Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με τον πρόσφατο σεισμό στην Αϊτή
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη διάσκεψη κορυφής της ομάδας G7, στις 6 Φεβρουαρίου 2010, στο Iqaluit του Καναδά,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προπαρασκευαστικής Υπουργικής Διάσκεψης που διεξήχθη στις 25 Ιανουαρίου 2010 στο Μόντρεαλ,
– έχοντας υπόψη τη συζήτησή του, στις 20 Ιανουαρίου 2010, με την Ύπατη εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, βαρόνη Άστον, σχετικά με το σεισμό στην Αϊτή,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες, στις 18 Ιανουαρίου 2010,
– έχοντας υπόψη την πανευρωπαϊκή συναίνεση για την ανθρωπιστική βοήθεια,
– έχοντας υπόψη την Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για τη Σταθεροποίηση της Αϊτής (MINUSTAH),
– έχοντας υπόψη την πρόταση του Michel Barnier, στις 9 Μαΐου 2006, για ένα ευρωπαϊκό σώμα πολιτικής προστασίας που θα αποκαλείται "Ευρωπαϊκή Βοήθεια",
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 4, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Ιανουαρίου 2010, σεισμός μεγέθους 7,3 της κλίμακας Ρίχτερ έπληξε την Αϊτή, προκαλώντας καταστροφικές ζημιές στο Πορτ-ο-Πρενς, το Jacmel και σε άλλους οικισμούς της περιοχής, και ότι πολλές ισχυρές μετασεισμικές δονήσεις εξακολουθούν να πλήττουν τη χώρα,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, 200 χιλιάδες άτομα έχουν βρει το θάνατο, 250 χιλιάδες άτομα έχουν τραυματιστεί και περισσότερα από 3 εκατομμύρια άτομα έχουν πληγεί άμεσα,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για το Συντονισμό Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA), ένα εκατομμύριο άτομα σε ολόκληρη τη χώρα αναζητούν κατάλυμα και ο αριθμός των ατόμων που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας ανέρχεται σε 600 χιλιάδες,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της κυβέρνησης της Αϊτής, 235 χιλιάδες άτομα έχουν εγκαταλείψει το Πορτ-ο-Πρενς και 1 εκατομμύριο άτομα θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν τις πόλεις κατευθυνόμενα σε αγροτικές περιοχές, με αποτέλεσμα να ασκείται πίεση στις ήδη ευάλωτες κοινότητες των περιοχών αυτών,
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 1,8 εκατομμύρια άτομα υπέφεραν από επισιτιστική ανασφάλεια πριν από το σεισμό, σε μια χώρα στην οποία περίπου το 60% του πληθυσμού ζει σε αγροτικές περιοχές και το 70% επιβιώνει με λιγότερα από 2 δολάρια ΗΠΑ την ημέρα,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεκαετίες πολιτικής αστάθειας είχαν συμβάλει στην αποδυνάμωση των κρατικών θεσμών και της ικανότητας του κράτους να παράσχει βασικές κρατικές υπηρεσίες πριν από το σεισμό και ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν από το σεισμό έχουν παραλύσει την ικανότητα του κράτους να ανταποκριθεί ενεργά στις προσπάθειες αρωγής, γεγονός που επιδεινώνει την κατάσταση,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει συμφωνήσει να παράσχει 137 εκατ. ευρώ για την κάλυψη βραχυπρόθεσμων αναγκών και τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση ενώ τα κράτη μέλη θα παράσχουν συμπληρωματικό ποσό 92 εκατ. ευρώ,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αϊτή επιβαρύνεται με εξωτερικό χρέος, το οποίο υπολογίζεται περίπου σε 1 δισ. δολάρια ΗΠΑ, που αποτελούσε εμπόδιο στην ανάπτυξή της ακόμη και πριν από το σεισμό και μπορεί να παρεμποδίσει την προσπάθεια της χώρας για ανάκαμψη,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άμεση αποκατάσταση της ικανότητας της Αϊτής να έχει μια λειτουργούσα δημοκρατία και κυβέρνηση αποτελεί ζωτικό μέρος της μετάβασης από την παροχή της βοήθειας έκτακτης ανάγκης της πρώτης φάσης προς το σημαντικό έργο της ανοικοδόμησης του έθνους,
1. εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια, τη συμπόνια και την αλληλεγγύη του προς το λαό της Αϊτής και άλλων εθνών, καθώς και στο προσωπικό διεθνών οργανισμών, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών και της Επιτροπής, για το μαζικό θάνατο ατόμων και την καταστροφή που προκάλεσε ο σεισμός·
2. επιδοκιμάζει τις προσπάθειες των αρχών της Αϊτής και της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και των Ηνωμένων Εθνών, ΜΚΟ και άλλων διμερών χορηγών, για την παροχή βοήθειας στο λαό της Αϊτής και εξαίρει το έργο οργανώσεων αρωγής και μεμονωμένων ατόμων από όλη την Ένωση·
3. απευθύνει έκκληση για συνολική αξιολόγηση προκειμένου να διαπιστωθούν οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ανάγκες του πληθυσμού και να θεσπιστεί η συμμετοχή της ΕΕ στη διαδικασία ανοικοδόμησης, η οποία θα καλύπτει τις τρεις φάσεις, της κατεπείγουσας βοήθειας, της αποκατάστασης και της ανοικοδόμησης· ζητεί από την Επιτροπή να προβεί το συντομότερο σε αξιολόγηση της ευρωπαϊκής ανταπόκρισης στην ανθρωπιστική κρίση στην Αϊτή και να υποβάλει προτάσεις με απώτερο στόχο την περαιτέρω βελτίωση των δράσεων της ΕΕ σε παρεμφερείς καταστάσεις στο μέλλον·
4. παροτρύνει την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στη συνδρομή στις προσπάθειες ανοικοδόμησης και βελτίωσης της ανθρωπιστικής κατάστασης, εστιάζοντας στις ευάλωτες ομάδες όπως είναι οι γυναίκες και τα παιδιά, και στην παροχή καταλυμάτων, υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, υλικοτεχνικής στήριξης και τροφίμων· καλεί όλα τα κράτη μέλη να είναι έτοιμα να ανταποκριθούν στα αιτήματα των Ηνωμένων Εθνών για περαιτέρω βοήθεια·
5. εκφράζει μεγάλη ανησυχία για την καλή κατάσταση των ευάλωτων ομάδων και ιδίως των γυναικών· καλεί την Επιτροπή και τα Ηνωμένα Έθνη να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή στη συμμετοχή των γυναικών στις προσπάθειες ανασυγκρότησης, μεριμνώντας για την ενεργό σύμπραξή τους στη φάση της αποκατάστασης, της ανασυγκρότησης και της αξιολόγησης όλων των προγραμμάτων αρωγής και ανοικοδόμησης·
6. τονίζει ότι για τα παιδιά που είναι ασυνόδευτα και έχουν αποχωριστεί τις οικογένειές τους πρέπει να προβλεφθούν υπηρεσίες για την όσο το δυνατόν ταχύτερη επανένωσή τους με τους γονείς τους ή με όσους έχουν αναλάβει επισήμως την επιμέλειά τους· καλεί την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα να αξιολογήσουν κατεπειγόντως την ανάγκη για ένα συντονισμένο σχέδιο για τα χιλιάδες παιδιά που έμειναν ορφανά λόγω του σεισμού· τονίζει το σοβαρό κίνδυνο κρουσμάτων εμπορίας ανθρώπων·
7. παροτρύνει την ΕΕ να υποστηρίξει ένα προσωρινό μορατόριουμ στις νέες υιοθεσίες παιδιών από την Αϊτή για δύο έτη από την έναρξη των προσπαθειών εντοπισμού· ζητεί από την ΕΕ να καταβάλει προσπάθειες για την κάλυψη των βασικών αναγκών των παιδιών, για τη λειτουργία προσωρινών σχολείων και για την παροχή συμβουλών σε παιδιά ως ζήτημα κατεπείγοντος·
8. επιδοκιμάζει τις προκαταρκτικές δεσμεύσεις της Επιτροπής να διαθέσει 30 εκατ. ευρώ για την ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η επείγουσα έκκληση για την Αϊτή που απηύθυνε η OCHA για τη χορήγηση 575 εκατ. δολαρίων χρηματοδοτείται κατά 87% από συνεισφορές· υπογραμμίζει ότι μια τέτοιου είδους χρηματοδότηση είναι καθοριστικής σπουδαιότητας για τη μακροπρόθεσμη στήριξη των επιχειρήσεων· καλεί την Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν πλήρως τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει·
9. χαιρετίζει την απόφαση των χωρών της G7 να παραιτηθούν από τις απαιτήσεις τους που απορρέουν από το διεθνές χρέος της Αϊτής· αναμένει από όλες τις χώρες και τους διεθνείς δωρητές να πράξουν αναλόγως· καλεί επίσης το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να απαλλάξει πλήρως τη χώρα από το εκκρεμούν χρέος της, περιλαμβανομένου του επείγοντος δανείου 102 εκατ. δολαρίων που εγκρίθηκε τον Ιανουάριο του 2010· τονίζει ότι κάθε επείγουσα συνδρομή για το σεισμό θα πρέπει να παρέχεται υπό μορφή επιδοτήσεων και όχι δανείων που προκαλούν χρέη·
10. επαναλαμβάνει το αίτημα του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για Ανθρωπιστικά Ζητήματα για την εξασφάλιση οχημάτων για τη μεταφορά καυσίμων· καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν πρόσθετη βοήθεια για τη μεταφορά προμηθειών σε προσωρινούς καταυλισμούς, στα σημεία διανομής και στις γύρω πόλεις και χωριά·
11. υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να παρέχεται επαρκής ασφάλεια στα καραβάνια διανομής της βοήθειας προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι προμήθειες διανέμονται με δίκαιο και ήρεμο τρόπο, ιδίως στα αδύναμα άτομα και σε εκείνα με τις μεγαλύτερες ανάγκες·
12. εκφράζει ικανοποίηση για την απόφαση του Συμβουλίου να αποστείλει 350 στρατιωτικούς αστυνομικούς για υποστήριξη της προσπάθειας βοήθειας στην Αϊτή υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, και για την απόφαση να συσταθεί ένας πυρήνας συντονισμού (EUCO Haiti) στις Βρυξέλλες για τη διευκόλυνση μιας προενεργητικής ευρωπαϊκής απάντησης στο στρατιωτικό τομέα και στον τομέα της ασφάλειας, καθώς και του συντονισμού των συνεισφορών των κρατών μελών της ΕΕ στην προσπάθεια αρωγής·
13. καλεί τα Ηνωμένα Έθνη να επανεξετάσουν την εντολή της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών για τη σταθεροποίηση της Αϊτής (MINUSTAH) από κοινού με τις αρχές της Αϊτής προκειμένου να ανταποκριθούν στις μετά την καταστροφή ανάγκες της χώρας, με ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα ασφάλειας·
14. υπογραμμίζει τη σημασία να δοθεί στις τοπικές αρχές η απαραίτητη βοήθεια ώστε να μπορέσουν να αναζωογονήσουν την οικονομία δεδομένου ότι εκατοντάδες χιλιάδες άτομα εγκαταλείπουν το Πορτ-ο-Πρενς για να εγκατασταθούν στην ύπαιθρο· καλεί την ΕΕ και άλλους διεθνείς δωρητές να αγοράζουν, στο μέτρο του δυνατού, τρόφιμα που παράγονται επιτόπου στο πλαίσιο της προσπάθειας αρωγής·
15. υποστηρίζει τις προσπάθειες της ΕΕ για την αύξηση της τοπικής παραγωγής τροφίμων με την αποκατάσταση κατεστραμμένων υποδομών και τη διάθεση του απαραίτητου υλικού σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις (σπόροι, λιπάσματα και εργαλεία), ιδίως για την εαρινή περίοδο φύτευσης που αρχίζει το Μάρτιο, που συνιστά το 60% της εθνικής παραγωγής τροφίμων·
16. ζητεί από την Επιτροπή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να υποστηρίξει προγράμματα αμειβόμενης εργασίας, που είναι σημαντικά για την κυκλοφορία χρήματος στην κοινότητα, και να συνδράμει στην επαναλειτουργία του τραπεζικού συστήματος·
17. τονίζει την ανάγκη να υλοποιηθούν μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην κατασκευή ανθεκτικών στους σεισμούς κτηρίων και σε βασικές υποδομές, όπως έργα υδροδότησης, κατασκευής οδικού δικτύου και ηλεκτροδότησης, που δεν υπήρχαν ή ήταν ιδιαίτερα ανεπαρκή πριν από το σεισμό, πράγμα που επιτείνει σε μεγάλο βαθμό τις συνέπειες φυσικών καταστροφών·
18. ζητεί τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης και τη διεξαγωγή συντονισμένης αξιολόγησης των αναγκών μετά την καταστροφή, από κοινού με τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα, προκειμένου να καθοριστεί μακροπρόθεσμο σχέδιο ανασυγκρότησης μόλις ολοκληρωθούν οι επιχειρήσεις έκτακτης ανάγκης·
19. καλεί τη διεθνή κοινότητα να εξασφαλίσει ότι ο λαός της Αϊτής και η κυβέρνησή του είναι οι βασικοί παράγοντες στη διαδικασία ανασυγκρότησης, ώστε να τους επιτραπεί να είναι κύριοι του συλλογικού μέλλοντός τους·
20. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πλήρη εκτίμηση των μετά την καταστροφή αναγκών καθώς και έκθεση προόδου της ανασυγκρότησης·
21. προτρέπει την ΕΕ να συνεργαστεί με τις αρχές της Αϊτής προκειμένου να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη πρόληψη φυσικών καταστροφών και η διαχείριση των ικανοτήτων, τονίζοντας ότι οι προσπάθειες για την ανασυγκρότηση πρέπει να βασίζονται σε εθνικές προτεραιότητες, με παράλληλη τήρηση των αρχών για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας και τη στήριξη των θεσμικών οργάνων της Αϊτής, προκειμένου να είναι σε θέση να κυβερνούν αποτελεσματικά·
22. καλεί τη διεθνή κοινότητα να διατηρήσει την Αϊτή στην ημερήσια διάταξη, να αξιοποιήσει το γεγονός αυτό ώστε να αντιμετωπιστούν μια για πάντα τα βασικά αίτια της υφέρπουσας φτώχειας στην Αϊτή και να βοηθήσει την Αϊτή να αναδυθεί από την καταστροφή αυτή ως πλήρως λειτουργούσα δημοκρατία με μια οικονομία που θα μπορεί να συντηρεί το λαό της·
23. αναγνωρίζει το έργο που έχουν επιτελέσει μεμονωμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ και τον αποτελεσματικό συντονισμό αυτής της βοήθειας που εξασφαλίσθηκε από το MIC (Κέντρο Παρακολούθησης και Ενημέρωσης) και τις ομάδες της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO) οι οποίες αναπτύχθηκαν επί τόπου λίγες ώρες μετά το σεισμό·
24. σημειώνει ότι, για πρώτη φορά, η Επιτροπή ανέπτυξε δύο μονάδες που διατέθηκαν μέσω προπαρασκευαστικής δράσης για δυνατότητα ταχείας ανταπόκρισης της ΕΕ η οποία θεσπίστηκε με την υποστήριξη του Κοινοβουλίου·
25. καλεί την Επιτροπή να του υποβάλει προτάσεις το συντομότερο για τη συγκρότηση μιας δύναμης πολιτικής προστασίας της ΕΕ που θα βασίζεται στο Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ και θα επιτρέπει στην Ένωση να συγκεντρώνει, εντός ενός εικοσιτετραώρου από την καταστροφή, τους αναγκαίους πόρους για την παροχή αρχικής κατεπείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας·
26. υπογραμμίζει τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η ευρωπαϊκή δύναμη ταχείας επέμβασης:
–
να είναι πολιτικού ή/και ανθρωπιστικού χαρακτήρα
–
να έχει μόνιμο χαρακτήρα
–
να μπορεί να δράσει ανά πάσα στιγμή και στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα
–
να ενεργεί υπό τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
–
να τηρεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο
–
να είναι ανοιχτή στη συνεργασία με άλλους ανθρωπιστικούς φορείς
–
να είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί με το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών
–
να είναι ανοιχτή στις συνεισφορές τρίτων χωρών
–
να σέβεται τον εθελοντικό χαρακτήρα της συμμετοχής των κρατών μελών στις σχετικές διευθετήσεις
–
να μεριμνά για τη διαρκή ετοιμότητα τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε υλικούς πόρους που θα μπορούν να διατεθούν ανά πάσα στιγμή
–
να λειτουργεί βάσει της αρχής του επιμερισμού του βάρους·
27. καλεί την Yπάτη εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και τον Επίτροπο για τη διεθνή συνεργασία, την ανθρωπιστική βοήθεια και την αντιμετώπιση κρίσεων, να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στο συντονισμό της ανταπόκρισης της Ένωσης στις κρίσεις, κάνοντας χρήση των αρμοδιοτήτων που θεσπίζονται βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας για τον καλύτερο συντονισμό της ανταπόκρισης της Ένωσης σε μελλοντικές κρίσεις, οικοδομώντας παράλληλα σε ό, τι έχει ήδη επιτευχθεί·
28. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Ύπατη εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, τον Πρόεδρο της Επιτροπής, τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση της Αϊτής, τον Αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για Ανθρωπιστικά Ζητήματα και Αρωγή Έκτακτης Ανάγκης και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.