Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 όσον αφορά τη διεθνή δικαιοδοσία και για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές (COM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS))
(Διαδικασία διαβούλευσης)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2006)0399),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 61, στοιχείο γ), και το άρθρο 67, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6-0305/2006),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6-0361/2008),
1. εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·
2. καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ·
3. καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·
4. ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει σε περίπτωση που το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·
5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή
Τροπολογίες του Κοινοβουλίου
Τροπολογία 1 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 6 Α (νέα)
(6α) Η δυνατότητα επιλογής εφαρμοστέου δικαίου για το διαζύγιο και το δικαστικό χωρισμό δεν πρέπει να είναι σε βάρος των συμφερόντων των τέκνων.
Τροπολογία 2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 6 Β (νέα)
(6β) Προτού ορισθούν το αρμόδιο δικαιοδοτικό όργανο και το εφαρμοστέο δίκαιο, πρέπει οι σύζυγοι να έχουν πρόσβαση σε επικαιροποιημένες πληροφορίες ως προς τις ουσιώδεις πτυχές του εθνικού και του κοινοτικού δικαίου και ως προς τις διαδικασίες σε θέματα διαζυγίων και δικαστικών χωρισμών. Για την κατοχύρωση της εν λόγω πρόσβασης στις κατάλληλες πληροφορίες καλής ποιότητας, η Επιτροπή οφείλει να επικαιροποιεί τακτικά τις πληροφορίες στο δημόσιο σύστημα ενημέρωσης που στηρίζεται στο Διαδίκτυο και που δημιουργήθηκε με την απόφαση 2001/470/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2001, περί δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις1·
1ΕΕ L 174, 27.6.2001, σ. 25.
Τροπολογία 3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 6 Γ (νέα)
(6γ) Η δυνατότητα προσδιορισμού με κοινή συμφωνία του δικαστηρίου και του εφαρμοστέου δικαίου δεν πρέπει να είναι επί ζημία των δικαιωμάτων και της ισότητας των ευκαιριών των δυο συζύγων. Προς το σκοπό αυτό, οι εθνικοί δικαστές θα πρέπει να έχουν επίγνωση της σημασίας μιας τεκμηριωμένης επιλογής των δυο συζύγων ως προς τις νομικές συνέπειες της συναπτόμενης συμφωνίας.
Τροπολογία 4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 7 Α (νέα)
(7α) Ο όρος "συνήθης διαμονή" θα πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού. Η σημασία του πρέπει να προσδιορίζεται από το δικαστή κατά περίπτωση, βάσει στοιχείων. Ο όρος δεν παραπέμπει στην κατά το εθνικό δίκαιο έννοια της "συνήθους διαμονής", αλλά σε μια αυτόνομη έννοια του κοινοτικού δικαίου.
Τροπολογία 5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 9 Α (νέα)
(9α) Η τεκμηριωμένη επιλογή των δυο συζύγων συνιστά θεμελιώδη αρχή του παρόντος κανονισμού. Κάθε πλευρά του ζεύγους πρέπει να γνωρίζει επακριβώς ποιες είναι οι νομικές και κοινωνικές συνέπειες της επιλογής δικαστηρίου και εφαρμοστέου δικαίου.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας καθώς και για το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας καθώς και για το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαζύγια και δικαστικούς χωρισμούς.
β) πρόκειται για τον τόπο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής των συζύγων για μία ελάχιστη περίοδο τριών ετών, ή
β) κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας πρόκειται για το κράτος μέλος της συνήθους διαμονής των συζύγων τα τρία τουλάχιστον τελευταία έτη, υπό τον όρο ότι η κατάσταση αυτή δεν έχει λήξει από τριετίας και πλέον πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο, ή
γ) ένας εκ των συζύγων είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους ή, στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, έχει "domicile" του/της στην επικράτεια ενός εξ αυτών των δύο κρατών μελών.
γ) κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας ένας εκ των συζύγων είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους ή, στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, έχει "domicile" του/της στην επικράτεια ενός εξ αυτών των δύο κρατών μελών.
2. Μία συμφωνία περί δικαιοδοσίας πρέπει να διατυπώνεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.
2. Μία συμφωνία περί δικαιοδοσίας μπορεί να συναφθεί και να τροποποιηθεί ανά πάσα στιγμή, το αργότερο όμως τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο. Η συμφωνία παράγει αποτελέσματα έως τον τελευταίο βαθμό κρίσης.
Η συμφωνία αυτή διατυπώνεται εγγράφως, χρονολογείται και υπογράφεται και από τους δύο συζύγους. Εάν η νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο ο ένας εκ των συζύγων έχει τη συνήθη κατοικία του κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις για παρόμοιες συμφωνίες, πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές. Εάν η συνήθης κατοικία των συζύγων βρίσκεται σε διαφορετικά κράτη μέλη, των οποίων η νομοθεσία προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις, η συμφωνία είναι έγκυρη, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της μιας των νομοθεσιών αυτών.
Εάν η συμφωνία αποτελεί τμήμα γαμικού συμφώνου, πρέπει να πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις του γαμικού αυτού συμφώνου.
α) οι σύζυγοι είχαν την κοινή προηγούμενη συνήθη διαμονή τους στην επικράτεια αυτού του κράτους μέλους για τουλάχιστον τρία έτη, ή
α) οι σύζυγοι είχαν προηγουμένως τη συνήθη διαμονή τους στην επικράτεια αυτού του κράτους μέλους για τουλάχιστον τρία έτη, υπό τον όρο ότι δεν έχει έκτοτε παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών κατά το χρόνο προσφυγής στο δικαστήριο, ή
Εάν το αρμόδιο κατά τον παρόντα κανονισμό δικαστήριο βρίσκεται σε κράτος μέλος του οποίου η νομοθεσία δεν προβλέπει διαζύγιο ή δεν θεωρεί έγκυρο το συγκεκριμένο γάμο, δικαιοδοτική αρμοδιότητα ανατίθεται:
α) στο κράτος μέλος του οποίου πολίτης είναι ένας εκ των συζύγων, ή
1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαζύγιο και δικαστικό χωρισμό. Μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν ένα από τα ακόλουθα δίκαια:
1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαζύγιο και δικαστικό χωρισμό υπό την προϋπόθεση ότι αυτό το δίκαιο σύμφωνα με τα θεμελιώδη δικαιώματα που ορίζονται στις Συνθήκες και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αρχή της δημόσιας τάξης. Μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν ένα από τα ακόλουθα δίκαια:
β) το δίκαιο του κράτους ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων, ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, το δίκαιο του "domicile" ενός εκ των συζύγων·
β) το δίκαιο του κράτους ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων, ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, το δίκαιο του "domicile" ενός εκ των συζύγων κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας·
2. Μία συμφωνία που καθορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.
2. Μία συμφωνία που καθορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.
Εντούτοις, εάν η νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο ο ένας εκ των συζύγων έχει τη συνήθη διαμονή του κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις για παρόμοιες συμφωνίες, οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να πληρούνται. Εάν η συνήθης κατοικία των συζύγων βρίσκεται σε διαφορετικά κράτη μέλη, των οποίων η νομοθεσία προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις, η συμφωνία είναι έγκυρη, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της μιας των νομοθεσιών αυτών.
Εάν η συμφωνία αποτελεί τμήμα γαμικού συμφώνου, πρέπει να πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις του γαμικού αυτού συμφώνου.
2α. Εάν η νομοθεσία που ορίζεται σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο δεν αναγνωρίζει το δικαστικό χωρισμό ή το διαζύγιο ή το πράττει κατά τρόπο που δημιουργεί διάκριση εις βάρος ενός από τους συζύγους, εφαρμόζεται το δίκαιο του τόπου όπου έχει την έδρα του το επιλαμβανόμενο δικαστήριο (lex fori).
β) στο οποίο οι σύζυγοι είχαν τηντελευταία κοινή συνήθη διαμονή στο βαθμό που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί, ή ελλείψει,
β) στο οποίο οι σύζυγοι είχαν τη συνήθη διαμονή στο βαθμό που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί κατά το χρόνο της προσφυγής στο δικαστήριο, ή ελλείψει,
γ) του οποίου και οι δύο σύζυγοι είναι υπήκοοι ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, στο οποίο έχουν και οι δύο το "domicile" τους, ή ελλείψει,
γ) της εθνικότητας των δυο συζύγων ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, του "domicile" των δυο συζύγων τη στιγμή της προφυγής στο δικαστήριο, ή ελλείψει,
Εάν η νομοθεσία που ορίζεται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο δεν αναγνωρίζει το δικαστικό χωρισμό ή το διαζύγιο ή το πράττει κατά τρόπο που δημιουργεί διάκριση εις βάρος ενός από τους συζύγους, εφαρμόζεται το δίκαιο του τόπου όπου έχει την έδρα του το επιλαμβανόμενο δικαστήριο (lex fori).
1.Μέχρι τις ... το αργότερο1, τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τους εθνικούς κανόνες τους για τις τυπικές προϋποθέσεις που διέπουν τις συμφωνίες περί επιλογής αρμοδίου δικαστηρίου και εφαρμοστέου δικαίου στα γαμικά σύμφωνα.
Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή κάθε μεταγενέστερη μεταβολή αυτών των κανόνων.
2.Η Επιτροπή θέτει στη διάθεση του κοινού τις πληροφορίες που της έχουν κοινοποιηθεί βάσει της παραγράφου 1, μέσω των κατάλληλων μέτρων, και ειδικότερα μέσω του ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου για τις αστικές και εμπορικές υποθέσεις.
_______________________________ 13 μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.