Parlament Europejski,

–   uwzględniając art. 24 Układu o Partnerstwie AKP-UE podpisanego w Cotonou dnia 23 czerwca 2000,

–   uwzględniając Deklarację z Fidżi przyjętą w dniu 20 października 2004 r. podczas 7 regionalnego seminarium grup interesów społeczno-gospodarczych AKP/UE, pod egidą Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP/UE,

–   uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie podstawowych kierunków na rzecz długotrwałości turystyki europejskiej (COM(2003)0716),

–   uwzględniając rezolucję z dnia 14 maja 2002 r. w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie wspólnych działań na rzecz przyszłości turystyki europejskiej(1),

–   uwzględniając światowy szczyt w sprawie trwałego rozwoju, który odbył się w Johannesburgu w dniach 26 sierpnia - 4 września 2002 r.,

–   uwzględniając rezolucję w sprawie turystyki i rozwoju w kontekście zarządzania i kontroli Europejskiego Funduszu Rozwoju (FED) przyjętą przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP/UE w marcu 2001 r. w Libreville(2),

–   uwzględniając deklarację Rady i Komisji w sprawie Polityki Rozwoju Wspólnoty Europejskiej z dnia 10 listopada 2000 r.,

–   uwzględniając rezolucję z dnia 18 lutego 2000 r. w sprawie komunikatu Komisji zatytułowanego "Zwiększenie potencjału turystyki na rzecz zatrudnienia - realizacja konkluzji i zaleceń Grupy Wysokiego Szczebla"(3),

–   uwzględniając rezolucję w sprawie turystyki i rozwoju przyjętą przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP/UE w dniu 14 października 1999 r. w Nassau(4),

–   uwzględniając "Globalny kodeks etyki w turystyce" przyjęty przez Zgromadzenia Ogólne Światowej Organizacji Turystyki w Santiago (Chile) w dniu 1 października 1999 r., w połączeniu z rezolucją Zgromadzenia Generalnego ONZ przyjętą w dniu 21 grudnia 2001 r. (A/RES/56/212),

–   uwzględniając rezolucję w sprawie wymiaru kulturowego współpracy na rzecz rozwoju, zwłaszcza w zakresie dziedzictwa kultury i turystyki, przyjętą przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP/UE w dniu 1 kwietnia 1999 r. w Strasburgu(5),

–   uwzględniając rezolucję Rady Ministrów ds. Rozwoju w Brukseli z dnia 30 listopada 1998 r. w sprawie trwałego rozwoju turystyki w krajach rozwijających się,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A6-0173/2005),

A.   mając na uwadze, że turystyka stanowi niezaprzeczalnie siłę napędową rozwoju krajów rozwijających się na wszystkich jego płaszczyznach; że w konsekwencji należy regularnie oceniać jej oddziaływanie, a Komisja Rozwoju Parlamentu Europejskiego, ze względu na jej kompetencje, ma doskonałe kwalifikacje do wypełniania tego zadania,

Turystyka jako czynnik wzrostu gospodarczego

B.   mając na uwadze, że turystyka stanowi jeden z fundamentalnych aspektów każdej konsekwentnej polityki rozwojowej realizowanej w państwach rozwijających się,

C.   mając na uwadze, że projekty dotyczące infrastruktury w zakresie transportu, energetyki, nowych technologii komunikacji lub zdrowia i warunków zdrowotnych są niezbędne dla rozwoju aktywności turystycznej w krajach rozwijających się,

D.   mając na uwadze, dla tego typu projektów kluczowe są wynikające z nich korzyści zarówno dla społeczności lokalnych, jak i dla przemysłu turystycznego,

E.   mając na uwadze, że formy turystyki, prowadzące do zapewnienia sprawiedliwego wynagrodzenia pracownikom i lokalnym przedsiębiorcom, muszą być przedmiotem szczególnej uwagi władz, chodzi tu zwłaszcza o zrównoważoną turystykę,

F.   mając na uwadze, że projekt Światowej Organizacji Turystyki "Trwały rozwój turystyki instrumentem zmniejszenia ubóstwa" przyczynia się do osiągnięcia Milenijnego Celu Rozwoju w zakresie walki z ubóstwem poprzez starania o stworzenie miejsc pracy dla osób żyjących za mniej niż jednego dolara dziennie,

G.   mając na uwadze trwające negocjacje w sprawie Porozumienia o Partnerstwie Gospodarczym, które poczynając od 1 stycznia 2008 r. zastąpi jednostronny system preferencji handlowych, który jest stosowany w stosunkach handlowych między państwami AKP i UE,

H.   mając na uwadze niewątpliwie przekrojowy charakter sektora turystyki i, pomimo braku wspólnej polityki dotyczącej turystyki, niewystarczające rozmiary istniejącego wydziału turystyki w Dyrekcji Generalnej ds. przedsiębiorstw i gospodarki,

Turystyka jako czynnik ochrony środowiska i zachowania dziedzictwa kultury

I.   mając na uwadze, że rozwój turystyki może nastąpić tylko o ile przestrzegane są warunki naturalne i kulturowe oraz tradycje miejscowych społeczności lokalnych,

J.   mając na uwadze, że nie powinno się uważać turystyki za wroga środowiska, przeciwnie, jego sojusznika, ponieważ ochrona środowiska naturalnego i dziedzictwa jest warunkiem przynoszenia przezeń zysków,

K.   mając na uwadze, że władze powinny promować formy turystyki przyjazne środowisku, takie jak ekoturystyka, turystyka wiejska i turystyka solidarna,

L.   mając na uwadze, ze turystyka opiera się na zachowaniu i waloryzacji naturalnego i kulturalnego, materialnego i niematerialnego dziedzictwa lokalnego i zabytków,

M.   mając na uwadze, że bezpieczeństwo turystów oraz instalacji i miejsc turystycznych wymaga specjalnej troski władz,

N.   mając na uwadze, że rządy maja całkowite prawo, po uprzednim skonsultowaniu się z reprezentatywnymi organizacjami sektora turystycznego, do ustanowienia ścisłych zasad zwiedzania najbardziej uczęszczanych miejsc,

O.   mając na uwadze konieczność pogodzenia działań w zakresie energii z polityką transportową w celu ochrony środowiska i poszanowania celów Protokołu z Kioto na rzecz trwałego rozwoju,

P.   mając na uwadze, że projekty wprowadzenia ograniczeń napływu turystów do małych krajów wyspiarskich, obszarów górskich lub nadbrzeżnych, w których nastąpił nadmierny rozwój turystyczny, powinny zostać przyjęte i zaakceptowane przez władze danego kraju,

Turystyka jako czynnik demokracji i równowagi politycznej

Q.   mając na uwadze, że rozwój turystyki może być środkiem walki z totalitaryzmem, władzą dyktatorską i nadmierną centralizacją władzy,

R.   mając na uwadze, że w niektórych państwach turystyka kojarzona jest ze zjawiskami stanowiącymi pogwałcenie praw człowieka, takimi jak zatrudnianie nieletnich, prostytucja i seksualne wykorzystywanie dzieci,

S.   mając na uwadze, że światowy terroryzm, wymierzony przeciwko demokracji i jej obrońcom i będący przyczyną śmierci wielu przypadkowych, cywilnych ofiar wskutek tchórzliwych i morderczych ataków, za szczególny cel obrał sobie turystykę i turystów,

T.   mając na uwadze, że turystyka może być działalnością demokratyczną, pozwalającą na stworzenie na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym struktur gospodarczych i społecznych reprezentatywnych dla społeczeństwa obywatelskiego,

U.   mając na uwadze łączącą rolę turystyki i jej wpływ na spójność terytorialną, społeczną i gospodarczą,

V.   mając na uwadze, że turyści mogą obecnie korzystać ze swobody przemieszczania się i odwiedzić szereg miejsc w ramach jednej podróży, przyczyniając się tym samym do zwiększenie regionalnej współpracy oraz zacieśnienia stosunków między państwami,

W.   mając na uwadze, że rządy i operatorzy turystyczni Państw Członkowskich mają znaczący wpływ na wybór docelowych kierunków turystycznych; że negatywna reklama wobec krajów nieprzestrzegających zasad demokratycznych i praw człowieka stanowi formę czynnika zniechęcającego,

X.   mając na uwadze, że w 1999 r. ustanowiono Międzynarodową Sieć Uczciwego Świadczenia Usług Turystycznych (International Fair Trade in Tourism Network), jako trzyletni projekt finansowany przez Komisję i brytyjski Departament Rozwoju Międzynarodowego, w celu propagowania etycznych praktyk handlowych,

Turystyka jako czynnik zdrowia publicznego i edukacji

Y.   mając na uwadze, że sytuacja publicznej ochrony zdrowia w danym kraju stanowi element jego atrakcyjności,

Z.   mając na uwadze, że turystyka ma wpływ na publiczna ochronę zdrowia poprzez ustanowienie niezbędnych wymogów w zakresie higieny, reguł sanitarnych, kampanii szczepień oraz upowszechniania wiedzy dotyczącej profilaktyki,

AA.   mając na uwadze, że HIV/AIDS, gruźlica i malaria stanowią plagi na skalę światową,

AB.   mając na uwadze zagrożenie, jakim dla turystów i ludności miejscowej jest możliwość zarażenia się wysoce zakaźnymi chorobami, takimi jak choroba biegunkowa, infekcje dróg oddechowych, gorączka o nieznanej przyczynie i zapalenie wątroby,

AC.   mając na uwadze, że turystyka ma wpływ na edukację umożliwiając społecznościom lokalnym poznawanie języków obcych, nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, pozwalając im na promowanie ich dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym poszanowaniu zwyczajów i tradycji, ale wymaga przestrzegania i dostosowania się do zmian społecznych i nowoczesnych zasad,

AD.   mając na uwadze, że władze publiczne powinny zapewniać zachowanie lokalnych tradycji zgodnych z prawami człowieka, zwłaszcza z prawami kobiet i dzieci,

Turystyka jako czynnik rozregulowania i nadużyć

AE.   mając na uwadze, że tworzenie stanowisk pracy zawsze powinno przebiegać z poszanowaniem zasad ustalonych przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP),

AF.   mając na uwadze, że władze europejskie i lokalne w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi powinny prowadzić stałą i uzgodnioną kampanię przeciwko tzw. turystyce seksualnej,

AG.   mając na uwadze, że rzeczywisty efekt mogą przynieść jedynie skoordynowane działania, przekazywanie informacji i wprowadzenie sankcji przy poszanowaniu zasad prawa międzynarodowego,

AH.   mając na uwadze, że turystów podróżujących w celach seksualnych zniechęca do tego szerokie rozpowszechnienie informacji o sankcjach ich czekających i że przestępstwa związane z turystyką seksualną muszą być ścigane, a ściganie musi być możliwe zarówno w państwie pochodzenia, jak i państwie, w którym zostały popełnione,

AI.   mając na uwadze pozytywne efekty polityki i kroków podejmowanych przez operatorów turystycznych, biura turystyczne i linie lotnicze tj. rozpowszechnianie broszur lub pokazywanie kaset wideo podczas podróży w kierunkach tzw. wrażliwych,

AJ.   mając na uwadze uboczne skutki spekulacji nieruchomościami dla społeczności lokalnych,

AK.   mając na uwadze ryzyko wiązanych korzyści z praktyk korupcyjnych dla inwestorów zagranicznych i rządów krajów rozwijających się,

AL.   mając na uwadze prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem i prawo do rehabilitacji, o których mowa w art. 32, 34, 35 i 39 Konwencji o Prawach Dziecka,

Turystyka jako czynnik wzrostu gospodarczego

1.   wnosi o systematyczne i spójne uwzględnianie wpływu turystyki oraz zasady zrównoważonej turystyki i właściwego zarządzania przy opracowywaniu polityki rozwoju UE;

2.   uważa, że trwałą turystyką jest turystyka, która podnosi poziom życia miejscowej ludności, chroni jej środowisko naturalne i zdrowie oraz wspiera lokalną gospodarkę, dzięki nabywaniu na miejscu żywności i innych zasobów lokalnych;

3.   zwraca się do Komisji, by rozważyła wzmocnienie struktury technicznej odpowiedzialnej za turystykę w Dyrekcji Generalnej ds. Przedsiębiorstw, ze względu na wielowymiarowe znaczenie turystyki oraz coraz szerszy zakres wpływających na nią inicjatyw powstających w innych sektorach polityki wspólnotowej;

4.   wyraża życzenie, aby większe znaczenie przywiązywać do służb odpowiedzialnych za turystykę w DG ds. Przedsiębiorstw Komisji poprzez zwiększenie dostępnych środków finansowych, tak aby przyczynić się do ogólnego zwiększenia propozycji w zakresie polityki w odniesieniu do sektora turystyki;

5.   wyraża życzenie przeprowadzenia debaty na temat powołania ekspertów ds. turystyki w DG ds. Rozwoju i DG ds. Handlu;

6.   wnosi o promowanie kontrolowanych na szczeblu lokalnym inicjatyw turystycznych na rzecz ograniczenia ubóstwa, ochrony bioróżnorodności oraz propagowania praw człowieka;

7.   zaleca Komisji, aby w ramach realizowanej polityki w dziedzinie współpracy i rozwoju oraz w kontekście przyjętych linii rozwoju i działaniach na rzecz wzmocnienia struktury przedsiębiorczości, to znaczy w ramach stosunków z krajami AKP, kładła nacisk na politykę turystyczną;

8.   wnosi o rozważenie przez rządy AKP polityki mającej zagwarantować lokalnym społecznościom, tam gdzie realizowane są projekty turystyczne, uzyskanie "korzyści planistycznych";

9.   kładzie nacisk na konieczność ponownego inwestowania zysków gospodarczych z turystyki w rozwój lokalny; wzywa operatorów turystycznych do dokonania przeglądu wszystkich swoich pakietów "all inclusive", które uniemożliwiają czerpanie dodatkowych korzyści przez lokalną społeczność oraz zachęca tych operatorów do pozyskiwania w miarę możliwości na miejscu materiałów i personelu, w tym kadry kierowniczej;

10.   zachęca rządy do popierania tworzenia i/lub rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego oraz ułatwień przy zakładaniu przedsiębiorstw w sektorze turystycznym;

11.   wyraża życzenie zwiększenia, w odpowiednim przypadku, liczby projektów przeznaczonych dla rozwoju zrównoważonej turystyki finansowanych w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR);

12.   proponuje, aby kwestia turystyki, zrównoważonej turystyki i ich wpływu gospodarczego stanowiła nieodłączna część negocjacji Porozumień o Partnerstwie Gospodarczym oraz by interesy krajów rozwijających się związane z rynkiem europejskim były w sposób pozytywny uwzględniane, kiedy poruszają one kwestie związane z turystyką w ramach GATS;

13.   wskazuje, że w wielu krajach rozwijających się sektor turystyczny należy zasadniczo do dziedziny działalności prywatnych przedsiębiorców i jako taki wymaga od Wspólnoty znalezienia rozwiązań służących zapewnieniu, że będą oni mieli, wraz z innymi partnerami społecznymi, pełny głos w debacie dotyczącej polityki rozwojowej wpływającej na sektor turystyczny;

14.   podkreśla pilną potrzebę wspólnotowego wsparcia dla krajów dotkniętych katastrofami naturalne wpływającymi na ich przemysł turystyczny;

Turystyka jako czynnik ochrony środowiska i ochrony dziedzictwa kultury

15.   wzywa do przyjęcia wspólnego programu DG ds. Ochrony Środowiska i DG ds. Rozwoju w celu eksportowania europejskich technik zarządzania odpadami i ich przetwarzania, najpierw pod postacią badań nad skutkami, potem wprowadzenia projektów pilotażowych;

16.   wzywa do ustanowienia polityki i regulacji na rzecz trwałego rozwoju, w celu ochrony i zachowania zasobów naturalnych, dziedzictw kulturowych i tradycyjnych form wykorzystania systemu własności gruntów;

17.   zachęca do optymalnego wykorzystania istniejących środków technicznych i naukowych, tak aby jednocześnie zapobiec pogorszeniu i/lub zniszczeniu dziedzictwa architektury i degradacji środowiska;

18.   żąda, by wszelkie europejskie inwestycje w turystykę w krajach rozwijających się podlegały tym samym zasadom, które obowiązują w zakresie przyznawania wsparcia wspólnotowego na inwestycje w UE; dlatego nie wolno wspierać żadnych inwestycji oczywiście szkodliwych dla środowiska, praw człowieka, minimalnych warunków pracy MOP, sposobu życia miejscowej populacji lub rdzennych mieszkańców albo dla dziedzictwa historycznego i kulturowego kraju docelowego;

19.   opowiada się za wsparciem technicznym Wspólnoty dla krajów, w których ma miejsce turystyka masowa i które są zmuszone wprowadzić środki ochrony swoich miejsc turystycznych; wzywa również do wymiany najlepszych praktyk w tej dziedzinie;

20.   zachęca władze lokalne stykające się ze zbyt szybkim rozwojem turystyki do podjęcia, w razie potrzeby, kroków ograniczających napływ turystów;

Turystyka jako czynnik demokracji i równowagi politycznej

21.   zaleca jak najbardziej przejrzystą walkę z działalnością przestępczą, tak by zniechęcić do takich procederów jak pranie pieniędzy, turystyka seksualna, itp.;

22.   zaleca jak najbardziej dyskretną walkę z działalnością przestępczą, tak by nie zaszkodzić wizerunkowi turystycznemu danego kraju;

23.   wzywa, w interesie dostępnej, chronionej i bezpiecznej turystyki, do podejmowania inicjatyw w zakresie zwalczania przestępstw wymierzonych przeciwko turystyce, w tym specjalistycznego szkolenia służb policji;

24.   wzywa rządy krajów rozwijających się do pełnego włączenia społeczności lokalnych do działalności turystycznej i do zapewnienia kontroli zrównoważonego podziału osiągniętych zysków gospodarczych, społecznych i kulturowych;

25.   wyraża ubolewanie z powodu działań segregacyjnych podjętych niedawno przez kubańskie władze, w celu zapobieżenia nawiązywaniu przez turystów osobistych kontaktów z obywatelami kubańskimi zatrudnionymi w sektorze turystycznym;

26.   wyraża życzenie, aby Komisja, w ramach działań popierania trwałego rozwoju, uznawała prawo każdego państwa i regionu do demokratycznego wyboru swoich własnych priorytetów przy finansowaniu projektów współpracy regionalnej;

27.  Zaleca rządom Państw Członkowskich i Komisji, przy wsparciu lokalnych operatorów turystycznych oraz doświadczonych organizacji, promowanie standardów etycznych w turystyce poprzez przyznawanie europejskiego oznaczenia potwierdzającego uczciwe świadczenie usług turystycznych;

Turystyka jako czynnik stanu zdrowia publicznego i edukacji

28.   wyraża życzenie, aby Unia i jej Państwa Członkowskie, udostępniły krajom rozwijającym się potencjał swojego doświadczenia w zakresie turystyki i know-how w celu szkolenia pracowników na miejscu; wzywa Komisję do wspierania projektów krajów rozwijających się, które zwrócą się o takie know-how;

29.   ponownie zwraca się do Komisji w sprawie wsparcia finansowego w zakresie szczepień dzieci, w związku z pilną koniecznością przeprowadzenia szczepień zawierających antygeny następujących chorób: błonica, tężec, koklusz, zapalenie wątroby typu B i zapalenie opon mózgowych wywołane przez Haemophilus Influenzae typu B;

30.   nalega na konieczność zwiększenia wysiłków w badaniach nad zwalczaniem malarii, gruźlicy i HIV/AIDS na szczeblu europejskim;

31.   stwierdza, że dochody z trwałej turystyki mogą przyczynić się do poprawy standardu życia ludności krajów rozwijających się, ich stanu zdrowia, jak i infrastruktury w zakresie transportu, energetyki i technologii;

32.   wzywa do wsparcia finansowego przez UE inicjatywy Światowej Organizacji Handlu "Trwały rozwój turystyki instrumentem zmniejszania ubóstwa" oraz innych inicjatyw służących ograniczeniu ubóstwa w krajach rozwijających się;

Turystyka jako czynnik rozregulowania i nadużyć

33.   wnosi o wprowadzenie do prawodawstwa krajowego każdego państwa wspomnianego wyżej "Globalnego kodeksu etyki w turystyce";

34.   zaleca wzajemne przekazywanie każdego roku przez rządy zainteresowanych państw listy przypadków odmowy wydania wizy, o ile zostały one uzasadnione popełnieniem przestępstw z zakresu tzw. turystki seksualnej, zbrodni przeciwko ludzkości lub terroryzmu;

35.   żąda przyjęcia przez Komisję efektywnych programów walki z tzw. turystyką seksualną na poziomie europejskim;

36.   wnosi, w celu zwalczania turystyki mającej na celu wykorzystywanie dzieci:

37.   zachęca operatorów turystycznych, biura turystyczne oraz linie lotnicze, które już zwalczają turystykę seksualną poprzez uwrażliwianie swych klientów i informowanie ich o ryzyku odpowiedzialności karnej za ich postępowanie, do kontynuowania tych działań i wzywa tych, którzy dotąd nie podjęli takich kroków, do ich podjęcia; wzywa tychże operatorów do współpracy z władzami w wykrywaniu działalności o potencjalnie przestępczym charakterze;

38.   żąda prowadzenia przez Komisję konkretnych działań skierowanych przeciwko dumpingowi w zakresie nieruchomości, związanemu z turystyką, po porozumieniu się z organizacjami reprezentującymi ten sektor;

39.   wzywa rządy europejskie Państw Członkowskich do zapewnienia pełnego stosowania przepisów dotyczących przedsiębiorstw UE przy tzw. delokalizacjach do krajów rozwijających się lub przy realizacji umów w tych krajach, ze szczególnym uwzględnieniem praw pracowników, których one dotyczą;

40.   domaga się, aby rządy zainteresowanych państw oraz operatorzy turystyczni w UE wymagały przestrzegania reguł zapewniających ochronę praw człowieka, praw pracowników zgodnie z minimalnymi warunkami MOP, ochrony turystów europejskich jako konsumentów oraz zaleceń dotyczących operatorów turystycznych;

41.   wzywa rządy krajów rozwijających się do ustanowienia przejrzystych i uregulowanych procedur dostępu do rynków krajowych zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Turystyki, niezbędnych dla inwestycji zagranicznych;

o
o   o

42.   zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

(1) Dz.U. C 180 E z 31.7.2003, str. 138. (2) Dz.U. C 265 z 20.9.2001, str. 39. (3) Dz.U. C 339 z 29.11.2000, str. 292. (4) Dz.U. C 59 z 1.3.2000, str. 41. (5) Dz.U. C 271 z 24.9.1999, str. 73.