Parlament Europejski,

–   uwzględniając drugi plan działania dotyczący Wymiaru Północnego 2004-2006 przyjęty przez Radę Europejską w Brukseli w dniach 16-17 października 2003 r.,

–   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2003 r. skierowany do Rady i Parlamentu Europejskiego zatytułowany "Szersza Europa-Sąsiedztwo: nowe ramy dla stosunków z naszymi wschodnimi i południowymi sąsiadami (COM(2003)0104),

–   uwzględniając rolę Wymiaru Północnego we wdrażaniu mapy drogowej UE-Rosji na rzecz utworzenia czterech wspólnych przestrzeni (wspólna przestrzeń gospodarcza, wspólna przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wspólna przestrzeń bezpieczeństwa zewnętrznego, wspólna przestrzeń badań naukowych, edukacji i kultury), które zostały przyjęte na 15. szczycie UE-Rosja w Moskwie w dniu 10 maja 2005 r.,

–   uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Wymiaru Północnego, w szczególności rezolucje z dni 16 stycznia 2003 r.(1) i 20 listopada 2003 r. (2) w sprawie drugiego planu działania dla Wymiaru Północnego,

–   uwzględniając roczne sprawozdanie Komisji o postępach we wdrażaniu planu działania dla Wymiaru Północnego z dnia 20 maja 2005 r. oraz debatę w Parlamencie Europejskim w dniu 8 września 2005 r.,

–   uwzględniając art. 103 ust. 4 Regulaminu,

A.   mając na uwadze, że urzędująca Prezydencja zwołała posiedzenie ministerialne w sprawie Wymiaru Północnego, które odbędzie się w Brukseli w dniu 21 listopada 2005 r. w celu sporządzenia planu na rzecz przyszłości Wymiaru Północnego po wygaśnięciu obecnego planu działania w 2006 r.,

B.   mając na uwadze, że Komisja jest w trakcie sporządzania wniosków w sprawie przyszłości polityk dotyczących Wymiaru Północnego, które będą musiały zostać przyjęte w 2006 r. i wejść w życie w 2007 r.,

C.   mając na uwadze, że Rada Europejska wielokrotnie podkreślała znaczenie Wymiaru Północnego dla wewnętrznych polityk Unii, jak również dla jej stosunków zewnętrznych, oraz że Unia Europejska musi rozwinąć swoją politykę sąsiedztwa i partnerstwa, a także ich instrumenty w celu połączenia różnych wymiarów Unii w spójny sposób,

D.   mając na uwadze, że rozszerzenie UE zmieniło geopolityczną mapę Europy Północnej i przesunęło geograficzne centrum uwagi UE w kierunku północnego-wschodu, mając na uwadze, że Wymiar Północny ma zarazem nowy potencjał, jak i nowe wyzwania, szczególnie w odniesieniu do zapobiegania powstawaniu nowych podziałów między UE a jej północnymi sąsiadami, oraz mając na uwadze, że rozszerzenie nadało nowe znaczenie współpracy wokół Morza Bałtyckiego, jako że wszystkie państwa bałtyckie poza Rosją są członkami Unii Europejskiej, co będzie wymagało opracowania osobnej strategii dla Morza Bałtyckiego w ramach Wymiaru Północnego,

E.   mając na uwadze, że wcześniej określone cele polityki Parlamentu Europejskiego dotyczące Wymiaru Północnego zostały jedynie częściowo osiągnięte; mając na uwadze, że w szczególności jego wezwania do większego zaangażowania parlamentarzystów i innych wybranych przedstawicieli wciąż czekają na zrealizowanie poprzez ustanowienie Forum Wymiaru Północnego, oraz że polityki wymiaru Północnego nadal są nienagłośnione i cierpią na brak koordynacji między różnymi uczestnikami; mając na uwadze, że Parlament Europejski popiera działalność swojej grupy bałtyckiej w tworzeniu wytycznych dla dalszej integracji w Regionie Morza Bałtyckiego oraz inicjatywę utworzenia Europejskiej Strategii dla Regionu Morza Bałtyckiego, przede wszystkim jako wewnętrznego filaru Wymiaru Północnego,

F.   mając na uwadze, że głównym celem przyszłej polityki dotyczącej Wymiaru Północnego jest ustalenie wspólnych ram dla promowania dialogu i współpracy, mających na celu wzmocnienie stabilności, dobrobytu i zrównoważonego rozwoju w Północnej Europie i Arktyce oraz pobudzenie handlu, inwestycji i infrastruktury, wykorzystywanie zasobów energii, ułatwianie przepływu ludzi i dóbr przez granicę przy jednoczesnej ścisłej współpracy na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej, a także promowanie wydajnego zatrudnienia oraz wymian społecznych i kulturalnych,

G.   mając na uwadze, że od momentu jego utworzenia w 1999 r. Wymiar Północny okazał skuteczność oraz wartość polityczną, społeczną i ekonomiczną, i że obejmuje on jeden z regionów Europy o największych wyzwaniach, z ogromnym potencjałem dla przyszłej współpracy z Rosją, Islandią i Norwegią,

H.   podkreśla w szczególności wartość i wpływ polityki środowiskowej Wymiaru Północnego w regionie, jak pokazuje przykład zakładu uzdatniania wody w Petersburgu, podkreślając jednakże przyszłą potrzebę wzmocnienia współpracy między Państwami Członkowskimi, w szczególności w celu ograniczenia eutrofizacji, oraz między UE i Rosją w celu zmniejszenia ryzyka wypadków tankowców, ryzyka związanego z wydobyciem ropy oraz poprawy bezpieczeństwa jądrowego i zarządzania odpadami nuklearnymi; mając na uwadze, że Morze Bałtyckie jest już bardzo zanieczyszczone, i że jego śródlądowe położenie czyni je szczególnie zagrożonym,

1.   podkreśla, że aby Wymiar Północny osiągnął swoje cele, należy nadać mu większą widoczność, że lepsza koordynacja między różnymi uczestnikami pozostaje wyzwaniem kluczowym oraz że Wymiar Północny powinien uzyskać taką samą uwagę jak inne modele współpracy regionalnej; wzywa Komisję i obecne oraz przyszłe Urzędujące Prezydencje do zagwarantowania udanego kontynuowania trwających negocjacji w sprawie przyszłości Wymiaru Północnego, a także do pełnego włączenia Parlamentu Europejskiego do tych prac;

2.   wzywa Komisję do stworzenia kompleksowego podejścia w zewnętrznych politykach dotyczących Wymiaru Północnego Unii, zarówno dwu-, jak i wielostronnego, włączając region Morza Bałtyckiego i Barentsa, jak również Arktykę jako całość; podkreśla szczególny status Rosji jako kluczowego partnera zaznaczając ważną rolę innych północnych sąsiadów, Islandii i Norwegii, jak również innych partnerów z regionu Arktyki, Kanady i Stanów Zjednoczonych; podkreśla znaczenie pełnego włączenia północnych sąsiadów do nowej Polityki Sąsiedztwa i uwzględnienia ich w rozporządzeniu w sprawie Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa;

3.   podkreśla, że udane przystąpienie 10 nowych krajów, w tym tych objętych Wymiarem Północnym wprowadziło Wymiar Północny w nową fazę; wzywa Komisję do przyznania odpowiednich środków polityce Wymiaru Północnego w celu rozważenia przyszłych nowych partnerstw, między innymi w dziedzinie transportu, logistyki, energii i kultury; uważa, że partnerstwo w sprawach społecznych i zdrowia powinno być wspierane w bardziej odpowiedni sposób; w rezultacie wzywa Komisję do poważnego rozważenia, w ramach obecnych prac nad przyszłością Wymiaru Północnego, czy oddzielna linia budżetowa dla Wymiaru Północnego przyczyni się do jego nagłośnienia pozostając w zgodzie z charakterem Wymiaru Północnego, jako polityki ramowej dla regionu północnego; zauważa, że taki wniosek musi uwzględniać i zwiększać przejrzystość różnych źródeł finansowania, w tym współfinansowania przez strony trzecie; podkreśla konieczność uwzględnienia szczególnych potrzeb regionów północnych w pracy wszystkich Dyrekcji Generalnych i we wszystkich częściach budżetu UE;

4.   przypomina Komisji, Radzie i Państwom Członkowskim o swych wcześniejszych wezwaniach do przyznania większej roli wybranym przedstawicielom i parlamentarzystom w Wymiarze Północnym, aby promować i koordynować włączenie różnych podmiotów współpracy regionalnej w północnej Europie; oczekuje w tym względzie konkretnych wniosków ze strony Komisji i ponawia swoje poparcie dla ustanowienia Forum Wymiaru Północnego oraz swoją gotowość do wzięcia w nim pełnego udziału oraz goszczenia jego pierwszego posiedzenia; podkreśla potrzebę zapewnienia pełnego udziału autochtonicznej ludności regionu;

5.   wzywa Komisję do włączenia Strategii Morza Bałtyckiego do następnego wniosku w sprawie Wymiaru Północnego, aby wzmocnić współpracę wokół Morza Bałtyckiego, w pełni wykorzystać niedawne rozszerzenie Unii oraz ściśle połączyć infrastrukturę z resztą Unii Europejskiej; przewiduje, że ta strategia zajmowałaby się przede wszystkim politykami wewnętrznymi Unii Europejskiej, podczas gdy współpraca z Rosją objęta byłaby politykami zewnętrznymi UE; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że porozumienie z Moskwą w sprawie map drogowych obejmujących każdą z czterech Wspólnych Przestrzeni dostarcza uaktualnionych ram dla stosunków UE i Rosji; podkreśla, że Wymiar Północny odzwierciedli regionalne aspekty tych przestrzeni; kładzie nacisk na potrzebę prowadzenia tego procesu w ramach prawdziwej współpracy z Rosją;

6.   wzywa do poprawienia koordynacji między UE, Radą Arktyczną, Radą Państw Morza Bałtyckiego, Radą Nordycką, Euroarktyczną Radą Morza Barentsa i innymi organizmami włączonymi we współpracę w regionach północnych; zauważa, że Komisja powinna w bardziej aktywny sposób uczestniczyć w ich spotkaniach;

7.   popiera Radę i Komisję w ich wysiłkach na rzecz włączenia Rosji do polityk Wymiaru Północnego, jednakże podkreśla, że strategia UE w sprawie Rosji powinna być wdrażana w pełnej solidarności wśród Państw Członkowskich oraz zaznacza konieczność pełnej współpracy z innymi północnymi sąsiadami, zwłaszcza Norwegią i Islandią, w szczególności w dziedzinie rozwoju morskiego i energii; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje Białą Księgę w sprawie Dalekiej Północy wydaną przez rząd Norwegii;

8.   przypomina, że w przypadku dużych projektów infrastrukturalnych w zakresie energetyki i transportu w regionie Morza Bałtyckiego należy uwzględniać uzasadnione obawy związane z bezpieczeństwem Państw Członkowskich oraz kwestię ich wpływu na środowisko naturalne;

9.   przypomina Komisji o nadchodzącym Międzynarodowym Roku Polarnym 2007-2008 i wzywa Komisję do skorzystania z tej okazji, aby podjąć nowe inicjatywy razem z partnerami z regionu Arktyki, w tym z Kanadą i Stanami Zjednoczonymi, w szczególności w odniesieniu do prac nad "Kartą Zarządzania Arktyką";

10.   zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom Państw Członkowskich, Norwegii, Islandii, Rosji, Kanady i Stanów Zjednoczonych oraz partnerom współpracy regionalnej.

(1) Dz.U. C 38 E z 12.2.2004, str. 310. (2) Dz.U. C 87 E z 7.4.2004, str. 515.