Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κοινωνία της πληροφορίας (2004/2204(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Προς μια παγκόσμια εταιρική συνεργασία στον τομέα της Κοινωνίας της Πληροφορίας: η συνέχεια της Διάσκεψης Κορυφής της Γενεύης (ΠΔΚΚΠ)" (COM(2004)0111),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 9ης και 10ης Δεκεμβρίου 2004 (15472/04),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Προς μια παγκόσμια εταιρική συνεργασία στην κοινωνία της πληροφορίας: Υλοποίηση των αρχών της Γενεύης" (COM(2004)0480),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης και 9ης Μαρτίου 2004 (6606/04),
– έχοντας υπόψη τη Δήλωση Αρχών και το Σχέδιο Δράσης σχετικά με την Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΠΔΚΚΠ) που εγκρίθηκαν στη Γενεύη στις 12 Δεκεμβρίου 2003,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της UNESCO 32C/34 της 17ης Οκτωβρίου 2003 σχετικά με τη σκοπιμότητα της σύνταξης διεθνούς κανονιστικού μέσου σχετικά με την πολιτισμική ποικιλομορφία,
– έχοντας υπόψη την προκαταρκτική μελέτη του Εκτελεστικού Συμβουλίου της UNESCO της 12ης Μαρτίου 2003 σχετικά με τις τεχνικές και τις νομικές πτυχές που άπτονται της σκοπιμότητας ενός κανονιστικού μέσου σχετικά με την πολιτισμική ποικιλομορφία,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση υπό μορφήν επιστολής που διαβιβάστηκε από τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου στους Προέδρους της Επιτροπής και του Συμβουλίου στις 26 Νοεμβρίου 2003,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2003 (9686/03),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Με στόχο την παγκόσμια εταιρική σχέση της κοινωνίας της πληροφορίας: Η οπτική της ΕΕ στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Κοινωνία της Πληροφορίας (WSIS)" (COM(2003)0271),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη της UNESCO σχετικά με την πολιτισμική ποικιλομορφία της 2ας Νοεμβρίου 2001,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A6-0172/2005),
A. εκτιμώντας ότι η συνάντηση της ΠΔΚΚΠ στην Τύνιδα ("Διάσκεψη Κορυφής της Τύνιδας") η οποία πρόκειται να διεξαχθεί στις 16-18 Νοεμβρίου 2005, αποτελεί μια δεύτερη ουσιώδη φάση για την προαγωγή των ΤΠΕ ως παράγοντα αειφόρου ανάπτυξης και επιμερισμένης μεγέθυνσης, καθώς η φτώχεια δεν σημαίνει μόνο στέρηση αγαθών αλλά και στέρηση της δυνατότητας κοινωνικής ενσωμάτωσης,
B. εκτιμώντας ότι οι ΤΠΕ αποτελούν στρατηγικό εργαλείο για τις πολιτικές των κρατών και προνομιακό μέσο συνεργασίας και αναζήτησης αμοιβαίων ωφελειών χάρη στο σχέδιο δράσης μεταξύ των ανεπτυγμένων, των αναδυόμενων και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών,
Γ. εκτιμώντας ότι οι ΤΠΕ μπορούν να συμβάλουν στην παγκόσμια ισορροπία, όπως και στην ατομική πρόοδο, χρησιμεύοντας στην υλοποίηση των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετηρίδας,
Δ. εκτιμώντας ότι η απόφαση της UNESCO να εγκρίνει Σύμβαση για την πολιτιστική ποικιλομορφία αποτελεί πρωτοβουλία ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη μιας πιο αλληλέγγυας κοινωνίας της πληροφορίας, η οποία θα βασίζεται στην προστασία της ποικιλομορφίας της πολιτιστικής έκφρασης, στις διεθνείς πολιτισμικές ανταλλαγές και στην προώθηση της πολυφωνίας,
Ε. εκτιμώντας ότι η κοινωνία της πληροφορίας πρέπει να είναι ανοιχτή σε όλους, εφόσον η εκπαίδευση και η κατάρτιση, η υγεία, η έρευνα και το εμπόριο αποτελούν πρωταρχικές εφαρμογές των ΤΠΕ που βρίσκονται κοντά στους πολίτες,
ΣΤ. εκτιμώντας ότι η ανάπτυξη των ΤΠΕ πρέπει να συντείνει στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών, ώστε να είναι περισσότερο φορείς δράσης παρά καταναλωτές,
Ζ. εκτιμώντας ότι οι ΤΠΕ πρέπει να αναπτυχθούν σε πλαίσιο ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών, το οποίο να εγγυάται την πρόσβαση, την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, την πολιτισμική ποικιλομορφία και την πολυγλωσσία,
Η. εκτιμώντας ότι η αποτελεσματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης απορρέει από τον συντονισμό των κρατών μελών και τη θετική συμμετοχή της Επιτροπής, με συνοχή ως προς τους πολιτικούς της στόχους και προς τη δέσμευσή της έναντι των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών,
Θ. εκτιμώντας ότι οι ΤΠΕ είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με μια κοινωνία που βασίζεται στη γνώση και στην πληροφορία, σύμφωνα με τη Στρατηγική της Λισαβόνας για την Ένωση και τη δήλωση της Βαρκελώνης,
Ι. εκτιμώντας ότι η Ένωση έχει να διαδραματίσει μείζονα ρόλο στη γεωγραφική και κοινωνική μείωση του ψηφιακού χάσματος μέσω της επιτυχίας των εσωτερικών πολιτικών της και μέσω της ανάπτυξης μιας εταιρικής σχέσης στην οποία θα συμμετέχουν οι δημόσιες αρχές, οι επιχειρήσεις και η κοινωνία των πολιτών,
ΙΑ. εκτιμώντας ότι η Ένωση διαθέτει μέσα για την καταπολέμηση του ψηφιακού χάσματος: πολιτική αναπτυξιακής βοήθειας, διεθνή οικονομική και επιστημονική συνεργασία, χρηματοδοτικούς οργανισμούς (όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ)),
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αποδείξει, εγκρίνοντας κοινό νομοθετικό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, την εξέχουσα σημασία μιας ανοικτής και ανταγωνιστικής αγοράς για τη δημιουργία επενδύσεων στις νέες υπηρεσίες και την προσφορά συνδέσεων ταχείας ροής σε προσιτές τιμές,
ΙΓ. εκτιμώντας ότι το δικαίωμα στην εκπαίδευση και το δικαίωμα πρόσβασης στην επαγγελματική κατάρτιση και τη συμπληρωματική κατάρτιση περιλαμβάνονται ως θεμελιώδη δικαιώματα στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
1. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανανέωση της δέσμευσης του Συμβουλίου να εργαστεί για την επιτυχία της δεύτερης φάσης της ΠΔΚΚΠ·
2. εγκρίνει στο σύνολό τους τις προτάσεις της Επιτροπής, ιδίως σε ό,τι αφορά τον αποφασιστικό ρόλο ενός ρυθμιστικού πλαισίου ευνοϊκού για τις επενδύσεις, τις εφαρμογές των ΤΠΕ στους τομείς προτεραιότητας, όπως η διακυβέρνηση επί γραμμής (on line), τη σημασία της έρευνας και της καινοτομίας, καθώς και τη συμβολή των ΤΠΕ στην ανάπτυξη· αναμένει από την Επιτροπή να αναπτύξει στρατηγική που να είναι σύμφωνη με τα σχέδια παγκόσμιας δράσης ΠΔΚΚΠ που θα αποφασιστούν στη διάσκεψη της Τύνιδας·
3. επισημαίνει:
‐
ότι ο καλός συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών διευκόλυνε τη συμμετοχή της Επιτροπής στη διαδικασία της ΠΔΚΚΠ και, ιδιαίτερα, στην ομάδα εργασίας "Διακυβέρνηση του Διαδικτύου", και
‐
ότι η εμπειρία της Ένωσης της επιτρέπει να συμβάλει θετικά σε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που ευνοεί την υλοποίηση του σχεδίου δράσης ΠΔΚΚΠ·
4. υπογραμμίζει:
‐
ότι, καθώς η ανάπτυξη των ΤΠΕ θα μπορούσε να διευρύνει το ψηφιακό χάσμα ευνοώντας εκείνους που έχουν πρόσβαση σε αυτές και γνωρίζουν να τις χρησιμοποιούν, αυτός ο κίνδυνος πρέπει να ληφθεί υπόψη σε όλες τις συνιστώμενες δράσεις, μέσω της προσαρμογής τους στις περιφερειακές, εθνικές ή τοπικές περιστάσεις,
‐
ότι, καθώς οι ΤΠΕ συμβάλουν στην ανταγωνιστικότητα και στην άνοδο του επιπέδου των γνώσεων και των ικανοτήτων, θα πρέπει να δοθεί εξίσου μεγάλη σημασία στις οικονομικές και πολιτισμικές επιπτώσεις της ανάπτυξης των ΤΠΕ, ώστε να είναι χρήσιμη για την απασχόληση, για τις επιχειρήσεις και για την κοινωνική συνοχή,
‐
ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα προβλήματα που ενδέχεται να ανακύψουν από τη συγκέντρωση των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και Διαδικτύου και το περιεχόμενό τους· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τις συνέπειες μιας τέτοιας συγκέντρωσης,
‐
ότι η πρόσβαση σε ατομικό επίπεδο πρέπει, συνεπώς, να αναπτυχθεί εξίσου με τη συλλογική πρόσβαση,
‐
ότι η ηλεκτρονική ένταξη (e-Inclusion) πρέπει να αφορά την πρόσβαση, την προσφορά υπηρεσιών επί γραμμής (δημόσια διοίκηση, συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση, υγεία και εμπόριο) και την διδασκαλία και εκμάθηση της χρήσης τους, ενδεχομένως με δωρεάν χορήγηση των πλέον απαραίτητων βασικών παροχών με τη συναίνεση όλων των εταίρων και ότι η ελεύθερη και ανοιχή πηγή λογισμικού (Free/Libre and Open Source Software-FLOSS) αποτελεί μέθοδο πρόσβασης σε αυτές τις υπηρεσίες·
5. επιμένει:
‐
στον στρατηγικό ρόλο της έρευνας και τεχνολογίας σε κάθε στάδιο και επίπεδο της διαδικασίας : ανάπτυξη και επέκταση νέων τεχνολογιών, διαδικασίες σύγκρισης και αξιολόγησης του σχεδίου δράσης με τη δημιουργία παρατηρητηρίων,
‐
στην αναγκαιότητα να ενσωματωθούν στις έρευνες προτεραιότητας οι κοινωνικο-οικονομικές μελέτες που επιτρέπουν να υπολογιστεί ο αντίκτυπος της πρόσβασης στις ΤΠΕ στους ανθρώπους και στην κοινωνία,
‐
στην ευκαιρία που αποτελούν η τρέχουσα κατάρτιση του έβδομου προγράμματος πλαισίου για την ανάπτυξη της έρευνας και της τεχνολογίας και η αύξηση των κονδυλίων για την έρευνα,
‐
στη σημασία της ανάπτυξης προσόντων και ικανοτήτων σε τοπικό επίπεδο, με τη στήριξη της εκπαίδευσης και της έρευνας στον τομέα της πληροφορικής,
‐
στην ανάγκη να αναπτυχθούν επιχειρηματικές και καινοτόμες ικανότητες, ούτως ώστε οι χώρες να μπορούν να χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ για να αναπτύσσουν υπηρεσίες και συστήματα που ανταποκρίνονται άμεσα στις κοινωνικές τους ανάγκες·
6. εκφράζει την ικανοποίησή του για:
‐
την έμφαση που δίνει η Επιτροπή στην ανάγκη να συγκροτήσουν όλες οι χώρες ανεξάρτητα ρυθμιστικά όργανα, καθώς και στην ανάγκη για ένα σαφές πλαίσιο στον τομέα του δικαίου για τον ανταγωνισμό, εντός του οποίου οι επενδυτές θα μπορούν να δραστηριοποιούνται με ασφάλεια,
‐
στη σημασία που δίδεται στην ανάπτυξη των διεθνών επικοινωνιών, της νομοθετικής συνεργασίας και των ανταλλαγών βέλτιστων πρακτικών·
7. συνιστά:
‐
επιτάχυνση εκ μέρους της Ένωσης και των κρατών μελών της σύστασης δικτύων έρευνας για τις ΤΠΕ μέσω υποδομών όπως το GEANT, μέσω πόλων αριστείας ή τεχνολογικών πλατφορμών και δικτύων εμπειρογνωμόνων και επαγγελματιών του τομέα της συνεχούς εκπαίδευσης και κατάρτισης,
‐
ενεργό πολιτική στήριξης όσον αφορά τη χρήση κοινών προγραμμάτων βασιζόμενων στην πληροφορία, προκειμένου τα αποτελέσματα της έρευνας να διαδοθούν στους τομείς για τους οποίους αποδεικνύονται χρήσιμα και οι οποίοι τυγχάνουν δημόσιας χρηματοδότησης,
‐
συμμετοχή σε αυτά τα δίκτυα αρμοδίων του δημόσιου τομέα εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα εφόσον απαιτείται·
8. ζητεί από την Ένωση και από τα κράτη μέλη:
‐
να θεωρήσουν την ΠΔΚΚΠ σαν επιταχυντή της συνεργασίας στα παραδοσιακά πλαίσια γεωγραφικής ή ιστορικής εγγύτητας (Μεσόγειος, ΑΚΕ κ.ά.), όπως και για νέες συνεργασίες με αναπτυσσόμενες χώρες,
‐
να λάβουν υπόψη κατά προτεραιότητα τις ανάγκες των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών σε υποδομές και κατάρτιση,
‐
να σεβαστούν τις τοπικές και περιφερειακές γνώσεις και την τεχνογνωσία στις συνεργασίες για τις πρακτικές και τα περιεχόμενα,
‐
να ενεργήσουν κατά τρόπον ώστε οι προσπάθειες της ΕΕ να συμβάλουν στη διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης, αφενός, και κοινωνικής και περιβαλλοντικής αειφορίας αφετέρου,
‐
να χρησιμοποιήσουν ευέλικτες μορφές ανοιχτής εταιρικής σχέσης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (περιφερειών, κρατών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, επιχειρήσεων, ενώσεων, ΜΚΟ) με τη συμμετοχή θεσμικών χρηματοδοτών, όπως η ΕΤΕ, ή ιδιωτικών,
‐
να συγκροτήσουν μια ομάδα εργασίας με τις ρυθμιστικές αρχές των κρατών μελών ώστε να προωθήσουν αποτελεσματικά ολοκληρωμένα και ανεξάρτητα ρυθμιστικά μοντέλα και να μοιραστούν εμπειρίες επιτυχών μέτρων ανοίγματος της αγοράς, τα οποία έχουν ενθαρρύνει τις επενδύσεις και έχουν μειώσει τις τιμές καταναλωτή·
‐
να λάβουν υπόψη τη διαφύλαξη της πολιτιστικής πολυμορφίας κατά την εκπόνηση της διακυβέρνησης·
9. σημειώνει με ενδιαφέρον τη δημιουργία εθελοντικού χρηματοδοτικού ταμείου, επισημαίνοντας συγχρόνως ότι ένα τέτοιο ταμείο δεν αντικαθιστά την απαραίτητη κινητοποίηση των υφιστάμενων ή των προς δημιουργία χρηματοδοτήσεων·
10. προτείνει να ξεκινήσει προβληματισμός σε σχέση με τις νέες διατάξεις, προκειμένου να βελτιστοποιηθούν οι πόροι που προέρχονται από τα προγράμματα συνεργασίας και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, όπως η επαναχρησιμοποίηση των πιστώσεων που δεν δαπανήθηκαν για να συμπληρωθεί η χρηματοδότηση του σχεδίου δράσης·
11. εκτιμά ότι η εξέλιξη της διακυβέρνησης του Διαδικτύου αποτελεί κλειδί για την επιτυχία της ΠΔΚΚΠ και πρέπει να εγγραφεί σε χρονοδιάγραμμα συμβατό με τη δήλωση αρχών και το σχέδιο δράσης·
12. τονίζει, ωστόσο, ότι πρέπει να διατηρηθεί η υπάρχουσα διεθνής και ανεξάρτητη βάση για το σύστημα διακυβέρνησης του Διαδικτύου·
13. υπογραμμίζει ότι η σταθερότητα και η αξιοπιστία του Διαδικτύου επηρεάζουν καθοριστικά την δυνατότητα πρόσβασης και την επένδυση στις ΤΠΕ·
14. υπενθυμίζει ότι η εγγενής πρόκληση στην ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας έγκειται στη χρησιμοποίηση της τεχνολογίας της πληροφορίας και της επικοινωνίας με σκοπό την ενίσχυση της έμπρακτης εφαρμογής των κανόνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε διεθνές, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο·
15. τονίζει ότι τα προγράμματα για την εξοικείωση με τα ψηφιακά μέσα είναι απαραίτητα για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου χώρου ελευθερίας και ασφάλειας, όπου οι πολίτες, οι οποίοι είναι δυνητικοί καταναλωτές πληροφοριών, θα επωφελούνται πλήρως των δικαιωμάτων τους ως πολίτες· σημειώνει ότι η εκπαίδευση, περιλαμβανομένης της εκπαίδευσης επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι ζωτικής σημασίας σε μία κοινωνία της πληροφορίας χωρίς αποκλεισμούς·
16. αναμένει ότι η Διάσκεψη Κορυφής της Τύνιδας:
‐
θα επιτρέψει να σημειωθεί πρόοδος στον κοινό ορισμό της διακυβέρνησης του Διαδικτύου και ενός πιο αντιπροσωπευτικού τρόπου οργάνωσης των εταίρων χωρών,
‐
θα επιληφθεί συλλογικά θεμάτων γενικού ενδιαφέροντος σε σχέση με τη διαχείριση του Διαδικτύου (ονοματοδοσία, απόδοση διευθύνσεων), και θα ενισχύσει τη διεθνή συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας στο Διαδίκτυο και των καταχρήσεων (συμπεριλαμβανομένης της αποστολής ανεπιθύμητων μηνυμάτων) και για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο (συμπεριλαμβανομένης της παιδικής πορνογραφίας) και των προσπαθειών περιορισμού του πλουραλισμού, της ελευθερίας έκφρασης και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
‐
θα διασαφηνίσει τις δημόσιες ευθύνες,
‐
θα λάβει υπόψη της την πνευματική ιδιοκτησία και την πολιτισμική ποικιλομορφία στην επεξεργασία της νέας διακυβέρνησης,
‐
θα μεριμνήσει για την ουδετερότητα και για τη διαλειτουργικότητα των ψηφιακών πλατφορμών,
‐
θα ευνοήσει τις τεχνολογικές, οικονομικές και πολιτισμικές συναλλαγές στο πλαίσιο ενός δίκαια ρυθμισμένου ανταγωνισμού·
17. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να λάβουν υπόψη τις συστάσεις του και να εξακολουθήσουν να εξασφαλίζουν τη συμμετοχή του στη συνέχεια της ΠΔΚΚΠ, για την καλή αρμονία μεταξύ των σχετικών φιλοδοξιών της ΕΕ και της υλοποίησής τους, ιδιαίτερα της δημοσιονομικής, στο πλαίσιο των πολιτικών της Ένωσης·
18. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της συνάντησης του Μπιλμπάο των ψηφιακών πόλεων W2i, που ανέλαβαν οι ψηφιακές πόλεις, υπογραμμίζει όμως ότι θα πρέπει να αναληφθεί και μια πρωτοβουλία για τη δημιουργία ψηφιακών περιφερειών·
19. ζητεί την ενίσχυση της συμμετοχής της ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών ενόψει της συνόδου κορυφής της Τύνιδας·
20. εμμένει στη σημασία της δέσμευσης του ιδιωτικού τομέα στη διαδικασία της ΠΔΚΚΠ·
21. τονίζει ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθούν η καινοτομία στα εκπαιδευτικά συστήματα, τα προγράμματα δια βίου εκμάθησης και οι πρωτοβουλίες e-Learning (τόσο για το διδακτικό προσωπικό όσο και για τους σπουδαστές) και συνιστά την σαφή εστίαση της προσοχής στην εκπαίδευση, την επιμόρφωση και τα μέσα για την δημιουργία περιεχομένου που αντικατοπτρίζει την πολιτιστική ποικιλότητα·
22. καλεί τα κράτη μέλη να ενεργούν σύμφωνα με τον στόχο της UNESCO "Εκπαίδευση για όλους έως το 2015" και να ανταποκρίνονται στις εκκλήσεις της UNICEF για υψηλότερες επιδοτήσεις στην εκπαίδευση σε ένα Σύμφωνο με τις Μελλοντικές Γενεές·
23. επισημαίνει ότι η παγκοσμιοποίηση συνεπάγεται κινδύνους σε ό,τι αφορά τον σεβασμό της ποικιλομορφίας σε θέματα πολιτισμού, γλώσσας και ταυτότητας, και ότι η Κοινωνία της Πληροφορίας μπορεί επίσης να αποτελέσει ευκαιρία για διαπολιτισμικό διάλογο μέσω παγκοσμίων δικτύων·
24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.