρκή προσόντα κατά την έννοια του άρθρου 4, παράγραφος 1, σε ύποπτο πριν και κατά τη διάρκεια κάθε αστυνομικής ανάκρισης σε σχέση με το αδίκημα για το οποίο κατηγορείται ο ύποπτος·
- η αρωγή που παρέχεται σε ύποπτο και η εκπροσώπησή του από δικηγόρο ή άτομο που διαθέτει επαρκή προσόντα κατά την έννοια του άρθρου 4, παράγραφος 1, καθ' όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας.
β) ως "ποινική διαδικασία" νοείται:
i) η διαδικασία για τη διαπίστωση της ενοχής ή αθωότητας του υπόπτου ή για την επιβολή ποινής σ" αυτόν·
ii) η έφεση στο πλαίσιο της διαδικασίας που περιγράφεται στο σημείο (i) ή
iii) η διαδικασία την οποία κινούν διοικητικές αρχές σε σχέση με πράξεις αξιόποινες κατά το δίκαιο ενός κράτους μέλους και όταν η απόφαση μπορεί να οδηγήσει σε δίκη ενώπιον δικαστηρίου με ειδική δικαιοδοσία σε ποινικά ζητήματα.
γ) ως "άτομα εξομοιούμενα με μέλη της οικογένειας" νοούνται:
- άτομα τα οποία, σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους, συμβιώνουν με τον ύποπτο στο πλαίσιο καταχωρισμένης ή άλλως νομιμοποιημένης σχέσης ατόμων του ιδίου φύλου,
- άτομα τα οποία συνοικούν μονίμως με τον ύποπτο στο πλαίσιο μη έγγαμης σχέσης.
Τροπολογία 14 Άρθρο 1β (νέο)
Άρθρο 1β
Δικαίωμα υπεράσπισης
Πριν προβούν σε δηλώσεις ή μόλις τους επιβληθούν μέτρα στερητικά της ελευθερίας, αναλόγως του ποιά από τις ενέργειες αυτές προηγείται, οι ύποπτοι έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται από τις αρχές για τις εναντίον τους κατηγορίες και για τους λόγους για τους οποίους θεωρούνται ύποπτοι.
Τροπολογία 15 Άρθρο 2
1. Κάθε ύποπτος, εφόσον το επιθυμεί, δικαιούται να λάβει συνδρομή δικηγόρου το ενωρίτερο δυνατό και καθ" όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας.
1. Κάθε ύποπτος δικαιούται τη συνδρομή δικηγόρου χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση (εντός 24 ωρών από τη σύλληψη).
2. Κάθε ύποπτος δικαιούται να λάβει συνδρομή δικηγόρου πριν να απαντήσει σε οποιαδήποτε ερώτηση σχετικά με την εις βάρος του κατηγορία.
2. Κάθε ύποπτος δικαιούται τη συνδρομή δικηγόρου οπωσδήποτε πριν από κάθε ανάκριση, σε κάθε στάδιο της ποινικής διαδικασίας και κατά τη διάρκεια κάθε είδους ανάκρισης.
Τροπολογία 16 Άρθρο 2, παράγραφος 2α (νέα)
2α. Οι ύποπτοι δικαιούνται:
- να έρχονται σε επαφή κατ' ιδίαν με το δικηγόρο τους, έστω και αν για λόγους ασφαλείας επιβάλλεται να παραμένουν υπό αστυνομική επιτήρηση, και η συνομιλία τους με τον δικηγόρο πρέπει να παραμείνει απολύτως εμπιστευτική.
- να έχουν πρόσβαση σε όλο το υλικό που αφορά την ποινική διαδικασία, μεταξύ άλλων μέσω του δικηγόρου τους.
- να ενημερώνεται ο δικηγόρος τους για την εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας και να παρίσταται αυτός κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.
- να παρίσταται και να υποβάλλει ερωτήσεις ο δικηγόρος τους ενώπιον του δικαστηρίου, τόσο στο στάδιο που προηγείται της δίκης όσο και κατά τη διάρκεια της ίδιας της δίκης.
Τροπολογία 17 Άρθρο 2, παράγραφος 2β (νέα)
2β. Η στέρηση του δικαιώματος συνδρομής δικηγόρου συνεπάγεται ακύρωση όλων των μετέπειτα πράξεων και όσων πράξεων εξαρτώνται από αυτές κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας.
Τροπολογία 18 Άρθρο 2, παράγραφος 2γ (νέα)
2γ. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ο δικηγόρος έχει πρόσβαση στο συνολικό φάκελο της υπόθεσης εντός ευλόγου χρόνου, επαρκούς για την προετοιμασία της υπεράσπισης.
Τροπολογία 19 Άρθρο 3, εισαγωγικό μέρος
Κατά παρέκκλιση του δικαιώματος του εκάστοτε υπόπτου να αρνείται τη λήψη συνδρομής δικηγόρου ή να εκπροσωπεί ο ίδιος τον εαυτό του στη διαδικασία, είναι υποχρεωτικό να προσφέρεται σε ορισμένους υπόπτους συνδρομή δικηγόρου, προκειμένου να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας. Αντιστοίχως, τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη δυνατότητα παροχής συνδρομής δικηγόρου σε κάθε ύποπτο στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Κατά παρέκκλιση του δικαιώματος του εκάστοτε υπόπτου να αρνείται τη λήψη συνδρομής δικηγόρου ή να εκπροσωπεί ο ίδιος τον εαυτό του στη διαδικασία, είναι υποχρεωτικό να προσφέρεται σε υπόπτους συνδρομή δικηγόρου, προκειμένου να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας. Αντιστοίχως, τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη δυνατότητα παροχής συνδρομής δικηγόρου σε κάθε ύποπτο, και ιδίως στις εξής περιπτώσεις:
Τροπολογία 20 Άρθρο 3, δεύτερη περίπτωση
- όταν έχει απαγγελθεί επίσημη κατηγορία κατά του υπόπτου για την τέλεση αξιόποινης πράξης η οποία συνδέεται με περίπλοκα αντικειμενικά ή νομικά δεδομένα ή η οποία επισύρει αυστηρή τιμωρία, ιδίως εάν σε κράτος μέλος προβλέπεται για το συγκεκριμένο αδίκημα ως υποχρεωτική η επιβολή ποινής φυλάκισης άνω του ενός έτους· ή
- όταν έχει απαγγελθεί επίσημη κατηγορία κατά του υπόπτου για την τέλεση αξιόποινης πράξης η οποία συνδέεται με περίπλοκα αντικειμενικά ή νομικά δεδομένα ή η οποία επισύρει αυστηρή τιμωρία, ιδίως εάν σε κράτος μέλος προβλέπεται για το συγκεκριμένο αδίκημα ως υποχρεωτική η επιβολή ποινής φυλάκισης· ή
Τροπολογία 21 Άρθρο 3, πέμπτη περίπτωση
- εάν ο ύποπτος δείχνει να μην μπορεί να κατανοήσει ή να παρακολουθήσει το περιεχόμενο ή το νόημα της διαδικασίας εξαιτίας της ηλικίας του ή της διανοητικής, σωματικής ή ψυχικής του κατάστασης.
- εάν ο ύποπτος ενδέχεται ή δείχνει να μην μπορεί να κατανοήσει ή να παρακολουθήσει το περιεχόμενο ή το νόημα της διαδικασίας εξαιτίας της ηλικίας του ή της διανοητικής, σωματικής ή ψυχικής του κατάστασης.
Τροπολογία 22 Άρθρο 3, περίπτωση 5α (νέα)
- όταν ο ύποπτος κρατείται προκειμένου να προβεί σε δηλώσεις στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας.
Τροπολογία 23 Άρθρο 4, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι νομική συνδρομή δυνάμει της παρούσας απόφασης-πλαισίου επιτρέπεται να παρέχεται μόνο από δικηγόρους που πληρούν τον ορισμό του δικηγορικού επαγγέλματος σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 98/5/ΕΚ.
1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι νομική συνδρομή δυνάμει της παρούσας απόφασης-πλαισίου επιτρέπεται να παρέχεται από δικηγόρους που πληρούν τον ορισμό του δικηγορικού επαγγέλματος σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο α), της οδηγίας 98/5/ΕΚ ή από άλλα άτομα που διαθέτουν επαρκή προσόντα σύμφωνα με τις ισχύουσες εθνικές νομοθετικές διατάξεις.
Τροπολογία 24 Άρθρο 4, παράγραφος 2
2. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν την ύπαρξη μηχανισμού για την αντικατάσταση ενός δικηγόρου εάν διαπιστωθεί ότι η νομική συνδρομή την οποία παρέχει δεν είναι αποτελεσματική.
2. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν την ανάθεση σε ανεξάρτητο φορέα της αρμοδιότητας για την εξέταση παραπόνων σχετικά με την αποτελεσματικότητα των συνηγόρων. Εφόσον ενδείκνυται, ο εν λόγω φορέας μπορεί να προβλέπει την αντικατάσταση ενός δικηγόρου.
Τροπολογία 25 Άρθρο 4, παράγραφος 2α (νέα)
2α. Ως αφετηρία για τον υπολογισμό των δικονομικών προθεσμιών που προβλέπει η παρούσα απόφαση-πλαίσιο λαμβάνεται μόνον η κοινοποίηση στο δικηγόρο, ανεξαρτήτως του αν έχει προηγηθεί κοινοποίηση στον ύποπτο.
Τροπολογία 26 Άρθρο 5, παράγραφος 1
1. Οσάκις είναι εφαρμοστέο το άρθρο 3, το κόστος της συνδρομής δικηγόρου αναλαμβάνεται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από τα κράτη μέλη εάν θεωρηθεί ότι το κόστος αυτό θα προκαλούσε υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση στον ύποπτο ή στα συντηρούμενα από αυτόν πρόσωπα.
1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι δαπάνες της συνδρομής δικηγόρου και τα δικαστικά έξοδα (αμοιβές ή δαπάνες) αναλαμβάνονται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από το κράτος μέλος στο οποίο διεξάγεται η ποινική διαδικασία εάν θεωρηθεί ότι το κόστος αυτό θα προκαλούσε υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση στον ύποπτο ή στα συντηρούμενα από αυτόν πρόσωπα ή στα πρόσωπα που έχουν αναλάβει τη συντήρησή του.
Τροπολογία 27 Άρθρο 6, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την παροχή δωρεάν διερμηνείας σε κάθε ύποπτο που δεν κατανοεί τη γλώσσα της διαδικασίας, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε ο ύποπτος, εφόσον δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί τη γλώσσα της διαδικασίας, να επικουρείται δωρεάν από διερμηνέα σε κάθε στάδιο και βαθμό της διαδικασίας, καθώς και, μετά από αίτημά του, στις συνομιλίες με το δικηγόρο του.
Τροπολογία 28 Άρθρο 6, παράγραφος 2
2. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, οσάκις είναι απαραίτητο, παρέχεται στον ύποπτο δωρεάν διερμηνεία των συμβουλών δικηγόρου που του παρέχονται καθ" όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας.
2. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, εφόσον ο ύποπτος δεν κατανοεί ή δεν ομιλεί τη γλώσσα της διαδικασίας, παρίσταται διερμηνέας:
- σε όλες τις συναντήσεις μεταξύ του υπόπτου και του δικηγόρου του, όταν ο δικηγόρος ή ο ύποπτος το θεωρούν αναγκαίο·
- οσάκις ο ύποπτος ανακρίνεται από όργανα επιβολής του νόμου σχετικά με το αδίκημα για το οποίο θεωρείται ύποπτος·
- οσάκις ο ύποπτος καλείται να εμφανιστεί στο δικαστήριο για λόγους που αφορούν το αδίκημα.
Τροπολογία 29 Άρθρο 6, παράγραφος 3α (νέα)
3α. Οι διερμηνείς που έχουν διορισθεί ενώπιον των αρμοδίων δικαστικών αρχών καταχωρίζονται σε εθνικό μητρώο διερμηνέων.
Τροπολογία 30 Άρθρο 7, παράγραφος 1
1. Οσάκις ο ύποπτος δεν κατανοεί τη γλώσσα της διαδικασίας, τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη δωρεάν μετάφραση όλων των κρίσιμων εγγράφων, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
1. Οσάκις ο ύποπτος δεν κατανοεί τη γλώσσα της διαδικασίας, τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη δωρεάν μετάφραση όλων των κρίσιμων εγγράφων σε μία από τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε άλλη γλώσσα που κατανοεί ο ύποπτος, εφόσον ενδείκνυται, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
Τροπολογία 31 Άρθρο 7, παράγραφος 2
2.Η απόφαση για το ποια έγγραφα πρέπει υποχρεωτικά να μεταφράζονται λαμβάνεται από τις αρμόδιες αρχές. Ο συνήγορος του υπόπτου δύναται να ζητήσει τη μετάφραση και άλλων εγγράφων.
Διαγράφεται
Τροπολογία 32 Άρθρο 8, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέριμναώστε οι μεταφραστές και διερμηνείς που καλούνται να παράσχουν υπηρεσίες να διαθέτουν ικανοποιητικό επίπεδο κατάρτισης, ώστε να μπορούν να παρέχουν ακριβή μετάφραση ή διερμηνεία.
1. Τα κράτη μέλη μεριμνούνγια την κατάρτιση εθνικού μητρώου ορκωτών μεταφραστών και διερμηνέων με δυνατότητα εγγραφής σε αυτό επαγγελματιών από όλα τα κράτη μέλη που διαθέτουν αντίστοιχα προσόντα σε ολόκληρη την Ένωση. Οι εγγεγραμμένοι στο μητρώο υποχρεούνται να τηρούν τον εθνικό ή κοινοτικό κώδικα δεοντολογίας με σκοπό την εξασφάλιση της αμερόληπτης και πιστής άσκησης της μετάφρασης και της διερμηνείας.
Τροπολογία 33 Άρθρο 9
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέριμνα ώστε, οσάκις η διαδικασία διεξάγεται μέσω διερμηνέα, να πραγματοποιείται σχετική ηχογράφηση ή βιντεοσκόπηση, προκειμένου να είναι δυνατός ο έλεγχος της ποιότητας. Σε περίπτωση νομικής αμφισβήτησης, διατίθεται σε οποιοδήποτε μέρος αντίγραφο σε γραπτή μορφή του περιεχομένου της ηχογράφησης ή βιντεοσκόπησης, το οποίο, ωστόσο, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για να ελεγχθεί η ακρίβεια της διερμηνείας.
Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, οσάκις η διαδικασία διεξάγεται μέσω διερμηνέα, να πραγματοποιείται σχετική ηχογράφηση ή βιντεοσκόπηση, προκειμένου να είναι δυνατός ο έλεγχος της ποιότητας. Σε περίπτωση νομικής αμφισβήτησης, διατίθεται σε οποιοδήποτε μέρος αντίγραφο σε γραπτή μορφή του περιεχομένου της ηχογράφησης ή βιντεοσκόπησης.
Τροπολογία 34 Άρθρο 10, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη φροντίζουν για την παροχή ειδικής φροντίδας σε κάθε ύποπτο που αδυνατεί να κατανοήσει ή να παρακολουθήσει το περιεχόμενο ή το νόημα της διαδικασίας εξαιτίας της ηλικίας του ή της διανοητικής, σωματικής ή ψυχικής του κατάστασης, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
1. Τα κράτη μέλη φροντίζουν για την παροχή ειδικής φροντίδας σε κάθε ύποπτο που αδυνατεί να κατανοήσει ή να παρακολουθήσει το περιεχόμενο ή το νόημα της διαδικασίας εξαιτίας της ηλικίας του, της κατάστασης της υγείας του, της φυσικής ή ψυχικής μειονεξίας του, του αναλφαβητισμού ή των ειδικών συγκινησιακών συνθηκών, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο δίκαιος χαρακτήρας της διαδικασίας.
Τροπολογία 35 Άρθρο 10, παράγραφος 3α (νέα)
3α. Η μη αξιολόγηση και γνωστοποίηση της ειδικής αδυναμίας των υπόπτων συνεπάγεται, εφόσον δεν επανορθωθεί, την ακύρωση κάθε μετέπειτα πράξης της ποινικής διαδικασίας.
Τροπολογία 36 Άρθρο 11, παράγραφος 2
2. Τα κράτη μέλη φροντίζουν για την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης όποτε αυτή είναι απαραίτητη.
2. Τα κράτη μέλη φροντίζουν για την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ψυχολογικής στήριξης όποτε αυτή είναι απαραίτητη, και εφόσον ο ύποπτος ή ο δικηγόρος του το κρίνουν αναγκαίο.
Τροπολογία 37 Άρθρο 11, παράγραφος 3
3. Οσάκις ενδείκνυται, η ειδική φροντίδα περιλαμβάνει ενδεχομένως το δικαίωμα στην παρουσία τρίτου κατά την τυχόν ανάκριση από τις αστυνομικές ή δικαστικές αρχές.
3. Κάθε ύποπτος που δικαιούται ειδικής φροντίδας ή ο δικηγόρος του έχουν το δικαίωμα να ζητούν την παρουσία τρίτου κατά την τυχόν ανάκριση από τις αστυνομικές ή δικαστικές αρχές.
Τροπολογία 38 Άρθρο 12, παράγραφος 1
1. Κάθε ύποπτος που τελεί υπό προσωρινή κράτηση έχει δικαίωμα στην όσο το δυνατόν ενωρίτερη ενημέρωση της οικογένειάς του, των προσώπων που εξομοιούνται με την οικογένειά του ή του εργοδότη του σχετικά με το γεγονός ότι κρατούνται.
1. Κάθε ύποπτος που τελεί υπό προσωρινή κράτηση ή μεταφέρεται σε άλλο τόπο προσωρινής κράτησης έχει δικαίωμα στην ενημέρωση της οικογένειάς του, ή των προσώπων που εξομοιούνται με την οικογένειά του σχετικά με το γεγονός ότι κρατείταιή μεταφέρεται, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
Τροπολογία 39 Άρθρο 12, παράγραφος 1α (νέα)
1a. Κάθε ύποπτος που τελεί υπό προσωρινή κράτηση έχει το δικαίωμα να ενημερώνει τον εργοδότη του σχετικά με τη σύλληψή του χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
Τροπολογία 40 Άρθρο 13, παράγραφος 2
2. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέριμνα ώστε, εάν ένας ύποπτος που κρατείται δεν επιθυμεί να λάβει συνδρομή από τις προξενικές αρχές της χώρας καταγωγής του, να προσφέρεται σε αυτόν, ως εναλλακτική δυνατότητα, η συνδρομή αναγνωρισμένης διεθνούς ανθρωπιστικής οργάνωσης.
2. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέριμνα ώστε, εάν ένας ύποπτος που κρατείται δεν επιθυμεί να λάβει συνδρομή από τις προξενικές αρχές της χώρας καταγωγής του, να προσφέρεται σε αυτόν, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, ως εναλλακτική δυνατότητα, η συνδρομή αναγνωρισμένης διεθνούς ανθρωπιστικής οργάνωσης.
Τροπολογία 41 Άρθρο 14, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη φροντίζουν ώστε όλοι οι ύποπτοι να ενημερώνονται για τα δικονομικά δικαιώματα που παρουσιάζουν άμεση χρησιμότητα γι" αυτούς με γραπτή γνωστοποίηση των δικαιωμάτων αυτών. Η εν λόγω ενημέρωση πρέπει να περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τα δικαιώματα που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση-πλαίσιο.
1. Τα κράτη μέλη φροντίζουν ώστε όλοι οι ύποπτοι να ενημερώνονται για τα δικονομικά δικαιώματα που παρουσιάζουν άμεση χρησιμότητα γι" αυτούς με γραπτή γνωστοποίηση των δικαιωμάτων αυτών. Η εν λόγω ενημέρωση πρέπει να περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τα δικαιώματα που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση-πλαίσιο. Η έγγραφη γνωστοποίηση - το Έγγραφο Δικαιωμάτων - επιδίδεται στον ύποπτο κατά την πρώτη του ανάκριση είτε στο αστυνομικό τμήμα είτε σε άλλο χώρο.
Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε το Έγγραφο Δικαιωμάτων να διατίθεται μέσω του Διαδικτύου, για ευκολότερη πρόσβαση. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν επίσης, ότι, εφόσον ο ύποπτος παρουσιάζει μειωμένη ικανότητα όρασης ή δυσχέρειες ανάγνωσης, το Έγγραφο Δικαιωμάτων πρέπει να αναγνωσθεί στο άτομο αυτό.
Τροπολογία 44 Άρθρο 14, παράγραφος 3α (νέα)
3α. Τα κράτη μέλη ορίζουν σε ποιες άλλες γλώσσες πρέπει να μεταφράζεται το Έγγραφο Δικαιωμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις περισσότερο ομιλούμενες γλώσσες στην Ένωση συνεπεία της μετανάστευσης ή της παραμονής πολιτών από τρίτες χώρες στην Ένωση. Εφαρμόζονται οι παράγραφοι 2 και 3.
Τροπολογία 45 Άρθρο 14, παράγραφος 4
4. Τα κράτη μέλη θεσπίζουν ρύθμιση βάσει της οποίας τόσο ο υπάλληλος επιβολής του νόμου όσο και ο ύποπτος, εφόσον συναινεί, υπογράφουν το έγγραφο δικαιωμάτων, ως απόδειξη του ότι το υπόψη έγγραφο προσεφέρθη προς επίδοση, επιδόθηκε και παραλήφθηκε. Το έγγραφο δικαιωμάτων πρέπει να διατίθεται σε δύο αντίτυπα, εκ των οποίων το ένα (υπογεγραμμένο) αντίτυπο φυλάσσεται από τον υπάλληλο επιβολής του νόμου, ενώ το άλλο (υπογεγραμμένο) αντίτυπο φυλάσσεται από τον ύποπτο. Πρέπει δε να καταχωρείται στα πρακτικά σημείωση για το ότι το έγγραφο δικαιωμάτων προσεφέρθη πράγματι προς επίδοση και για το κατά πόσον ο ύποπτος δέχτηκε να το υπογράψει.
4. Η αρχή που κινεί τη διαδικασία συντάσσει αποδεικτικό για την επίδοση της ανακοίνωσης των δικαιωμάτων στον ύποπτο, στο οποίο σημειώνονται η ώρα της επίδοσης και, ενδεχομένως, τα πρόσωπα που ήταν παρόντα.
Τροπολογία 46 Άρθρο 14α (νέο)
Άρθρο 14α
Απαγόρευση της δημιουργίας διακρίσεων
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν προληπτικά μέτρα έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι κάθε ύποπτος, ανεξάρτητα από τη φυλετική ή εθνοτική του προέλευσή, ή τον γενετήσιο προσανατολισμό του, έχει ίση πρόσβαση στη νομική συνδρομή και ίση μεταχείριση σε κάθε στάδιο των ποινικών διαδικασιών.
Τροπολογία 47 Άρθρο 15, παράγραφος 1
1. Τα κράτη μέλη διευκολύνουν τη συγκέντρωση των πληροφοριών που απαιτούνται για την αξιολόγηση και παρακολούθηση της παρούσας απόφασης-πλαισίου.
1. Κάθε χρόνοτα κράτη μέλη συγκεντρώνουν, μεταξύ άλλων από ΜΚΟ, διακυβερνητικούς οργανισμούς και επαγγελματικούς φορείς των δικηγόρων, διερμηνέων και μεταφραστών, και διαβιβάζουν στην Επιτροπή τις πληροφορίες που απαιτούνται για την αξιολόγηση και παρακολούθηση της παρούσας απόφασης-πλαισίου.
Τροπολογία 48 Άρθρο 15, παράγραφος 2
2. Η αξιολόγηση και η παρακολούθηση πραγματοποιούνται υπό την επίβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία συντονίζει την κατάρτιση εκθέσεων σχετικά με το έργο της αξιολόγησης και παρακολούθησης. Οι εκθέσεις είναι δυνατό να δημοσιεύονται.
2. Η αξιολόγηση και η παρακολούθηση πραγματοποιούνται ετησίως υπό την επίβλεψη της Επιτροπής, η οποία συντονίζει την κατάρτιση εκθέσεων σχετικά με το έργο της αξιολόγησης και παρακολούθησης. Οι εκθέσεις δημοσιεύονται.
Τροπολογία 49 Άρθρο 16, παράγραφος 1, εισαγωγικό μέρος
1. Προκειμένου να είναι δυνατή η αξιολόγηση και παρακολούθηση των διατάξεων της παρούσας απόφασης-πλαισίου, τα κράτη μέλη μεριμνούν για την τήρηση και τη διαθεσιμότητα των αναγκαίων δεδομένων, π.χ. συναφών στατιστικών δεδομένων, μεταξύ άλλων, για τα εξής θέματα:
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι μέχρι τη 31η Μαρτίου κάθε έτους, τηρούνται και διατίθενται, σε σχέση με το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, οι εξής πληροφορίες:
Τροπολογία 50 Άρθρο 16, παράγραφος 2
2.Η αξιολόγηση και η παρακολούθηση πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, μέσω της ανάλυσης των δεδομένων που διατίθενται για τον σκοπό αυτό και συγκεντρώνονται από τα κράτη μέλη κατ" εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.