Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΕ και το άρθρο 63 της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 42 της Συνθήκης ΕΕ,

–   έχοντας υπόψη το πρόγραμμα του Τάμπερε του 1999 και της Χάγης του 2004 σχετικά με το Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης,

–   έχοντας υπόψη τη σύνοδο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στο Τάμπερε, στις 20 έως 22 Σεπτεμβρίου 2006,

–   έχοντας υπόψη τις συνεχιζόμενες συζητήσεις σχετικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο, περιλαμβανομένων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επιστροφής,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Απριλίου 2006 σχετικά με την κατάσταση των προσφύγων στη Μάλτα(1),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Απριλίου 2005 σχετικά με τη Λαμπεντούζα(2),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 4, του Κανονισμού του,

A.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, επτά χρόνια μετά την έγκριση του προγράμματος του Τάμπερε, η ΕΕ δεν διαθέτει συνεπή πολιτική μετανάστευσης, παρουσιάζοντας, συγκεκριμένα, ελλείψεις όσον αφορά την πολιτική για τη νόμιμη μετανάστευση και την πολιτική επιστροφής,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου βασίζεται σε σειρά κανόνων από τους οποίους κανένα από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη δεν μπορεί να παρεκκλίνει,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη την ανθρωπιστική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επικρατεί σε διάφορα κράτη μέλη στα νότια εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου χιλιάδες μεταναστών βρήκαν το θάνατο στη Μεσόγειο, και τη μαζική συρροή μεταναστών, ιδίως κατά τη διάρκεια του θέρους του 2006,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωαφρικανική Υπουργική Διάσκεψη για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ραμπάτ στις 10 και 11 Ιουλίου 2006, ενέκρινε δήλωση και σχέδιο δράσης,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενδιάμεση αναθεώρηση του προγράμματος της Χάγης θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη μετανάστευση μπορεί να οδηγήσει στην εκμετάλλευση του ανθρώπου και την καταναγκαστική εργασία,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής για μια κοινοτική προσέγγιση της διαχείρισης της οικονομικής μετανάστευσης (COM(2004)0811) προβλέπει ότι "Μεταξύ 2010 και 2030, με τις τρέχουσες μεταναστευτικές ροές, η μείωση στην Ευρώπη των 25 κρατών του πληθυσμού σε ηλικία απασχόλησης θα συνεπάγεται μείωση του αριθμού απασχολούμενων ατόμων της τάξεως των 20 εκατ." και ότι "θα συνεχίσουν ολοένα και περισσότερο να χρειάζονται μεταναστευτικές ροές για να καλυφθούν οι ανάγκες της αγοράς εργασίας της ΕΕ και να εξασφαλιστεί η ευημερία της Ευρώπης",

1.   τονίζει ότι η αυξημένη μετανάστευση αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο με διάφορα αίτια και αποτελέσματα και απαιτεί μία ισορροπημένη, σφαιρική και συνεπή προσέγγιση·

2.   αντιλαμβάνεται ότι, ελλείψει διαύλων για νόμιμη μετανάστευση, τα συστήματα ασύλου υφίστανται αυξημένη πίεση ως μέσα νόμιμης εγκατάστασης·

3.   αναγνωρίζει το ανθρώπινο δράμα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ορισμένα κράτη μέλη ως προς τη διαχείριση των πολύ μεγάλων μεταναστευτικών ρευμάτων τα τελευταία χρόνια· επισημαίνει συγκεκριμένα τα προβλήματα που προκαλούνται από τον ανησυχητικά μεγάλο αριθμό ανηλίκων μεταξύ των νεοαφιχθέντων·

4.   εκφράζει τη λύπη του για το πολύ υψηλό ανθρωπιστικό κόστος, περιλαμβανομένων των ανθρώπινων απωλειών μεταξύ των μεταναστών·

5.   πιστεύει ακράδαντα ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να σεβασθούν τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του κοινοτικού και του διεθνούς δικαίου έναντι των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών·

6.   φρονεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι χώρος χρησιμοποίησης των ατόμων για καταναγκαστική εργασία και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν υφίστανται τέτοιου είδους πρακτικές·

7.   εμμένει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν με συνεπή και σύντονο τρόπο την πρόσβαση στη διαδικασία χορήγησης ασύλου και την εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας 2003/9/ΕΚ(3) σχετικά με τους όρους υποδοχής και ότι οι αιτήσεις χορήγησης ασύλου πρέπει να εξετάζονται γρήγορα και αποτελεσματικά·

8.   τονίζει ότι οιαδήποτε συνολική προσέγγιση της μετανάστευσης δεν μπορεί να αγνοεί τους "παράγοντες ώθησης" που οδηγούν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις χώρες τους καταρχάς, στο πλαίσιο της οποίας προκύπτει η ανάγκη δημιουργίας πραγματικών δυνατοτήτων για νόμιμη μετανάστευση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και σαφών σχεδίων ανάπτυξης και επενδύσεων στις χώρες καταγωγής και διέλευσης, περιλαμβανομένων εμπορικών και γεωργικών πολιτικών που θα προωθούν τις οικονομικές ευκαιρίες, μεταξύ άλλων με στόχο να αποτραπεί εκτεταμένη αποχώρηση εγκεφάλων·

9.   υπενθυμίζει ότι μια συνεπής ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης πρέπει να συνοδεύεται από μια ευρωπαϊκή πολιτική ένταξης, που θα επιτρέπει, μεταξύ άλλων, κανονική ένταξη στην αγορά εργασίας, το δικαίωμα στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, την πρόσβαση στις κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες και τη συμμετοχή των μεταναστών στον κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτικό βίο·

10.   επαναλαμβάνει ότι οποιαδήποτε απόφαση για χαλάρωση των διατάξεων σχετικά με τη μετανάστευση σε ένα κράτος μέλος έχει δευτερογενείς επιπτώσεις στα άλλα κράτη μέλη και ότι τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση, σε πνεύμα έμπιστης συνεργασίας, να διαβουλεύονται με τα άλλα κράτη μέλη και να τα ενημερώνουν σχετικά με μέτρα που είναι πιθανό να έχουν αντίκτυπο στην κατάσταση της μετανάστευσης, όπως αναφέρεται στην έκθεση που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο στις 6 Ιουλίου 2006 σχετικά με την απόφαση για θέσπιση διαδικασίας αμοιβαίας ενημέρωσης σχετικά με τα μέτρα των κρατών μελών στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης(4)·

11.   ζητεί μία προσέγγιση εταιρικής σχέσης με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι θα διαδραματίζουν ενεργό ρόλο, συμβάλλοντας στη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων, την εξάρθρωση της παράνομης μετανάστευσης και τη διεξαγωγή αποτελεσματικών εκστρατειών ενημέρωσης για τους όρους που ισχύουν στις χώρες υποδοχής της ΕΕ, περιλαμβανομένων των κριτηρίων για τη χορήγηση ασύλου·

12.   εκτιμά ότι ο επιμερισμός των ευθυνών και του οικονομικού βάρους μεταξύ των κρατών μελών πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της πολιτικής της ΕΕ για τη μετανάστευση καθώς και του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου·

13.   ζητεί να διαδραματίσει η ΕΕ ουσιαστικότερο ρόλο στη διαχείριση των ανθρωπιστικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που συνδέονται με τα μεταναστευτικά ρεύματα και τους αιτούντες άσυλο·

14.   εκτιμά, ως εκ τούτου, ότι οι χώρες πρέπει να έχουν πρόσβαση στην τεχνική βοήθεια και τη χρηματοδότηση που παρέχονται στο πλαίσιο του προγράμματος ARGO, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, του Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επιστροφής, για το χρονικό διάστημα 2007-2013·

15.   ζητεί να διατεθούν περισσότερα κονδύλια στις ΜΚΟ που εργάζονται επιτόπου, παρέχοντας ζωτική βοήθεια έκτακτης ανάγκης·

16.   εκτιμά ότι η μαζική μετανάστευση είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας των οικονομικών συστημάτων, της φτώχειας του πληθυσμού, των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της διεύρυνσης του χάσματος ανάμεσα σε πλούσιες και φτωχές χώρες, των εμφυλίων πολέμων, των πολέμων που διεξάγονται για έλεγχο των φυσικών πόρων, των πολιτικών διώξεων, της πολιτικής αστάθειας, της διαφθοράς και των δικτατορικών καθεστώτων που επικρατούν σε πολλές χώρες προέλευσης·

17.   ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει το συντομότερο τη δημιουργία ενός ταμείου έκτακτης ανάγκης για τη χρηματοδότηση "ομάδων εμπειρογνωμόνων υποστήριξης", προκειμένου να παρέχεται πρακτική βοήθεια στην υποδοχή στα σύνορα και να αντιμετωπίζονται οι ανθρωπιστικές κρίσεις στα κράτη μέλη, καθώς επίσης να ενσωματωθεί στα νέα ταμεία για το χρονικό διάστημα 2007-2013 μηχανισμός έκτακτης ανάγκης, που θα επιτρέπει την παροχή οικονομικής βοήθειας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

18.   ζητεί από τα κράτη μέλη να καθιερώσουν την πρόσβαση στη διαδικασία χορήγησης ασύλου, να εφαρμόσουν τις διατάξεις της οδηγίας 2005/85/ΕΚ(5) με τρόπο συνεπή και αυστηρό και να εξασφαλίσουν ότι οι αιτήσεις χορήγησης ασύλου θα εξετάζονται γρήγορα και αποτελεσματικά·

19.   αναγνωρίζει την ανάγκη να εγκριθεί μια δίκαιη οδηγία της ΕΕ περί επιστροφής και ζητεί από το Συμβούλιο να εντείνει τις προσπάθειές του ώστε να εξασφαλισθεί η έγκρισή της· εκφράζει τη λύπη του για την αποτυχία του Συμβουλίου, επτά χρόνια μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε και παρά τα επανειλημμένα αιτήματα του Κοινοβουλίου, να προσδιορίσει κοινή πολιτική μετανάστευσης, ενώ αντίθετα διατηρεί την ομοφωνία και τη διαδικασία διαβούλευσης για όλα τα θέματα που αφορούν τη νόμιμη μετανάστευση·

20.   καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τη συνεργασία στο πλαίσιο του FRΟΝΤΕΧ και να προσδιορίσουν με μεγαλύτερη σαφήνεια την αποστολή του·

21.   εκτιμά, ωστόσο, ότι οι έλεγχοι στα σύνορα και η δράση για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης μπορούν να αποτελούν μόνο μία πτυχή της πολιτικής της ΕΕ έναντι των τρίτων χωρών, ως προς την οποία πρέπει να εφαρμοσθεί ενεργός αναπτυξιακή πολιτική για τη χώρα καταγωγής και τη χώρα διέλευσης, με στόχο να ελαχιστοποιηθούν τα επιζήμια αποτελέσματα της μετανάστευσης·

22.   αντιλαμβάνεται ότι, ελλείψει κοινής πολιτικής μετανάστευσης της ΕΕ, τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις στο πρόβλημα των εκατοντάδων χιλιάδων παράνομων μεταναστών που εργάζονται λαθραία και χωρίς οιαδήποτε κοινωνική προστασία· εκτιμά, ωστόσο, ότι η μαζική νομιμοποίηση των παράνομων μεταναστών δεν αποτελεί λύση μακροπρόθεσμα, δεδομένου ότι με ένα τέτοιο μέτρο δεν επιλύονται τα πραγματικά βαθύτερα προβλήματα·

23.   τονίζει ότι τα οποιαδήποτε μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και την κλιμάκωση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, ακόμη και σε συνεργασία με τρίτες χώρες, πρέπει να είναι συμβατά με τις εγγυήσεις και τα θεμελιώδη δικαιώματα του ατόμου που ορίζονται στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), και ιδιαίτερα με το δικαίωμα ασύλου και το δικαίωμα της μη επαναπροώθησης·

24.   προειδοποιεί για τους κινδύνους της ανάθεσης σε τρίτους της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και προσβλέπει σε καλύτερη συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης, που θα βασίζεται προπάντων στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ιδιαίτερα του δικαιώματος ασύλου και μη επαναπροώθησης και στα κοινά συμφέροντα της ΕΕ και των χωρών καταγωγής και διέλευσης·

25.   θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ακολουθήσει εγκάρσια προσέγγιση· εκτιμά ότι η στρατηγική της για την επίλυση του θέματος της μετανάστευσης θα πρέπει όχι μόνο να περιλαμβάνει την εταιρική σχέση με τρίτες χώρες, τη διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων για την καταπολέμηση της σωματεμπορίας και μια δίκαιη πολιτική επιστροφής, αλλά παράλληλα να ανοίγει διαύλους για τη νόμιμη μετανάστευση, να ενθαρρύνει την ένταξη των μεταναστών στην κοινωνία υποδοχής και να επιτρέπει την από κοινού ανάπτυξη των χωρών καταγωγής προκειμένου να αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης·

26.   προτρέπει την Επιτροπή να αναλάβει το ταχύτερο πρωτοβουλία για την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003(6) "Δουβλίνο ΙΙ", θέτοντας υπό συζήτηση τη βασική αρχή του, δηλαδή ότι το κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την εξέταση μιας αίτησης χορήγησης ασύλου είναι η πρώτη χώρα στην οποία φθάνει ο αιτών, που έχει ως αποτέλεσμα να υφίστανται αφόρητο βάρος οι χώρες που βρίσκονται στο νότιο και ανατολικό τμήμα της ΕΕ, και θεσπίζοντας ένα δίκαιο μηχανισμό για τον επιμερισμό των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών·

27.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0136. (2) ΕΕ C 33 Ε της 9.2.2006, σ. 598. (3) ΕΕ L 31 της 6.2.2003, σ. 18. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0313. (5) ΕΕ L 326 της 13.12.2005, σ. 13. (6) ΕΕ L 50 της 25.2.2003, σ. 1.