Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 1993 στην Κοπεγχάγη, τον Δεκέμβριο του 1997 στην Μαδρίτη, τον Δεκέμβριο του 1997 στο Λουξεμβούργο, τον Ιούνιο του 2003 στη Θεσσαλονίκη και τον Δεκέμβριο 2004, τον Ιούνιο του 2005 και τον Ιούνιο του 2006 στις Βρυξέλλες,

–   έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής για τη διεύρυνση - 2005 (COM(2005)0561),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Ιανουαρίου 2005 σχετικά με τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης(1),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία(2),

–   έχοντας υπόψη τα πλαίσια διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και την Κροατία που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 3 Οκτωβρίου 2005,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά με την περίοδο προβληματισμού: η δομή, τα θέματα και το πλαίσιο για την αξιολόγηση της συζήτησης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση(3),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Μαρτίου 2006 σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής για τη διεύρυνση - 2005(4),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τα επόμενα βήματα για την περίοδο προβληματισμού και την ανάλυση σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης(5),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με την πρόοδο της Τουρκίας στην πορεία προς την ένταξη(6),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A6-0393/2006), λαμβάνοντας υπόψη ότι

A.   το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 19ης και 20ής Ιουνίου 2003 έθεσε σαφή ευρωπαϊκή προοπτική στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, με τελικό στόχο την προσχώρηση στην Ένωση (ατζέντα της Θεσσαλονίκης),

B.   το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 16ης και 17ης Ιουνίου 2005 επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή του για την πλήρη υλοποίηση της ατζέντας της Θεσσαλονίκης, και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Ιουνίου 2006 επαναβεβαίωσε την πρόθεσή του να τιμήσει τις υφιστάμενες δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν έναντι των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης (Τουρκία και Κροατία, χώρες με τις οποίες έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας/FYROM, ως υποψήφια χώρα, και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, ως πιθανές υποψήφιες) όσον αφορά τη διεύρυνση, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η Ένωση "θα είναι ικανή να λειτουργεί πολιτικά, δημοσιονομικά και θεσμικά καθώς θα διευρύνεται",

Γ.   το Συμβούλιο ξεκίνησε επίσημα τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και την Κροατία στις 3 Οκτωβρίου 2005,

Δ.   το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Δεκεμβρίου 2005 χορήγησε καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM),

E.   η συμμόρφωση με όλα τα κριτήρια της Κοπεγχάγης αποτελεί από το 1993 τη βάση για την προσχώρηση στην ΕΕ και θα πρέπει να συνεχίσει να την αποτελεί και ενόψει μελλοντικών προσχωρήσεων,

ΣΤ.   τα κριτήρια της Κοπεγχάγης επίσης αναφέρουν ως σημαντικό ζήτημα την "ικανότητα της Ένωσης να απορροφήσει νέα μέλη, χωρίς να επιβραδυνθεί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση",

Ζ.   η θεσμική ικανότητα της Ένωσης να εντάσσει νέα κράτη μέλη συζητείται ολοένα και περισσότερο σε σχέση με τις διευρύνσεις που θα ακολουθήσουν την προσχώρηση της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας,

H.   στο προαναφερόμενο ψήφισμά του σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής του 2005 για τη διεύρυνση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση έως το τέλος του 2006, η οποία να παραθέτει τις αρχές που στηρίζουν την ικανότητα απορρόφησης της Ένωσης,

Θ.   το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Ιουνίου 2006 αποφάσισε ότι "ο ρυθμός των διευρύνσεων πρέπει να λαμβάνει υπόψη την απορροφητική ικανότητα της Ένωσης" και αποφάσισε να διεξαγάγει συζήτηση τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους "για όλες τις πτυχές των επόμενων διευρύνσεων, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας της Ένωσης να απορροφά νέα μέλη, καθώς και για περαιτέρω τρόπους βελτίωσης της ποιότητας της διαδικασίας διεύρυνσης βάσει της θετικής εμπειρίας που έχει αποκομισθεί μέχρι τούδε", με βάση έκθεση "σχετικά με όλα τα στοιχεία που σχετίζονται με την απορροφητική ικανότητα της Ένωσης" που θα υποβληθεί από την Επιτροπή παράλληλα με την ετήσια έκθεσή της για τη διεύρυνση και την προενταξιακή διαδικασία,

Ι.   σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αυτή η έκθεση θα πρέπει "επίσης να καλύπτει το ζήτημα των σημερινών και μελλοντικών αντιλήψεων των πολιτών για τη διεύρυνση, θα πρέπει δε να συνυπολογίζει την ανάγκη να εξηγηθεί επαρκώς η διαδικασία διεύρυνσης στο κοινό της Ένωσης",

ΙΑ.   το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 16ης και 17ης Δεκεμβρίου 2004 στις Βρυξέλλες δήλωσε ότι "οι μελλοντικές διαπραγματεύσεις προσχώρησης με υποψήφια κράτη, η προσχώρηση των οποίων θα μπορούσε να έχει ουσιώδεις δημοσιονομικές συνέπειες, μπορούν να ολοκληρωθούν μόνο μετά τον καθορισμό του δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο από το 2014 και μετά μαζί με τις ενδεχόμενες συνακόλουθες δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις",

ΙΒ.   η έννοια της ικανότητας ολοκλήρωσης ενέχει την πρόκληση προσαρμογής της ΕΕ ώστε να δεχτεί τα νέα της μέλη· η εν λόγω πρόκληση δεν έχει αντιμετωπιστεί, ιδίως μετά την απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης στη Γαλλία και στις Κάτω Χώρες, εφόσον η συνθήκη αυτή θα δώσει τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να λειτουργήσει αποτελεσματικά και δημοκρατικά, λαμβάνοντας υπόψη την πρόκληση που συνεπάγονται οι οικονομικοί πόροι,

ΙΓ.   διεξάγεται τακτικά συζήτηση σχετικά με την αποκαλούμενη "ικανότητα απορρόφησης" της Ένωσης στο πλαίσιο μελλοντικών διευρύνσεων,

ΙΔ.   ο Πρόεδρος της Επιτροπής δήλωσε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι πιστεύει ότι πριν από κάθε μελλοντική διεύρυνση θα πρέπει να προηγηθεί μια θεσμική συμφωνία και εξέφρασε την ελπίδα ότι αυτή η θεσμική συμφωνία, όπως ορίστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Ιουνίου 2006, μπορεί να επιτευχθεί έως το τέλος του 2008, επιτρέποντας έτσι στην Ένωση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της έναντι των διαπραγματευόμενων χωρών και αυτών στις οποίες έχει προσφέρει την προοπτική ένταξης,

ΙΕ.   μια θεσμική διευθέτηση αυτού του είδους απαιτείται πρώτα και κύρια για τη διατήρηση της δυναμικής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όπως δήλωσαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης του 1993,

1.   επισημαίνει ότι οι διευρύνσεις έτειναν να ενισχύσουν την Ένωση, να προωθήσουν την οικονομική της ανάπτυξη, να ενισχύσουν τον ρόλο της στον κόσμο και να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη νέων κοινοτικών πολιτικών·

2.   υπενθυμίζει ότι η έννοια της "ικανότητας απορρόφησης" πραγματοποίησε την πρώτη της επίσημη εμφάνιση το 1993, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης αναγνώρισε ότι, παράλληλα με τα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι υποψήφιες χώρες προκειμένου να προσχωρήσουν στην Ένωση, η "ικανότητα της Ένωσης να απορροφήσει νέα μέλη, χωρίς να επιβραδυνθεί η δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης" επίσης αποτελεί "σημαντικό θέμα που αφορά τόσο την Ένωση όσο και τις υποψήφιες χώρες'·

3.   υπενθυμίζει ότι, παρόλο που κάθε διεύρυνση της Ένωσης επέφερε αλλαγές στο θεσμικό, πολιτικό και δημοσιονομικό της πλαίσιο, οι εν λόγω αλλαγές δεν ήταν επαρκείς ώστε να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της Ένωσης·

4.   κρίνει ότι ο όρος "ικανότητα απορρόφησης" δεν αποδίδει επαρκώς την ιδέα που έχει στόχο να εκφράσει, δεδομένου ότι η ΕΕ με κανέναν τρόπο δεν απορροφά τα μέλη της, και ως εκ τούτου προτείνει η έκφραση να αλλάξει σε "ικανότητα ένταξης", όρος που αντανακλά καλύτερα τη φύση της ιδιότητας μέλους της ΕΕ·

5.   τονίζει ότι η "ικανότητα ένταξης" δεν αποτελεί νέο κριτήριο προς εφαρμογή στις υποψήφιες χώρες αλλά προϋπόθεση για την επιτυχία της διεύρυνσης και για την εμβάθυνση της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης· η ευθύνη για τη βελτίωση της "ικανότητας ένταξης" βαρύνει την Ένωση και όχι τις υποψήφιες χώρες·

6.   θεωρεί ότι η έννοια της "ικανότητας ένταξης" υπονοεί ότι

7.   θεωρεί ότι, προκειμένου να εξασφαλίσει την ικανότητα ένταξής της, η Ένωση πρέπει να αποφασίσει σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και την ουσία των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να πραγματοποιήσει πριν από οποιαδήποτε μελλοντική προσχώρηση· η σχετική αξιολόγηση θα πρέπει να διενεργηθεί σε όλα τα βασικά στάδια της διαδικασίας διεύρυνσης, λαμβάνοντας υπόψη τον ενδεχόμενο αντίκτυπο των νέων κρατών μελών στις θεσμικές και δημοσιονομικές της ικανότητες, καθώς και στις ικανότητες λήψης αποφάσεων·

8.   αναγνωρίζει ότι η Ένωση είναι σήμερα αντιμέτωπη με δυσκολίες να τιμήσει τις δεσμεύσεις της προς τις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, διότι η τρέχουσα διάρθρωσή της θεσμικά, δημοσιονομικά και όσον αφορά τις πολιτικές της δεν είναι κατάλληλη για επόμενες διευρύνσεις και πρέπει να βελτιωθεί·

Θεσμικές πτυχές της ικανότητας ένταξης

9.   τονίζει ότι, πριν από κάθε μελλοντική διεύρυνση είναι απαραίτητη η μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να είναι σε θέση να εργασθεί πιο αποτελεσματικά, με μεγαλύτερη διαφάνεια και δημοκρατικότητα· υπ' αυτό το πρίσμα, κάθε επόμενη διεύρυνση θα προϋποθέτει τις εξής θεσμικές μεταρρυθμίσεις:

Άλλες συναφείς πτυχές της ικανότητας ένταξης

10.   επισημαίνει ότι, πέραν των απαραίτητων θεσμικών μεταρρυθμίσεων, οι επόμενες διευρύνσεις της Ένωσης θα προϋποθέτουν τροποποιήσεις και άλλων σημαντικών πτυχών της διάρθρωσής της, όπως:

11.   τονίζει ότι οι ανωτέρω μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνοδεύονται από προσπάθειες να αυξηθεί η αποδοχή της διεύρυνσης από την κοινή γνώμη και υπενθυμίζει την ευθύνη των πολιτικών ηγετών της Ευρώπης να εξηγήσουν στο κοινό τους στόχους και τα αμοιβαία πλεονεκτήματα της διεύρυνσης και της ενοποίησης της Ευρώπης· στηρίζει την Επιτροπή στην προσπάθειά της να χρησιμοποιεί "ευρεία σειρά μέσων ώστε να κάνει γνωστή την πολιτική διεύρυνσής της και να μειώσει τις παρανοήσεις με συγκεκριμένα στοιχεία", όπως δηλώνεται στο προαναφερθέν έγγραφο στρατηγικής του 2005 για τη διεύρυνση·

12.   επαναλαμβάνει, ωστόσο, ότι κάθε απόφαση της ΕΕ να δεχθεί κάποιο νέο κράτος μέλος λαμβάνεται μέσω διαδικασίας που περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς διασφάλισης, κυρίως ομόφωνη απόφαση όλων των κρατών μελών για την έναρξη και τη λήξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την κύρωση κάθε Συνθήκης Προσχώρησης από όλα τα κράτη μέλη·

13.   επισημαίνει ότι, εν πάση περιπτώσει, η υπογραφή Συνθήκης Προσχώρησης από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών σημαίνει ότι τα εν λόγω κράτη μέλη δεσμεύονται πλήρως ότι θα ενεργούν αναλόγως προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η διαδικασία επικύρωσης της εν λόγω συνθήκης θα έχει επιτυχή έκβαση, σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες σε κάθε χώρα·

14.   είναι της άποψης ότι η συναίνεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που απαιτείται προκειμένου το Συμβούλιο να ενεργήσει, βάσει του άρθρου 49 ΣΕΕ, σε σχέση με την προσχώρηση νέων κρατών μελών, θα έπρεπε να εφαρμόζεται στην απόφαση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων, καθώς και κατά την ολοκλήρωσή τους·

Συμπεράσματα

15.   επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του για τη διεύρυνση ως μια ιστορική ευκαιρία για τη διασφάλιση της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας στην Ευρώπη· επαναβεβαιώνει την πεποίθησή του ότι η διεύρυνση πρέπει να συμβαδίζει με την εμβάθυνση της Ένωσης, ώστε να μην διακινδυνεύσουν οι στόχοι της διαδικασίας Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

16.   τονίζει ότι η Ένωση πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόζει τη θεσμική, δημοσιονομική και πολιτική της διάρθρωση εγκαίρως, ώστε να αποφεύγει απροσδόκητες καθυστερήσεις στην ένταξη των υποψηφίων χωρών, εφόσον διαπιστωθεί ότι πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για ένταξη·

17.   επαναβεβαιώνει ότι η Συνθήκη της Νίκαιας δεν παρέχει επαρκή βάση για επόμενες διευρύνσεις·

18.   επαναβεβαιώνει την υποστήριξή του προς τη Συνταγματική Συνθήκη, η οποία ήδη παρέχει λύσεις στις περισσότερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η ΕΕ προκειμένου να ανταποκριθεί στις σημερινές της δεσμεύσεις σχετικά με τη διεύρυνση και αποτελεί απτή έκφραση της σχέσης μεταξύ εμβάθυνσης και διεύρυνσης, και προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε προσπάθεια προώθησης μιας κατακερματισμένης εφαρμογής της συνταγματικής συμφωνίας ενδέχεται να διακυβεύσει τον καθολικό συμβιβασμό στον οποίο στηρίζεται·

19.   επισημαίνει το χρονοδιάγραμμα που θεσπίστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Ιουνίου 2006 για την αναζήτηση μιας λύσης στη συνταγματική κρίση έως το δεύτερο εξάμηνο του 2008 το αργότερο·

20.   επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του για την επίτευξη μιας συνταγματικής ρύθμισης για την Ευρωπαϊκή Ένωση το ταχύτερο δυνατόν, και εν πάση περιπτώσει προτού οι πολίτες της Ένωσης κληθούν στις κάλπες για τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2009, προκειμένου να μπορεί η Ένωση να τιμήσει τις δεσμεύσεις της έναντι των υποψήφιων χωρών και να είναι σε θέση να τις δεχτεί ως μέλη·

o
o   o

21.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις της Τουρκίας, της Κροατίας, της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, στα προσωρινά όργανα αυτοδιοίκησης του Κοσσυφοπεδίου και στην Αποστολή του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο.

(1) ΕΕ C 247 E της 6.10.2005, σ. 88. (2) ΕΕ C 227 E της 21.9.2006, σ. 163. (3) ΕΕ C 287 E της 24.11.2006, σ. 306. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0096. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0263. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0381. (7) ΕΕ C 124Ε της 25.5.2006, σ. 373. (8) ΕΕ C 139 της 14.06.2006, σ. 1.