Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 czerwca 2008 r. w sprawie kryzysu w sektorze rybołówstwa w następstwie rosnących cen paliw
Parlament Europejski,
– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego(1),
– uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie poprawy sytuacji ekonomicznej w sektorze rybołówstwa (COM(2006)0103),
– uwzględniając zorganizowaną przez Komisję konferencję poświęconą nowym technologiom w sektorze rybołówstwa, która odbyła się w Brukseli w dniach 10 i 11 maja 2006 r.,
– uwzględniając swoje rezolucje z dnia 28 września 2006 r. w sprawie poprawy sytuacji ekonomicznej w sektorze rybołówstwa(2) oraz z dnia 12 grudnia 2007 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury(3),
– uwzględniając art. 108 ust. 5 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że obecny kryzys, w obliczu którego stanął sektor rybołówstwa we Wspólnocie, wynika ze stałego wzrostu cen paliwa, który w ciągu ostatnich pięciu lat wyniósł ponad 300%, a od stycznia 2008 r. – ponad 40%,
B. mając na uwadze, że ceny produktów rybołówstwa są na podobnym poziomie jak dwadzieścia lat temu oraz mając na uwadze, że w przypadku niektórych gatunków nawet znacznie spadły − do 25% od początku roku − w wyniku bardzo dużych przywozów pochodzących z nielegalnych połowów,
C. mając na uwadze, że w przeciwieństwie do innych sektorów gospodarki w sektorze rybołówstwa cena paliwa nie może wpływać na cenę produktów w pierwszej sprzedaży, ponieważ w obecnej sytuacji rybacy nie mogą ustalać cen,
D. mając na uwadze, że wzrost cen paliw ma zarówno bezpośredni, jak i jak pośredni wpływ na dochody załóg, z racji istniejącego związku między zarobkami i dochodem z pierwszej sprzedaży połowów,
E. mając na uwadze, że dochody rybaków w UE spadły w roku bieżącym, chociaż ponoszą oni coraz większe koszty,
F. mając na uwadze, że pomimo obowiązujących planów restrukturyzacji oraz kolejnych dostosowań przedsiębiorstw stale pogłębiający się kryzys doprowadził liczne przedsiębiorstwa połowowe do utraty rentowności finansowej, a wiele innych jest poważnie zagrożonych, co wywołuje protesty w wielu państwach członkowskich,
G. mając na uwadze konieczność poważnych inwestycji w nowe technologie, zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym, w celu zwiększenia wydajności energetycznej statków rybackich i znalezienia sposobów ograniczenia ich uzależnienia od paliw kopalnych,
H. mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie zainicjowały programy mające na celu zmniejszenie zużycia paliwa przez ich floty i że takie innowacje zasługują na poparcie,
I. mając na uwadze, że UE zobowiązała się do znacznych redukcji emisji gazów cieplarnianych w pakiecie dotyczącym energii i klimatu oraz mając na uwadze, że sektor rybołówstwa może mieć wkład w te wysiłki,
J. mając na uwadze, że rozwiązanie bieżących problemów stojących przed sektorem rybołówstwa można znaleźć jedynie wtedy, gdy zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym podjęte zostaną poważne środki krótko-, średnio- i długoterminowe,
1. wyraża swoją solidarność z rybakami w UE i wzywa Komisję i Radę do przewidzenia środków mających na celu rozwiązanie problemów stojących obecnie przed sektorem rybołówstwa;
2. wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia procedur umożliwiających wypłatę pomocy zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie pomocy dla sektora rybołówstwa w ramach zasady de minimis(4);
3. w tym kontekście ponownie wzywa Komisję do dokonania rewizji wspomnianego rozporządzenia w celu zwiększenia kwoty pomocy do 100 000 euro na statek zamiast na przedsiębiorstwo, aby zbliżyć poziom pomocy do zasad stosowanych w innych sektorach gospodarki;
4. zwraca uwagę państw członkowskich na nowe wytyczne Wspólnoty dotyczące pomocy państwa w sektorze rybołówstwa i akwakultury(5), które dopuszczają zwolnienia podatkowe i obniżenie kosztów pracy dla statków wspólnotowych dokonujących połowów poza wodami Wspólnoty, oraz wzywa do stosowania tych środków w odniesieniu do statków, których właściciele o to wystąpią;
5. przypomina, że obok rosnących cen ropy naftowej, jedno z najczęściej powracających żądań ze strony floty rybackiej UE w związku ze spadkiem cen jej produktów dotyczy masowego przywozu tanich produktów rybołówstwa pochodzących z nielegalnych połowów; nalega w związku z tym, aby:
(a)
Rada podjęła odpowiedzialne działania, które wyrażą się przyjęciem przyszłej dyrektywy przeciwstawiającej się nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom, aby wzmocnić i poprawić kontrolę ich przywozu;
b)
wzmożono i poprawiono kontrole produktów rybołówstwa pochodzących z krajów trzecich w celu zagwarantowania stosowania tych samych norm w stosunku do produktów importowanych i wspólnotowych;
c)
poprawiono i zwiększono zakres informacji o pochodzeniu produktów rybołówstwa, a przede wszystkim zagwarantowano i kontrolowano we wszystkich przypadkach obowiązkowe stosowanie etykiety informacyjnej oraz odpowiednie traktowanie oszustw związanych z etykietowaniem produktów;
6. ponownie wzywa Komisję, by jak najszybciej przedłożyła wniosek w sprawie przeglądu wspólnej organizacji rynku produktów rybołówstwa, z uwzględnieniem propozycji Parlamentu Europejskiego, w celu dania rybakom większego zakresu odpowiedzialności za ustalanie cen, co pozwoli na zagwarantowanie dochodów w sektorze, zapewnienie stabilności rynku, udoskonalenie marketingu produktów rybołówstwa i podniesienie powstającej wartości dodanej;
7. zwraca się o wdrożenie planów dostosowawczych dla floty połowowej we wszystkich państwach członkowskich oraz o zapewnienie środków finansowych koniecznych do dobrowolnej restrukturyzacji floty; w tym celu:
a)
wzywa Komisję do ustalenia pierwszoplanowych kryteriów dla tych segmentów floty, które kryzys dotknął w największym stopniu;
b)
uważa za kluczowe dokonanie przeglądu krajowych programów operacyjnych w ramach Europejskiego Funduszu Rybołówstwa w celu umożliwienia bardziej ukierunkowanych wydatków;
c)
apeluje o pomoc w dokonaniu jednorazowej wymiany sprzętu rybackiego, prowadzącej do stosowania metod połowowych charakteryzujących się mniejszym zużyciem paliwa;
d)
zachęca do zakupu sprzętu zwiększającego oszczędność paliwa;
8. zwraca się do Komisji o złożenie wniosków w sprawie siedmioletniego programu rekompensat odnoszącego się do redukcji CO2 w sektorze rybołówstwa, w oparciu o obecną cenę wynoszącą 25 euro za tonę CO2;
9. zwraca się do Komisji o poparcie utworzenia specjalnego funduszu na rzecz badań i rozwoju w sektorze rybołówstwa, w ramach istniejącego siódmego programu ramowego na rzecz badań i rozwoju, aby pomóc finansować projekty mające na celu poszukiwanie alternatywnych źródeł energii i poprawę wydajności energetycznej w sektorze rybołówstwa;
10. uważa, że dostosowanie i dywersyfikacja narzędzi połowowych może przyczynić się do obniżenia zależności energetycznej sektora rybołówstwa;
11. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia szeroko zakrojonych konsultacji z sektorem rybołówstwa i innymi zainteresowanymi stronami, aby jak najlepiej uwzględnić ich pomysły dotyczące osiągnięcia takiego celu, uznając przy tym, że sytuacja, a w związku z tym i rozwiązania niekoniecznie będą takie same we wszystkich sektorach rybołówstwa lub regionach;
12. wzywa Komisję do opracowania konkretnych propozycji mających na celu złagodzenie sytuacji w regionach najbardziej uzależnionych od rybołówstwa;
13. wzywa do rozpoczęcia trójstronnego dialogu na szczeblu europejskim z uczestnictwem wszystkich zainteresowanych podmiotów (administracji publicznych, związków zawodowych i rybaków) w celu zaradzenia strukturalnym problemom w sektorze rybołówstwa, które nie są wyłącznie odzwierciedleniem kryzysu związanego z cenami ropy, przy czym kwestią priorytetową powinny być warunki pracy rybaków;
14. domaga się, by na kolejnym posiedzeniu rady ministrów odpowiedzialnych za rybołówstwo, które odbędzie się w czerwcu, kwestia ta została potraktowana priorytetowo, a także aby przyjęto niezbędne środki mające na celu rozwiązanie tego kryzysu;
15. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz przedstawicielom europejskich organizacji sektora rybołówstwa.