Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την οικονομική διακυβέρνηση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 11ης Φεβρουαρίου 2010,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Μαρτίου 2010, με θέμα τη στρατηγική ΕΕ 2020(1),
– έχοντας υπόψη τη σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωζώνης και του Συμβουλίου Εκοφίν σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαΐου 2010, σχετικά με την ενίσχυση του συντονισμού της οικονομικής πολιτικής (COM(2010)0250),
– έχοντας υπόψη τις έξι εκθέσεις που ενέκρινε η Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του στις 10 Μαΐου 2010,
– έχοντας υπόψη το έργο της προσωρινής επιτροπής του για τη χρηματοοικονομική κρίση,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 4, του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση δείχνει πως απαιτείται ισχυρότερη οικονομική και νομισματική διακυβέρνηση,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική ’ΕΕ 2020’ θα πρέπει να εξυπηρετήσει την οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, καθώς και ότι η μείωση του ΑΕγχΠ κατά 4%, η πτώση της βιομηχανικής παραγωγής και ο συνολικός αριθμός των άνεργων γυναικών και ανδρών, που υπερβαίνει τα 23 εκατομμύρια, συνιστούν σοβαρή κοινωνική και οικονομική πρόκληση,
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης για τη διασφάλιση της σταθερότητας του ευρώ, ως πρώτο σημαντικό βήμα
1. θεωρεί ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 9 Μαΐου 2010 όσον αφορά τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης, για την παροχή βοήθειας τόσο στα κράτη της ζώνης του ευρώ όσο και στα άλλα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες αποτελεί σταθμό στην ευρωπαϊκή ιστορία· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκοί φορείς χάραξης πολιτικής δεν ανέλαβαν αποφασιστική δράση νωρίτερα, παρά την όξυνση της χρηματοοικονομικής κρίσης·
2. υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι απαιτείται να δώσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την έγκρισή του σε περίπτωση που η Επιτροπή και το Συμβούλιο θελήσουν να εφαρμόσουν τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης στις διεθνείς κεφαλαιαγορές·
3. θεωρεί ότι η συμφωνία αποτελεί σημαντικό πρώτο βήμα προκειμένου να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα στέρεο και βιώσιμο πλαίσιο οικονομικής και νομισματικής πολιτικής·
4. τονίζει πως τα πρόσφατα περιστατικά έδειξαν την ανάγκη ισχυρότερης οικονομικής διακυβέρνησης της ευρωζώνης και πως οποιοσδήποτε νομισματικός πυλώνας είναι καταδικασμένος σε αποτυχία αν δεν υπάρχει και κοινωνικο-οικονομικός πυλώνας·
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να μεταρρυθμίσει το σύστημα οικονομικής διακυβέρνησής της προκειμένου να είναι καλύτερα προετοιμασμένη για μελλοντικές κρίσεις
5. υπογραμμίζει ότι προκειμένου να αποκατασταθούν υγιείς αναπτυξιακοί ρυθμοί και να επιτευχθεί ο στόχος για αειφόρο οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, θα πρέπει να δοθεί απόλυτη προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των επίμονων και σημαντικών μακροοικονομικών ανισορροπιών και των ανισοτήτων στην ανταγωνιστικότητα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την αναγνώριση αυτής της ανάγκης από την Επιτροπή στην ανακοίνωσή της για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής·
6. καλεί, ως εκ τούτου, την ειδική ομάδα που δημιουργήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Μάρτιο 2010 να επισπεύσει τις εργασίες της και να υποβάλει, πριν από το Σεπτέμβριο 2010, συγκεκριμένες προτάσεις για βαθύτερο και ευρύτερο οικονομικό συντονισμό, βασισμένες στην κοινοτική μέθοδο·
7. επισημαίνει ότι η μακρόπνοη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών έχει ουσιαστική σημασία για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη· επικροτεί τις προτάσεις της Επιτροπής περί ενισχυμένης διαχείρισης της ευρωζώνης μεσο- και μακροπρόθεσμα, που έχουν ως στόχο να αποτραπεί οποιαδήποτε επανάληψη της σημερινής νομισματικής κρίσης, και συμμερίζεται την άποψη ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης επιβάλλει αποτελεσματικότερους μηχανισμούς κινήτρων και κυρώσεων
8. εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι στις προτάσεις της για την οικονομική διακυβέρνηση η Επιτροπή δεν εισηγείται λύσεις πιο συγκεκριμένο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών με προοπτική την ανάπτυξη κοινής δημοσιονομικής στρατηγικής στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020, προκειμένου να αποκατασταθούν και να διασφαλιστούν μακροπρόθεσμα οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας·
9. επισημαίνει ότι η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών δεν επιβάλλει μόνο αίσθημα ευθύνης όσον αφορά τις δαπάνες, αλλά και επαρκή και κοινωνικά δίκαιη φορολογία, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην είσπραξη των φόρων και ένταση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να προτείνει σειρά μέτρων για να βοηθηθούν τα κράτη μέλη να αποκαταστήσουν την ισορροπία των δημόσιων λογαριασμών τους και να χρηματοδοτήσουν δημόσιες επενδύσεις μέσω καινοτόμων οικονομικών πόρων·
10. υπογραμμίζει την ανάγκη για στενότερη συνεργασία των ευρωπαϊκών αρχών εποπτείας, τόσο σε μικρο- όσο και σε μακροοικονομικό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλιστεί η ουσιαστική εποπτεία·
11. θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθούν οι εξουσίες της Eurostat, μεταξύ άλλων με την ανάθεση εξουσιών για τη διεξαγωγή ερευνών· θεωρεί πως οι ανοικτές και διαφανείς στατιστικές πληροφορίες πρέπει να αποτελούν προϋπόθεση για τη χορήγηση στήριξης από τα διαρθρωτικά ταμεία· θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της αξιολόγησης των στατιστικών που υποβάλλουν τα κράτη μέλη·
12. ζητεί να δημιουργηθεί ένα ’Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο’ (ΕΝΤ), στο οποίο οι χώρες της ευρωζώνης να συνεισφέρουν με βάση το ύψος του ΑεγχΠ τους και μέσω προστίμων που θα καθορίζονται από το βαθμό υπέρβασης των επιπέδων χρέους και ελλείμματος· κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να μπορεί να αντλήσει πόρους από το ΕΝΤ μέχρι ποσού ίσου προς εκείνο που έχει ήδη καταθέσει· εάν όμως μια χώρα χρειαστεί επί πλέον πόρους ή εγγυήσεις, θα πρέπει να αποδέχεται ένα ειδικά σχεδιασμένο κάθε φορά πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του οποίου την εκτέλεση θα επιβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
13. ζητεί από την Επιτροπή να διεξαγάγει αξιολόγηση μακρο-οικονομικών επιπτώσεων για το σύνολο των μέτρων διαφύλαξης της δημοσιονομικής σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να δημοσιεύσει ανακοίνωση σχετικά με τη δυνατότητα, τους κινδύνους και τα πλεονεκτήματα της έκδοσης ευρω-ομολόγων·
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να μεταρρυθμίσει το σύστημα οικονομικής διακυβέρνησής της προκειμένου να διασφαλιστεί η εφαρμογή της επικείμενης στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020
14. πιστεύει ότι η δομή διακυβέρνησης της στρατηγικής Ευρώπη 2020 θα πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της, αντίθετα από ό,τι συνέβη με τη στρατηγική της Λισαβόνας· θεωρεί συνεπώς εξαιρετικά λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο δεν υπέβαλαν σχετικές προτάσεις, παρά το επιτακτικό αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που περιλαμβάνεται στο ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2010 σχετικά με την Ευρώπη του 2020
15. τονίζει τη σημασία ενός στενότερου δεσμού ανάμεσα στους μακροοικονομικούς μηχανισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και στα Εθνικά Μεταρρυθμιστικά Προγράμματα της ’Ευρώπης του 2020’, με την εξασφάλιση συνοχής στην υποβολή τους, προκειμένου να αυξηθεί η συγκρισιμότητα των εθνικών προϋπολογισμών σε ό,τι αφορά τις δαπάνες των διαφόρων κατηγοριών· τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεωρούν τις οικονομικές πολιτικές τους ζήτημα όχι μόνο εθνικού αλλά και κοινού συμφέροντος, και να διαμορφώνουν ανάλογα την πολιτική τους· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη τον ενισχυμένο ρόλο των Γενικών Προσανατολισμών Οικονομικής Πολιτικής·
16. θεωρεί ότι για την επιτυχία της νέας στρατηγικής είναι αναγκαία η ευρύτερη χρήση δεσμευτικών μέτρων αντί της συνέχισης της εφαρμογής της ανοικτής μεθόδου συντονισμού στον τομέα της οικονομικής πολιτικής·
17. πιστεύει ότι η στρατηγική για την Ευρώπη του 2020 δεν επικεντρώνεται αρκετά στα βασικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα κράτη μέλη, και υπογραμμίζει ότι υπάρχουν μείζονα προβλήματα όσον αφορά το περιεχόμενο των ’εμβληματικών’ ενεργειών και των ’στόχων'·
18. επαναλαμβάνει τις παλαιότερες εκκλήσεις του για ενιαία και ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική για την Ευρώπη, η οποία θα ορίζει με σαφήνεια μακροπρόθεσμες κατευθυντήριες γραμμές για οικονομική ανάπτυξη, με σκοπό την οικοδόμηση καλύτερης, δικαιότερης και αειφορικότερης οικονομίας με μεγαλύτερη ευημερία για όλους·
19. επαναλαμβάνει το αίτημά του να ενοποιηθούν οι αλληλεπικαλυπτόμενες στρατηγικές, όπως η στρατηγική για την Ευρώπη του 2020, η στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη και το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης· εκφράζει τη λύπη του διότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απέρριψε αυτή την προσέγγιση, αφήνοντας ανεπίλυτο το πρόβλημα της έλλειψης συνοχής μεταξύ των πολιτικών·
20. εκτιμά πως ουσιαστική οικονομική διακυβέρνηση σημαίνει να ανατεθεί στην Επιτροπή η ενδεδειγμένη, μεγαλύτερη διαχειριστική ευθύνη που θα της επιτρέπει να κάνει χρήση τόσο των υφισταμένων μηχανισμών όσο και των μηχανισμών που θεσπίστηκαν πρόσφατα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, όπως τα άρθρα 121, 122, 136, 172, 173 και 194, που αναθέτουν στην Επιτροπή το έργο του συντονισμού των μεταρρυθμιστικών σχεδίων και δράσεων και της κατάρτισης μιας κοινής στρατηγικής·
21. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή να θεσπίσουν μια τακτική κινήτρων και κυρώσεων και να κάνουν χρήση των μηχανισμών συμμόρφωσης που προβλέπονται στο άρθρο 136 της Συνθήκης, όπως είναι τα οικονομικά κίνητρα (π.χ. χορήγηση και πρόσθετων ευρωπαϊκών πόρων) και οι ποινές με σκοπό την προώθηση μιας ενισχυμένης ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης και ειδικότερα μιας ενισχυμένης διακυβέρνησης στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ΕΕ του 2020·
22. πιστεύει ότι η ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης πρέπει να συμβαδίζει με την ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμοποίησης της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, η οποία πρέπει να επιτευχθεί με τη στενότερη και πιο έγκαιρη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας· ζητεί, ιδιαίτερα, από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αξιοποιήσουν σωστά τις διατάξεις της Συνθήκης της Λισαβόνας όσον αφορά την ενεργή συμμετοχή του Κοινοβουλίου στον τομέα της οικονομικής πολιτικής, όπως ορίζεται στο άρθρο 121 παρ. 5 και 6, και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει λεπτομερείς προτάσεις για την καθιέρωση τακτικού πολιτικού και νομοθετικού διοργανικού διαλόγου στο συγκεκριμένο κρίσιμο τομέα πολιτικής·
Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός και τα εθνικά μεταρρυθμιστικά σχέδια θα πρέπει να συμβαδίζουν με τους στόχους της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020 όσον αφορά την προώθηση της μεγέθυνσης και της αειφόρου ανάπτυξης
23. επιμένει ότι, για να είναι αξιόπιστη η στρατηγική για την Ευρώπη του 2020, απαιτείται μεγαλύτερη συμβατότητα και συμπληρωματικότητα μεταξύ των εθνικών προϋπολογισμών των 27 κρατών μελών της ΕΕ και του προϋπολογισμού της ΕΕ· υπογραμμίζει τον σημαντικότερο ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει ο προϋπολογισμός της ΕΕ με τη συγκέντρωση των πόρων·
24. υπογραμμίζει τη σημασία των μακροπρόθεσμων δημόσιων ή ιδιωτικών επενδύσεων για τη χρηματοδότηση της απαιτούμενης υποδομής όσον αφορά την εφαρμογή των εμβληματικών πρωτοβουλιών που προτείνονται στη στρατηγική για την Ευρώπης του 2020, και καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα προσαρμογής του ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου προκειμένου να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ των μακροπρόθεσμων επενδυτών·
25. τονίζει ότι η στρατηγική της Ευρώπης για το 2020 μπορεί να είναι αξιόπιστη μόνον αν χρηματοδοτείται επαρκώς, και επιθυμεί μια περισσότερο φιλόδοξη προσέγγιση στον προϋπολογισμό του 2011, προκειμένου να υλοποιηθεί με επιτυχία η στρατηγική για την Ευρώπη του 2020· θεωρεί λυπηρό, ότι το Σχέδιο Προϋπολογισμού του 2011 δεν προβλέπει επαρκή χρηματοδότηση για τα κυριότερα προγράμματα της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020· υπογραμμίζει ότι η μεγαλύτερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η μεγαλύτερη αξιοποίηση των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να προσφέρουν μια αποτελεσματική προσέγγιση, χωρίς να αποτελούν πανάκεια· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό το θέμα δεν έχει εξεταστεί σοβαρά ούτε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ούτε από την Επιτροπή·
26. καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τη σχέση ανάμεσα στα κονδύλια του προϋπολογισμού της Ένωσης και τους ειδικούς στόχους που σχετίζονται με τη στρατηγική για την Ευρώπη του 2020· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει πριν από το πρώτο μισό του 2010 να υποβάλει πρόταση αναθεώρησης του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για την περίοδο 2007-2013 προκειμένου να εξευρεθούν οι πρόσθετοι δημοσιονομικού πόροι για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020·
27. ζητεί περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συνέπειες που θα έχει στον προϋπολογισμό της ΕΕ ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης που συμφωνήθηκε κατά το έκτακτο Συμβούλιο Εκοφίν στις 9 και 10 Μαΐου 2010·
28. τονίζει τη σημασία της αναθεώρησης του τρέχοντος ΠΔΠ όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15-16 Δεκεμβρίου 2005 και την ευθυγράμμισή του με τις απαιτήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας, προκειμένου να προσφέρει χρηματοδότηση στις πρωτοβουλίες που περιλαμβάνει η στρατηγική για την Ευρώπη του 2020, καθώς και με τις διάφορες πρωτοβουλίες και πολιτικές δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί ή θα αναληφθούν βάσει του τρέχοντος και του επομένου ΠΔΠ·
29. υπογραμμίζει επιπλέον την απαίτηση, ο προϋπολογισμός της ΕΕ να απηχεί την ανάγκη για χρηματοδότηση της μετάβασης προς μια περιβαλλοντικώς αειφόρο οικονομία·
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί μεγαλύτερη συμμετοχή στη λεπτομερή διαμόρφωση των προτάσεων για την Ευρώπη 2020
30. τονίζει πως το Κοινοβούλιο θα αποφανθεί επί των Κατευθυντήριων Γραμμών για την Απασχόληση όταν λάβει ικανοποιητική απάντηση για τη δομή διακυβέρνησης και το δημοσιονομικό πλαίσιο της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020·
31. τονίζει πως οι ετήσιες πολιτικές συστάσεις και προειδοποιήσεις της Επιτροπής σχετικά με το βαθμό συμμόρφωσης των κρατών μελών προς τους στόχους της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020 πρέπει να αποτελούν τη βάση για τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου· θεωρεί ότι οι εκθέσεις αυτές πρέπει να συζητούνται στο Κοινοβούλιο πριν εξεταστούν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
o o o
32. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στην Επιτροπή.