Parlament Europejski,

–   uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczący sprawozdania w sprawie wykorzystywania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych (COM(2004)0719),

–   uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 13 marca 2002 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 96/92/WE dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej(1),

–   uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 13 marca 2002 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 98/30/WE dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego(2),

–   uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w drugim czytaniu w dniu 4 czerwca 2003 r. odnośnie do przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 96/92/WE(3),

–   uwzględniając dyrektywę 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającą dyrektywę 96/92/WE i odnośne oświadczenie międzyinstytucjonalne oraz oświadczenie Komisji w sprawie działań związanych z likwidacją i zarządzaniem odpadami(4),

–   uwzględniając dyrektywę Rady 96/29/Euratom z dnia 13 maja 1996 r. ustanawiającą podstawowe normy bezpieczeństwa w zakresie ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed zagrożeniami wynikającymi z promieniowania jonizującego(5),

–   uwzględniając wnioski dotyczące dyrektyw Rady (Euratom) ustanawiającej podstawowe zobowiązania i zasady ogólne dotyczące bezpieczeństwa instalacji jądrowych oraz w sprawie bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami radioaktywnymi (COM(2003)0032),

–   uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie bezpieczeństwa jądrowego w Unii Europejskiej (COM(2002)0605),

–   uwzględniając decyzję Komisji 2005/407/WE z dnia 22 września 2004 r. w sprawie pomocy państwowej, jakiej Wielka Brytania planuje udzielić przedsiębiorstwu energii nuklearnej British Energy plc(6),

–   uwzględniając sprawozdanie francuskiego Trybunału Obrachunkowego z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie rozebrania instalacji jądrowych i zarządzania odpadami radioaktywnymi, a w szczególności zawarte w nim stwierdzenie, że wykorzystywanie rezerw przeznaczonych na przyszłą likwidację w innych celach mogłoby powodować zakłócenia konkurencji między producentami we Wspólnocie,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A6-0279/2005),

Znaczenie likwidacji elektrowni jądrowych

1.   jest świadomy tego jakie znaczenie ma prawidłowe przeprowadzenie likwidacji elektrowni jądrowych po ich ostatecznym wyłączeniu dla ochrony ludzi i środowiska naturalnego;

2.   zwraca uwagę, że usunięcie paliwa jądrowego po wyłączeniu reaktora powoduje znaczny spadek radioaktywności; zauważa jednak, że promieniowanie resztkowe wymaga wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego, tak by spełnione zostały wymagania dyrektywy 96/29/Euratom;

3.   zauważa, że brak zasobów finansowych na działania likwidacyjne mógłby w niektórych przypadkach powodować opóźnienie likwidacji elektrowni jądrowych, stąd też należy mu zapobiegać;

4.   z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Komisja zamierza przedstawiać Parlamentowi Europejskiemu roczne raporty z wykorzystania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych;

5.   zauważa fakt, że w ciągu najbliższych kilku tygodni Komisja zamierza przyjąć niewiążące zalecenie w tej sprawie;

6.   zauważa także zamiar podjęcia przez Komisję istotnych prac badawczych na ten temat w roku 2006 celem wsparcia formułowania polityki wspólnotowej oraz inicjatyw legislacyjnych;

Zasoby finansowe przeznaczone na likwidację

7.   uważa za konieczne dołożenie starań, aby w związku z koniecznością pokrywania wszelkich kosztów likwidacji elektrowni jądrowych, włącznie z usuwaniem odpadów, w celu zachowania zasady "zanieczyszczający płaci" oraz unikania odwoływania się do pomocy państwa, wszystkie przedsiębiorstwa energii jądrowej we wszystkich Państwach Członkowskich miały do dyspozycji wystarczające środki finansowe;

8.   wzywa Komisję do opracowania, przy odpowiednim zastosowaniu zasady pomocniczości, dokładnych definicji dotyczących wykorzystania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację, w każdym Państwie Członkowskim, z uwzględnieniem likwidacji elektrowni jądrowych, a także zarządzania odpadami radioaktywnymi powstającymi w jej wyniku, ich przechowywania i składowania;

9.   stwierdza, że między Państwami Członkowskimi istnieją różnice w sposobie zarządzania takimi zasobami finansowymi przeznaczonymi na likwidację i wzywa do należytego zarządzania tymi zasobami finansowymi;

10.   wzywa do przeznaczania tych środków finansowych na uczciwe inwestycje, w pełnej zgodności ze wspólnotowym prawem konkurencji, unikając w ten sposób zakłóceń;

11.   uważa, że niezbędna jest całkowita przejrzystość w zarządzaniu tymi zasobami finansowymi i ich wykorzystywaniu, a także zapewnienie kontroli zewnętrznej;

Aspekty bezpieczeństwa i ochrony środowiska

12.   uznaje, że powyższy komunikat Komisji w sprawie wykorzystania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych stwarza sposobność do zwrócenia uwagi na aspekty bezpieczeństwa przy likwidacji elektrowni jądrowych;

13.   zauważa, że każdy etap likwidacji elektrowni jądrowych musi uwzględniać bezpieczeństwo ludzi i środowiska naturalnego oraz że należy maksymalnie wykorzystać wcześniejsze doświadczenia;

14.   zauważa, że istnieje strategia likwidacji bezpośredniej oraz strategia likwidacji stopniowej, których zalety i wady należy przeanalizować pod kątem danej lokalizacji i typu reaktora;

15.  uważa, że podczas podejmowania decyzji w sprawie strategii likwidacyjnej na pierwszym planie powinny znajdować się aspekty bezpieczeństwa związane z ochroną ludzi i środowiska naturalnego;

16.   zwraca uwagę, że rozbiórka lub likwidacja elektrowni jądrowych podlega ocenie wpływu w ramach dyrektywy Rady 97/11/WE z dnia 3 marca 1997 zmieniającej dyrektywę 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre publiczne i prywatne przedsięwzięcia na środowisko(7);

17.   wzywa do dokonania we wszystkich Państwach Członkowskich przeglądu praktyki wyłączania substancji o niskim poziomie radioaktywności, szczególnie w dużych ilościach, z zakresu prawa jądrowego względnie prawa o ochronie przez promieniowaniem;

Aspekty ekonomiczne

18.   uważa za dopuszczalne stosowania wyjątków, na przykład w nowych Państwach Członkowskich, ze względów bezpieczeństwa;

19.   zastanawia się, czy dotychczasowe przepisy w zakresie rachunkowości w szeregu Państw Członkowskich oraz odpowiadające im środki finansowe są adekwatne do rzeczywistych potrzeb;

20.   z zadowoleniem przyjmuje wsparcie finansowe przyznawane przez Unię Europejską, w przypadku spełnienia określonych warunków, na niektóre projekty likwidacji w nowych Państwach Członkowskich;

21.   popiera stanowisko Komisji, zgodnie z którym koszty likwidacji sektora jądrowego, które, jak należy rozumieć, pokrywają między innymi inne zewnętrzne koszty i dotacje dla innych rodzajów produkcji elektryczności, powinny również być brane pod uwagę przy ocenie rentowności każdej elektrowni jądrowej, tak, aby uniknąć zakłócenia konkurencji;

22.   zwraca uwagę, że przedsiębiorstwo eksploatujące elektrownię jądrową odpowiada za zawarcie ubezpieczenia stanowiącego gwarancję odpowiedzialności cywilnoprawnej przedsiębiorstwa podczas całego okresu trwania likwidacji na wypadek nieprzewidzianych wydarzeń lub awarii, zgodnie z międzynarodowymi konwencjami o odpowiedzialności;

23.   zwraca uwagę, że Konwencja Paryska z dnia 29 lipca 1960 r. w sprawie odpowiedzialności osób trzecich w dziedzinie energii jądrowej oraz Konwencja z dnia 31 stycznia 1963 r. uzupełniająca Konwencję Paryską z dnia 29 lipca 1960 r. zmieniona Protokołem dodatkowym z dnia 28 stycznia 1964 r. oraz Protokołem z dnia 16 listopada 1982 r. nadal obowiązują i nie mogą być jednostronnie unieważnione przez UE; zauważa ponadto, że Parlament Europejski w swojej rezolucji legislacyjnej z dnia 26 lutego 2004 r. w sprawie odpowiedzialności osób trzecich w dziedzinie energii jądrowej(8) wyraził zgodę na projekt decyzji Rady zezwalającej Państwom Członkowskim będącym stronami Konwencji Paryskiej o odpowiedzialności osób trzecich w dziedzinie energii jądrowej z dnia 29 lipca 1960 r. na ratyfikowanie – w interesie Wspólnoty Europejskiej – Protokołu zmieniającego Konwencję lub też przystąpienie do niego;

o
o   o

24.   zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom Państw Członkowskich.

(1) Dz.U. C 47 E z dnia 27.2.2003, str. 351. (2) Dz.U. C 47 E z dnia 27.2.2003, str. 367. (3) Dz.U. C 68 E z dnia 18.3.2004, str. 211. (4) Dz.U. L 176 z dnia 15.7.2003, str. 37. (5) Dz.U. L 159 z dnia 29.6.1996, str. 1. (6) Dz.U. L 142 z dnia 6.6.2005, str. 26. (7) Dz.U. L 73 z 14.3.1997, str. 5. (8) Dz.U. C 98 E z 23.4. 2004, str. 123.