Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Ιανουαρίου 2008, με τίτλο "Υποστήριξη της έγκαιρης επίδειξης της αειφόρου ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα" (COM(2008)0013) και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας σχετικά με την αξιολόγηση επιπτώσεων (SEC(2008)0047),

–   έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με στόχο τη βελτίωση και την επέκταση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Κοινότητας (COM(2008)0016) και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας σχετικά με την αξιολόγηση επιπτώσεων (SEC(2008)0052),

–   έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση των οδηγιών 85/337/ΕΟΚ και 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 (COM(2008)0018) και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας σχετικά με την αξιολόγηση επιπτώσεων (SEC(2008)0054),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 22ας Νοεμβρίου 2007 με τίτλο "Ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (σχέδιο ΣΕΤ): Η πορεία προς τις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα" (COM(2007)0723) και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας σχετικά με τον Χάρτη τεχνολογίας (SEC(2007)1510) και το Ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (σχέδιο ΣΕΤ) – Χάρτης ικανοτήτων (SEC(2007)1511),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Ιανουαρίου 2008 με τίτλο "Δύο φορές το 20 έως το 2020: Η κλιματική αλλαγή και η ευκαιρία της Ευρώπης" (COM(2008)0030),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Ιανουαρίου 2007 με τίτλο "Ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη" (COM(2007)0001),

–   έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1982/2006/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013)(1),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A6-0418/2008),

Α.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, χωρίς μαζική έρευνα και αναπτυξιακές επενδύσεις σε άλλους κλάδους της τεχνολογίας, η χρησιμοποίηση ορυκτών καυσίμων εντός της ΕΕ θα εξακολουθήσει να είναι απαραίτητη για πολλές ακόμα δεκαετίες για την ασφάλεια εφοδιασμού,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο άνθρακας είναι η μοναδική διαθέσιμη στην ΕΕ ορυκτή πηγή ενέργειας ικανή να περιορίσει την αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από μη ασφαλείς τρίτες χώρες και έχει, ως εκ τούτου, στρατηγική σημασία,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ σε πολλά κράτη μέλη ο άνθρακας διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στο ενεργειακό μίγμα, οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έχουν ανάγκη από μεγάλο εκσυγχρονισμό και επενδύσεις ώστε να μειωθεί η πρόκληση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη διαθέτουν μεγάλα αποθέματα άνθρακα τα οποία εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να εκλείψουν μέχρι τα τέλη του επόμενου αιώνα,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρεία χρησιμοποίηση τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) - σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής αλλά επίσης και, μακροπρόθεσμα, σε βιομηχανικούς κλάδους που προξενούν μεγάλης κλίμακας εκπομπές CO2 - θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για το κλίμα και μετά το 2020, και ότι η χρησιμοποίηση αυτών των τεχνολογιών πρέπει να συμπληρώνει τις προσπάθειες που γίνονται στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης στην πλευρά της προσφοράς και την πλευρά της ζήτησης, καθώς και στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου η παραγωγή ενέργειας εξαρτάται από τη χρησιμοποίηση άνθρακα και ότι οι επιτυχίες της πολιτικής για το κλίμα στις περιοχές αυτές είναι στενά συνυφασμένες με τη δυνατότητα χρησιμοποίησης του άνθρακα με μείωση των σχετικών εκπομπών,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2020 και ύστερα η χρησιμοποίηση τεχνολογιών CCS στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής θα είναι δυνατή μόνον εφόσον τα έργα επίδειξης θα προσφέρουν νέες και απαραίτητες τεχνολογικές εξελίξεις καθώς και βελτίωση του βαθμού απόδοσης και της οικονομικής βιωσιμότητας ενώ, ταυτόχρονα, θα εξασφαλίζουν τον σεβασμό για το περιβάλλον,

Η.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καθυστερήσεις της δημιουργίας εγκαταστάσεων επίδειξης καθιστούν αμφίβολη τη δυνατότητα χρησιμοποίησης τεχνολογιών CCS στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και, ως εκ τούτου, την επίτευξη των στόχων της πολιτικής για το κλίμα,

Θ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο που απαιτείται για τη χρησιμοποίηση τεχνολογιών CCS,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφισταμένη κοινοτική νομοθεσία στον τομέα αυτόν πρέπει να μεταφερθεί το συντομότερο δυνατόν στο εσωτερικό δίκαιο των κρατών μελών ή σε περιφερειακό επίπεδο και πρέπει να συμπληρωθεί με νέες νομοθετικές προτάσεις, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία υποδομής για τη μεταφορά,

ΙΑ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη νομοθετικών ρυθμίσεων καθιστά δύσκολο τόσο για τις επιχειρήσεις να λάβουν αποφάσεις σχετικά με τις επενδύσεις όσο και για τους δυνητικούς επενδυτές να ασκήσουν δραστηριότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές,

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να υποστηριχθεί η δημιουργία 12 τουλάχιστον εγκαταστάσεων επίδειξης και ότι τα έργα επίδειξης σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να επιλεγούν με βάση το κριτήριο του κατά πόσο θα παράσχουν τις απαραίτητες γνώσεις όσον αφορά τις επιμέρους τεχνολογίες και τις διάφορες δυνατότητες μεταφοράς και αποθήκευσης,

1.   υπογραμμίζει ότι ο στόχος των πολιτικών της ΕΕ για το κλίμα πρέπει να είναι η παγκόσμια μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

2.   παραπέμπει στην ειδική έκθεση 2005 της Διακυβερνητικής Ομάδας εμπειρογνωμόνων για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) στην οποία η δέσμευση και αποθήκευση CCS χαρακτηρίζεται ως μία πολλά υποσχόμενη τεχνολογία για την ταχεία μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου με δυναμικό για μείωση έως και 55% μέχρι το 2100·

3.   αναγνωρίζει ότι η χρησιμοποίηση τεχνολογιών CCS μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των δεδηλωμένων στόχων της ΕΕ όσον αφορά το κλίμα μετά το 2020· διαπιστώνει ωστόσο ότι η στήριξη της χρησιμοποίησης τεχνολογιών CCS συμπληρώνει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την αύξηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

4.   υπενθυμίζει τη δέσμευση που ανέλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 8 και 9 Μαρτίου 2007 να προωθήσει έως το 2015 την κατασκευή και λειτουργία έως και 12 εγκαταστάσεων επίδειξης για βιώσιμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα για την εμπορική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας·

5.   τονίζει την ανάγκη να εξασφαλισθεί ότι θα πραγματοποιείται διάλογος σε εθνικό επίπεδο στον οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι εμπειρογνώμονες του τομέα ώστε να υπογραμμισθεί η σημασία της έγκαιρης επίδειξης της αειφόρου ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα·

6.   υποστηρίζει την άποψη ότι απαιτείται η δημιουργία 12 τουλάχιστον εγκαταστάσεων επίδειξης στην ΕΕ για να επιτευχθεί ο στόχος της επιθυμητής χρησιμοποίησης των τεχνολογιών CCS στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και να εξασφαλισθεί η αποθήκευση του CO2 από το 2020 και εξής· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι, εφόσον είναι δυνατό, η επίδειξη των τεχνολογιών CCS πρέπει να υποστηριχθεί επίσης και σε άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις πριν από το 2020· διαπιστώνει ότι η επίδειξη των διεργασιών δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 στα στάδια δέσμευσης, αποθήκευσης και μεταφοράς προϋποθέτει να καθοριστεί εάν οι τεχνολογίες CCS μπορούν να χρησιμοποιηθούν ασφαλώς και εάν αποτελούν λύση στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής η οποία να είναι αποδοτική από άποψης κόστους·

7.   θεωρεί την περαιτέρω ανάπτυξη και χρησιμοποίηση τεχνολογιών CCS ως μέσο για την πρόοδο που σημειώνεται στην ταυτόχρονη επίτευξη των στόχων για την ασφάλεια του εφοδιασμού, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και για την ανταγωνιστικότητα·

8.   είναι της γνώμης ότι, δεδομένου του ρόλου που διαδραματίζουν τα ορυκτά καύσιμα στο ενεργειακό μίγμα πολλών χωρών ανά τον κόσμο, οι τεχνολογίες CCS στην ΕΕ θα μπορούσαν, από κοινού με τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, να συμβάλουν στην επίτευξη της ασφάλειας εφοδιασμού και την προστασία του κλίματος·

9.   τονίζει ότι πρέπει να τεθούν δεσμευτικά και αυστηρά κριτήρια για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια των χώρων αποθήκευσης·

10.   θεωρεί ότι η αποθήκευση κάτω από το βυθό της θάλασσας μπορεί, σε περίπτωση ατυχήματος, να θέσει σε κίνδυνο τα θαλάσσια οικοσυστήματα·

11.   θεωρεί ότι τα μέτρα που παρουσίασε η Επιτροπή δεν αρκούν για να εξασφαλίσουν τα επιθυμητά κίνητρα για τη δημιουργία 12 τουλάχιστον εγκαταστάσεων επίδειξης μέχρι το 2015·

12.   καλεί την Επιτροπή να προβεί σε λεπτομερή αξιολόγηση του κόστους και του μεριδίου της ιδιωτικής και δημόσιας χρηματοδότησης σε κάθε μία από τις δώδεκα εγκαταστάσεις επίδειξης·

13.   φρονεί ότι απαιτείται άμεση οικονομική δέσμευση για να εξασφαλιστεί ότι θα κατασκευαστούν 12 εγκαταστάσεις επίδειξης·

14.   διαπιστώνει ότι οι αποφάσεις περί επενδύσεων και εξεύρεσης κεφαλαίων στις χρηματοπιστωτικές αγορές για εγκαταστάσεις επίδειξης καθίστανται δυσκολότερες εξαιτίας της έλλειψης νομοθετικού πλαισίου, ιδίως σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και της αβεβαιότητας όσον αφορά τη μελλοντική εξέλιξη στις τιμές εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων·

15.   θεωρεί ότι η καθυστέρηση που μεσολαβεί μεταξύ των πιθανών δυνατοτήτων ενίσχυσης από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής αερίων από το 2013 και του απαραίτητου σταδίου σχεδιασμού και κατασκευής των εγκαταστάσεων επίδειξης, μπορεί να γεφυρωθεί καθιστώντας διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους·

16.   προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, οι πόροι της χρηματικής διευκόλυνσης καταμερισμού του κινδύνου, οι οποίοι δεσμεύθηκαν μετά την έγκριση του έβδομου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα μέχρι την ενδιάμεση αξιολόγηση, να χρησιμοποιηθούν για εγκαταστάσεις επίδειξης CCS, έτσι ώστε να διατεθούν έγκαιρα πιστώσεις για την ενίσχυση των έργων αυτών και, ει δυνατόν, να ενισχυθούν με άλλα κονδύλια σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπως το προέβλεπε η Επιτροπή·

17.   φρονεί εξάλλου ότι, σε συνάρτηση με το κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων (ETS), θα πρέπει να αυξηθούν τα κίνητρα για παραγωγή μέσω τεχνολογιών CCS, παρέχοντας, εντός του συστήματος ETS της ΕΕ, επιχορηγήσεις για αναμενόμενη παραγωγή με τεχνολογίες CCS με αύξηση κατά τουλάχιστον 25% από το 2013, αλλά, εκτιμά επιπλέον ότι παρόμοιες επιχορηγήσεις θα πρέπει να παρέχονται τουλάχιστον δύο χρόνια πριν από την κατασκευή έτσι ώστε να μπορέσουν να αποτελέσουν αντικείμενο εμπορίας· θεωρεί εναλλακτική λύση τη χορήγηση δικαιωμάτων εκπομπής αερίων για ποσό ύψους 500 εκατομμυρίων υπέρ έργων εντός της ΕΕ· ενθαρρύνει, εξάλλου, τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν το προϊόν πώλησης από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων στο πλαίσιο του συστήματος ETS για να προωθήσουν τις τεχνολογίες CCS καθώς και τις απαραίτητες υποδομές·

18.   θεωρεί επιτακτική ανάγκη οι 12 εγκαταστάσεις επίδειξης που έχουν επιλεχθεί προς ενίσχυση να καλύπτουν όλους τους δυνατούς συνδυασμούς των τριών τεχνολογιών CCS με τις διάφορες πηγές ενέργειας και τις διάφορες δυνατότητες αποθήκευσης και ότι η επιλογή των τοποθεσιών για τις ανωτέρω εγκαταστάσεις να βασίζεται στη μεγαλύτερη δυνατή γεωγραφική εξάπλωση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

19.   συνιστά θερμά να συμπεριληφθούν στην επιλογή σχέδια για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με προτεινόμενη ελάχιστη ισχύ 180 MW·

20.   είναι της γνώμης ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν άμεσα οι απαραίτητες προϋποθέσεις για διαδικασίες έγκρισης που αφορούν τη μεταφορά και την αποθήκευση σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·

21.   θεωρεί απαραίτητη μία συμπληρωματική δέσμευση της ΕΕ με σκοπό να διευκολύνει την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών μεταφοράς, και σημειώνει στο πλαίσιο αυτό ότι οι διαδικασίες έγκρισης στα επί μέρους κράτη μέλη για άλλες υποδομές μεταφορών μπορούν να διαρκέσουν πολλά έτη και, κατά συνέπεια, υπογραμμίζει σχετικά τη σημασία να συντομευθούν οι διαδικασίες αυτές για να εξασφαλισθεί η κατασκευή πριν από το 2020·

22.   θεωρεί ότι η χρησιμοποίηση πόρων των διαρθρωτικών ταμείων για εγκαταστάσεις επίδειξης CCS αποτελεί εναλλακτική λύση μόνον εάν οι επιμέρους περιφέρειες δεν έχουν ως τώρα δεσμεύσει τους πόρους, ούτε έχουν υποβάλει προτάσεις για άλλα μακρόπνοα έργα και τονίζει ότι η αποδοχή των προσπαθειών για την προστασία του κλίματος θα μειωθεί σε περίπτωση που η χρησιμοποίηση των πόρων για τη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής θα πρέπει να λειτουργήσει ανταγωνιστικά ως προς τα μέτρα για την προστασία του κλίματος·

23.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 412, 30.12.2006, σ. 1.