Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα (2006/2085(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, Ένα Ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα (COM(2006)0006),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 718/1999 του Συμβουλίου της 29ης Μαρτίου 1999 σχετικά με μια πολιτική ρύθμισης της μεταφορικής ικανότητας των κοινοτικών στόλων στην εσωτερική ναυσιπλοΐα για την προώθηση των μεταφορών διά της πλωτής οδού(1),
– έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών (COM(2001)0370),
– έχοντας υπόψη τα πορίσματα της συνεδρίασης υψηλού επιπέδου για την εσωτερική ναυσιπλοΐα η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη στις 15 Φεβρουαρίου 2006,
– έχοντας υπόψη την ατζέντα της Λισαβόνας σχετικά με την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A6-0299/2006),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταφορικές ροές αναμένονται να αυξηθούν και ότι η εσωτερική ναυσιπλοΐα εξακολουθεί να προσφέρει μεγάλα περιθώρια μεταφορικής ικανότητας και μπορεί να συμβάλει στην παροχή ανταγωνιστικών λύσεων μεταφοράς, χρησιμοποιώντας συνδυασμούς τρόπων μεταφοράς,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μεγαλύτερη φιλοδοξία στην Ευρώπη προκειμένου να αξιοποιηθεί μεγαλύτερο μέρος της διαθέσιμης μεταφορικής ικανότητας των εσωτερικών πλωτών οδών και η δυναμικότητα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας ως αγοράς τόσο μεμονωμένα όσο και ως τμήμα της πολυτροπικής αλυσίδας μεταφορών ανά την Ευρώπη, περιλαμβανομένων των εθνικών και κοινοτικών δημοσίων και των ιδιωτικών φορέων, καθώς και προκειμένου να ενισχυθούν οι δυνατότητες αύξησης του όγκου των μεταφορών μέσω εσωτερικών πλωτών οδών με σχετικά χαμηλό κόστος υποδομών,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απολύτως απαραίτητο να υπάρξει στενή συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των κρατών μελών και όλων των ενδιαφερομένων ιδιωτικών μερών, προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να αναπτυχθεί η εσωτερική ναυσιπλοΐα,
Το πρόγραμμα δράσης NAIADES
1. αναγνωρίζει ότι το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφορών αντιμετωπίζει ολοένα και περισσότερα προβλήματα μεταφορικής ικανότητας, τα οποία οδηγούν σε συμφόρηση και σε καθυστερήσεις και ότι η εσωτερική ναυσιπλοΐα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συμφόρησης, στη βελτίωση της ασφάλειας των εμπορευματικών μεταφορών, στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και στην προστασία του περιβάλλοντος·
2. υποστηρίζει, ως εκ τούτου, την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για την εσωτερική ναυσιπλοΐα: NAIADES – Navigation and inland waterway action and development in Europe (Πρόγραμμα Δράσης και Ανάπτυξης της Εσωτερικής Ναυσιπλοΐας στην Ευρώπη)·
3. καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω τις εθνικές πολιτικές προκειμένου να τονώσουν την εσωτερική ναυσιπλοΐα, λαμβάνοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης, και να ενθαρρύνουν τις περιφερειακές, τοπικές και λιμενικές αρχές και βιομηχανίες να κάνουν το ίδιο·
Αγορές
4. υπογραμμίζει ότι οι υπάρχουσες αγορές θα πρέπει να ενισχυθούν, συγκεκριμένα καθιστώντας τις υποδομές πιο αξιόπιστες και καλύτερα ενταγμένες σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού·
5. τονίζει ότι οι συνδέσεις με τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ στην Ανατολική και την Κεντρική Ευρώπη, καθώς και με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία πρέπει να αναπτυχθούν και να αναβαθμιστούν στα επίπεδα της σημερινής τεχνολογίας, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να εξεταστούν επιπρόσθετα μέτρα υποδομής και να ληφθούν μέτρα σχετικά με τη διατροπικότητα και τη διαλειτουργικότητα·
6. τονίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν ευκαιρίες για καινοτόμες πολυτροπικές γραμμές, να δημιουργηθούν νέες αγορές στο πλαίσιο των οποίων θα είναι ουσιαστικής σημασίας η συνεργασία μεταξύ των πρακτόρων και των χρηστών εσωτερικής ναυσιπλοΐας (ΕΝ), καθώς και των εθνικών και των περιφερειακών αρχών·
7. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, λαμβανομένου υπόψη ότι ο κλάδος αποτελείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, να βελτιώσει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και ιδίως στο κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου, για τη σύσταση νέων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη, κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των σχετικών μέτρων, την ειδική δομή του κλάδου·
8. υποστηρίζει πλήρως, από αυτή την άποψη, την πρωτοβουλία της Επιτροπής να παράσχει πηγές πληροφόρησης σχετικά με το θέμα της χρηματοδότησης, για παράδειγμα ένα εγχειρίδιο χρηματοδότησης που περιέχει έναν κατάλογο ευρωπαϊκών, εθνικών και περιφερειακών μέσων ενίσχυσης της ΕΝ, το οποίο θα καλύπτει, εάν κρίνεται σκόπιμο, τη χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων·
9. ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιεύσει, το συντομότερο δυνατόν, κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις προγραμμάτων στήριξης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να εγκρίνει ελάχιστους κανόνες οι οποίοι θα λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις ανάγκες του κλάδου της εσωτερικής ναυσιπλοΐας·
10. χαιρετίζει το σχέδιο της Επιτροπής να εντοπίσει τα υφιστάμενα σημεία συμφόρησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα οποία εμποδίζουν την ανάπτυξη της ΕΝ· ζητεί από όλους τους ενδιαφερόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια, να εξετάσουν πιθανές λύσεις και να αναζητήσουν βέλτιστες πρακτικές, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του εντοπισμού κατά τη θέσπιση νομοθεσίας στο μέλλον ή κατά τη λήψη νέων μέτρων·
11. τονίζει ότι τα διοικητικά σημεία συμφόρησης θα πρέπει να εξαλειφθούν και να απλουστευθούν οι διαδικασίες, αξιοποιώντας ιδίως με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και δημιουργώντας θυρίδες εξυπηρέτησης· πιστεύει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις διαδικασίες των θαλάσσιων λιμένων και των λιμένων εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς και στη νομοθεσία σχετικά με το περιβάλλον, τα απόβλητα και την ασφάλεια των τροφίμων που οδηγεί στη διάσπαση των διαδικασιών εφοδιαστικής·
Υποδομές
12. επισημαίνει ότι η αξιοπιστία του δικτύου ναυσιπλοΐας και η διαθεσιμότητα πολυλειτουργικών (εσωτερικών) λιμένων είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη της ΕΝ - κυρίως ως μέρος των αλυσίδων πολυτροπικών εμπορευματικών μεταφορών - και γενικότερα για τον τομέα από τεχνική και οικονομική άποψη· υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη φέρουν την ιδιαίτερη ευθύνη να εντείνουν τις προσπάθειές τους με σκοπό να διασφαλίσουν ικανές και αξιόπιστες υποδομές, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους κινδύνους και τις πτυχές που αφορούν το περιβάλλον·
13. υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη των πλωτών οδών στα νέα κράτη μέλη και τις υπό προσχώρηση χώρες, όπως θα πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στις πλωτές οδούς των χωρών αυτών απ' ό,τι σε αυτές των άλλων κρατών μελών·
14. επισημαίνει τη σημασία των υπηρεσιών παροχής πληροφοριών για τους ποταμούς (River Information Services (RIS)) σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη χρήση του δικτύου εσωτερικής ναυσιπλοΐας και τη σύνδεσή του με άλλους τρόπους μεταφοράς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τις υπηρεσίες παροχής πληροφοριών για τα ποτάμια στο ενδεικτικό πολυετές πρόγραμμα των ΔΕΔ-Μ και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες των υπηρεσιών παροχής πληροφοριών για τους ποταμούς για τους σκοπούς της επίτευξης βιώσιμης υλικοτεχνικής υποδομής·
15. επισημαίνει την ανάγκη ολοκλήρωσης του συστήματος εσωτερικής ναυσιπλοΐας με τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα με την ανάπτυξη πρόσβασης στη θάλασσα, την βελτίωση των διασυνδέσεων μεταξύ των συστημάτων εσωτερικής και θαλάσσιας ναυσιπλοΐας και με την επένδυση σε νέα σκάφη που συνδυάζουν την εσωτερική και την ποντοπόρο ναυσιπλοΐα, συμπεριλαμβανομένων σκαφών καινοτόμου σχεδιασμού·
16. καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τυχόν τρίτες ενδιαφερόμενες χώρες, να καταρτίσουν ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάπτυξης το οποίο θα πρέπει να περιέχει επικαιροποιημένο κατάλογο απογραφής των υποδομών για την ευρωπαϊκή εσωτερική ναυσιπλοΐα και να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις πλωτές οδούς που χρειάζονται συντήρηση και άλλες διαρθρωτικές βελτιώσεις υποδομής· καλεί επίσης την Επιτροπή, κατά την εν λόγω διαδικασία, να χρησιμοποιήσει τα υπάρχοντα ευρήματα των επιστημονικών μελετών και εκθέσεων εμπειρογνωμόνων στα κράτη μέλη·
17. καλεί την Επιτροπή να ορίσει όσο το δυνατόν συντομότερα, και το αργότερο έως τα τέλη του 2006, έναν συντονιστή ΔΕΔ-Μ για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, ο οποίος θα στηρίζει την εφαρμογή των έργων προτεραιότητας ΔΕΔ-Μ στην την εσωτερική ναυσιπλοΐα, αξιοποιώντας την εμπειρία των υφιστάμενων συντονιστών·
18. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να δώσουν υψηλότερο βαθμό προτίμησης κατά τουλάχιστον 20% σε όλα τα έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας κοινού συμφέροντος και να δώσουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στα έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας κοινού συμφέροντος στο πολυετές πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ·
19. καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις δυνατότητες εσωτερικής ναυσιπλοΐας στον χωροταξικό σχεδιασμό και σε οικονομικές πολιτικές σε ομοσπονδιακό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να ενθαρρύνουν ενεργά την ανάπτυξη των παρόχθιων εμπορικών και εφοδιαστικών χώρων, λαμβάνοντας υπόψη τις αειφόρες μεταφορές και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στη βιομηχανία και τη διανομή, καθώς επίσης να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε μικρές πλωτές οδούς οι οποίες διαθέτουν ανεκμετάλλευτες δυνατότητες ενίσχυσης της κινητικότητας των εμπορευμάτων·
Στόλος
20. υπενθυμίζει την ανάγκη να οριστούν το 2007 αυστηρότερα κοινοτικά όρια για τις εκπομπές διοξειδίου του θείου (SOx), αιωρούμενων σωματιδίων (PM), οξειδίων του αζώτου (NOx) και διοξειδίου του άνθρακα (CO2), ιδίως μέσω της προώθησης καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν κίνητρα για την επιτάχυνση της εισαγωγής και της χρήσης φιλικών προς το περιβάλλον και αποδοτικών ως προς την κατανάλωση καυσίμου κινητήρων (συγκρίσιμων με το πρότυπο εκπομπών Euro VI) στην εσωτερική ναυσιπλοΐα, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή της απόδοση·
21. αναγνωρίζοντας ότι οι εκπομπές συνδέονται στενά με την ποιότητα του διαθέσιμου στην αγορά καυσίμου, καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό πρόταση θέσπισης αυστηρότερων προδιαγραφών για τα καύσιμα εσωτερικής ναυσιπλοΐας·
22. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το 2007 πρόταση δημιουργίας ενός ταμείου καινοτομίας των ευρωπαϊκών πλωτών μεταφορών για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων που βασίζονται στη ζήτηση και καινοτόμων ιδεών ευρωπαϊκού συμφέροντος στους τομείς της υλικοτεχνικής υποδομής, της τεχνολογίας και του περιβάλλοντος που απαιτούν διασυνοριακή συνεργασία και διαλειτουργικότητα· είναι της γνώμης ότι το ταμείο αυτό, ως βασικό μέσο του προγράμματος δράσης NAIADES, θα πρέπει να χρηματοδοτείται κατά το ένα τρίτο από τον κλάδο (το υφιστάμενο αποθεματικό ταμείο για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 718/1999), ως μέσο συγχρηματοδότησης), κατά το ένα τρίτο από την ΕΕ και κατά το υπόλοιπο ένα τρίτο από τα κράτη μέλη· επιπλέον, καλεί την Επιτροπή να ορίσει, σε στενή συνεργασία με τον κλάδο, τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ιδρυθεί το ταμείο, επισημαίνει δε ότι η υποστήριξη των γραφείων πληροφοριών θα πρέπει να θεωρείται ως επιλογή·
23. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη καθαρών και αποτελεσματικών σκαφών στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη· επισημαίνει, από την άποψη αυτή, τις εξελίξεις στην κατασκευή πλοίων προς χρήση σε διάφορα είδη υδάτων, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμένου βυθίσματος, οι οποίες μπορούν να προαγάγουν την ΕΝ ακόμα και σε ύδατα χαμηλής ή μεταβλητής στάθμης, χωρίς να ζημιώνεται το φυσικό περιβάλλον· θεωρεί, εν προκειμένω, ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας και στον σχεδιασμό, την οικολογική αποδοτικότητα και τον εξοπλισμό των σκαφών·
Απασχόληση, δεξιότητες και εικόνα
24. αναγνωρίζει ότι η έλλειψη επιχειρηματιών και προσωπικού αρχίζει να αποτελεί πρόβλημα για τον κλάδο της ΕΝ, δεδομένης της γήρανσης του σημερινού προσωπικού και της έλλειψης ελκυστικότητας για την είσοδο νέων επιχειρήσεων·
25. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την εναρμόνιση των απαιτήσεων επάνδρωσης και των πιστοποιητικών κυβερνήτη σκάφους εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να προαγάγουν την αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων αυτών, π.χ. μέσω του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (European Qualifications Framework (EQF))·
26. καλεί την Επιτροπή, τις επιτροπές εσωτερικής ναυσιπλοΐας και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, σε συνεργασία με τον κλάδο, σύγχρονα και προσανατολισμένα προς την αγορά προγράμματα κατάρτισης για τον κλάδο, χρησιμοποιώντας, όπου είναι δυνατό, κοινά εκπαιδευτικά πρότυπα, σε συνεργασία επίσης με προγράμματα ναυτιλιακής κατάρτισης όπως το "Leadership", για να προσελκύσουν την είσοδο νέων επιχειρήσεων να εργαστούν σε ένα διεθνές περιβάλλον και να προσφέρουν ελκυστικές προοπτικές σταδιοδρομίας·
27. τονίζει τη σημασία της επιβολής της υφιστάμενης κοινωνικής νομοθεσίας, για την προστασία των καλών συνθηκών εργασίας·
28. επισημαίνει ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει επίγνωση των δυνατοτήτων μεταφοράς προϊόντων μέσω της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ιδίως σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες ευελιξίας και βιωσιμότητάς της·
29. αναγνωρίζει ότι, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί πλήρως και επιτυχώς η εσωτερική ναυσιπλοΐα, πρέπει να αποσαφηνιστούν και να διαφημιστούν η οικονομική αξία και οι δυνατότητές της· ζητεί συνεπώς να υποστηριχθούν τα υφιστάμενα γραφεία προώθησης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να δημιουργηθούν νέα γραφεία σε κράτη μέλη με δυνατότητες ΕΝ, τα οποία θα μπορούν να παρέχουν συμβουλές και να ενθαρρύνουν τους χρήστες μεταφορικών μέσων να χρησιμοποιούν την εσωτερική ναυσιπλοΐα, καθώς επίσης να υποστηριχθούν οι αρχές σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό προβλημάτων και τον καθορισμό πολιτικών·
30. συνιστά αυτό το ευρωπαϊκό δίκτυο για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας να ενσωματωθεί σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο με σκοπό την προώθηση της διατροπικότητας, χρησιμοποιώντας τις υφιστάμενες δομές και την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την προώθηση άλλων τρόπων μεταφοράς, όπως εκείνες που ήδη υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με την προώθηση των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων·
31. καλεί τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερομένους, απουσία ειδικής κοινοτικής χρηματοδότησης, να διασφαλίσουν την οικονομική βιωσιμότητα του δικτύου αυτού·
32. επισημαίνει τη σημασία ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρατήρησης της Αγοράς στο οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι φορείς, και το οποίο θα παρέχει συγκρίσιμες πληροφορίες για την αγορά, ιδίως για να καταστήσει δυνατή τη λήψη έγκαιρων και υπεύθυνων επενδυτικών αποφάσεων, τον εντοπισμό ισχυρών και ασθενών σημείων και την εξεύρεση πιθανών νέων αγορών·
Το θεσμικό πλαίσιο
33. επισημαίνει ότι η ανάπτυξη και η ευημερία της εσωτερικής ναυσιπλοΐας πρέπει να αποτελέσει κεντρικό στοιχείο των μελλοντικών συζητήσεων για το θεσμικό πλαίσιο· τονίζει σχετικά ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι υφιστάμενες αρμοδιότητες όλων των πλευρών, να αξιοποιηθεί η εμπειρογνωμοσύνη διεθνών οργανισμών και να αποφευχθεί η πρόσθετη γραφειοκρατία·
34. ζητεί την κατάρτιση μνημονίου συνεννόησης το οποίο θα προβλέπει την εντατικοποιημένη και ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας και της Κοινότητας και θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα εξής:
−
εφαρμογή του προγράμματος δράσης NAIADES,
−
καλύτερη ανταλλαγή υπαρχουσών γνώσεων και ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας μεταξύ της Κοινότητας, των κρατών μελών και των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας·
o o o
35. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.