Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την απόφαση που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 3 Οκτωβρίου 2005 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κροατία,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, με ημερομηνία 10 Απριλίου 2008, σχετικά με την έκθεση προόδου της Κροατίας για το 2007(1),

–   έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της Κροατίας για το 2008, η οποία δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή στις 5 Νοεμβρίου 2008 (SEC(2008)2694),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,

A.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κροατία έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο και στους τρεις τομείς τους οποίους καλύπτουν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά τα σημαντικά επιτεύγματα πρέπει να εμπεδωθούν και να συνοδεύονται από διαρκείς προσπάθειες για την έγκριση και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που εξετάζονται στην έκθεση της Επιτροπής και στο παρόν ψήφισμα,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει προβεί σε ενέργειες για την ενίσχυση της ποιότητας της διαδικασίας διεύρυνσης,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής της 6ης Νοεμβρίου 2007 με τίτλο "Στρατηγική για τη διεύρυνση και κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο 2007-2008" (COM(2007)0663) δίνει μεγάλη έμφαση –ήδη από τα αρχικά στάδια των διαπραγματεύσεων προσχώρησης– στο κράτος δικαίου και τη χρηστή διακυβέρνηση, εφιστώντας ιδιαίτερα την προσοχή στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, στη διοικητική και δικαστική μεταρρύθμιση και στην ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η περάτωση των διαπραγματεύσεων προσχώρησης με την Κροατία έως το 2009 πρέπει να παραμείνει κοινός στόχος όλων των μερών,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δολοφονίες και οι επιθέσεις που σημειώθηκαν κατά το 2008 καταδεικνύουν την ανάγκη να αντιμετωπιστούν σοβαρά και δραστικά η διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα στην Κροατία,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι διορίστηκε νέος Υπουργός Εσωτερικών, νέος Υπουργός Δικαιοσύνης και νέος Αρχηγός της Αστυνομίας, στους οποίους και ανατέθηκε η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων,

Γενικές παρατηρήσεις

1.   επαινεί την Κροατία για τα θετικά αποτελέσματα που έχει επιτύχει κατά το 2008 με την έγκριση της νομοθεσίας και την πραγματοποίηση των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για την ένταξη στην ΕΕ·

2.   επισημαίνει με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι το νομοθετικό και ρυθμιστικό έργο έχει τελικά συνδυαστεί με προσπάθειες να ενισχυθεί και να βελτιωθεί το διοικητικό δυναμικό που απαιτείται για την υλοποίηση παρόμοιων μεταρρυθμίσεων·

3.   εκφράζει την πεποίθησή του ότι ο στόχος της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων προσχώρησης έως το τέλος του 2009, σύμφωνα με τον ενδεικτικό "χάρτη πορείας" που δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή, μπορεί να επιτευχθεί, εφόσον η κυβέρνηση της Κροατίας κλιμακώσει τις προσπάθειές της προς αντιμετώπιση ιδίως των πιο ευαίσθητων ζητημάτων που συνδέονται με την ενταξιακή διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, και εφόσον τελικά τηρήσει τα κριτήρια αναφοράς σε αυτούς τους τομείς, και επίσης εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να ανοίξει όλα τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

4.   επικροτεί τη σύσταση της Επιτροπής για ίδρυση από το Συμβούλιο ειδικής τεχνικής ομάδας εργασίας, αρμόδιας για τη σύνταξη της Συνθήκης Προσχώρησης· συνιστά επίσης η ομάδα αυτή να εργάζεται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις και, ως εκ τούτου, να ξεκινήσει τις εργασίες της εντός του πρώτου εξαμήνου του 2009· επικροτεί επιπλέον την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει ανακοίνωση εντός του 2009 η οποία θα αναφέρει λεπτομερώς τις οικονομικές επιπτώσεις της προσχώρησης της Κροατίας στην ΕΕ·

Πολιτικά κριτήρια

5.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την έγκριση βασικών κειμένων και βασικής νομοθεσίας σε ορισμένους τομείς, ιδίως στην καταπολέμηση των διακρίσεων, στα δικαιώματα των γυναικών, στα δικαιώματα των μειονοτήτων και την επιστροφή των προσφύγων· επισημαίνει ότι η γρήγορη και αποτελεσματική υλοποίησή τους είναι πλέον ουσιαστικής σημασίας·

6.   επισημαίνει ωστόσο την ανάγκη να επιδιωχθεί η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με τη θέσπιση νέου μισθολογικού συστήματος και ολοκληρωμένη αναθεώρηση των διοικητικών διαδικασιών, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια, το σύστημα λογοδοσίας και η αποπολιτικοποίηση του κροατικού δημόσιου τομέα· ζητεί να αποδοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην περιφερειακή και τοπική διοίκηση, καθώς η ικανότητά τους να αναλάβουν νέες ευθύνες έχει μεγίστη σημασία για την επιτυχία της διαδικασίας αποκέντρωσης·

7.   υπογραμμίζει τη σημασία της παροχής νομικής ασφάλειας και ισότητας ενώπιον του νόμου σε ξένους επενδυτές, και προτρέπει, στο πλαίσιο αυτό, τις αρχές της Κροατίας να αντιμετωπίσουν άμεσα τις εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούν επιστροφές ακίνητης περιουσίας, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Κροατίας·

8.   πιστεύει ότι πρέπει να καταβληθούν σοβαρότερες προσπάθειες στο δικαστικό τομέα προκειμένου να αντιμετωπιστούν στη ρίζα τους οι αιτίες της συσσώρευσης εκκρεμοτήτων και των υπερβολικά χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών, να δοθεί το έναυσμα για σοβαρό και ολοκληρωμένο εξορθολογισμό του δικαστικού συστήματος που θα καλύπτει όλους τους τύπους δικαστηρίων, να θεσπιστεί αντικειμενική και διαφανής διαδικασία επιλογής δικαστών καθώς και εξατομικευμένα κριτήρια αξιολόγησης και προαγωγής τους, να διασφαλιστεί ότι οι εγκληματίες πολέμου θα αντιμετωπιστούν σύμφωνα με τα κοινώς παραδεδεγμένα ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, και, τέλος, να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος των ερήμην αποφάσεων και δικών, ιδίως μέσω της ενισχυμένης περιφερειακής συνεργασίας·

9.   λαμβάνει υπόψη τη δήλωση του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την πρώην Γιουγκοσλαβία ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 12 Δεκεμβρίου 2008, στην οποία σημειώνεται ότι η Κροατία έχει ανταποκριθεί στα περισσότερα αιτήματα για βοήθεια που υποβλήθηκαν από το Γραφείο της Εισαγγελίας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι ορισμένα σημαντικά στρατιωτικά έγγραφα που σχετίζονται με την υπόθεση Gotovina εξακολουθούν να αγνοούνται· παροτρύνει την κυβέρνηση της Κροατίας να κλιμακώσει τις προσπάθειές της, ώστε να θέσει άμεσα τα σημαντικά αυτά έγγραφα στη διάθεση του Δικαστηρίου·

10.   χαιρετίζει το γεγονός ότι η κροατική κυβέρνηση έλαβε εντέλει συμπληρωματικά μέτρα για να αντιμετωπίσει τη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα· τονίζει ότι η αυξημένη ερευνητική και διωκτική δράση της Υπηρεσίας για την Καταστολή της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος (USKOK) πρέπει να συνοδεύεται από ανάλογες προσπάθειες εκ μέρους των αστυνομικών και δικαστικών αρχών για να επιφέρουν οι διαδικασίες αυτές αποτελέσματα· πιστεύει ότι πρέπει να επιδεικνύεται μηδενική ανοχή σε όλα τα επίπεδα και ότι πρέπει να λαμβάνονται και να επιβάλλονται αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένης της κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων· επικροτεί εν προκειμένω την έγκριση νομοθετικών μέτρων σχετικά με το προσωρινό "πάγωμα" των περιουσιακών στοιχείων όλων των ατόμων που κατηγορούνται για διαφθορά και εμπλοκή σε οργανωμένο έγκλημα·

11.   σημειώνει με χαρά την επίσημη έναρξη λειτουργίας, σε τέσσερα διαφορετικά δικαστήρια, τμημάτων που ασχολούνται ειδικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, και ότι οι εξήντα δικαστές που έχουν διορισθεί στα τμήματα αυτά έχουν υποστεί προσεκτικό έλεγχο και θα τους δοθούν σημαντικά οικονομικά κίνητρα που θα αντανακλούν τον σύνθετο και ευαίσθητο χαρακτήρα των καθηκόντων που καλούνται να επιτελέσουν·

12.   καλεί, εν προκειμένω, την κυβέρνηση της Κροατίας να διασφαλίσει ότι η αστυνομία και ο δικαστικός τομέας διαθέτουν ελευθερία και ανεξαρτησία δράσης, καθώς και τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που είναι αναγκαίοι για να εκπληρώσουν την αποστολή τους όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος·

13.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την ελευθερία του Τύπου στην Κροατία αλλά επισημαίνει τα πρόσφατα κρούσματα εκφοβισμού, ακόμη και δολοφονιών, δημοσιογράφων που ερευνούσαν υποθέσεις διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος· καλεί τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές να αναλάβουν αποφασιστική δράση για τη διερεύνηση αυτών των υποθέσεων και την άσκηση διώξεων, ώστε να αποκατασταθεί το θετικό κλίμα στη χώρα και να διασφαλισθεί η συνέχιση της συμμόρφωσης προς τα πολιτικά κριτήρια προσχώρησης· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη πλήρους προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο πολιτικών διαπραγματεύσεων·

14.   εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση, από την κυβέρνηση της Κροατίας, σχεδίου δράσης για την εφαρμογή του συνταγματικού νόμου στις εθνικές μειονότητες και την αύξηση της χρηματοδότησης· προτρέπει τις αρχές της Κροατίας να εφαρμόσουν το σχέδιο αυτό σε στενή διαβούλευση με μη κυβερνητικές οργανώσεις που εκπροσωπούν τις μειονοτικές κοινότητες· τονίζει, επιπλέον, την ανάγκη να δοθεί προσοχή στα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα των μειονοτήτων, ιδίως στην πρόσβασή τους στην απασχόληση, και να σχεδιαστεί μακρόπνοη στρατηγική για την απασχόληση μειονοτικών στη δημόσια διοίκηση και στο δικαστικό τομέα· ζητεί επιπλέον να έχουν τα συμβούλια εθνικών μειονοτήτων δημοσιονομική αυτονομία από τις τοπικές αρχές τις οποίες πρόκειται να συμβουλεύουν, ώστε να ασκούν τα καθήκοντά τους με πλήρη ανεξαρτησία·

15.   επικροτεί τα επιτεύγματα στον τομέα της πολιτικής για τις μειονότητες στην Κροατία, ιδίως το γεγονός ότι έχουν διασφαλισθεί ευκαιρίες εκπαίδευσης καθώς και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση για τις μειονότητες στη χώρα·

16.   επικροτεί τη συνεχιζόμενη πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά την εκπαίδευση των μειονοτήτων· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το ότι οι ισχύουσες δομές διατηρούν το διαχωρισμό, αντί να αποσκοπούν στην ενσωμάτωση των διαφόρων εθνοτικών ομάδων (π.χ. με κοινές σχολικές τάξεις)· ανησυχεί επίσης, ιδίως στην περίπτωση των Ρομά, μήπως οι διευθετήσεις αυτές οδηγήσουν σε ποιότητα εκπαίδευσης κατώτερη από την ποιότητα της εκπαίδευσης των κανονικών σχολικών τάξεων·

17.   επισημαίνει ότι, παρ" όλο που έχουν επιτευχθεί απτά αποτελέσματα στην εξασφάλιση συνθηκών για την επιστροφή προσφύγων, απομένουν πολλά μέχρι να γίνει η επιστροφή αυτή βιώσιμη από άποψη κατοικίας (ιδίως για όσους ήταν ενοικιαστές σε αστικές περιοχές), καθώς και ενσωμάτωσης και πρόσβασης στην αγορά εργασίας· τονίζει την ανάγκη εφαρμογής των προγραμμάτων επιστροφής σε συνδυασμό με τα άλλα προγράμματα κοινωνικού χαρακτήρα και τα προγράμματα για την απασχόληση·

18.   χαιρετίζει επιπλέον την έγκριση ολοκληρωμένης νομοθεσίας κατά των διακρίσεων και αποδίδει μεγάλη σημασία στην αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεών της· καλεί τις αρχές, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, να μη δείχνουν καμία ανοχή σε κρούσματα φυλετικού μίσους ή οιασδήποτε άλλης μορφής μίσους, καθώς και να διασφαλίσουν ότι τέτοια κρούσματα θα επισύρουν τις δέουσες διώξεις· καλεί, επιπλέον, τις εθνικές αρχές να προστατεύσουν τα δικαιώματα των σεξουαλικών μειονοτήτων·

Οικονομικά κριτήρια

19.   αισθάνεται ενθαρρυμένο από την αύξηση της απασχόλησης και τη διαρκή οικονομική μεγέθυνση που καταγράφεται στην Κροατία· επισημαίνει, ωστόσο, το σταθερά υψηλό επίπεδο ανεργίας στους νέους και στις μειονότητες και τον αντίκτυπο που έχουν οι υψηλές τιμές των τροφίμων και, γενικότερα, ο πληθωρισμός στην καθημερινή διαβίωση του απλού πολίτη·

20.   επισημαίνει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, καθώς και το εξωτερικό χρέος, τα οποία καθιστούν την κροατική οικονομία πιο ευάλωτη και εκτεθειμένη σε κινδύνους· τονίζει ότι, για να διατηρηθεί ο τρέχων ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης και να μπορέσει η Κροατία να φθάσει στο επίπεδο των άλλων κρατών μελών της ΕΕ, θα χρειαστεί να ενταθεί η ταχύτητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων·

21.   εφιστά την προσοχή στην ανάγκη προώθησης, σε στενή συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, μιας πολιτικής που θα συνδυάζει την ενεργειακή ασφάλεια με την βιώσιμη ανάπτυξη· καλεί τις αρχές της Κροατίας να συμμορφωθούν με τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων της ΕΕ για το κλίμα και να δώσουν την αρμόζουσα προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως στις παράκτιες περιοχές· υπενθυμίζει, επ´ αυτού, στην Κροατία τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες για την περιοχή της Μεσογείου που προσφέρει η ΕΕ· χαιρετίζει την έγκριση σχεδίου δράσης για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου του Κιότο και καλεί τις αρχές να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη μείωση των βιομηχανικών εκπομπών·

Ικανότητα ανάληψης των υποχρεώσεων του κράτους μέλους

22.   είναι, σε γενικές γραμμές, ικανοποιημένο με το συνολικό ρυθμό νομοθετικής εναρμόνισης· πιστεύει, ωστόσο, ότι θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην ποιότητα της νομοθεσίας· ενθαρρύνει τις κροατικές αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη του διοικητικού δυναμικού που απαιτείται για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου·

23.   χαιρετίζει την πρόοδο όσον αφορά τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης που βρίσκεται σε εξέλιξη στις βιομηχανίες χάλυβα και τηλεπικοινωνιών, καθώς και την απόφαση των κροατικών αρχών να προκηρύξουν διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση των κροατικών ναυπηγείων, ο οποίος πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2009· τονίζει δε ότι η πώληση των ναυπηγείων πρέπει να πραγματοποιηθεί με πλήρη διαφάνεια και σύμφωνα με τις κοινοτικές προδιαγραφές περί ανταγωνισμού· καλεί την κροατική κυβέρνηση να εγκρίνει, με τη στήριξη της Επιτροπής, συγκεκριμένα μέτρα για να αντισταθμίσει το κοινωνικό κόστος της αναδιάρθρωσης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν υπόψη την τρέχουσα οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση κατά την επανεξέταση της προόδου που έχει σημειώσει η Κροατία στην υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων·

24.   επισημαίνει ότι η πρόοδος στον αγροτικό τομέα δεν υπήρξε ομοιόμορφη: στους τομείς της πολιτικής για την ποιότητα και των βιολογικών καλλιεργειών σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, ενώ αντίθετα πρέπει να βελτιωθεί η απορροφητικότητα των κονδυλίων αγροτικής ανάπτυξης· τονίζει ότι πρέπει οπωσδήποτε να αυξηθεί το διοικητικό δυναμικό και να μεταρρυθμιστούν τα συστήματα αγροτικών ενισχύσεων ώστε να επιτευχθεί η ομαλή μετάβαση στο καθεστώς της ΚΓΠ της ΕΕ και να ελαχιστοποιηθεί ο κοινωνικός αντίκτυπος μιας τέτοιας μετάβασης·

25.   καλεί τις κροατικές αρχές να φανούν ικανές στην απορρόφηση των προενταξιακών πιστώσεων της ΕΕ και να προετοιμάσουν σε όλα τα επίπεδα, -κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό-, τις δομές και την τεχνογνωσία που απαιτούνται για τα διαρθρωτικά ταμεία και τα ταμεία συνοχής της ΕΕ·

Περιφερειακή συνεργασία

26.   εκφράζει τη βαθειά του λύπη, διότι οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης είχαν ουσιαστικά παρεμποδιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα εξαιτίας διμερών ζητημάτων·

27.   υπογραμμίζει ότι τα διμερή ζητήματα δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στην πρόοδο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, υπό την προϋπόθεση ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές δεν θα χρησιμοποιηθούν αντί του τελικού διακανονισμού των εν λόγω ζητημάτων· παροτρύνει ωστόσο την κροατική κυβέρνηση και τις κυβερνήσεις των γειτονικών χωρών να επιλύσουν όλα τα εκκρεμή ζητήματα·

28.   τονίζει ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας εξακολουθούν να αποτελούν αποφασιστικό στοιχείο για τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και καλεί την Κροατία και τις γείτονες χώρες να προωθήσουν δυναμικά τη συνεργασία στην περιοχή και να επενδύσουν περισσότερο σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας·

29.   υπενθυμίζει την ανεπίσημη συμφωνία της 26ης Αυγούστου 2007 μεταξύ των πρωθυπουργών της Κροατίας και της Σλοβενίας σχετικά με την παραπομπή της διαμάχης τους επί των συνόρων σε διεθνή φορέα· χαιρετίζει την προθυμία της Κροατίας και Σλοβενίας να αποδεχθούν την προσφορά διαμεσολάβησης εκ μέρους της Επιτροπής και φρονεί ότι η διαμεσολάβηση αυτή θα πρέπει να βασίζεται στο διεθνές δίκαιο· στο πλαίσιο αυτό αναμένει ταχεία εξέλιξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων·

o
o   o

30.   αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Κροατίας.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0120.