Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το Διεθνές Πολικό Έτος (από το Μάρτιο 2007 έως το Μάρτιο 2009),

−   έχοντας υπόψη την όγδοη διάσκεψη βουλευτών της αρκτικής περιοχής, που πραγματοποιήθηκε στο Fairbanks της Αλάσκας, από τις 12 έως τις 14 Αυγούστου 2008,

−   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής για την πολιτική για την Αρκτική, η οποία αναμένεται το φθινόπωρο του 2008,

−   έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Βόρεια Διάσταση (της 16ης Ιανουαρίου 2003(1), της 17ης Νοεμβρίου 2003(2), της 16ης Νοεμβρίου 2005(3) και της 16ης Νοεμβρίου 2006(4)),

−   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκθεσης αξιολόγησης αντικτύπου για το κλίμα της Αρκτικής του 2005,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 108, παράγραφος 5, του Κανονισμού του,

A.   λαμβάνοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2007, με τίτλο "Μια ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση" (COM(2007)0575) (Κυανή Βίβλος),

Β.   λαμβάνοντας υπόψη το έγγραφο πολιτικής "Αλλαγή του κλίματος και διεθνής ασφάλεια" που εκδόθηκε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο και από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 14 Μαρτίου 2008,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωπολιτική και στρατηγική σημασία της περιοχής της Αρκτικής αυξάνεται, όπως συμβολίζει η τοποθέτηση ρωσικής σημαίας στην υφαλοκρηπίδα κάτω από το Βόρειο Πόλο, τον Αύγουστο του 2007,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη τη Διεθνή Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο των θαλασσών (UΝCLΟS) η οποία δεν έχει ακόμη κυρωθεί από τη Γερουσία των ΗΠΑ και η οποία δεν έχει διατυπωθεί λαμβάνοντας ειδικώς υπόψη τις τρέχουσες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής και τις συνέπειες του πάγου που λιώνει στις αρκτικές θάλασσες,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη διάσκεψη βουλευτών της αρκτικής περιοχής συγκέντρωσε αιρετούς αντιπροσώπους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Καναδά, τη Δανία, τη Γροιλανδία, την Ισλανδία, τη Φινλανδία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να συζητήσουν τα ζητήματα της θαλάσσιας ασφάλειας, της φροντίδας της υγείας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφέρεια της Αρκτικής αυτή τη στιγμή δεν διέπεται από ειδικώς διατυπωμένες πολυμερείς ρυθμίσεις και κανονισμούς, δεδομένου ότι ουδέποτε υπήρχε το ενδεχόμενο να καταστεί πλωτή οδός ή περιοχή εμπορικής εκμετάλλευσης,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η θαλάσσια κυκλοφορία στα ύδατα της Αρκτικής έχει αυξηθεί εκθετικά τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας τόσο του αυξημένου ενδιαφέροντος για την υποθαλάσσια εξόρυξη όσο και της όλο και συχνότερης διέλευσης κρουαζιερόπλοιων, ενώ επίσης υπάρχουν και οι προοπτικές τις οποίες προσφέρει ο Βορειοδυτικός Διάδρομος,

Η.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφέρεια της Αρκτικής ενδέχεται να περιέχει σχεδόν το 22% των μη ανακαλυφθέντων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου του κόσμου,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Ilulissat που εγκρίθηκε από τις "Χώρες της ομάδας Α5" (Δανία, Καναδάς, Νορβηγία, Ρωσική Ομοσπονδία και ΗΠΑ) το Μάιο του 2008,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του προέδρου στη διάσκεψη που διοργάνωσε το Σκανδιναβικό Συμβούλιο Υπουργών στο Ilulissat (Γροιλανδία) στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου 2008 με θέμα "Η Αρκτική: Κοινή μας ανησυχία" στην οποία η Επιτροπή συμμετείχε πλήρως,

ΙΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η προαναφερθείσα διάσκεψη για την Αρκτική εστιάστηκε επίσης στην αλλαγή του κλίματος στην περιοχή, τις επιπτώσεις της στους αυτόχθονες πληθυσμούς και στην ενδεχόμενη προσαρμογή σε αυτήν,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός της παγκόσμιας υπερθέρμανσης στην περιοχή της Αρκτικής είναι πολύ υψηλότερος απ' ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο, με αύξηση 2ο στα τελευταία 100 χρόνια σε σύγκριση με 0,6ο κατά μέσο όρο στον υπόλοιπο κόσμο,

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αλλαγές στις κλιματικές συνθήκες στην Αρκτική είναι ήδη τόσο μεγάλες ώστε, για παράδειγμα, οι Ινουίτ δεν μπορούν πλέον να κυνηγούν με τον παραδοσιακό τρόπο διότι ο πάγος είναι τόσο λεπτός που δεν αντέχει τα έλκηθρά τους, ενώ είδη της άγριας πανίδας όπως οι πολικές αρκούδες, οι θαλάσσιοι ίπποι και οι αλεπούδες, κινδυνεύουν να χάσουν μεγάλο μέρος των οικοτόπων τους,

ΙΔ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ περιλαμβάνει στα μέλη της τρία αρκτικά κράτη, ενώ ανάμεσα στους στενότερα συνδεδεμένους γείτονές της που συμμετέχουν στην εσωτερική αγορά μέσω της συμφωνίας ΕΟΧ είναι δύο αρκτικά κράτη, πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΕ και οι συνδεδεμένες χώρες αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του αριθμού των μελών του Αρκτικού Συμβουλίου,

1.   εκφράζει τη βαθειά ανησυχία του για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αειφόρο διαβίωση των αυτόχθονων λαών στην περιοχή, τόσο από πλευράς του γενικού περιβάλλοντος (τήξη των πολικών πάγων και του πέρμαφροστ, αύξηση της στάθμης της θάλασσας, πλημμύρες) όσο και του φυσικού οικοτόπου (η υποχώρηση των πολικών πάγων δημιουργεί προβλήματα στις διατροφικές συνήθειες των πολικών αρκούδων) και υπογραμμίζει ότι οποιεσδήποτε διεθνείς αποφάσεις σχετικά με τα ζητήματα αυτά πρέπει να ληφθούν με την πλήρη συμμετοχή και συνεκτίμηση των απόψεων όλων των λαών και χωρών της Αρκτικής·

2.   υπενθυμίζει ότι κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα οι θερμοκρασίες του ατμοσφαιρικού αέρα στην Αρκτική αυξήθηκαν περίπου κατά 5ο C και ότι η αύξηση αυτή είναι δεκαπλάσια από την παρατηρηθείσα αύξηση της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας παγκοσμίως· υπογραμμίζει ότι προβλέπεται επιπλέον αύξηση της θερμοκρασίας κατά 4-7ο C στην Αρκτική για τα προσεχή εκατό έτη· κατά συνέπεια πιστεύει ότι έχει παρέλθει ο χρόνος της διάγνωσης και είναι καιρός για δράση·

3.   υπογραμμίζει ότι τα αρκτικά είδη και οι κοινωνίες έχουν αναπτύξει εξαιρετικά ειδικευμένους μηχανισμούς προσαρμογής στις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στους πόλους, με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά ευάλωτα σε δραματικές αλλαγές των συνθηκών αυτών· εκφράζει βαθειά ανησυχία για τους θαλάσσιους ίππους, τις πολικές αρκούδες, τις φώκιες και τα άλλα θηλαστικά που εξαρτώνται από τη θάλασσα για ανάπαυση, διατροφή, κυνήγι και αναπαραγωγή και που απειλούνται ιδιαίτερα από την αλλαγή του κλίματος·

4.   χαιρετίζει την καταληκτική δήλωση που εγκρίθηκε από τη διάσκεψη βουλευτών της Αρκτικής στο Fairbanks στις 14 Αυγούστου 2008·

5.   χαιρετίζει το γεγονός ότι ο απώτατος Βορράς έχει αποτελέσει τμήμα της πολιτικής "Βόρειας Διάστασης" της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά είναι πεπεισμένο ότι η επίγνωση της σημασίας της Αρκτικής σε παγκόσμια κλίμακα πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω με τη χάραξη μιας αυτοτελούς πολιτικής της ΕΕ για την Αρκτική·

6.   υπογραμμίζει τη σημασία της Αρκτικής για το παγκόσμιο κλίμα από την άποψη αυτή και ελπίζει ότι η παρούσα υποστήριξη για ερευνητικές δραστηριότητες στην περιοχή θα συνεχιστεί και μετά το Διεθνές Πολικό Έτος·

7.   αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον την επικείμενη ανακοίνωση της Επιτροπής για την αρκτική πολιτική και ελπίζει ότι αυτή θα θέσει το θεμέλιο λίθο για μια ουσιαστική πολιτική της ΕΕ για την Αρκτική· καλεί την Επιτροπή να θίξει στην ανακοίνωσή της τουλάχιστον τα εξής ζητήματα:

8.   απευθύνει έκκληση στην Επιτροπή να θέσει την πολιτική της ενέργειας και της ασφάλειας στην περιοχή της Αρκτικής στην ημερήσια διάταξή της και να προτείνει, συγκεκριμένα στην αναμενόμενη ανακοίνωσή της για την περιοχή, κατάλληλα θέματα και κοινές διαδικασίες εργασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα αρκτικά κράτη, ιδίως στους τομείς της κλιματικής αλλαγής, της βιώσιμης ανάπτυξης, της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού και της θαλάσσιας ασφάλειας·

9.   επισύρει την προσοχή στο γεγονός ότι η περιοχή της Αρκτικής, λόγω του αντικτύπου της στο παγκόσμιο κλίμα και του μοναδικού φυσικού περιβάλλοντός της, αξίζει να τύχει ιδιαίτερης προσοχής κατά την επεξεργασία της θέσης της ΕΕ ενόψει της σύμβασης πλαισίου CΟΡ 15 για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί το 2009 στην Κοπεγχάγη·

10.   είναι της γνώμης ότι η θαλάσσια κυκλοφορία στην περιοχή (για τουρισμό και σε σχέση με την υποθαλάσσια εξόρυξη) δεν ακολουθεί με κανένα τρόπο τους ελάχιστους διεθνείς κανόνες ασφαλείας που ισχύουν σε άλλα διεθνή ύδατα, ούτε από πλευράς προστασίας της ανθρώπινης ζωής ούτε σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και καλεί την Επιτροπή να προωθήσει το ταχύτερο δυνατό τις κατάλληλες τροποποιήσεις των κανόνων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO)·

11.   υπογραμμίζει τις εξωτερικές πτυχές της ενεργειακής πολιτικής και το ρόλο της Αρκτικής στη διατύπωση της Ενεργειακής Πολιτικής της Ευρώπης, όπως προτάθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2007·

12.   υποστηρίζει το Αρκτικό Συμβούλιο στη διατήρηση της περιφέρειας της Αρκτικής ως περιοχής χαμηλής έντασης, ανοικτής στη διεθνή ερευνητική συνεργασία, έτσι ώστε να καταστεί δυνατό να αναπτυχθεί πλήρως το δυναμικό της ως μελλοντικής περιοχής ενεργειακού εφοδιασμού μέσα σε ένα αειφόρο περιβαλλοντικό πλαίσιο·

13.   εξακολουθεί να ανησυχεί ιδιαίτερα για τον εν εξελίξει αγώνα δρόμου για τους φυσικούς πόρους στην Αρκτική, που μπορεί να οδηγήσει σε απειλές κατά της ασφάλειας της ΕΕ και σε γενική διεθνή αστάθεια·

14.   καλεί την Επιτροπή να αναλάβει προδραστικό ρόλο στην Αρκτική, αναλαμβάνοντας τουλάχιστον ως πρώτο βήμα "καθεστώς παρατηρητή" στο Αρκτικό Συμβούλιο, και θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να δημιουργήσει ειδικό γραφείο για τις υποθέσεις της Αρκτικής·

15.   προτείνει στην Επιτροπή να είναι προετοιμασμένη για την έναρξη διεθνών διαπραγματεύσεων με στόχο την έγκριση διεθνούς συνθήκης για την προστασία της Αρκτικής, όπως είναι η Συνθήκη για την Ανταρκτική με τη συμπλήρωση του Πρωτοκόλλου της Μαδρίτης του 1991, αλλά με σεβασμό της θεμελιώδους διαφοράς που συνιστά το γεγονός ότι η Αρκτική είναι κατοικημένη περιοχή και των συνακόλουθων δικαιωμάτων και αναγκών των λαών και των εθνών της Αρκτικής· εκτιμά, ωστόσο, ότι ως ελάχιστη αφετηρία, μια τέτοια συνθήκη θα μπορούσε τουλάχιστον να καλύπτει την ακατοίκητη και μη διεκδικούμενη περιοχή στο κέντρο του Αρκτικού Ωκεανού·

16.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, της Νορβηγίας, της Ισλανδίας, της Ρωσίας, του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και στους παράγοντες της περιφερειακής συνεργασίας.

(1) ΕΕ C 38 E, 12.2.2004, σ. 283. (2) ΕΕ C 87 E, 7.4.2004, σ. 411. (3) ΕΕ C 280 E, 18.11.2006, σ. 73. (4) ΕΕ C 314 E, 21.12.2006, σ. 258.