Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αφετέρου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνέρχονται στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αφετέρου (COM(2006)0169) ("σχέδιο συμφωνίας του Νοεμβρίου 2005"),
– έχοντας υπόψη το κείμενο του νέου σχεδίου συμφωνίας στο οποίο κατέληξαν οι αντιπροσωπείες των ΕΕ και των ΗΠΑ στις 2 Μαρτίου 2007 στις Βρυξέλλες (στο εξής: σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά με την κατάρτιση της ημερήσιας διάταξης για την εξωτερικής πολιτική της Κοινότητας στον τομέα της αεροπορίας(1),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχει αποφανθεί ότι διάφορες διμερείς αεροπορικές συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών και των ΗΠΑ παραβιάζουν τις αρχές της νομοθεσίας της ΕΕ και ότι ο καλύτερος τρόπος για πλήρη συμμόρφωση προς τη νομοθεσία της ΕΕ είναι η σύναψη αεροπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αεροπορικές αγορές της ΕΕ και των ΗΠΑ αντιστοιχούν από κοινού στο 60% της παγκόσμιας εναέριας κυκλοφορίας και ότι η σύναψη συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών ΕΕ-ΗΠΑ θα είναι προς όφελος των καταναλωτών αμφοτέρων των πλευρών του Ατλαντικού και θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πρότυπο για περαιτέρω ελευθέρωση και κανονιστική σύγκλιση σε παγκόσμιο επίπεδο,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο της ΕΕ έκρινε ότι το σχέδιο συμφωνίας που οριστικοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2005 δεν θα εξασφάλιζε επαρκή ισορροπία στις ευκαιρίες, εκτός και αν οι ΗΠΑ επρόκειτο να παράσχουν στους αερομεταφορείς της ΕΕ μεγαλύτερες δυνατότητες πρόσβασης στην εσωτερική αγορά των ΗΠΑ μέσω επενδύσεων και συμμετοχής στις αμερικανικές αερογραμμές,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Υπουργείο Μεταφορών των ΗΠΑ αντέδρασε εξαγγέλλοντας την υποβολή νομοσχεδίου, το οποίο θα εξασφάλιζε διασταλτικότερη ερμηνεία της κανονιστικής προϋπόθεσης που ορίζει ότι οι αμερικανικές αερογραμμές πρέπει να τελούν υπό τον πραγματικό έλεγχο των αμερικανών πολιτών, αλλά, τον Δεκέμβριο 2006, αποφάσισε να αποσύρει την εξαγγελία αυτή, ενόψει της σωρείας των δημοσίων παρατηρήσεων που υπεβλήθησαν, ακόμη και από το Κογκρέσο των ΗΠΑ,
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο οδήγησε σε νέο γύρο διαπραγματεύσεων που είχαν ως αποτέλεσμα το σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε μια τέτοια συμφωνία, ιδιαίτερη σημασία έχει η σύγκλιση των κανονιστικών διατάξεων, ιδίως των κανονισμών ασφαλείας, της προστασίας του περιβάλλοντος και των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων,
Γενικές αρχές
1. αναγνωρίζει τη σημασία της αεροπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ όχι μόνο για την καθαυτή αξία της αλλά και ως προτύπου για μεταγενέστερες συμφωνίες·
2. χαιρετίζει κατά συνέπεια το σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007, θεωρώντας ότι αποτελεί σημαντικό βήμα προς μια ολοκληρωμένη υπερατλαντική αγορά αεροπορικών υπηρεσιών, προς όφελος των καταναλωτών·
3. δηλώνει ότι θα προτιμούσε τη σύναψη συνολικής ισόρροπης συμφωνίας που θα καλύπτει όλες τις πτυχές του ανοίγματος της αγοράς και της κανονιστικής σύγκλισης, έναντι της σταδιακής προσέγγισης με επί μέρους συμφωνίες·
4. χαιρετίζει κατά συνέπεια το άρθρο 21 του σχεδίου συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 το οποίο περιέχει ημερήσια διάταξη και σαφές χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία στο δεύτερο στάδιο, προβλέποντας διατάξεις που επιτρέπουν στα μέρη να αναστείλουν δικαιώματα που ορίζονται στη συμφωνία στο πρώτο στάδιο, εφόσον 30 μήνες μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων για συμφωνία στο δεύτερο στάδιο δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία·
5. καλεί το Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών να εγκρίνουν το σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου στις 22 και 23 Μαρτίου 2007·
Άνοιγμα της αγοράς
6. επισημαίνει ότι η νέα αεροπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ πρέπει να είναι ισόρροπη όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά, θέτοντας επί τάπητος και θέματα όπως το καμποτάζ, το δικαίωμα εγκατάστασης, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τον αποτελεσματικό έλεγχο καθώς και τις κρατικές ενισχύσεις·
7. χαιρετίζει κατά συνέπεια, μεταξύ άλλων, τις ρήτρες του σχεδίου συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 για την ιδιοκτησία, τις επενδύσεις και τον έλεγχο (παράρτημα 4), καθώς και σχετικά με την δικαιοχρησία και την εμπορική ονομασία (παράρτημα 5), καθώς και το άνοιγμα του προγράμματος "Fly America Programme" σε αερομεταφορείς της ΕΕ·
8. εκφράζει ωστόσο τη λύπη του διότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στο ζήτημα των μεταφορών εντός της ΕΕ και διότι η δυνατότητα αερομεταφορέων της ΕΕ να ασκούν ουσιαστικό έλεγχο σε αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες είναι ακόμη περιορισμένο, έστω και με τις εκτεταμένες ρήτρες περί ιδιοκτησίας·
9. επισημαίνει ότι οι κρατικές επιδοτήσεις στις αεροπορικές εταιρείες μπορούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισμό, και καλεί αμφότερες τις πλευρές να περιορίσουν τη χρήση τους στο ελάχιστο δυνατό, χαιρετίζοντας ταυτόχρονα τις διαδικασίες βάσει των οποίων τα μέρη μπορούν να ενημερώνουν αλλήλους και να εξετάζουν τα μέτρα που λαμβάνει κάποια από τις δύο πλευρές·
Κανονιστική σύγκλιση
10. επισημαίνει ότι η προώθηση της κανονιστικής σύγκλισης μόνο εν μέρει θίγεται στο σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 και, σε μεγάλο βαθμό, έχει παραπεμφθεί στη Μικτή Επιτροπή·
11. σημειώνει, επί πλέον, ότι, στον βαθμό που το σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 αναφέρεται σε θέματα κανονιστικής σύγκλισης, αυτό αφορά κυρίως διατάξεις σχετικά με την ασφάλεια και ελάχιστα για το περιβάλλον και τις κοινωνικές πτυχές·
Ασφάλεια
12. χαιρετίζει τη συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων αρχών της ΕΕ και των ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας των αερομεταφορών, τόσο σε επίπεδο ΕΕ και ομοσπονδιακό επίπεδο ΗΠΑ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών και πολιτειών αντίστοιχα·
13. επισημαίνει τη σημασία που έχει ο ευρωπαϊκός μαυροπίνακας των αεροπορικών εταιρειών που δεν πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας και το αμερικανικό σύστημα παρακολούθησης των προτύπων ασφαλείας των αερομεταφορέων και καλεί αμφότερα τα μέρη να προβαίνουν σε ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με το θέμα αυτό·
14. επισημαίνει τη σημασία των μέτρων ασφαλείας για την αεροπορία αλλά επισύρει την προσοχή στα υπερβολικά ή μη συντονισμένα μέτρα που δεν βασίζονται σε κατάλληλη αξιολόγηση του κινδύνου·
15. καλεί την Επιτροπή και τις ΗΠΑ να εξετάσουν τα εφαρμοζόμενα από το 2001 συμπληρωματικά μέτρα ασφαλείας όσον αφορά την αποτελεσματικότητά τους, για να αποφευχθούν επικαλύψεις και ελλείψεις στην "αλυσίδα της ασφάλειας'·
16. επισημαίνει ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ιδιωτική ζωή των ευρωπαίων και αμερικανών πολιτών κατά την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των επιβατών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, σύμφωνα με τα κριτήρια που ζητούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα ψηφίσματά του της 13ης Μαρτίου 2003(2) και της 7ης Σεπτεμβρίου 2006(3)· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την επιτακτική ανάγκη να καθοριστούν παγκόσμιες προδιαγραφές για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής·
17. υποστηρίζει την ιδέα της ενιαίας ασφάλειας (one stop security), βάσει της οποίας οι επιβάτες και οι αποσκευές ελέγχονται μόνο στην αφετηρία της διαδρομής τους και όχι εκ νέου σε κάθε ενδιάμεση μετεπιβίβαση·
Περιβάλλον
18. αναγνωρίζει ότι ο τομέας της αεροπορίας έχει, όπως και άλλα μέσα μεταφοράς, πολλές δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ιδίως ως πηγή ηχορύπανσης και παράγων που συντελεί στην κλιματική αλλαγή, και ότι οι επιπτώσεις αυτές θα ενταθούν με τη μεγέθυνση του κλάδου·
19. επισημαίνει ότι οι διατάξεις του άρθρου 15 του σχεδίου συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007 επισημαίνουν κυρίως τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις των περιβαλλοντικών μέτρων και την ανάγκη μετριασμού τους, αντί της επικέντρωσης της προσοχής στην ανάγκη περιβαλλοντικής δράσης στον αεροπορικό τομέα·
20. επισημαίνει, συνεπώς, την ανάγκη αμφότερες οι πλευρές ΕΕ και ΗΠΑ να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για τον μετριασμό του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της αεροπορίας, χωρίς να αποκλείουν εκ των προτέρων οιοδήποτε κανονιστικό, οικονομικό ή άλλο μέσο, με σκοπό την επίτευξη του στόχου αυτού·
21. χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη συμπερίληψη της αεροπορίας στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας εκπομπών με σκοπό τη μείωση της επίπτωσης του αεροπορικού κλάδου στην κλιματική αλλαγή· επισημαίνει ότι χρειάζονται επείγουσες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τη συμπερίληψη των υπερατλαντικών εναέριων μεταφορών στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας των εκπομπών μέχρι το 2012, για να μπορέσει η ένταξή τους να γίνει εμπρόθεσμα·
22. καλεί αμφότερα τα μέρη να ανταλλάσσουν τις πλέον ενδεδειγμένες πρακτικές όσον αφορά τη μείωση του θορύβου, αναγνωρίζοντας τις διαφορές που υφίστανται λόγω τοπικών συνθηκών·
23. επιδοκιμάζει τις παραγράφους 34 και 35 του Μνημονίου Διαβουλεύσεων που προσαρτάται στο σχέδιο συμφωνίας της 2ας Μαρτίου 2007, στις οποίες οι ΗΠΑ και η ΕΕ συμφωνούν να εργαστούν μαζί στο πλαίσιο του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) και της G8 για τη μείωση του θορύβου και των εκπομπών των αεροσκαφών· χαιρετίζει την πρόθεση των αρμόδιων αρχών ΕΕ και ΗΠΑ για ενίσχυση της τεχνικής συνεργασίας στον τομέα της κλιματολογίας, της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, της αποδοτικότητας των καυσίμων και της μείωσης των εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές·
Κοινωνική πολιτική
24. καλεί τους αεροπορικούς φορείς των ΗΠΑ και της ΕΕ να ξεκινήσουν συνεχή διάλογο όσον αφορά τα κοινωνικά πρότυπα, προκειμένου να προαχθεί η αμοιβαία κατανόηση και να επιτευχθεί ισότιμο επίπεδο ανταγωνισμού και, ταυτόχρονα, να ανυψωθεί το επίπεδο των κοινωνικών συνθηκών·
25. καλεί την Επιτροπή να επιμείνει να συμπεριληφθούν στην ενδεχόμενη συμφωνία αναφορές στη σχετική διεθνή νομοθεσία για τα κοινωνικά δικαιώματα, ιδίως στα πρότυπα εργασίας που έχουν ενσωματωθεί στις θεμελιώδεις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ 1930-1999), και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις (1976, αναθ. 2000) καθώς και της Συνθήκης της Ρώμης για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές υποχρεώσεις (1980)·
26. επιμένει ότι η κοινωνική νομοθεσία της ΕΕ πρέπει να εφαρμόζεται στους υπαλλήλους που προσλαμβάνονται ή/και εργάζονται στα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως οι οδηγίες που αφορούν την ενημέρωση και τη διαβούλευση των εργαζομένων (2002/14/ΕΚ, 98/59/ΕΚ και 80/987/ΕΟΚ), η οδηγία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας του ιπτάμενου προσωπικού της πολιτικής αεροπορίας (2000/79/ΕΚ) και της οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών (96/71/ΕΚ)·
Διενέργεια των διαπραγματεύσεων
27. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη ενημέρωση και διαβούλευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και όλων των εμπλεκομένων φορέων πριν και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο δεύτερο στάδιο·
28. χαιρετίζει την ιδέα της διοργάνωσης τακτικών συναντήσεων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μελών του Κογκρέσου των ΗΠΑ, όπου θα συζητούνται όλα τα σχετικά ζητήματα που άπτονται θεμάτων που αφορούν τη αεροπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ·
o o o
29. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο Κογκρέσο των ΗΠΑ.