Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over de vrouwenrechten in Afghanistan

P6_TA(2009)0309 RC-B6-0197/2009

Het Europees Parlement,

–   onder verwijzing naar zijn eerdere resoluties over Afghanistan, in het bijzonder zijn resolutie van 15 januari 2009 over de begrotingscontrole op de financiële middelen van de EU in Afghanistan(1),

–   gezien de gezamenlijke verklaring van de delegatie van het Europees Parlement voor de betrekkingen met Afghanistan en de Wolesi Jirga (tweede kamer van het Afghaans parlement) van 12 februari 2009,

–   gezien de slotverklaring van de Internationale Conferentie over Afghanistan die heeft plaatsgevonden op 31 maart 2009 in Den Haag,

–   gezien de verklaring van de NAVO-top over Afghanistan, gepubliceerd door de staatshoofden en regeringsleiders die hebben deelgenomen aan de vergadering van de Noord-Atlantische Raad op 4 april 2009 in Straatsburg/Kehl,

–   gezien de gezamenlijke verklaring van 6 april 2009 van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU en de VS over de wetgeving in Afghanistan,

–   gelet op artikel 115, lid 5, van zijn Reglement,

A.   overwegende dat Afghanistan partij is bij verscheidene internationale instrumenten die betrekking hebben op de mensenrechten en de grondrechten, en met name het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen en het Internationale Verdrag betreffende de rechten van het kind,

B.   overwegende dat artikel 22 van de Afghaanse grondwet van 4 januari 2004 bepaalt dat de burgers van Afghanistan, zowel mannen als vrouwen, voor de wet gelijke rechten en plichten hebben, en dat deze grondwet in overeenstemming is met de door Afghanistan geratificeerde internationale overeenkomsten,

C.   overwegende dat het Afghaanse gezinsrecht sinds het einde van de jaren 1970 bepalingen bevat waarin vrouwen rechten worden verleend op het vlak van gezondheid en onderwijs, en dat dit gezinsrecht momenteel wordt herzien om het aan te passen aan de grondwet van 2004,

D.   eraan herinnerend dat in juni 2002 naar aanleiding van de akkoorden van Bonn van 5 december 2001 een onafhankelijke mensenrechtencommissie is opgericht, die wordt voorgezeten door Sima Samar, en dat deze commissie een sleutelrol speelt op het vlak van de verdediging van de mensenrechten,

E.   overwegende dat het nieuwe, recentelijk door de twee kamers van het Afghaanse parlement goedgekeurde wetsontwerp over het persoonlijke statuut van sjiitische vrouwen een ernstige beperking inhoudt van de bewegingsvrijheid van deze vrouwen, door hun het recht te ontzeggen hun huis te verlaten, behalve voor "legitieme doeleinden", door hen ertoe te verplichten zich te onderwerpen aan de seksuele verlangens van hun echtgenoot, wat neerkomt op een rechtvaardiging van verkrachting binnen het huwelijk, en door discriminatie ten opzichte van vrouwen op het vlak van huwelijk, scheiding, erfenis en toegang tot onderwijs te bevorderen, wat ingaat tegen de internationale normen betreffende de mensenrechten en meer bepaald de vrouwenrechten,

F.   overwegende dat dit wetsontwerp, dat betrekking zou hebben op 15 à 20% van de Afghaanse bevolking, nog niet van kracht is aangezien het nog niet gepubliceerd is in het Publicatieblad van de regering, ook al heeft de president van Afghanistan, Hamid Karzai, het al ondertekend,

G.   overwegende dat dit wetsontwerp als gevolg van de kritiek die het zowel binnen als buiten Afghanistan heeft opgeroepen, teruggestuurd is naar het Afghaanse Ministerie van Justitie, om na te gaan of de tekst in overeenstemming is met de grondwet en met de door de Afghaanse regering aangegane verbintenissen met betrekking tot de internationale overeenkomsten inzake de vrouwenrechten en de mensenrechten in het algemeen,

H.   overwegende dat activisten, en in het bijzonder de voorvechters van de vrouwenrechten, het doelwit blijven van gewelddaden en dat verscheidene activisten het slachtoffer zijn geworden van hoofdzakelijk radicale militanten, zoals Sitara Achakzai, Afghaans voorvechtster van de vrouwenrechten en lid van de provincieraad van Kandahar, die voor haar woonplaats is vermoord, Gul Pecha en Abdul Aziz, die zijn omgebracht nadat een raad van conservatieve geestelijken hen van immorele daden had beschuldigd en ter dood had veroordeeld, en Malai Kakar, de eerste vrouwelijke politieagente in Kandahar en hoofd van de politiedienst die onderzoek voert naar misdaden tegen vrouwen in de stad,

I.   overwegende dat het vonnis van Perwiz Kambakhsh, een Afghaanse journalist van 23 jaar die ter dood werd veroordeeld omdat hij een artikel had verspreid over de rechten van de vrouw in de islam, na heftig internationaal protest is omgezet in een gevangenisstraf van 20 jaar,

J.   overwegende dat er meldingen blijven komen van bedreigingen en intimidatie ten opzichte van vrouwen die actief zijn in het openbare leven of die buitenshuis werken, en dat deze meldingen worden bevestigd door verslagen van de Verenigde Naties; overwegende dat er recentelijk melding is gemaakt van moeilijkheden voor wat betreft het verhogen van de deelnemingsgraad van meisjes in het onderwijsstelsel, waar militanten en radicalen zich tegen verzetten,

K.   overwegende dat er de afgelopen jaren verscheidene gevallen zijn geregistreerd van jonge vrouwen die vrijwillig zelfmoord hebben gepleegd om te ontsnappen aan een gedwongen huwelijk of aan geweld binnen het huwelijk,

1.   vraagt om de herziening van het bovenvernoemd wetsontwerp met betrekking tot het personeel statuut van sjiitische vrouwen Afghanistan, aangezien het geen twijfel lijdt dat de inhoud van dit ontwerp niet verenigbaar is met het in de Afghaanse grondwet en in de internationale overeenkomsten vastgelegde beginsel van gelijkheid tussen mannen en vrouwen;

2.   benadrukt dat het gevaarlijk is een wet goed te keuren die enkel van toepassing is op bepaalde bevolkingscategorieën en die per definitie discriminatie en onrecht bevordert;

3.   beveelt de Afghaanse minister van Justitie aan om alle wetten in te trekken die aanleiding geven tot discriminatie tegenover vrouwen en in strijd zijn met de internationale verdragen waarbij Afghanistan partij is;

4.   acht het van essentieel belang voor de democratische ontwikkeling van het land dat Afghanistan zich engageert voor de mensenrechten in het algemeen en met name de rechten van vrouwen, die een cruciale rol spelen in de ontwikkeling van het land en ten volle moeten kunnen gebruikmaken van hun grondrechten en democratische rechten; geeft opnieuw uiting aan zijn steun voor de strijd tegen alle vormen van discriminatie, met inbegrip van religieuze discriminatie en discriminatie op grond van geslacht;

5.   brengt in herinnering dat de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en de vrouwenrechten in het EU-strategiedocument voor Afghanistan voor de periode 2007-2013 worden beschouwd als een van de sleutelelementen van de nationale ontwikkelingsstrategie van Afghanistan;

6.   brengt hulde aan de moed van de Afghaanse vrouwen die in Kabul hebben betoogd tegen het nieuwe wetsontwerp en betuigt hun zijn steun; veroordeelt het geweld waarvan zij tijdens deze betogingen het slachtoffer zijn geworden en vraagt dat de Afghaanse overheid instaat voor hun veiligheid;

7.   veroordeelt de moorden op voorvechters van de mensenrechten en van de emancipatie van de Afghaanse vrouw, meer bepaald de recente moordaanslag op Sitara Achakzai, regionaal parlementslid;

8.   neemt ontsteld kennis van het feit dat het Afghaanse hooggerechtshof de gevangenisstraf van 20 jaar waartoe Perwiz Kambakhsh is veroordeeld op grond van godslastering, heeft bekrachtigd, en verzoekt president Karzai om de heer Kambakhsh gratie te verlenen en in te stemmen met zijn vrijlating;

9.   vraagt dat de Afghaanse overheid, met inbegrip van de plaatselijke overheden, alle mogelijke maatregelen neemt om vrouwen te beschermen tegen seksueel geweld en andere vormen van op geslacht gebaseerd geweld, en wie dergelijk geweld pleegt, voor het gerecht brengt;

10.   is van mening dat de vorderingen op het vlak van gelijkheid tussen vrouwen en mannen die in de loop van de voorbije jaren ten koste van enorme inspanningen zijn gemaakt, niet tot voorwerp mogen worden van gemarchandeer tussen partijen in het kader van de verkiezingen;

11.   moedigt vrouwen ertoe aan zich kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen die gepland zijn voor 20 augustus 2009, en dringt erop aan dat de Afghaanse vrouwen ten volle kunnen deelnemen aan het besluitvormingsproces, omdat dit hun recht is, net zoals ze het recht hebben te worden verkozen en hoge nationale functies te bekleden;

12.   vraagt de Raad, de Commissie en de lidstaten om de kwestie van de wet betreffende het persoonlijke statuut van de sjiitische vrouwen en alle vormen van discriminatie tegenover vrouwen en kinderen te blijven aankaarten, aangezien dergelijke praktijken onaanvaardbaar zijn en onverenigbaar met het engagement op lange termijn van de internationale gemeenschap om Afghanistan te helpen bij zijn rehabilitatie- en reconstructiewerkzaamheden;

13.   vraagt dat de Commissie het Afghaanse ministerie van Vrouwenzaken rechtstreekse steun biedt op het vlak van financiering en programma-uitwerking, en de systematische integratie van een gendergebaseerde benadering in alle ontwikkelingsbeleidsplannen in Afghanistan aanmoedigt;

14.   roept het VN-Ontwikkelingsfonds voor vrouwen (UNIFEM) op tot bijzondere waakzaamheid;

15.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regering en het parlement van de Islamitische Republiek Afghanistan en de voorzitter van de onafhankelijke mensenrechtencommissie.

(1) Aangenomen teksten, P6_TA(2009)0023.

Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over steun voor de Bijzondere Rechtbank voor Sierra Leone

P6_TA(2009)0310 RC-B6-0242/2009

Het Europees Parlement,

–   onder verwijzing naar de eerdere resoluties over dit onderwerp, waaronder die van 6 september 2007 over de financiering van de Bijzondere Rechtbank voor Sierra Leone(1),

–   gezien de Overeenkomst van Cotonou tussen de Europese Gemeenschap en de ACS-landen en het feit dat de partijen bij die overeenkomst hebben beloofd zich in te zetten voor vrede, veiligheid en stabiliteit, eerbiediging van de mensenrechten, de democratische beginsel en de rechtstaat,

–   gelet op artikel 115, lid 5, van zijn Reglement,

A.   overwegende dat de Bijzondere Rechtbank voor Sierra Leone (BRSL) in het jaar 2000 door de Verenigde Naties en de regering van Sierra Leone werd opgericht in aansluiting op Resolutie 1315 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties met het oog op de berechting van personen die zich schuldig hadden gemaakt aan ernstige schendingen van het internationale humanitaire recht, en meer in het bijzonder aan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid,

B.   overwegende dat de BRSL een aantal belangrijke precedenten schept op het gebied van het internationaal strafrecht, aangezien zij het eerste internationale gerechtshof is dat gefinancierd wordt met vrijwillige bijdragen, het eerste dat is opgericht in het land waar de vermoede misdaden hebben plaatsgevonden en − in het geval van de voormalige president van Liberia − het eerste dat een in functie verkerend Afrikaans staatshoofd aanklaagt voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid,

C.   overwegende dat het mandaat van de BRSL in 2010 zal verstrijken en dat de regering van Sierra Leone heeft aangekondigd dat zij niet in een positie verkeert om de uitvoering van de door deze rechtbank uitgesproken vonnissen af te dwingen,

D.   overwegende dat het afdwingen van de uitvoering van vonnissen van essentieel belang is in de internationale rechtspraak, welke een belangrijke rol speelt bij de totstandkoming van vrede en de verdere ontwikkeling van de rechtstaat in het land,

E.   overwegende dat het op dit ogenblik om politieke en institutionele redenen en vanuit veiligheidsoogpunt uiterst moeilijk is om de veroordeelden hun straf in Sierra Leone zelf te doen uitzitten,

F.   overwegende dat de BRSL overeenkomsten heeft gesloten met een aantal landen, waaronder Groot-Brittannië, Zweden en Oostenrijk, om ervoor te zorgen dat enkele van de veroordeelden hun straf in deze landen kunnen uitzitten, maar ook overwegende dat er meer van deze overeenkomsten nodig zijn om te garanderen dat alle personen die reeds veroordeeld zijn en personen die berecht worden en wellicht veroordeeld zullen worden, hun gevangenisstraf ook inderdaad zullen uitzitten,

G.   overwegende dat een onvermogen om passende detentiefaciliteiten te vinden voor de personen die voor de meest gruwelijke misdaden zijn veroordeeld een ernstige afbreuk zou doen aan de inspanningen van de internationale gemeenschap om effectief een eind te maken aan de straffeloosheid,

H.   eraan herinnerende dat de strijd tegen straffeloosheid een van de hoekstenen is van het mensenrechtenbeleid van de Europese Unie en dat de internationale gemeenschap een verantwoordelijkheid draagt om mechanismen in te voeren voor het ter verantwoording roepen van personen,

I.   overwegende dat andere rechtbanken en gerechtshoven, zoals het Internatonale Tribunaal voor het voormalig Joegoslavië en het Internationale Strafhof voor Rwanda, met soortgelijke problemen te kampen hebben en dat andere internationale instanties zoals het Internationaal Strafhof, de Bijzondere Rechtbank voor Libanon en de Buitengewone Kamers van de Rechtbanken van Cambodja in de nabije toekomst waarschijnlijk met soortgelijke problemen zullen worden geconfronteerd wanneer de staten geen krachtiger inspanningen ondernemen om de internationale rechtspraak kracht bij te zetten,

J.   overwegende dat de internationale rechtbanken en gerechtshoven alle een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van vrede en gerechtigheid in hun respectieve regio's en dat elk van hen vastbesloten is een blijvende nalatenschap achter te laten en bij te dragen tot de verdere ontwikkeling van de rechtstaat in de regio's waar de misdaden werden gepleegd,

1.   verwelkomt de vooruitgang die de internationale rechtbanken en gerechtshoven geboekt hebben bij het voor de rechter brengen van personen die verantwoordelijk zijn voor de gepleegde gruweldaden en is van mening dat deze processen een duidelijke boodschap sturen aan leiders over de gehele wereld en aan andere oorlogsmisdadigers en hen ervan helpen overtuigen dat gruwelijke schendingen van de mensenrechten niet langer meer ongestraft zullen blijven;

2.   doet een beroep op de Raad en de lidstaten om tezamen met de BRSL een oplossing te vinden, die ervoor zorgt dat veroordeelde personen hun straf ook daadwerkelijk zullen uitzitten, want zonder een dergelijke oplossing zullen de inspanningen van de BRSL en de geloofwaardigheid van de internationale gemeenschap − en ook die van de EU − ernstig worden aangetast;

3.   doet een beroep op alle lidstaten om hun bijdragen op te voeren aan het werk van de internationale rechtbanken en gerechtshoven in hun streven om duurzame oplossingen te vinden voor de tenuitvoerlegging van vonnissen, ofwel door rechtstreeks overeenkomsten te sluiten met voornoemde instanties voor de tenuitvoerlegging van vonnissen binnen hun eigen jurisdictie, ofwel door het hen verlenen van bijstand bij het vinden van alternatieve oplossingen om ervoor zorgen dat de vonnissen in de regio zelf ten uitvoer kunnen worden gelegd;

4.   doet een beroep op de lidstaten en op andere internationale instellingen om verdere financiële bijstand te verlenen aan de BRSL teneinde het mogelijk te maken dat door de BRSL veroordeelde personen hun straffen zullen uitzitten in landen die de capaciteit hebben om de vonnissen overeenkomstig internationale normen uit te voeren, maar die onvoldoende financiële middelen hebben om zulks te doen;

5.   is van oordeel dat een in gebreke blijven bij het verlenen van deze steun ernstige risico's zou vormen voor het werk van de internationale rechtbanken en gerechtshoven, die dan niet in staat zouden zijn om te garanderen dat de veroordeelde personen hun straf inderdaad zullen uitzitten;

6.   verzoekt om een alomvattende studie ter evaluatie van het werk dat door de internationale strafgerechten is verricht, waarin lessen kunnen worden getrokken uit dit werk en aanbevelingen kunnen worden gedaan met het oog op een verbetering van het functioneren en de financiering ervan;

7.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten van de EU, de Bijzondere Rechtbank voor Sierra Leone, het Internationaal Strafhof, het Internationaal Tribunaal voor het voormalig Joegoslavië, het Internationaal Strafhof voor Rwanda, de Buitengewone Kamers van de Rechtbanken van Cambodja, het Bijzondere Gerechtshof voor Libanon, de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, de lidstaten van de Afrikaanse Unie en de covoorzitters van de Parlementaire Vergadering ACS-EU.

(1) PB C 187 E van 24.7.2008, blz. 242.

Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over de humanitaire situatie van de bewoners van kamp Ashraf

P6_TA(2009)0311 RC-B6-0248/2009

Het Europees Parlement,

–   gezien de Verdragen van Genève en met name artikel 27 van het Vierde Verdrag van Genève betreffende de bescherming van burgers in oorlogstijd,

–   gezien het Verdrag van Genève van 1951 betreffende de status van vluchtelingen en het bijbehorende protocol van 1967,

–   gezien de in november 2008 door de regeringen van de VS en Irak ondertekende overeenkomst inzake de status van de strijdkrachten,

–   onder verwijzing naar zijn resolutie van 12 juli 2007 over de humanitaire situatie van Iraakse vluchtelingen(1) en zijn resolutie van 4 september 2008 over executies in Iran(2), waarin onder meer wordt verwezen naar de juridische status van "beschermde personen" van de bewoners van kamp Ashraf overeenkomstig het vierde Verdrag van Genève,

–   gelet op artikel 115, lid 5, van zijn Reglement,

A.   overwegende dat kamp Ashraf in de loop van de jaren '80 is opgericht voor leden van de Iraanse oppositiegroep Organisatie van de Iraanse Volksmujahedin (PMOI),

B.   overwegende dat de VS-strijdkrachten in Irak in 2003 de bewoners van kamp Ashraf hebben ontwapend en hun bescherming hebben geboden, aangezien ze hun status van "beschermde personen" was verleend overeenkomstig het Verdrag van Genève,

C.   overwegende dat de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN er in een brief van 15 oktober 2008 bij de Iraakse regering op heeft aangedrongen om de bewoners van kamp Ashraf te beschermen tegen gedwongen deportatie, uitzetting of repatriëring in strijd met het beginsel van "non-refoulement", en om geen acties te ondernemen die hun leven of veiligheid zouden kunnen bedreigen,

D.   overwegende dat, in overeenstemming met de door de VS en Irak ondertekende overeenkomst inzake de status van de strijdkrachten, kamp Ashraf sinds 1 januari 2009 opnieuw onder controle van de Iraakse veiligheidsdiensten valt,

E.   overwegende dat de Iraakse nationale veiligheidsadviseur recentelijk verklaringen zou hebben afgelegd dat de autoriteiten voornemens zijn om de voortdurende aanwezigheid van de bewoners van kamp Ashraf geleidelijk aan "ondraaglijk" te maken, en overwegende dat hij eveneens verwezen zou hebben naar hun uitwijzing/uitlevering en/of gedwongen verplaatsing binnen Irak,

1.   dringt er bij de Iraakse premier op aan om ervoor te zorgen dat de Iraakse autoriteiten geen actie ondernemen waardoor de mensenrechten van de bewoners van kamp Ashraf worden geschonden en om te verduidelijken wat de regering met hen van plan is; roept de Iraakse autoriteiten op de levens en de fysieke en morele integriteit van de bewoners van kamp Ashraf te beschermen en hen te behandelen in overeenstemming met de verplichtingen die zijn vastgelegd in de verdragen van Genève, en met name om hen niet gedwongen te verplaatsen, te deporteren, uit te wijzen of te repatriëren, in strijd met het beginsel van "non-refoulement";

2.   is, met inachtneming van de individuele wensen van alle inwoners van kamp Ashraf met betrekking tot hun toekomst, van mening dat er een risico bestaat dat de mensenrechten van de bewoners van kamp Ashraf en andere Iraanse burgers die momenteel in Irak verblijven en die Iran hebben verlaten om politieke redenen, ernstig kunnen worden geschonden indien zij onvrijwillig naar Iran moeten terugkeren, en staat erop dat niemand mag worden teruggestuurd, noch rechtstreeks, noch via een derde land, naar een situatie waarin zij het risico lopen op marteling of andere ernstige schendingen van de mensenrechten;

3.   roept de Iraakse regering op haar blokkade van het kamp op te heffen, de juridische status van "beschermde personen" overeenkomstig de Verdragen van Genève van de bewoners van kamp Ashraf te eerbiedigen en zich te onthouden van alle maatregelen die hun leven of veiligheid in gevaar zouden kunnen brengen, namelijk door hun volledige toegang te bieden tot voedsel, water, medische verzorging en bevoorrading, brandstof, familieleden en internationale humanitaire organisaties;

4.   roept de Raad, de Commissie en de lidstaten, samen met de regeringen van Irak en de VS, de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN en het Internationale Comité van het Rode Kruis, op samen te werken om een bevredigende juridische status op lange termijn te vinden voor de bewoners van kamp Ashraf;

5.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten, de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, het Internationale Comité van het Rode Kruis, de regering van de Verenigde Staten van Amerika en de regering en het parlement van Irak.

(1) PB C 175 E van 10.7.2008, blz. 609. (2) Aangenomen teksten, P6_TA(2008)0412.

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over het voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting door de Europese Gemeenschap van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap (COM(2008)0530 – C6-0116/2009 – 2008/0170(CNS))

P6_TA(2009)0312 A6-0229/2009

(Raadplegingsprocedure)

Het Europees Parlement,

–   gezien het voorstel voor een besluit van de Raad (COM(2008)0530),

–   gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap ("het Verdrag"), dat op 13 december 2006 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is aangenomen,

–   gelet op artikel 13, lid 1, en artikel 300, lid 2, eerste alinea, van het EG­Verdrag,

–   gelet op artikel 300, lid 3, eerste alinea, van het EG­Verdrag, op grond waarvan het Parlement door de Raad is geraadpleegd (C6-0116/2009),

–   gelet op artikel 51 en artikel 83, lid 7, van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken en het advies van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A6-0229/2009),

1.   hecht zijn goedkeuring aan de sluiting van het Verdrag;

2.   verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over het voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting door de Europese Gemeenschap van het facultatieve protocol bij het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap (COM(2008)0530 – C6-0117/2009 – 2008/0171(CNS))

P6_TA(2009)0313 A6-0230/2009

(Raadplegingsprocedure)

Het Europees Parlement,

–   gezien het voorstel voor een besluit van de Raad (COM(2008)0530),

–   gezien het facultatief protocol bij het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap ("het facultatief protocol"), dat op 13 december 2006 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is aangenomen,

–   gelet op artikel 13, lid 1, en artikel 300, lid 2, eerste alinea, van het EG­Verdrag,

–   gelet op artikel 300, lid 3, eerste alinea, van het EG­Verdrag, op grond waarvan het Parlement door de Raad is geraadpleegd (C6-0117/2009),

–   gelet op artikel 51 en artikel 83, lid 7, van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken en het advies van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A6-0230/2009),

1.   hecht zijn goedkeuring aan de sluiting van het facultatief protocol;

2.   vraagt de lidstaten en de Commissie dat zij om de drie jaar verslag uitbrengen aan de Raad en het Parlement over de stand van de uitvoering van het facultatief protocol overeenkomstig hun respectieve bevoegdheidsterreinen;

3.   verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

Aanbeveling van het Europees Parlement aan de Raad van 24 april 2009 betreffende het vraagstuk van het opstellen van profielen, met name op basis van etnische afstamming en ras, in het kader van de bestrijding van terrorisme, rechtshandhaving, immigratie, douane- en grenscontrole (2008/2020(INI))

P6_TA(2009)0314 A6-0222/2009

Het Europees Parlement,

–   gezien de ontwerpaanbeveling aan de Raad, ingediend door Sarah Ludford namens de ALDE-fractie, betreffende het vraagstuk van het opstellen van profielen, met name op basis van etnische afstamming en ras, in het kader van de bestrijding van terrorisme, rechtshandhaving, immigratie, douane- en grenscontrole (B6-0483/2007),

–   gezien de internationale, Europese en nationale instrumenten inzake de mensenrechten, met name het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (ICCPR), het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), het Verdrag betreffende de Europese Unie, het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (EG-Verdrag), het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (het Handvest) en de grondwetten van de lidstaten, alsmede de hierin aan het individu verleende rechten en waarborgen op het gebied van de persoonlijke levenssfeer, gegevensbescherming, non-discriminatie en vrij verkeer,

–   gezien de maatregelen inzake gegevensbescherming van de Raad van Europa, te weten artikel 8 van het EVRM, Verdrag nr. 108 van de Raad van Europa inzake de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens, de aanbevelingen van het Comité van Ministers van de Raad van Europa aan de lidstaten, te weten R(87)15 tot regeling van het gebruik van persoonsgegevens op politieel gebied(1), R(97)18 inzake de bescherming van voor statistische doeleinden verzamelde en verwerkte persoonsgegevens(2), en R(2001)10 inzake de Europese code voor politie-ethiek(3),

–   gezien de voorschriften inzake gegevensbescherming van de EU, te weten de artikelen 7 en 8 van het Handvest, Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens(4) en Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad van 27 november 2008 over de bescherming van persoonsgegevens die worden verwerkt in het kader van de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken(5),

–   gezien de maatregelen tegen rassendiscriminatie, te weten het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie, artikel 14 van en Protocol 12 bij het EVRM, artikel 13 van het EG-Verdrag en Richtlijn 2000/43/EG van 29 juni 2000 houdende toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen ongeacht ras of etnische afstamming(6),

–   gezien de instrumenten van de EU op het gebied van de veiligheid en de bestrijding van het terrorisme, met inbegrip van de politiële en justitiële samenwerking en de uitwisseling van informatie en inlichtingen tussen lidstaten, zoals Besluit 2005/671/JBZ van de Raad van 20 september 2005 betreffende informatie-uitwisseling en samenwerking in verband met strafbare feiten van terroristische aard(7), Kaderbesluit 2006/960/JBZ van de Raad van 18 december 2006 betreffende de vereenvoudiging van de uitwisseling van informatie en inlichtingen tussen de rechtshandhavingsautoriteiten van de lidstaten van de Europese Unie(8), Besluit 2008/615/JBZ van de Raad van 23 juni 2008 inzake de intensivering van de grensoverschrijdende samenwerking, in het bijzonder ter bestrijding van terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit(9) en Besluit 2008/616/JBZ van 23 juni 2008 betreffende de uitvoering van Besluit 2008/615/JBZ(10),

–   gezien de bestaande en geplande databanken van de EU, zoals het Schengeninformatiesysteem, Eurodac en het visuminformatiesysteem, maatregelen inzake het verzamelen van biometrische gegevens, zoals die voor verblijfsvergunningen en paspoorten, en de mededeling van de Commissie van 30 november 2006 "Over de versterking van het beheer van de zuidelijke maritieme grenzen van de Europese Unie" betreffende het oprichten van een permanent netwerk van kustpatrouilles voor de zuidelijke maritieme buitengrenzen (COM(2006)0733), alsmede voorgestelde toezichtsprojecten zoals Eurosur (Europees toezichtssysteem voor de grenzen),

–   gezien het voorstel om "e-grenzen" in het leven te roepen, zoals vermeld in de mededeling van de Commissie van 13 februari 2008 getiteld "De voorbereiding van de volgende stappen in het grensbeheer in de Europese Unie", waarin geïntegreerd grensbeheer wordt voorgesteld middels de invoering van automatische grenscontroles, met inbegrip van een programma voor geregistreerde reizigers en een inreis-/uitreissysteem (COM(2008)0069),

–   gezien de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika inzake de verwerking en overdracht van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) door luchtvaartmaatschappijen aan het ministerie van Binnenlandse Veiligheid van de Verenigde Staten (PNR-overeenkomst 2007)(11), het voorstel voor een kaderbesluit van de Raad over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor wetshandhavingsdoeleinden (COM(2007)0654), alsmede de adviezen over dat voorstel van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten, de Europese toezichthouder voor gegevensbescherming, de Groep artikel 29 en de Groep politie en justitie,

–   gezien de desbetreffende nationale jurisprudentie, zoals de uitspraak van de Duitse constitutionele rechter (Bundesverfassungsgericht)over polizeiliche präventive Rasterfahndung (preventieve registervergelijking door de politie)(12), het oordeel van het Britse Hogerhuis over de Tsjechische Roma(13) en de jurisprudentie van het Europees Hof voor de rechten van de mens (EHRM), met name in de zaken Timishev tegen Rusland(14), Nachova e.a. tegen Bulgarije(15), D.H. e.a. tegen de Tsjechische Republiek(16), en S. en Marper tegen het Verenigd Koninkrijk(17), alsmede de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen, met name in de zaak Huber tegen Duitsland(18),

–   gezien het rapport over de bevordering van de naleving en de bescherming van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden in de strijd tegen het terrorisme(19) van Marin Scheinin, speciaal rapporteur van de VN, het document "Protecting the Right to Privacy in the Fight against Terrorism"(20) van Thomas Hammarberg, commissaris voor de mensenrechten van de Raad van Europa, de algemene beleidsaanbevelingen nr. 8 inzake het bestrijden van racisme in de strijd tegen terrorisme(21) en nr. 11 over het bestrijden van racisme en rassendiscriminatie in het politiewerk(22) van de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie (ECRI) van de Raad van Europa en het rapport over "Ethnic Profiling" van het EU-Netwerk van onafhankelijke deskundigen inzake de grondrechten(23),

–   gelet op artikel 114, lid 3, en artikel 94 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en het advies van de Commissie buitenlandse zaken (A6-0222/2009),

Het opstellen van profielen en datamining

A.   overwegende dat de lidstaten steeds vaker overgaan op nieuwe technologieën, met gebruikmaking van programma's en systemen voor het verwerven, gebruiken, opslaan of uitwisselen van informatie over afzonderlijke personen, bij wijze van terrorismebestrijding of om het hoofd te bieden aan andere bedreigingen op het gebied van de bestrijding van criminaliteit,

B.   overwegende dat er op Europees niveau een duidelijke definitie moet komen van het opstellen van profielen, waarbij rekening wordt gehouden met het concrete doel dat wordt nagestreefd; overwegende dat het opstellen van profielen een onderzoekstechniek is die mogelijk wordt gemaakt door de nieuwe technologieën en veel wordt gebruikt in de commerciële sector, maar die ook steeds meer wordt gebruikt als instrument voor rechtshandhaving, vooral bij het opsporen en voorkomen van misdaden, maar ook bij grenscontroles,

C.   overwegende dat de praktijk van het opstellen van profielen, dat vaak gebeurt via geautomatiseerde "mining" van gegevens in computers, onder de loep moet worden genomen en onderwerp van politieke debatten moet zijn, aangezien het aanvechtbaar afwijkt van de algemene regel dat besluiten inzake rechtshandhaving gebaseerd moeten zijn op het persoonlijk gedrag van het individu; overwegende dat het opstellen van profielen een onderzoekstechniek is waarbij uit diverse bronnen informatie over personen wordt ingewonnen die onder andere hun etnische afstamming, ras, nationaliteit en godsdienst kan betreffen, op basis waarvan wordt getracht die personen te identificeren en wellicht aan verbodsmaatregelen te onderwerpen, die van misdaden of terroristische activiteiten verdacht worden, een techniek die kan worden gedefinieerd als:

D.   overwegende dat het opstellen van etnische profielen, dat berust op een specifieke raciale of etnische basis en derhalve ernstige bezorgdheid doet rijzen over de strijdigheid met regels inzake non-discriminatie, kan worden gedefinieerd als:

E.   overwegende dat het opstellen van profielen, via datamining of praktijken van de politie en andere instanties, steeds meer wordt ingezet als instrument bij rechtshandhaving en grenscontroles, en dat niet genoeg aandacht wordt besteed aan de evaluatie van de doelmatigheid ervan en aan de ontwikkeling en toepassing van juridische waarborgen voor de naleving van de rechten inzake privacy en het voorkomen van discriminatie,

F.   overwegende dat profielen:

G.   overwegende dat datamining en het opstellen van profielen de grenzen doen vervagen tussen toelaatbare gerichte controle en problematische grootschalige observatie waarbij gegevens eerder worden verzameld omdat zij nuttig zijn dan dat dit gebeurt met het oog op vooraf bepaalde doelstellingen, zodat er mogelijk sprake is van onwettige inmenging in de persoonlijke levenssfeer,

H.   overwegende dat ongerechtvaardigde reisbeperkingen en indringende controlemethoden negatieve gevolgen kunnen hebben voor de essentiële economische, wetenschappelijke, culturele en sociale uitwisseling met derde landen; overwegende derhalve hoe belangrijk het is dat het risico dat bepaalde groepen, gemeenschappen of nationaliteiten worden onderworpen aan objectief niet te rechtvaardigen discriminerende praktijken of maatregelen, tot een minimum wordt beperkt,

I.   overwegende dat het gevaar bestaat dat onschuldige mensen worden blootgesteld aan willekeurige aanhoudingen, ondervragingen, reisbeperkingen, observatie of veiligheidsalarmen, omdat een ambtenaar informatie aan hun profiel heeft toegevoegd, en overwegende dat, als deze informatie niet direct wordt verwijderd, dit door uitwisseling van persoonsgegevens en wederzijdse erkenning van besluiten kan leiden tot visumweigeringen, weigering van toestemming om te reizen of aan de grens te worden toegelaten, plaatsing op "watch lists", opneming in databanken, een verbod op werken of bankieren, arrestatie of vrijheidsontneming of ontzegging van andere rechten, waarbij wellicht in geen enkel geval beroep mogelijk is,

Wettelijke verplichtingen

J.   overwegende dat bij rechtshandhaving altijd de grondrechten moeten worden gerespecteerd, met inbegrip van de rechten op een privé- en gezinsleven, de bescherming van persoonsgegevens en non-discriminatie; overwegende dat, hoewel nauwe internationale samenwerking onontbeerlijk is in de strijd tegen terrorisme en zware misdaad, deze samenwerking moet stroken met de internationale wetgeving alsmede met de Europese normen en waarden inzake gelijke behandeling en behoorlijke rechtsbescherming, niet in het minst opdat de Europese Unie haar geloofwaardigheid als verdedigster van de mensenrechten binnen haar eigen grenzen en op internationaal niveau niet ondermijnt,

K.   overwegende dat de EU moet voorkomen dat bij onderzoek benaderingen worden gehanteerd, die onnodig schade kunnen toebrengen aan de diplomatieke betrekkingen, die dergelijke internationale samenwerking kunnen belemmeren of die haar imago in de wereld en haar geloofwaardigheid als voorvechtster van het internationale recht kunnen aantasten; overwegende dat de Europese normen inzake gelijke behandeling, non-discriminatie en rechtsbescherming hun voorbeeldfunctie moeten behouden,

L.   overwegende dat zowel het opstellen van beschrijvende als voorspellende profielen legitieme onderzoeksmiddelen kunnen zijn, wanneer zij zijn gebaseerd op specifieke, betrouwbare en tijdig beschikbare informatie en niet op ongeverifieerde veralgemeningen op basis van stereotypen, en wanneer de op basis van dergelijke profielen genomen maatregelen de wettelijke toets van noodzaak en evenredigheid doorstaan; overwegende dat er echter bij ontstentenis van adequate wettelijke beperkingen en waarborgen ten aanzien van het gebruik van data over etnische afstamming, ras, godsdienst, nationaliteit en politieke banden een groot risico bestaat dat het opstellen van profielen wellicht leidt tot discriminerende praktijken,

M.   overwegende dat in de Europese code voor politie-ethiek als leidraad staat vermeld dat "politieonderzoek ten minste gebaseerd dient te zijn op een redelijk vermoeden van een daadwerkelijk of mogelijk vergrijp of misdrijf", en overwegende dat wordt gesteld dat de mensenrechten waarschijnlijk zullen worden geschonden(29), hetgeen een bedreiging vormt voor de individuen en de samenleving als zodanig, indien een dergelijk redelijk vermoeden ontbreekt, wanneer het opstellen van profielen op stereotypen en vooroordelen gebaseerd is,

N.   overwegende dat het opstellen van "voorspellende profielen" met gebruikmaking van brede profielen waarbij kruislings verbanden tussen databanken worden gelegd en wordt uitgegaan van ongeverifieerde veralgemeningen of gedragspatronen die worden geacht te wijzen op het plegen van een toekomstige of nog niet-ontdekte misdaad of terroristische handeling, ernstige bezorgdheid doet rijzen ten aanzien van de privacy en een inbreuk kan vormen op de rechten inzake de persoonlijke levenssfeer uit hoofde van artikel 8 van het EVRM en artikel 7 van het Handvest(30),

O.   overwegende dat uit de jurisprudentie van het Europees Hof voor de rechten van de mens (EHRM) blijkt dat afwijkingen van artikel 8, lid 2, van het EVRM slechts zijn toegestaan als zij bij wet voorzien zijn en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn(31), zoals bevestigd in zijn recente, bovengenoemde arrest in de zaak S. en Marper tegen het Verenigd Koninkrijk, waarin onder andere wordt geconcludeerd dat "de algemene en niet-selectieve aard van de bevoegdheden tot het opslaan van vingerafdrukken, celmonsters en DNA-profielen van personen die van misdrijven worden verdacht maar er niet voor zijn veroordeeld", in strijd is met artikel 8 van het EVRM,

P.   overwegende dat het bovengenoemde oordeel van het Europees Hof voor de rechten van de mens in de zaak S. en Marper tegen het Verenigd Koninkrijk dat er een "risico van stigmatisering" bestaat doordat in de Britse DNA-databank personen die niet voor een misdrijf zijn veroordeeld, op dezelfde wijze worden behandeld als veroordeelde criminelen, eveneens vragen moet oproepen over het legale karakter van het opstellen van profielen op basis van de verwerking van persoonsgegevens van personen die door de rechtbanken niet schuldig zijn bevonden(32),

Q.   overwegende dat het Rasterfahndung-programma (programma voor registervergelijking) in het kader waarvan Duitse politieautoriteiten persoonsgegevens uit openbare en particuliere databanken verzamelden van mannen tussen de 18 en 40 jaar, die studenten zijn of waren en van wie werd aangenomen dat zij moslim zijn, in een (vruchteloze) poging om verdachten van terrorisme op te sporen, door de Duitse constitutionele rechter in strijd met de Grondwet werd geacht in zijn bovengenoemde uitspraak, waarin werd geoordeeld dat datamining een illegale inmenging is in de persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer die niet kan worden gerechtvaardigd als een reactie op een algehele dreiging die sinds de terroristische aanvallen van 11 september 2001 voortduurt, en dat daarentegen moet worden aangetoond dat er een "concreet gevaar" bestaat, zoals het voorbereiden of begaan van terroristische aanvallen,

Doeltreffendheid

R.   overwegende dat er in diverse Amerikaanse studies twijfel is gerezen over het nut van datamining en het opstellen van profielen, waaronder:

de geautomatiseerde identificatie van terroristen via datamining ... is noch haalbaar als doelstelling noch wenselijk vanuit het oogpunt van het streven naar technologie-ontwikkeling(34)

S.   overwegende dat de doeltreffendheid van datamining wordt uitgehold door het "naald-in-een-hooiberg"-probleem waarmee analisten worden geconfronteerd, die de grote hoeveelheid beschikbare data moeten filteren; overwegende dat de omvang van "digitale sporen" die door ordelievende burgers worden achtergelaten, zelfs groter is dan die van misdadigers en terroristen, die aanzienlijke inspanningen doen om hun identiteit te verbergen; overwegende dat er significante percentages "ten onrechte positieve resultaten" zijn waardoor niet alleen volkomen onschuldige personen worden verdacht, hetgeen resulteert in een potentiële inbreuk op de persoonlijke levenssfeer, maar tegelijkertijd echte verdachten onopgespoord blijven,

T.   overwegende dat het tegenovergestelde probleem erin bestaat dat daders die niet in het profiel passen, niet worden geïdentificeerd, zoals de leider van de bomaanslagen van 7 juli 2005 in Londen die "door de inlichtingendiensten was gesignaliseerd als een bondgenoot van andere mannen die werden verdacht van betrokkenheid bij een terroristisch complot om bommen te leggen, maar niet werd vervolgd omdat hij niet genoeg scoorde op het profiel van terreurverdachten dat vóór juli 2005 was opgesteld"(35),

U.   overwegende dat het opstellen van profielen waarmee de goede gemeenschapsbetrekkingen worden verstoord en bepaalde gemeenschappen worden ontmoedigd om met rechtshandhavingsinstanties samen te werken, contraproductief zou zijn, omdat aldus het verzamelen van inlichtingen en het doeltreffend optreden tegen misdaad en terrorisme zouden worden belemmerd(36),

V.   overwegende dat het efficiënt verzamelen van informatie over bepaalde verdachten en het natrekken van bepaalde aanwijzingen de beste benadering vormen om terrorisme op te sporen en te voorkomen, en overwegende dat, ter aanvulling hierop, steekproeven en willekeurige controles die iedereen gelijkelijk treffen en onmogelijk door terroristen kunnen worden ontlopen, wellicht doelmatiger zijn dan het opstellen van profielen in het kader van inspanningen op het gebied van de preventieve bestrijding van het terrorisme(37),

Het opstellen van etnische profielen

W.   overwegende dat het gebruik maken van etnische kenmerken, nationale herkomst of godsdienst als factoren in het kader van het onderzoek met het oog op de rechtshandhaving niet uitgesloten is, mits een dergelijk gebruik strookt met de normen inzake non-discriminatie, met inbegrip van artikel 14 van het EVRM, en het de toets doorstaat van doeltreffendheid, noodzaak en evenredigheid waaruit blijkt dat het gaat om een legitiem verschil in behandeling en niet om discriminatie,

X.   overwegende dat het opstellen van profielen op basis van stereotiepe veronderstellingen vijandige en xenofobe gevoelens bij de bevolking kan aanwakkeren jegens personen van een bepaalde etnische, nationale of religieuze achtergrond(38),

Y.   overwegende dat in de jurisprudentie van het Europees Hof voor de rechten van de mens wordt gesteld, dat wanneer ras de enige basis voor maatregelen inzake rechtshandhaving is, dit neerkomt op verboden discriminatie(39); overwegende dat in de praktijk niet altijd duidelijk is of ras of etnische afkomst de enige of doorslaggevende basis voor dergelijke maatregelen is en dat vaak pas na een analyse van de patronen van de rechtshandhaving duidelijk wordt dat aan deze factoren een doorslaggevend gewicht is toegekend,

Z.   overwegende dat, hoewel er geen internationale of Europese regel bestaat die het opstellen van etnische profielen uitdrukkelijk verbiedt, de jurisprudentie van het Europees Hof voor de rechten van de mens wel op deze conclusie lijkt te duiden, en dat zowel het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie en de Europese Commissie tegen racisme en intolerantie duidelijk hebben gemaakt dat dergelijke praktijken een schending inhouden van het verbod op discriminatie(40),

AA.   overwegende dat in het actieprogramma, dat werd goedgekeurd tijdens de Wereldconferentie tegen racisme in 2000, de staten ertoe werden opgeroepen "doeltreffende maatregelen uit te werken, uit te voeren en op te leggen om een einde te maken aan het opstellen van rassenprofielen"(41); overwegende dat de Europese Commissie tegen racisme en intolerantie in haar bovengenoemde aanbeveling nr. 8 over het bestrijden van racisme in de strijd tegen terrorisme de regeringen heeft verzocht ervoor te zorgen dat wetgeving en regelgeving of de tenuitvoerlegging hiervan op het stuk van rechtshandhaving niet leiden tot discriminatie; overwegende dat het EU-Netwerk van onafhankelijke deskundigen inzake de grondrechten van oordeel is dat terroristenprofielen op basis van kenmerken zoals nationaliteit, leeftijd of geboorteplaats "een ernstig risico van discriminatie in zich bergen"(42),

AB.   overwegende dat een allesomvattende evaluatie nodig is van de onderzoekspraktijken en gegevensverwerkingssystemen in de EU en de lidstaten die de basis voor technieken voor het opstellen van profielen gebruiken of leveren, teneinde te waarborgen dat de nationale, Europese en internationale wettelijke verplichtingen terzake volledig worden nagekomen en om ongerechtvaardigde discriminerende en in op de persoonlijke levenssfeer ingrijpende gevolgen,

AC.   overwegende dat op dergelijke operaties de volgende richtsnoeren moeten worden toegepast en dat een combinatie van al deze beschermingsmaatregelen nodig is om voor een volledige en doeltreffende bescherming te zorgen,

1.   beveelt de Raad het volgende aan:

2.   verzoekt zijn Voorzitter deze aanbeveling te doen toekomen aan de Raad en, ter informatie, aan de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

(1) Goedgekeurd door het Comité van Ministers op 17 september 1987 tijdens de 410de bijeenkomst van de afgevaardigden van de ministers. (2) Goedgekeurd door het Comité van Ministers op 30 september 1997 tijdens de 602de bijeenkomst van de afgevaardigden van de ministers. (3) Goedgekeurd door het Comité van Ministers op 19 september 2001 tijdens de 765ste bijeenkomst van de afgevaardigden van de ministers. (4) PB L 281 van 23.11.1995, blz. 31. (5) PB L 350 van 30.12.2008, blz. 60. (6) PB L 180 van 19.7.2000, blz. 22. (7) PB L 253 van 29.9.2005, blz. 22. (8) PB L 386 van 29.12.2006, blz. 89. (9) PB L 210, van 6.8.2008, blz. 1. (10) PB L 210 van 6.8.2008, blz. 12. (11) PB L 204 van 4.8.2007, blz. 18. (12) Arrest van de Duitse constitutionele rechter, BVerfG, 1 BvR 518/02 van 4 april 2006, paragraaf nr. (1-184). (13) Hogerhuis, 9 december 2004, R v. Immigration Office at Prague Airport and another (Respondents) ex parte European Roma Rights Centre and other (Appellants) [2004], UKHL 55, paragraaf 101. (14) Timishev tegen Rusland, 13 december 2005, nrs. 55762/00 en 55974/00, ECHR 2005-XII. (15) Nachova e.a. tegen Bulgarije [GC], 26 februari 2004, nrs. 43577/98 en 43579/98, ECHR 2005-VII. (16) D.H. e.a. tegen de Tsjechische Republiek, 13 november 2007, nr. 57325/00. (17) S. en Marper tegen het Verenigd Koninkrijk, 4 december 2008, nrs. 30562/04 en 30566/04. (18) Arrest van 16 december 2008 - Zaak C-524/06, nog niet gepubliceerd in de Jurisprudentie. (19) VN-document A/HRC/4/26, 29 januari 2007. (20) CommDH/Issue Paper (2008)3, Straatsburg, 17 november 2008. (21) CRI (2004) 26, goedgekeurd op 17 maart 2004. (22) CRI (2007) 39, goedgekeurd op 29 juni 2007. (23) CFR-CDF, Advies 4.2006, beschikbaar op http://ec.europa.eu/justice_home/cfr_cdf/doc/avis/2006_4_en.pdf. (24) Advies van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 28 oktober 2008 over een voorstel voor een kaderbesluit van de Raad over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor wetshandhavingsdoeleinden, paragraaf 35. (25) Rapport van het Hogerhuis: Clarke R, "Profiling: A Hidden Challenge to the Regulation of Data Surveillance", 1993, paragraaf 33, voetnoot 41. (26) De Schutter, Oliver en Ringelheim, Julie (2008), "Ethnic Profiling: A Rising Challenge for European Human Rights Law," Modern Law Review, 71(3):358-384. (27) Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie (ECRI), bovengenoemde algemene beleidsaanbeveling nr. 11, paragraaf 1. (28) Rapport van de Speciaal rapporteur van de VN over de bevordering van de naleving en de bescherming van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden in de strijd tegen het terrorisme, paragraaf 33. (29) Idem. paragraaf 33. Zie tevens het bovengenoemde rapport over "Ethnic Profling" van het EU-Netwerk van de Europese Unie van onafhankelijke deskundigen inzake de grondrechten, blz. 9-13. (30) Advies van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 28 oktober 2008 over het voorstel voor een kaderbesluit van de Raad over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor wetshandhavingsdoeleinden, paragraaf 4. (31) Voor een kort overzicht van de desbetreffende jurisprudentie, zie E. Brouwer, "Towards a European PNR System?", een onderzoek in opdracht van beleidsafdeling C Rechten van de burger en constitutionele zaken, van het Europees Parlement, document PE 410.649, januari 2009, paragraaf 5, blz. 16-17. (32) Arrest van het Europees Hof voor de rechten van de mens in bovengenoemde zaak S. en Marper tegen het Verenigd Koninkrijk, paragraaf 125. (33) Beleidsanalyse nr. 584 van het Cato Institute, 11 december 2006, "Effective Terrorism and the Limited Role of Predictive Data-mining" van Jeff Jonas en Jim Harper. (34) "Protecting Individual Privacy in the Struggle Against Terrorists: A Framework for Program Assessment". Gratis samenvatting beschikbaar op http://www.nap.edu/catalog/12452.html, blz. 4. (35) "Detectives Draw up New Brief in Hunt for Radicals", The Times, 28 december 2005. (36) Verslag van de Speciaal rapporteur van de VN over de bevordering en bescherming van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden in de strijd tegen het terrorisme, paragraaf 62. (37) Idem, paragraaf 61. (38) Idem, paragraaf 40. (39) Zie bovengenoemd arrest van het Europees Hof voor de rechten van de mens in de zaak Timishev tegen Rusland. (40) Advies van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 28 oktober 2008 over een voorstel voor een kaderbesluit van de Raad over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor wetshandhavingsdoeleinden, paragraaf 39. (41) Rapport van de Wereldconferentie tegen racisme, "Racial Discrimination, Xenophobia and Related Intolerance" (A/CONF. 189/12), actieprogramma, paragraaf 72. (42) EU-Netwerk van onafhankelijke deskundigen inzake de grondrechten, "The Balance between Freedom and Security in the Response by the European Union and its Member States to the Terrorist Threats" (2003), blz. 21.

Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen en de strijd tegen fraude − jaarverslag 2007 (2008/2242(INI))

P6_TA(2009)0315 A6-0180/2009

Het Europees Parlement,

–   onder verwijzing naar zijn resoluties over vroegere jaarverslagen van de Commissie en het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF),

–   gezien het verslag van 22 juli 2008 van de Commissie aan het Parlement en de Raad onder de titel "Bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen − Fraudebestrijding − Jaarverslag 2007" (COM(2008)0475) en de bijbehorende bijlagen (SEC(2008)2300 en SEC(2008)2301),

–   gezien het activiteitenverslag 2007 van OLAF(1) en zijn 2de verslag van 19 juni 2008 over de uitvoering van Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad over controles en inspecties van de Europese Commissie ter plaatse om de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraude en andere onregelmatigheden te beschermen, en de richtsnoeren ter vervanging van het OLAF-vademecum,

–   gezien het activiteitenverslag van het toezichtscomité van OLAF over de periode juni 2007 tot mei 2008(2),

–   gezien het jaarverslag van de Europese Rekenkamer over de uitvoering van de begroting in het begrotingsjaar 2007(3),

–   gelet op artikel 276, lid 3, en artikel 280, lid 5, van het EG-Verdrag,

–   gezien Verordening (EG, Euratom) nr. 1995/2006 van 13 december 2006 van de Raad tot wijziging van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 houdende Financieel Reglement voor de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen(4),

–   gelet op artikel 45 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie begrotingscontrole en de adviezen van de Commissie regionale ontwikkeling en de Landbouwcommissie (A6-0180/2009),

Aantal gemelde onregelmatigheden

1.   verheugt zich over de toevoeging van een hoofdstuk betreffende directe uitgaven, maar verwacht nadrukkelijk dat het in toekomstige verslagen nader verbeterd wordt met meer uitgebreide gegevens;

2.   herhaalt zijn vraag om de jaarlijkse verslagen over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen en de overeenkomstige resoluties van het Parlement op de agenda van de Raad te plaatsen, en zijn oproep aan de Raad om vervolgens het Parlement en de Commissie zijn opmerkingen te doen toekomen; spreekt zijn diepe teleurstelling uit, dat de Raad dat nog niet gedaan heeft, ondanks de vraag van het Parlement en het aandringen van de Commissie;

3.   merkt op dat de gemelde onregelmatigheden op het gebied van eigen middelen, landbouwuitgaven, structuurbeleid en directe uitgaven in 2007 in totaal 1 425 miljoen EUR beliepen (tegenover 1 143 miljoen EUR in 2006); de bedragen die de lidstaten de Europese Commissie in 2007 gemeld hebben, zijn als volgt op te splitsen:

4.   verheugt zich over het feit dat sinds zijn verslag van vorig jaar de Commissie de verschilpunten tussen onregelmatigheid en fraude in haar verslag heeft omschreven; de definitie van verdenking van fraude levert de lidstaten echter nog altijd moeilijkheden op;

Algemene overwegingen

5.   verheugt zich over de inspanningen die de lidstaten al geleverd hebben, maar benadrukt nogmaals dat zij voor degelijke financiële controlemechanismen moeten zorgen, en onderstreept het belang van preventieve actie van hun kant die ervoor moet zorgen dat onregelmatigheden vaker ontdekt worden voordat de feitelijke betaling aan de begunstigden plaatsvindt; beklemtoont dat de strijd tegen fraude en corruptie een niet aflatende verantwoordelijkheid van alle lidstaten is, en dat de inspanningen gecoördineerd moeten worden om de situatie echt te kunnen verbeteren;

6.   onderstreept de noodzaak van grotere harmonisatie van de methodes om gegevens te verzamelen en te gebruiken, met het oog op de oprichting van een gestandaardiseerd kader waarmee het risico van fraude als onderdeel van een geïntensiveerde preventiestrategie doeltreffender beoordeeld kan worden;

7.   verwelkomt de nationale beheersverklaringen van sommige lidstaten voor Europese gelden die nationaal worden beheerd; vraagt de overige lidstaten om vergelijkbare initiatieven te ontplooien en roept de Commissie op om alles in het werk te stellen om dergelijke nationale beheersverklaringen in de gehele Europese Unie te introduceren;

Eigen middelen

8.   stelt vast dat het geraamde bedrag dat met onregelmatigheden gemoeid is, met 6% gestegen is; de producten waar onregelmatigheden het meest voorkomen, zijn, evenals in vorige jaren, tv-apparaten en sigaretten;

9.   betreurt de vertraging in de vaststelling van het voorstel voor een verordening betreffende wederzijdse administratieve bijstand ter bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschap tegen fraude en andere onwettige activiteiten (COM(2006)0473), en vraagt de Raad dan ook om de verordening onmiddellijk aan te nemen;

10.   verheugt zich over het feit dat de Commissie in aansluiting op haar mededeling over de noodzaak van een gecoördineerde strategie om de strijd tegen belastingfraude te verbeteren (COM(2006)0254) een mededeling over een gecoördineerde strategie ter verbetering van de strijd tegen btw-fraude aangenomen heeft (COM(2007)0758) en volgt met speciale aandacht zowel het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van de Raad tot wederzijdse bijstand voor invordering van schulden uit belastingen, rechten en andere maatregelen (COM(2009)0028), als het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van de Raad betreffende administratieve samenwerking in belastingszaken (COM(2009)0029);

11.   stelt met nadruk dat er nieuwe politieke impulsen nodig zijn om de samenwerking in de strijd tegen btw-fraude wezenlijk te verbeteren;

12.   betreurt dat OLAF, aangezien het geen inzage in de inhoud van de gegevensuitwisseling tussen de lidstaten heeft volgens Verordening (EG) nr. 1798/2003 van 7 oktober 2003 van de Raad betreffende de administratieve samenwerking op het gebied van de btw(5), geen toegevoegde waarde heeft met betrekking tot de inlichtingen ten behoeve van de btw-fraudebestrijding, de voorkoming van fraude en de ondersteuning van het optreden van de lidstaten tegen fraude; betreurt ook dat OLAF in 2007 geen enkele zaak van btw-fraude behandeld heeft;

13.   herinnert de lidstaten eraan dat ze moeten beseffen dat een aanzienlijk aantal gevallen van btw-fraude een grensoverschrijdend karakter draagt;

14.   betreurt de toename van fraude met betrekking tot de oorsprong van producten, niet alleen met betrekking tot de preferentiële tariefafspraken maar ook met betrekking tot de tariefcontingenten van de GATT;

15.   vraagt de Commissie om een specifieke beoordeling van de potentiële fraudemogelijkheden per product en per land uit te voeren, rekening houdend met de mogelijkheid van systematische, gerichte en eventueel permanente controles in het land van oorsprong en het land van bestemming, en met bijzondere aandacht voor het verschijnsel carrouselfraude;

Landbouwuitgaven

16.   herinnert eraan dat de lidstaten sinds 1 januari 2007 verplicht zijn om de Commissie van onregelmatigheden op de hoogte te brengen waar een bedrag van meer dan 10 000 EUR mee gemoeid is − de drempel die ingevoerd is met Verordening (EG) nr. 1848/2006 van de Commissie van 14 december 2006 betreffende onregelmatigheden in het kader van de financiering van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en terugvordering van bedragen die in dat kader onverschuldigd zijn betaald, alsmede de organisatie van een informatiesysteem op dit gebied(6); merkt op dat het aantal gemelde onregelmatigheden met 53% gedaald is (1 548 gevallen, vergeleken met 3 294 in 2006) en wijst erop dat het betrekkelijk geringe aantal onregelmatigheden door de hogere drempel voor de meldingsplicht te verklaren is;

17.   stelt vast dat het geschatte bedrag dat met de onregelmatigheden was gemoeid, met 44% is gestegen, een verhoging die voor een deel aan gevallen met betekenisvolle financiële weerslag te wijten is die zich in vorige jaren voorgedaan hebben of ontdekt zijn, maar pas in 2007 zijn gemeld; merkt op dat de sectoren waar fraude het meest voorkwam melk en zuivelproducten, groenten en fruit, suiker, plattelandsontwikkeling en rund- en kalfsvlees waren;

18.   wijst erop dat de sectoren melk, groenten en fruit, suiker en plattelandsontwikkeling samen voor ongeveer 77% van het totaalbedrag aan onregelmatigheden verantwoordelijk zijn en dat alleen al plattelandsontwikkeling ongeveer 38% van alle gemelde onregelmatigheden vertegenwoordigt; neemt verder nota van het feit dat het hoogste aandeel van de gemelde onregelmatigheden in de plattelandsontwikkeling de steunmaatregel "bosbouw" betreft, en dat het grootste aantal onregelmatigheden de steunmaatregel "agrarisch natuurbeheer" betreft; vraagt OLAF dan ook om in zijn volgende jaarverslag speciale aandacht aan onregelmatigheden in de plattelandsontwikkeling te schenken;

19.   wijst erop dat de meldingsplicht, en vooral de meldingstermijn, zeer verschillend in acht genomen wordt naar gelang van de lidstaten; betreurt dat in Oostenrijk en Zweden de tijd die tussen ontdekking en melding van onregelmatigheden verloopt, veel langer is dan het gemiddelde (1,2 jaar), namelijk respectievelijk 3,4 en 2,3 jaar;

20.   onderschrijft de stelling van de Europese Rekenkamer in paragraaf 5.20 van zijn hiervoor genoemde jaarverslag, dat het geïntegreerd beheers- en controlesysteem (gbcs) een doeltreffend controlesysteem blijft dat bij degelijke aanwending en invoering van juiste en betrouwbare gegevens het gevaar van onregelmatige uitgaven beperkt, en pleit voor uitbreiding van het systeem tot nieuwe beleidsonderdelen waar het op het ogenblik niet voor in gebruik is; merkt wel op dat er nog meer en betere controles nodig zijn om de afschrikking van fraude verder te versterken;

21.   vraagt van de Commissie een krachtig politiek besluit als de Griekse overheid zich niet aan de termijnen van het actieplan voor de invoering van een nieuw operationeel identificatiesysteem voor landbouwpercelen (lpis) − geografisch informatiesysteem houdt;

22.   herhaalt zijn vraag aan de Commissie om in haar volgend jaarverslag de toezichtsystemen voor landbouwsubsidies op hun doeltreffendheid en doorzichtigheid te toetsen;

Structuurbeleid

23.   verheugt zich over de vereenvoudigde en duidelijker regels van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad(7) en Uitvoeringsverordening (EG) nr. 1828/2006 van de Europese Commissie(8), maar maakt zich ongerust over de opmerking van de Europese Rekenkamer in paragraaf 6.31 van zijn jaarverslag dat de beheer- en toezichtsystemen van de lidstaten, en het toezicht van de hiervoor genoemde Commissie op hun werking maar gedeeltelijk doeltreffend zijn;

24.   erkent dat onregelmatigheden zoals slecht beheer en soms zelfs fraude in het gebruik van EU-middelen in veel lidstaten voorkomen; merkt op dat de lidstaten in 2007 3 832 onregelmatigheden hebben gemeld (een stijging van 19,2% ten opzichte van 2006), waarmee in 2007 een totaalbedrag van ongeveer 828 miljoen EUR was gemoeid (iets minder dan 1,83% van de vastleggingskredieten), dat de verdenkingen van fraude in 2007 ongeveer 12-15% van het totaal aantal gemelde onregelmatigheden vertegenwoordigen, en dat het totaalbedrag aan onregelmatigheden voor het Europees Regionaal Ontwikkelingsfonds ten opzichte van 2006 met 48% gestegen is;

25.   benadrukt het belang van het actieplan dat de Commissie op 19 februari 2008 goedgekeurd heeft om strenger toezicht met gedeelde verantwoordelijkheid op structurele acties te houden en dat het aantal fouten in de subsidie-aanvragen van de lidstaten moet beperken; vertrouwt erop dat het nieuw actieplan de situatie aanzienlijk zal verbeteren, niet op de laatste plaats omdat het de lidstaten hun mogelijkheden om de subsidieerbaarheid van projectuitgaven na te gaan, helpt uitbreiden; stelt vast dat het eerste voortgangsrapport over het actieplan een aantal positieve eerste resultaten te zien geeft;

26.   onderschrijft het standpunt van de Commissie dat er in geval van ernstige onregelmatigheden corrigerende maatregelen genomen worden, waaronder opschorting van betalingen en terugvordering van niet-verschuldigde of onjuiste betalingen; herinnert de Commissie eraan dat ze vier maal per jaar verslag moet uitbrengen over de vorderingen op het gebied van de uitvoering van haar actieplan; vraagt haar niettemin om nog ruimere inspanningen te leveren om de lidstaten onregelmatigheden te helpen voorkomen en de bevoegde nationale en regionale overheden de nodige deskundigheid door te geven;

27.   stelt met genoegen de goede resultaten in bijna alle projecten vast, en vestigt er de aandacht op dat het noodzakelijk is, om de controle en goede uitvoering van de Structuurfondsen niet in het gedrang te brengen, dat er een onderscheid gemaakt wordt tussen:

28.   erkent dat daadwerkelijke aanwending van de Structuurfondsen een aanzienlijke uitdaging is geweest, vooral voor de nieuwe lidstaten, omdat zij aan strenge en vaak complexe vereisten voor het gebruik daarvan moeten voldoen; verheugt zich daarom over de inspanningen die zij hebben geleverd om hun uitvoeringscapaciteit te verbeteren en vraagt ze om hun werkzaamheden uit te breiden zodat zij binnen een aanvaardbare termijn tastbare resultaten kunnen tonen;

29.   vraagt de Commissie om de beheerskosten van de nationale, regionale en lokale overheden van de lidstaten bij de uitvoering van de vaak ingewikkelde en kostenintensieve toezicht- en controlevoorschriften voor co-gefinancierde projecten in aanmerking te nemen;

30.   vraagt daarom zowel de Commissie als de lidstaten om methodisch te werk te gaan bij het verstrekken van advies om onregelmatigheden en administratieve fouten en vergissingen te vermijden;

31.   dringt er bij de Commissie op aan om de beheers- en toezichtprocedures van de programma's van de Structuurfondsen, die tot op zekere hoogte voor de onregelmatigheden van de lidstaten bij de uitvoering van de programma's verantwoordelijk zijn, verder te vereenvoudigen;

32.   stelt met ontzetting vast dat het de lidstaten na een aantal jaren nog altijd aan meldingsdiscipline ontbreekt; vindt het onaanvaardbaar dat zes lidstaten(9) nog altijd geen gebruik van elektronische meldingen maken, 14 zich niet aan de uiterste meldingstermijn houden(10), en enkele lidstaten(11) hun meldingen van onregelmatigheden niet per rubriek doorgeven; drukt de Europese Commissie op het hart om doeltreffende oplossingen te vinden, naast inbreukprocedures, om dit te verhelpen, en vraagt haar om de invoering van een doeltreffend stelsel van financiële sancties serieus te overwegen, dat in de toekomstige verordeningen geïntegreerd moet worden, en er stelselmatig gebruik van te maken;

33.   benadrukt dat de classificatie van de onregelmatigheden (die aangeeft of er al dan niet aanleiding bestaat om fraude te vermoeden) een onderdeel van de meldingen van de lidstaten is dat verbetering vergt, aangezien verschillende lidstaten nog altijd elke vorm van classificatie schuldig blijven en andere slechts voor een klein deel van de onregelmatigheden die zij melden, een classificatie hebben kunnen overleggen;

34.   dringt er bij de lidstaten die nog steeds geen gebruik maken van de elektronische modules AFIS/ECR voor elektronische melding, op aan om er snel toe over te gaan en zodoende vóór eind 2009 de kwaliteit van hun gegevens en de stiptheid van hun meldingen te verbeteren; neemt kennis van het feit dat de Commissie aan een nieuw meldingsysteem met gebruikmaking van het internet werkt, het beheersysteem voor onregelmatigheden (IMS: Irregularity management system), dat vanaf de zomer van dit jaar (2009) in werking moet treden en vermoedelijk voor een betere meldingsdiscipline zal zorgen;

35.   meent dat er meer inspanningen geleverd moeten worden om de melding van onregelmatigheden beter te harmoniseren, vooral met betrekking tot het Cohesiefonds;

36.   betreurt dat de databank op de website van de Commissie onvolledig is, hoewel de gegevens van alle begunstigden van het EU-cohesiebeleid volgens de uitvoeringsregels van de Structuurfondsen 2007-2013 door de beheervoerende overheden bekendgemaakt moeten worden (Verordening (EG) nr. 1828/2006 van de Commissie); vraagt de Commissie dan ook om met de lidstaten samen te werken om de gegevens sneller naar de databank te laten toestromen, die daarmee efficiënter en transparanter kan functioneren; dringt bovendien bij de lidstaten en de Commissie op volledige en tijdige naleving van de transparantieverplichting vóór juni 2009 aan − de uiterste termijn als bepaald in de resolutie van 19 februari 2008 van het Parlement over transparantie in financiële zaken(12);

37.   ondersteunt naar aanleiding van de voorgestelde herziening van Verordening (EG) nr. 1073/1999 van 25 mei 1999 van het Europees Parlement en de Raad betreffende onderzoeken door het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF)(13), het verzoek aan de lidstaten om OLAF systematisch op de hoogte te brengen van de vooruitgang in de zaken die daaraan zijn doorgegeven, en wijst erop dat dat de discipline in het bekend maken van de uitspraken van nationale rechtbanken over frauduleus gebruik van de Structuurfondsen kan verbeteren;

Pre-toetredingssteun

38.   vestigt er de aandacht op dat het aantal onregelmatigheden weliswaar gedaald is, maar dat de financiële weerslag daarvan met een factor 2,2 is toegenomen, en de verdenking van fraude met een factor 3, hoofdzakelijk aan uitgaven voor niet subsidieerbare verrichtingen te wijten;

39.   merkt op dat de Commissie een reeks gedetailleerde, grondige verslagen heeft gepubliceerd die de voortgang van de rechterlijke hervorming en corruptiebestrijding in Bulgarije en Roemenië volgens de samenwerkings- en verificatiemechanismen kritisch beoordelen, en een apart verslag over het beheer van de middelen van de Gemeenschap in Bulgarije, dat benadrukt dat de referentiepunten die bij de toetreding vastgelegd zijn, alleen met langdurige politieke inzet en praktische omzetting volledig te bereiken zijn; merkt ook op dat de Commissie in het geval van Bulgarije de betaling van een deel van de EU-fondsen voor het Phare-programma definitief opgeschort heeft, omdat haar beheers- en controlesysteem onregelmatigheden aan het licht gebracht heeft; dringt er bij de beide lidstaten dan ook op aan om met bekwame spoed stappen te ondernemen om de speciale vervolgmaatregelen uit te voeren die deze verslagen voorstellen; moedigt hen ten laatste ook in hun inspanningen totnogtoe aan en vraagt hun om daartoe alle nodige maatregelen te treffen;

40.   spreekt zijn reserve uit over het feit dat er volgens OLAF in 2007 geen verdenkingen van fraude in de aanwending van ISPA te melden zijn; merkt op dat Cyprus en Litouwen in 2007 geen fraudegevallen hebben gemeld;

41.   benadrukt dat de gebrekkige kwaliteit van de doorgegeven informatie een prangend probleem blijft; merkt op dat de betrouwbaarheid van de gemelde gegevens het meest te wensen overlaat in Bulgarije en Roemenië, maar dat relatief gezien de Hongaarse meldingen de minst betrouwbare zijn; wijst erop dat tijdige meldingen vooral voor vier lidstaten en één kandidaat-lidstaat een probleem vormen(14);

42.   meent, aangezien er zich ernstige problemen met de betrouwbaarheid van de doorgegeven informatie en in het algemeen met de mate van de nakoming van de verplichtingen in een aantal EU-12-lidstaten voordoen, dat wil zeggen, de lidstaten die in 2004 en 2007 tot de Europese Unie zijn toegetreden, dat aangeeft of de administratieve meldingsprocedure in het betreffende land stevig of uiterst zwak is − dat er zich gelijkaardige problemen bij de uitvoering van de Structuurfondsen en het Cohesiefonds zullen voordoen; dringt er daarom bij de betrokken lidstaten op aan om in samenwerking met de Commissie naar middelen te zoeken om dit te verhelpen;

Directe uitgaven

43.   wijst erop dat externe steun in toenemende mate van fraude en onregelmatigheden te lijden heeft;

44.   verontrust zich over de bevindingen in het jaarlijkse activiteitenverslag van OLAF, dat de OLAF-inspecteurs op het gebied van de externe steun dikwijls op een werkwijze stoten die kenmerkend voor georganiseerde fraude is, als gevolg van gebrekkige coördinatie tussen de verschillende internationale donororganisaties;

45.   vraagt de Commissie om het probleem van dubbele financiering van projecten in het oog te houden; verzoekt haar in het bijzonder, wanneer zij overeenkomsten over beheer en uitvoering van projecten door internationale organisaties afsluit of wijzigt, om stelselmatig al hun interne en externe controlerapporten over het gebruik van Gemeenschapsfondsen aan de Europese Rekenkamer en de interne controleur van de Commissie toe te zenden;

Terugvorderingen

46.   betreurt dat de terugvorderingspercentages nog altijd laag liggen, vooral in sectoren die onder het beheer van de lidstaten staan; wijst erop dat volgens het OLAF-verslag momenteel 3,75 miljard EUR aan terugvorderingen nog altijd hangende zijn;

47.   onderschrijft de werkwijze om terugbetaalde bedragen op dezelfde begrotingslijn te houden waar ze ten onrechte uit betaald zijn;

48.   verheugt zich over de bekendmaking van de nieuwe centrale gegevensbank voor uitgesloten ontvangers van bedragen van de Gemeenschap, die zich aan fraude schuldig gemaakt hebben(15); wijst erop dat deze sinds 1 januari 2009 operationeel zijn en verzoekt de Commissie om een evaluatieverslag aanvang volgend jaar (2010);

49.   wijst erop dat er een snellere en degelijker terugvorderingsprocedure nodig is en herhaalt daarom zijn vraag aan de Commissie om toekomstige wetgeving voor gezamenlijk beheer van bindende voorzorgsmaatregelen te voorzien, zodat onregelmatige betalingen aan het eind van de terugvorderingsprocedure teruggevorderd kunnen worden;

50.   vraagt de Commissie om na te gaan of er een mogelijkheid bestaat om een veiligheidssysteem in te voeren, bijvoorbeeld door een bepaald bedrag in reserve te houden of specifiek te bestemmen, om de terugbetaling van uitstaande bedragen te bespoedigen;

Relaties van OLAF met Europol en Eurojust

51.   stelt met genoegen vast dat Eurojust en OLAF op 24 september 2008 een praktische overeenkomst over samenwerkingsregelingen gesloten hebben die werkwijzen voor nauwe en ruimere samenwerking en regels voor uitwisseling van gegevens van algemene en persoonlijke aard bevat(16); spreekt zich voor een gelijkaardige overeenkomst met Europol uit;

52.   acht het van het grootste belang om een stevige grondslag voor operationele en onderzoekssynergieën met Eurojust en Europol te leggen, bijvoorbeeld door middel van een gemeenschappelijk operationeel en onderzoeksteam, dat voor de strijd tegen fraude zeker een meerwaarde zou hebben;

53.   wijst erop dat de bevoegdheden van deze instanties, die elkaar momenteel overlappen, duidelijker omschreven moeten worden;

Samenwerking tussen OLAF en de lidstaten

54.   onderschrijft de voornaamste doelstelling van het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1073/1999 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) (COM(2006)0244) − namelijk OLAF onafhankelijker maken − maar wijst op het belang van onderlinge koppeling van de werkzaamheden en resultaten van OLAF, de diensten van de Commissie en de autoriteiten van de lidstaten door middel van doeltreffende verbindingskanalen die dubbel werk en gebrek aan informatie voorkomen;

55.   wijst erop dat OLAF de enige autoriteit is die alle onderzoeksbevoegdheden uitoefent ter bestrijding en voorkoming van fraude, corruptie en elke andere illegale handelwijze die schadelijk voor de algemene begroting van de EU is; benadrukt daarom dat vooral voor de Structuurfondsen en de externe steunverlening, die het grootste aantal gemelde onregelmatigheden vertegenwoordigen, de onderzoeksfunctie van OLAF verder versterkt moet worden;

56.   zet uiteen dat het aantal verder in het oog te houden gevallen sinds 2003 alsmaar opgelopen is, en dat de zaken die OLAF in 2007 behandeld heeft, hoofdzakelijk geëindigd zijn met de terugbetaling van gelden of aanbevelingen voor verdere gerechtelijke stappen; maakt daaruit op dat de onderzoeksresultaten van OLAF een positieve uitwerking voor de lidstaten en de instellingen van de Europese Unie hebben;

57.   merkt op dat de aanbevelingen van OLAF niet bindend zijn, zodat nationale overheden op onafhankelijke wijze de nodige besluiten nemen en sancties opleggen; meent dat het in het leven roepen van een Europese openbare aanklager de moeilijkheden door het grensoverschrijdend karakter van zaken zou helpen overwinnen;

58.   stelt met nadruk dat het noodzakelijk is om de wettelijke regelingen te stroomlijnen, omdat de omschrijvingen van fraude, verdenking van fraude en andere onregelmatigheden over verschillende wettelijke regelingen verspreid zijn, ondanks de herhaalde oproepen van het Parlement tot herziening van de regels voor fraudebestrijding;

59.   wijst op het probleem van lidstaten om bij toepassing van de artikelen 4 en 5 van Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen(17), de feiten te omschrijven; meent dat de nationale rechtbanken in geval van onzekerheid een prejudiciële beslissing van het Europese Hof van Justitie moeten vragen;

60.   verheugt zich over de publicatie van het bovengenoemde tweede verslag van OLAF over controles en inspecties ter plaatse, dat de beste werkwijzen in iedere fase van de controleprocedure omschrijft, en de nieuwe versie van het OLAF-vademecum (richtsnoeren); verzoekt de Commissie om de bevoegde parlementaire commissie uiterlijk in september 2009 de geactualiseerde en complete versie van het OLAF-handboek te sturen;

61.   spreekt zich uit voor duidelijker bepalingen over procedures en bindende termijnen voor de bevoegde instanties om de gevraagde bijstand te verlenen, en in het algemeen voor dwingender samenwerkingsbepalingen die de nationale instantie aanwijzen die voor bijstandsverlening verantwoordelijk is; benadrukt dat zijn wetgevingsresolutie van 20 november 2008 over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1073/1999 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)(18), goede diensten kan bewijzen om dit probleem te helpen oplossen;

62.   vraagt de Commissie om de nodige maatregelen te treffen, met inbegrip van inbreukprocedures, tegen lidstaten die haar diensten geen bijstand verlenen om controles ter plaatse uit te voeren in de zin van Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad van 11 november 1996 betreffende de controles en verificaties ter plaatse die door de Commissie worden uitgevoerd ter bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraude en andere onregelmatigheden(19);

63.   stelt, aangezien er uitgebreide verdere gerechtelijke behandeling van de zaken vast te stellen is, maar bewijsmateriaal dat door OLAF verzameld is slechts in zeer beperkte mate door de nationale rechtbanken toegelaten wordt, dat het de bedoeling is om de rechterlijke steun voor de onderzoeksfunctie van OLAF uit te breiden; meent bovendien dat Eurojust ingelicht moet worden wanneer er informatie of eindrapporten aan de rechterlijke autoriteiten doorgegeven worden die ernstige vormen van grensoverschrijdende misdaad betreffen waar twee of meer lidstaten bij betrokken zijn;

64.   herinnert de Commissie aan zijn verzoek om in het verslag over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen in 2008 een analyse van de structuren in de lidstaten op te nemen die bij de strijd tegen onregelmatigheden betrokken zijn;

65.   betreurt de gebrekkige melding door de lidstaten van maatregelen die zij hebben genomen naar aanleiding van inlichtingen of eindrapporten van OLAF; vraagt de lidstaten om erop toe te zien dat hun bevoegde autoriteiten bij OLAF verslag uitbrengen over de vooruitgang met betrekking tot het ondernemen van stappen naar aanleiding van inlichtingen of aanbevelingen die zij van OLAF gekregen hebben;

66.   merkt op dat de nationale autoriteiten die toezicht op de financiële aspecten van het bestuur houden, over aanzienlijke bevoegdheden beschikken om de gebruikmaking van EU-middelen door te lichten en de eerste informatiebron voor zowel de gerechtelijke autoriteiten van de lidstaten als de Europese instellingen vormen ; meent daarom dat zo ruim mogelijke samenwerking en een zo uitgebreid mogelijke informatiestroom tussen de nationale instanties voor financieel toezicht, de nationale gerechtelijke autoriteiten en OLAF de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap verder zou versterken;

67.   merkt op dat de lidstaten, op grond van zijn bovenvermeld standpunt van 20 november 2008 over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1073/1999 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF), OLAF stelselmatig moeten informeren over de verdere behandeling van de zaken die OLAF hun doorgegeven heeft, en verzoekt OLAF dan ook om er in zijn volgend jaarverslag over te rapporteren;

68.   wijst erop dat de coördinatiediensten voor fraudebestrijding (AFCOS) in de lidstaten die na 2004 tot de Europese Unie toegetreden zijn, heel belangrijke informatie- en contactpunten voor OLAF vertegenwoordigen, maar dat, zolang zij niet onafhankelijk van de nationale overheid optreden, hun functionele toegevoegde waarde minimaal is (vooral wat betreft de aangifte van onregelmatigheden bij de Commissie); vraagt de Commissie dan ook om de bevoegde commissie van het Parlement een voorstel te doen om het nut van de werkzaamheden van deze diensten te vergroten, en acht het ook nodig om de samenwerking met de kandidaat-lidstaten te verbeteren;

Tabak − overeenkomst met Philip Morris

69.   betreurt dat de Commissie niet in staat was om uitgebreid verslag uit te brengen van de verdere stappen in aansluiting op zijn resolutie van 11 oktober 2007 over de gevolgen van het akkoord tussen de Gemeenschap, lidstaten en Philip Morris betreffende het opvoeren van de strijd tegen fraude en sigarettensmokkel en over de vorderingen die zijn geboekt met betrekking tot de uitvoering van de aanbevelingen van de Enquêtecommissie communautair douanevervoer van het Europees Parlement(20),, meer bepaald punt 49 ervan, die de Commissie uitdrukkelijk om een dergelijk verslag per einde 2008 verzoekt; verwacht van de Commissie dat zij dit verslag nog voor het einde van de dechargeprocedure voor het begrotingsjaar 2007 voorlegt;

70.   kan niet aanvaarden dat de Commissie, terwijl de Gemeenschap volgens de overeenkomsten met Philip Morris en Japan Tobacco 1,65 miljard USD voor de strijd tegen fraude heeft ontvangen, in plaats van een gemeenschappelijke benadering uit te werken, ongeveer 90% van het bedrag zonder specifieke bestemming onmiddellijk aan de ministers van financiën van de lidstaten heeft doorgestuurd; doet een beroep op de Raad en de Commissie om met het Parlement een driepartijenwerkgroep op te richten om degelijke oplossingen voor verstandig en beter gebruik van deze en soortgelijke inkomsten van de Unie te zoeken; acht het onaanvaardbaar dat in tijden van economische neergang miljarden euro's aan boeten, betaald door grote ondernemingen die de Europese mededingingsregels ten koste van de Europese consument overtreden hebben, niet door de Unie worden aangewend om de economie te stimuleren ten gunste van de werklozen en/of ter ondersteuning van ontwikkelingslanden die het meest onder de crisis zullen lijden, maar in plaats daarvan eenvoudigweg aan de nationale schatkisten worden overgemaakt;

Georganiseerde misdaad

71.   verheugt zich over de publicatie van de mededeling van 20 november 2008 van de Commissie over de opbrengsten van de georganiseerde misdaad (COM(2008)0766), die inbeslagname en terugvordering van opbrengsten uit misdaad bespreekt, en onderschrijft haar zienswijze dat inbeslagname één van de doeltreffendste middelen is om de georganiseerde misdaad te bestrijden en dat er maatregelen ingevoerd moeten worden om het beperkt aantal inbeslagnamen en de bescheiden omvang van de teruggekregen bedragen uit te breiden;

72.   onderstreept het essentieel belang van vlot aanwendbare en doeltreffende mechanismen voor bevriezing en verbeurdverklaring van buitenlandse vermogens, en benadrukt dat een herziening van het bestaande wettelijk kader van de Europese Unie daarom aanbeveling verdient; benadrukt dat Besluit 2007/845/JBZ van de Raad dringend ten uitvoer moet worden gelegd om te zorgen dat alle lidstaten bureaus voor de ontneming van vermogensbestanddelen oprichten of aanwijzen;

73.   herhaalt zijn oproep aan de Commissie om het Parlement een gedetailleerde analyse van het stelsel of de stelsels te verschaffen waarmee de georganiseerde misdaad de financiële belangen van de Gemeenschappen ondermijnt; acht de jaarlijkse evaluatie van de gevaren van georganiseerde misdaad (OCTA) van Europol weliswaar nuttig, maar in dat opzicht niet toereikend;

74.   betreurt dat de overeenkomst van 1995 tot bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen en de aanvullende protocols van 1996 en 2007 nog altijd niet geratificeerd zijn door Tsjechië, Hongarije, Malta en Polen, dat Estland en Italië één van beide protocols niet geratificeerd hebben, en dat de omzetting van de bepalingen in zeven lidstaten gebreken vertoont;

o
o   o

75.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, het Hof van Justitie, de Europese Rekenkamer, het Comité van toezicht van OLAF en OLAF zelf.

(1) http://ec.europa.eu/atwork/synthesis/aar/doc/olaf_aar.pdf. (2) http://ec.europa.eu/anti_fraud/reports/sup-com_nl.html. (3) PB C 286 van 10.11.2008, blz. 1. (4) PB L 390 van 30.12.2006, blz. 1. (5) PB L 264 van 15.10.2003, blz. 1. (6) PB L 355 van 15.12.2006, blz. 56. (7) Verordening (EG) nr. 1083/2006 van 11 juli 2006 van de Raad houdende algemene bepalingen inzake het Europees fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees sociaal fonds en het Cohesiefonds (PB L 210 van 31.7.2006, blz. 25). (8) PB L 371 van 27.12.2006, blz. 1. (9) Frankrijk, Ierland, Zweden, Spanje, Letland en Luxemburg ; de toestand is er sinds november 2008 op vooruitgegaan, nu Duitsland en Estland een elektronisch register gebruiken en geen meldingen op papier meer sturen. (10) Tijdige melding levert vooral Spanje, Frankrijk en Nederland problemen op. (11) Spanje, Frankrijk, Ierland en Luxemburg. (12) Aangenomen teksten, P6_TA(2008)0051. (13) PB L 136 van 31.5.1999, blz. 1. (14) Kroatië, Hongarije, Slovakije, Bulgarije en Polen hebben de uiterste meldingsdata gemist. (15) PB L 344 van 20.12.2008, blz. 12. (16) PB C 314 van 9.12.2008, blz. 3. (17) PB L 312 van 23.12.1995, blz. 1. (18) Aangenomen teksten, P6_TA(2008)0553. (19) PB L 292 van 15.11.1996, blz. 2. (20) PB C 227 E van 4.9.2008, blz. 147.

Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over de parlementaire immuniteit in Polen (2008/2232(INI))

P6_TA(2009)0316 A6-0205/2009

Het Europees Parlement,

–   gelet op de artikelen 9 en 10 van het Protocol van 8 april 1965 betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Gemeenschappen,

–   gelet op artikel 12, lid 3, van de Akte van 20 september 1976 betreffende de verkiezing van de leden in het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen,

–   gelet op artikel 105 van de Grondwet van de Republiek Polen van 2 april 1997,

–   gelet op artikel 7 ter van de Poolse wet van 9 mei 1996 over de uitvoering van het mandaat van afgevaardigde of senator,

–   gelet op de artikelen 9 en 142 van de Poolse wet van 23 januari 2004 inzake de verkiezingen voor het Europees Parlement,

–   onder verwijzing naar zijn resolutie van 23 juni 2005 over de wijziging van het besluit van 4 juni 2003 houdende aanneming van het Statuut van de leden van het Europees Parlement(1),

–   gelet op de artikelen 6, 7 en 45 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie juridische zaken (A6-0205/2009),

A.   overwegende dat tijdens de huidige zittingsperiode van het Europees Parlement, het Parlement en de Commissie juridische zaken, als bevoegde commissie, verzoeken om opheffing van de immuniteit van in Polen verkozen leden hebben behandeld en bepaalde problemen zijn tegengekomen bij de interpretatie van wettelijke bepalingen die van toepassing zouden kunnen zijn in het geval van de desbetreffende leden,

B.   overwegende dat de bevoegde commissie met name het verzoek heeft gekregen te beslissen over de ontvankelijkheid van verzoeken om opheffing van immuniteit die rechtstreeks door particulieren aan de Voorzitter van het Europees Parlement zijn gericht; overwegende dat naar Pools recht een particulier het recht heeft een rechtstreeks verzoek aan het Poolse parlement (Sejm of Senat) te richten om opheffing van de immuniteit van een van de leden van het parlement in het geval van strafbare feiten naar aanleiding waarvan vervolging op aanklacht van een particulier kan worden ingesteld, en overwegende dat de desbetreffende bepalingen van het Poolse recht niet duidelijk rekening lijken te houden met alle mogelijke scenario's in het geval van vervolging met betrekking tot strafbare feiten naar aanleiding waarvan vervolging op aanklacht van een particulier kan worden ingesteld,

C.   overwegende dat deze bepalingen ook van toepassing zijn op in Polen verkozen leden van het Europees Parlement, maar dat de ontvankelijkheid van dergelijke verzoeken ingewikkelde vraagstukken oproept met betrekking tot het Reglement, en met name artikel 6, lid 2, dat naar de "bevoegde autoriteit" verwijst,

D.   overwegende dat ingevolge artikel 7, lid 7, van het Reglement de bevoegde commissie bevoegd is de ontvankelijkheid van een verzoek om opheffing van immuniteit, waaronder begrepen de vraag of de nationale autoriteit bevoegd is om het desbetreffende verzoek in te dienen te onderzoeken; overwegende echter dat onder de bestaande bepalingen de duidelijke tegenstrijdigheid tussen de desbetreffende bepalingen van de Poolse wetgeving en het Reglement in deze, zou moeten worden opgelost door verzoeken om opheffing van immuniteit die door particulieren worden ingediend, niet-ontvankelijk te verklaren,

E.   overwegende dat artikel 6, lid 2, beoogt te waarborgen dat het Parlement alleen verzoeken ontvangt in het kader van procedures waaraan de autoriteiten van een lidstaat aandacht hebben besteed; overwegende dat deze bepaling voorts waarborgt dat verzoeken om opheffing van immuniteit die het Parlement ontvangt zowel inhoudelijk als procedureel aan de nationale wetgeving voldoen, hetgeen vervolgens weer extra zekerheid biedt dat het Parlement bij besluitvormingsprocedures inzake immuniteiten zowel het nationale recht van een lidstaat als de eigen voorrechten in acht neemt; overwegende dat het concept "autoriteit" duidelijk genoemd wordt in andere bepalingen van de artikelen 6 en 7 in het kader van immuniteitsprocedures,

F.   overwegende dat het onbevredigend zou zijn om verzoeken om opheffing van immuniteit die door particulieren zijn ingediend, niet-ontvankelijk te verklaren, aangezien dit zou kunnen indruisen tegen hun rechten in gerechtelijke procedures en de aanklagers bij bepaalde strafbare feiten de mogelijkheid zou ontnemen een verzoek om opheffing van immuniteit in te dienen; overwegende dat men zou kunnen stellen dat dit aanleiding geeft tot een onrechtvaardige en ongelijke behandeling van verzoekers,

G.   overwegende echter dat het aan de lidstaten staat om te voorzien in een regeling voor het uitoefenen van dergelijke rechten met betrekking tot leden van het Europees Parlement, in het licht van de regels en procedures met betrekking tot de werking ervan,

H.   overwegende dat 25 lidstaten door middel van een schrijven op 29 september 2004 en 9 maart 2005 werden verzocht om ingevolge artikel 7, lid 12, aan te geven welke autoriteiten bevoegd zijn om een verzoek om opheffing van immuniteit van een lid in te dienen; overwegende dat tot dusverre alleen Oostenrijk, België, Tsjechië, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Italië, Litouwen, Nederland, Portugal, Slovenië, Zweden en het Verenigd Koninkrijk hebben gereageerd,

I.   overwegende dat de bevoegde commissie in de debatten ook is ingegaan op de vraag wat de mogelijke gevolgen zijn van de opheffing van immuniteit in het geval van in Polen verkozen leden van het Europees Parlement,

J.   overwegende dat, indien het lid door de rechter schuldig wordt bevonden aan en veroordeeld voor een opzettelijk strafbaar feit dat door het openbaar ministerie wordt vervolgd, opheffing van de immuniteit ertoe zou kunnen leiden dat het lid automatisch zijn of haar passieve kiesrecht en als gevolg daarvan zijn of haar zetel in het Parlement verliest,

K.   overwegende dat dit automatisme er de facto op neerkomt dat een veroordeling gepaard gaat met een aanvullende strafsanctie,

L.   overwegende dat in de praktijk zelfs minder ernstige strafbare feiten zouden kunnen leiden tot verlies van het passief kiesrecht, ondanks het vereiste dat een strafbaar feit pas tot het verlies van het passief kiesrecht kan leiden als het door het openbaar ministerie wordt vervolgd en het een doleus delict betreft,

M.   overwegende dat soortgelijke bepalingen ontbreken met betrekking tot leden van de Sejm of de Senat van Polen, die in dergelijke gevallen hun passief kiesrecht niet verliezen,

N.   overwegende dat het lidstaten vrij staat te voorzien in een regeling voor het intrekken van het mandaat van een lid van het Europees Parlement waarbij, als gevolg daarvan, de zetel van het lid vrijkomt; overwegende dat het beginsel van gelijke behandeling, een van de grondbeginselen van het recht van de EU, echter vereist dat vergelijkbare situaties op vergelijkbare wijze behandeld worden en dat er, waar het het verlies van het passief kiesrecht betreft, een duidelijk verschil in behandeling is van de leden van de Poolse Sejm en Senaat aan de ene kant en in Polen verkozen leden van het Europees Parlement aan de andere kant; overwegende dat het verlies van het passief kiesrecht er direct en automatisch toe leidt dat het desbetreffende lid zijn of haar zetel moet opgeven en niet herkozen kan worden,

O.   overwegende dat deze ongelijke behandeling bij de Commissie onder de aandacht is gebracht door een mondelinge vraag die namens de Commissie juridische zaken is voorgelegd door de voorzitter van die commissie en in het Europees Parlement besproken is; overwegende dat, niettegenstaande het voorgaande, de wettelijke situatie onveranderd is gebleven,

P.   overwegende dat gelijke behandeling van leden van het nationale parlement en leden van het Europees Parlement zo snel mogelijk moet worden gewaarborgd, met name met het oog op de komende verkiezingen in 2009,

1.   moedigt de Commissie ertoe aan, naar de verschillen te kijken tussen de juridische situatie van in Polen verkozen leden van het Europees Parlement en die van leden van de Poolse Sejm en Senat, en zo spoedig mogelijk in contact te treden met de bevoegde autoriteiten in Polen teneinde te bezien hoe er een einde kan worden gemaakt aan de kennelijke discriminatie tussen de leden van de twee Parlementen met betrekking tot hun passieve kiesrecht;

2.   richt een afzonderlijk verzoek tot de Republiek Polen om de huidige situatie te herzien, waarin de voorwaarden met betrekking tot het passief kiesrecht en het intrekken van het mandaat van de leden van twee verschillende parlementen duidelijk verschillen, en stappen te ondernemen om een einde te maken aan deze discriminerende behandeling;

3.   verzoekt de Commissie een vergelijkend onderzoek uit te voeren met als doel vast te stellen of er verschillen bestaan tussen de behandeling van leden van nationale parlementen en leden van het Europees Parlement in de lidstaten die op of na 1 mei 2004 tot de Europese Unie zijn toegetreden, en de resultaten van dat onderzoek aan het Parlement mede te delen;

4.   verzoekt de lidstaten de rechten te respecteren die voortvloeien uit het burgerschap van de EU, waaronder het actieve en passieve kiesrecht in het kader van de verkiezingen voor het Europees Parlement, hetgeen met name van belang is in de aanloop naar de verkiezingen van 2009, het beginsel van gelijke behandeling van personen in een vergelijkbare situatie daaronder begrepen;

5.   verzoekt de lidstaten, en met name de Republiek Polen, erop toe te zien dat er procedurele maatregelen worden genomen om te verzekeren dat verzoeken om opheffing van de immuniteit van leden van het Europees Parlement altijd door de "bevoegde autoriteit" worden overgebracht, in overeenstemming met artikel 6, lid 2, van het Reglement, teneinde te waarborgen dat wordt voldaan aan de bepalingen van het materiële en formele nationale recht, daaronder begrepen de procedurele rechten van particulieren, alsmede de voorrechten van het Parlement;

6.   nodigt de lidstaten uit om voor alle duidelijkheid aan het Parlement door te geven welke autoriteiten bevoegd zijn om verzoeken om opheffing van de immuniteit van een lid in te dienen;

7.   herhaalt de behoefte aan een uniform Statuut van de leden van het Europees Parlement en roept in dit verband in de herinnering dat de vertegenwoordigers van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, op 3 juni 2005 hebben toegezegd zich te buigen over het verzoek van het Europees Parlement om de desbetreffende bepalingen van het Protocol betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Gemeenschappen van 1965 te herzien voor wat betreft het gedeelte met betrekking tot de leden van het Europees Parlement, teneinde zo spoedig mogelijk tot een akkoord te komen;

8.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen, de Europese Ombudsman en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

(1) PB C 133 E van 8.6.2006, blz. 48.

Resolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 inzake goed bestuur in het gemeenschappelijk visserijbeleid: Europees Parlement, regionale adviesraden en andere spelers (2008/2223(INI))

P6_TA(2009)0317 A6-0187/2009

Het Europees Parlement,

–   gezien Verordening (EG) nr. 2371/2002 van de Raad van 20 december 2002 inzake de instandhouding en de duurzame exploitatie van de visbestanden in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid(1),

–   gezien Verordening (EG) nr. 657/2000 van de Raad van 27 maart 2000 betreffende de versterking van de dialoog met de visserijsector en de bij het gemeenschappelijk visserijbeleid betrokken kringen(2),

–   gezien de Besluiten 71/128/EEG, 1999/478/EG en 2004/864/EG van de Commissie,

–   gezien Besluit 93/619/EG van de Commissie, vernieuwd in 2005 bij Besluit 2005/629/EG van de Commissie,

–   gezien de Besluiten 74/441/EEG en 98/500/EG van de Commissie,

–   gezien Besluit 2004/585/EG van de Raad van 19 juli 2004 tot oprichting van regionale adviesraden in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid(3) als gewijzigd bij Besluit 2007/409/EG van de Raad van 11 juni 2007(4),

–   gezien de mededeling van de Commissie van 17 juni 2008 inzake de herziening van de werking van de regionale adviesraden (COM(2008)0364),

–   gelet op artikel 45 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie visserij (A6-0187/2009),

A.   overwegende dat bij de institutionele governance van het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB) de Commissie, het Europees Parlement, de Raad, het Comité van de Regio's, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Raadgevend Comité voor de visserij en de aquacultuur (RCVA), het Wetenschappelijk, Technisch en Economisch Comité voor de visserij (WTECV), het Comité voor de sectorale dialoog over de zeevisserij en de regionale adviesraden (RAR's) zijn betrokken,

B.   overwegende dat ook de nationale en regionale overheden van de lidstaten bij de governance van het GVB betrokken zijn,

C.   overwegende dat de Gemeenschap in verscheidene regionale visserijorganisaties participeert en dat er ook partnerschapsovereenkomsten in de visserijsector gesloten worden met derde landen,

D.   overwegende dat het Parlement krachtens het Verdrag van Lissabon blijft uitgesloten van het vaststellen van totaal toegestane vangstvolumes en quota,

E.   overwegende dat leden van het Parlement tegenwoordig de bijeenkomsten van regionale visserijorganisaties op ad-hocbasis bijwonen,

F.   overwegende dat de communicatie over de feitelijke werking van partnerschapsovereenkomsten in de visserijsector, met inbegrip van de gezamenlijke toezichtcomités, voor verbetering vatbaar is,

G.   overwegende dat het WTECV in 1993 opgericht is, dat een raadgevend comité voor de visserij in 1971 is opgericht en in 1999 herdoopt tot het Raadgevend Comité voor de visserij en de aquacultuur (RCVA), en dat in 1999 een Comité voor de sectorale dialoog over de zeevisserij is opgericht ter vervanging van een gezamenlijk comité dat sinds 1974 bestond,

H.   overwegende dat alle zeven RAR's nu functioneren,

I.   overwegende dat er een overkoepelend comité van de RAR's is opgericht dat coördinerende bijeenkomsten met de Commissie houdt,

J.   overwegende dat de Commissie onlangs de RCVA en de RAR's geëvalueerd heeft, maar het functioneren van het WTECV nog niet,

K.   overwegende dat er naar aanleiding van de evaluatie van het RCVA een aantal operationele aanbevelingen en suggesties voor de lange termijn zijn gedaan,

L.   overwegende dat de RAR's positief beoordeeld zijn, maar dat de Commissie een aantal maatregelen, waarvoor geen nieuwe wetgeving noodzakelijk is, heeft aangewezen om de werking ervan te verbeteren,

M.   overwegende dat alle partijen het erover eens zijn dat er een betere dialoog nodig is tussen wetenschappers en vissers en dat de RAR's opgeroepen hebben tot betere sociaaleconomische informatie bij het nemen van beslissingen,

N.   overwegende dat sommige RAR's en leden van het Parlement de wens uitgesproken hebben de relatie meer te formaliseren,

O.   overwegende dat meer activiteit van de kant van de RAR's belemmerd wordt door beperkte financiering en een bureaucratische en starre houding van de Commissie bij het beheer van en het financiële toezicht op de middelen die ter beschikking van de RAR's staan,

P.   overwegende dat de Commissie heeft toegezegd aandacht te zullen schenken aan de opvattingen van het Parlement, de Raad en belanghebbenden voordat zij nieuwe wettelijke regels opstelt,

Q.   overwegende dat de vertegenwoordigers van de Commissie vaak afwezig waren op vergaderingen van werkgroepen van de RAR's,

R.   overwegende dat het echter al bewezen is dat een betere naleving van de GVB-voorschriften voortvloeit uit de betrokkenheid van belanghebbenden bij de opstelling en tenuitvoerlegging daarvan,

S.   overwegende dat er een grote verscheidenheid aan visserijvormen in de Gemeenschap is, elk met zijn eigen kenmerken,

T.   overwegende dat er al overleg gevoerd wordt over hervorming van het GVB,

U.   overwegende dat ook niet altijd de nodige aandacht aan de aanbevelingen van de RAR's wordt besteed, met name als deze niet met algemene stemmen door de uitvoerende comités zijn goedgekeurd,

1.   verzoekt zijn Commissie visserij een waarnemersstatus te verlenen bij de bijeenkomsten van de Raad van visserijministers;

2.   wenst dat de Raad, de Commissie en het Parlement samen tot een akkoord komen over een formalisering van de deelneming van leden van de Commissie visserij van het Parlement in de regionale organisaties voor het beheer van de visserij en andere internationale lichamen op de vergaderingen waarvan onderwerpen aan de orde komen die gevolgen hebben voor het GVB, zonder dat dit ten koste gaat van de volledige eerbiediging van hun huidige status als waarnemers bij de vergaderingen waarvoor dat overeengekomen is;

3.   verzoekt tevens dat de Raad samen met de Commissie en het Parlement tot een akkoord komt over de deelneming van de leden van de Commissie visserij van het Europees Parlement aan de gemengde commissies die vergaderen in het kader van de partnerschapsovereenkomsten in de visserijsector, zodat zij deze overeenkomsten op gepaste wijze kunnen volgen; wijst er in dit verband op dat de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon de bevoegdheden van het Europees Parlement aanzienlijk zal vergroten, daar partnerschapsovereenkomsten in de visserijsector dan aangenomen moeten worden volgens de instemmingsprocedure;

4.   meent dat het belangrijk is dat ervoor wordt gezorgd dat de vertegenwoordigers van de Commissie vaker aanwezig zijn op vergaderingen van de werkgroepen en uitvoerende comités van de RAR's;

5.   verzoekt de Commissie het Parlement op de hoogte te stellen van alle beraadslagingen met betrekking tot het GVB en het maritiem beleid;

6.   verzoekt de Commissie een evaluatie van het WTECV uit te voeren;

7.   neemt nota van de uitkomsten van de RCVA-evaluatie en van het feit dat de Commissie de eigen aanbevelingen van het RCVA afwacht betreffende:

8.   onderstreept dat het belangrijk is overlappingen, bijvoorbeeld met het werk van RAR's, te vermijden;

9.   herinnert eraan dat de betrokkenheid van de visserijsector bij besluiten die deze sector betreffen nog steeds als onvoldoende wordt beschouwd; wijst op de verschillen tussen de taken en de werking van het RCVA en de RAR's, want terwijl het RCVA een adviestaak heeft voor het hele GVB op het communautaire vlak, is de adviesfunctie van de RAR's toegespitst op hun eigen invloedssfeer; is dan ook van mening dat het naast elkaar bestaan van de afzonderlijke adviesorganen bijdraagt tot het verzekeren van de verenigbaarheid met het maritieme en mariene beleid en het geïntegreerd beheer van kustgebieden;

10.   verzoekt de Commissie de volgende maatregelen te nemen met betrekking tot RAR's:

11.   is van mening dat RAR's op dit moment niet voldoende middelen ontvangen voor het vele werk dat ze doen; neemt er nota van dat de Commissie richtsnoeren over financieel beheer heeft uitgevaardigd, maar is van mening dat er in dit verband een nadere dialoog nodig is en dat er onderzoek moet worden gedaan naar alternatieven voor het huidige systeem;

12.   is van mening dat voor een bredere participatie in de RAR's een herziening van de samenstelling ervan nodig is, maar dat het huidige evenwicht tussen de visserijsector en andere organisaties niet verstoord mag worden;

13.   uit zijn bezorgdheid over het feit dat bepaalde organisaties die deel uitmaken van RAR's in de hoedanigheid van "andere betrokken groepen" herhaaldelijk van hun aanwezigheid als minderheid gebruik maken om besluiten waar de meerderheid van de vertegenwoordigers van de visserijsector achter staat te blokkeren en te verhinderen dat besluiten worden genomen op basis van consensus;

14.   roept op tot nauwere banden tussen de RAR's en het Parlement, het Comité van de Regio's en het Europees Economisch en Sociaal Comité;

15.   roept ertoe op technische en politieke besluiten van elkaar te scheiden; politieke besluiten dienen met een regionale benadering te worden behandeld en de technische met een wetenschappelijke benadering;

16.   verzoekt zijn Commissie visserij om met inachtneming van de wettelijke goedkeuringsprocedures:

17.   verzoekt de begrotingsautoriteiten passende middelen voor het bovenstaande beschikbaar te stellen;

18.   verzoekt de RAR's leden van zijn Commissie visserij op de hoogte te houden van hun werkzaamheden, adviezen en aanbevelingen en hen voor bijeenkomsten uit te nodigen;

19.   verlangt dat toekomstige wetgeving over RAR's het mogelijk maakt dat aan leden van het Parlement de formele status van actief waarnemer bij hun bijeenkomsten wordt toegekend;

20.   verzoekt de Commissie en het overkoepelend comité van de RAR's ermee in te stemmen dat leden van de Commissie visserij van het Parlement hun coördinerende vergaderingen bijwonen;

21.   benadrukt het belang van het GVB, dat ervoor zorgt dat er normen, principes en regels zijn die gelden voor alle communautaire wateren en vaartuigen;

22.   dringt erop aan dat de Commissie de adviesfunctie van de RAR's ten volle accepteert en respecteert en dat zij met het oog op de hervorming van het GVB voorstelt hen steeds meer bij de beheersverantwoordelijkheden te betrekken;

  23 is bovendien van mening dat bij de komende hervorming van het GVB de consolidatie van de RAR's ten volle moet worden benut voor een grotere decentralisatie van het GVB, zodat de vastgestelde gemeenschappelijke maatregelen in de verschillende zones op de specifieke kenmerken van de verschillende visserijvormen en visserijomstandigheden kunnen worden afgestemd;

24.   verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regionale adviesraden, het Raadgevend Comité voor de visserij en de aquacultuur, het Wetenschappelijk, Technisch en Economisch Comité, het Comité van de Regio's, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité voor de sectorale dialoog over de zeevisserij en aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

(1) PB L 358 van 31.12.2002, blz. 59. (2) PB L 80 van 31.3.2000, blz. 7. (3) PB L 256 van 3.8.2004, blz. 17. (4) PB L 155 van 15.6.2007, blz. 68.

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over het gemeenschappelijk standpunt, door de Raad vastgesteld met het oog op de aanneming van de verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende statistieken over gewasbeschermingsmiddelen (11120/2/2008 – C6-0004/2009 – 2006/0258(COD))

P6_TA(2009)0318 A6-0256/2009

(Medebeslissingsprocedure: tweede lezing)

Het Europees Parlement,

–   gezien het gemeenschappelijk standpunt van de Raad (11120/2/2008 – C6-0004/2009)(1),

–   gezien zijn in eerste lezing geformuleerde standpunt(2) inzake het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2006)0778),

–   gelet op artikel 251, lid 2 van het EG-Verdrag,

–   gelet op artikel 62 van zijn Reglement,

–   gezien de aanbeveling voor de tweede lezing van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (A6-0256/2009),

1.   hecht zijn goedkeuring aan het gemeenschappelijk standpunt, als geamendeerd door het Parlement;

2.   verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

Standpunt van het Europees Parlement in tweede lezing vastgesteld op 24 april 2009 met het oog op de aanneming van Verordening (EG) nr. .../2009van het Europees Parlement en de Raad betreffende statistieken over gewasbeschermingsmiddelen

(Voor de EER relevante tekst)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 285, lid 1,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité(3),

Na raadpleging van het Comité van de Regio's,

Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag(4),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)  In Besluit nr. 1600/2002/EG van 22 juli 2002 tot vaststelling van het Zesde Milieuactieprogramma van de Europese Gemeenschap(5) hebben het Europees Parlement en de Raad te kennen gegeven dat het effect van pesticiden en met name van in de landbouw gebruikte gewasbeschermingsmiddelen op de volksgezondheid en het milieu verder moet worden teruggedrongen. Er werd gewezen op de noodzaak om een duurzamer gebruik van pesticiden tot stand te brengen en opgeroepen tot een significante algemene vermindering van de risico's en van het pesticidengebruik die strookt met de noodzakelijke gewasbescherming.

(2)  In haar mededeling aan de Raad, het Europees Parlement en het Europees Economisch en Sociaal Comité, getiteld "Op weg naar een thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden", heeft de Commissie erkend dat er behoefte is aan omvattende, geharmoniseerde en geactualiseerde statistieken over de verkoop en het gebruik van pesticiden op Gemeenschapsniveau. Zulke statistieken zijn noodzakelijk voor de beoordeling van beleid van de Europese Unie op het gebied van duurzame ontwikkeling en voor de berekening van relevante indicatoren van gezondheids- en milieurisico's in verband met pesticidengebruik.

(3)  Geharmoniseerde en vergelijkbare communautaire statistieken over de verkoop en het gebruik van pesticiden zijn essentieel voor de ontwikkeling van en het toezicht op communautaire wetgeving en beleid in het kader van de thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden.

(4)  Aangezien de gevolgen van Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 1998 betreffende het op de markt brengen van biociden(6) pas ruim na 2006 zichtbaar zullen worden, nadat de eerste evaluatie van werkzame stoffen voor gebruik in biociden is afgesloten, hebben noch de Commissie, noch de meeste lidstaten op dit moment voldoende kennis of ervaring om nadere maatregelen op het gebied van biociden voor te stellen. Het toepassingsgebied van deze verordening dient dan ook beperkt te zijn tot gewasbeschermingsmiddelen die vallen onder Verordening (EG) nr. ... van het Europees Parlement en de Raad van ... [betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen](7), waarvoor reeds een ruime ervaring met de verzameling van gegevens is opgedaan.

(5)  De jarenlange ervaring van de Commissie met de verzameling van gegevens over de verkoop en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen heeft geleerd dat er behoefte is aan een geharmoniseerde methode voor de verzameling van statistieken op Gemeenschapsniveau van zowel de fase van het op de markt brengen als van de gebruikers. Bovendien moeten de statistieken met het oog op de berekening van accurate risico-indicatoren overeenkomstig de doelstellingen van de thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden gedetailleerd worden tot het niveau van de werkzame stoffen.

(6)  Van de verschillende mogelijkheden voor de verzameling van gegevens die in het kader van de effectbeoordeling van de thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden zijn beoordeeld, werd de verplichte gegevensverzameling als de beste mogelijkheid aanbevolen, omdat dit de ontwikkeling van nauwkeurige en betrouwbare gegevens over het op de markt brengen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen snel en kostenefficiënt mogelijk zou maken.

(7)  Verordening (EG) nr. 322/97 van de Raad van 17 februari 1997 betreffende de communautaire statistiek(8) vormt het referentiekader voor de bepalingen van deze verordening. Zij verlangt met name dat de statistieken worden opgesteld op basis van onpartijdigheid, betrouwbaarheid, relevantie, kosteneffectiviteit, statistische geheimhouding en doorzichtigheid.

(8)  De toezending van onder de statistische geheimhoudingsplicht vallende gegevens wordt beheerst door de in Verordening (EG) nr. 322/97 en Verordening (Euratom, EEG) nr. 1588/90 van de Raad van 11 juni 1990 betreffende de toezending van onder de statistische geheimhoudingsplicht vallende gegevens aan het Bureau voor de Statistiek van de Europese Gemeenschappen, neergelegde regels(9). Overeenkomstig deze verordeningen genomen maatregelen garanderen de fysieke en logische bescherming van vertrouwelijke gegevens en zorgen ervoor dat er bij de productie en verspreiding van communautaire statistieken geen sprake is van onwettige openbaarmaking of gebruik voor andere dan statistische doeleinden.

(9)  De noodzakelijke bescherming van de vertrouwelijkheid van gegevens van commerciële waarde dient onder meer te worden verzekerd door een adequate aggregatie bij het publiceren van statistieken.

(10)  Om vergelijkbare resultaten te garanderen, moeten de statistieken over gewasbeschermingsmiddelen worden geproduceerd volgens een gespecificeerde indeling, in een adequate vorm en binnen een vastgestelde termijn vanaf het eind van een referentiejaar zoals vastgesteld in de bijlagen bij deze verordening.

(11)  De voor de uitvoering van deze richtlijn vereiste maatregelen moeten worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden(10).

(12)  In het bijzonder moet de Commissie de bevoegdheid worden gegeven om het behandelde areaal te definiëren en bijlage III aan te passen. Daar het maatregelen van algemene strekking betreft tot wijziging van niet-essentiële onderdelen van deze verordening, onder meer door haar aan te vullen met nieuwe niet-essentiële onderdelen, moeten zij worden vastgesteld volgens de in artikel 5 bis van Besluit 1999/468/EG bepaalde regelgevingsprocedure met toetsing.

(13)  Aangezien de doelstelling van deze verordening, namelijk het scheppen van een gemeenschappelijk kader voor de systematische productie van communautaire statistieken over het in de handel brengen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt en derhalve beter door de Gemeenschap kan worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag neergelegde subsidiariteitsbeginsel maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel, gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstelling te verwezenlijken.

(14)  Het Comité statistisch programma, dat is opgericht bij Besluit 89/382/EEG, Euratom, van de Raad(11), is geraadpleegd,

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

Onderwerp, toepassingsgebied en doelstellingen

1.  Deze verordening stelt een gemeenschappelijk kader vast voor de systematische productie van communautaire statistieken over het op de markt brengen en het gebruik van pesticiden die gewasbeschermingsmiddelen zijn, zoals bepaald in artikel 2, letter a), onder i).

2.  De statistieken betreffen:

3.  Samen met andere relevante gegevens dienen de statistieken de doelstellingen van artikel 14 van Richtlijn .../.../EG van het Europees Parlement en de Raad van … [tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden](12).

Artikel 2

Definities

Artikel 3

Verzameling, indiening en verwerking van gegevens

1.  De lidstaten verzamelen de noodzakelijke gegevens voor de specificatie van de in de bijlagen I en II opgenomen kenmerken, door middel van:

2.  De lidstaten dienen de statistische resultaten, met inbegrip van vertrouwelijke gegevens, in bij de Commissie (Eurostat) in overeenstemming met de tijdschema's en de frequentie die in de bijlagen I en II zijn vastgesteld. De gegevens worden gepresenteerd in overeenstemming met de in bijlage III voorgeschreven indeling.

3.  De lidstaten verstrekken de gegevens in elektronische vorm en in een geschikt, volgens de in artikel 6, lid 2, bedoelde procedure, door de Commissie (Eurostat) vast te stellen technisch formaat.

4.  Om redenen van vertrouwelijkheid, aggregeert de Commissie (Eurostat) de gegevens vóór publicatie volgens de chemische klassen of de categorieën van producten vermeld in bijlage III, met inachtneming van de bescherming van vertrouwelijke gegevens in de afzonderlijke lidstaten. Conform artikel 15 van Verordening (EG) nr. 322/97 betreffende de communautaire statistiek worden vertrouwelijke gegevens door de nationale instanties en de Commissie (Eurostat) uitsluitend voor statistische doeleinden gebruikt.

Artikel 4

Kwaliteitsbeoordeling

1.  Voor de toepassing van deze verordening gelden de volgende kwaliteitsbeoordelingscriteria voor de te verstrekken gegevens:

2.  De lidstaten verstrekken de Commissie (Eurostat) verslagen over de kwaliteit van de toegezonden gegevens als bepaald in de bijlagen I en II. De Commissie (Eurostat) beoordeelt de kwaliteit van de toegezonden gegevens.

Artikel 5

Uitvoeringsmaatregelen

1.  De Commissie stelt volgens de in artikel 6, lid 2, bedoelde regelgevingsprocedure het geschikte technische formaat voor de toezending van gegevens vast.

2.  De Commissie stelt de definitie van "behandeld areaal" als bedoeld in sectie 2 van bijlage II vast. Deze maatregel, die beoogt niet-essentiële onderdelen van deze verordening te wijzigen door haar aan te vullen, wordt vastgesteld volgens de in artikel 6, lid 3, bedoelde regelgevingsprocedure met toetsing.

3.  De Commissie kan de geharmoniseerde indeling van stoffen zoals gedefinieerd in bijlage III wijzigen om deze aan te passen aan wijzigingen in de lijst van werkzame stoffen die is vastgesteld conform artikel 78, lid 3, van Verordening (EG) nr. .../.... [betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen]. Deze maatregelen, die beogen niet-essentiële onderdelen van deze verordening te wijzigen, worden vastgesteld volgens de in artikel 6, lid 3, bedoelde regelgevingsprocedure met toetsing.

Artikel 6

Comitéprocedure

1.  De Commissie wordt bijgestaan door het Comité statistisch programma.

2.  Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn de artikelen 5 en 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 van dat besluit.

De in artikel 5, lid 6, van Besluit 1999/468/EG bedoelde termijn wordt vastgesteld op drie maanden.

3.  Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn artikel 5 bis, leden 1 tot en met 4, en artikel 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 van dat besluit.

Artikel 7

Verslag

De Commissie brengt om de vijf jaar verslag uit aan het Europees Parlement en de Raad over de uitvoering van deze verordening. In dit verslag wordt in het bijzonder de kwaliteit van de toegezonden gegevens als bedoeld in artikel 4, beoordeeld, de last voor het bedrijfsleven, landbouwbedrijven en nationale overheden en het nut van deze statistieken in de context van de thematische strategie voor een duurzaam gebruik van pesticiden, met name met betrekking tot de in artikel 1 genoemde doelstellingen. Het bevat in voorkomend geval voorstellen die bedoeld zijn om de kwaliteit van de gegevens verder te verbeteren en de last voor het bedrijfsleven, landbouwbedrijven en nationale overheden te verminderen.

Het eerste verslag wordt uiterlijk 1 januari …(14) uitgebracht.

Artikel 8

Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te

Voor het Europees Parlement Voor de Raad

De voorzitter De voorzitter

BIJLAGE I

Statistieken over het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen

SECTIE 1

Dekking

De statistieken hebben betrekking op de in bijlage III opgenomen stoffen in de op de markt gebrachte gewasbeschermingsmiddelen. Speciale aandacht wordt besteed aan het vermijden van dubbeltellingen bij herverpakking van het product of bij overdracht van een toelating tussen houders van een toelating.

SECTIE 2

Variabelen

De hoeveelheid van elke in bijlage III opgenomen stof in de op de markt gebrachte gewasbeschermingsmiddelen wordt vastgesteld.

SECTIE 3

Meeteenheid

De hoeveelheden stoffen worden uitgedrukt in kilogram.

SECTIE 4

Referentieperiode

De referentieperiode is het kalenderjaar.

SECTIE 5

Eerste referentieperiode, frequentie en indiening van de resultaten

1.  De eerste referentieperiode is het tweede kalenderjaar na ...(15).

2.  De lidstaten verstrekken gegevens voor elk kalenderjaar volgend op de eerste referentieperiode.

3.  De gegevens worden binnen twaalf maanden na het eind van het referentiejaar bij de Commissie (Eurostat) ingediend.

SECTIE 6

Kwaliteitsverslag

Dit verslag wordt binnen 15 maanden na het eind van het referentiejaar bij de Commissie (Eurostat) ingediend.

BIJLAGE II

Statistieken over het agrarisch gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

SECTIE 1

Dekking

1.  De statistieken hebben betrekking op de in bijlage III opgenomen stoffen in gewasbeschermingsmiddelen die in de landbouw voor elk gekozen gewas worden gebruikt.

2.  Elke lidstaat stelt de selectie vast van de gewassen waarvoor in de in sectie 5 genoemde periode van vijf jaar gegevens verzameld moeten worden. De selectie moet representatief zijn voor de gewassen die in de lidstaat verbouwd worden en voor de gebruikte stoffen.

Bij de selectie van gewassen wordt rekening gehouden met de gewassen die het meest relevant zijn voor de nationale actieplannen als bedoeld in artikel 4 van Richtlijn .../.../EG [tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden].

SECTIE 2

Variabelen

SECTIE 3

Meeteenheid

1.  De hoeveelheid gebruikte stoffen wordt uitgedrukt in kilogram.

2.  Het behandelde areaal wordt uitgedrukt in hectare.

SECTIE 4

Referentieperiode

1.  De referentieperiode is in principe een maximumperiode van 12 maanden die alle gewasbeschermingsbehandelingen beslaat die bij het gewas horen.

2.  Als referentieperiode wordt genomen het jaar waarin met het oogsten is begonnen.

SECTIE 5

Eerste referentieperiode, frequentie en indiening van de resultaten

1.  Voor elke periode van vijf jaar verzamelen de lidstaten statistieken over het gebruik van gewasbeschermingmiddelen voor elk gekozen gewas binnen een referentieperiode zoals vastgesteld in sectie 4.

2.  De lidstaten kunnen de referentieperiode op elk moment van de periode van vijf jaar kiezen. De keuze kan voor elk gekozen gewas verschillend zijn.

3.  De eerste periode van vijf jaar begint in het eerste kalenderjaar na ...(16).

4.  De lidstaten verstrekken gegevens voor elke periode van vijf jaar.

5.  De gegevens worden binnen twaalf maanden na het eind van elke periode van vijf jaar bij de Commissie (Eurostat) ingediend.

SECTIE 6

Kwaliteitsverslag

BIJLAGE III

Geharmoniseerde indeling van de stoffen

(1) PB C 38 E van 17.2.2009, blz. 1. (2) PB C 66 E van 20.3.2009, blz. 98. (3) PB C 256 van 27.10.2007, blz. 86. (4) Advies van het Europees Parlement van 12 maart 2008 (PB C 66 E van 20.3.2009, blz. 98) en Gemeenschappelijk Standpunt van de Raad van 20 november 2008 (PB C 38 E van 17.2.2009, blz. 1) en standpunt van het Europees Parlement van 24 april 2009. (5) PB L 242 van 10.9.2002, blz. 1. (6) PB L 123 van 24.4.1998, blz. 1. (7) PB L ... (8) PB L 52 van 22.2.1997, blz. 1. (9) PB L 151 van 15.6.1990, blz. 1. (10) PB L 184 van 17.7.1999, blz. 23. (11) PB L 181 van 28.6.1989, blz. 47. (12) PB L (13) PB L (14) * PB: gelieve het jaar in te vullen dat overeenkomt met 8 jaar na de aanneming van deze verordening. (15) * PB: datum van inwerkingtreding van deze verordening invullen. (16) * PB: datum van inwerkingtreding van deze verordening invullen. (17) Chemical Abstracts Service Registry Numbers. (18) Collaborative International Pesticides Analytical Council.

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten (herschikking) (COM(2008)0399 – C6-0277/2008 – 2008/0151(COD))

P6_TA(2009)0319 A6-0096/2009

(Medebeslissingsprocedure – herschikking)

Het Europees Parlement,

–   gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2008)0399),

–   gelet op artikel 251, lid 2, en artikel 95 van het EG-Verdrag, op grond waarvan het voorstel door de Commissie bij het Parlement is ingediend (C6-0277/2008),

–   gezien het Interinstitutioneel Akkoord van 28 november 2001 over een systematischer gebruik van de herschikking van besluiten(1),

–   gezien de brief d.d. 9 oktober 2008 van de Commissie juridische zaken aan de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid overeenkomstig artikel 80 bis, lid 3, van zijn Reglement,

–   gelet op de artikelen 80 bis en 51 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid en het advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie (A6-0096/2009),

A.   overwegende dat het betreffende voorstel volgens de adviesgroep van de juridische diensten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie geen andere inhoudelijke wijzigingen bevat dan die welke als zodanig in het voorstel worden vermeld en dat met betrekking tot de codificatie van de ongewijzigde bepalingen van de eerdere besluiten met die wijzigingen kan worden geconstateerd dat het voorstel een eenvoudige codificatie van de bestaande besluiten behelst, zonder inhoudelijke wijzigingen,

1.   gaat akkoord met het voorstel van de Commissie zoals dit is aangepast aan de aanbevelingen van de adviesgroep van de juridische diensten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie, en zoals dit hieronder is geamendeerd;

2.   neemt kennis van de aan deze resolutie gehechte verklaring van de Commissie;

3.   verzoekt om hernieuwde voorlegging indien de Commissie voornemens is ingrijpende wijzigingen in dit voorstel aan te brengen of dit door een nieuwe tekst te vervangen;

4.   verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

Standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing vastgesteld op 24 april 2009 met het oog op de aanneming van Richtlijn 2009/…/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten (herschikking)

(Aangezien het Parlement en de Raad tot overeenstemming zijn geraakt, komt het standpunt van het Parlement in eerste lezing overeen met het definitieve wetsbesluit: Richtlijn 2009/125/EG.)

BIJLAGE

Verklaring van de Commissie

"De Commissie verklaart dat de goedkeuring van de voorgestelde uitbreiding van de Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van eisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten geen gevolgen heeft voor het werkprogramma zoals dat momenteel is vastgesteld.

Voorts zal de Commissie bij de vaststelling van het werkprogramma en het voorstellen van nieuwe uitvoeringsmaatregelen krachtens de herschikkingsrichtlijn naar behoren rekening houden met de ervaring die in de context van de richtlijn is opgedaan. Overeenkomstig artikel 15, lid 2 van de richtlijn en de beginselen inzake betere regelgeving, zal de Commissie er in het bijzonder naar streven de algemene consistentie van de EU-wetgeving inzake producten te behouden.

Bovendien zal de Commissie, wanneer zij nagaat of het wenselijk is het toepassingsgebied van de richtlijn uit te breiden tot niet-energiegerelateerde producten, bezien of de methode voor het vaststellen en hanteren van significante parameters moet worden aangepast."

(1) PB C 77 van 28.3.2002, blz. 1.

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 24 april 2009 over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het in de handel brengen van bouwproducten (COM(2008)0311 – C6-0203/2008 – 2008/0098(COD))

P6_TA(2009)0320 A6-0068/2009

(Medebeslissingsprocedure: eerste lezing)

Het Europees Parlement,

–   gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2008)0311),

–   gelet op artikel 251, lid 2, en artikel 95 van het EG­Verdrag, op grond waarvan het voorstel door de Commissie bij het Parlement is ingediend (C6-0203/2008),

–   gelet op artikel 51 van zijn Reglement,

–   gezien het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming en het advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie (A6-0068/2009),

1.   hecht zijn goedkeuring aan het Commissievoorstel, als geamendeerd door het Parlement;

2.   verzoekt om hernieuwde voorlegging indien de Commissie voornemens is ingrijpende wijzigingen in dit voorstel aan te brengen of dit door een nieuwe tekst te vervangen;

3.   verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

Standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing vastgesteld op 24 april 2009 met het oog op de aanneming van Verordening (EG) nr. .../2009 van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten

(Voor de EER relevante tekst)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 95,

Gezien het voorstel van de Commissie║,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité(1),

Gezien het advies van het Comité van de Regio's(2),

Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag(3),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)  De regelgeving van de lidstaten schrijft voor dat bouwwerken zo moeten zijn ontworpen en uitgevoerd dat zij de veiligheid van personen, huisdieren en goederen niet in gevaar brengen en het natuurlijke en menselijke milieu niet schaden.

(2)  Deze regelgeving is van directe invloed op de aan bouwproducten gestelde eisen. Deze eisen zijn bijgevolg vervat in nationale productnormen, nationale technische goedkeuringen en andere nationale technische specificaties en voorschriften voor bouwproducten, die zo uiteenlopend zijn dat zij het handelsverkeer binnen de Gemeenschap belemmeren.

(3)  Richtlijn 89/106/EEG van de Raad van 21 december 1988 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen der lidstaten inzake voor de bouw bestemde producten(4) was bedoeld om de technische belemmeringen voor de handel in bouwproducten op te heffen en zo het vrije verkeer ervan binnen de interne markt te bevorderen.

(4)  Om dat doel te verwezenlijken, voorzag Richtlijn 89/106/EEG in de vaststelling van geharmoniseerde normen voor bouwproducten en het verlenen van Europese technische goedkeuringen.

(5)  Richtlijn 89/106/EEG moet worden vervangen om het bestaande kader te vereenvoudigen en te verduidelijken en de bestaande maatregelen transparanter en doeltreffender te maken.

(6)  Er is behoefte aan vereenvoudigde procedures voor het opstellen van prestatieverklaringen om zo de financiële lasten voor kleine en middelgrote ondernemingen en met name micro-ondernemingen te verlichten.

(7)  Verordening (EG) nr. 765/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 tot vaststelling van de eisen inzake accreditatie en markttoezicht betreffende het verhandelen van producten en tot intrekking van Verordening (EEG) nr. 339/93(5) en Besluit nr. 768/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende een gemeenschappelijk kader voor het verhandelen van producten en tot intrekking van Besluit 93/465/EEG van de Raad(6) stellen een horizontaal wettelijk kader vast voor het verhandelen van producten op de interne markt. Deze verordening moet derhalve rekening houden met dat wetgevend kader.

(8)  Producten die op de bouwplaats worden vervaardigd, vallen niet onder de werkingssfeer van het begrip levering van bouwproducten voor de communautaire markt. Fabrikanten die hun bouwproducten in werken verwerken, mogen de prestaties van deze producten overeenkomstig deze verordening aangeven, maar zijn daartoe niet verplicht.

(9)  De technische belemmeringen in de bouwsector kunnen alleen worden opgeheven door geharmoniseerde technische specificaties vast te stellen om de prestaties van bouwproducten te beoordelen.

(10)  De prestaties van een bouwproduct worden niet alleen vastgesteld aan de hand van de technische mogelijkheden en essentiële kenmerken, maar ook aan de hand van de gezondheids- en veiligheidsaspecten van het gebruik van het product tijdens zijn gehele levenscyclus.

(11)  Deze geharmoniseerde technische specificaties moeten tests, berekeningen en andere middelen omvatten, die worden gedefinieerd in geharmoniseerde normen en Europese beoordelingsdocumenten ter beoordeling van de prestaties met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten.

(12)  De methoden die door de lidstaten in hun eisen voor werken worden toegepast, en ook alle andere nationale voorschriften met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten zijn in overeenstemming ▌met de geharmoniseerde technische specificaties.

(13)  Er moeten fundamentele eisen voor werken worden vastgesteld om de basis te leggen voor de voorbereiding van de mandaten en geharmoniseerde normen en voor de opstelling van de Europese beoordelingsdocumenten voor bouwproducten.

(14)  Om te kunnen beoordelen of duurzaam gebruik is gemaakt van grondstoffen en welke gevolgen bouwwerken op het milieu hebben moet gebruik worden gemaakt van milieuproductverklaringen ("Environmental Product Declarations − EPD").

(15)  Voor zover van toepassing moet het gebruik van geharmoniseerde normen van prestatiecategorieën met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten bevorderd worden om rekening te houden met de diverse niveaus van de fundamentele eisen voor bepaalde werken en ook met verschillen in klimaat, geologie en geografie en andere verschillende omstandigheden in de lidstaten. Indien de Commissie deze nog niet heeft vastgesteld, moeten de Europese normalisatie-instellingen dat op basis van een herzien mandaat kunnen doen.

(16)  Waar nodig moeten prestatieniveaus met betrekking tot de essentiële kenmerken waaraan bouwproducten in de lidstaten moeten voldoen, in de geharmoniseerde technische specificaties worden vastgesteld om rekening te houden met de diverse niveaus van de fundamentele eisen voor bepaalde werken en ook met de verschillen in klimaat, geologie en geografie en andere verschillende omstandigheden in de lidstaten.

(17)  De Europese Commissie voor normalisatie (CEN) en het Europees Comité voor elektrotechnische normalisatie (Cenelec) worden erkend als de instanties die bevoegd zijn om geharmoniseerde normen vast te stellen overeenkomstig de op 28 maart 2003 ondertekende algemene richtsnoeren(7) voor samenwerking tussen de Commissie en deze twee instanties.

(18)  Deze geharmoniseerde normen moeten de passende instrumenten verschaffen voor de geharmoniseerde beoordeling van de prestaties met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten. Geharmoniseerde normen moeten worden vastgesteld op grond van mandaten die de Commissie voor de relevante families van bouwproducten overeenkomstig artikel 6 van Richtlijn 98/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij(8) heeft verleend. De Commissie moet ervoor zorgen dat meer bouwproducten onder de geharmoniseerde normen vallen.

(19)  Het is nodig dat de vertegenwoordigende organen van de belangrijkste beroepsgroepen die betrokken zijn bij het ontwerp, de vervaardiging en het gebruik van bouwproducten, meewerken in de Europese technische instanties om te waarborgen dat deze eerlijk en transparant functioneren en om voor een goede marktwerking te zorgen.

(20)  Omwille van de verstaanbaarheid van de door de fabrikant verstrekte informatie moet de prestatieverklaring gesteld zijn in de officiële taal of een van de officiële talen van de lidstaat waar het product op de markt geïntroduceerd wordt. Indien een lidstaat meerdere officiële talen heeft, wordt de keuze van de taal waarin de prestatieverklaring gesteld wordt, met de instemming van de ontvanger gemaakt.

(21)  De procedures van Richtlijn 89/106/EEG voor de beoordeling van de prestaties met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten die niet onder een geharmoniseerde norm vallen, moeten worden vereenvoudigd om ze transparanter te maken en om de kosten voor fabrikanten van bouwproducten te verminderen.

(22)  Om fabrikanten en importeurs van bouwproducten de mogelijkheid te geven een prestatieverklaring op te stellen voor bouwproducten die niet of niet volledig onder een geharmoniseerde norm vallen, moet een Europese technische beoordeling worden verstrekt.

▌

(23)  Fabrikanten en importeurs van bouwproducten zouden voor hun producten om uitvoering van Europese technische beoordelingen moeten kunnen verzoeken op grond van de richtsnoeren voor Europese technische goedkeuring die krachtens Richtlijn 89/106/EEG zijn vastgesteld. Daarom moet de blijvende geldigheid van deze richtsnoeren als Europese beoordelingsdocumenten worden gewaarborgd.

(24)  De opstelling ▌van Europese beoordelingsdocumenten en het verstrekken van Europese technische beoordelingen zou moeten worden toevertrouwd aan technische beoordelingsinstanties (TBI's) die door de lidstaten zijn aangewezen. Om ervoor te zorgen dat de TBI's de nodige bekwaamheid hebben om die taken uit te voeren, moeten de eisen voor de aanwijzing ervan op communautair niveau worden vastgesteld. Vandaar dat ook moet worden voorzien in periodieke evaluaties van technische beoordelingsinstanties door TBI's uit andere lidstaten.

(25)  TAB's moeten een organisatie opzetten om de procedures voor de opstelling van ▌Europese beoordelingsdocumenten en voor het verstrekken van ║ Europese technische beoordelingen te coördineren en ervoor te zorgen dat ze transparant zijn. Deze organisatie moet met name de fabrikant goed voorlichten en, indien nodig, ervoor zorgen dat een onafhankelijke wetenschappelijke deskundige en/of een door de betrokken fabrikant aangewezen beroepsorganisatie door werkgroepen kunnen worden gehoord die door de technische beoordelingsinstanties zijn opgezet.

(26)  Bij de essentiële kenmerken moeten de kenmerken waarvoor de minimumvereisten door de Commissie in het kader van de gepaste comitologieprocedure worden vastgesteld in de vorm van prestatieniveaus of -klassen en die ongeacht de plaats van afzet van toepassing zijn, onderscheiden worden.

(27)  De marktintroductie van bouwproducten die onder een geharmoniseerde norm vallen of waarvoor een Europese technische beoordeling is afgegeven, moet vergezeld gaan van een prestatieverklaring met betrekking tot de essentiële kenmerken van het product overeenkomstig de relevante geharmoniseerde technische specificaties.

▌

(28)  Er is behoefte aan vereenvoudigde procedures voor het opstellen van prestatieverklaringen om zo de financiële lasten voor kleine en middelgrote ondernemingen en met name micro-ondernemingen te verlichten.

(29)  Om ervoor te zorgen dat de prestatieverklaring nauwkeurig en betrouwbaar is, moeten de prestaties van het bouwproduct worden beoordeeld en moet de productie in de fabriek worden gecontroleerd volgens een passend systeem voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties van het bouwproduct.

(30)  Gezien de specificiteit van bouwproducten en de bijzondere opzet van het systeem voor de beoordeling ervan, zijn ║ conformiteitsbeoordelingsprocedures waarin Besluit nr. 768/2008/EG voorziet, en de in dat besluit beschreven modules niet geschikt voor die producten. Daarom moeten specifieke methoden worden vastgesteld voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten.

(31)  Gezien het verschil in betekenis van de CE-markering voor bouwproducten, vergeleken met de algemene beginselen die in Verordening (EG) nr. 765/2008 zijn uiteengezet, moeten er specifieke maatregelen worden genomen om duidelijkheid te verschaffen over de verplichting tot het aanbrengen van de CE-markering op bouwproducten en over de gevolgen van het aanbrengen ervan.

(32)  Door de CE-markering op een bouwproduct aan te brengen of te laten aanbrengen, moet de fabrikant, zijn gemachtigde of de importeur de verantwoordelijkheid nemen voor de conformiteit van dat product met de aangegeven prestaties ervan.

(33)  De CE-markering moet worden aangebracht op alle bouwproducten waarvoor de fabrikant een prestatieverklaring overeenkomstig deze verordening heeft opgesteld. ▌

(34)  De CE-markering moet het enige merkteken zijn dat aangeeft dat het bouwproduct conform is met de aangegeven prestaties en met de toepasselijke eisen van de communautaire harmonisatiewetgeving. Andere markeringen zijn evenwel toegestaan als ze bijdragen aan een betere bescherming van de gebruiker van bouwproducten en niet gedekt zijn door communautaire harmonisatiewetgeving.

(35)  Om onnodige tests te vermijden van bouwproducten waarvan de prestaties al op afdoende wijze door stabiele eerdere testresultaten of andere bestaande gegevens zijn aangetoond, moet de fabrikant in staat worden gesteld om, onder de voorwaarden die in de geharmoniseerde technische specificaties of in een besluit van de Commissie zijn vastgesteld, zonder tests of zonder verdere tests een bepaald prestatieniveau of een bepaalde prestatieklasse aan te geven.

(36)  Om herhaling van reeds uitgevoerde tests te vermijden, moet een fabrikant van een bouwproduct in staat worden gesteld gebruik te maken van de testresultaten die door een derde zijn verkregen.

(37)  Om de kosten van de marktintroductie van producten voor micro-ondernemingen te verminderen, moet worden voorzien in vereenvoudigde procedures voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties, wanneer de producten in kwestie geen significante veiligheidsproblemen opleveren.

(38)  Om efficiënt toezicht op de markt mogelijk te maken en een hoog niveau van bescherming van de consumenten te garanderen, mogen de vereenvoudigde procedures waarmee een bepaald prestatieniveau of een bepaalde prestatiecategorie kan worden opgegeven zonder dat tests of aanvullende tests zijn uitgevoerd, niet gelden voor importeurs die een product onder hun eigen naam of merknaam in de handel brengen of die een al op de markt gebracht bouwproduct zo wijzigen dat de conformiteit met de aangegeven prestaties hierdoor in het gedrang kan komen. Dit heeft betrekking op het gebruik van stabiele resultaten van eerdere tests of van andere bestaande gegevens en op het gebruik van testresultaten die door derden zijn verkregen. Zij heeft ook betrekking op de vereenvoudigde procedure voor micro-ondernemingen.

(39)  Wat individueel ontworpen en vervaardigde bouwproducten betreft, moet de fabrikant in staat worden gesteld vereenvoudigde procedures voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties toe te passen, wanneer de naleving van de toepasselijke regelgeving door het op de markt geïntroduceerde product kan worden aangetoond.

(40)  Het is van belang de toegankelijkheid van de nationale technische voorschriften te waarborgen, zodat ondernemingen en met name kleine en middelgrote ondernemingen betrouwbare en nauwkeurige informatie kunnen verzamelen over de wetgeving die van kracht is in de lidstaat waar zij hun producten in de handel willen brengen. De productcontactpunten die zijn ingesteld bij Verordening (EG) nr. 764/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 tot vaststelling van procedures voor de toepassing van bepaalde nationale technische voorschriften op goederen die in een andere lidstaat rechtmatig in de handel zijn gebracht, en tot intrekking van Beschikking 3052/95/EG(9), zouden derhalve ook informatie moeten verstrekken over voorschriften die van toepassing zijn op de integratie, assemblage of installatie van een specifiek type bouwproduct. Bovendien moeten zij de fabrikant alle informatie verstrekken over de beroepsmiddelen die voor hem openstaan als de toegangsvoorwaarden van een of meerdere van zijn producten tot de CE-markering worden aangevochten, en met name over de beroepsmiddelen om tegen besluiten naar aanleiding van de beoordeling in verzet te komen.

(41)  Om een gelijkwaardige en consequente handhaving van de communautaire harmonisatiewetgeving te waarborgen, moeten de lidstaten een doeltreffend markttoezicht houden. Verordening (EG) nr. 765/2008 ║, stelt de basisvoorwaarden vast voor de werking van een dergelijk markttoezicht.

(42)  De verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de veiligheid, de gezondheid en andere, onder de fundamentele eisen voor werken vallende aspecten op hun grondgebied moet worden erkend in een vrijwaringsclausule die in adequate beschermingsmaatregelen voorziet.

(43)  Omdat ervoor moet worden gezorgd dat de instanties die de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties van bouwproducten uitvoeren, in de hele Gemeenschap een uniform prestatieniveau hebben en omdat al deze instanties hun functies op hetzelfde niveau en onder eerlijke concurrentievoorwaarden moeten vervullen, moeten eisen worden vastgesteld voor prestatiebeoordelingsinstanties die zich voor de doeleinden van deze verordening willen aanmelden. Ook moet worden voorzien in passende informatie over en toezicht op deze instanties.

(44)  Om bij de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties van bouwproducten een coherent kwaliteitsniveau te waarborgen, moeten ook eisen worden vastgesteld voor de autoriteiten die de instanties die deze taken uitvoeren, bij de Commissie en de andere lidstaten moeten aanmelden.

(45)  Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk de totstandbrenging van een goed werkende interne markt voor bouwproducten door middel van geharmoniseerde technische specificaties om de prestaties van bouwproducten uit te drukken, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt en derhalve wegens de omvang en de gevolgen van het optreden beter door de Gemeenschap kunnen worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag neergelegde subsidiariteitsbeginsel maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(46)  De voor de uitvoering van deze verordening vereiste maatregelen moeten worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden(10).

(47)  In het bijzonder moet de Commissie de bevoegdheid worden gegeven de voorwaarden vast te stellen waaronder de prestatieverklaring beschikbaar mag zijn op een website, de periode vast te stellen waarin fabrikanten, importeurs en distributeurs de technische documentatie en de prestatieverklaring ter beschikking moeten houden, prestatieklassen vast te stellen met betrekking tot de essentiële kenmerken van bouwproducten, het systeem voor de beoordeling van de prestaties en de verificatie van de bestendigheid van de aangegeven prestaties vast te stellen dat op een bepaald bouwproduct of een familie van bouwproducten moet worden toegepast, het formaat van de Europese technische beoordeling te bepalen, procedures vast te stellen voor het uitvoeren van de evaluatie van TAB's en de bijlagen I tot en met VI te wijzigen. Aangezien ║ maatregelen van algemene strekking betreft tot wijziging van niet-essentiële onderdelen van deze verordening, onder meer door haar met nieuwe niet-essentiële onderdelen aan te vullen, moeten deze maatregelen worden vastgesteld volgens de regelgevingsprocedure met toetsing bepaald in artikel 5 bis van Besluit 1999/468/EG.

(48)  Er moet rekening gehouden worden met bestaande opdrachten om geharmoniseerde Europese normen vast te stellen. Het CEN dient normen ter verduidelijking van fundamentele eis nr. 7 met als titel "Duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen" op te stellen.

(49)  In fundamentele eis voor werken nr. 7 dient rekening te worden gehouden met de recycleerbaarheid van bouwwerken en de materialen en de onderdelen ervan na de sloop, de duurzaamheid van bouwwerken en het gebruik van milieuvriendelijke grondstoffen en secundaire materialen in bouwwerken.

(50)  Omdat het enige tijd vergt om ervoor te zorgen dat het kader voor de goede werking van deze verordening tot stand is gebracht, moet de toepassing ervan worden uitgesteld, met uitzondering van de bepalingen betreffende de aanwijzing van TAB's, aanmeldende autoriteiten en aangemelde instanties, de oprichting van een organisatie van TAB's en de oprichting van het permanent comité.

(51)  De Commissie en de lidstaten moeten in samenwerking met de belanghebbenden een informatiecampagne initiëren om de bouwsector, met name de marktdeelnemers en de gebruikers, te informeren met betrekking tot de invoering van een gemeenschappelijke technische taal, de verdeling van de verantwoordelijkheid tussen de afzonderlijke marktdeelnemers, het aanbrengen op bouwproducten van een CE-markering, de herziening van de fundamentele eisen voor bouwwerken en de systemen voor de beoordeling en verificatie van de bestendigheid van de prestaties.

(52)  De Commissie moet het Europees Parlement en de Raad uiterlijk een jaar na de inwerkingtreding van deze verordening een voorstel voorleggen voor een herziening van het Europese normalisatiesysteem om de transparantie van het systeem als geheel te vergroten, vooral een evenwichtige vertegenwoordiging van de belanghebbenden in de technische comités van de Europese normalisatie-instellingen te garanderen en belangenconflicten tussen hen te voorkomen. Tegelijk moeten maatregelen worden genomen om de goedkeuring van Europese normen te bespoedigen, alsmede de vertaling ervan in alle officiële talen van de Europese Unie, en vooral de vertaling van richtsnoeren voor kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's),

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

HOOFDSTUK I

ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1

Onderwerp

Deze verordening bepaalt voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten door voorschriften vast te stellen voor de wijze waarop de prestaties van bouwproducten met betrekking tot hun essentiële kenmerken worden uitgedrukt, en voor het gebruik van de CE-markering op deze producten.

Artikel 2

Definities

Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan onder:

1. "bouwproduct": elk product of pakket dat wordt vervaardigd en op de markt geïntroduceerd om blijvend deel uit te maken van bouwwerken of delen ervan, zodat de verwijdering van het product de prestaties van het bouwwerk vermindert en de verwijdering of vervanging van het product een bouwwerkzaamheid is;

Wanneer zulks dienstig is, worden de onder b) van dit punt genoemde kenmerken voor elke categorie bouwproducten van bijlage V, tabel 1, door de Commissie overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing van artikel 51, lid 2, vastgesteld; deze hebben onder meer betrekking op aspecten van algemeen belang, zoals het milieu, de veiligheid en de beoordeling van mogelijke gevaren voor de gezondheid gedurende de gehele levenscyclus van het bouwproduct;

Artikel 3

Fundamentele eisen voor werken en essentiële productkenmerken

║ De essentiële kenmerken van bouwproducten worden vastgelegd in geharmoniseerde technische specificaties met betrekking tot de fundamentele eisen voor werken in bijlage I.

HOOFDSTUK II

PRESTATIEVERKLARING EN CE-MARKERING

Artikel 4

Voorwaarden voor het opstellen van de prestatieverklaring

1.  Bij de marktintroductie van een bouwproduct verstrekt de fabrikant of de importeur een prestatieverklaring als een van de volgende voorwaarden is vervuld:

2.  De lidstaten gaan ervan uit dat de door de fabrikant of de importeur opgestelde prestatieverklaring nauwkeurig en betrouwbaar is.

Artikel 5

Inhoud van de prestatieverklaring

1.  De prestatieverklaring formuleert de prestaties van bouwproducten met betrekking tot de twee soorten essentiële kenmerken als beschreven in artikel 2, onder 4, van die producten overeenkomstig de relevante geharmoniseerde technische specificaties.

2.  De prestatieverklaring bevat de volgende gegevens: