Parlament Europejski,

–   uwzględniając rezolucję z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie przyszłości wymiaru północnego(1),

–   uwzględniając wytyczne dotyczące opracowania deklaracji politycznej i ramowego dokumentu politycznego dla polityki wymiaru północnego od 2007 r. przyjęte na spotkaniu ministerialnym w sprawie wymiaru północnego, który odbył się w Brukseli w dniu 21 listopada 2005 r.,

–   uwzględniając roczne sprawozdanie Komisji z dnia 2 czerwca 2006 r. o postępach w realizacji planu działania dla wymiaru północnego w 2005 r., SEC(2006)0729,

–   uwzględniając drugi plan działania dla wymiaru północnego na lata 2004-2006 przyjęty przez Radę Europejską w Brukseli w dniach 16 - 17 października 2003 r.,

–   uwzględniając wnioski przewodniczącego VI szczytu państw bałtyckich, który odbył się w Rejkiawiku 8 czerwca 2006 r.,

–   uwzględniając rezolucję i sprawozdanie Komitetu Konsultacyjnego EOG z dnia 25 czerwca 2006 r. w sprawie przyszłości polityki wymiaru północnego,

–   uwzględniając działania grupy "Bałtycka Europa" w Parlamencie Europejskim,

–   mając na uwadze europejską strategię dla regionu Morza Bałtyckiego przyjętą przez grupę "Bałtycka Europa" w Parlamencie Europejskim,

–   mając na uwadze działalność Rady Morza Bałtyckiego oraz parlamentarnej konferencji ds. Morza Bałtyckiego,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A6-0367/2006),

A.   mając na uwadze, że wymiar północny tworzy szerokie ramy obejmujące wszystkie regiony północne (region Morza Bałtyckiego, region Morza Barentsa i Arktykę) oraz wszystkie obszary polityki zarówno zagranicznej, jak i wewnętrznej,

B.   mając na uwadze, że polityka wymiaru północnego może pomóc w promowaniu współpracy regionalnej i transgranicznej na rzecz dalszego wzrostu gospodarczego, a także w określeniu połączonych działań w odpowiedzi na wspólne wyzwania, jednak do chwili obecnej nie wykorzystano jej pełnego potencjału do rozwiązania różnych, ważnych dla regionu kwestii,

C.   mając na uwadze, że region Morza Bałtyckiego jest ważnym historycznie korytarzem łączącym Zachód ze Wschodem i jako taki powinien stanowić główną oś nowej polityki wymiaru północnego,

D.   mając na uwadze, że od czasu rozszerzenia w 2004 r. Morze Bałtyckie stało się niemal wewnętrznym akwenem, mare nostrum Unii Europejskiej; mając również na uwadze, że strategia dla Morza Bałtyckiego może znacząco przyczynić się do ponownej oceny zakresu i działań wymiaru północnego w celu uwzględnienia zmian związanych z rozszerzeniem,

E.   mając na uwadze, że strategia dla Morza Bałtyckiego mogłaby się w wydatny sposób przyczynić do poprawy koordynacji między organami regionalnymi działającymi w regionie Morza Bałtyckiego,

Cel niniejszej rezolucji

1.   dąży za pośrednictwem niniejszej rezolucji do:

W związku z tym przedstawia następujące propozycje:

2.   wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego strategii UE dla Morza Bałtyckiego w celu wzmocnienia wewnętrznego filaru wymiaru północnego, uwzględnienia zróżnicowanych horyzontalnie aspektów współpracy regionalnej, promowania synergii oraz uniknięcia powielania różnych organów i organizacji regionalnych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o dostosowanie zakresu obowiązków ich administracji tak, aby mogły one zastosować podejście horyzontalne przy opracowywaniu i wdrażaniu polityki wymiaru północnego;

3.   popiera wysiłki poczynione przez Radę i państwa nadbałtyckie; proponuje organizowanie dorocznego szczytu państw Morza Bałtyckiego przed letnią sesją Rady Europejskiej; wyraża poparcie dla działań Konferencji Parlamentarnej Morza Bałtyckiego, corocznego spotkania marszałków parlamentów krajowych państw tego regionu oraz zbliżającego się Forum Parlamentarnego Wymiaru Północnego;

4.   podkreśla, że strategia dla Morza Bałtyckiego obejmuje zarówno środki, które muszą być wdrożone przez samą Unię Europejską i jej państwa członkowskie, jak również środki wdrażane we współpracy z Federacją Rosyjską;

5.   przypomina konieczność ustanowienia pełnowymiarowego regionalnego biura Europejskiego Banku Inwestycyjnego w regionie Morza Bałtyckiego;

6.   mając na celu osiągnięcie przejrzystości i spójności, wzywa do wprowadzenia osobnej linii budżetowej UE w odniesieniu do strategii dla Morza Bałtyckiego, w miarę możliwości w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa, stanowiącej uzupełnienie obecnego finansowania wymiaru północnego przez Unię Europejską, państwa członkowskie, kraje trzecie, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Europejski Bank Inwestycyjny, Nordycki Bank Inwestycyjny i inne podmioty; podkreśla, że należy zapewnić strategii odpowiednie środki finansowe ze wszystkich odnośnych linii budżetowych, aby umożliwić realizację jej celów;

7.   zauważa, że zarówno Federacja Rosyjska, jak i państwa członkowskie ponoszą odpowiedzialność za zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego; podkreśla, że ochrona środowiska morskiego, zwłaszcza w odniesieniu do ograniczenia eutrofizacji, jest jednym z najważniejszych aspektów, które należy uwzględnić przy realizacji unijnych programów rolnych i strukturalnych w regionie; odnotowuje z satysfakcją, że Międzynarodowa Organizacja Morska (MOM) nadała przeważającej części regionu Morza Bałtyckiego status szczególnie wrażliwego obszaru morskiego; proponuje ustanowienie sieci ekologicznie reprezentatywnych i wartościowych chronionych obszarów wód przybrzeżnych i obszarów nadbrzeżnych;

8.   zwraca uwagę na fakt, że poważna katastrofa spowodowana wyciekiem ropy związanym z transportem lub badaniami i wydobyciem mogłaby unicestwić większość form życia w Morzu Bałtyckim; domaga się większej koordynacji działań w celu zapobiegania takim wypadkom oraz, w przypadku ich wystąpienia, przyjęcia wspólnego mechanizmu zwalczania ich skutków; jest zdania, że normy klasyfikacji tankowców powinny uwzględniać warunki panujące w regionie, takie jak na przykład grubość lodu w okresie zimowym;

9.   podkreśla konieczność ochrony i wzmocnienia zasobów rybnych w regionie Morza Bałtyckiego; wzywa Komisję do przygotowania kompleksowego planu zachowania i odtworzenia naturalnych zasobów łososia w systemach wodnych Morza Bałtyckiego poprzez wykorzystanie wszystkich rzek-tarlisk;

10.   podkreśla potrzebę zmniejszenia uzależnienia tego regionu od energii sprowadzanej z Rosji i zachęca państwa członkowskie regionu do rozpatrzenia możliwości wspólnego rynku energii; mając na uwadze potencjał regionu jako źródła bioenergii, wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz ich partnerów do wspierania wspólnych projektów na rzecz wydajności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii, a także do promocji wykorzystania biomasy, energii słonecznej, wiatrowej i wodnej; popiera działania w ramach współpracy energetycznej w regionie Morza Bałtyckiego (BASREC);

11.   wzywa do stosowania podejścia opartego na sprawiedliwości i wspólnej odpowiedzialności we wdrażaniu polityki energetycznej na szczeblu krajowym, tak aby strategiczne decyzje, takie jak budowa nowych sieci energetycznych, były podejmowane po konsultacji z tymi partnerami spośród państw członkowskich UE, których takie decyzje mogą dotyczyć;

12.   podkreśla, że właściwie przeprowadzone oceny wpływu na środowisko powinny być warunkiem wstępnym wszystkich projektów w zakresie infrastruktury energetycznej w celu zapewnienia przestrzegania międzynarodowych norm ochrony środowiska; w związku z tym wzywa Federację Rosyjską do ratyfikacji Konwencji z Espoo o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym;

13.   podkreśla znaczenie przestrzegania uznanych na szczeblu międzynarodowym zasad zrównoważonego rozwoju, dobrego zarządzania, przejrzystości i uczestnictwa, równości płci, praw mniejszości oraz ochrony rdzennej ludności, a także przyjęcia przez wszystkie zaangażowane strony wzajemnie wzmacniającej się polityki gospodarczej, zatrudnienia i społecznej, zgodnie ze strategią lizbońską;

14.   przypomina o roli Morza Bałtyckiego jako integrującego czynnika w regionie; proponuje nowy program zatytułowany "Morze Bałtyckie bez granic", który miałby na celu ułatwienie przekraczania granicy w regionie, także między państwami członkowskimi i Federacją Rosyjską; popiera stworzenie do 2010 r. drogi wodnej Morza Bałtyckiego, łączącej region Morza Bałtyckiego z państwami członkowskimi w Europie Centralnej i Zachodniej;

15.   jest zdania, że w celu dopełnienia zobowiązań dotyczących zmniejszenia zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego państwa członkowskie powinny mieć prawo do utrzymania lub wprowadzania środków ochronnych o charakterze bardziej restrykcyjnym od środków proponowanych przez UE;

16.   wskazuje na wzrost żeglugi morskiej, spowodowany głównie silnym wzrostem gospodarczym Federacji Rosyjskiej; uważa bezpieczeństwo morskie za jedną z najbardziej palących kwestii w regionie; proponuje stopniową rozbudowę wspólnego systemu zarządzania i informacji na temat żeglugi morskiej (VTMIS), tak aby obejmował on całe Morze Bałtyckie, a nie tylko Zatokę Fińską; podkreśla potrzebę wspólnego zaangażowania się w jak najszybsze wdrożenie klasyfikacji Morza Bałtyckiego przez MOM jako szczególnie wrażliwego obszaru morskiego, wraz z zakazem transportu ropy w tankowcach jednokadłubowych;

17.   proponuje rozbudowę trójkąta nordyckiego sieci transeuropejskich (TEN) w celu objęcia nimi całego regionu i włączenia tras drogowych i kolejowych Korytarza Barentsa oraz Korytarza Botnickiego do systemu TEN; wzywa do realizacji projektu linii kolejowej Rail Baltica; przewiduje stworzenie szybkiego połączenia kolejowego łączącego cały region;

18.   wzywa do budowy autostrady Via Baltica do 2013 r. jako projektu priorytetowego łączącego region Morza Bałtyckiego z państwami członkowskimi w centralnej i zachodniej Europie; podkreśla znaczenie finansowania z funduszy europejskich dla realizacji projektu;

19.   zauważa, że większość rynków krajowych w regionie jest stosunkowo niewielka, co w wielu przypadkach skutkuje niskim poziomem konkurencyjności; zwraca uwagę na wyjątkową współzależność gospodarczą państw członkowskich w regionie; domaga się swobodnego przepływu towarów, usług, osób i kapitału w obrębie regionu; wzywa do pełnego wdrożenia czterech podstawowych swobód (swobody przemieszczania się osób, swobodnego przepływu towarów, swobodnego osiedlania się i swobodnego przepływu kapitału) pomiędzy państwami członkowskimi UE położonymi w regionie;

20.   zauważa, że status obwodu kaliningradzkiego jako enklawy otoczonej państwami Unii Europejskiej wymaga rzeczywistej współpracy między władzami regionalnymi, Federacją Rosyjską i Unią Europejską; wzywa Federację Rosyjską i Unię Europejską do pilnego przeanalizowania możliwości przekształcenia obwodu kaliningradzkiego w bardziej otwarty i mniej zmilitaryzowany region pilotażowy z lepszym dostępem do rynku wewnętrznego; podkreśla potrzebę pełnego wdrożenia swobody żeglugi na Morzu Bałtyckim, wraz z Zalewem Wiślanym i Zalewem Kaliningradzkim, a także swobody przepływu przez Cieśninę Pilawską/Baltijskij Proliv;

21.   wskazuje, że partnerstwo wymiaru północnego w zakresie zdrowia publicznego i dobrobytu społecznego powinno nabrać wymiaru bardziej praktycznego w postaci zwalczania poważnych chorób, a także poprawy i promocji zdrowego i cennego społecznie stylu życia; wzywa Federację Rosyjską oraz UE do zbadania możliwości praktycznego włączenia obwodu kaliningradzkiego do działań prowadzonych w ramach tego partnerstwa;

22.   podkreśla, że obwód kaliningradzki jest ciągle enklawą nękaną problemami społecznymi, gospodarczymi i ekologicznymi, takimi jak znaczące ryzyko ekologiczne, jakie stanowi obecność baz wojskowych i broni w regionie, poważne zagrożenia dla zdrowia oraz wysoki poziom zorganizowanej przestępczości i uzależnienia od narkotyków;

23.   wzywa państwa regionu Morza Bałtyckiego do aktywnego wspierania programów mających na celu wytworzenie nowych form sztuki i komunikacji oraz inspirowanie mobilności wielonarodowej i programów wymiany kulturalnej;

24.   popiera wymiany studenckie w obrębie regionu; proponuje, by uniwersytety w regionie stworzyły sieci i porozumiały się w sprawie podziału pracy w celu promowania centrów doskonałości zdolnych do konkurowania na szczeblu międzynarodowym;

25.   wyraża zaniepokojenie w związku z faktem, że na wschodniej granicy regionu odnotowuje się znaczący poziom przestępczości zorganizowanej, przy czym szczególne zaniepokojenie wzbudza handel ludźmi i narkotykami; domaga się większego zaangażowania Europejskiego Urzędu Policji (Europolu) oraz ściślejszej współpracy w tym zakresie zarówno na poziomie UE, jak międzyrządowym;

26.   podkreśla potrzebę podwojenia wysiłków na rzecz poprawy wydajności kontroli na wschodniej granicy, w szczególności w zakresie modernizacji istniejącej infrastruktury i propagowania legalnego przekraczania granicy, a także wzywa do wyasygnowania na ten cel dostatecznych środków z proponowanego Europejskiego Funduszu Granic Zewnętrznych;

o
o   o

27.   zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, rządowi Federacji Rosyjskiej oraz prezydencji Rady państw Morza Bałtyckiego.

(1) Teksty przyjęte, P6_TA(2005)0430.