Parlament Europejski,

–   uwzględniając Zieloną Księgę Komisji zatytułowaną "Ku Europie wolnej od dymu tytoniowego: alternatywne opcje polityki na szczeblu UE" (COM(2007)0027),

–   uwzględniając Konwencję ramową WHO o ograniczeniu użycia tytoniu z 2003 r.,

–   uwzględniając europejską strategię WHO na rzecz zaprzestania palenia z roku 2004,

–   uwzględniając zalecenia WHO z roku 2007 z zakresu polityki ochrony przed narażeniem na palenie bierne,

–   uwzględniając oświadczenie Komisji złożone przed Parlamentem dotyczące dodatków stosowanych w wyrobach tytoniowych w kontekście REACH oraz dotyczące poprawek Parlamentu Europejskiego w sprawie dodatków stosowanych w wyrobach tytoniowych(1),

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0336/2007),

A.   mając na uwadze, że dym tytoniowy jest mieszanką złożoną z ponad 4000 substancji, w tym trucizn, takich jak kwas cyjanowodorowy, amoniak i tlenek węgla, jak również z ponad 50 substancji, co do których udowodniono ich charakter rakotwórczy,

B.   mając na uwadze, że w samej Unii Europejskiej na skutek palenia rocznie umiera co najmniej 650 000 ludzi,

C.   mając na uwadze, że naukowo zostało wykazane, iż palenie tytoniu oraz tytoniowe wyroby bezdymne przynoszą poważne szkody zdrowotne i skutkują przedwczesną śmiercią,

D.   mając na uwadze, że palenie tytoniu szkodzi drogom oddechowym, wywołując podrażnienia śluzówki, kaszel, ochrypłość, dychawicę, ograniczając wydajność płuc, powodując powstawanie i zaostrzanie astmy, powstawanie i zaostrzanie zapalenia płuc, zapalenia oskrzeli, a także przewlekłych i obturacyjnych chorób płuc, oraz że spowodowane przez nie uszkodzenia naczyń krwionośnych są tak poważne, iż mogą prowadzić do zawałów serca i udarów mózgu, a także iż powoduje ono ponad dwukrotnie zwiększone ryzyko ślepoty wynikającej ze związanym z wiekiem zwyrodnieniem plamki (AMD),

E.   mając na uwadze, że wykazano wyraźnie zwiększone ryzyko zachorowania na raka płuc w wyniku narażenia na dym tytoniowy, w miejscu pracy lub poza nim, oraz że, przykładowo, u pracowników zakładów gastronomicznych, w których wolno palić, prawdopodobieństwo zachorowania na raka płuc jest wyższe o 50% niż u pracowników nie narażonych na dym tytoniowy,

F.   mając na uwadze, że zgodnie z szacunkowymi danymi rocznie w Unii Europejskiej w wyniku biernego palenia umiera ok. 80 000 osób,

G.   mając na uwadze, że dzieci są szczególnie narażone na szkodliwy wpływ dymu tytoniowego, między innymi w domu i w prywatnych środkach transportu,

H.   mając na uwadze, że narażenie na dym tytoniowy w okresie ciąży może prowadzić do zwiększonego ryzyka niedorozwoju, poronienia i przedwczesnego porodu, ograniczenia wzrostu płodu, zmniejszenia obwodu główki i wagi przy porodzie oraz że istnieje związek między biernym paleniem i zapaleniem ucha środkowego, ograniczeniem wydajności płuc, astmą, jak również nagłą śmiercią niemowlęcia,

I.   mając na uwadze, że Unia Europejska i 25 z 27 państw członkowskich już podpisały i ratyfikowały ramową konwencję WHO o ograniczeniu użycia tytoniu, której preambuła odwołuje się do konstytucji WHO, która stwierdza, że korzystanie z najwyższych możliwych standardów ochrony zdrowia jest jednym z podstawowych praw człowieka, oraz do jej art. 8, który ustanawia obowiązek ochrony przed dymem tytoniowym,

J.   mając na uwadze, że największym zyskiem dla społeczeństwa i gospodarki będzie wprowadzenie przestrzeni wolnych od dymu papierosowego, przy jednoczesnym prowadzeniu wydajnych działań pomocniczych sprzyjających zaprzestaniu palenia na szczeblu UE lub państw członkowskich, takich jak: a) skuteczne programy promujące rzucanie palenia w instytucjach oświatowych, placówkach służby zdrowia, miejscu pracy i ośrodkach sportowych oraz zwiększony dostęp do terapii prowadzących do rzucenia palenia tytoniu (zarówno behawioralnych jak i farmakologicznych) dla osób chcących rzucić palenie, b) diagnozowanie i leczenie uzależnienia od tytoniu w krajowych programach zdrowotnych i edukacyjnych oraz c) współpraca na rzecz ułatwienia dostępności fizycznej i finansowej określonej w ramach postanowień art. 14 Konwencji ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu,

K.   mając na uwadze, że odpowiedzialna polityka polega na obowiązku stworzenia okoliczności, w których palenie nie będzie uważane za rzecz normalną, które skłonią palacza do ograniczenia lub rzucenia palenia, wspomogą w trakcie odzwyczajania się od niego i które zapobiegną rozpoczynaniu palenia przez dzieci i młodzież,

L.   mając na uwadze, że tylko pełny zakaz palenia we wszelkich zamkniętych miejscach pracy, w tym w sektorze gastronomicznym i w barach, jak również we wszelkich instytucjach publicznych i środkach transportu publicznego może chronić zdrowie pracowników i niepalących oraz że zakaz ten w znacznym stopniu ułatwia palącym rzucenie palenia,

M.   mając na uwadze, że w państwach, w których wprowadzono całkowity zakaz palenia, nie odnotowano istotnego spadku dochodów przemysłu gastronomicznego,

N.   mając na uwadze, że Bank Światowy wykazał w swoim sprawozdaniu z roku 1999 (Curbing the epidemic: Governments and the economics of tobacco control) efektywność środków podatkowych nakierowanych na redukcję popytu na produkty tytoniowe oraz ogólną konsumpcję tytoniu, a także iż silny wpływ opodatkowania został również podkreślony przez WHO,

O.   mając na uwadze, że europejska strategia WHO na rzecz zaprzestania palenia potwierdza, iż interwencje z zakresu rzucania palenia (zarówno behawioralne jak i farmakologiczne) stanowią istotną i wydajną część całościowej strategii kontroli rynku tytoniowego, co w przyszłości pozwoli systemom opieki zdrowotnej na zaoszczędzenie znacznych wydatków,

P.   mając na uwadze powszechną opinię, iż używanie tytoniu przynosi europejskim gospodarkom narodowym szkody liczone setkach miliardów,

Q.   mając na uwadze, że koszty w systemach opieki zdrowotnej, powstałe w wyniku używania tytoniu, ponoszone są przez wszystkich, a nie przez palaczy,

R.   mając na uwadze, że nie mozna zaakceptować, aby niektóre państwa członkowskie zachęcały niską akcyzą do nabywania produktów tytoniowych na terenie danego kraju w celu zwiększenia ogólnych przychodów z tytułu opodatkowania;

S.   mając na uwadze, że prawie 70% ludności UE to niepalący, 27% pali paierosy, 5% pali papierosy skręcane, a 1% pali cygara lub fajkę,

T.   mając na uwadze, że 86 % obywateli UE opowiada się za zakazem palenia w miejscu pracy, 84 % za zakazem palenia w innych miejscach publicznych, 77 % za zakazem palenia w restauracjach i 61 % za zakazem palenia w barach i pubach,

U.   mając na uwadze, że akcje informacyjne skierowane do określonych grup społecznych, a zwłaszcza młodzieży, kobiet w ciąży i rodziców, przyczyniają się do ograniczenia używania tytoniu,

1.   z zadowoleniem przyjmuje Zieloną Księgę Komisji jako punkt wyjścia odpowiedzialnej polityki europejskiej w zakresie ochrony obywateli przed szkodliwym dla zdrowia dymem tytoniowym;

2.   z zadowoleniem przyjmuje działania tych państw członkowskich, które podjęły już skuteczne środki dla ochrony przed biernym paleniem;

3.   ponawia skierowane do Komisji żądanie, ujęte w rezolucji z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie europejskiego planu działania na rzecz środowiska i zdrowia 2004–2010(2), aby jak najszybciej zaklasyfikować dym papierosowy jako czynnik rakotwórczy kategorii 1 w ramach dyrektywy w sprawie substancji niebezpiecznych(3), w celu włączenia dymu tytoniowego w ramy dyrektywy w sprawie czynników rakotwórczych i mutagenów(4);

4.   wzywa Komisję do sporządzenia listy konkretnych negatywnych skutków palenia papierosów przez młodzież, w celu sformułowania w dalszej kolejności wytyczonych dla państw członkowskich wspólnotowych celów nakierowanych na zapobieganie nabywaniu i konsumpcji przez młodzież wyrobów tytoniowych, przy jednoczesnym zobowiązaniu państw członkowskich do zmniejszenia liczby młodych osób palących o co najmniej 50% do roku 2025;

5.   podkreśla, że określenie form i środków podejmowanych na szczeblu krajowym leży w gestii państw członkowskich, bez uszczerbku dla zobowiązań wynikających z przepisów wspólnotowych, przy czym powinny one jednak przedkładać Komisji sprawozdania, zarówno śródokresowe, jak i zamykające okres, o którym mowa w ust. 4, na temat postępów poczynionych na drodze ku redukcji negatywnych skutków palenia wśród młodzieży;

6.   odnotowuje pomocniczą rolę Komisji, jaką odegrać może ona w ramach osiągania wspólnotowych celów poprzez wspomaganie państw członkowskich w wymianie doświadczeń i najlepszych praktyk oraz w prowadzeniu europejskich badań z zakresu szkodliwego wpływu palenia na młodzież;

7.   wzywa Komisję do przedłożenia projektu zmian do dyrektywy ramowej w sprawie zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy(5) zobowiązującej wszystkich pracodawców do zapewnienia miejsc pracy wolnych od dymu papierosowego;

8.   wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia w ciągu dwóch lat bezwzględnego zakazu palenia we wszelkich zamkniętych miejscach pracy, w tym w sektorze gastronomicznym, jak również we wszelkich zamkniętych pomieszczeniach instytucji publicznych i środkach transportu publicznego w Unii Europejskiej; wzywa Komisję, na wypadek, gdyby cele, o których tutaj mowa, nie zostały osiągnięte przez wszystkie państwa członkowskie, do przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do 2011 r. wniosku dotyczącego zasad ochrony osób niepalących w zakresie ochrony pracy oraz do uznania istniejących krajowych przepisów prawnych państw członkowskich;

9.   wzywa państwa członkowskie, które wprowadziły całkowity zakaz palenia w miejscach publicznych, barach i restauracjach, do stworzenia i podpisania dobrowolnej karty ogłaszającej powstanie europejskiej strefy bez papierosów, tworząc w ten sposób przednią straż państw członkowskich, które już wprowadziły całkowity zakaz palenia na zasadzie dobrowolności, i wzywa sygnatariuszy karty do ewentualnego nadania temu dobrowolnemu dokumentowi statusu prawnego poprzez procedurę ściślejszej współpracy;

10.   wzywa państwa członkowskie, aby w ciągu dwóch lat zabroniły palenia na publicznych placach zabaw;

11.   wzywa Komisję do sporządzenia sprawozdania w sprawie kosztów, jakie powstają w wyniku palenia i narażenia na dym tytoniowy dla systemów opieki zdrowotnej i gospodarki Unii Europejskiej;

12.   wzywa Komisję do przedstawienia, w miarę możliwości do roku 2008, wniosku dotyczącego zmiany dyrektywy 2001/37/WE(6) w sprawie wyrobów tytoniowych, który zawierałby przynajmniej następujące elementy:

13.   wzywa Komisję do wsparcia kompleksowej kontroli wyrobów tytoniowych i strategii związanej z rzuceniem palenia tytoniu oraz do rozpatrzenia dalszych obejmujących całą UE środków na rzecz Europy wolnej od dymu tytoniowego, jak np:

14.   wzywa Komisję do zbadania, jakie środki fiskalne mogłyby się przyczynić do ograniczenia palenia tytoniu, zwłaszcza wśród młodzieży; ponadto wzywa Komisję, by skierowała do państw członkowskich zalecenie przygotowane na podstawie tej analizy;

15.   wzywa wszystkie państwa członkowskie, aby zaprzestały zachęcać do kupowania wyrobów tytoniowych poprzez utrzymywanie niskich stawek podatkowych;

16.   z zadowoleniem przyjmuje decyzję Włoch dotyczącą zakazu wszelkiego transportu nieoznaczonych papierosów jako sposób walki z przemytem i ułatwienie określenia pochodzenia;

17.   wzywa Komisję do przedłożenia propozycji zmian dyrektywy 2001/37/WE w celu usunięcia obowiązku umieszczania na paczkach papierosów informacji o ilości substancji smolistych, nikotyny i tlenku węgla, zapewniającego obecnie palaczom wprowadzające w błąd porównania;

18.   wzywa Komisję do przedłożenia propozycji zmian dyrektywy 2001/37/WE w celu dołączenia uzupełnionego zbioru większych, oddziaływujących z dużą mocą ostrzeżeń obrazkowych znajdujących się obowiązkowo na wszystkich wyrobach tytoniowych sprzedawanych w Unii Europejskiej i umieszczanych na obydwu stronach ich opakowań; uważa, że wszystkie ostrzeżenia powinny obejmować również wyraźne informacje dotyczące kontaktu, gdzie palacze mogą uzyskać pomoc w zerwaniu z nałogiem, jak np. odpowiedni bezpłatny numer telefonu lub strona internetowa;

19.   wzywa w szczególności Komisję, aby zaleciła włączenie ostrzegania przed związkiem między paleniem tytoniu a ślepotą do przeglądu dyrektywy nr 2001/37/WE, gdyż wiele najnowszych badań naukowych dostarczyło solidnych i konkretnych dowodów, że palenie tytoniu powoduje utratę wzroku, wynikającą ze związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej; ostrzeżenie tego rodzaju powinno pojawić się na liście ostrzeżeń towarzyszącej wyrobom tytoniowym wraz z odpowiednim obrazem graficznym wspierającym ten przekaz;

20.   wzywa państwa członkowskie, aby poprzez środki wsparcia ułatwiały zaprzestanie palenia palaczom, którzy chcą je rzucić, np. za pomocą środków związanych z odzwyczajaniem od tytoniu, takich jak:

21.   zwraca uwagę, że zgodnie z europejską strategią WHO z 2004 r. na rzecz zerwania z nałogiem palenia tytoniu, intensywne porady lekarskie trwające dłużej niż 10 minut wykazują najwyższą skuteczność w zachowaniu długotrwałej abstynencji; z tego względu wzywa państwa członkowskie do włączenia poradnictwa w zakresie zwalczania uzależnienia od nikotyny do krajowych systemów opieki zdrowotnej poprzez zachęcanie i szkolenie pracowników opieki podstawowej do interweniowania za pomocą systematycznego pytania pacjentów o palenie, zalecania palaczom rzucenia nałogu, a także poprzez wynagradzanie pracowników opieki podstawowej za to intensywne udzielanie porad;

22.   wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia kampanii informacyjnych i uświadamiających na temat zdrowego trybu życia, dostosowanych do wszystkich grup wiekowych i społecznych, umożliwiając w ten sposób obywatelom wzięcie na siebie odpowiedzialności za własne decyzje i, w stosownych przypadkach, odpowiedzialności rodzicielskiej;

23.   uważa, że tego typu środki mające na celu odzwyczajenie od palenia tytoniu powinny zapewniać palaczom, a szczególnie osobom młodym lub znajdującym się w niekorzystnym położeniu finansowym, dostęp do przystępnych cenowo produktów i terapii pomagających rzucić palenie, w tym doradztwa, tak aby zapobiec nierównościom zniechęcającym mniej uprzywilejowane grupy społeczne do korzystania z tych środków;

24.   uważa, że informacje dotyczące możliwości rzucenia palenia, w tym bezpłatne numery telefonów lub adres strony internetowej powinny być w sposób widoczny dostępne we wszystkich miejscach, w których sprzedawane są wyroby tytoniowe;

25.   zachęca Komisję do dalszego stosowania na szczeblu UE środków wspierających, jak np. środki zwiększające świadomość społeczną; wyraża przekonanie, że umiejętności lekarzy oraz innego personelu opieki zdrowotnej powinny stać się priorytetową dziedziną szczególnej wagi;

26.   wzywa Komisję do zbadania w trybie pilnym ryzyka zdrowotnego związanego z konsumpcją snusu i jego wpływu na konsumpcję papierosów;

27.   w związku z tym, jako organ władzy budżetowej wzywa do zapewnienia finansowania takich środków zwiększających świadomość społeczną również po zakończeniu działalności wspólnotowego funduszu na badania i informację w dziedzinie tytoniu, które to środki obecnie finansowane są przez ten fundusz;

28.   wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia jako kluczowego priorytetu walki z paleniem tytoniu do ich działań związanych ze zdrowiem i rozwojem, a także do podjęcia współpracy z krajami o niskim dochodzie w celu zapewnienia, aby wszelkie niezbędne wsparcie finansowe i techniczne było udzielone, tak by partnerzy UE z AKP byli w stanie stosować się do swych zobowiązań wynikających z Konwencji ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu; wzywa Komisję, aby zawsze punktualnie wypełniała wszystkie swoje zobowiązania wynikające z Konwencji ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu i pokrewnych inicjatyw w systemie ONZ;

29.   wzywa Włochy oraz Czechy do jak najszybszego ratyfikowania Konwencji ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu;

30.   potępia nieposzanowanie przez niektórych posłów i pracowników Parlamentu Europejskiego ograniczenia palenia w Parlamencie Europejskim, np. poprzez palenie na klatkach schodowych lub w otwartym barze poselskim w Strasburgu;

31.   mając na uwadze swój obowiązek świecenia bycia przykładem, wzywa Prezydium do wydania natychmiastowego zakazu palenia, bez jakichkolwiek wyjątków, we wszystkich pomieszczeniach Parlamentu Europejskiego; wzywa do rygorystycznego egzekwowania tego zakazu;

32.   zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

(1) Teksty przyjęte z dnia 13 grudnia 2006 r., P6_TA(2006)0552. (2) Dz.U. C 304 E z 1.12.2005, str. 264. (3) Dyrektywa Rady 67/548/EWG z dnia 27 czerwca 1967 r. w sprawie sprawie zbliżenia przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych (Dz.U. 196 z 16.8.1967, str. 1). (4) Dyrektywa 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (Dz.U. L 158 z 30.4.2004, str. 50). (5) Dyrektywa 89/391/EWG Rady z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz.U. L 183 z 29.6.1989, str. 1). (6) Dyrektywa 2001/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2001 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U. L 194 z 18.7.2001, str. 26).