Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά περιορισμούς κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης σουλφονικών υπερφθοροοκτανίων (τροποποίηση της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου) (COM(2005)0618 – C6-0418/2005 – 2005/0244(COD))
(Διαδικασία συναπόφασης: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2005)0618)(1),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, και το άρθρο 95 της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C6-0418/2005),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A6-0251/2006),
1. εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·
2. ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·
3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα.
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 25 Οκτωβρίου 2006 εν όψει της έγκρισης της οδηγίας 2006/…/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με περιορισμούς κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης σουλφονικών υπερφθοροοκτανίων (τροποποίηση της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου)
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη
τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95,
την πρόταση της Επιτροπής,
τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(1),
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης(2),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως (ΟΟΣΑ) πραγματοποίησε αξιολόγηση κινδύνων με βάση τις πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες έως τον Ιούλιο του 2002. Το συμπέρασμα της αξιολόγησης αυτής είναι ότι τα σουλφονικά υπερφθοροοκτάνια (εφεξής: "PFOS") είναι έμμονα, βιοσυσσωρευτικά και τοξικά για τα θηλαστικά και, επομένως, αποτελούν λόγο ανησυχίας.
(2) Οι κίνδυνοι που παρουσιάζουν τα PFOS για την υγεία και το περιβάλλον αξιολογήθηκαν σύμφωνα με τις αρχές του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συμβουλίου, της 23ης Μαρτίου 1993, για την αξιολόγηση και τον έλεγχο των κινδύνων από τις υπάρχουσες ουσίες(3). Η αξιολόγηση κινδύνων κατέδειξε την ανάγκη να μειωθούν οι κίνδυνοι για την υγεία και το περιβάλλον.
(3) Ζητήθηκε η γνώμη της επιστημονικής επιτροπής για την υγεία και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους (εφεξής: "ΕΕΥΠΚ"). Η ΕΕΥΠΚ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα PFOS πληρούν τα κριτήρια για ταξινόμηση ως πολύ έμμονες, πολύ βιοσυσσωρευτικές και τοξικές ουσίες. Τα PFOS διαθέτουν επίσης δυνητική ικανότητα περιβαλλοντικής μεταφοράς μεγάλης εμβελείας, και δυναμικό για πρόκληση βλάβης· πληρούν, επομένως, τα κριτήρια για να θεωρηθούν ανθεκτικοί οργανικοί ρύποι (ΡOPs) με βάση τη Σύμβαση της Στοκχόλμης(4). Η ΕΕΥΠΚ κατέδειξε την ανάγκη διεξοδικότερης αξιολόγησης κινδύνων από τα PFOS, αλλά συμφώνησε επίσης ότι μπορεί να είναι αναγκαία η λήψη μέτρων περιορισμού του κινδύνου για την αποφυγή της επανεμφάνισης παλαιότερων χρήσεων. Σύμφωνα με την ΕΕΥΠΚ, οι τωρινές χρήσεις κρίσιμης σημασίας στην αεροπορική βιομηχανία, στη βιομηχανία ημιαγωγών και στη φωτογραφική βιομηχανία δεν φαίνεται να παρουσιάζουν σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία, αν μειωθούν στο ελάχιστο η απόρριψη στο περιβάλλον και η έκθεση στο χώρο εργασίας. Όσον αφορά τους αφρούς κατάσβεσης, η ΕΕΥΠΚ συμφωνεί επίσης ότι οι κίνδυνοι υποκαταστάτων για την υγεία και το περιβάλλον θα πρέπει να αξιολογηθούν πριν καταστεί δυνατόν να ληφθεί τελική απόφαση. Η ΕΕΥΠΚ συμφωνεί επίσης να περιορισθεί η χρήση των PFOS στη βιομηχανία επιμετάλλωσης, εφόσον δεν υπάρχουν άλλα μέτρα προς εφαρμογήν, με στόχο τη μείωση, σε σημαντικά χαμηλότερο επίπεδο, των εκπομπών κατά τη διάρκεια της επιμετάλλωσης.
(4) Για την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος, θεωρείται, συνεπώς, αναγκαίο να περιορισθεί η κυκλοφορία στην αγορά και η χρήση των PFOS. Η παρούσα οδηγία θα διέπει το μεγαλύτερο μέρος των κινδύνων λόγω έκθεσης. Άλλες, μικρότερης σημασίας χρήσεις των PFOS δεν φαίνεται να δημιουργούν κίνδυνο και, για τον λόγο αυτό, εξαιρούνται επί του παρόντος. Ωστόσο, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις διαδικασίες επιμετάλλωσης κατά τις οποίες γίνεται χρήση PFOS και, ως εκ τούτου, οι εκπομπές από τις διαδικασίες αυτές χρειάζεται να μειωθούν στο ελάχιστο με την εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών μεθόδων (εφεξής: "ΒΤΜ"), λαμβάνοντας πλήρως υπόψη όλες τις σημαντικές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο έγγραφο αναφοράς για τις ΒΤΜ, όσον αφορά την επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών, όπως έχει διατυπωθεί προς χρήση στο πλαίσιο της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, της 24ης Σεπτεμβρίου 1996, σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης(5). Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν απογραφή των χρήσεων αυτών, προκειμένου να συγκεντρωθούν πληροφορίες για τις ποσότητες που χρησιμοποιούνται και απορρίπτονται σήμερα.
(5) Θα πρέπει επίσης να επιβληθούν περιορισμοί στα ημικατεργασμένα προϊόντα και είδη που περιέχουν PFOS, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος. Ο περιορισμός θα πρέπει να αφορά όλα τα προϊόντα και είδη στα οποία υπάρχει σκόπιμη προσθήκη PFOS, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα PFOS ενδέχεται να έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο σε ορισμένα χωριστά μέρη ή στην επικάλυψη ορισμένων προϊόντων και ειδών, όπως τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να περιορίζει μόνο νέα προϊόντα και δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε προϊόντα που χρησιμοποιούνται ήδη, ούτε στην αγορά μεταχειρισμένων προϊόντων. Ωστόσο, τα υφιστάμενα αποθέματα αφρών κατάσβεσης που περιέχουν PFOS θα πρέπει να εντοπισθούν και να επιτραπεί η συνέχιση της χρήσης τους για περιορισμένο χρονικό διάστημα μόνον, ώστε να προληφθούν τυχόν περαιτέρω εκπομπές από τη χρήση των προϊόντων αυτών.
(6) Για να εξασφαλισθεί τελικά η σταδιακή εξάλειψη των χρήσεων των PFOS, η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάζει κάθε παρέκκλιση από την παρούσα οδηγία, όταν νέες πληροφορίες σχετικά με τις χρήσεις και η ανάπτυξη ασφαλέστερων εναλλακτικών λύσεων το δικαιολογούν. Η χορήγηση παρέκκλισης θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο για βασικές χρήσεις, υπό τον όρο ότι ασφαλέστερες ουσίες ή τεχνολογίες, τεχνικά και οικονομικά εφικτές, δεν υπάρχουν και ότι εφαρμόζονται οι ΒΤΜ για τη μείωση των εκπομπών των PFOS στο ελάχιστο.
(7) Υπάρχουν υπόνοιες ότι το υπερφθορο-οκτανοϊκό οξύ (PFOA) και τα άλατά του έχουν χαρακτηριστικά κινδύνου παρόμοια με τα PFOS και, κατά συνέπεια, απαιτείται να επανεξετάζονται διαρκώς οι εν εξελίξει δραστηριότητες αξιολόγησης του κινδύνου και η διαθεσιμότητα ασφαλέστερων εναλλακτικών λύσεων και να καθορισθεί το είδος των μέτρων περιορισμού του κινδύνου που θα πρέπει να εφαρμόζονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης, εφόσον ενδείκνυται.
(8) Η οδηγία 76/769/ΕΟΚ(6) θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.
(9) Ο στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η θέσπιση εναρμονισμένων διατάξεων όσον αφορά τα PFOS, έτσι ώστε να διαφυλαχθεί η εσωτερική αγορά και να εξασφαλισθεί υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, όπως ορίζει το άρθρο 95 της Συνθήκης.
(10) Η παρούσα οδηγία ισχύει υπό την επιφύλαξη της κοινοτικής νομοθεσίας για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την προστασία των εργαζομένων, όπως η οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία(7) και ειδικές οδηγίες που βασίζονται σε αυτήν, ιδίως η οδηγία 2004/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία (έκτη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16, παράγραφος 1, της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου) (κωδικοποιημένη έκδοση)(8) και η οδηγία 98/24/ΕΚ του Συμβουλίου, της 7ης Απριλίου 1998, για την προστασία της υγείας και ασφαλείας των εργαζομένων κατά την εργασία από κινδύνους οφειλομένους σε χημικούς παράγοντες (14η ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16, παράγραφος 1, της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ)(9),
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:
Άρθρο 1
Το Παράρτημα I της οδηγίας 76/769/EΟΚ τροποποιείται όπως ορίζει το Παράρτημα της παρούσας οδηγίας.
Άρθρο 2
1. Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και δημοσιεύουν, το αργότερο στις …(10), τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων αυτών και τον πίνακα αντιστοιχίας μεταξύ των εν λόγω διατάξεων και της παρούσας οδηγίας.
Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς καθορίζεται από τα κράτη μέλη.
2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.
Άρθρο 3
Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 4
Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.
Έγινε ,
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Στο Παράρτημα I της οδηγίας 76/769/EΟΚ, προστίθεται το ακόλουθο σημείο:
"52
Σουλφονικά υπερφθοροοκτάνια
(PFOS)
C8F17SO2X
(X = OH, μεταλλικό άλας (O-M+), αλογονίδιο, αμίδιο, και άλλα παράγωγα, συμπεριλαμβανομένων των πολυμερών)
(1) Δεν μπορούν να διατίθενται στην αγορά ή να χρησιμοποιούνται ως ουσίες ή συστατικά παρασκευασμάτων σε συγκέντρωση ίση ή μεγαλύτερη του 0,005% κατά μάζα.
(2) Δεν μπορούν να διατίθενται στην αγορά σε ημικατεργασμένα προϊόντα ή είδη ή μέρη αυτών, εφόσον η συγκέντρωση PFOS είναι ίση ή μεγαλύτερη του 0,1 % κατά μάζα, υπολογιζόμενη σε σχέση με τη μάζα δομικώς ή μικροδομικώς χωριστών μερών που περιλαμβάνουν PFOS ή για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα ή άλλα επιστρωμένα υλικά, εάν η ποσότητα των PFOS είναι ίση ή μεγαλύτερη του 1 µg/m2 του επιστρωμένου υλικού.
(3) Κατά παρέκκλιση, οι παράγραφοι 1 και 2 δεν εφαρμόζονται στα εξής είδη, ούτε σε ουσίες ή παρασκευάσματα που χρειάζονται για την παραγωγή τους:
α) φωτοευαίσθητα υλικά ή αντιανακλαστικές επιστρώσεις για φωτολιθογραφικές διαδικασίες,
β) φωτογραφικές επιστρώσεις που εφαρμόζονται σε φιλμ, χαρτί, ή εκτυπωτικές πλάκες,
γ) αντιθαμπωτικά για μη διακοσμητική σκληρή επιχρωμίωση (VI) και διαβρέκτες για χρήση σε συστήματα ελεγχόμενης ηλεκτρολυτικής επικάλυψης, όταν η ποσότητα των PFOS που απορρίπτονται στο περιβάλλον μειώνεται στο ελάχιστο με την πλήρη εφαρμογή των σχετικών βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών μεθόδων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, της 24ης Σεπτεμβρίου 1996, σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης*,
δ) υδραυλικά υγρά για την αεροπορία.
(4) Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, αφροί κατάσβεσης που έχουν τεθεί σε κυκλοφορία πριν από τις ...(12) μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνον έως ...(13)+.
(5) Οι παράγραφοι 1 και 2 εφαρμόζονται με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 648/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, σχετικά με τα απορρυπαντικά**.
(6) Το αργότερο στις ...(14)++, τα κράτη μέλη καταρτίζουν και ανακοινώνουν στην Επιτροπή απογραφή, η οποία καλύπτει:
α) τις διαδικασίες που εμπίπτουν στην παρέκκλιση της παραγράφου 3, στοιχείο γ), και τις ποσότητες PFOS που χρησιμοποιούνται σε αυτές και απορρίπτονται από αυτές,
β) τα υφιστάμενα αποθέματα αφρών κατάσβεσης που περιέχουν PFOS.
(7) Μόλις καταστούν διαθέσιμα νέα στοιχεία σχετικά με τις λεπτομέρειες των χρήσεων και ασφαλέστερες εναλλακτικές ουσίες ή ασφαλέστερη εναλλακτική τεχνολογία για τις χρήσεις, η Επιτροπή επανεξετάζει κάθε παρέκκλιση της παραγράφου 3, στοιχεία α) έως δ), ώστε:
α) οι χρήσεις των PFOS να εξαλειφθούν σταδιακά μόλις η χρήση ασφαλέστερων εναλλακτικών λύσεων είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτή,
β) παρέκκλιση να μπορεί να διατηρείται μόνο για βασικές χρήσεις για τις οποίες δεν υπάρχουν ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις και στις περιπτώσεις που έχουν αναφερθεί οι προσπάθειες που καταβάλλονται για την αναζήτηση ασφαλέστερων εναλλακτικών λύσεων,
γ) οι απορρίψεις PFOS στο περιβάλλον να έχουν μειωθεί στο ελάχιστο με την εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών μεθόδων.
(8) Η Επιτροπή συνεχίζει να επανεξετάζει τις εν εξελίξει δραστηριότητες αξιολόγησης κινδύνου και τη διαθεσιμότητα ασφαλέστερων εναλλακτικών ουσιών ή ασφαλέστερης εναλλακτικής τεχνολογίας σε σχέση με τις χρήσεις του υπερφθορο-οκτανοϊκού οξέος (PFOA) και των συναφών ουσιών και προτείνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη μείωση των κινδύνων που έχουν εντοπισθεί, συμπεριλαμβανομένων περιορισμών στην κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση, ιδίως όταν υπάρχουν ασφαλέστερες εναλλακτικές ουσίες ή ασφαλέστερη εναλλακτική τεχνολογία, τεχνικά και οικονομικά εφικτές.
________________________
* ΕΕ L 257, 10.10.1996, σ. 26. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 166/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 33, 4.2.2006, σ. 1).
**ΕΕ L 104, 8.4.2004, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 907/2006 της Επιτροπής (ΕΕ L 168, 21.6.2006, σ. 5)."
ΕΕ L 84, 5.4.1993, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1882/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 284, 31.10.2003, σ. 1).
Απόφαση 2006/507/ΕΚ του Συμβουλίου, της 14ης Οκτωβρίου 2004, σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Σύμβασης της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (ΕΕ L 209, 31.7.2006, σ. 1).
ΕΕ L 257, 10.10.1996, σ. 26. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 166/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 33, 4.2.2006, σ. 1).
ΕΕ L 262, 27.9.1976, σ. 201. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2005/90/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 33, 4.2.2006, σ. 28).