Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη τη Συνθήκη ΕΚ, και ιδίως τα άρθρα 2, 3, παράγραφος 2, και 152,

–   έχοντας υπόψη το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων,

–   έχοντας υπόψη την πλατφόρμα δράσης που εγκρίθηκε στην τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο στις 15 Σεπτεμβρίου 1995, και το ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά με τη συνέχεια στην πλατφόρμα δράσης του Πεκίνου(1),

–   έχοντας υπόψη την οδηγία 89/552/ΕΟΚ της 3ης Οκτωβρίου 1989 για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων (οδηγία υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων)(2),

–   έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών(3),

–   έχοντας υπόψη το χάρτη πορείας της Επιτροπής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2006-2010 (COM(2006)0092) και τη σχετική αξιολόγηση επιπτώσεων (SEC(2006)0275),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Ιουλίου 1997 σχετικά με τις διακρίσεις κατά των γυναικών στη διαφήμιση(4),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1557 (2007) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τίτλο "Η εικόνα των γυναικών στη διαφήμιση",

–   έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών της 23ης και 24ης Μαρτίου 2006

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A6-0199/2008),

Α.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνικοποίηση (μέσω του σχολείου, της οικογένειας και του κοινωνικοπολιτιστικού περιβάλλοντος) είναι διαδικασία που διαμορφώνει την ταυτότητα, τις αξίες, τις πεποιθήσεις και τις συμπεριφορές που δίνουν στο άτομο τη θέση και το ρόλο του στην κοινωνία στην οποία μεγαλώνει· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια της ταύτισης είναι βασική για την κατανόηση της λειτουργίας της εν λόγω διαδικασίας,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την προώθηση της λογικής και υπεύθυνης χρήσης της τηλεόρασης και των νέων τεχνολογιών, τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, ήδη από μικρή ηλικία,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση που μεταδίδει μεροληπτικά και/ή υποτιμητικά μηνύματα με βάση το φύλο και όλες οι μορφές στερεοτύπων φύλου συνιστούν εμπόδιο στην ανάδειξη σύγχρονης και ισότιμης κοινωνίας,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα μπορεί να συμβάλουν σε συμπεριφορές που αποτελούν αντίστοιχους παράγοντες ταύτισης,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση και το μάρκετινγκ αντικατοπτρίζουν τον πολιτισμό και επίσης συμβάλλουν στη δημιουργία του,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση είναι συστατικό μέρος της οικονομίας της αγοράς και αποτελεί μια από τις πτυχές της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουμε όλοι στην καθημερινή μας ζωή,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση μπορεί να παρουσιάζει μερικές φορές σχηματικά και με διάθεση υπερβολής και διακωμώδησης τη ζωή των γυναικών και των ανδρών,

Η.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου στα μέσα ενημέρωσης εξακολουθούν να είναι ευρύτατα διαδεδομένες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα φύλου στη διαφήμιση και στα μέσα ενημέρωσης μπορούν να θεωρηθούν τμήμα αυτών των διακρίσεων,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα φύλου στη διαφήμιση απηχούν με τον τρόπο αυτό την άνιση κατανομή της ισχύος μεταξύ των φύλων,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα φύλου πρέπει να απορριφθούν σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας προκειμένου να προαχθεί η ισότητα και η συνεργασία μεταξύ γυναικών και ανδρών, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα,

ΙΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τα πρώτα κιόλας χρόνια της κοινωνικοποίησης των παιδιών, τα στερεότυπα φύλου μπορεί να συμβάλουν στις διακρίσεις με βάση το φύλο οι οποίες ενισχύουν τη διαιώνιση ισόβιων ανισοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών και την ανάδυση στερεοτύπων που σχετίζονται με το φύλο,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια των στερεότυπων φύλου είναι αντιπαραγωγική και συμβάλλει στη διαίρεση της αγοράς εργασίας σε επαγγέλματα βάσει του φύλου, με τις γυναίκες να αμείβονται γενικά λιγότερο από τους άνδρες,

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνία πρέπει να καταβάλει προσπάθειες στο σύνολό της για την αποφυγή της διαιώνισης των στερεοτύπων φύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι για το σκοπό αυτό, η ευθύνη πρέπει να επιμερισθεί σε όλους τους ενδιαφερομένους,

ΙΔ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αρθούν τα εμπόδια για τη μεταφορά σε όλες τις κοινωνικές εκφάνσεις θετικής εικόνας των ανδρών και των γυναικών,

ΙΕ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά συνιστούν ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, η οποία εμπιστεύεται όχι απλώς την εξουσία, αλλά και χαρακτήρες από μύθους, τηλεοπτικά προγράμματα, εικονογραφημένα βιβλία, συμπεριλαμβανομένου του εκπαιδευτικού υλικού, τηλεοπτικά παιχνίδια, διαφημίσεις παιχνιδιών κλπ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά μαθαίνουν με την αντιγραφή και τη μίμηση των όσων βιώνουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα φύλου στη διαφήμιση επηρεάζουν, για το λόγο αυτό, την ατομική ανάπτυξη και τονίζουν την αντίληψη ότι το φύλο ενός ανθρώπου καθορίζει τις δυνατότητές του,

P.  ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση από διάφορα μέσα ενημέρωσης είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπόκειται η διαφήμιση από τα μέσα ενημέρωσης σε ισχύοντες δεοντολογικά ή/και νομικά δεσμευτικούς κανόνες και/ή κώδικες συμπεριφοράς ώστε να αποφεύγεται να μεταδίδουν οι διαφημίσεις μεροληπτικά ή υποτιμητικά μηνύματα που περιέχουν στερεότυπες αντιλήψεις για τα φύλα και διακρίσεις με βάση το φύλο, καθώς και προτροπές σε βία και σεξισμό·

ΙΖ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπεύθυνη διαφήμιση μπορεί να ασκήσει θετική επιρροή στις αντιλήψεις της κοινωνίας σε θέματα όπως: η "εικόνα του σώματος", οι "ρόλοι των φύλων" και η "φυσιολογικότητα'· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μέσο αμφισβήτησης και εξάλειψης των στερεοτύπων,

1.   υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να παρέχονται στις γυναίκες και στους άνδρες ίδιες ευκαιρίες για να αναπτυχθούν ως άτομα, ανεξαρτήτως φύλου·

2.   σημειώνει τη συνεχιζόμενη και ευρέως διαδεδομένη ύπαρξη ανδρικών και γυναικείων στερεοτύπων, παρά τα διάφορα κοινοτικά προγράμματα για την προώθηση της ισότητας των φύλων·

3.   επισημαίνει ότι η περαιτέρω έρευνα θα μπορούσε να συμβάλει στην αποσαφήνιση οποιασδήποτε σχέσης μεταξύ των στερεοτύπων φύλου στη διαφήμιση και της ανισότητας των φύλων·

4.   καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να αξιοποιήσουν την προαναφερθείσα έρευνα και τα αποτελέσματά της και να τα διαδώσουν·

5.   υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να τηρήσουν τα κράτη μέλη τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν με το προαναφερθέν Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων·

6.   καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να τηρήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές που έχουν θεσπισθεί με διάφορα κοινοτικά προγράμματα, όπως το EQUAL, και τις κατευθυντήριες γραμμές που επικεντρώνονται στην ισότητα των φύλων·

7.   καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να παρακολουθούν την εφαρμογή των υφισταμένων διατάξεων κοινοτικού δικαίου σχετικά με τις διακρίσεις και την προτροπή σε μίσος λόγω φύλου·

8.   καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να αναπτύξουν προγράμματα ευαισθητοποίησης κατά των σεξιστικών προσβολών ή των υποτιμητικών εικόνων των γυναικών και των ανδρών στη διαφήμιση και το μάρκετινγκ·

9.   καλεί τα κράτη μέλη να εκπονούν μελέτες και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την εικόνα των γυναικών και των ανδρών στη διαφήμιση και το μάρκετινγκ·

10.   υπογραμμίζει ότι τα στερεότυπα στη διαφήμιση στο πλαίσιο παιδικών τηλεοπτικών προγραμμάτων συνιστούν ιδιαίτερο πρόβλημα λόγω των πιθανών επιπτώσεών τους στην κοινωνικοποίηση σε σχέση με το φύλο και, συνεπώς, στις απόψεις των παιδιών για τον εαυτό τους, τα μέλη της οικογένειάς τους και τον έξω κόσμο·

11.   σημειώνει ότι οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των στερεοτύπων φύλου στα μέσα ενημέρωσης και στη διαφήμιση πρέπει να συνοδεύονται από στρατηγικές εκπαίδευσης και μέτρα που προάγουν την ευαισθητοποίηση από νεαρή ηλικία και την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας από την εφηβεία·

12.   υπογραμμίζει το θεμελιώδη ρόλο που πρέπει να διαδραματίσει το σχολικό σύστημα στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των παιδιών σε σχέση με τις εικόνες και τα μέσα ενημέρωσης εν γένει, προκειμένου να αποφευχθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις της επαναλαμβανόμενης εμφάνισης στερεοτύπων φύλου στο μάρκετινγκ και στη διαφήμιση·

13.   σημειώνει την ανάγκη αμφισβήτησης των παραδοσιακών ρόλων των φύλων προκειμένου να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων·

14.   εφιστά ειδικότερα την προσοχή στην ανάγκη εξάλειψης των μηνυμάτων που αντιβαίνουν στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και μεταφέρουν στερεότυπα φύλου από τα σχολικά βιβλία, τα παιχνίδια, τα τηλεοπτικά και ηλεκτρονικά παιχνίδια, το Διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ), καθώς και από τις διαφημίσεις στα διάφορα μέσα ενημέρωσης που περιέχουν μηνύματα που αντιβαίνουν στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και μεταφέρουν στερεότυπα όσον αφορά το φύλο·

15.   διαπιστώνει με εξαιρετική ανησυχία τη διαφήμιση σεξουαλικών υπηρεσιών, η οποία ενισχύει τα στερεότυπα των γυναικών ως αντικείμενα, σε εκδόσεις, όπως τοπικές εφημερίδες, οι οποίες είναι εύκολα ορατές και διαθέσιμες στα παιδιά·

16.   σημειώνει την αναγκαιότητα συνεχούς διεξαγωγής δράσεων κατάρτισης για τους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης και σε συνεργασία με αυτούς, καθώς και δράσεων κατάρτισης για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες των στερεοτύπων φύλου·

17.   εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η χρήση της τηλεόρασης και των νέων τεχνολογιών βαίνει αυξανόμενη μεταξύ των παιδιών και των εφήβων, ότι η εν λόγω χρήση αρχίζει σε πολύ μικρή ηλικία και ότι η μη εποπτευόμενη παρακολούθηση τηλεόρασης παρουσιάζει αύξηση·

18.   επισημαίνει ότι οι απεικονίσεις της ιδανικής εικόνας του σώματος από το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς την αυτοεκτίμηση των γυναικών και των ανδρών, ιδίως των εφήβων και όσων είναι επιρρεπείς σε διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία και η νευρική βουλιμία· καλεί τους διαφημιστές να εξετάσουν προσεκτικά τη χρησιμοποίηση εξαιρετικά αδύνατων γυναικών για τη διαφήμιση προϊόντων·

19.   καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν καταλλήλως ότι το μάρκετινγκ και η διαφήμιση εγγυώνται τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας του ατόμου δεν εισάγουν άμεσες ή έμμεσες διακρίσεις, ούτε περιέχουν τυχόν προτροπή σε μίσος λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού και δεν περιέχουν υλικό, το οποίο κρινόμενο στο πλαίσιο του, επιδοκιμάζει, προάγει ή εξαίρει τη βία κατά των γυναικών·

20.   αναγνωρίζει το έργο που έχουν ήδη επιτελέσει οι ρυθμιστικές αρχές των μέσων ενημέρωσης σε ορισμένα κράτη μέλη, προκειμένου να διερευνήσουν τις επιπτώσεις των στερεοτύπων φύλου, και παροτρύνει τις ρυθμιστικές αρχές σε όλα τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σε σχέση με τα θέματα αυτά·

21.   υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η προαναφερθείσα οδηγία 2004/113/ΕΚ όταν προτάθηκε αρχικά από την Επιτροπή κάλυπτε και τις διακρίσεις στα μέσα ενημέρωσης· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για την εξάλειψη των διακρίσεων αυτών·

22.   υπογραμμίζει την ανάγκη θετικών παραδειγμάτων από την άποψη της διάστασης του φύλου στα μέσα ενημέρωσης και στη διαφήμιση, προκειμένου να καταδειχθεί ότι η αλλαγή είναι δυνατή και επιθυμητή· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθιερώσουν επίσημα την απονομή βραβείων από τους διαφημιστές σε μέλη του τομέα τους, καθώς και βραβείων κοινού, για την επιβράβευση διαφημίσεων που καταρρίπτουν με τον καλύτερο τρόπο τα στερεότυπα φύλου και παρουσιάζουν θετική εικόνα ή εικόνα που ενισχύει τη θέση των γυναικών και των ανδρών και τις σχέσεις μεταξύ τους·

23.   υπογραμμίζει την ανάγκη διάδοσης των αρχών της ισότητας των φύλων από τα μέσα ενημέρωσης διά εκδόσεων και προγραμμάτων, που θα απευθύνονται σε διάφορες ηλικιακές ομάδες, προκειμένου να εκλαϊκευτούν οι βέλτιστες πρακτικές και ο σεβασμός για τις διαφορές των φύλων·

24.   υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή διάλογο σχετικά με το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση και το ρόλο τους στη δημιουργία και στη διαιώνιση των στερεοτύπων φύλου·

25.   καλεί τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν και να εφαρμόσουν εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, που θα αναπτυχθούν σε πνεύμα ανεκτικότητας και θα αποφεύγουν όλες τις μορφές στερεοτύπων, με στόχο την προώθηση πνεύματος ισότητας των φύλων, μέσω κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων·

26.   υπογραμμίζει ότι τα στερεότυπα φύλου πρέπει να εξαλειφθούν·

27.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 59, 23.2.2001, σ. 258. (2) ΕΕ L 298, 17.10.1989, σ.23. (3) ΕΕ L 373, 21.12.2004, σ. 37. (4) 4 ΕΕ C 304, 6.10.1997, σ. 60.