Parlament Europejski,

–   uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Rosji a zwłaszcza tę w sprawie stosunków UE-Rosja z dnia 26 maja 2005 r.(1),

–   uwzględniając cel UE i Rosji obejmujący wdrożenie czterech "map drogowych" na rzecz utworzenia czterech wspólnych przestrzeni" uzgodniony na szczycie UE-Rosja w dniu 10 maja 2005 r.,

–   uwzględniając wynik szczytów UE-Rosja, a zwłaszcza decyzję podjętą na szczycie UE-Rosja w Hadze z dnia 25 listopada 2004 r., dotyczącą utrzymania regularnego dialogu w kwestiach praw człowieka,

–   uwzględniając cele konsolidacji swobód politycznych i demokracji w Federacji Rosyjskiej, wyznaczone w porozumieniu o partnerstwie i współpracy między UE a Rosją(2), które weszło w życie 1 grudnia 1997 r.,

–   uwzględniając Europejską Konwencję Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz jej protokoły,

–   uwzględniając tymczasową opinię Rady Europy w sprawie poprawek do praw federalnych Federacji Rosyjskiej dotyczących organizacji non-profit i stowarzyszeń publicznych,

–   uwzględniając komentarze i propozycje Prezydenta Rosji Władimira Putina wysłane do przewodniczącego Dumy Borysa Gryzłowa w dniu 9 grudnia 2005 r.,

–   uwzględniając art. 115 ust. 5 Regulaminu,

A.   mając na uwadze, że niezależne organizacje pozarządowe i organizacje non-profit są kluczowym elementem rozwoju mocnego i właściwie funkcjonującego społeczeństwa obywatelskiego, mając na uwadze, że organizacje pozarządowe są obecnie licznie reprezentowane w Rosji, począwszy od organizacji charytatywnych działających na rzecz dzieci, poprzez stowarzyszenia sąsiedzkie, schroniska dla bezdomnych, a skończywszy na grupach konsumenckich,

B.   mając na uwadze, że swoboda stowarzyszania się jest podstawowym prawem człowieka i posiada ogromne znaczenie w demokratycznym społeczeństwie,

C.   mając na uwadze, że 23 listopada 2005 r. rosyjska Duma zatwierdziła przytłaczającą większością w pierwszym czytaniu projektu prawa zatytułowanego "O wprowadzaniu poprawek do niektórych aktów legislacyjnych Federacji Rosyjskiej" zmieniającego obecne przepisy w sprawie rejestracji organizacji pozarządowych, a zwłaszcza ustawy "O organizacjach społeczeństwa obywatelskiego", "O organizacjach niehandlowych" oraz "O stałych jednostkach administracyjno-terytorialnych", mając na uwadze, że drugie czytanie tej ustawy jest przewidziane na 16 grudnia 2005 r.,

D.  mając na uwadze, że rosyjski rzecznik praw człowieka Władimir Łukin powiedział, że ten projekt ustawy narusza postanowienia Konstytucji Rosyjskiej i prawa międzynarodowego, a Publiczna Izba Federacji Rosyjskiej, nowo utworzona władza odpowiedzialna za koordynację interesów między obywatelami, organizacjami pozarządowymi i władzami państwowymi, zwróciła się do Dumy o przełożenie głosowania nad przepisami do momentu, kiedy ich konsekwencje będą mogły zostać bardziej szczegółowo zbadane,

E.   mając na uwadze, że te poprawki, potencjalnie ograniczające wolność stowarzyszania się w Federacji Rosyjskiej wywołały głębokie społeczne zaniepokojenie zarówno w Rosji, jak i na arenie międzynarodowej,

F.   mając na uwadze, ze na wniosek Federacji Rosyjskiej Rada Europy przygotowała opinię w sprawie zgodności projektu ustawy z Europejską Konwencję Praw Człowieka;

G.   mając na uwadze, że Terry Davis, sekretarz generalny Rady Europy w oświadczeniu wygłoszonym przy okazji przedstawiania tej opinii powiedział, iż "zaproponowane poprawki do przepisów Federacji Rosyjskiej regulujących wolność stowarzyszania się dążyły do osiągnięcia prawomocnych celów zwalczania terroryzmu i prania pieniędzy", ale Radzie Europy wydawało się, że "niektóre aspekty tych poprawek, dotyczące wymogów administracyjnych i podatkowych w zakresie rejestracji organizacji pozarządowych i non-profit, udziału cudzoziemców i nieletnich oraz nadzoru władz nad działalnością organizacji pozarządowych i przyczynami ich rozwiązywania były zbyt restrykcyjne",

H.   mając na uwadze doświadczenie Państw Członkowskich UE zezwalających na swobodne istnienie grup nieformalnych bez wymogu jakiejkolwiek rejestracji lub powiadomienia rządu, przyznających cudzoziemcom i osobom bez obywatelstwa legalnie przebywającym na ich terytorium wszelkie podstawowe prawa, na równi z prawami własnych obywateli w zakresie zakładania i przyłączania się do stowarzyszeń, a także zezwalających organizacjom zagranicznym na otwieranie biur przedstawicielskich i filii w celu prowadzenia przez nie działalności,

I.   mając na uwadze, że przez ostatnie lata stan demokracji w Rosji ulegał znacznemu dalszemu pogorszeniu, wyrażający się przejęciem przez rząd kontroli nad wszystkimi głównymi stacjami telewizyjnymi i większością stacji radiowych, rozprzestrzenieniem się autocenzury w mediach drukowanych, zamykaniem niezależnych mediów, restrykcjami w prawie do organizowania publicznych demonstracji, pogorszeniem się klimatu dla działalności organizacji pozarządowych, z przypadkami nękania obrońców praw człowieka, zakazem bezpośredniego wyboru gubernatorów regionalnych, zwiększoną kontrolą polityczną sądownictwa, jak pokazała sprawa Jukosu oraz procesy przeciwko M. Chodorkowskiemu i W. Liebiediewowi,

1.   podkreśla znaczenie organizacji pozarządowych dla stabilnego i demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego, budowanego nie tylko na zasadach takich jak państwo prawa i swoboda wypowiedzi, ale również zdolność obywateli do swobodnego stowarzyszania się;

2.   niemniej jednak wyraża swoje głębokie zaniepokojenie projektem ustawy o poprawkach do legislacji Federacji Rosyjskiej dotyczącej organizacji non-profit i stowarzyszeń publicznych oraz zwraca się o zapewnienie zgodności nowej legislacji z normami i standardami Rady Europy;

3.   z zadowoleniem przyjmuje wniosek Federacji Rosyjskiej o zaopiniowanie proponowanych poprawek przez Radę Europy; w pełni popiera zalecenia Rady Europy wyrażone w jej tymczasowej opinii i wzywa Federację Rosyjską do pełnego uwzględnienia tych zaleceń;

4.   odnotowuje najnowsze propozycje prezydenta Rosji Władimira Putina sugerujące, że projekt poprawek legislacyjnych powinien zostać znacząco przeredagowany;

5.   wyraża nadzieję, że ustawodawca rosyjski

6.   apeluje do rosyjskiej Dumy o poświęcenie niezbędnego czasu na zmianę poprawek w świetle zaleceń wyrażonych w przeglądzie prezydenckim, tymczasowej opinii Rady Europy oraz niniejszej rezolucji;

7.   wzywa Dumę do rozpoczęcia szerokiej konsultacji ze wszystkimi demokratycznymi uczestnikami rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego w celu znalezienia sposobów na rzeczywiste zachęcanie, wspieranie i konsolidowanie zakładania organizacji pozarządowych;

8.   wzywa przyszłe prezydencję austriacką i fińską do poruszenia kwestii poszanowania demokracji i praw człowieka na nadchodzących szczytach UE-Rosja, do nadania większej roli dialogowi UE-Rosja w dziedzinie praw człowieka oraz do większego zaangażowania Parlamentu Europejskiego w ten proces;

9.   stoi w związku z tym na stanowisku, że mapa drogowa na rzecz utworzenia czterech wspólnych przestrzeni, powinna być połączona z konkretnym postępem w dziedzinie demokracji i praw człowieka;

10.   wzywa władze rosyjskie do zaprzestania mającego podłoże polityczne nękania organizacji pozarządowych, szczególnie tych pełniących rolę obserwatorów sytuacji w Czeczenii, takich jak Towarzystwo Przyjaźni Rosyjsko-Czeczeńskiej;

11.   nalega na Federację Rosyjską, jako członka Rady Europy, aby przystąpiła do Europejskiej konwencji w sprawie uznania osobowości prawnej międzynarodowych organizacji pozarządowych (ETS 124);

12.   wyraża swoje zaniepokojenie ogólnymi warunkami przetrzymywania więźniów oraz trudnościami w dostępie niektórych z nich do prawników; zwraca uwagę, że zgodnie z rosyjskim kodeksem karnym więźniowie powinni być przetrzymywani w pobliżu ich miejsca zamieszkania lub miejsca gdzie odbywa się proces;

13.   wzywa Radę i Komisję do wzmocnienia wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego w Rosji i do zwiększenia środków przeznaczonych na propagowanie praw człowieka;

14.   zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom Państw Członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy, Biuru Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, rosyjskiej Dumie oraz rządowi Federacji Rosyjskiej.

(1) Teksty przyjęte, P6_TA(2005)0207. (2) Dz.U. L 327 z 28.11.1997, str. 1.