Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού της 20ής Νοεμβρίου 1989, και ειδικότερα τα άρθρα 37 και 40,

–   έχοντας υπόψη τους "Στοιχειώδεις Κανόνες των Ηνωμένων Εθνών για την Απονομή Δικαιοσύνης σε Ανηλίκους" ή "Κανόνες του Πεκίνου" του 1985, όπως εγκρίθηκαν από τη Γενική Συνέλευση με το ψήφισμα 40/33 της 29ης Νοεμβρίου 1985,

–   έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές των Ηνωμένων Εθνών για την πρόληψη της εγκληματικότητας των νέων ή "Κατευθυντήριες Γραμμές του Ριάντ" του 1990, όπως εγκρίθηκαν από τη Γενική Συνέλευση με το ψήφισμα 45/112 της 14ης Δεκεμβρίου 1990,

–   έχοντας υπόψη τους κανόνες των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των ανηλίκων που έχουν καταδικαστεί σε στέρηση της ελευθερίας, όπως εγκρίθηκαν από τη Γενική Συνέλευση με το ψήφισμα 45/113 της 14ης Δεκεμβρίου 1990,

–   έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών, της 25ης Ιανουαρίου 1996, και ειδικότερα τα άρθρα 1 και 3 έως 9,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση της Διυπουργικής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη σχετικά με τις νέες μεθόδους αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας και το ρόλο της δικαιοσύνης ανηλίκων της 24ης Σεπτεμβρίου 2003(1),

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση της Διυπουργικής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την κοινωνική απάντηση στη νεανική παραβατικότητα της 17ης Σεπτεμβρίου 1987(2),

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση της Διυπουργικής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την κοινωνική απάντηση στην παραβατική συμπεριφορά νέων προερχόμενων από οικογένειες μεταναστών της 18ης Απριλίου 1988(3),

–   έχοντας υπόψη τη Συνθήκη EE, και ειδικότερα το άρθρο 6, καθώς και τις διατάξεις του Τίτλου VI που αφορούν την αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις,

–   έχοντας υπόψη τη Συνθήκη EK, και ειδικότερα τον τίτλο ΧΙ σχετικά με την κοινωνική πολιτική, παιδεία, επαγγελματική εκπαίδευση και νεολαία, ιδιαιτέρως δε το άρθρο 137,

–   έχοντας υπόψη το πρόγραμμα - πλαίσιο για την αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις (AGIS), που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2006, καθώς και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 168/2007 του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2007 για την ίδρυση Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(4),

–   έχοντας υπόψη τη θέση του της 30ής Νοεμβρίου 2006 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη χορήγηση εξουσιοδότησης στον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να ασκεί τις δραστηριότητές του στους τομείς που αναφέρονται στον τίτλο VI της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση(5),

–   έχοντας υπόψη τη θέση του της 22ας Μαΐου 2007 επί της κοινής θέσης του Συμβουλίου ενόψει της έκδοσης απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση, για την περίοδο 2007-2013, ειδικού προγράμματος για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας εις βάρος παιδιών, νέων και γυναικών και την προστασία των θυμάτων και των ομάδων κινδύνου (Πρόγραμμα "Δάφνη IIΙ") στο πλαίσιο του γενικού προγράμματος "Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη"(6),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μία στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δικαιώματα του παιδιού (COM (2006)0367),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Ιουλίου 1992, σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Δικαιωμάτων του Παιδιού(7), και ειδικότερα τις παραγράφους 8.22 και 8.23,

–   έχοντας υπόψη την απόφαση 2001/427/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου 2001 για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Δικτύου Πρόληψης του Εγκλήματος(8),

–   έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 15ης Μαρτίου 2006, με θέμα "Η πρόληψη της νεανικής εγκληματικότητας, οι τρόποι αντιμετώπισής της και ο ρόλος της δικαιοσύνης των ανηλίκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση"(9),

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνδιάσκεψης που πραγματοποιήθηκε στη Γλασκόβη, στο πλαίσιο της Προεδρίας του Ηνωμένου Βασιλείου, από τις 5 έως τις 7 Σεπτεμβρίου 2005, με θέμα "Νεολαία και Έγκλημα: μία ευρωπαϊκή προσέγγιση",

–   έχοντας υπόψη τις τελευταίες ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A6-0212/2007),

Α.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραβατική συμπεριφορά των ανηλίκων ενέχει πολύ μεγαλύτερους κινδύνους σε σχέση με αυτή των ενηλίκων, καθώς πλήττει ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο τμήμα του πληθυσμού που βρίσκεται στο στάδιο της διαμόρφωσης της προσωπικότητάς του, εκθέτοντάς ανηλίκους από πολύ νωρίς στον κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού και του στιγματισμού,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η εγκατάλειψη του σχολείου αποτελεί παράγοντα που αυξάνει τον κίνδυνο παραβατικότητας των ανηλίκων,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εθνικές, ευρωπαϊκές, αλλά και διεθνείς μελέτες, το φαινόμενο της παραβατικότητας ανηλίκων παρουσιάζει, τις δύο τελευταίες δεκαετίες, ανησυχητική αύξηση,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραβατικότητα ανηλίκων καθίσταται ανησυχητική λόγω του μαζικού χαρακτήρα που τείνει να αποκτήσει στις μέρες μας, δεδομένου ότι εμφανίζεται σε νεαρότερη ηλικία, της αύξησης του αριθμού των εγκλημάτων που διαπράττονται από παιδιά κάτω των 13 ετών και του γεγονότος ότι οι πράξεις τους είναι ολοένα και βιαιότερες,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σημερινός τρόπος καταγραφής και παρουσίασης των στατιστικών για την παραβατικότητα των ανηλίκων δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες και στις σύγχρονες συνθήκες, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για έγκυρα εθνικά στατιστικά στοιχεία,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι δύσκολο να κατηγοριοποιήσουμε κατ' απόλυτο τρόπο τα αίτια τα οποία οδηγούν έναν ανήλικο σε παραβατική συμπεριφορά, καθώς η διαδρομή του προς κοινωνικά παρεκκλίνουσες και τελικά παραβατικές μορφές συμπεριφοράς αποτελεί εξατομικευμένη και ειδική, κάθε φορά, περίπτωση, που αντιστοιχεί στα βιώματά του και στους σημαντικότερους πόλους γύρω από τους οποίους εξελίσσεται το κάθε παιδί και ο κάθε έφηβος: την οικογένεια, το σχολείο, το φιλικό περιβάλλον, καθώς και το γενικότερο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον διαβίωσής του,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ως κυριότεροι παράγοντες της παραβατικότητας ανηλίκων αναφέρονται ο αποπροσανατολισμός, η έλλειψη επικοινωνίας και προβολής κατάλληλων προτύπων στους κόλπους της οικογένειας, που συχνά οφείλεται στην απουσία των γονέων, τα ψυχοπαθολογικά προβλήματα που συνδέονται με φαινόμενα κακοποίησης και σεξουαλικής παρενόχλησης από άτομα του συγγενικού περιβάλλοντος, οι ανεπάρκειες των εκπαιδευτικών συστημάτων ως προς τη μετάδοση κοινωνικών αξιών, η φτώχεια, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός και ο ρατσισμός· τονίζοντας ότι σημαντικοί παράγοντες είναι επίσης η ιδιαίτερη τάση μιμητισμού που αναπτύσσουν οι νέοι στην προσπάθεια διαμόρφωσης της προσωπικότητάς τους, οι διαταραχές της προσωπικότητας που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών και η προβολή προτύπων άσκοπης, υπέρμετρης και αδικαιολόγητης βίας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ορισμένους δικτυακούς τόπους και βιντεοπαιχνίδια,

Η.   λαμβάνοντας υπόψη ότι μία αποκλίνουσα συμπεριφορά των νέων δεν πρέπει να αποδίδεται συστηματικά στο οικογενειακό περιβάλλον,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της κατανάλωσης ινδικής καννάβεως και άλλων ναρκωτικών και/ή αλκοόλ από τους εφήβους πρέπει να συσχετισθεί με την αύξηση της παραβατικότητας ανηλίκων,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστες και μάλιστα οι ανήλικοι, είναι πολύ πιο ευάλωτοι στον κοινωνικό έλεγχο, γεγονός που δημιουργεί την αντίληψη ότι το πρόβλημα της παραβατικότητας ανηλίκων αγγίζει κυρίως τους κύκλους των μεταναστών και όχι όλη την κοινωνία, προσέγγιση που δεν είναι μόνο λανθασμένη, αλλά και κοινωνικά επικίνδυνη,

ΙΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο "σύγχρονες" μορφές παραβατικότητας ανηλίκων είναι η σύσταση "συμμοριών ανηλίκων", καθώς και η αυξανόμενη βία στο σχολικό περιβάλλον, φαινόμενα ιδιαίτερα εκτεταμένα σε ορισμένα κράτη μέλη και πολύπλοκα ως προς τη διερεύνηση και αντιμετώπισή τους,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ένταση φαινομένων όπως αυτό των βίαιων οργανωμένων συμμοριών ανηλίκων έχει οδηγήσει ορισμένα κράτη μέλη στην έναρξη διαλόγου σχετικά με την ανάγκη μεταρρύθμισης του ποινικού δικαίου ανηλίκων,

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη οι χώροι γύρω από τα σχολεία αλλά και οι ίδιες οι αυλές των σχολείων, ακόμα και στις προνομιούχες συνοικίες, έχουν καταστεί ζώνες εκτός νόμου (προσφορά ναρκωτικών, βία με χρήση, ενίοτε, αγχέμαχων όπλων, αποσπάσεις χρημάτων και πολύτιμων αντικειμένων διά της βίας, ανάπτυξη επικίνδυνων παιχνιδιών καθώς και, για παράδειγμα, το φαινόμενο του "happy slapping", με προβολή από δικτυακούς τόπους φωτογραφιών με σκηνές βίας που λαμβάνονται με κινητό τηλέφωνο),

ΙΔ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται προοδευτική αναθεώρηση των εθνικών ποινικών νομοθεσιών για τους ανηλίκους, η οποία θα πρέπει να έχει ως άξονα μέτρα πρόληψης, δικαστικά και εξωδικαστικά μέτρα και μέτρα αναμόρφωσης και αποκατάστασης, που θα περιλαμβάνουν θεραπεία στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη, αλλά τονίζοντας ότι πρέπει να υπογραμμιστεί ότι στα περισσότερα κράτη μέλη η εφαρμογή των νέων αυτών μέτρων καθίσταται πολλές φορές ανέφικτη στην πράξη ελλείψει κατάλληλης και σύγχρονης υλικοτεχνικής υποδομής και προσωπικού με ειδική κατάρτιση και λόγω ανεπαρκούς χρηματοδότησης, άλλοτε ελλείψει βούλησης εκ μέρους των αρμόδιων φορέων και άλλοτε λόγω εγγενών αδυναμιών του συστήματος,

ΙΕ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καταιγισμός εικόνων ακραίων σκηνών βίας και πορνογραφικού υλικού από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και τα οπτικοακουστικά μέσα, όπως τα παιχνίδια, την τηλεόραση και το διαδίκτυο, καθώς και η εκμετάλλευση, από τα μέσα ενημέρωσης, της εικόνας ανήλικων θυμάτων και δραστών, φτάνουν πολλές φορές στα όρια της παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων των παιδιών και διαμορφώνουν πρότυπα εκτεταμένης χρήσης βίας ως μέρος της καθημερινής ζωής,

P.  ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στατιστικές που δημοσιεύτηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη διαπιστώνουν ότι το 70 έως 80% των ανηλίκων που τιμωρήθηκαν κατά την πρώτη τους παράβαση δεν υποτροπιάζουν,

ΙΖ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες και άρθρα που δημοσιεύθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη αποκαλύπτουν αύξηση του αριθμού των πράξεων βίας από εφήβους κατά των γονέων τους και αδυναμία των τελευταίων να αντιδράσουν,

ΙΘ.   λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος χρησιμοποιούν ενίοτε ανήλικους παραβάτες για τις δραστηριότητές τους,

Κ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πρόληψης της Εγκληματικότητας (EUCPN) που ιδρύθηκε το 2001, συστάθηκε ειδική ομάδα εργασίας για θέματα νεανικής παραβατικότητας και ξεκίνησε η εκπόνηση διεξοδικής συγκριτικής μελέτης στα 27 κράτη μέλη, με σκοπό να αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές εξελίξεις της πολιτικής της Ένωσης στον τομέα αυτό,

1.   τονίζει ότι, για την ουσιαστική αντιμετώπιση του φαινομένου της παραβατικότητας ανηλίκων, απαιτείται ολοκληρωμένη στρατηγική σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία θα συνδυάζει μέτρα γύρω από τρεις κατευθυντήριες γραμμές: μέτρα πρόληψης, δικαστικά και εξωδικαστικά μέτρα και μέτρα κοινωνικής ενσωμάτωσης όλων των νέων·

Πολιτικές σε εθνικό επίπεδο

2.   υπογραμμίζει ότι, κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, αποφασιστική σημασία πρέπει να έχει η άμεση κοινωνική συμμετοχή όλων των φορέων της κοινωνίας: της πολιτείας, ως κεντρικής διοίκησης, των φορέων της περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, των φορέων της σχολικής κοινότητας, της οικογένειας, των ΜΚΟ, ιδίως αυτών που επικεντρώνονται στους νέους, της κοινωνίας των πολιτών και κάθε ιδιώτη· υποστηρίζει ότι, για την εφαρμογή ουσιαστικών δράσεων αντιμετώπισης της παραβατικότητας ανηλίκων, είναι απαραίτητο να διατίθενται επαρκείς δημοσιονομικοί πόροι·

3.   υπογραμμίζει ότι για την ουσιαστική αντιμετώπιση της παραβατικότητας των ανηλίκων απαιτείται ολοκληρωμένη και αποτελεσματική σχολική, κοινωνική, οικογενειακή και εκπαιδευτική πολιτική, που να συντελεί στη μετάδοση των κοινωνικών και πολιτικών αξιών και την πρώιμη κοινωνικοποίηση των νέων· θεωρεί, εξάλλου, απαραίτητο, τον καθορισμό πολιτικής που θα αποσκοπεί σε μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική συνοχή για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανέχεια των παιδιών·

4.   θεωρεί απαραίτητο οι οικογένειες, οι εκπαιδευτικοί και η κοινωνία να μεταδίδουν αξίες στους νέους από την παιδική ηλικία·

5.   εκτιμά ότι η πρόληψη της παραβατικότητας των ανηλίκων απαιτεί επίσης κρατικές πολιτικές σε άλλους τομείς, μεταξύ των οποίων η στέγαση, η απασχόληση, η επαγγελματική κατάρτιση, η ψυχαγωγία κατά τον ελεύθερο χρόνο και οι ανταλλαγές νέων·

6.   υπενθυμίζει ότι τόσο οι οικογένειες και τα σχολεία, όσο και η κοινωνία εν γένει, οφείλουν να συνεργαστούν για την καταπολέμηση του εντεινόμενου φαινομένου της βίας των νέων·

7.   υπογραμμίζει τον ειδικό ρόλο που διαδραματίζει η οικογένεια σε όλα τα στάδια της μάχης κατά της παραβατικότητας ανηλίκων και ζητεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τα κατάλληλα μέτρα στήριξης για τους γονείς· διαπιστώνει, σε ορισμένες περιπτώσεις, την ανάγκη για ενεργότερη συμμετοχή και υπευθυνότητα των γονέων·

8.   ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προβλέπουν στις εθνικές πολιτικές τους την καθιέρωση ετήσιας γονικής άδειας, που θα παρέχει στις οικογένειες που το επιθυμούν τη δυνατότητα να δώσουν προτεραιότητα στην ανατροφή του παιδιού τους κατά την πρώτη παιδική ηλικία, η οποία είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τη συναισθηματική του ανάπτυξη·

9.   καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν ιδιαίτερη στήριξη σε οικογένειες που αντιμετωπίζουν οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα· επισημαίνει ότι η ανάληψη μέτρων κάλυψης των ουσιαστικών αναγκών για στέγαση και διατροφή, εξασφάλιση της πρόσβασης όλων των μελών των οικογενειών, ιδίως δε των παιδιών, στη βασική εκπαίδευση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αλλά και οι δράσεις ισότιμης ένταξης των μελών των οικογενειών αυτών στην αγορά εργασίας και την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή, θα διασφαλίσει ένα υγιές και δίκαιο οικογενειακό περιβάλλον ανάπτυξης και πρώτης κοινωνικοποίησης των παιδιών·

10.   ζητεί από τα κράτη μέλη να διαθέσουν τους απαραίτητους πόρους για την επέκταση μιας αποτελεσματικής υπηρεσίας ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης που θα διαθέτει, μεταξύ άλλων, σημεία επαφής για τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν προβλήματα παραβατικότητας ανηλίκων·

11.   τονίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζει το σχολείο και η σχολική κοινότητα στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών και των εφήβων· υπογραμμίζει ότι δύο βασικά χαρακτηριστικά του σημερινού σχολείου, η πολυπολιτισμικότητα και η όξυνση των ταξικών διαφορών, είναι δυνατόν, εάν απουσιάζουν οι κατάλληλες δομές παρέμβασης, υποστήριξης και προσέγγισης των μαθητών από το εκπαιδευτικό σύστημα, να οδηγήσουν σε φαινόμενα ενδοσχολικής βίας·

12.   καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη να δώσουν στις σχολικές αρχές τις κατάλληλες κατευθυντήριες γραμμές για μία σύγχρονη διαδικασία επίλυσης των συγκρούσεων στον χώρο του σχολείου με διαμεσολαβητικούς θεσμούς, όπου θα συμμετέχουν από κοινού μαθητές, γονείς, δάσκαλοι και αρμόδιες υπηρεσίες των τοπικών φορέων·

13.   εκτιμά ότι είναι απόλυτα αναγκαία η παροχή κατάλληλης κατάρτισης στους εκπαιδευτικούς, προκειμένου να μπορούν να διαχειρίζονται την ετερογένεια της τάξης, να αναπτύσσουν μία παιδαγωγική όχι ηθικολογίας, αλλά πρόληψης και αλληλεγγύης, και να αποτρέπουν τον στιγματισμό και την περιθωριοποίηση τόσο των δραστών ανηλίκων όσο και των θυμάτων συμμαθητών τους·

14.   καλεί περαιτέρω τα κράτη μέλη να εντάξουν στην εκπαιδευτική πολιτική τους την παροχή ιδιαίτερης συμβουλευτικής και ψυχολογικής στήριξης σε παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα κοινωνικοποίησης, τη δυνατότητα παροχής ιατρικής περίθαλψης σε κάθε σχολείο, το διορισμό, ανά μικρό αριθμό εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, κοινωνικού λειτουργού, κοινωνιολόγου-εγκληματολόγου και παιδοψυχολόγου, εξειδικευμένων σε θέματα παιδικής παραβατικότητας, τον αυστηρό έλεγχο σε θέματα κατανάλωσης αλκοόλ ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών από μαθητές, την καταπολέμηση κάθε είδους διάκρισης εις βάρος μελών της σχολικής κοινότητας, τον ορισμό Κοινοτικού Διαμεσολαβητή, ο οποίος θα συνδέει το σχολείο με την κοινότητα, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών σχολικών κοινοτήτων ως προς το σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων κατά της βίας·

15.   καλεί τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες εθνικές και περιφερειακές ρυθμιστικές αρχές να εφαρμόσουν με αυστηρό και απόλυτο τρόπο την κοινοτική και εθνική νομοθεσία σχετικά με την επισήμανση του περιεχομένου τηλεοπτικών εκπομπών και άλλων προγραμμάτων που ενδέχεται να περιλαμβάνουν ιδιαίτερα βίαιες ή ακατάλληλες για ανηλίκους σκηνές· καλεί επιπλέον τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν με τους φορείς των ΜΜΕ έναν "οδικό χάρτη" προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών, και ειδικότερα των ανήλικων παραβατών, σχετικά με την απαγόρευση τόσο της προβολής ακραίων εικόνων σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας όσο και της αποκάλυψης της ταυτότητας ανηλίκων που εμπλέκονται σε παραβατική συμπεριφορά·

16.   συστήνει στα κράτη μέλη την ενίσχυση του ρόλου και την ποιοτική αναβάθμιση των κέντρων νεότητας ως χώρων συναλλαγής των νέων ανθρώπων και επισημαίνει ότι η ένταξη των νεαρών παραβατών στους χώρους αυτούς θα τους βοηθήσει στην κοινωνική δραστηριοποίησή τους και θα ενδυναμώσει την αίσθηση ότι αποτελούν τμήμα της κοινωνίας·

17.   επισημαίνει ότι τα ΜΜΕ μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του φαινομένου της παραβατικότητας των ανηλίκων, μέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, καθώς και της παροχής υψηλής ποιότητας εκπομπών, οι οποίες θα προβάλλουν τη θετική συνεισφορά των νέων στην κοινωνία, ενώ αντίθετα θα ελέγχουν την προβολή χρήσης βίας, πορνογραφίας και κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών, βάσει συμφωνιών που θα ενταχθούν στον "οδικό χάρτη" προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών·

18.   υπογραμμίζει επίσης, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της παραβατικότητας των ανηλίκων, το ενδιαφέρον ανάπτυξης στα κράτη μέλη μέτρων για την πρόβλεψη εναλλακτικών ποινών αντί του εγκλεισμού παιδαγωγικού χαρακτήρα ευρείας επιλογής για τους εθνικούς δικαστές, όπως προσφορά κοινωφελούς εργασίας, αποκατάσταση και διαμεσολάβηση με το θύμα και παρακολούθηση μαθημάτων επαγγελματικής κατάρτισης, ανάλογα με τη σοβαρότητα του παραπτώματος, την ηλικία του δράστη, την προσωπικότητα και την ωριμότητά του·

19.   προτρέπει τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν νέα καινοτόμα μέτρα δικαστικής αντιμετώπισης του προβλήματος όπως η άμεση συμμετοχή των γονέων ή κηδεμόνων του ανηλίκου στην ποινική διαδικασία - από το στάδιο της ποινικής δίωξης μέχρι και την επιβολή μέτρων -σε συνδυασμό με τη διαπαιδαγώγηση και την εντατική ψυχολογική υποστήριξή τους, η επιλογή ανάδοχης οικογένειας για την ανατροφή του ανηλίκου όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο και η συμβουλευτική υποστήριξη και πληροφόρηση από γονείς, δασκάλους και μαθητές στις περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς ανηλίκων που εκδηλώνεται στο σχολικό περιβάλλον

20.   υπενθυμίζει ότι στον τομέα της παραβατικότητας των ανηλίκων, η διεξαγωγή της δικαστικής διαδικασίας και η διάρκειά της, η επιλογή του μέτρου που πρέπει να ληφθεί καθώς και η μετέπειτα εκτέλεσή του πρέπει να υπαγορεύονται από την αρχή του υψίστου συμφέροντος του παιδιού και του σεβασμού του δικονομικού δικαίου κάθε κράτους μέλους· υπογραμμίζει ως προς τούτο ότι κάθε μέτρο εγκλεισμού δεν πρέπει παρά να αποτελεί έσχατη λύση και να εκτελείται σε υποδομές ειδικά προσαρμοσμένες στους ανήλικους παραβάτες·

21.   καλεί τα κράτη μέλη να προβλέψουν, στο πλαίσιο μίας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης της παραβατικότητας ανηλίκων, ειδικά και ανεξάρτητα κονδύλια του προϋπολογισμού τους για ανάληψη μέτρων πρόληψης της παιδικής παραβατικότητας, αύξηση των κονδυλίων για προγράμματα κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης των νέων και ενίσχυση των πόρων τόσο για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών υποδοχής παραβατικών ανηλίκων σε κεντρικό, αλλά και περιφερειακό επίπεδο, όσο και για την εξειδικευμένη κατάρτιση και συνεχή επιμόρφωση όλων των εμπλεκομένων επαγγελματιών και φορέων·

Προς μία ευρωπαϊκή στρατηγική – πλαίσιο

22.   συνιστά στα κράτη μέλη, σε συνεργασία με την Επιτροπή, να προχωρήσουν χωρίς χρονοτριβή, κυρίως δε στο σχολικό πλαίσιο, στην επεξεργασία και θέσπιση ορισμένων ελάχιστων και κοινών για όλα τα κράτη μέλη προτύπων και προσανατολισμών σε θέματα παραβατικότητας των ανηλίκων, που θα εστιάζονται στους τρεις βασικούς πυλώνες που συνιστούν, πρώτον, η πρόληψη, δεύτερον, τα δικαστικά και εξωδικαστικά μέτρα και, τρίτον, η αποκατάσταση, η κοινωνική ενσωμάτωση και επανένταξη, με βάση τις διεθνώς καθιερωμένες αρχές, όπως οι κανόνες του Πεκίνου και οι κατευθυντήριες γραμμές του Ριάντ, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αλλά και άλλες διεθνείς συμβάσεις στον τομέα αυτό·

23.   υποστηρίζει ότι στόχος μίας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης οφείλει να είναι η διαμόρφωση προτύπων παρέμβασης για τη διευθέτηση και διαχείριση της παραβατικότητας των ανηλίκων, ενώ η προσφυγή σε μέτρα εγκλεισμού και ποινικές κυρώσεις θα πρέπει να αποτελεί το ύστατο μέσο και να εφαρμόζεται μόνον όταν αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο·

24.   εκτιμά ότι, εάν σκοπός είναι η εξεύρεση κοινών λύσεων που θα στεφθούν από επιτυχία, είναι απαραίτητη η ένταξη και η συμμετοχή των νέων σε όλα τα ζητήματα και τις αποφάσεις που τους αφορούν· εκτιμά ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά το στάδιο παρέμβασης των δικαστικών επιτρόπων για παιδιά, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε αυτοί να διαθέτουν, πέρα από την εμπειρία στον τομέα της αγωγής των νέων, την κατάλληλη εκπαίδευση που θα τους έχει ευαισθητοποιήσει στο πρόβλημα της βίας και των νέων·

25.   καλεί την Επιτροπή να θέσει για όλα τα κράτη μέλη συγκεκριμένα κριτήρια σχετικά με τη συγκέντρωση των εθνικών στατιστικών στοιχείων, προκειμένου να διασφαλίζεται η συγκρισιμότητα τους και, συνεπώς, η χρησιμότητά τους κατά τον σχεδιασμό μέτρων ευρωπαϊκής κλίμακας· καλεί τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν ενεργά στο έργο της Επιτροπής με την κινητοποίηση και παροχή πληροφοριών από όλες τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές καθώς και τις ενώσεις, ΜΚΟ και άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό·

26.   καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές και τοπικές αρχές των κρατών μελών να εμπνευσθούν από τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη, που κινητοποιούν το σύνολο της κοινωνίας και περιλαμβάνουν θετικές δράσεις και παρεμβάσεις συλλόγων γονέων και ΜΚΟ σε σχολεία και κατοίκων σε μία γειτονιά, και να αντλήσουν διδάγματα από τις πειραματικές δράσεις που διεξάγονται στα κράτη μέλη με συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ αστυνομικών αρχών, σχολικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών, οργανώσεων νεολαίας και κοινωνικών υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, τηρώντας τον κανόνα της αμοιβαίας εμπιστευτικότητας, και από εθνικές στρατηγικές και προγράμματα στήριξης των νέων σε εθνικό επίπεδο· καλεί τα κράτη μέλη να εμπνευσθούν από τις βέλτιστες πρακτικές μεταξύ αυτών για την καταπολέμηση της ανησυχητικής ανάπτυξης της κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών από ανηλίκους και της συνδεόμενης με αυτά παραβατικότητας, καθώς και από τις καλύτερες λύσεις που πρέπει να εφαρμόζονται σε περίπτωση προβληματικής κατανάλωσης, ιδίως στο πλαίσιο ιατρικών θεραπειών·

27.   εκφράζει την ικανοποίησή του για τις εθνικές πρωτοβουλίες που περιλαμβάνουν θετικές δράσεις ένταξης, όπως ο "εξωσχολικός κοινωνικός λειτουργός για νέους" θεσμός που αρχίζει να αναπτύσσεται σε κάποιες περιοχές όπως η Rioja·

28.   καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν σε μία πρώτη φάση τα ήδη υπάρχοντα ευρωπαϊκά μέσα και προγράμματα εντάσσοντας σε αυτά δράσεις για την αντιμετώπιση και την πρόληψη του φαινομένου της παραβατικότητας ανηλίκων καθώς και την ομαλή κοινωνική επανένταξη δραστών και θυμάτων· αναφέρει χαρακτηριστικά

29.   τονίζει την ανάγκη για στενή συνεργασία και δικτύωση μεταξύ όλων των δικαστικών και αστυνομικών αρχών σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο, όσον αφορά τη διερεύνηση και την εξιχνίαση υποθέσεων εξαφανισθέντων παιδιών που είναι θύματα της παραβατικότητας ανηλίκων, με βάση τους ειδικούς στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, όπως εκτίθενται στην ανακοίνωση της Επιτροπής·

30.   υπογραμμίζει ότι ένα από τα στοιχεία της πρόληψης και της καταπολέμησης της εγκληματικότητας των ενηλίκων συνίσταται στην ανάπτυξη πολιτικής επικοινωνίας που θα επιτρέπει την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στα προβλήματα, την εκρίζωση της βίας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την υποστήριξη οπτικοακουστικών μέσων των οποίων τα προγράμματα δεν επικεντρώνονται αποκλειστικά σε εκπομπές με βίαιο περιεχόμενο· κατά συνέπεια, ζητεί να ορισθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο κανόνες για τον περιορισμό της μετάδοσης περιεχομένου βίας τόσο από τα οπτικοακουστικά όσο και από τα έντυπα μέσα επικοινωνίας·

31.   επισημαίνει ότι η οδηγία 89/552/ΕΟΚ(10) για την Τηλεόραση χωρίς Σύνορα θέτει σημαντικούς περιορισμούς στην προβολή εικόνων βίας και γενικότερα εικόνων ακατάλληλων για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, αποτελώντας έτσι ένα κατάλληλο μέτρο πρόληψης της βίας από ανηλίκους και εις βάρος ανηλίκων· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει περαιτέρω δράσεις προς την κατεύθυνση αυτή, επεκτείνοντας τις δεσμεύσεις και στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας και του διαδικτύου, δράσεις που θα πρέπει να αποτελέσουν μία από τις βασικές πολιτικές προτεραιότητες στο πλαίσιο της προαναφερθείσας ανακοίνωσης της Επιτροπής για τα δικαιώματα του παιδιού·

32.   επικροτεί την έναρξη εφαρμογής ευρωπαϊκού πλαισίου αυτορρύθμισης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων για την ασφαλέστερη χρήση κινητών από εφήβους και παιδιά και τονίζει ότι η ενημέρωση και επαγρύπνηση σχετικά με την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο και την ασφαλή χρήση των κινητών τηλεφώνων θα πρέπει εν συνεχεία να αποτελέσει το αντικείμενο συγκεκριμένων προτάσεων της Επιτροπής, δεσμευτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

33.   ενθαρρύνει την Επιτροπή να προαγάγει τη δημιουργία δωρεάν ευρωπαϊκής ανοιχτής γραμμής για τα παιδιά και τους νέους με προβλήματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ένας τέτοιος αριθμός θα μπορούσε να συντελέσει σε μεγάλο βαθμό στην πρόληψη της παραβατικότητας των νέων·

34.   καλεί την Επιτροπή να προτείνει, εφόσον ολοκληρώσει τις απαραίτητες μελέτες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ολοκληρωμένο κοινοτικό πρόγραμμα-πλαίσιο με κοινοτικές δράσεις πρόληψης και στήριξης των πρωτοβουλιών ΜΚΟ και των διακρατικών συνεργασιών, καθώς και χρηματοδότησης πιλοτικών προγραμμάτων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που θα βασίζονται σε βέλτιστες εθνικές πρακτικές και θα επιδιώκουν τη διάδοση των πρακτικών αυτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και θα καλύπτουν ανάγκες κοινωνικών και παιδαγωγικών υποδομών·

35.   τονίζει ότι σε επίπεδο κοινοτικών δράσεων δύο είναι οι βασικότερες πολιτικές που πρέπει να παρουσιαστούν άμεσα:

36.   καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να αναλάβει τον σχεδιασμό ενός προγράμματος με συγχρηματοδοτούμενες δράσεις που θα περιλαμβάνει:

37.   συνιστά στην Επιτροπή, στα πλαίσια της προετοιμασίας του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την παραβατικότητα ανηλίκων και του αντίστοιχου προγράμματος-πλαισίου, να προτείνει άμεσα τα παρακάτω μέσα προώθησης και διάδοσης εμπειριών και τεχνογνωσίας:

o
o   o

38.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών.

(1) Rec(2003)20. (2) Rec(87)20. (3) Rec(88)6. (4) ΕΕ L 53, 22.2.2007, σ. 1. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν την ημερομηνία αυτή, P6_TA(2006)0510. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν την ημερομηνία αυτή, P6_TA(2007)0188. (7) ΕΕ C 241, 21.9.1992, σ. 67. (8) ΕΕ L 153, 8.6.2001, σ. 1. (9) ΕΕ C 110, 9.5.2006, σ. 75. (10) ΕΕ L 298, 17.10.1989, σ. 23.