Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Aπριλίου 2008 σχετικά με την ενδιάμεση αξιολόγηση του Έκτου Κοινοτικού Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον (2007/2204(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση 1600/2002/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με ημερομηνία 22 Ιουλίου 2002, η οποία θεσπίζει το Έκτο Κοινοτικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την προστασία και τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος(2),
– έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση, της 14ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί θεσπίσεως πλαισίου για κοινοτική δράση στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (Οδηγία για τη Θαλάσσια Στρατηγική)(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Απριλίου 2007, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Νοεμβρίου 2007, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την προστασία του εδάφους(6),
– έχοντας υπόψη τη θέση του, της 14ης Νοεμβρίου 2007, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό πλαισίου προστασίας του εδάφους και την τροποποίηση της οδηγίας 2004/35/EΚ(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την ατμοσφαιρική ρύπανση(8),
– έχοντας υπόψη τη θέση του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη(9),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Φεβρουαρίου 2007, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την ανακύκλωση των αποβλήτων(10),
– έχοντας υπόψη τη θέση του, της 13ης Φεβρουαρίου 2007, σχετικά με την πρόταση οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα(11),
– έχοντας υπόψη τη θέση του, της 23ης Οκτωβρίου 2007, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη αειφόρου χρήσης των φυτοφαρμάκων(12),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Οκτωβρίου 2007, σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων(13),
– έχοντας υπόψη τη θέση του, της 23ης Οκτωβρίου 2007, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων(14),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (Α6-0074/2008),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη δεν έχει βρει ακόμα το δρόμο για μια αυθεντική αειφόρο ανάπτυξη,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι έχει επιτευχθεί περιορισμένη μόνον πρόοδος στα θεμελιώδη ζητήματα της ενσωμάτωσης περιβαλλοντικών προβληματισμών σε άλλους τομείς πολιτικής και της βελτίωσης της επιβολής της κοινοτικής νομοθεσίας,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή επισημαίνει το γεγονός ότι πολλές περιβαλλοντικές πιέσεις αυξάνονται επί του παρόντος: οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κλιμακώνονται, η απώλεια της βιοποικιλότητας επιταχύνεται, η ρύπανση εξακολουθεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, οι ποσότητες των αποβλήτων που παράγονται εντός της ΕΕ συνεχίζουν να αυξάνονται, και το οικολογικό μας ίχνος μεγεθύνεται συνεχώς· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τούτο θέτει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις αντιπαραγωγικές επιπτώσεις στο περιβάλλον άλλων σημαντικών πολιτικών της ΕΕ,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί ποτέ ο στόχος της αειφόρου ανάπτυξης εάν δεν ενσωματωθούν πλήρως οι περιβαλλοντικοί προβληματισμοί σε όλους τους σημαντικούς τομείς πολιτικής,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθαρό και υγιές περιβάλλον είναι ουσιώδες για την ανθρώπινη ευεξία και τις καλές κοινωνικές συνθήκες,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καλοσχεδιασμένες περιβαλλοντικές πολιτικές μπορούν επίσης να συμβάλλουν σε άλλους στόχους όπως η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η ζωογόνηση της οικονομικής μεγέθυνσης, η ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και της καινοτομίας και η προώθηση της επιστημονικής προόδου με την ανάπτυξη νέων, ασφαλών τεχνολογιών,
1. θεωρεί λυπηρό το ότι η ενδιάμεση αξιολόγηση του Έκτου Kοινοτικού Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον (Έκτο ΠΔΠ) καθυστέρησε σχεδόν ένα χρόνο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, γενικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζει καθυστέρηση στην εφαρμογή των μέτρων που προβλέπει το πρόγραμμα δράσης, αντίθετα με όσα ισχυρίζεται η Επιτροπή στην δική της ενδιάμεση αξιολόγηση· υπενθυμίζει ότι, αντίθετα με το προηγούμενο, το Έκτο ΠΔΠ εγκρίθηκε με τη διαδικασία της συναπόφασης σύμφωνα με το άρθρο 251 της Συνθήκης ΕΚ· καλεί την ΕΕ να κάνει ό,τι μπορεί για να επιτύχει τους στόχους που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του 6ου ΠΔΠ, διότι, εάν δεν τους επιτύχει θα πληγεί η αξιοπιστία της ΕΕ, μεταξύ άλλων στα μάτια των ευαισθητοποιημένων για την κατάσταση του περιβάλλοντος πολιτών·
2. επισημαίνει ότι η χρήση των θεματικών στρατηγικών ως νέου διαδικαστικού εργαλείου έχει αυξήσει τη σημασία των προνομοθετικών διαδικασιών και έχει δημιουργήσει πρόσθετες ευκαιρίες για τη συμμετοχή ενδιαφερομένων και στρατηγικότερη προσέγγιση στην κοινοτική νομοθετική πολιτική· ωστόσο εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι θεματικές στρατηγικές αύξησαν συγχρόνως τη διάρκεια της διαδικασίας χάραξης περιβαλλοντικής πολιτικής, καθυστερώντας την ανάπτυξη συγκεκριμένων πολιτικών προτάσεων και την έγκριση αντίστοιχων μέτρων·
3. θεωρεί ότι η περιβαλλοντική πολιτική, δεδομένης της σημασίας της και καθώς εν γένει εφαρμόζεται από τις τοπικές αρχές, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη χάραξη της νομοθεσίας και ότι οι απόψεις της βιομηχανίας, των μικρών επιχειρήσεων και των τοπικών αρχών θα πρέπει να εκπροσωπούνται και να εισακούονται στους σχετικούς συμβουλευτικούς φορείς·
4. θεωρεί σημαντικό να ενισχυθεί η θέση του Έκτου ΠΔΠ ως περιβαλλοντικής διάστασης της στρατηγικής που χάραξε η ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη·
5. πιστεύει ότι, εντός της ΕΕ, οι αρμοδιότητες πρέπει να ορίζονται και να κατανέμονται με σαφήνεια, και τονίζει ότι η ενδιάμεση αξιολόγηση της Επιτροπής δείχνει σύγχυση και εσωτερική ασάφεια όσον αφορά τις αρμοδιότητες της Επιτροπής και των κρατών μελών· τονίζει ότι τόσο τα όρια των αντιστοίχων αρμοδιοτήτων τους όσο και οι συγκεκριμένες ευθύνες τους πρέπει να καθορίζονται και να αποδίδονται με σαφήνεια, για να διασφαλίζεται η συνέχεια στην εκπλήρωσή τους·
6. τονίζει ότι οι θεματικές στρατηγικές δεν είναι χρήσιμες εάν συμπίπτουν χρονικά με μεγάλα νομοθετικά θέματα, αλλά είναι χρήσιμες είτε πριν από την εμφάνιση του σχετικού νομοθετήματος είτε σε αυτόνομη βάση·
7. τονίζει την άμεση σχέση μεταξύ της κατάστασης του ανθρώπινου περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας· καλεί την Επιτροπή, ενόψει της εφαρμογής της στρατηγικής που αποβλέπει στην ένταξη της μέριμνας για την υγεία σε όλες τις πολιτικές ("Health in all policies"), να συντάξει μελέτες που να καθιστούν σαφή την αιτιώδη σχέση μεταξύ της μεταβολής στην ποιότητα του περιβάλλοντος και της μεταβολής στην κατάσταση της ανθρώπινης υγείας·
Θεματικές στρατηγικές
8. Θεωρεί ότι η ΕΕ έδρασε με συνέπεια, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους της κλιματικής διπλωματίας που προέβλεπε το Έκτο ΠΔΠ· υπενθυμίζει ωστόσο ότι, όσον αφορά τους στόχους και τις κατά προτεραιότητα δράσεις για την ανάσχεση των κλιματικών αλλαγών, η ΕΕ δεν έχει επιτύχει την υλοποίηση όλων των δεσμεύσεών της· ανησυχεί σοβαρότατα για την αύξηση των εκπομπών από τις μεταφορές και τους αργούς ρυθμούς στην επίδραση των μέτρων που χρησιμοποιήθηκαν σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση· υπενθυμίζει στην Επιτροπή να δημοσιεύσει ανακοίνωση σχετικά με τους ποσοτικά εκπεφρασμένους περιβαλλοντικούς στόχους για ένα αειφόρο σύστημα μεταφορών· αναμένει από τα κράτη μέλη να έχουν επιτύχει μέχρι το 2012 τους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου οι οποίοι προβλέπονται για την κάθε χώρα σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Κιότο·
9. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι στόχοι ανάσχεσης της ύφεσης της βιοποικιλότητας μέχρι το 2010 δεν θα έχουν κατά πάσα πιθανότητα επιτευχθεί και ότι οι προτεινόμενες στρατηγικές για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και εδάφους δεν θα αποφέρουν συγκεκριμένα περιβαλλοντικά αποτελέσματα μέχρι το 2012· επισημαίνει ότι χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια για να επιτευχθεί η ενσωμάτωση της πολιτικής για τη βιοποικιλότητα σε άλλους τομείς της πολιτικής· εφιστά την προσοχή στην ανάγκη για κατάλληλη χρηματοδότηση του Natura 2000 και σε άλλους στενά συνδεδεμένους πρωταρχικούς στόχους·
10. θεωρεί ότι όσον αφορά τις χημικές ουσίες, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με ημερομηνία 18 Δεκεμβρίου 2006, για τη καταχώριση, την αξιολόγηση, την έγκριση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων(15) αποτελεί πρόοδο όσον αφορά τη μείωση των κινδύνων για τους ανθρώπους και το περιβάλλον, αλλά ότι πρέπει ακόμη να αποδειχθεί ότι θα υλοποιήσει πραγματικά το στόχο αυτό με συγκεκριμένο τρόπο, και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο κανονισμός δεν συμφωνεί απόλυτα με τους στόχους που συμφωνήθηκαν κατά το Έκτο ΠΔΠ· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι η θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση φυτοφαρμάκων έχει καθυστερήσει σημαντικά καθώς και ότι τα μέτρα που λήφθηκαν για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και του αστικού περιβάλλοντος καθώς και για τη μείωση του θορύβου υστερούν σε σχέση με τους στόχους του Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας σχετικά με τα ανώτατα όρια εκπομπών(16) κατά κράτος μέλος το συντομότερο δυνατό· πιστεύει ότι είναι σημαντικό να διασφαλισθεί η πλήρης εφαρμογή της οδηγίας για τον περιβαλλοντικό θόρυβο(17)·
11. δεδομένου ότι η ποιότητα του αέρα των εσωτερικών χώρων έχει επίδραση στην υγεία, προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν το έργο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας σχετικά με την ποιότητα του αέρα των εσωτερικών χώρων και καλεί την Επιτροπή να προτείνει το ταχύτερο δυνατό συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα σχετικά με την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους·
12. επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν σοβαρά κενά όσον αφορά τους ειδικούς στόχους για την προστασία του νερού, όπως ορίζονται στο Έκτο ΠΔΠ· ωστόσο καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου για το νερό(18) και να επαναξιολογήσει την ενσωμάτωση των κοινοτικών δεσμεύσεων για την προστασία του νερού στις άλλες πολιτικές· επιπλέον παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό πρόταση για οδηγία που θα περιορίζει την επιβάρυνση με φωσφορικά άλατα στη γεωργία καθώς και στα απορρυπαντικά σύμφωνα με το άρθρο 16 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 648/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31ης Μαρτίου 2004 σχετικά με τα απορρυπαντικά(19)·
13. επισημαίνει ότι απαιτείται νέα πολιτική για το νερό, επικεντρωμένη στην εξοικονόμηση και την αειφόρο διαχείριση των υδάτινων πόρων·
14. θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι οι θεματικές στρατηγικές για τους φυσικούς πόρους και τα απόβλητα αποδυνάμωσαν τους στόχους του Έκτου ΠΔΠ· εκφράζει τη λύπη του που δεν έχουν διατυπωθεί συγκεκριμένοι στόχοι σε επίπεδο ΕΕ για την αποσύνδεση της οικονομικής μεγέθυνσης από τη χρήση πόρων, μέσα από την στροφή προς αειφόρα μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης· συμφωνεί ότι χρειάζεται περαιτέρω δράση για τα βιοκατάλοιπα, ώστε να ενθαρρυνθεί η περαιτέρω αποφυγή των ΧΥΤΑ και να διασφαλισθεί ότι ακολουθούνται οι καλύτερες επιλογές, όπως αυτές που βασίζονται στην άμβλυνση των κλιματικών αλλαγών· υποστηρίζει πέραν τούτου την προώθηση φιλοπεριβαλλοντικών μεθόδων διαχείρισης των αποβλήτων καθώς και αυστηρότερων μέτρων για τις επιπτώσεις της διάθεσης αποβλήτων σε χωματερές που ρυπαίνουν το περιβάλλον·
15. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την ορθολογική και αποτελεσματική χρήση των φυσικών πόρων, που δεν θα θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα·
Εφαρμογή και επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας
16. υπενθυμίζει ότι η πλήρης και ορθή εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα και θεωρεί ότι η δεσμευτική νομοθεσία παραμένει κεντρικής σημασίας για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις δραστηριότητές της ως θεματοφύλακας της Συνθήκης· ζητεί επομένως να παράσχει επίσης η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της ΕΕ όλους τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς και ανθρώπινους πόρους στην Επιτροπή, ώστε να διασφαλισθεί ότι θα διεξαχθεί η αποτελεσματικότερη δυνατή επίβλεψη της εφαρμογής και εκτέλεσης της ισχύουσας νομοθεσίας σε όλα τα κράτη μέλη·
17. δίνει έμφαση στην ανάγκη για αποτελεσματική και ακριβή εφαρμογή της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και συνιστά να εγκριθούν ειδικά μέτρα στήριξης προς όφελος περιφερειών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εφαρμογή αυτής της παραμέτρου του κοινοτικού κεκτημένου· ενθαρρύνει τις αρχές των κρατών μελών να συντάξουν στρατηγικές μεταφοράς στο εσωτερικό δίκαιο, για να ορίσουν σαφώς τους ρόλους και τις ευθύνες των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών στην ορθή μεταφορά και εφαρμογή της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας·
18. ανησυχεί ωστόσο για τις συστάσεις διαφόρων να περιορισθούν και να μετριασθούν οι κοινές ρυθμίσεις ή ακόμη και να αντικατασταθούν με εθελοντικές συμφωνίες ή άλλα μη δεσμευτικά μέτρα· ως εκ τούτου επαναλαμβάνει ότι, για την καλύτερη ρύθμιση του τομέα, το επίκεντρο πρέπει να είναι οι σαφείς και διαφανείς κανόνες και προδιαγραφές που βασίζονται σε νομοθεσία που συνδέεται με συμπεφωνημένους στόχους, καθώς και η καλύτερη εφαρμογή τους·
19. επαινεί τις προτάσεις της Επιτροπής να ενισχυθεί η επιβολή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο με τη βελτιωμένη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την εναρμονισμένη χρήση του δικαίου επιβολής κυρώσεων· σημειώνει ότι οι προληπτικές παράμετροι του δικαίου επιβολής κυρώσεων συμβάλλουν στην καλύτερη επιβολή της νομοθεσίας και την προστασία του περιβάλλοντος·
20. ζητεί επιπλέον ο σχεδιασμός και η επανεξέταση των ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών πολιτικών να γίνεται κατά τρόπο που να επικεντρώνεται περισσότερο στον καθορισμό στόχων παρά στην περιγραφή μέσων, αφήνοντας ελεύθερα τα κράτη μέλη και τους γεωργούς να εξεύρουν τα αποτελεσματικότερα και επαρκέστερα μέσα για να επιτύχουν τους επιθυμητούς στόχους·
Φύση, βιοποικιλότητα και αλλαγή του κλίματος
21. πιστεύει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των οδηγιών για τα πτηνά και για την προστασία των οικοτόπων· λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της επικουρικότητας, συνιστά τη λήψη φορολογικών μέτρων για να προωθηθεί η βέλτιστη πρακτική και να αποτρέπονται οι πολίτες από ρυπαίνουσες δραστηριότητες·
22. εφιστά, ωστόσο, την προσοχή της Επιτροπής στο γεγονός ότι απειλή για τυχόν ποινικές συνέπειες δεν επαρκεί σε κάθε περίπτωση για την αποτροπή παράνομης και ταυτόχρονα επιζήμιας για το περιβάλλον τακτικής· τονίζει συνεπώς τη σπουδαιότητα της επιβολής ποινικών κυρώσεων, μετά τη διάπραξη του αδικήματος, ιδίως για την παράνομη εναπόθεση επικίνδυνων αποβλήτων στην επικράτεια άλλων χωρών·
Περιβαλλοντικά κίνητρα και αναθεώρηση των βλαπτικών για το περιβάλλον ενισχύσεων
23. χαιρετίζει το Πράσινο Βιβλίο της Επιτροπής σχετικά με τα αγορακεντρικά μέσα για περιβαλλοντικούς σκοπούς και τις αντίστοιχες πολιτικές επιδιώξεις· πιστεύει ότι χρειάζεται η ευρύτερη χρήση των αγορακεντρικών μέσων, λαμβανομένων υπόψη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όλων των διαδικασιών παραγωγής και διανομής καθώς και των μορφών κατανάλωσης·
24. πιστεύει ότι το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ δεν έχει έως τώρα επιτύχει μειώσεις των εκπομπών CΟ2 λόγω της υπερβολικά γενναιόδωρης εκχώρησης δικαιωμάτων εκπομπών· τονίζει ότι η ΕΕ έχει δεσμευθεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της τουλάχιστον κατά 20% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2020· επιμένει ότι το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών για την περίοδο μετά το 2012 θα πρέπει να περιλαμβάνει επαρκώς αυστηρό ανώτατο όριο, πλήρη πλειστηριασμό και ποσοτικό και ποιοτικό όριο της χρήσης πιστοποιημένων μειώσεων εκπομπών (CΕR) και μονάδων μείωσης των εκπομπών (ΕRU)·
25. ωστόσο σημειώνει ότι ο ρόλος της οικολογικής φορολογίας παραμένει μικρός και δεν φαίνεται να ενισχύεται· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αφιερώσουν μεγαλύτερες προσπάθειες στην αναμόρφωση της οικολογικής φορολογίας, και μεταξύ άλλων στη σταδιακή μετακύληση της φορολογικής επιβάρυνσης από αρνητικούς για την κοινωνική πρόνοια φόρους (π.χ. στους εργαζομένους) σε θετικούς για την κοινωνική πρόνοια φόρους (π.χ. επιβαρύνοντας τις δραστηριότητες που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον όπως η ανάλωση των πόρων ή η ρύπανση)· επισημαίνει ότι παρά την ομόφωνη απαίτηση στον τομέα της φορολογίας, οι συνθήκες εξασφαλίζουν τη δυνατότητα ενισχυμένης συνεργασίας και εφιστά την προσοχή στην ύπαρξη της ανοικτής μεθόδου συντονισμού·
26. επισημαίνει ότι έχει δοθεί ώθηση για την άρση των βλαπτικών για το περιβάλλον ενισχύσεων· ωστόσο θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι δεν αναμένονται στο εγγύς μέλλον συγκεκριμένα μέτρα προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης των βλαπτικών για το περιβάλλον ενισχύσεων, και καλεί συνεπώς την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις έως τα τέλη του 2008 για τη σταδιακή κατάργηση όλων των επιζήμιων για το περιβάλλον ενισχύσεων κατά τα προσεχή πέντε χρόνια·
Ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής πολιτικής, περιβαλλοντική συνεργασία και κίνητρα για καινοτομίες
27. παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη μεγαλύτερη και συνεκτικότερη ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής πολιτικής σε όλους τους επιμέρους τομείς χάραξης της πολιτικής της ΕΕ, αποβλέποντας στην εφαρμογή της προσέγγισης της "υγείας σε όλες τις πολιτικές" που έχει εξαγγελθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ζητεί την ενσωμάτωση των παραμέτρων της προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας σε όλες τις πολιτικές, καθώς και την συμμετοχή των περιφερειών και των πόλεων στο θέμα αυτό· εκφράζει τη λύπη του τόσο για την έλλειψη ενσωμάτωσης των ζητημάτων αυτών σε διάφορα περιβαλλοντικά νομικά πλαίσια και στις προετοιμασίες για νέα νομοθεσία όσο και την έλλειψη ενσωμάτωσής τους σε νομοθετικές πράξεις που έχουν ως πρωταρχικούς στόχους άλλους από την προστασία του περιβάλλοντος·
28. θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθούν συγκεκριμένα αποτελέσματα προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των περιβαλλοντικών προβληματισμών σε άλλους οικονομικούς τομείς, είναι ανάγκη να ορισθούν δεσμευτικοί τομεακοί στόχοι και χρονοδιαγράμματα· τονίζει ταυτόχρονα την ευθύνη των οικονομικών παραγόντων σε επιμέρους τομείς της βιομηχανίας για την επίτευξη μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων στους τομείς του κλίματος και της ενεργειακής πολιτικής·
29. δίνει έμφαση στη θεμελιώδη σχέση μεταξύ αποτελεσματικής περιβαλλοντικής πολιτικής και βελτιωμένης ποιότητας ζωής και, σε αυτό το πλαίσιο, τονίζει τη σημασία της περιφερειακής διάστασης στην υλοποίηση του Έκτου ΠΔΠ, ιδίως σε ενέργειες που αφορούν τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν· τονίζει τη σημασία των εκστρατειών για την ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τους στόχους του Έκτου ΠΔΠ και της διαδικασίας εφαρμογής του·
30. τονίζει την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη το πρόγραμμα Natura 2000 στα προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης, ούτως ώστε να μπορέσει η αρχή της προστασίας της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη να συμφιλιωθεί με την ανάπτυξη και βελτίωση της ποιότητας ζωής του πληθυσμού· ως προς το θέμα αυτό χρειάζεται ευρεία δράση ενημέρωσης και προώθησης των καλών πρακτικών, που δείχνουν πώς μπορούν να συμφιλιωθούν οι δύο αυτοί φαινομενικά αντιφατικοί στόχοι·
31. δίνει έμφαση στην ανάγκη να βελτιωθεί ο συντονισμός των δικτύων των περιφερειακών και τοπικών παραγόντων, ώστε να διαδοθούν και να αξιοποιηθούν οι βέλτιστες πρακτικές στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες· στηρίζει την προώθηση της διασυνοριακής περιβαλλοντικής συνεργασίας τόσο μεταξύ των κρατών μελών όσο και με χώρες και περιφέρειες που γειτονεύουν με την ΕΕ, όπως οι περιοχές του Εύξεινου Πόντου και της Βαλτικής καθώς και η Μεσόγειος, κυρίως για την πρόληψη της διασυνοριακής ρύπανσης·
32. εκφράζει ανησυχία για τα πορίσματα διάφορων ανεξάρτητων μελετών(20)(21)(22)(23) που υποδεικνύουν ότι οι Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής δεν τηρούν πλήρως τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με εκτιμήσεις επιπτώσεων, ότι η εκτίμηση και η ποσοτική αξιολόγηση των οικονομικών επιπτώσεων προέχει της εκτίμησης των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διεθνών επιπτώσεων, ότι το κόστος της νομοθεσίας αξιολογείται πολύ περισσότερο απ' ό,τι οι ωφέλειές της, και ότι οι βραχυπρόθεσμοι προβληματισμοί επισκιάζουν τους μακροπρόθεσμους· πιστεύει ότι τέτοιου είδους μη σταθμισμένες εκτιμήσεις των επιπτώσεων είναι αντιπαραγωγικές τόσο όσον αφορά την περιβαλλοντική πολιτική αυτή καθαυτή όσο και την ενσωμάτωσή της σε άλλες πολιτικές της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την αποκατάσταση των επίμονων αυτών ελλείψεων·
33. επαινεί την Επιτροπή για τη σαφή της δέσμευση υπέρ της ενίσχυσης της διεθνούς διάστασης της περιβαλλοντικής πολιτικής· θεωρεί αναγκαίο να διασφαλισθεί η ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής πολιτικής σε όλες τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ και να βελτιωθεί η παγκόσμια περιβαλλοντική διακυβέρνηση· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν την προώθηση φιλόδοξων περιβαλλοντικών πολιτικών και απαιτήσεων, π.χ. προάγοντας την μεταφορά τεχνολογίας και την ανταλλαγή καλών πρακτικών με τις αναπτυσσόμενες χώρες·
34. τονίζει ότι η "διπλωματία του κλίματος" πρέπει να προωθηθεί με μεγαλύτερη ένταση και συνέπεια στις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με κράτη τα οποία δεν δεσμεύονται από πολυμερείς συμβάσεις προστασίας του περιβάλλοντος, όπως για παράδειγμα οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ινδία, κράτη τα οποία, για ποικίλους λόγους, δεν εφαρμόζουν το Πρωτόκολλο του Κιότο· καλεί επίσης την Επιτροπή να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες στην ανάπτυξη βιώσιμων και αποτελεσματικών τεχνολογιών με όλους τους διαθέσιμους μηχανισμούς·
35. συνιστά, να προστεθεί ρήτρα αειφορίας στον ΠOΕ, που θα καθορίζει αρχές περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως είναι η αρχή της προφύλαξης και η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει", έναντι της οποίας θα μπορούν να αξιολογούνται τα εμπορικά μέτρα, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι κανόνες εμπορίου δεν θα υπονομεύουν την προστασία του περιβάλλοντος και ότι οι περιβαλλοντικές ρυθμίσεις δεν θα χρησιμοποιούνται για σκοπούς προστατευτισμού·
36. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να χρησιμοποιήσουν διμερείς και περιφερειακές διαπραγματεύσεις στον τομέα του εμπορίου για να αντιμετωπίσουν εμπορικές δεσμεύσεις που έχουν άμεσα οφέλη για το περιβάλλον· πιστεύει ότι η ΕΕ, από κοινού με τα κράτη μέλη, πρέπει να εντατικοποιήσει το διάλογο με αναδυόμενες οικονομίες, ούτως ώστε ο διάλογος σε τομείς αμοιβαίων προβληματισμών, όπως η αλλαγή του κλίματος, η διαχείριση των αποβλήτων και η παράνομη υλοτομία, να μετουσιωθεί στην εφαρμογή κοινών προγραμμάτων· υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία Φόρουμ για την Αειφόρο Ανάπτυξη, που θα επιτρέπει τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, με ισχυρή συνιστώσα για το κλίμα, σε κάθε εμπορική συμφωνία και ζητεί να εφαρμοστεί ο στόχος αυτός στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις·
37. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν ρεαλιστικότερη και οριζόντια εκμετάλλευση της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών σε όλες τις σχετικές πολιτικές της ΕΕ, ώστε να παίξουν αυτά τα στοιχεία κομβικό ρόλο στην ενίσχυση της διαφύλαξης του περιβάλλοντος· τονίζει την ανάγκη να υιοθετηθεί αμέσως μία κοινοτική προσέγγιση "'top runner", ένα πιο φιλόδοξο μέσο διαρκούς βελτίωσης για τις μορφές παραγωγής και κατανάλωσης, ώστε να διασφαλισθεί ότι μελλοντικά όλα τα προϊόντα των κοινοτικών αγορών θα σχεδιάζονται, θα παράγονται και θα χρησιμοποιούνται σύμφωνα με κριτήρια αειφορίας·
38. υπενθυμίζει ότι οι επενδύσεις σε καινοτόμες, φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες και σε οικολογικό σχεδιασμό, σε ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και σε ενεργειακή απόδοση κτιρίων αποδίδουν μεγάλα οφέλη μακροπρόθεσμα, παρά το ενδεχόμενο βραχυπρόθεσμα υψηλό κόστος, και δίνει έμφαση στην ανάγκη να ενθαρρύνουν οι περιφέρειες τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν πλήρως τέτοιες επενδύσεις·
39. ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν πραγματικά οικολογικούς κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις, ώστε να προωθηθούν η καινοτομία και τα βιώσιμα συστήματα κατανάλωσης και παραγωγής·
40. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να συμμετάσχουν στην ανάθεση κοινών αειφόρων συμβάσεων, εξασφαλίζοντας σαφές πλαίσιο, ώστε να διευκολυνθεί ο ορισμός μετρήσιμων στόχων και κριτηρίων ποιότητας·
41. καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του 20% για ανανεώσιμες πηγές και ο στόχος του 10% για την κατανάλωση βιοκαυσίμων, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενεργειακές καλλιέργειες δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο τον επισιτιστικό εφοδιασμό εντός και εκτός Ευρώπης· τονίζει ότι ο μηχανισμός αειφορίας, που βρίσκεται στο στάδιο ανάπτυξης, θα πρέπει να εφαρμόζει αυστηρότατα κριτήρια αειφορίας στα βιοκαύσιμα·
42. τονίζει ότι η γεωργία στην ΕΕ προσανατολίζεται όλο και περισσότερο στην παραγωγή ασφαλών και υψηλής ποιότητας τροφίμων προστατεύοντας την υγεία των πολιτών της Ένωσης·
43. προτρέπει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές τους να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις νέες επενδυτικές ευκαιρίες που προσφέρουν τα διαρθρωτικά ταμεία και τα νέα Ευρωπαϊκά Προγράμματα για την πολιτική γειτονίας και να διασφαλίσουν ότι τα επιχειρησιακά προγράμματά τους και τα υποστηριζόμενα από τα διαρθρωτικά ταμεία σχέδια συμβάλλουν στη βελτιωμένη υλοποίηση της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και του μακροπρόθεσμου στόχου της πανενωσιακής βιώσιμης ανάπτυξης σε συνοχή με τις άλλες θεματικές προτεραιότητες·
44. θεωρεί απαραίτητο να βελτιωθεί η εφαρμογή της αρχής της υποκατάστασης που λαμβάνει υπόψη τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα, τα οφέλη και το κόστος των προϊόντων υποκατάστασης· τονίζει ότι πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη το σχέδιο καθώς και οι διαδικασίες παραγωγής και χρήσης οι οποίες επιτρέπουν τη χρήση προϊόντων που δεν συνιστούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον ή συνιστούν σαφώς μικρότερο κίνδυνο·
Αρχές της "καλύτερης ρύθμισης" στην περιβαλλοντική πολιτική
45. τονίζει ότι, εάν πράγματι η καλύτερη ρύθμιση αποτελεί στόχο, θα πρέπει να επανεξετάζονται οι αλληλεπικαλύψεις στη νομοθεσία που προκαλούν γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις και υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα·
46. πιστεύει ότι η φιλοσοφική προσέγγιση που διέπει τη διαδικασία επανεξέτασης στερείται κριτικής αιτιολόγησης και δεν αναλύει τους λόγους και τα αίτια των καθυστερήσεων· πιστεύει ότι μόνο με την ανάλυση και τον προβληματισμό σχετικά με τα αίτια των καθυστερήσεων αυτών μπορούν να γίνουν μελλοντικά οι σωστές κινήσεις·
47. τονίζει ότι εάν υπάρχει πράγματι η βούληση για τη βελτίωση της νομοθετικής μεθοδολογίας και την κατάρτιση εφαρμόσιμων κανόνων που θα μπορούν να εφαρμόζονται εύκολα από τις αρμόδιες αρχές, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, είναι απαραίτητο να επεκταθεί η διάδραση μεταξύ των κοινοτικών θεσμικών και άλλων οργάνων και της κοινωνίας των πολιτών ούτως ώστε να απαντώνται τα ερωτήματά τους και να λαμβάνονται υπόψη οι αποφάσεις και η γνώμη των περιφερειών, των δήμων, των θιγόμενων βιομηχανιών και σχετικών ενώσεων· τονίζει επίσης ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το βραχυπρόθεσμο κόστος μετατροπής του υπάρχοντος εξοπλισμού·
Προετοιμάζοντας το δρόμο για μια αλλαγή συμπεριφοράς
48. επισημαίνει ότι χρειάζονται νέοι τρόποι μέτρησης της ευημερίας, οι οποίοι θα βασίζονται σε ρεαλιστικές αξίες για τις οικολογικές υπηρεσίες· θεωρεί ότι το ΑΕΠ δεν είναι πλέον επαρκές μέσο αξιολόγησης της ευημερίας και της ανάπτυξης, καθώς δεν μπορεί να απεικονίσει μόνο του όλες τις συνιστώσες και τις ανάγκες μιας σύγχρονης κοινωνίας· προτρέπει την ΕΕ να αναπτύξει περαιτέρω και να χρησιμοποιήσει πολιτικά ένα νέο δείκτη που θα ενσωματώνει τον αρνητικό αντίκτυπο της οικονομικής προόδου στο περιβάλλον και την υγεία και θα συμβάλλει στην προσπάθεια αποσύνδεσης της οικονομικής μεγέθυνσης από την άσκηση πιέσεων στο περιβάλλον· θεωρεί ότι αυτός ο νέος δείκτης πρέπει να προωθεί την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης κοινωνίας και να δίνει το έναυσμα για την καλύτερη ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών προβληματισμών στις υπόλοιπες πολιτικές·
49. καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει την προστασία της ανθρώπινης υγείας ως ζήτημα ύψιστης σπουδαιότητας μεταξύ των προτεραιοτήτων περιβαλλοντικής προστασίας·
50. θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παίξει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη πολιτικών επιλογών που θα προετοιμάζουν ριζικές αλλαγές στην καταναλωτική και παραγωγική συμπεριφορά·
51. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να βοηθήσουμε τους καταναλωτές να λειτουργούν πιο συνειδητοποιημένα, πράγμα που, πέρα από το εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, μπορεί να επηρεάσει θετικά το βαθμό και την ένταση των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων που αναλαμβάνουν οι παράγοντες της αγοράς·
52. θεωρεί ότι η παροχή της κατάλληλης ενημέρωσης στους πολίτες πρέπει να καταστεί προτεραιότητα· στηρίζει με έμφαση την ανάπτυξη σαφούς και ολοκληρωμένου συστήματος σήμανσης καθώς κάτι τέτοιο θα βοηθούσε σημαντικά τους καταναλωτές "να κάνουν τη σωστή επιλογή'·
53. επιμένει ότι πρέπει να διενεργηθεί συνολική εκτίμηση των αποτελεσμάτων του έκτου ΠΔΠ, πριν να οριστικοποιηθεί η πρόταση για το έβδομο ΠΔΠ·
54. πιστεύει ότι η τελική αξιολόγηση του έκτου ΠΔΠ θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από εξωτερικό φορέα, που θα είναι ανεξάρτητος από την Επιτροπή·
o o o
55. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.
Oδηγία 2001/81/ΕK του Ευρωπαϊκού Kοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Oκτωβρίου 2001 σχετικά με εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ατμοσφαιρικούς ρύπους (ΕΕ L 309, 27.11.2001, σ. 22).
Impact Assessment of European Commission Policies: Achievements and Prospects, European Environment and Sustainable Development Advisory Councils, April 2006.