Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τη γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες και σχετικά με τις συστάσεις της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αυστραλίας, Καναδά και Ηνωμένων Πολιτειών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρα 16 και 218, την Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, άρθρο 6, τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 8 και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, άρθρα 6, 8 και 13,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τη γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες (COM(2010)0492),
– έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αυστραλίας για τη διαβίβαση και χρήση δεδομένων PNR προκειμένου για την πρόληψη και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος,
– έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών για τη διαβίβαση και χρήση δεδομένων PNR προκειμένου για την πρόληψη και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος,
– έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Καναδά για τη διαβίβαση και χρήση δεδομένων PNR προκειμένου για την πρόληψη και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος,
– έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν αυτά αποτελούν αντικείμενο μεταφοράς και επεξεργασίας με σκοπό την πρόληψη, την έρευνα, την ανίχνευση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίας επί ποινικών υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ όσον αφορά τα δεδομένα PNR, ιδίως δε εκείνα της 5ης Μαΐου 2010 σχετικά με την έναρξη των διαπραγματεύσεων για συμφωνίες σχετικά με τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) με τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τον Καναδά(1), της 13ης Μαρτίου 2003 σχετικά με τη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων από τις αεροπορικές εταιρείες στην υπηρεσία μετανάστευσης των ΗΠΑ(2), το ψήφισμα της 9ης Οκτωβρίου 2003 σχετικά με τη διαβίβαση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αεροπορικές εταιρείες στην περίπτωση των υπερατλαντικών πτήσεων: στάδιο των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ(3), το ψήφισμα της 31ης Μαρτίου 2004 σχετικά με το σχέδιο απόφασης της Επιτροπής που επισημαίνει το κατάλληλο επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που περιέχονται στα Μητρώα Ονομάτων Επιβατών (PNR) που διαβιβάζονται στην Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των Ηνωμένων Πολιτειών(4), τη σύστασή του της 7ης Σεπτεμβρίου 2006 προς το Συμβούλιο σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής που αφορά τη χρήση δεδομένων από τα μητρώα ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διακρατικού εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου του οργανωμένου εγκλήματος(5), το ψήφισμα της 14ης Φεβρουαρίου 2007 σχετικά με την παγκόσμια εταιρεία διατραπεζικών χρηματοπιστωτικών τηλεπικοινωνιών (SWIFT), τη συμφωνία για την κατάσταση ονομάτων επιβατών (PNR) και το διατλαντικό διάλογο επί των θεμάτων αυτών(6) και το ψήφισμά του της 12ης Ιουλίου 2007 σχετικά με τη συμφωνία PNR με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής(7),
– έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής όσον αφορά την επεξεργασία και διαβίβαση δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) από τους αερομεταφορείς στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών (DHS)(8) και για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση, από τους αερομεταφορείς, δεδομένων από τις καταστάσεις επιβατών (PNR) προέλευσης Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Τελωνειακή Υπηρεσία της Αυστραλίας(9),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής όσον αφορά την γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 120 του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας που τροποποιεί τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη Συνθήκη Ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τέθηκε σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει καταστεί δεσμευτικός με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας την 1η Δεκεμβρίου 2009,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 26 Μαΐου 2010 η Επιτροπή υπέβαλε σύσταση προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν αυτά αποτελούν αντικείμενο μεταφοράς και επεξεργασίας με σκοπό την πρόληψη, την έρευνα, την ανίχνευση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίας επί ποινικών υποθέσεων,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να δίνει την έγκρισή του για τις συμφωνίες της ΕΕ με αφενός τις ΗΠΑ και αφετέρου την Αυστραλία όσον αφορά την διαβίβαση δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) προκειμένου για την σύναψη αυτών των συμφωνιών,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε στις 5 Μαΐου 2010 να αναβάλει την ψηφοφορία επί της αίτησης έγκρισης για τις συμφωνίες με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες και οι συστάσεις της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αυστραλίας, Καναδά και Ηνωμένων Πολιτειών αντανακλούν σημαντικά στοιχεία που περιέχονται στα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το εν λόγω ζήτημα,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία ΕΕ-Καναδά σχετικά με τη διαβίβαση PNR δεν είναι πλέον σε ισχύ, λόγω της εκπνοής της Απόφασης Επάρκειας το Σεπτέμβριο του 2009, η δε διαβίβαση δεδομένων PNR πραγματοποιείται έκτοτε με βάση διμερείς συμφωνίες του Καναδά και των κρατών μελών,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι λοιπές τρίτες χώρες ήδη ζητούν τη διαβίβαση δεδομένων PNR ή έχουν ανακοινώνει την πρόθεσή τους να το πράξουν στο προσεχές μέλλον,
Θ. εκτιμώντας ότι, στην ψηφιακή εποχή που είναι η δική μας, η προστασία των δεδομένων, το δικαίωμα της πληροφοριακής αυτοδιάθεσης, τα προσωπικά δικαιώματα και το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή έχουν αναδειχθεί σε αξίες οι οποίες διαδραματίζουν συνεχώς αυξανόμενο ρόλο και πρέπει συνεπώς να προστατεύονται με ιδιαίτερη φροντίδα,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ένα κόσμο στον οποίο η κινητικότητα αποτελεί καίριο χαρακτηριστικό, η διευρυμένη ασφάλεια και οι βελτιωμένες μέθοδοι καταπολέμησης των σοβαρών μορφών εγκλήματος και της τρομοκρατίας οφείλουν να συμβαδίζουν με μια αποτελεσματικότερη, πλέον επικεντρωμένη και ταχύτερη ανταλλαγή δεδομένων τόσο εντός της Ευρώπης όσο και παγκοσμίως,
1. διακηρύσσει εκ νέου την αποφασιστικότητά του ως προς την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου και διεθνικού εγκλήματος και, ταυτόχρονα, την αταλάντευτη πεποίθησή του ως προς την ανάγκη προστασίας των ατομικών ελευθεριών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων εκείνα της ιδιωτικής ζωής, της πληροφοριακής αυτοδιάθεσης και της προστασίας δεδομένων· επαναλαμβάνει ότι η αναγκαιότητα και η αναλογικότητα, όπως ορίζονται με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελούν κεφαλαιώδεις αρχές προκειμένου να είναι αποτελεσματική η καταπολέμηση της τρομοκρατίας·
2. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες·
3. εκφράζει την ικανοποίησή του για την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνιών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός και Αυστραλίας, Καναδά και Ηνωμένων Πολιτειών αφετέρου για τη διαβίβαση και χρήση δεδομένων PNR προκειμένου για την πρόληψη και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος· εκφράζει την ικανοποίησή του όσον αφορά την απόφαση του Συμβουλίου για ταυτόχρονη έναρξη όλων των διαπραγματεύσεων μολονότι αντιλαμβάνεται ότι ενδέχεται να μην έχουν όλες την ίδια διάρκεια·
4. υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη πνεύματος συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλίας στον αγώνα εναντίον της παγκόσμιας τρομοκρατίας και παροτρύνει την ΕΕ και τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία να εξακολουθήσουν να ενώνουν τις δυνάμεις τους στην συνεχιζόμενη προσπάθεια αποτροπής των τρομοκρατικών απειλών·
5. επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι στόχος των συμφωνιών είναι να διασφαλίσουν ότι η διαβίβαση δεδομένων συνάδει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα προστασίας δεδομένων· επισημαίνει ως εκ τούτου ότι η νομική βάση πρέπει να περιλαμβάνει το άρθρο 16 της ΣΛΕΕ·
6. υπενθυμίζει ότι η αναλογικότητα παραμένει μια σημαντικότατη αρχή στις πολιτικές προστασίας δεδομένων και ότι οποιεσδήποτε συμφωνίες ή πολιτικές πρέπει επίσης να συνάδουν με τον νομικό κανόνα της αρχής της αναλογικότητας, να επιδιώκουν τεκμηριωμένα την επίτευξη στόχων της Συνθήκης και να μην υπερβαίνουν ό,τι είναι αναγκαίο για την επίτευξη των εν λόγω σκοπών· διατυπώνει εκ νέου έκκληση προς την Επιτροπή να παράσχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντικειμενικά στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι η συλλογή, αποθήκευση και επεξεργασία PNR είναι αναγκαίες για την επίτευξη κάθε δεδηλωμένου σκοπού·· διατυπώνει επίσης εκ νέου την έκκλησή του προς την Επιτροπή να διερευνήσει λιγότερο παρεμβατικές εναλλακτικές λύσεις·
7. διατυπώνει εκ νέου τη θέση του ότι τα δεδομένα PNR δεν πρέπει επ`ουδενί να χρησιμοποιούνται για «εξόρυξη δεδομένων» και διαμόρφωση εικόνας προσώπου (profiling)· διατυπώνει εκ νέου την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τις διαφορές μεταξύ των εννοιών «αξιολόγηση κινδύνου» και «διαμόρφωση εικόνας προσώπου» στο πλαίσιο των PNR·
8. επισημαίνει την ανάγκη να τηρείται απολύτως ενήμερο για όλες τις εξελίξεις που άπτονται ή σχετίζονται με PNR προκειμένου να είναι σε θέση να χορηγεί ή όχι έγκριση στις υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες· παροτρύνει συνεπώς την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διευκρινίσουν πλήρως σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διμερείς συμφωνίες και τα υπομνήματα κατανόησης μεταξύ κρατών μελών και ΗΠΑ όσον αφορά την ανταλλαγή δεδομένων περί επιβολής του νόμου και την συμμετοχή στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης των ΗΠΑ καθώς και στο πρόγραμμα «ενιαίας ασφάλειας» (one stop security)·
9. υπογραμμίζει ότι τα διμερή μνημόνια συνεννόησης μεταξύ κρατών μελών και ΗΠΑ, παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, αντιβαίνουν στην αρχή της ενδεδειγμένης συνεργασίας μεταξύ θεσμικών οργάνων της ΕΕ· παροτρύνει το Συμβούλιο να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες και νομικές διευκρινήσεις όσον αφορά την νομική βάση και το πεδίο εφαρμογής των διμερών μνημονίων συνεννόησης μεταξύ κρατών μελών και ΗΠΑ όσον αφορά τις ανταλλαγές πληροφοριών από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών
10. χαιρετίζει και υποστηρίζει ένθερμα την σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν αυτά αποτελούν αντικείμενο μεταφοράς και επεξεργασίας με σκοπό την πρόληψη, την έρευνα, την ανίχνευση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίας επί ποινικών υποθέσεων· συντάσσεται με την προσέγγιση που έχει επιλέξει η Επιτροπή επιδιώκοντας παρόμοια συμφωνία πλαίσιο με τις ΗΠΑ η οποία θα εφαρμόζεται σε όλες τις μελλοντικές και σε όλες τις υφιστάμενες συμφωνίες με τις ΗΠΑ, τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών, για την επεξεργασία και τη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων με σκοπό την πρόληψη, την έρευνα, την ανίχνευση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίας·
11. υπογραμμίζει ότι τόσο οι σαφείς στόχοι που προβλέπονται στην σύσταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό την σύναψη συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν αυτά αποτελούν αντικείμενο μεταφοράς και επεξεργασίας με σκοπό την πρόληψη, την έρευνα, την ανίχνευση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, στο πλαίσιο της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίας επί ποινικών υποθέσεων, όσο και η έγκαιρη έναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με τα επιβεβλημένα δικαιώματα προστασίας δεδομένων αποτελούν καίριες προϋποθέσεις για οποιεσδήποτε συμφωνίες κοινοχρησίας δεδομένων με τις ΗΠΑ,·σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την οδηγία 95/46/EΚ
12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην κυβέρνηση του Καναδά, στην κυβέρνηση της Αυστραλίας, στο Κογκρέσο και στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για την επεξεργασία και τη διαβίβαση δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) από τους αερομεταφορείς στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών («DHS») («Συμφωνία PNR του 2007») (COM(2009)0702).
Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση, από τους αερομεταφορείς, δεδομένων από τις καταστάσεις επιβατών (PNR) προέλευσης Ευρωπαϊκής Ένωσης στην τελωνειακή υπηρεσία της Αυστραλίας (COM(2009)0701).