Parlament Europejski,

–   uwzględniając komunikat Komisji w sprawie promocji żeglugi śródlądowej: "NAIADES" (COM(2006)0006),

–   uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 718/1999 z dnia 29 marca 1999 r. w sprawie polityki w zakresie zdolności przewozowej floty wspólnotowej w celu wspierania żeglugi śródlądowej(1),

–   uwzględniając Białą księgę "Europejska polityka transportowa w horyzoncie do 2010 r.: czas wyborów" (COM(2001)0370),

–   uwzględniając ustalenia spotkania na wysokim szczeblu w sprawie żeglugi śródlądowej w Wiedniu w dniach od 13 do 15 lutego 2006 r.,

–   uwzględniając cele agendy lizbońskiej w zakresie zatrudnienia i rozwoju,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A6-0299/2006),

A.   mając na uwadze, że przewidywany jest wzrost natężenia transportu, jak również, że drogi wodne wciąż charakteryzuje duży potencjał w zakresie zdolności przewozowych i mogą one wnieść wkład w konkurencyjne rozwiązania w dziedzinie transportu z wykorzystaniem połączenia różnych form transportu,

B.   mając na uwadze, że w Europie niezbędne jest ambitniejsze podejście, aby zwiększyć wykorzystanie potencjału wodnych dróg śródlądowych oraz znaczenie żeglugi śródlądowej samej w sobie i jako części multimodalnych łańcuchów transportowych z uwzględnieniem podmiotów publicznych i prywatnych na szczeblu krajowym i wspólnotowym, a także aby zwiększyć natężenie ruchu w żegludze śródlądowej przy stosunkowo niskich kosztach infrastruktury,

C.   mając na uwadze, że ścisła współpraca pomiędzy Komisją, komisjami rzecznymi, państwami członkowskimi i wszystkimi zainteresowanymi podmiotami prywatnymi ma istotne znaczenie dla poprawy konkurencyjności i rozwoju transportu wodnego;

Program działań "NAIADES"

1.   uznaje, że europejski system transportowy w coraz większym stopniu staje w obliczu problemów związanych ze zdolnościami przewozowymi, co prowadzi do zatorów i opóźnień, oraz że transport wodnymi drogami śródlądowymi może pomóc w ograniczeniu zatorów, zwiększeniu bezpieczeństwa transportu, a także przyczynić się do poprawy wydajności energetycznej i ochrony środowiska naturalnego;

2.   popiera w związku z powyższym inicjatywę Komisji, mającą na celu ustanowienie zintegrowanego europejskiego programu działań na rzecz żeglugi śródlądowej "NAIADES" (Program na rzecz żeglugi śródlądowej oraz dróg wodnych w Europie);

3.   zachęca państwa członkowskie do dalszych prac nad polityką krajową na rzecz pobudzenia rozwoju żeglugi śródlądowej, z uwzględnieniem europejskiego programu działań, a także do zachęcania firm oraz władz regionalnych, lokalnych i portowych do podejmowania tego rodzaju inicjatyw;

Rynki

4.   podkreśla, że istniejące rynki powinny zostać połączone, w szczególności poprzez działania na rzecz zwiększenia niezawodności infrastruktury oraz lepszego jej zintegrowania z całym łańcuchem dostaw;

5.   zwraca uwagę, że połączenia z nowymi państwami członkowskimi w Europie Środkowej i Wschodniej, a także z Rumunią i Bułgarią, muszą zostać rozbudowane i dostosowane do obecnego stanu techniki, przy czym należy rozważyć dodatkowe środki w zakresie infrastruktury oraz podjąć intermodalne i interoperacyjne działania;

6.   kładzie nacisk na konieczność rozwijania możliwości dla innowacyjnych usług multimodalnych, żeby wytworzyć nowe rynki, w obrębie których istotna będzie współpraca pomiędzy przedsiębiorcami świadczącymi usługi w zakresie transportu żeglugą śródlądową, użytkownikami oraz organami krajowymi i regionalnymi;

7.   wzywa Komisję i państwa członkowskie - mając na uwadze fakt, że sektor składa się głównie z małych przedsiębiorstw - do ułatwienia dostępu do środków finansowych, a szczególnie kapitału wysokiego ryzyka, przeznaczonych na inicjalizację, uwzględniając w pełni podczas planowania i stosowania odpowiednich środków, specyficzną strukturę tego sektoru;

8.   w pełni popiera w tym względzie inicjatywę Komisji dotyczącą przedstawienia źródeł informacji w kwestiach związanych z finansowaniem, np. podręcznik finansowania zawierający spis europejskich, krajowych i regionalnych instrumentów pomocy państwowej dla żeglugi śródlądowej, obejmujący między innymi również finansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego;

9.   wzywa Komisję do opublikowania w możliwie najszybszym terminie wytycznych w sprawie pomocy państwa w zakresie programów wsparcia dla transportu żeglugą śródlądową oraz do przyjęcia zasad de minimis, które odpowiednio uwzględniają potrzeby sektora żeglugi śródlądowej;

10.   z zadowoleniem przyjmuje plan Komisji, dotyczący dokonania przeglądu zatorów, istniejących na szczeblu krajowym oraz europejskim i hamujących rozwój żeglugi śródlądowej; wzywa wszystkie zainteresowane podmioty publiczne i prywatne do wniesienia wkładu w ten przegląd, zbadania potencjalnych rozwiązań i szukania najlepszych praktyk, co zaowocuje uwzględnieniem przeglądu podczas opracowywania przyszłych aktów prawnych lub podejmowania nowych działań;

11.   podkreśla, że administracyjne zatory powinny zostać zlikwidowane, a procedury uproszczone, w szczególności poprzez optymalne wykorzystanie komunikacji elektronicznej oraz wprowadzenie ułatwień administracyjnych w postaci punktów kompleksowej kontroli; szczególną uwagę należy poświęcić procedurom w portach morskich i śródlądowych, jak również tym aktom prawnym w zakresie środowiska naturalnego, odpadów i bezpieczeństwa żywności, które powodują zakłócenia procesów logistycznych;

Infrastruktura

12.   zwraca uwagę, że niezawodność sieci dróg wodnych oraz dostępność wielofunkcyjnych portów śródlądowych stanowią najistotniejszy warunek dalszego rozwoju żeglugi śródlądowej, szczególnie jako części multimodalnego transportu towarów, a także sektora w kategoriach technicznych i ekonomicznych oraz podkreśla szczególną odpowiedzialność państw członkowskich, które powinny wzmóc swoje starania na rzecz zapewnienia wystarczającej i niezawodnej infrastruktury, uwzględniając jednocześnie ryzyko i aspekty związane z ochroną środowiska;

13.  podkreśla, że szczególną uwagę należy poświęcić rozwojowi dróg wodnych w nowych państwach członkowskich i krajach przystępujących, ponieważ w tych krajach drogi wodne wymagają większej uwagi niż w pozostałych państwach członkowskich'

14.   wskazuje na rolę, jaką Systemy Informacji Transportu Rzecznego odgrywają w przyczynianiu się do wydajniejszego i bezpieczniejszego wykorzystania sieci śródlądowych dróg wodnych oraz jej powiązań z innymi formami transportu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia Systemów Informacji Transportu Rzecznego do wieloletniego indykatywnego programu TEN-T oraz do pełnego wykorzystania potencjału tych systemów w celu osiągnięcia zrównoważonej logistyki;

15.   podkreśla konieczność zintegrowania systemu rzecznego z systemem żeglugi morskiej wzmacniając dostęp do morza, polepszając wymianę pomiędzy żeglugą śródlądową i morską oraz inwestując w realizację nowych, w tym także innowacyjnych, rzeczno-morskich środków transportu;

16.   wzywa Komisję do sporządzenia we współpracy z państwami członkowskimi i zainteresowanymi państwami trzecimi aktualnego rejestru infrastruktury europejskich śródlądowych dróg wodnych oraz do przedstawienia większej ilości informacji na temat dróg wodnych, które wymagają obsługi konserwacyjnej, jak również innych udoskonaleń infrastruktury; ponadto wzywa Komisję do wykorzystywania przy tym dostępnych wyników badań naukowych oraz certyfikatów w państwach członkowskich;

17.   wzywa Komisję do możliwie jak najszybszego (najpóźniej do końca 2006 r.) wyznaczenia europejskiego koordynatora transeuropejskich sieci transportowych (TEN-T) ds. żeglugi śródlądowej, należy przy tym korzystać z doświadczeń z obecnymi koordynatorami;

18.   wzywa państwa członkowskie i Komisję do wprowadzenia wyższej stawki preferencyjnej w wysokości co najmniej 20% dla wszystkich projektów dotyczących żeglugi śródlądowej realizowanych dla dobra wspólnego oraz do nadania większego znaczenia projektom w zakresie żeglugi śródlądowej, będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w ramach wieloletniego programu TEN-T;

19.   wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia potencjału żeglugi śródlądowej w planowaniu zagospodarowania przestrzennego oraz założeniach polityki gospodarczej na szczeblu federalnym, regionalnym i lokalnym w celu aktywnego wspierania rozwoju nadbrzeżnych ośrodków handlowych i logistycznych, a także do zwrócenia szczególnej uwagi na niewielkie drogi wodne posiadające niewykorzystany potencjał do zwiększenia możliwości przewozowych;

Flota

20.   przypomina o konieczności określenia w roku 2007 we Wspólnocie surowszych wartości granicznych dla emisji SOx, pyłu zawieszonego (PM), NOx oraz CO2, w szczególności poprzez popieranie stosowania paliwa o niskiej zawartości siarki wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia bodźców przyspieszających wprowadzenie i wykorzystanie wydajnych i ekologicznych silników w żegludze śródlądowej w celu poprawy jej wydajności energetycznej;

21.   przyznając, że emisje są ściśle związane z jakością paliwa dostępnego na rynku, wzywa Komisję do przedłożenia jak najprędzej wniosku w sprawie ustanowienia surowszych norm dla paliw wykorzystywanych w żegludze śródlądowej;

22.   zwraca się do Komisji o przedłożenie w 2007 r. wniosku w sprawie Europejskiego Funduszu Innowacyjnego na rzecz Transportu Drogami Wodnymi (European Waterway Transport Innovation Fund), ukierunkowanego na finansowanie nowych, opartych na popycie inwestycji i innowacyjnych rozwiązań logistycznych, technologicznych oraz ekologicznych, będących przedmiotem europejskiego zainteresowania i wymagających współpracy transgranicznej; jest tego zdania, iż fundusz ten jako główny instrument programu NAIADES powinien być finansowany w jednej trzeciej przez sektor (istniejący rezerwowy fundusz wodnych dróg śródlądowych, utworzony na mocy rozporządzenia (WE) nr 718/1999 w ramach współfinansowania), w jednej trzeciej przez UE, a w pozostałej części przez państwa członkowskie; zwraca się ponadto do Komisji o opracowanie, w ścisłej współpracy z sektorem, warunków, na mocy których fundusz ten powinien zostać utworzony; podkreśla, że finansowanie biur informacyjnych powinno zostać uznane za środek opcjonalny;

23.   podkreśla konieczność wspierania rozwoju czystych i wydajnych statków w ramach Siódmego programu ramowego badań i rozwoju; w tym kontekście wskazuje na postępy w dziedzinie budowy statków wykorzystywanych na różnego rodzaju drogach wodnych, z uwzględnieniem ograniczonej głębokości zanurzenia, co pozwoli wesprzeć żeglugę śródlądową nawet na drogach wodnych o niskim lub zmieniającym się stanie wody, bez powodowania szkód w środowisku naturalnym; należy przy tym w szczególny sposób uwzględnić technologie informacji i komunikacji, zasady budowania statków, efektywność ekologiczną i wyposażenie;

Zatrudnienie, kwalifikacje i wizerunek

24.   uznaje, że niedobory przedsiębiorców i pracowników stają się problemem dla sektora żeglugi śródlądowej, biorąc pod uwagę starzenie się obecnego personelu i brak atrakcyjności dla nowych podmiotów;

25.   wzywa Komisję i państwa członkowskie do kontynuowania starań na rzecz harmonizacji wymogów kadrowych i patentów żeglarskich, jak również do wspierania wzajemnego uznawania kwalifikacji, np. w ramach europejskich ram kwalifikacji;

26.   wzywa Komisję, komisje rzeczne oraz państwa członkowskie do opracowania (we współpracy z sektorem) nowoczesnych, zorientowanych na rynek programów szkoleniowych przeznaczonych dla sektora, z wykorzystaniem, tam gdzie jest to możliwe, wspólnych standardów kształcenia, jak również współpracy z morskimi programami szkoleniowymi, takimi jak "Leadership", w celu przyciągnięcia nowych podmiotów do pracy w międzynarodowym środowisku oraz zaoferowania atrakcyjnych perspektyw zawodowych;

27.   podkreśla znaczenie egzekwowania istniejącego prawodawstwa społecznego, tak aby zagwarantować dobre warunki pracy;

28.   zwraca uwagę na utrzymujący się brak świadomości odnośnie do możliwości przewozu towarów wodami śródlądowymi, w szczególności elastyczności i zrównoważonego potencjału tej formy transportu;

29.   uznaje, że w celu pełnego i skutecznego wykorzystania żeglugi śródlądowej należy wyjaśniać i reklamować jej wartość i możliwości; wzywa do wsparcia istniejących biur promocji żeglugi śródlądowej oraz utworzenie nowych biur w państwach członkowskich posiadających potencjał w tym zakresie w celu prowadzenia doradztwa, zachęcania użytkowników usług transportowych do korzystania z żeglugi śródlądowej oraz wspierania władz w identyfikowaniu problemów i określaniu obszarów polityki;

30.   sugeruje, aby europejska sieć promowania żeglugi śródlądowej zintegrowana była z europejską siecią promowania intermodalności opierając się na istniejących strukturach i na doświadczeniu zdobytym w promowaniu innych dróg transportu, przede wszystkim w zakresie promowania transportu morskiego na krótkich odcinkach na poziomie europejskim;

31.   przy braku finansowania wspólnotowego przeznaczonego na ten cel, zwraca się do państw członkowskich i właściwych podmiotów o zaangażowanie się w zapewnienie ciągłości finansowej tej sieci;

32.   zwraca uwagę na znaczenie Europejskiego Systemu Obserwacji Rynku, obejmującego wszystkich uczestników i dostarczającego porównywalnych informacji rynkowych zwłaszcza w celu umożliwienia podjęcia szybkich i odpowiedzialnych decyzji inwestycyjnych oraz określenia mocnych i słabych punktów i odkrywaniu potencjalnych nowych rynków;

Ramy instytucjonalne

33.   podkreśla, że przyszłe dyskusje w sprawie ram instytucjonalnych muszą koncentrować się na rozwoju i dobrej koniunkturze żeglugi śródlądowej; należy przy tym uwzględnić kompetencje wszystkich zaangażowanych stron, wykorzystać doświadczenie organizacji międzynarodowych oraz uniknąć dodatkowej biurokracji;

34.   wzywa do intensywniejszej i ściślejszej współpracy pomiędzy komisjami rzecznymi i Wspólnotą, jaka zostanie zapisania w protokole ustaleń, zawierającym przynajmniej następujące elementy:

o
o   o

35.   zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

(1) Dz.U. L 90 z 2.4.1999, str. 1.