Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πράσινη βίβλο σχετικά με τα αγορακεντρικά μέσα για το περιβάλλον και την εξυπηρέτηση αντίστοιχων πολιτικών επιδιώξεων (COM(2007)0140),

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών (8-9 Μαρτίου 2007), περιλαμβανομένης της ενεργειακής πολιτικής για την Ευρώπη στο Παράρτημα Ι,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος με τίτλο "Using the market for cost-effective environmental policy" (Χρησιμοποιώντας την αγορά για μια περιβαλλοντική πολιτική αποδοτική σε σχέση με το κόστος) (αριθ. 1/2006),

–   έχοντας υπόψη τα άρθρα 2 και 6 της Συνθήκης ΕΚ, βάσει των οποίων οι απαιτήσεις της περιβαλλοντικής προστασίας πρέπει να εντάσσονται στους διάφορους τομείς της κοινοτικής πολιτικής, με σκοπό την προώθηση της βιώσιμης για το περιβάλλον ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 175 της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 2179/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου 1998 περί αναθεωρήσεως του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σχετικά με την πολιτική και τη δράση για το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη "Στόχος η αειφορία"(1),

–   έχοντας υπόψη την αναθεώρηση της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη,

–   έχοντας υπόψη το 6ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον,

–   έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του επί των θεματικών στρατηγικών για το αστικό περιβάλλον(2), για την ανακύκλωση των αποβλήτων(3), για την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων(4) και για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων(5),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με τον "περιορισμό της αλλαγής του κλίματος του πλανήτη σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου – η πορεία προς τη διάσκεψη του Μπαλί για την αλλαγή του κλίματος και η συνέχειά της"(6),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A6-0040/2008),

Περιβαλλοντικοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πλαίσια

Α.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεδομένα σχετικά με την αλλαγή του κλίματος καθιστούν απαραίτητη την ανάληψη ενεργού δράσης για τον περιορισμό των επιπτώσεων του φαινομένου αυτού· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ορίσει ως ελάχιστο στόχο τη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20% έως το 2020 και κατά 60% έως το 2050· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επίσης θέσει ως στόχο να αυξηθεί στο 20% επί της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης το μερίδιο της ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές και να βελτιωθεί κατά 20% η ενεργειακή αποδοτικότητα έως το 2020,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο προαναφερθέν ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2007, υπογραμμίζει ότι οι βιομηχανικές χώρες πρέπει να δεσμευτούν να μειώσουν τις εκπομπές τους τουλάχιστον κατά 30% μέχρι το 2020 και κατά 60%-80% μέχρι το 2050 σε σύγκριση με το 1990,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν διάφορες μορφές ρύπανσης και ότι υπάρχει κίνδυνος εξάντλησης των φυσικών πόρων,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλό κίνδυνο να εκλείψουν πολλά ζωικά ή φυτικά είδη και τον στόχο που έθεσε η ΕΕ για αναχαίτιση της απώλειας της βιοποικιλότητας ως το 2010,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η κυκλοφορία που σχετίζεται με τις μεταφορές, κυρίως εμπορευμάτων, όπως και η προκύπτουσα ενεργειακή κατανάλωση,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αγορακεντρικά μέσα ("MBI") αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" και, ευρύτερα, για να συνυπολογίζεται το αφανές κόστος της παραγωγής και της κατανάλωσης από την άποψη της υγείας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος, με οικονομικώς αποδοτικό τρόπο,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη τις μεγάλες ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών, τόσο σε σχέση με την περιβαλλοντική φορολογία (από 2 έως 5% του ΑΕγχΠ των κρατών μελών) όσο και σε σχέση με τη χρήση των MBI· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι το μερίδιο των περιβαλλοντικών φόρων επί των ΑΕγχΠ των κρατών μελών έχει μειωθεί την τελευταία πενταετία,

Η.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φόροι επί της ενέργειας αντιπροσωπεύουν κατά μέσο όρο το 76% της περιβαλλοντικής φορολογίας και οι φόροι επί των μεταφορών το 21%,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νοικοκυριά επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος των περιβαλλοντικών φόρων, τη στιγμή που οι μεγαλύτεροι καταναλωτές ενέργειας και νερού και οι μεγαλύτεροι χρήστες των μεταφορών είναι οι υπόλοιποι οικονομικοί τομείς,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση των επιδοτήσεων που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος, στην προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης και στη διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ΕΕ,

ΙΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προβλέψεις όσον αφορά τις παγκόσμιες επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος δεν πρέπει απλώς να οδηγήσουν στην αποσύνδεση της ανάπτυξης και των προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης, αλλά και στην αλλαγή του ευρωπαϊκού μοντέλου κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρέχοντες οικονομικοί δείκτες του ΑΕγχΠ δεν αρκούν πλέον για την ορθή αξιολόγηση της κοινωνικής, οικονομικής και οικολογικής πραγματικότητας και ότι δεν λαμβάνουν υπόψη τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων τις οποίες οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σκόπιμο να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης νέων περιβαλλοντικών δεικτών για τον υπολογισμό του παραγόμενου πλούτου προκειμένου να λαμβάνονται καλύτερα υπόψη αυτές οι αλλαγές,

Κριτική επί της πράσινης βίβλου

1.   χαιρετίζει την αναφορά στην αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει", αλλά επικρίνει την έλλειψη ή και απουσία ισχυρής διασύνδεσης κατά την κατάρτιση και την ταξινόμηση υπαρχόντων μέσων περιβαλλοντικής πολιτικής· υπογραμμίζει ότι η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" επιτρέπει τον καθορισμό της πραγματικής τιμής ενός προϊόντος συμπεριλαμβάνοντας το κόστος απορρύπανσης και αποκατάστασης που προκαλεί η παραγωγή· επισημαίνει ότι, στην πραγματικότητα, το κόστος της παραγωγής ή των προϊόντων που ρυπαίνουν είναι εν τέλει πολύ υψηλότερο εάν ενσωματωθούν όλοι οι εξωτερικοί παράγοντες, καθόσον η πρόληψη είναι λιγότερο δαπανηρή από την αποκατάσταση ή την εξυγίανση·

2.   εκφράζει δυσαρέσκεια για την απουσία μιας ενδελεχούς ανάλυσης σχετικά με τα οφέλη της διαφοροποίησης μεταξύ των MBI με επίκεντρο τον καταναλωτή έναντι εκείνων που αφορούν το επίπεδο του παραγωγού·

3.   υπογραμμίζει ότι η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" δεν μπορεί να περιορίζεται στο να υποχρεώνεται να καταβάλλει το κόστος ο τελικός καταναλωτής, και κυρίως τα νοικοκυριά·

4.   εκφράζει δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι η πράσινη βίβλος επικεντρώνεται ουσιαστικά στην ατμοσφαιρική ρύπανση και την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, και γενικώς αγνοεί τον άλλο αρνητικό αντίκτυπο, των διαδικασιών παραγωγής και διανομής και των προτύπων κατανάλωσης·

5.   συμμερίζεται τη γνώμη της Επιτροπής σχετικά με τη διαφοροποίηση των MBI και τη διάκριση μεταξύ φόρων και τελών, καθώς τα τέλη κανονικά αποτελούν αντίτιμο για παρασχεθείσες υπηρεσίες ή για την κάλυψη σαφώς καθορισμένου κόστους· υπογραμμίζει την ανάγκη ύπαρξης μέσων παροχής κινήτρων όσο και αποτρεπτικών μέσων, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας, καθώς και οι στόχοι της στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

6.   επικρίνει την απλώς επί τροχάδην αναφορά που γίνεται στη διεθνή διάσταση, καθώς και το γεγονός ότι δεν θεσπίζονται σε όλες τις περιπτώσεις μέτρα με στόχο τη μείωση στον μέγιστο δυνατό βαθμό των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ των περιφερειών και μεταξύ των βιομηχανικών τομέων·

Μέτρα

7.   επιδοκιμάζει την Πράσινη Βίβλο· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μία σαφή στρατηγική σε ό,τι αφορά τη χρήση των MBI για την εκτίμηση της οικολογικής καταστροφής και την αποκατάσταση των συναφών δυσλειτουργιών της αγοράς που άπτονται της φορολογίας, της αναθεώρησης του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας (ΣΕΔΕ), της εμπορικής και τεχνολογικής πολιτικής·

8.   καλεί την Επιτροπή, όταν καταρτίσει τη στρατηγική της για την εφαρμογή των MBI, να εξετάσει και να προετοιμάσει μια συνολική έκθεση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των περιβαλλοντικών κανονιστικών μέσων που εφαρμόζονται επί του παρόντος από την ΕΕ προκειμένου να εξακριβώσει σε ποιούς τομείς θα ήταν σκόπιμο να αντικατασταθεί η ισχύουσα νομοθεσία με MBI·

9.   ζητεί από την Επιτροπή να κάνει χρήση μιας συγκριτικής μελέτης των υπαρχόντων MBI προκειμένου να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα τους και να ενισχύσει την ανταλλαγή καλών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

10.   καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει διάκριση μεταξύ του ακαθάριστου οικονομικού πλούτου ανά κάτοικο και του καθαρού οικονομικού, κοινωνικού και οικολογικού πλούτου όπως εκφράζεται με τον δείκτη πραγματικής προόδου· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μελετήσουν ενδελεχέστερα τις δυνατότητες υπολογισμού της ευρωπαϊκής ανάπτυξης με χρήση "πράσινων"(7) δεικτών οι οποίοι θα λαμβάνουν υπόψη τον πλούτο που χάνεται λόγω των ζημιών στο περιβάλλον·

11.   αναγνωρίζει ότι η πλήρης εσωτερίκευση του περιβαλλοντικού κόστους είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες θεμιτού ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων επιχειρήσεων και να αυξηθούν τα οικονομικά κίνητρα για την προαγωγή καθαρότερης παραγωγής και κατανάλωσης και για την ενίσχυση της καινοτομίας ως προς την ανάπτυξη καθαρότερων τεχνολογιών·

12.   αναγνωρίζει ότι η αδυναμία εσωτερίκευσης του περιβαλλοντικού κόστους ισοδυναμεί με επιδότηση επιβλαβών για το περιβάλλον δραστηριοτήτων·

13.   υπογραμμίζει ότι η ύπαρξη πολυάριθμων επιβλαβών για το περιβάλλον επιδοτήσεων στα κράτη μέλη της ΕΕ επιδεινώνει τη ρύπανση και υπονομεύει σοβαρά την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει'·

Αρχές

14.   σημειώνει ότι η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" είναι ένας από τους πυλώνες της πολιτικής περιβάλλοντος της ΕΕ και σημαίνει ότι οι εξωτερικοί παράγοντες εσωτερικεύονται στις τιμές της αγοράς, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι αντανακλούν το πραγματικό κόστος της παραγωγής ή της προκαλούμενης ζημίας στο περιβάλλον και την υγεία· σημειώνει ότι, στα περισσότερα κράτη μέλη, η εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" κάθε άλλο παρά ικανοποιητική είναι·

15.   επισημαίνει ότι τα MBI περιλαμβάνουν μεγάλη ποικιλία εργαλείων τα οποία είναι σχεδιασμένα να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένους σκοπούς, όπως οι εμπορεύσιμες άδειες που έχουν σχεδιαστεί με στόχο να επιτύχουν μείωση της ρύπανσης (π.χ. των εκπομπών CO2),οι περιβαλλοντικοί φόροι, οι οποίοι αποσκοπούν στο να αλλάξουν τις τιμές και επομένως τη συμπεριφορά των παραγωγών και των καταναλωτών, τα περιβαλλοντικά τέλη, σχεδιασμένα να καλύπτουν το κόστος των περιβαλλοντικών υπηρεσιών, οι περιβαλλοντικές επιδοτήσεις, σχεδιασμένες να υποστηρίζουν την ανάπτυξη καθαρότερων τεχνολογιών, κ.λπ.·

16.   αναγνωρίζει ότι τα MBI για το περιβάλλον είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά είδη των μέσων για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων με λογικό κόστος· υπογραμμίζει ωστόσο ότι τα μέσα αυτά πρέπει να συμπληρώνονται από άλλα μέτρα, όπως πρότυπα αποτελεσματικότητας, στόχοι εκπομπών κλπ.·

17.   επισημαίνει ότι τα MBI πρόκειται να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική κατανάλωση ενέργειας κατά 20% έως το 2020·

18.   εκτιμά ότι η στροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικονομία χωρίς χρήση άνθρακα απαιτεί ευρύ φάσμα αποτρεπτικών μέσων (π.χ. φόροι, τέλη) και μέσων παροχής κινήτρων (π.χ. συστήματα ανταλλαγών)·

19.   τονίζει ότι η ανάπτυξη συνδυασμένων μέσων θα βοηθήσει στη βελτιστοποίηση της χρήσης των MBI· θεωρεί υπό αυτή την έννοια ότι τα MBI μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην επίτευξη των στόχων της ατζέντας της Λισαβόνας·

20.   είναι της άποψης ότι τα μέτρα για την ενέργεια και το κλίμα που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδίου σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να προσαρμοστούν στους στόχους που συμφωνήθηκαν στη Λισαβόνα και το Γκέτεμποργκ·

21.   είναι της άποψης ότι τα MBI αντιπροσωπεύουν κατάλληλο και αποτελεσματικό τρόπο εσωτερίκευσης των εξωτερικών επιπτώσεων, ο οποίος θα έπρεπε να χρησιμοποιείται πολύ συχνότερα και ο οποίος μπορεί να συμπληρώσει, αλλά όχι να αντικαταστήσει, τα διοικητικά μέσα·

22.   υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή MBI με στόχο την αντιμετώπιση της ρύπανσης και των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων πρέπει να βασίζεται στην περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα· είναι της γνώμης ότι οι κοινωνικές επιπτώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή των MBI θα πρέπει να αντισταθμίζονται με ειδικά μέτρα πολιτικής όπως κατώτατες τιμές, μειωμένοι συντελεστές, επιδοτήσεις κ.λπ. για τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος· θεωρεί επίσης απαραίτητη την έγκριση μέτρων που θα αποβλέπουν στην αποτροπή της υπέρμετρης κατανάλωσης·

23.   υπενθυμίζει ότι η οδηγία 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου 2003 σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας(8) ("οδηγία για την ενεργειακή φορολογία") προβλέπει ότι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, η φορολογία μπορεί να αντικατασταθεί πλήρως ή εν μέρει από εναλλακτικά MBI, κυρίως από το ΣΕΔΕ·

24.   επισημαίνει τον σημαντικό ρόλο της περιβαλλοντικής φορολογίας για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων·

25.   εκτιμά ότι τα κοινοτικά MBI δεν μπορούν να περιοριστούν στα συστήματα ανταλλαγών δικαιωμάτων εκπομπής ή ποσοστώσεων εκπομπής, και ότι πρέπει να εξεταστούν και άλλα πιθανά συστήματα όπως η θέσπιση φόρου επί του άνθρακα ως αντιστάθμιση της μείωσης των επιδοτήσεων για τις ορυκτές πηγές ενέργειας·

26.   υπογραμμίζει ότι οι περιβαλλοντικοί φόροι δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως μέσο αύξησης των φορολογικών εσόδων, αλλά μάλλον ως τρόπος αποφυγής κάθε μορφής επιβλαβούς ρύπανσης ή υποβάθμισης του περιβάλλοντος –και ενίσχυσης, κατά τον τρόπο αυτόν, της κοινωνικής ευημερίας– με λογικό κόστος· υπογραμμίζει ότι η φορολόγηση αρνητικών παραγόντων, όπως η ρύπανση, πρέπει να αντισταθμίζεται μέσω της μειωμένης φορολόγησης θετικών παραγόντων, όπως η εργασία·

27.   υπενθυμίζει ότι, παρά την ομοφωνία που απαιτείται επί των φορολογικών ζητημάτων, οι Συνθήκες προσφέρουν τη δυνατότητα της ενισχυμένης συνεργασίας και ότι υπάρχει η ανοικτή μέθοδος συντονισμού· καλεί, κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη να προχωρήσουν όσον αφορά την περιβαλλοντική φορολογία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να αποτρέψουν κάθε φορολογικό ντάμπινγκ·

28.   υπογραμμίζει ότι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός συντονισμός στους περιβαλλοντικούς φόρους και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών θα διευκολύνουν τη μεταρρύθμιση· υποστηρίζει ιδιαιτέρως προτάσεις οι οποίες προβλέπουν τη δυνατότητα των κρατών μελών να μειώσουν τους συντελεστές ΦΠΑ ή να προσφέρουν φορολογικές ελαφρύνσεις για τα ενεργειακώς αποδοτικά προϊόντα και τα υλικά που επιτρέπουν την εξοικονόμηση ενέργειας· επισημαίνει ωστόσο ότι τα ίδια τα κράτη μέλη πρέπει να αποφασίσουν για το τί είναι κατάλληλο για τα δικά τους φορολογικά συστήματα·

29.   υπογραμμίζει τα οφέλη των περιβαλλοντικών φορολογικών μεταρρυθμίσεων· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τέτοιες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ανακουφίσουν, μεταξύ άλλων, την ενεργειακή φτώχεια και να στηρίξουν τις τεχνολογίες της χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα, την εξοικονόμηση ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες τεχνολογίες·

30.   στηρίζει τη μείωση της φορολόγησης της εργασίας σε εθνικό επίπεδο, αλλά τονίζει ότι δεν συνδέεται μόνο με τη μεταρρύθμιση της περιβαλλοντικής φορολογίας·

31.   εκτιμά ότι η διαφοροποίηση των τιμών είναι ένα μέσο επηρεασμού των προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς και ενθάρρυνσης των χρηστών προκειμένου να επιλέγουν κατάλληλους τρόπους μεταφοράς φιλικότερους προς το περιβάλλον (π.χ. με τη μείωση των τιμών των δημόσιων μεταφορών)· θεωρεί ότι κάθε αύξηση που οφείλεται στη χρήση MBI πρέπει να είναι προβλέψιμη και να λαμβάνει υπόψη, αν συντρέχει λόγος, τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε κράτους μέλους· τονίζει, ωστόσο, ότι τα μέτρα για τις τιμές μπορούν να έχουν μόνο περιορισμένο αντίκτυπο λόγω της ισχνής ελαστικότητας σε ορισμένους τομείς και σε ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών·

32.   υπογραμμίζει την ανάγκη απόκτησης συγκεκριμένων δεδομένων σχετικά με το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος του συνολικού κύκλου ζωής των προϊόντων και των υπηρεσιών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μεθόδους αξιολόγησης του κόστους αυτού·

33.   χαιρετίζει την πρόσφατη διάσκεψη με τίτλο "Πέρα από το ΑΕγχΠ", που διοργάνωσαν η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο ΟΟΣΑ, το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση και η Λέσχη της Ρώμης, καθώς και τα βασικά συμπεράσματα που συνήγαγε· υπογραμμίζει τη σημασία συμπλήρωσης του ΑΕγχΠ με άλλους δείκτες, ώστε να αξιολογούνται με πιο ισορροπημένο τρόπο η ευημερία και η πρόοδος της κοινωνίας μας, κυρίως όσον αφορά τις συνέπειες της οικονομικής ανάπτυξης για την ατμόσφαιρα και τα οικοσυστήματα·

34.   εκτιμά ότι τα MBI μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση της έρευνας και της οικο-καινοτομίας καθώς μέσα από την φορολόγηση μη-φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και υπηρεσιών ή την χρήση οικολογικών προτύπων ωθούνται οι παραγωγοί να επενδύσουν στην έρευνα για περισσότερο ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα και υπηρεσίες·

Ποια μέσα για ποιον τομέα;

35.   αναγνωρίζει εντούτοις ότι στην παρούσα του μορφή το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ΕΣΕΔΕ) της ΕΕ έχει πολύ στενό πεδίο εφαρμογής όσον αφορά τις ποικίλες πηγές αερίων του θερμοκηπίου και τους εμπλεκόμενους τομείς, καθώς και ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιφέρουν τις αναγκαίες βελτιώσεις προκειμένου να βελτιστοποιηθεί το κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής στην τρίτη φάση του προγράμματος, από το 2013 και μετά·

36.   καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει το ΣΕΔΕ της ΕΕ καθιερώνοντας ανώτατο όριο που θα μειώνεται προοδευτικά και να το επεκτείνει στους πρωτοβάθμιους συντελεστές εκπομπών, καθώς είναι το βασικό μέσο επίτευξης των στόχων μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2020·

37.   τονίζει, συνεπώς, την επείγουσα ανάγκη αναθεώρησης του ΣΕΔΕ της ΕΕ ούτως ώστε να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις ανεπάρκειες που διαπιστώθηκαν κατά τη δοκιμαστική περίοδο, περιλαμβανομένων των εξαιρετικών κερδών των επιχειρήσεων (για παράδειγμα των μεγάλων παραγωγών ηλεκτρισμού) λόγω του ενεργητικού που αποκτήθηκε από τη δωρεάν διανομή ποσοστώσεων CO2· τονίζει ότι η ισχυρή προσήλωση υπέρ της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" στη Στρατηγική Αειφόρου Ανάπτυξης της ΕΕ σημαίνει ότι το ΣΕΔΕ της ΕΕ πρέπει να βασίζεται πρωτίστως στη δημοπρασία των δικαιωμάτων εκπομπών και σε μία οροφή των συνολικών εκπομπών που να είναι συνεπής με το στόχο μείωσης κατά 30% στην ΕΕ έως το 2020, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης ποσοτικών ορίων και ποιοτικών απαιτήσεων για τη χρήση των πιστώσεων τις οποίες παρέχει για σχέδια ο Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης / Κοινή Εφαρμογή (CDM/JI)·

38.   τονίζει, εν προκειμένω, τη σημασία του να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς άνθρακα, προκειμένου να επιτευχθούν οι απαιτούμενες εκτεταμένες μειώσεις εκπομπών με οικονομικώς αποδοτικό τρόπο·

39.   φρονεί ότι η αυξημένη χρήση MBI στον τομέα των μεταφορών είναι ιδιαιτέρως σημαντική προκειμένου να εσωτερικευθεί πλήρως το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος όλων των τρόπων μεταφοράς· θεωρεί ειδικότερα ότι το χαμηλό ποσοστό εσωτερίκευσης του κόστους της οδικής κυκλοφορίας έχει αρνητικές συνέπειες για την ανταγωνιστικότητα άλλων τρόπων μεταφοράς, όπως οι σιδηρόδρομοι, καθώς και για την προαγωγή πιο αποδοτικών και καθαρών τεχνολογιών·

40.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να συμπεριληφθεί ο τομέας των αερομεταφορών στο κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, αλλά θεωρεί αναγκαία τη λήψη παράλληλων και συμπληρωματικών μέτρων, όπως η φορολόγηση της κηροζίνης και η επιβολή φόρων επί των εκπομπών NOx, προκειμένου να αντισταθμιστεί ο αντίκτυπος του τομέα στην αλλαγή του κλίματος·

41.   ζητεί μετ' επιτάσεως από την Επιτροπή να παρουσιάσει πριν από το 2009 μια νομοθετική πρόταση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς ο εν λόγω τομέας δεν υπόκειται σε κανενός είδους κοινοτική ή διεθνή νομοθεσία ως προς αυτή την πτυχή·

42.   θεωρεί ότι η ενεργειακή φορολογία θα πρέπει να παραμείνει δευτερεύον και συμπληρωματικό εργαλείο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μόνο για εκείνες τις εκπομπές που δεν επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από το ΣΕΔΕ της ΕΕ·

43.   τονίζει ότι οι τομείς των μεταφορών και κατασκευών αποτελούν ένα μεγάλο μέρος της ενεργειακής ζήτησης και των εκπομπών CO2 που δεν καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ·

44.   εκτιμά ότι η αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή φορολογία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί συντόμως και από κοινού με την οδηγία σχετικά με τα βαρέα φορτηγά οχήματα(9) ("Eurovignette"), προκειμένου να αποφευχθεί η επικάλυψη μεταξύ μέτρων που έχουν τον ίδιο στόχο και προκειμένου να τροποποιηθεί η περιβαλλοντική φορολογία έτσι ώστε να οδηγήσει στην ταχεία στροφή προς μια περιβαλλοντικά συνειδητή συμπεριφορά στους διάφορους οικονομικούς τομείς, κυρίως μέσω της εσωτερίκευσης του εξωτερικού κόστους·

45.   θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να καταστεί υποχρεωτική η εφαρμογή της οδηγίας για το ευρωπαϊκό σήμα τέλους κυκλοφορίας σε όλα τα κράτη μέλη και να τροποποιηθεί το περιεχόμενό της κατά τρόπο που να επιτρέπει την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους μέσω της τιμολόγησης των υποδομών, κυρίως των οδικών μεταφορών· εκτιμά ότι για να αποφευχθεί η μετατόπιση της κυκλοφορίας προς οδούς που εξαιρούνται από την οδηγία για το ευρωπαϊκό σήμα τέλους κυκλοφορίας, η οδηγία αυτή θα πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο του οδικού δικτύου·

46.   υπογραμμίζει την ανάγκη για εφαρμογή βελτιωμένων αρχών για τη ρύθμιση της χρήσης MBI και την ανάγκη για την αποφυγή αλληλοεπικαλυπτόμενων και περίπλοκων μέσων· στηρίζει την τροποποίηση της οδηγίας για την ενεργειακή φορολογία κατά τρόπον ώστε να διασφαλίζεται ότι οι συμμετέχοντες στο ΣΕΔΕ της ΕΕ δεν πληρώνουν δυο φορές για τις εκπομπές τους, μέσω της εμπορίας και της φορολόγησης·

47.   εκτιμά ότι, στο πλαίσιο της αναθεώρησης της νομοθεσίας σχετικά με τη φορολογία των ενεργειακών προϊόντων, θα πρέπει να αυξηθεί ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής στον τομέα των μεταφορών για βιομηχανικό ή εμπορικό σκοπό· στηρίζει τη διαφοροποίηση της φορολόγησης ως προς την ενέργεια και το περιβάλλον βάσει του επιπέδου εκπομπών CO2·

48.   καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τις παρεκκλίσεις και τις απαλλαγές που περιέχονται στην οδηγία για την ενεργειακή φορολογία και να εξετάσουν ποιο είδος ενέργειας ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να απαλλάσσεται στο μέλλον από τους φόρους, τηρώντας συγχρόνως το πεδίο εφαρμογής και το πνεύμα της οδηγίας και αποφεύγοντας κάθε διπλή επιβάρυνση των παρόχων από την εφαρμογή άλλων συστημάτων φορολογίας ή εμπορίας·

49.   ζητεί μεγαλύτερη χρήση των MBI για την επίτευξη, τόσο στα επιμέρους κράτη μέλη όσο και σε ολόκληρη την ΕΕ, των στόχων περιβαλλοντικής πολιτικής γενικά και για την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους ειδικά· στο πλαίσιο αυτό, ωστόσο, θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κυριαρχία των κρατών μελών στα φορολογικά θέματα δεν οδηγεί σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού· προτείνει, για παράδειγμα, τη χρήση περισσότερο αγορακεντρικών μέσων για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και της θερμομόνωσης κτηρίων·

50.   καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις πολιτικές παροχής κινήτρων στον τομέα των κατασκευών προκειμένου να διευκολυνθεί η μείωση της ενεργειακής ζήτησης και των εκπομπών CO2· υπογραμμίζει τη σημασία της στήριξης της ανάπτυξης κατοικιών παθητικής και καθαρής θετικής ενέργειας·

51.   προτείνει να ανοίξουν στις χρηματοδοτήσεις έργων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας στον τομέα της στέγασης και του ισοζυγίου άνθρακα στις αστικές μεταφορές μηχανισμοί αντιστάθμισης εμπνεόμενοι από εκείνους του πρωτοκόλλου του Κιότο, οι οποίοι να συνοδεύονται από την παροχή οικονομικών κινήτρων·

Συγκεκριμένοι μηχανισμοί και τομείς

52.   εκτιμά ότι η μεταρρύθμιση των επιβλαβών για το περιβάλλον επιδοτήσεων δεν πρέπει να περιοριστεί στην ΚΓΠ· θεωρεί ότι σε αυτό το πλαίσιο ο τομέας των μεταφορών, κυρίως των οδικών, απαιτεί την ανάληψη ταχείας και αποφασιστικής δράσης· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει αμελλητί έναν οδικό χάρτη για την προοδευτική αλλά ταχεία κατάργηση των επιβλαβών για το περιβάλλον επιδοτήσεων, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την αναθεώρηση της στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

53.   συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η κατάργηση των επιζήμιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων συνιστά απαραίτητο συμπληρωματικό μέσο για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης και ιδιαίτερα των στόχων που ενέκριναν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ όσον αφορά την ολοκληρωμένη ατζέντα για την αλλαγή του κλίματος και την ενέργεια·

54.   προσδοκεί από την Επιτροπή ότι η αναθεώρηση των κοινοτικών προσανατολισμών για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος θα λάβει πραγματικά υπόψη την ανάγκη αλλαγής των προτύπων παραγωγής, κυκλοφορίας, μεταφοράς και κατανάλωσης και μείωσης του όγκου των αποβλήτων·

55.   υπενθυμίζει τις διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας στον τομέα των αποβλήτων, αλλά εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του όγκου των αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν ένα νομοθετικό πλαίσιο για τη φορολόγηση των αποβλήτων με σκοπό την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και τη μεσοπρόθεσμη μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που παράγονται στην Ένωση·

56.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την έμφαση που δίνεται στα MBI κατά την εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα (ΟΠΥ)(10) και θεωρεί πρωταρχικής σημασίας, κατά την τιμολόγηση του νερού, την εσωτερίκευση του κόστους που συνοδεύει την άντληση των υπογείων υδάτων, την υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων και τη λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας· υπογραμμίζει ότι η ΟΠΥ μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για τον καθορισμό των περιβαλλοντικών MBI· καλεί μετ' επιτάσεως την Επιτροπή να εξετάσει την εφαρμογή της οδηγίας στα κράτη μέλη και να κάνει χρήση της Κοινής Στρατηγικής Εφαρμογής της ΟΠΥ και των Πιλοτικών Λεκανών Απορροής Ποταμών (PRBs) για τη μελέτη και την προώθηση των βέλτιστων πρακτικών· ζητεί μετ' επιτάσεως από τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να εφαρμοστεί με ορθό τρόπο η ΟΠΥ και κυρίως να διασφαλιστεί ότι κάθε κατανάλωση νερού θα υποβάλλεται σε οικονομική αξιολόγηση, περιλαμβανομένου του κόστους χρήσης των υδάτινων πόρων και του περιβαλλοντικού κόστους, καθόσον αυτά τα κριτήρια χρησιμεύουν στον υπολογισμό της τιμολόγησης του νερού·

57.   καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα σύστημα φορολογίας ή τελών με σκοπό τη μείωση της ποσοτικής χρήσης των φυτοφαρμάκων και στη χρησιμοποίηση φυτοφαρμάκων λιγότερο τοξικών και λιγότερο επιβλαβών για το περιβάλλον και την υγεία·

58.   εκτιμά ότι η θέσπιση ενός μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για τα οικολογικά προϊόντα πρέπει να συνοδεύεται από ένα αυστηρό πλαίσιο, ώστε να ωφελεί πραγματικά τους καταναλωτές, καθώς και από συμπληρωματικούς μηχανισμούς, όπως το οικολογικό σήμα, προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα που θα επιτρέπει την εύκολη σύγκριση των προϊόντων·

59.   αναγνωρίζει ότι είναι δύσκολο να καθιερωθούν MBI για την αύξηση ή τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των υπηρεσιών οικοσυστήματος καθώς και για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων τοπικής φύσεως· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τον προβληματισμό της για το ζήτημα της αξιολόγησης του κόστους από την απώλεια βιοποικιλότητας και για την πιθανή χρήση MBI, μεριμνώντας παράλληλα ούτως ώστε η διαφύλαξη ή η βελτίωση της βιοποικιλότητας σε έναν τομέα να μην οδηγεί σε απώλεια βιοποικιλότητας σε άλλον τομέα, λόγω του τοπικού αντικτύπου που θα είχε·

60.   σημειώνει με ενδιαφέρον, στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα εμπορίας εκπομπών NOx και SO2 που έχουν θεσπίσει ορισμένα κράτη μέλη, καθώς τα συστήματα αυτά επιτρέπουν την επίλυση των προβλημάτων που θέτουν αυτά τα είδη ατμοσφαιρικού ρύπου κατά τον πλέον αποδοτικό τρόπο· τονίζει ότι η θέσπιση συστημάτων εμπορίας εκπομπών NOx και SO2 πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες υπό τις οποίες λαμβάνουν χώρα οι εκπομπές αυτές και να περιορίζεται σε σαφώς καθορισμένες γεωγραφικές περιοχές·

61.   ζητεί από την Επιτροπή να προβλέψει στις πρωτοβουλίες της τη διατήρηση των σημερινών μηχανισμών που έχουν θεσπίσει τα κράτη μέλη για τη στήριξη της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· τονίζει ότι πρέπει να απαιτούνται συμπληρωματικές αξιολογήσεις ως προς το εάν παράγονται με περιβαλλοντικά αειφόρο τρόπο·

62.   υπογραμμίζει ότι τα MBI πρέπει να είναι σχεδιασμένα κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μην υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα των κλάδων που είναι εκτεθειμένοι στον διεθνή ανταγωνισμό, όπως οι βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας, προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση των πωλήσεων εξαιτίας των εισαγωγών ("διαρροή"), καθώς και η ενδεχόμενη μετεγκατάσταση της παραγωγής και, συνεπώς, και του περιβαλλοντικού αντικτύπου εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

63.   ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει μια μελέτη σκοπιμότητας σχετικά με τη θέσπιση μιας "κάρτας CO2" για τα πρόσωπα και τις ΜΜΕ, στην οποία θα αναγράφονται η κατανάλωση ενέργειας και η παραγόμενη ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου·

64.   επιδοκιμάζει την εμφάνιση χρηματοοικονομικών μέσων πλέον της φορολογίας και των συστημάτων εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής, ιδιαίτερα την αυξανόμενη διαθεσιμότητα "πράσινων"/δεοντολογικών επενδύσεων, όπως οι "πράσινες" ομολογίες, οι οποίες παρέχουν μεγαλύτερη ευαισθησία και δημιουργούν μια επιλογή αγοράς για τους επενδυτές·

65.   αναγνωρίζει τον υποστηρικτικό ρόλο των εταιρειών κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών και των εταιρειών ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα της τεχνολογίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·

Η διεθνής διάσταση

66.   παρατηρεί ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες αθροίζουν περισσότερο από το 35% της παγκόσμιας αγοράς όσον αφορά την εμπορία περιβαλλοντικών αγαθών και ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι, ως εκ τούτου, στην κατάλληλη θέση να εκμεταλλευτούν την παγκόσμια "πράσινη" οικονομία, γεγονός που αντισταθμίζει τουλάχιστον ένα μέρος των επιπτώσεων στο ΑΕγχΠ·

67.   στηρίζει την εξέταση ενός μέσου τελωνειακής φορολογικής ρύθμισης με σκοπό, μεταξύ άλλων, την αποφυγή ενδεχόμενων "διαρροών άνθρακα" οι οποίες θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την υποχρέωση μείωσης των εκπομπών CO2 και της διατήρησης της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της Ένωσης· καλεί την Επιτροπή να στηριχθεί στις μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ορισμένα κράτη μέλη προκειμένου να εκπονήσει έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την ενδεχόμενη θέσπιση αυτού του μέσου· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι τα μέτρα τελωνειακής ρύθμισης πρέπει να εφαρμοστούν μόνον σε περίπτωση που αποβούν άκαρπες οι προσπάθειες επίτευξης συμφωνίας για την επιβολή υποχρεωτικών μειώσεων του CO2 σε διεθνές επίπεδο·

68.   εκτιμά ότι, για να τύχει αποδοχής σε διεθνές επίπεδο, το μέσο αυτό θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές και να παραμένει ευνοϊκό προς τις τρίτες χώρες, κυρίως τις αναπτυσσόμενες χώρες·

69.   αναγνωρίζει ότι θα ήταν προτιμότερη η ύπαρξη δεσμευτικών διεθνών σημείων αναφοράς και δεσμεύσεων που να καλύπτουν όλους τους ευάλωτους στον ανταγωνισμό τομείς, από ό,τι η ενδεχόμενη έγκριση τελωνειακών φορολογικών ρυθμίσεων προκειμένου να αντισταθμιστούν οι στρεβλώσεις μεταξύ εμπορικών εταίρων·

o
o   o

70.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 275, 10.10.1998, σ. 1. (2) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με τη θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον (ΕΕ C 306 E, 15.12.2006, σ. 182). (3) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Φεβρουαρίου 2007 σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την ανακύκλωση των αποβλήτων (ΕΕ C 287 E, 29.11.2007, σ. 168). (4) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Aπριλίου 2007 σχετικά με μια θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων (ΕΕ C 74 Ε, 20.3.2008, σ. 660). (5) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τη θεματική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0467). (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0537. (7) Περιβαλλοντικοί δείκτες ή δείκτες που λαμβάνουν υπόψη το περιβάλλον, όπως ο δείκτης βιώσιμης ευημερίας (IBED/Indicateur du bien-être durable ή ISEW/Indicator of Sustainable Economic Welfare) και ο δείκτης πραγματικής προόδου (GPI ή ΤΡΙ). (8) ΕΕ L 283, 31.10.2003, σ. 51. (9) Οδηγία 93/89/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 1993, σχετικά με την εφαρμογή, εκ μέρους των κρατών μελών, των φόρων επί ορισμένων οχημάτων τα οποία χρησιμοποιούνται για οδική μεταφορά εμπορευμάτων, καθώς και των διοδίων και τελών χρήσης που εισπράττονται για τη χρησιμοποίηση ορισμένων έργων υποδομής (ΕΕ L 279, 12.11.1993, σ. 32). (10) Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327, 22.12.2000, σ. 1).