Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Ιουνίου 2008 σχετικά με την πορεία προς έναν ευρωπαϊκό χάρτη δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας (2008/2006(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/54/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (COM(2007)0528),
– έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου (COM(2007)0529),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2007 για την Πολιτική Ενέργειας στην Ευρώπη (6271/2007),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Μια ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη" (COM(2007)0001),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Έρευνα δυνάμει του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 στον ευρωπαϊκό κλάδο του αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας" (COM(2006)0851),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο "Προοπτικές για την εσωτερική αγορά αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας – Έκθεση εφαρμογής" (SEC(2006)1709) – συνοδευτικό έγγραφο της ανακοίνωσης της Επιτροπής (COM(2006)0841),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο "Δεδομένα ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ" (SEC(2007)0012),
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/67/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απριλίου 2004 σχετικά με τα μέτρα διασφάλισης του εφοδιασμού με φυσικό αέριο(1),
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2006 έως την 31η Δεκεμβρίου 2006, προς όλα τα μέλη του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (CEER) και του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Ρυθμιστικών Αρχών Ηλεκτρικής Ενέργειας και Αερίου (ERGEG), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή, δυνάμει του άρθρου 3, παράγραφος 8, της απόφασης 2003/796/ΕΚ της Επιτροπής της 11ης Νοεμβρίου 2003 σχετικά με τη σύσταση ευρωπαϊκής ομάδας ρυθμιστικών αρχών για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο(2),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 8-9 Μαρτίου 2007, σχετικά με την έγκριση εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του "Προγράμματος δράσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (2007-2009) – Μια ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη" (7224/2007),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Προς έναν ευρωπαϊκό χάρτη δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας" (COM(2007)0386),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A6-0202/2008),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της συμμετοχής όλων στην κοινωνία, των ίσων ευκαιριών για όλους και της δίκαιης πρόσβασης στη γνώση στην ψηφιακή εποχή σημαίνουν ότι είναι απαραίτητο για κάθε πολίτη της Ένωσης να έχει οικονομικά προσιτή πρόσβαση στην ενέργεια,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές –ιδίως οι ιδιώτες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)– διαθέτουν περιορισμένα μέσα και ευκαιρίες για αποτελεσματική εκπροσώπηση των συμφερόντων τους,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαρκής παροχή ενέργειας συνιστά ένα από τα καίρια στοιχεία που συμβάλλουν στην επιτυχή συμμετοχή των πολιτών στην κοινωνική και οικονομική ζωή,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ευρωπαϊκός χάρτης δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας (ο Χάρτης) αποτελεί έκκληση και κίνητρο προς τις κυβερνήσεις, τις ρυθμιστικές αρχές στον τομέα της ενέργειας και τη βιομηχανία, εκπροσωπούμενη από το σύνολο των κοινωνικών εταίρων, να συμβάλουν με συγκεκριμένο τρόπο στη διασφάλιση της συνεκτίμησης των συμφερόντων των καταναλωτών ενέργειας σε μια κοινωνική, φιλοπεριβαλλοντική και ανταγωνιστική αγορά ενέργειας στην ΕΕ,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, καθώς στις αγορές με ατελή ανταγωνισμό, όπως στον ενεργειακό τομέα, οι μηχανισμοί της αγοράς δεν διασφαλίζουν πάντα πλήρως από μόνοι τους τα συμφέροντα των καταναλωτών, πρέπει να εξεταστεί και να επιβληθεί η γενική προστασία των καταναλωτών, επιπλέον των υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας ειδικά για την αγορά ενέργειας,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, τα κράτη μέλη έχουν προβεί σε περιορισμένη χρήση των στοχευμένων υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας για την κάλυψη των αναγκών των ευάλωτων ομάδων καταναλωτών,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στον ρόλο που αποδίδεται στις Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές (ΕΡΑ), οι οποίες θα πρέπει να είναι ανεξάρτητες από οποιαδήποτε δημόσια ή ιδιωτικά συμφέροντα και να διαθέτουν αρμοδιότητα παρακολούθησης των αγορών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των τιμών και όλων των συστατικών στοιχείων τους, καθώς και αρμοδιότητα παρέμβασης και επιβολής κυρώσεων εάν είναι απαραίτητο,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίλυση καταναλωτικών διαφορών στον τομέα της ενέργειας δεν καλύπτεται επαρκώς από τη νομοθεσία και ότι η επίλυση των εν λόγω διαφορών αντιμετωπίζεται από αρκετές διαφορετικές αρχές, και οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν πού να απευθυνθούν,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι της ΕΕ σχετικά με την ανανεώσιμη ενέργεια θα πρέπει να ενσωματωθούν στον ευρωπαϊκό χάρτη δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας, προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν πηγές ενέργειας που συνάδουν με αυτούς τους στόχους,
Η φύση του Χάρτη
1. τονίζει το γεγονός ότι ο ενεργειακός εφοδιασμός αποτελεί βασικό στοιχείο για την επιτυχή συμμετοχή των πολιτών στον κοινωνικό και οικονομικό βίο·
2. υπενθυμίζει ότι, παρ" όλο που τα δικαιώματα των καταναλωτών προστατεύονται ήδη από την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία, συχνά δεν γίνονται σεβαστά· υπογραμμίζει ότι ο καλύτερος τρόπος ενίσχυσης των μέτρων για την προστασία των καταναλωτών είναι μια αποτελεσματικότερη εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας·
3. επισημαίνει ότι η έγκριση της δέσμης προτάσεων σχετικά με τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (προτάσεις "τρίτης δέσμης"), την οποία συζητεί επί του παρόντος το Κοινοβούλιο, θα ενίσχυε περαιτέρω το νομικό πλαίσιο για την προστασία των καταναλωτών ενέργειας·
4. θεωρεί ότι η μελλοντική προστασία των καταναλωτών ενέργειας θα πρέπει να συνεχίσει να βασίζεται σε κοινή δράση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη· πιστεύει ότι οι επιμέρους πρακτικές προστασίας των καταναλωτών στην αγορά ενέργειας μπορεί να έχουν διαφορετικό αντίκτυπο στα διάφορα κράτη μέλη και ότι η συνεπής εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας είναι ως εκ τούτου ουσιώδης·
5. τονίζει την απόλυτη ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας των καταναλωτών σε θέματα ενέργειας και χρήσης του Χάρτη ως καθοδηγητικού μέσου για τις ευρωπαϊκές και τις εθνικές αρχές, καθώς και τους ιδιωτικούς φορείς, προκειμένου να διασφαλίζονται και να εφαρμόζονται αποτελεσματικά τα δικαιώματα των καταναλωτών·
6. επισημαίνει το άρθρο 3 και το Παράρτημα Α των οδηγιών 2003/54/EΚ(3) και 2003/55/EΚ(4) όπως θα τροποποιηθούν από τις προτάσεις της "τρίτης δέσμης'· υπογραμμίζει την ανάγκη καλύτερης επιβολής σε εθνικό επίπεδο·
7. θεωρεί τον Χάρτη έγγραφο ενημέρωσης που συγκεντρώνει, αποσαφηνίζει και εδραιώνει τα ενεργειακά δικαιώματα των καταναλωτών, όπως αυτά ήδη έχουν εγκριθεί στην υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ· χαιρετίζει ως εκ τούτου το σχέδιο της Επιτροπής να επινοήσει ένα διαδικτυακό εργαλείο σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών στον τομέα της ενέργειας, αλλά επισημαίνει την ανάγκη ευρύτερης επικοινωνιακής στρατηγικής για τους καταναλωτές που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ή για όσους το διαδίκτυο δεν αποτελεί πρόσφορο μέσο επικοινωνίας·
8. επισημαίνει ότι ο Χάρτης θα πρέπει να καλύπτει επίσης τις ανάγκες των μικρών χρηστών-επαγγελματιών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν συχνά τα ίδια προβλήματα με τους συνήθεις καταναλωτές ενέργειας·
Πρόσβαση στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής και στον ενεργειακό εφοδιασμό
9. υπενθυμίζει ότι η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό μονοπωλίων· τονίζει ότι αυτό περιορίζει την ελευθερία επιλογής και τη δυνατότητα ταχείας και ανέξοδης αλλαγής προμηθευτή, αυξάνει την έλλειψη ενημέρωσης και, ως εκ τούτου, καθιστά περισσότερο ευάλωτους τους καταναλωτές· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλισθεί ότι καταβάλλονται προσπάθειες για τη δημιουργία μιας ενιαίας, ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας και για την προστασία, ειδικότερα, των ευάλωτων καταναλωτών·
10. τονίζει ότι οι ευρωπαίοι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου δικαιούνται να συνδέονται στα δίκτυα και να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια και αέριο, με χρεώσεις και τιμές που θα είναι εύλογες, διαφανείς, σαφώς συγκρίσιμες και δεν θα εισάγουν διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των προσαρμοσμένων τιμών και χρεώσεων όπως προκύπτουν από τους αντίστοιχους μηχανισμούς τιμαριθμοποίησής τους· επισημαίνει ότι η απουσία διακρίσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει απαγόρευση των χρεώσεων που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος ορισμένων μεθόδων πληρωμής, ιδίως για αυτές τις, συχνά ευάλωτες, ομάδες καταναλωτών που χρεώνονται μέσω συστήματος προπληρωμής·
11. υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των καταναλωτών και ότι πρέπει να καθιερωθούν διασφαλίσεις ώστε να αποφεύγεται το ενδεχόμενο αποσύνδεσης από το δίκτυο· υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ορίσουν έναν ύστατο προμηθευτή και να ενημερώσουν σχετικά τους καταναλωτές· επισημαίνει ότι ένας τέτοιος μηχανισμός θα πρέπει να θεσπισθεί μέσω της εθνικής νομοθεσίας·
12. τονίζει ότι η αποσύνδεση από το δίκτυο θα πρέπει να εξετάζεται μόνο ως έσχατη λύση σε περιπτώσεις καθυστέρησης πληρωμών εκ μέρους των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά ευάλωτες ομάδες καταναλωτών και περιόδους διακοπών· τονίζει ότι οι προμηθευτές θα πρέπει να εφαρμόζουν την αρχή της αναλογικότητας, καθώς και να απευθύνουν ατομική ειδοποίηση στον καταναλωτή πριν προβούν σε μια τέτοια ενέργεια·
13. υπογραμμίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η προστασία των καθολικών δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση στην ενέργεια για διάφορες κοινωνικές, οικονομικές και περιφερειακές ομάδες, μέσω της σταθερότητας και της ασφάλειας του εφοδιασμού καθώς και της αποτελεσματικότητας των δικτύων, με προώθηση της συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο μεταξύ κρατών μελών και γειτονικών χωρών με ευρωπαϊκή προοπτική·
14. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι ο καταναλωτής δύναται να αλλάξει προμηθευτή εύκολα, χωρίς χρέωση και εντός χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει τον ένα μήνα·
Χρεώσεις, τιμές
15. τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου θα πρέπει να είναι εύλογες, εύκολα και σαφώς συγκρίσιμες, και διαφανείς, καθώς επίσης να βασίζονται στην πραγματική κατανάλωση ενέργειας· τονίζει ότι οι δημοσιευόμενες τιμές και χρεώσεις, και οι δημοσιευόμενοι μηχανισμοί τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και όροι πρέπει να είναι ευχερώς προσβάσιμοι στον καταναλωτή μέσω ευρέος και εύκολα κατανοητού συνόλου μέσων πληροφόρησης· επισημαίνει ότι θα πρέπει επίσης να κοινοποιούνται εκ των προτέρων και να παρακολουθούνται ή να εγκρίνονται από τις ανεξάρτητες εθνικές ρυθμιστικές αρχές·
16. υπογραμμίζει ότι αποτελεί συνήθη συμβατική υποχρέωση των προμηθευτών να πραγματοποιούν έναν υπολογισμό, σε τακτά διαστήματα και σε προκαθορισμένες ημερομηνίες, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές χρεώνονται την πραγματική ποσότητα ενέργειας που χρησιμοποίησαν· επισημαίνει ότι αν οι προμηθευτές δεν δύνανται να συμμορφωθούν προς μια τέτοια υποχρέωση, επί παραδείγματι για τεχνικούς λόγους, η κατανάλωση της ενέργειας πρέπει να υπολογίζεται βάσει εύλογων και διαφανών κριτηρίων, τα οποία ορίζονται ρητά στη σύμβαση·
17. υπογραμμίζει εν προκειμένω την ανάπτυξη παραγόντων της αγοράς που ειδικεύονται στη δημοσίευση συγκρίσιμων πληροφοριών σχετικά με τις τιμές των προμηθευτών, τις χρεώσεις και τους όρους, καθώς και στην παροχή υποστήριξης για την αλλαγή προμηθευτή·
18. καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν "ευφυείς μετρητές", οι οποίοι παρέχουν στους καταναλωτές σαφή άποψη για την πραγματική ενεργειακή κατανάλωσή τους και ως εκ τούτου συμβάλλουν σε αυξημένη ενεργειακή απόδοση· υπενθυμίζει τις απαιτήσεις του άρθρου 13 της οδηγίας 2006/32/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Απριλίου 2006 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες(5) σε ό,τι αφορά την παροχή ευφυών μετρητών· καλεί επειγόντως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και να επιβάλουν τις απαιτήσεις της οδηγίας σχετικά με τους μετρητές και τους λογαριασμούς, προς το συμφέρον της πληροφόρησης των καταναλωτών και της ενεργειακής απόδοσης·
19. θεωρεί ότι θα πρέπει να ζητηθεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η εφαρμογή των ευφυών μετρητών θα συμπληρώνεται από την ελάχιστη ενόχληση των καταναλωτών εντός 10 ετών από την έναρξη ισχύος των προτάσεων "Τρίτο Πακέτο" (για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ) και θα πρέπει να αποτελέσει την ευθύνη των εταιρειών διανομής ή παροχής ενέργειας. Οι ΕΡΑ θα πρέπει να αναλάβουν την παρακολούθηση της διαδικασίας αυτής και να καθορίσουν κοινά πρότυπα για τον σκοπό αυτό. Θα πρέπει να ζητηθεί από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε τα πρότυπα για τον καθορισμό των ελάχιστων τεχνικών προδιαγραφών και των απαιτήσεων λειτουργίας των μετρητών θα καλύπτουν τα ζητήματα διαλειτουργικότητας, έτσι ώστε οι καταναλωτές να έχουν το μέγιστο όφελος με το ελάχιστο κόστος·
Ενημέρωση / συμβάσεις
20. υπογραμμίζει την ανάγκη, για λόγους διασφάλισης της διαφάνειας, να αναπτυχθεί ένα υπόδειγμα τυποποιημένου λογαριασμού με βάση τις βέλτιστες πρακτικές, ώστε να υπάρχει συγκρισιμότητα· υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης τυποποιημένων προσυμβατικών και συμβατικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τα δικαιώματα των καταναλωτών βάσει του Χάρτη·
21. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ενιαίο γεωγραφικό σημείο υποβολής αιτήσεων ενημέρωσης εκ μέρους των καταναλωτών, για παράδειγμα μέσω των εθνικών ρυθμιστικών αρχών του ενεργειακού τομέα, διευκολύνοντας κατ" αυτόν τον τρόπο την πρόσβαση των καταναλωτών στις πληροφορίες και διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι πληροφορίες θα είναι όσο το δυνατόν εγγύτερα στον καταναλωτή από την άποψη του χώρου, του χρόνου, των μέσων και της πληρότητας·
22. υπογραμμίζει την ανάγκη να αναπτύξει η Επιτροπή, σε συνεργασία με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, κριτήρια ποιότητας που θα εφαρμόζονται σε υπηρεσίες που σχετίζονται με τους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των τηλεφωνικών κέντρων·
23. είναι της γνώμης ότι στους ιστοτόπους των προμηθευτών και των ανεξάρτητων εθνικών ρυθμιστικών αρχών θα πρέπει να διατίθεται προσομοιωτής τιμολόγησης· υπογραμμίζει ότι οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται τακτικά για την κατανάλωση ενέργειας που πραγματοποιούν·
24. υπογραμμίζει την ανάγκη να είναι υποχρεωμένοι οι προμηθευτές να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τη θέσπιση του Χάρτη·
Κοινωνικά μέτρα
25. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ευάλωτοι καταναλωτές ενέργειας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, τα οποία χρειάζονται αποφασιστική αντιμετώπιση στο πλαίσιο των εθνικών συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ή με άλλα ισοδύναμα μέτρα·
26. καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν κατά προτεραιότητα σε συνεκτικά μέτρα ενεργειακής απόδοσης για τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα αντιμετωπίζοντας έτσι με στρατηγικό τρόπο τόσο το πρόβλημα της έλλειψης καυσίμων όσο και τον στόχο ενεργειακής επάρκειας του "20% έως το 2020" που εγκρίθηκε στο πλαίσιο του Εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2007·
27. ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει καθοδήγηση για έναν κοινό ορισμό των υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας και να εποπτεύει την εφαρμογή, εκ μέρους των κρατών μελών, των υποχρεώσεων που ορίζονται στο άρθρο 3 και στο Παράρτημα Α των οδηγιών 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ·
28. καλεί την Επιτροπή να ορίσει την έννοια της ενεργειακής πενίας·
29. ζητεί από τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικά σχέδια δράσης στον τομέα της ενέργειας τα οποία θα αντιμετωπίζουν το ζήτημα της ενεργειακής πενίας, και να κοινοποιήσουν αυτά τα μέτρα στον ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας· ζητεί από τον Οργανισμό να παρακολουθεί, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, τα εν λόγω μέτρα και να κοινοποιεί τα επιτυχή μέτρα μεταξύ αυτών· τονίζει ότι χρειάζεται να εκτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο τα επιμέρους εθνικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ή φορολογικά συστήματα λαμβάνουν υπόψη τους κινδύνους που συνδέονται με την ενεργειακή πενία·
Περιβαλλοντικά μέτρα
30. υπογραμμίζει ότι οι πάροχοι και οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύου πρέπει να δρουν με περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διατήρηση των εκπομπών CO2, καθώς και της παραγωγής ραδιενεργών αποβλήτων, στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα που προβλέπει η εφαρμοστέα νομοθεσία·
31. θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στη συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας και άλλες μορφές συνδυασμένης παραγωγής, και ότι το δικαίωμα των καταναλωτών να προβαίνουν σε ενσυνείδητη επιλογή υπέρ των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας θα πρέπει να αναγνωριστεί στον Χάρτη· θεωρεί συνεπώς ότι όλοι οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται με αντικειμενικό, διαφανή και αμερόληπτο τρόπο σχετικά με τις πηγές ενέργειας που βρίσκονται στη διάθεσή τους·
32. επισημαίνει ως εκ τούτου την ανάγκη εφαρμογής στην πράξη του άρθρου 3, παράγραφος 6, της οδηγίας 2003/54/ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη διασφαλίζουν την αξιόπιστη ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με το ενεργειακό μίγμα του προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το ενεργειακό μίγμα του προμηθευτή·
Εθνικές ρυθμιστικές αρχές
33. υπογραμμίζει την ύπαρξη ΕΡΑ στα κράτη μέλη, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σήμερα διαθέτουν περιορισμένες αρμοδιότητες· είναι της γνώμης ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι ΕΡΑ έχουν διά νόμου επαρκείς αρμοδιότητες και πόρους και είναι πρόθυμες να τα χρησιμοποιήσουν·
34. εκφράζει την πεποίθησή του ότι οι ΕΡΑ θα πρέπει να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην προστασία των καταναλωτών· πιστεύει, για το λόγο αυτό, ότι θα πρέπει να υποστηριχθούν προτάσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση των εξουσιών και της ανεξαρτησίας των ρυθμιστικών αρχών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος επιβολής κυρώσεων στους προμηθευτές που δεν συμμορφώνονται με τη συναφή κοινοτική νομοθεσία·
35. είναι της γνώμης ότι οι ΕΡΑ πρέπει να είναι ανεξάρτητες από οποιαδήποτε δημόσια ή ιδιωτικά συμφέροντα και να διαθέτουν τουλάχιστον τις εξής αρμοδιότητες:
–
να εγκρίνουν τις αρχές για τον καθορισμό των χρεώσεων δικτύου ή τα πραγματικά τιμολόγια των δικτύων ενέργειας, και ενδεχομένως τους μηχανισμούς τιμαριθμοποίησής τους,
–
να παρακολουθούν τις τιμές και όλα τα συστατικά τους στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών τιμαριθμοποίησής τους,
–
να παρακολουθούν, να ελέγχουν και να επιβάλλουν την ενημέρωση των καταναλωτών από τους παρόχους, τουλάχιστον για την πρώτη πενταετία μετά την πλήρη ελευθέρωση της αγοράς και έως ότου αποδειχθεί ότι οι προμηθευτές παρέχουν και θα συνεχίσουν να παρέχουν στους καταναλωτές ουσιαστικές, διαφανείς και αμερόληπτες πληροφορίες,
–
να προστατεύουν τους καταναλωτές από τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και να συνεργάζονται εν προκειμένω με τις αρμόδιες για τον ανταγωνισμό αρχές·
36. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι ΕΡΑ έχουν τις απαραίτητες εξουσίες για την παρακολούθηση των προσφορών ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου στην αγορά· θεωρεί ότι συνεπώς οι ΕΡΑ θα πρέπει να διαθέτουν πρόσβαση σε όλα τα καθοριστικά στοιχεία που διαμορφώνουν τις τιμές, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον στους όρους και τις προϋποθέσεις των συμβάσεων αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και στους τύπους των αριθμοδεικτών·
37. τονίζει την ανάγκη ενσωμάτωσης των αρμοδιοτήτων των ΕΡΑ στο άρθρο 22γ της πρότασης οδηγίας 2003/54/ΕΚ και στο άρθρο 24γ της πρότασης οδηγίας 2003/55/ΕΚ·
38. υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση στις δραστηριότητες των ΕΡΑ, οι οποίες θα πρέπει να συντονίζονται από τον ευρωπαϊκό Οργανισμό·
Παράπονα
39. καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν, όσο το δυνατόν εγγύτερα στους καταναλωτές, ένα κοινό σημείο υποβολής κάθε είδους παραπόνων των καταναλωτών και να ενθαρρύνουν την επίλυση τέτοιων παραπόνων μέσω εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών·
40. τονίζει ότι όλοι οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν δικαίωμα παροχής υπηρεσίας, εξέτασης παραπόνων και εναλλακτικής επίλυσης διαφορών από τον πάροχο υπηρεσιών τους στον τομέα της ενέργειας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων των ISO 10001, ISO 10002 και ISO 10003 καθώς και των περαιτέρω προτύπων ISO που έχουν αναπτυχθεί σε αυτόν τον τομέα·
41. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι διαμεσολαβητές θα έχουν την εξουσία να προβαίνουν σε αποτελεσματική εξέταση των παραπόνων καθώς και να παρέχουν στους καταναλωτές πληροφορίες για ενεργειακά ζητήματα·
Οργανώσεις καταναλωτών
42. αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο των οργανώσεων καταναλωτών προκειμένου να εξασφαλίζεται ο μέγιστος βαθμός δραστηριοποίησης για την επίτευξη υψηλού επιπέδου δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ· τονίζει ότι όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις των καταναλωτών έχουν επαρκείς πόρους για να ασχολούνται με τις βασικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας·
43. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη των υπηρεσιών ενέργειας· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο των οργανώσεων των καταναλωτών και των ΕΡΑ στην προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης, καθώς εφιστούν την προσοχή τόσο των καταναλωτών όσο και των εταιρειών, ιδιαίτερα, στο ενεργειακό μίγμα, την κλιματική αλλαγή και την επιρροή των καταναλωτών στην ανάπτυξη του τομέα·
44. συνιστά στα κράτη μέλη να δοθεί χρηματοδοτική στήριξη στις οργανώσεις καταναλωτών ούτως ώστε να μπορέσουν να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους και έτσι να είναι σε θέση να συνδράμουν περισσότερο τη νομοθετική διαδικασία, την ενημέρωση και εκπαίδευση των καταναλωτών και την επίλυση των καταναλωτικών διαφορών·
o o o
45. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.
Οδηγία 2003/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 176, 15.7.2003, σ. 37).
Οδηγία 2003/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου (ΕΕ L 176, 15.7.2003, σ. 57).