Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τη δημογραφική πρόκληση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών (2010/2027(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 1997 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη δημογραφική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1995(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 1998 σχετικά με τη δημογραφική έκθεση 1997 της Επιτροπής(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2000 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς μία Ευρώπη για όλες τις ηλικίες - προώθηση της ευημερίας και της αλληλεγγύης των γενεών»(3),
– έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Μπροστά στις δημογραφικές αλλαγές: μία νέα αλληλεγγύη μεταξύ γενεών» (COM(2005)0094),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Μαρτίου 2006 για τις δημογραφικές προκλήσεις και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με ένα Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο για το μέλλον(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2008 σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την ισότητα ευκαιριών και την εξάλειψη των διακρίσεων στην ΕΕ (μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών 2000/43/ΕΚ και 2000/78/ΕΚ)(6),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με το δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής φτώχειας, στην ΕΕ(8),
– έχοντας υπόψη τη θέση του της 2ας Απριλίου 2009 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης των προσώπων ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού(9),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Το δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης - μετατροπή μιας πρόκλησης σε ευκαιρία» (COM(2006)0571),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προώθηση της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών» (COM(2007)0244),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 14ης Μαρτίου 2007 με θέμα «Η οικογένεια και οι δημογραφικές εξελίξεις»(10) και την κεντρική της πρόταση για υπογραφή από τα κράτη μέλη ενός «ευρωπαϊκού συμφώνου για την οικογένεια»,
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με τίτλο «Δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης: στοιχεία και αριθμοί» (SEC(2007)0638),
– έχοντας υπόψη τις δημοσιεύσεις του CEDEFOP για τα «Καινοτόμα μέτρα μάθησης για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους»(11), για την «Εργασία και γήρανση: Νέες θεωρίες και εμπειρικές προοπτικές»(12), για τον «Εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τέταρτη έκθεση σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και ερευνητική κατάρτιση στην Ευρώπη: Συγκεφαλαιωτική έκθεση»(13) και για την «Προσφορά και ζήτηση δεξιοτήτων στην Ευρώπη. Μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη έως το 2020»(14),
– έχοντας υπόψη τη Δημογραφική Έκθεση της Επιτροπής για το 2008: Ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών σε μια γηράσκουσα κοινωνία (SEC (2008) 2911),
– έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση που εκπόνησαν η Επιτροπή και η Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής (ομάδα εργασίας για τη γήρανση του πληθυσμού) με αντικείμενο την «Έκθεση για τη δημογραφική γήρανση 2009: οικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις για τα κράτη μέλη της ΕΕ-27 (2008-2060)»,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 25 και 34 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ορίζουν ρητά το δικαίωμα των ηλικιωμένων προσώπων να διάγουν αξιοπρεπή και ανεξάρτητη ζωή και να συμμετέχουν στον κοινωνικό και πολιτιστικό βίο και το δικαίωμα πρόσβασης στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης και στις κοινωνικές υπηρεσίες που εξασφαλίζουν προστασία του γήρατος,
– έχοντας υπόψη τα άρθρο 21 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που απαγορεύει ρητά κάθε διάκριση λόγω ηλικίας,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για οδηγία του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης των προσώπων ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού (COM(2008)0426) και τη θέση του Κοινοβουλίου επί του θέματος αυτού,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000 για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(15),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και της Επιτροπής για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και τις Ίσες Ευκαιρίες, (A7-0268/2010),
Α. έχοντας την πεποίθηση ότι μια κοινωνία που σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια βασίζεται στην αρχή της δίκαιης αντιμετώπισης των γενεών,
Β. εκτιμώντας ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σχετική με τα φύλα διάσταση των σχέσεων μεταξύ των γενεών,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά για να τεθεί τέρμα στις διαδεδομένες και άδικες διακρίσεις που αντιμετωπίζουν συχνά οι ηλικιωμένοι εξαιτίας της ηλικίας τους και μόνο, τόσο στον τομέα της απασχόλησης όσο και όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά, εγκαταστάσεις και υπηρεσίες,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίσταται στενή σχέση μεταξύ των διακρίσεων κατά των ηλικιωμένων λόγω ηλικίας, του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας των ηλικιωμένων,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί ηλικιωμένοι έχουν και κάποια αναπηρία και υφίστανται ενδεχομένως πολλαπλές διακρίσεις,
ΣΤ. εκτιμώντας ότι η δημογραφική αλλαγή έχει έντονο αντίκτυπο στην προσωπική ζωή αλλά και στην εργασία, ιδιαίτερα στην περίπτωση των γυναικών, ενώ οι ελλείψεις στις παρεχόμενες υπηρεσίες, οι ανεπαρκείς κοινωνικές παροχές, η αργή και δυσχερής φύση της ένταξης στην ίδια την αγορά εργασίας, οι μακρές περίοδοι ανασφαλούς ή προσωρινής απασχόλησης και η έλλειψη στήριξης για τα νεαρά ζευγάρια είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους οι νέοι καθυστερούν να φτιάξουν οικογένεια και να αποκτήσουν παιδιά,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομία και η κοινωνία χρειάζονται την πείρα, τη στράτευση και τον πλούτο ιδεών όλων των γενεών για να επιτύχουν τους στόχους τους,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημογραφικές αλλαγές θα μπορούσαν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, να τροποποιήσουν εις βάθος τη δομή του πληθυσμού και την ηλικιακή πυραμίδα· ότι, για παράδειγμα, με τον τρόπο αυτό ο αριθμός των νέων ηλικίας 0-14 ετών θα μειωθεί από τα 100 εκατομμύρια (δείκτης 1975) στα 66 εκατομμύρια το 2050, ο οικονομικώς ενεργός πληθυσμός θα φθάσει στο αποκορύφωμά του στα 331 εκατομμύρια το 2010 και θα μειώνεται στη συνέχεια βαθμιαία έως τα 268 εκατομμύρια περίπου το 2050, ενώ το προσδόκιμο επιβίωσης θα αυξηθεί κατά έξι έτη για τους άνδρες και πέντε έτη για τις γυναίκες μεταξύ 2004 και 2050 με αποτέλεσμα το ποσοστό των ηλικιωμένων ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών να αυξηθεί από το 4,1 % το 2005 στο 11,4 % το 2050,
Θ. εκτιμώντας ότι οι φιλόδοξοι στόχοι της Στρατηγικής ΕΕ 2020 ως προς το ποσοστό απασχόλησης, ορίζουν ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών και ανδρών ηλικία 20-64 πρέπει να ανέλθει στο 75 % έως το 2020 ενώ παράλληλα πρέπει να αντιμετωπισθεί η δημογραφική πρόκληση,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή επιδέχεται διαμόρφωση και είναι βιώσιμη εάν προετοιμαστεί επαρκώς και αντιμετωπισθεί με σοβαρότητα από τον καθένα μας· ότι το δημογραφικό ζήτημα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μακροπρόθεσμος στρατηγικός σκοπός και ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα προς αντιμετώπιση των άδικων διακρίσεων λόγω ηλικίας,
ΙΑ. εκτιμώντας ότι σε εποχή δημογραφικής αλλαγής, ο ρόλος των γονέων είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς αυτοί χρειάζονται τόσο ως μητέρες και πατέρες όσο και ως εργαζόμενοι, και ότι αυτό το διπλό βάρος πρέπει να πάψει να πέφτει μόνο στους ώμους των γυναικών,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα έχουμε ενώπιόν μας μια διπλή κρίση, με ένα υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων, αφενός, και την αβεβαιότητα σχετικά με τη χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων, αφετέρου, και ότι τα δύο αυτά φαινόμενα πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού και να εργάζεται κανείς τόσο για την ενδυνάμωση των κοινωνικών δικαιωμάτων όσο και για την ουσιαστικότερη συμμετοχή της νεολαίας στη δημιουργία πλούτου και την οικονομική ανάκαμψη, λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως έχει υπενθυμίσει η Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ 97/2009), στη γηράσκουσα κοινωνία μας η νεολαία πρέπει να θεωρείται πολύτιμος και θεμελιώδους σημασίας για την κοινωνία πόρος, που μπορεί και πρέπει να κινητοποιηθεί για την επίτευξη κοινωνικών και οικονομικών στόχων,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που τα κύρια μέσα διασφάλισης της δίκαιης αντιμετώπισης των γενεών (συνταξιοδοτικά συστήματα, προϋπολογισμός, χρέος και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και σύνθετη αποκατάσταση) και τερματισμού των άδικων διακρίσεων ανήκουν στα κράτη μέλη, η ΕΕ μπορεί εντούτοις να αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες στα πεδία της παρακολούθησης, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και των προγραμμάτων δράσης καθώς και να παρακολουθεί την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ηλικίας και να εγκρίνει νέα σημαντικά προτεινόμενα νομοθετήματα κατά των διακρίσεων που θα θέτουν εκτός νόμου τις διακρίσεις λόγω ηλικίας κατά την πρόσβαση σε αγαθά, εγκαταστάσεις και υπηρεσίες,
ΙΔ. εκτιμώντας ότι το ποσοστό των ανθρώπων ηλικίας άνω των 60 στην ΕΕ θα αυξηθεί ταχύτερα από όσο ποτέ άλλοτε και ότι η μεγαλύτερη αύξηση αναμένεται να σημειωθεί μεταξύ 2015 και 2035, όταν αυτή η ομάδα του πληθυσμού θα αυξάνεται ετησίως κατά 2 εκατομμύρια ανθρώπους,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω ηλικίας υπονομεύουν την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών· ότι απαγορεύονται από τη Συνθήκη αλλά παραμένουν διαδεδομένες και περιορίζουν σοβαρά την πρόσβαση των ηλικιωμένων και των πιο νέων εργαζομένων στην αγορά εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση και ορισμένες υπηρεσίες,
Αρχές και στόχοι
1. θεωρεί τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών ως συνώνυμα και ορίζει τη δίκαιη αντιμετώπιση των γενεών ως ισοβαρή, εύλογη και συνειδητή κατανομή οφελών και επιβαρύνσεων μεταξύ των γενεών και κρίνει την αλληλεγγύη εν γένει ως μία από τις θεμελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής συνεργασίας·
2. φρονεί ότι η λειτουργική συνεργασία μεταξύ των γενεών βασίζεται στις θεμελιώδεις αξίες της ελευθερίας, των δικαιωμάτων και της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης και της αφιλοκερδούς υποστήριξης των μελλοντικών γενεών και ότι πρέπει να χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο σεβασμό, κοινή ευθύνη και προθυμία αναγνώρισης στους ανθρώπους των θεμελιωδών δικαιωμάτων που τους αξίζουν ως ανθρώπινα όντα και πολίτες της ΕΕ καθώς και από αλληλοϋποστήριξη, και επίσης από ατομικό σχεδιασμό όσον αφορά το μέλλον, περιλαμβανόμενης της ισχυρότερης δέσμευσης προς όφελος μιας συμπεριφοράς όσον αφορά την πρόληψη στον τομέα της υγείας·
3. θεωρεί ότι η προοπτική συρρίκνωσης των πληθυσμών έως το 2050 ενδέχεται να συμβάλει στη μείωση των πιέσεων οι οποίες ασκούνται στο περιβάλλον και να αποτελέσει ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη η οποία με τη σειρά της χρειάζεται την εφαρμογή προορατικών πολιτικών με σκοπό την προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού, των συστημάτων στέγασης, των μεταφορών και κάθε άλλης ανάλογης υποδομής σε αυτή την προοπτική·
4. διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι ζουν, ευτυχώς, όλο και περισσότερο, ότι παραμένουν δραστήριοι περισσότερα χρόνια και συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή αυτόνομα και ενεργά· εκτιμά ότι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής είναι μια θετική εξέλιξη που δεν πρέπει να οδηγεί σε περιστολή των δικαιωμάτων των εργαζομένων· αναγνωρίζει ταυτόχρονα, ότι τα ποσοστά των γεννήσεων στα κράτη μέλη παραμένουν εδώ και δεκαετίες σε χαμηλά επίπεδα, κατάσταση η οποία, εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, θα οδηγήσει σε μεγάλες επιβαρύνσεις για τις επόμενες γενιές και σε προβλήματα κατανομής του όλου άχθους· επισημαίνει ότι οι προκλήσεις αυτές μπορούν να αποτελέσουν κινητήρια δύναμη για δικαιότερη κατανομή των επιβαρύνσεων και για τη θέσπιση ποιοτικών συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης χωρίς αποκλεισμούς·
5. πιστεύει ότι στόχος μιας πολιτικής δίκαιης αντιμετώπισης των γενεών πρέπει να είναι η δημιουργία βάσεων, δικαιωμάτων και μέσων για τη διενέργεια ανοικτού και ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ των γενεών με σκοπό την επίτευξη καταστάσεων αμοιβαίου οφέλους και ούτως μέτρων που οδηγούν σε δίκαιη κατανομή μεριδίων μεταξύ γενεών·
6. φρονεί ότι πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι ηλικιωμένοι με ή χωρίς αναπηρίες και οι εργαζόμενοι που πλησιάζουν στην ηλικία συνταξιοδότησης δεν είναι βάρος στην οικονομία και στην κοινωνία και δεν παρεμποδίζουν τον εκσυγχρονισμό των διεργασιών παραγωγής αλλά αντιθέτως ότι, λόγω της πείρας τους, των επιτευγμάτων τους, των γνώσεών τους και της μεγαλύτερης αφοσίωσης που επιδεικνύουν στον χώρο εργασίας τους, είναι κέρδος και αντιπροσωπεύουν σημαντική προστιθέμενη αξία· θεωρεί σημαντικό να καταπολεμηθούν οι κάθε μορφής προκαταλήψεις και διακρίσεις προς όλες τις ομάδες της κοινωνίας και να μοχθεί κανείς για την επίτευξη μιας κοινωνίας στην οποία οι ηλικιωμένοι θα αντιμετωπίζονται ισότιμα ως ανθρώπινα όντα με θεμελιώδη δικαιώματα· επισημαίνει ότι η πολιτική της ΕΕ έναντι των ηλικιωμένων διέπεται από την αρχή «μια κοινωνία για όλους», και ότι όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο πλαίσιο της εν λόγω πολιτικής πρέπει να ενθαρρύνουν παντοιοτρόπως την νοοτροπία αυτή· είναι πεπεισμένο ότι σε όλα τα κράτη μέλη πρέπει στις διάφορες κατηγορίες ηλικίας να παρέχεται κάθε ευκαιρία για ενεργό συμμετοχή στον κοινωνικό βίο, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους· επισημαίνει ότι οι νέοι είναι το μέλλον και ότι, ως εκ τούτου, οι αρμόδιοι για τη λήψη αποφάσεων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας και τη συμμετοχή όλων σε αυτή·
7. ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διάσταση του φύλου κατά την εξέταση της δημογραφικής πρόκλησης και αλληλεγγύης, καθόσον οι σχέσεις των φύλων διαρθρώνουν ολόκληρο τον κύκλο ζωής από τη γέννηση έως τα γεράματα, επηρεάζοντας την πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες και διαμορφώνοντας στρατηγικές ζωής σε κάθε στάδιο·
8. τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες που αντιμετωπίζουν δημογραφικές προκλήσεις χρειάζονται επιχειρήσεις που να είναι ανταγωνιστικές χάρις σε χαμηλές φορολογικές και γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις και έναν μεταρρυθμισμένο κρατικό τομέα· θεωρεί ότι ένας ανταγωνιστικός και καινοτόμος ιδιωτικός τομέας αποτελεί ζωτικό στοιχείο για τη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης για μέλη όλων των διαφόρων γενεών·
9. δεδομένου ότι η κοινωνία των πολιτών, οι εκκλησίες και οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις αγωνίζονται ανέκαθεν να εξασφαλίσουν μέτρα κοινωνικής στήριξης και ανάπτυξης τόσο για την οικογένεια όσο και για όλες τις κατηγορίες πολιτών που έχουν ανάγκη θεωρεί ότι η συμμετοχή τους στον σχεδιασμό και την εκτέλεση μέτρων αυτού του είδους θα εξασφαλίσει τον εμπλουτισμό των πολιτικών που εστιάζονται στην κοινωνική αλληλεγγύη και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών, υλοποιώντας ούτως και την αρχή της επικουρικότητας·
10. σημειώνει ότι λόγω της δημογραφικής αλλαγής υπάρχουν πολλοί πιθανοί εθελοντές μεγαλύτερης ηλικίας, γεγονός που αποτελεί τεράστιο ανεκμετάλλευτο πόρο των κοινοτήτων μας· καλεί την Επιτροπή να προαγάγει τις ευκαιρίες για τους εθελοντές μεγαλύτερης ηλικίας και να αναπτύξει πρόγραμμα «Ηλικιωμένοι εν δράσει» για τον αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων ανθρώπων με μεγάλη πείρα και προθυμία να παράσχουν εθελοντικό έργο, πρόγραμμα που ενδεχομένως θα εκτελείται παράλληλα και θα συμπληρώνει το πρόγραμμα «Νεολαία εν δράσει» και επιπλέον να προωθήσει ειδικά προγράμματα για τον εθελοντισμό μεταξύ των γενεών και για την παροχή καθοδήγησης·
Πρωτοβουλία «διαφάνεια»
11. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να καθιερώσουν σε όλα τα κράτη μέλη και σε επίπεδο ΕΕ την κατάρτιση «ισολογισμών των γενεών», ως μέσο πληροφόρησης και περαιτέρω ανάπτυξης των Δεικτών Βιώσιμης Ανάπτυξης της EUROSTAT, με σκοπό την εκπόνηση αξιόπιστων προτύπων και προβλέψεων των ροών πληρωμών και του βαθμού στον οποίον κάθε γενιά θα ωφεληθεί ή επιβαρυνθεί·
12. τάσσεται υπέρ μιας εκτίμησης των επιπτώσεων (έλεγχος των γενεών) που να καθιστά ορατές τις συνέπειες της νομοθεσίας που θεσπίζεται σε επίπεδο τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών στη δίκαιη αντιμετώπιση των γενεών και να επιτρέπει μια μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της σχέσης κόστους - οφέλους·
13. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωριστά αφενός τις παρατηρούμενες σήμερα τάσεις όσον αφορά τον βαθμό εξάρτησης, τη δραματική μείωση της γονιμότητας και τη δυσκολία πρόσβασης των πολιτών των κρατών μελών στην τεχνητή γονιμοποίηση (μαζί με τις σχετικές ρυθμίσεις της αγοράς εργασίας) και αφετέρου τις δημοσιονομικές επιπτώσεις όλων αυτών των διαδικασιών, με σκοπό να βοηθηθούν οι σημερινές γενεές στον σχεδιασμό των στρατηγικών διαβίωσης που επιθυμούν·
14. ζητεί από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων να παρακολουθεί και αναλύει τις σχέσεις ανάμεσα στις γενεές με βάση δείκτες κατά φύλο και ομάδα ηλικίας·
Τομέας πολιτικής «εκπαίδευση και εργασία»
15. είναι πεπεισμένο ότι η ελεύθερη και σε ισότιμη βάση πρόσβαση στην κατάρτιση και στην εργασία για όλες τις ηλικιακές ομάδες πρέπει να είναι ο πυρήνας της πολιτικής για δίκαιη αντιμετώπιση των γενεών και ότι αποτελεί θεμέλιο για την επίτευξη ευημερίας, αυτονομίας και βιωσιμότητας·
16. λαμβάνοντας υπόψη τη γήρανση της κοινωνίας στην ΕΕ, πιστεύει ότι θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ένταξη και τη διατήρηση των πολιτών στην αγορά της εργασίας, προσέγγιση η οποία να εφαρμόζεται για όλες τις ομάδες ηλικίας, περιλαμβανομένων των ηλικιωμένων· θεωρεί ότι είναι ουσιαστικής σημασίας να βρεθεί ισορροπία μεταξύ της παροχής στους εργαζομένους επαρκούς αισθήματος ασφαλείας και διατήρησης των κινήτρων που τους ωθούν να εργάζονται για την απόκτηση εισοδήματος· πιστεύει ότι, για να επιτευχθεί ένα υψηλότερο επίπεδο ικανοτήτων, θα πρέπει να διασφαλίζεται σε όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού εκπαίδευση της υψίστης δυνατής ποιότητας και καλύτερες ευκαιρίες από ό,τι έως τώρα για δια βίου μάθηση·
17. φρονεί ότι μια πολιτική για την απασχόληση που λαμβάνει υπόψη την κατάσταση των ηλικιωμένων εργαζομένων σημαίνει την εξέταση νέων τρόπων οργάνωσης της εργασίας στις επιχειρήσεις, τη διευκόλυνση ευέλικτων τρόπων εργασίας που οδηγούν προοδευτικά στη συνταξιοδότηση, τη μείωση του άγχους, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την προώθηση πρακτικών κατά των διακρίσεων σε σχέση με τις προσλήψεις και την επαγγελματική κατάρτιση·
18. τονίζει ότι οι δημογραφικές μεταβολές θέτουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την πρόκληση της διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων, πράγμα που απαιτεί προορατική πολιτική με στόχο την πλήρη απασχόληση·
19. αναγνωρίζει ότι ως εργασία δε νοείται μόνο η αμειβόμενη απασχόληση και ότι, μέσω της εργασίας τους σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας, τόσο οι νέοι όσο και οι ηλικιωμένοι συνεισφέρουν σημαντικά στην διαμόρφωση μιας πιο ανθρώπινης κοινωνίας καθώς και στη σταθερή παροχή υπηρεσιών και την ευστάθεια στο χώρο εργασίας, καλεί δε τις κυβερνήσεις να διευκολύνουν και να αναγνωρίσουν την εθελοντική εργασία, τη συγκρότηση των τοπικών κοινοτήτων, τη φροντίδα στην κοινότητα και στην οικογένεια και να σπεύσουν να αποσαφηνίσουν θέματα νομικής ευθύνης·
20. καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα προς αναγνώριση του αόρατου και ανεπίσημου έργου που επιτελούν στον τομέα της αλληλεγγύης των γενεών τα μέλη της οικογένειας (κυρίως γυναίκες) όλων των ηλικιών για τη μέριμνα των ηλικιωμένων και νεότερων μελών που χρειάζονται φροντίδες σε νομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο (ιδίως όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση, το επαγγελματικό καθεστώς, τα έσοδα και τις ίσες ευκαιρίες ανδρών και γυναικών) όπως σκιαγραφείται στην έκθεση που ενέκρινε η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων στις 8 Δεκεμβρίου 2008·
21. πιστεύει ακράδαντα ότι οι άδικες διακρίσεις λόγω ηλικίας είναι διαδεδομένες στον τόπο εργασίας και ότι πρέπει κατά προτεραιότητα να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμησή τους, ιδίως μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής της οδηγίας 2000/78/ΕΚ (η ευρωπαϊκή οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση) σε όλα τα κράτη μέλη και με άλλα μη νομοθετικά μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι οι ηλικιωμένοι γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη και νομικές συμβουλές, εάν παραστεί η ανάγκη·
22. αναγνωρίζει ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες στην αγορά εργασίας συχνά υφίστανται άμεση ή έμμεση διάκριση και πολλαπλή διάκριση, κατάσταση που χρειάζεται τύχει αντιμετώπισης·
23. επισημαίνει ότι για να μπορούν να έχουν πρόσβαση στην απασχόληση οι ηλικιωμένοι πρέπει εν πρώτοις να είναι σε θέση να μεταβαίνουν στον τόπο εργασίας τους και πιστεύει επομένως ότι είναι σημαντικό το να εγκριθεί και εφαρμοστεί το ταχύτερο δυνατόν η προτεινόμενη οδηγία κατά των διακρίσεων που θα θέτει εκτός νόμου τις διακρίσεις λόγω ηλικίας όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά, εγκαταστάσεις και υπηρεσίες·
24. πιστεύει ότι είναι λάθος το να αναγκάζονται παρά τη θέλησή τους οι ηλικιωμένοι εργαζόμενοι να σταματούν να εργάζονται εξαιτίας μιας αυθαίρετα ορισθείσας υποχρεωτικής ηλικίας συνταξιοδότησης· καλεί επομένως τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τη σκοπιμότητα της εξάλειψης της ηλικίας υποχρεωτικής συνταξιοδότησης που εμποδίζει να συνεχίσουν να εργάζονται οι άνθρωποι που επιθυμούν να το πράξουν, διατηρώντας συγχρόνως μια ηλικία δυνατότητας συνταξιοδότησης, ώστε αυτοί που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν να μπορούν να το πράξουν και να λαμβάνουν τη σύνταξή τους και τα συνδεόμενα με αυτήν επιδόματα·
25. θεωρεί ότι μη ισορροπημένα μέτρα μείωσης της ηλικίας του εργατικού δυναμικού δεν θα φέρουν περισσότερη καινοτομία, όπως συχνά παρουσιάζεται, αλλά στην πραγματικότητα αποτελούν τρόπο μείωσης του κόστους μέσω απολύσεων έμπειρων και γι' αυτό ακριβοπληρωμένων εργαζομένων και ισοδυναμούν με σπατάλη εμπειρίας, γνώσεων και δεξιοτήτων, γνωρίζοντας ειδικότερα ότι η κατάρτιση των ηλικιωμένων ατόμων αποβαίνει επωφελέστερη καθώς τα άτομα αυτά παραμένουν στις ίδιες θέσεις για περισσότερο χρόνο·
26. θεωρεί ότι οιαδήποτε μέτρα σχετικά με την ηλικία συνταξιοδότησης πρέπει να βασίζονται στις ανάγκες των ενδιαφερομένων· θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη πιο ευέλικτων ρυθμίσεων της συνταξιοδότησης που σέβονται τις ανάγκες των ατόμων ενός γηράσκοντος εργατικού δυναμικού και ανταποκρίνονται στη ζήτηση που υπάρχει στην αγορά εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη και βελτίωση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ως ανταπόκριση στις ανάγκες αυτές·
27. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα ιστορικά εργασίας ορισμένων ατόμων αποκτούν ολοένα και πιο ασταθή και αβέβαιο χαρακτήρα εξαιτίας της προσωρινής απασχόλησης, της αύξησης των συμβάσεων εργασίας μικρού χρόνου, σε μερικά κράτη μέλη, με έλλειψη αξιοπρεπών αμοιβών και δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και εξαιτίας της αδήλωτης εργασίας, της επισφαλούς, περιθωριακής απασχόλησης και της ανεργίας και διότι είναι δύσκολη η πρόσβαση των ηλικιωμένων στην πλειονότητα των θέσεων εργασίας· αναγνωρίζει ότι οι χρονικές περίοδοι που αφιερώνονται σε εργασία, μάθηση, φροντίδα ή εθελοντισμό είναι συμπληρωματικές και προσφέρουν πολύτιμη πείρα σε όλες τις ηλικίες· σημειώνει ότι η αύξηση της επισφαλούς απασχόλησης έχει αντίκτυπο στην οικονομική εξασφάλιση της σημερινής γενιάς και οδηγεί με αυτόν τον τρόπο σε μεγαλύτερη επιβάρυνση των επόμενων γενεών· τονίζει όμως επίσης ότι πολλές μορφές ανεξάρτητης εργασίας, αυτοαπασχόλησης, ευέλικτης εργασίας, μερικής εργασίας και διάφορα είδη προσωρινής εργασίας μπορούν να διαδραματίσουν ζωτικότατο ρόλο βοηθώντας πολλούς ηλικιωμένους να αυξήσουν το εισόδημά τους ή να εξασφαλίσουν ένα εισόδημα, π.χ. εάν έχουν ευθύνες φροντίδας για την άμεση οικογένεια ή για φίλους τους·
28. είναι πεπεισμένο ότι η ευελιξία με ασφάλεια συμβάλλει σε πιο ανοικτές και πιο δεκτικές σε εξωτερικούς παράγοντες αγορές με λιγότερους αποκλεισμούς και μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση από τη μία περίοδο του εργασιακού βίου στην άλλη, ιδίως όταν βασίζεται στην αλληλεγγύη και στην κοινή ευθύνη μεταξύ των γενεών και όταν στο πλαίσιό της συνεκτιμώνται τα προβλήματα και οι ανάγκες όλων των ηλικιακών ομάδων· τονίζει ότι πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για την εξασφάλιση εύρυθμων μηχανισμών κατάλληλης κατάρτισης, παρακολούθησης των δικαιωμάτων των εργαζομένων και σεβασμού της οικογενειακής ζωής· επισημαίνει ότι η ευελιξία με ασφάλεια περιλαμβάνει επίσης ολοκληρωμένες στρατηγικές δια βίου μάθησης καθώς και επικαιροποιημένα, κατάλληλα και βιώσιμα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης·
29. τονίζει ότι η κατοχύρωση της σταδιοδρομίας και της κατάρτισης πρέπει να είναι πλήρως διασφαλισμένη· όλοι θα πρέπει να έχουν μια πλήρη και αδιάκοπη ενεργό ζωή που να τους δίνει δικαίωμα σε πλήρη σύνταξη·
30. υπογραμμίζει ότι η διά βίου μάθηση πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των μέτρων που αφορούν την εκπαίδευση και ότι συνιστά καθήκον όλων των γενεών, των δημόσιων αρχών και των επιχειρήσεων· ως εκ τούτου καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν συστήματα επαγγελματικής κατάρτισης, ιδίως αυτά που συμπληρώνονται με πρακτική άσκηση, ενίοτε με τη μορφή μαθητείας·
31. καλεί την ΕΕ να επιδιώξει μια αποτελεσματική πολιτική για να έχουν τη δυνατότητα οι ηλικιωμένοι εργαζόμενοι να παραμένουν διαθέσιμοι προς απασχόληση και να μην υφίστανται διακρίσεις λόγω της ηλικίας τους·
32. ζητεί την προώθηση μιας νοοτροπίας που μεριμνά για τη διαχείριση του φαινομένου της γήρανσης στις επιχειρήσεις, τόσο για την άφιξη νέων όσο και για την αποχώρηση των ηλικιωμένων εργαζομένων, και τη διαμόρφωση των λεπτομερειών της, ιδίως με την πρόβλεψη της δυνατότητας σταδιακής αποχώρησης από τον ενργό βίο, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τον επίπονο χαρακτήρα της πραγματοποιούμενης εργασίας και τις συνθήκες από απόψεως εργασίας, υγείας και ασφάλειας·
33. είναι πεπεισμένο ότι η βέλτιστη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων υπό τη μορφή αρχικής κατάρτισης και διά βίου μάθησης είναι ευθύνη των οικονομικών φορέων συμφερόντων και των επαγγελματικών κλάδων, που θα πρέπει να προβλέπουν τις ανάγκες τους σε απασχόληση και κατάρτιση·
34. επισημαίνει ότι, για να αντλούν τα μέγιστα δυνατά οφέλη οι μισθωτοί, η διά βίου μάθηση πρέπει να μπορεί να επιβεβαιώνεται με διπλώματα και πιστοποιήσεις· εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να λάβει χαρακτήρα κανόνα η πρακτική της πιστοποίησης της αποκτηθείσας εμπειρίας·
35. προτείνει τη συστηματική παρακολούθηση και στατιστική απεικόνιση της συμμετοχής των ηλικιωμένων εργαζομένων στις δομές της διά βίου μάθησης·
36. προτείνει την παροχή επιπρόσθετων κινήτρων συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου μάθησης σε ηλικιωμένους εργαζομένους και ανέργους με σκοπό είτε την ενδυνάμωση της θέσης τους είτε την επιτυχή επάνοδό τους στην αγορά εργασίας·
37. ζητεί να αυξηθεί η συμμετοχή γυναικών όλων των ηλικιών στα προγράμματα δια βίου μάθησης·
38. παρατηρεί ότι εξαιτίας της δημογραφικής αλλαγής, εκτιμάται ότι έως το 2030 η αναλογία μεταξύ του οικονομικά ενεργού και οικονομικά ανενεργού πληθυσμού θα είναι 2:1· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν το μελλοντικό ρόλο των ατόμων που φροντίζουν μέλη της οικογένειάς τους αναπτύσσοντας πρωτοβουλίες πολιτικής που θα επιτρέπουν σε γυναίκες και άνδρες να επιτύχουν ισορροπία μεταξύ των ευθυνών του επαγγέλματος και της φροντίδας που παρέχουν·
39. τονίζει ότι η δημογραφική αλλαγή δεν επιτρέπεται να προβάλλεται ως αιτιολογία για την γενική κατάργηση κοινωνικών δικαιωμάτων και παροχής υπηρεσιών αλλά ότι, αντίθετα, αποτελεί πρόκληση για τη σημερινή κοινωνία και ότι οι εν λόγω παροχές και δικαιώματα πρέπει να κατανέμονται ισοβαρώς μεταξύ τόσο των ανενεργών όσο και των ενεργών γενεών· παροτρύνει τα κράτη μέλη να απλουστεύσουν την κοινωνική νομοθεσία για να την καταστήσουν περισσότερο ευέλικτη, προσιτή και κατανοητή τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζόμενους·
40. θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίξει την εφαρμογή νέων πρωτοβουλιών που να προάγουν την ενεργό, υγιή και αξιοπρεπή γήρανση μέσω υφισταμένων μέσων πολιτικής και προγραμμάτων της ΕΕ·
Πρωτοβουλία «ευρωπαϊκή εγγύηση για τους νέους»
41. τονίζει ότι η ανεργία των νέων προσμετρείται στα πιο φλέγοντα προβλήματα, διότι οδηγεί στην αφαίρεση ευκαιριών, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την αύξηση των κοινωνικών δαπανών και τη σπατάλη πολύτιμων ανθρώπινων πόρων, με όλα αυτά να αποτελούν με τη σειρά τους σημαντικό κοινωνικό αίτιο της μείωσης του ποσοστού γεννήσεων και να τροφοδοτούν το φαύλο κύκλο της έλλειψης δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών· τονίζει την ανάγκη να μειωθούν τα χρονικά κενά που ανακύπτουν όποτε νέοι μετακινούνται από ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα σε άλλο ή πριν να βρουν απασχόληση μετά από την αποφοίτησή τους· και σημειώνει ότι είναι πολύ σημαντικό να εξασφαλίζεται η κοινωνική ενσωμάτωση των νέων, να τους δίδεται η δυνατότητα κατάλληλης απασχόλησης και να στηρίζεται το πνεύμα επιχειρηματικότητας στους νέους·
42. τονίζει την ανάγκη να έχουν οι νέοι μακροπρόθεσμες προοπτικές και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για να προωθήσουν τη μαθησιακή κινητικότητα και την παροχή περιόδων πρακτικής άσκηση ποιότητας για τους νέους, να δημιουργήσουν περισσότερες δυνατότητες απασχόλησης για τους νέους και να εξασφαλίσουν την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία, να επενδύσουν υπέρ της νεολαίας και να ενθαρρύνουν τη δημιουργία ευκαιριών για τη νεολαία ώστε να μπορεί η επόμενη γενιά να απολαύει πλήρως των δικαιωμάτων της και να διατηρεί την αξιοπρέπειά της·
43. υπογραμμίζει ότι η ανεργία των νέων και ιδίως οι ανισότητες ανάπτυξης μεταξύ περιφερειών αποτελούν πρόσκομμα στην επίτευξη της εδαφικής συνοχής·
44. τονίζει ότι αυτή η δημογραφική τάση θα προκαλέσει έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού, η οποία μπορεί να αναπληρωθεί σε μεγάλο βαθμό μέσω καλά καταρτισμένων εργαζόμενων γυναικών· για τον σκοπό αυτό, κυβερνήσεις και εργοδότες πρέπει να αλλάξουν νοοτροπία και να λάβουν μέτρα για να προσαρμοστούν οι συνθήκες-πλαίσιο και οι εργασιακές συνθήκες σε μεγαλύτερο βαθμό στις ανάγκες των γυναικών·
45. υπογραμμίζει ότι να πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο αρχικό στάδιο της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των νέων και καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να ενθαρρυνθεί η επιτυχής είσοδός τους στην αγορά εργασίας, επειδή μια αποτυχημένη αρχή επαγγελματικής σταδιοδρομίας μπορεί να έχει αντίκτυπο στην υπόλοιπη ζωή των νέων και στις δραστηριότητές τους στην αγορά εργασίας·
46. ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να καταβάλουν εντατικές προσπάθειες και να εκπονήσουν συγκεκριμένα μέτρα – στα οποία θα πρέπει να συγκαταλέγεται μία ευρωπαϊκή εγγύηση νέων – εξασφαλίζοντας ότι μετά μία μέγιστη περίοδο ανεργίας τεσσάρων μηνών θα παρέχονται στους νέους θέση εργασίας, μαθητεία, πρόσθετη επιμόρφωση ή συνδυασμός εργασίας και κατάρτισης υπό την προϋπόθεση ότι οι ενδιαφερόμενοι θα στηρίζουν τη διαδικασία επανένταξής τους στην εργασία καταβάλλοντας προσπάθεια οι ίδιοι·
47. προτείνει να παρέχονται στους νέους άνεργους οι συμβουλές, η καθοδήγηση και η βοήθεια που χρειάζονται για να επιστρέψουν στην εργασία (ή να βρουν μια πρώτη απασχόληση), καθώς και στους φοιτητές ή μελλοντικούς φοιτητές, ώστε να μπορούν να επιλέγουν τη σταδιοδρομία τους με πλήρη επίγνωση των δυνατών ευκαιριών απασχόλησης·
Πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο 50+»
48. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να μεριμνήσουν, ώστε δυνάμει μιας διευρυνόμενης στρατηγικής ΕΕ2020 να επιτευχθούν οι εξής στόχοι:
i)
διασφάλιση της πλήρους απασχόλησης μεταξύ των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών έως τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης και επίτευξη ελάχιστου ποσοστού απασχόλησης 55%·
ii)
κατάργηση των κινήτρων, π.χ. πρόωρης συνταξιοδότησης, τα οποία βλάπτουν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, κατανέμουν άνισα τις επιβαρύνσεις και δεν είναι επομένως βιώσιμα·
iii)
καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ηλικίας·
iv)
θέσπιση ειδικών για κάθε χώρα στόχων για την πρόσβαση των ηλικιωμένων εργαζομένων στην κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση ανά ηλικιακή ομάδα και φύλο, αυξάνοντας έτσι το ποσοστό της επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης για όλες τις γενιές· επίσης, διευκόλυνση της πρόσβασης των ηλικιωμένων εργαζομένων στην κατάρτιση θεσπίζοντας κίνητρα/πριμ που προσφέρουν οι εργοδότες στους ηλικιωμένους εργαζόμενους που αποφασίζουν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους μετά την ηλικία των 50 ετών·
v)
καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ηλικίας στον τόπο εργασίας και παροχή κινήτρων κατάρτισης και ανάπτυξης για να παραμείνουν οι εργαζόμενους άνω των 60 ετών στη διάθεση της αγοράς εργασίας ώστε να μεταβιβάζουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους στις επόμενες γενιές, γεγονός που θα απαιτήσει από τα κράτη μέλη τη θέσπιση κατάλληλης νομοθεσίας ώστε οι επιχειρήσεις να προσλαμβάνουν αυτούς τους υπαλλήλους·
vi)
στήριξη για την (επαν)ένταξη των ηλικιωμένων που πάσχουν από αναπηρία, η οποία να βασίζεται στη νέα προσέγγιση για σύνθετη αποκατάσταση που λαμβάνει εξίσου υπόψη το φυσικό και βιολογικό περιβάλλον αντί να τους κατατάσσει στην κατηγορία των «αναπήρων'·
Πρωτοβουλία «διαχείριση της ηλικίας»
49. φρονεί ότι η ικανότητα απασχόλησης ηλικιωμένων απαιτεί ανάληψη πρωτοβουλιών στα πεδία της υγείας, το επίπεδο εισοδημάτων και εισφορών σε μετρητά και σε είδος σε σύγκριση με τα συνταξιοδοτικά και λοιπά σχετικά επιδόματα, την επιμόρφωση, τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, την αυτονομία και τις ατομικές επιλογές των εργαζομένων, την καλύτερη ισορροπία εργασιακής και ιδιωτικής ζωής, την ικανοποίηση από την εργασία και τη συμπεριφορά των διοικητικών στελεχών, καθώς και εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών, σύμφωνα με την οδηγία 2000/78/ΕΚ, και στα πεδία της δυνατότητας πρόσβασης και ότι οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να εκπονηθούν, κατά περίπτωση, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους για όλους τους εργαζομένους και να προωθηθούν από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη·
50. είναι της γνώμης ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να θεσπίσουν στρατηγικές διαχείρισης των ηλικιών που θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους με την εκμετάλλευση της εμπειρίας και των ειδικών προσόντων των ηλικιωμένων εργαζομένων·
51. προτείνει στους κοινωνικούς εταίρους, τους εργοδότες και τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν στους εργαζόμενους άνω των 50 ετών τη δυνατότητα επαγγελματικών προαγωγών έως το τέλος του ενεργού βίου τους·
Πρωτοβουλία «γενεές εφ» ενός ζυγού«
52. ζητεί την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, με στόχο την προώθηση της συμμετοχής στην εργασία ομάδων στις οποίες θα εκπροσωπούνται διάφορες ηλικίες και προτείνει οι επιχειρήσεις που λαμβάνουν αυτές τις πρωτοβουλίες να υποστηρίζονται και τα εξαιρετικής ποιότητας έργα να τυγχάνουν αναγνώρισης, επισημαίνοντας ότι η συνύπαρξη των γενεών αυξάνει την ανταγωνιστικότητα και την αρμονική ανάπτυξη·
53. προτείνει την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών για τη δημιουργία μιας νέας επιχειρηματικής νοοτροπίας για τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων, ώστε να υπάρξει στροφή προς την αξιοποίηση ηλικιωμένων εργαζομένων και σύνδεσή της με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη·
54. εκφράζει την πεποίθηση ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δημόσιων φορέων ευρέσεως εργασίας για ανέργους προχωρημένης ηλικίας, συμπεριλαμβάνοντας επίσης και τις επιλογές της κοινωνικής / κοινωφελούς εργασίας·
Πρωτοβουλία «Για μια αξιοπρεπή σύνταξη»
55. εκφράζει την πεποίθηση ότι η σύνταξη αποτελεί δικαίωμα το οποίο μπορεί να ασκήσει κάθε εργαζόμενος αφού συμπληρώσει τη νόμιμη ηλικία σύνταξης που θεσπίζει κάθε κράτος μέλος, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές· πιστεύει ότι, εάν οι εργαζόμενοι αποφασίσουν να μην παρατείνουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα πέρα από τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, η απόφασή αυτή δεν πρέπει να επηρεάζει το δικαίωμά τους σε σύνταξη ή άλλα κοινωνικά τους δικαιώματα·
56. καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν με αμερόληπτο τρόπο τα ανώτατα όρια ηλικίας που ισχύουν για την άσκηση επαγγελμάτων και ορισμένες θέσεις εργασίας και για τη δυνατότητα χορήγησης πόρων και τη σύναψη ασφαλιστηρίων συμβολαίων έως το 2012 και να προχωρήσουν στην κατάργηση αυτών των ορίων ηλικίας· καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις δυσκολίες πρόσβασης που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι στο πιστωτικό σύστημα·
Πρωτοβουλία «ενεργός γήρανση»
57. καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει δραστηριότητες στον τομέα της υγιούς γήρανσης και να υποβάλει σχέδιο δράσης το 2011 όσον αφορά:
–
την προαγωγή της αξιοπρέπειας, της υγείας, της ποιότητας ζωής και της αυτονομίας των ηλικιωμένων,
–
τη δυνατότητα ίσης πρόσβασης στην περίθαλψη ανεξαρτήτως εισοδήματος,
–
την υπογράμμιση συγκεκριμένα των κινδύνων υγείας που διατρέχουν τα άτομα που ξαφνικά σταματούν κάθε δραστηριότητα, και
–
τη σημασία της πρόληψης των προβλημάτων υγείας, ώστε τα κράτη μέλη να υποχρεούνται να υποστηρίξουν υγιείς τρόπους ζωής και να λάβουν τα δέοντα μέτρα για να περιορίσουν το κάπνισμα, την κατάχρηση οινοπνεύματος, την παχυσαρκία και άλλους σημαντικούς κινδύνους για την υγεία·
58. επιδοκιμάζει το γεγονός ότι πολυάριθμες εθελοντικές οργανώσεις έχουν ανακηρύξει την 29η Απριλίου σε ημέρα «αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών» και καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει πρόταση για ανακήρυξη του 2012 σε «Ευρωπαϊκό Έτος για την Ενεργό Γήρανση και την Αλληλεγγύη μεταξύ των Γενεών» που θα προβάλει τη συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνία και θα παρέχει ευκαιρίες για συνεργασία μεταξύ των νέων και των ηλικιωμένων·
59. πιστεύει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να καταστήσουν την ενεργό γήρανση μία από τις προτεραιότητες για τα προσεχή έτη· επισημαίνει ότι εδώ περιλαμβάνονται ιδίως η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών-πλαίσιο για την κινητοποίηση του δυναμικού των ηλικιωμένων και την ανάπτυξη καινοτόμων προσεγγίσεων για δραστηριότητες καθώς και η κατάλληλη επιμόρφωση των εργαζομένων σε βοηθητικές υπηρεσίες·
60. θεωρεί ότι η ενεργός γήρανση πρέπει να εξετάζεται υπό το ευρύτερο πρίσμα της βιώσιμης δυνατότητας ανδρών και γυναικών για απασχόληση καθ' όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου και ότι η ενθάρρυνση των ηλικιωμένων εργαζόμενων να παραμείνουν στην απασχόληση απαιτεί ιδίως βελτίωση των συνθηκών εργασίας για τη διαφύλαξη της υγείας και της ασφάλειάς τους ή προσαρμογή των χώρων εργασίας στην κατάσταση της υγείας και τις ανάγκες τους, καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ηλικίας και φύλου, επικαιροποίηση των δεξιοτήτων τους μέσω της παροχής κατάλληλης πρόσβασης στη δια βίου μάθηση και κατάρτιση και επανεξέταση, όταν χρειάζεται, των φορολογικών συστημάτων και των συστημάτων παροχών για να εξασφαλιστεί ότι υπάρχουν αποτελεσματικά κίνητρα για την παράταση του επαγγελματικού βίου·
61. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να χρησιμοποιήσουν όλες τις δυνατότητες που παρέχονται από την Ανοικτή Μέθοδο Συντονισμού, τη Στρατηγική Απασχόλησης και άλλα κοινοτικά μέσα και προγράμματα, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής στήριξης των Διαρθρωτικών Ταμείων, ιδίως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, για να προωθήσουν την ενεργό γήρανση·
62. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να χρησιμοποιήσουν τις υπάρχουσες συμβουλευτικές επιτροπές και επιτροπές για συγκεκριμένες πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, της Επιτροπής Απασχόλησης, της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής και της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για Δημογραφικά Θέματα, για να διατηρήσουν την προτεραιότητα της ενεργού γήρανσης στην ατζέντα της ΕΕ και των κρατών μελών για ανάπτυξη πολιτικών·
63. καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να λάβουν ταχύτατα μέτρα για να διασφαλίσουν σε όλους αξιοπρεπείς συντάξεις, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι κάτω από το όριο της φτώχειας·
64. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σχετικά με την αποδοτικότητα και τα οφέλη της ενεργού συμμετοχής ηλικιωμένων εργαζομένων στην αγορά εργασίας, όσον αφορά το βιώσιμο των συστημάτων κοινωνικής προστασίας, την προώθηση της παραγωγικότητας και της αύξησης της οικονομίας και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού·
Πολιτικές συμφιλίωσης
65. υπογραμμίζει ότι για να αποφευχθεί η δυσανάλογη επιβάρυνση των γυναικών εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης υπηρεσιών φροντίδας σε μια γηράσκουσα κοινωνία θα πρέπει η εργασία και η φροντίδα να καταστούν συμβατές για άνδρες και γυναίκες σε όλα τα κράτη μέλη και να κατανέμονται εξίσου μεταξύ γυναικών και ανδρών· τονίζει επίσης ότι αυτό απαιτεί την προσφορά οικονομικά προσιτών και ποιοτικών δυνατοτήτων φροντίδας, βελτιωμένη εκπαίδευση και παιδική μέριμνα, άδειες πατρότητας και την προαγωγή της εργασίας μειωμένου ωραρίου για τους άνδρες·
66. υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι διαδραματίζουν συχνά σημαντικό ρόλο στην οικογένεια φροντίζοντας τα παιδιά και φυλάσσοντάς τα κατά τις σχολικές διακοπές και μετά από το σχολείο, γεγονός που είναι γενικά πολύ σημαντικό και έχει και μεγάλη οικονομική αξία·
67. αναγνωρίζει πως χρειάζεται δράση για τη βελτίωση των ρυθμίσεων που διέπουν όχι μόνο τη άδεια μητρότητας αλλά και την άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια για εργαζόμενους πατέρες·
68. επισημαίνει την ανάγκη να θεσπισθούν σε ολόκληρη την ΕΕ μοχλοί για την αύξηση των γεννήσεων, επειδή διαφορετικά δεν είναι δυνατόν να επιλυθεί το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού στην Ευρώπη·
69. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν μόνιμες σε μακροπρόθεσμη κλίμακα παρεμβάσεις προς όφελος της οικογένειας, μεταξύ άλλων πρόσθετα συνταξιοδοτικά δικαιώματα για τους γονείς, ιδίως πρόσθετα μέτρα στήριξης για τις ανύπαντρες μητέρες και φορολογικές ή κοινωνικές ελαφρύνσεις για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και για τις εθελοντικές, συνεταιριστικές και φιλανθρωπικές οργανώσεις· ενθαρρύνει επίσης την ανταλλαγή δοκιμασμένων καλών πρακτικών μέσω της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για την Οικογένεια και λοιπών σχετικών σχημάτων και οργανώσεων· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν, προς όφελος των εργαζομένων, συστήματα παροχής κινήτρων για άδειες πλήρους ή μερικής απουσίας, ώστε να μπορούν οι γονείς να φροντίζουν τα παιδιά τους, χωρίς απώλεια των δικαιωμάτων τους κατά την επιστροφή τους στην επιχείρηση·
70. καλεί τα κράτη μέλη να μειώσουν την επιβάρυνση των επιφορτισμένων με την περίθαλψη ηλικιωμένων ή ατόμων με αναπηρία και – για να καταστήσουν δυνατή για τους παρέχοντες φροντίδα την ανάληψη εργασίας – να θεσπίσουν ολοκληρωμένα συστήματα περίθαλψης·
71. πρεσβεύει το δικαίωμα στην εργασία μερικής απασχόλησης, τις ευέλικτες θέσεις εργασίας, τα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των εργαζομένων ωράρια εργασίας και τις κατάλληλες ρυθμίσεις για τη μητρότητα, την εγκυμοσύνη, τη γονική άδεια, τα επιδόματα τέκνων, την «συν-απασχόληση» και την κατ' οίκον εργασία και αυτά με διατήρηση υψηλών επιπέδων κοινωνικής ασφάλισης ως μέτρα που συμβάλλουν στο συμβιβασμό ευθυνών φροντίδας και επαγγέλματος·
72. κρίνει αναγκαίο να ενθαρρυνθεί η μεταξύ των γενεών αλληλεγγύη, ιδιαίτερα από πλευράς διάστασης του φύλου, μέσα από στοχοθετημένες φορολογικές πολιτικές, μέτρα ενθάρρυνσης της ενεργού γήρανσης, πολιτική στέγασης και δημιουργία ολοκληρωμένων δικτύων υπηρεσιών για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία κα τα μη αυτόνομα άτομα, για να υπάρξει ευεργετικός αντίκτυπος στην ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική ζωή και την εργασία,
73. υπογραμμίζει ότι η συμφιλίωση της εργασίας και της οικογενειακής ζωής είναι δυνατή μόνον εάν τα μη αμειβόμενα καθήκοντα φροντίδας κατανέμονται πιο δίκαια ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες και εφόσον παρέχονται προσιτές, οικονομικά συμφέρουσες και καλής ποιότητας υπηρεσίες φροντίδας για τις οικογένειες· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν προσιτές, οικονομικά συμφέρουσες, ευέλικτες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, και συγκεκριμένα πρόσβαση σε δομές για τη φροντίδα των παιδιών, με σκοπό να εξασφαλισθούν συνθήκες για την κάλυψη του 50 % της απαιτούμενης φροντίδας για παιδιά έως τριών ετών και 100 % της φροντίδας για παιδιά τριών έως έξι ετών, όπως και καλύτερη φροντίδα για άλλα εξαρτημένα άτομα και κατάλληλες ρυθμίσεις για άδεια τόσο για τις μητέρες όσο και για τους πατέρες,
74. επισημαίνει ότι πολλοί ηλικιωμένοι συχνά δεν έχουν κανένα ή έχουν λίγους μόνο συγγενείς για να βασιστούν σε αυτούς και καλεί τα κράτη μέλη να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για την ανταλλαγή των βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις πολιτικές, για να εξασφαλίζουν ότι οι ηλικιωμένοι μπορούν να παραμείνουν ανεξάρτητοι επί όσο το δυνατόν μακρύτερο χρόνο και ότι εάν χρειαστεί υπάρχουν εξατομικευμένες υπηρεσίες στήριξης·
75. σημειώνει ότι, εάν δεν υπάρχουν στην αγορά εργασίας οι προϋποθέσεις για το συμβιβασμό επαγγελματικής, οικογενειακής και ιδιωτικής ζωής, δεν θα προαχθεί η ανάπτυξη διαφόρων υπηρεσιών που παρέχονται στις οικογένειες και θα μειωθεί το ποσοστό γεννήσεων, πράγμα που θα επιτείνει σε μεγάλο βαθμό την γήρανση της ευρωπαϊκής κοινωνίας·
76. καλεί τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν την παροχή υψηλής ποιότητας συμβουλευτικών υπηρεσιών και συνθηκών υποστήριξης στα μέλη οικογενειών που μεριμνούν για τους ηλικιωμένους συγγενείς τους και τους φροντίζουν καθώς και τη δυνατότητα συνυπολογισμού της προσφοράς υπηρεσιών φροντίδας στα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα και λήψης κατάλληλης χρηματικής αντιστάθμισης· φρονεί ότι δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση της φροντίδας που παρέχεται από συγγενείς μέσω της αναγωγής της σε τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων·
Τομέας πολιτικής «οικονομία και ανάπτυξη»
77. πιστεύει ότι η ανάπτυξη νέων αγορών στην «οικονομία των πρεσβυτέρων» προσφέρει μία σημαντική ευκαιρία για τη βελτίωση της ανταγωνιστικής ικανότητας και της ικανότητας καινοτομίας και για την ενίσχυση της αύξησης της οικονομίας και της απασχόλησης καθώς και για τη διάδοση του εθελοντισμού· θεωρεί ότι πολλές επιχειρηματικές ενώσεις, αντιτιθέμενες στην προτεινόμενη νομοθεσία κατά των διακρίσεων λόγω ηλικίας, δεν κατάφεραν να διακρίνουν την ευκαιρία αυτή·
78. φρονεί πως για να καλυφθεί το ψηφιακό χάσμα – φαινόμενο που πλήττει ιδιαίτερα τις γυναίκες, και μάλιστα τις ηλικιωμένες, και οδηγεί στον επαγγελματικό και κοινωνικό αποκλεισμό – θα μπορούσαν τα σχολεία να οργανώνουν πειραματικές πρωτοβουλίες ψηφιακού αλφαβητισμού·
79. πιστεύει ότι η έγκριση νέας ισχυρής νομοθεσίας κατά των διακρίσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες θα αποτελέσει μείζονα ευκαιρία για αύξηση της οικονομίας και απασχόληση, καθώς θα αίρονται οι φραγμοί που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι σχετικά με ορισμένες υπηρεσίες και αγαθά· ζητεί να δοθεί τέλος σε κάθε παράλογη ή άδικη σφαιρική απαγόρευση της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες αποκλειστικά για λόγους ηλικίας που αντιμετωπίζουν πολλοί ηλικιωμένοι όταν προσπαθούν, π.χ., να αγοράσουν ασφάλιση, διακοπές ή να ενοικιάσουν αυτοκίνητο·
80. καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν τις συνθήκες-πλαίσιο και ειδικότερα να λάβουν καινοτόμα μέτρα χωρίς φραγμούς, που να αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στις περιφέρειες στο θέμα αυτό·
81. προτρέπει την ανάληψη δράσης πλησιέστερα στους πολίτες, π.χ. με τη δημιουργία «περιφερειακών» ή «εδαφικών» ή «τοπικών» συμβουλίων απασχόλησης, που θα φέρνουν στο ίδιο τραπέζι τους πολιτικούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις και τους κοινωνικούς εταίρους·
82. πιστεύει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν αυστηρά μέτρα για να αποθαρρύνουν τον τομέα της παραοικονομίας που δημιουργεί το εκτός νόμιμου πλαισίου εργατικό δυναμικό, η οποία προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας της ΕΕ, αντί να προωθούν απλώς μέτρα προστασίας του εγχώριου εργατικού δυναμικού τους· επισημαίνει ότι η αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας με μέτρα/κυρώσεις κατά των εργοδοτών και/ή των μεσαζόντων πράγματι λειτουργεί ως αποτρεπτικός παράγων·
83. ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για τη βελτίωση της καταπολέμηση της παράνομης εργασίας, ιδίως με την αύξηση των ανθρώπινων και λοιπών πόρων που τίθενται στη διάθεση των φορέων ελέγχου (υπηρεσίες επιθεώρησης εργοστασίων, εργατοδικεία, κ.λπ.)·
Τομέας πολιτικής «συντάξεις και προϋπολογισμοί»
84. επισημαίνει με ανησυχία ότι τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης βρίσκονται αντιμέτωπα με μεγάλες προκλήσεις και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να πραγματοποιήσουν φιλόδοξες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να διερευνήσουν νέους τρόπους βιώσιμης χρηματοδότησης της υγειονομικής περίθαλψης και των συντάξεων·
85. κρίνει ότι, επειδή η ταχεία γήρανση του πληθυσμού εξελίσσεται σε παγκόσμιο πρόβλημα, γεγονός που, κατά τα προσεχή έτη, θα υποβάλει τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης των κρατών μελών σε νέες προκλήσεις, η Επιτροπή οφείλει να αναλάβει συντονιστικό ρόλο στην εκπόνηση λύσεων όσον αφορά τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και μέριμνας που προορίζονται για τα ηλικιωμένα άτομα καθώς και στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών στα κράτη μέλη·
86. ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί ότι οι ηλικιωμένοι γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδότησης και ότι οι σχετικές πληροφορίες θα παρέχονται με απλό και προσιτό τρόπο·
87. τονίζει ότι η αξιοπρεπής διαβίωση είναι ανθρώπινο δικαίωμα και ότι οι άνθρωποι που έχουν εργαστεί όλη τους τη ζωή δεν πρέπει να καθίστανται θύματα της οικονομικής κρίσης·
88. τονίζει πως πρέπει να εξαλειφθεί η διαφορά λόγω φύλου στην αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών - σήμερα 17 % στην ΕΕ 27 – , καθώς η κατάσταση αυτή έχει συνέπειες όπως το χαμηλότερο εισόδημα ήδη από τη γέννηση του πρώτου παιδιού και στο τέλος χαμηλές συντάξεις και υψηλότερο ποσοστό φτώχειας μεταξύ των ηλικιωμένων γυναικών·
89. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τα συστήματα πρόνοιάς τους στα σημεία όπου συνεπάγονται ακόμα σοβαρές ανισότητες στα επίπεδα σύνταξης ανδρών και γυναικών, και να μελετήσουν τις δυνατότητες καθιέρωσης διορθωτικών παραγόντων λαμβάνοντας υπόψη το χάσμα στις εισφορές λόγω της προσωρινής απασχόλησης ή των ευθυνών μητρότητας·
90. υπογραμμίζει ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πρακτικές που εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη στον συγκεκριμένο τομέα της κοινωνικής πολιτικής, δεδομένου ότι τα εθνικά συνταξιοδοτικά συστήματα διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών·
91. υπογραμμίζει ότι η μείωση του όλο και μεγαλύτερου άχθους, που αναμένεται ότι θα επιβαρύνει τις μελλοντικές γενιές, συνιστά θεμελιώδη προτεραιότητα, λαμβάνοντας υπόψη τη θεαματική αύξηση του αριθμού των ατόμων άνω των 80 ετών (οι πολύ ηλικιωμένοι)·
92. σημειώνει τις συνέπειες της παγκόσμιας ύφεσης στα δημόσια οικονομικά και την ευρύτερη οικονομία· επιπλέον, θεωρεί ότι η γήρανση του πληθυσμού σε συνδυασμό με τη μείωση του ποσοστού γεννήσεων στην Ευρώπη αποτελεί μία ουσιαστική δημογραφική αλλαγή που θα απαιτήσει τη μεταρρύθμιση των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και των φορολογικών συστημάτων, καθώς και των συνταξιοδοτικών συστημάτων, που θα πρέπει να παρέχουν καλή φροντίδα στους ηλικιωμένους, χωρίς ωστόσο να συσσωρεύουν χρέη για τις νεότερες γενεές· ενθαρρύνει τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ώστε τα κράτη μέλη να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην υποχρέωσή τους για πιο βιώσιμα συνταξιοδοτικά συστήματα·
93. επισημαίνει ότι πολλά θέματα που σχετίζονται με τη δημογραφική αλλαγή στην κοινωνία εμπίπτουν αποκλειστικά και μόνο στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και ότι δεν υπάρχει γενική κοινοτική αρμοδιότητα για τη θέσπιση ευρωπαϊκών κανόνων προς αντιμετώπιση της δημογραφικής αλλαγής· αναγνωρίζει την ανάγκη να αναλάβει κάθε κράτος μέλος δράση για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών του και να διαχειριστεί κατάλληλα τη δημογραφική αλλαγή·
94. επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί διάφοροι τρόποι διαγενεακής λογιστικής, προβολής της εξέλιξης του δημοσίου χρέους στις προσεχείς δεκαετίες και του έμμεσου κόστους για τις μελλοντικές γενιές, που καταδεικνύουν δείκτες έλλειψης βιωσιμότητας, όπως για παράδειγμα η απαιτούμενη πρωτοβάθμια ισορροπία, η οποία αντιπροσωπεύει το διαρθρωτικό ισοζύγιο του προϋπολογισμού που απαιτείται για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών·
95. καλεί την Επιτροπή να παρέχει συνεχή διαγενεακή λογιστική, συμπεριλαμβάνοντας εκτιμήσεις για το μελλοντικό δημόσιο χρέος και τις ελλείψεις βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών των κρατών μελών και να δημοσιοποιεί τα αποτελέσματα κατά τρόπο εύκολα προσιτό και κατανοητό·
96. επισημαίνει ότι οι τρέχουσες προβλέψεις για το χρέος είναι ανησυχητικές και θα συσσωρεύσουν τεράστια βάρη χρέους για τις μελλοντικές γενεές και ως εκ τούτου καλεί τα κράτη μέλη να περικόψουν τα διαρθρωτικά πρωτογενή ελλείμματά τους και να προχωρήσουν προς την κατεύθυνση ενός βιώσιμου ποσοστού του δημοσίου χρέους·
97. συνιστά στα κράτη μέλη να προτείνουν μέτρα για την αύξηση της γενικής παραγωγικότητας και κυρίως της παραγωγικότητας στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών υγείας και φροντίδας για τους ηλικιωμένους·
98. επισημαίνει ότι εάν όλα τα επιπλέον χρόνια του προσδόκιμου ζωής ήσαν με υγεία αντί με ασθένειες, η έλλειψη βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών θα ήταν, σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, μικρότερη κατά 1,5 % του ΑΕγχΠ, και γι «αυτό έχει τεράστια σημασία η πρόληψη των προβλημάτων υγείας και η θεραπεία τους σε πρώιμο στάδιο·
99. εκφράζει την ανησυχία του για την αποτυχία πολλών κρατών μελών να μεταρρυθμίσουν τα συνταξιοδοτικά τους συστήματα· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει ανάλυση της κατάστασης σε όλα τα κράτη μέλη, υπογραμμίζοντας τους μακροπρόθεσμους κινδύνους για κάθε κράτος μέλος·
100. τονίζει ότι υπάρχει ανάγκη να αυξήσουν τα κράτη μέλη τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας με τη θέσπιση ευέλικτων ωρών εργασίας, την προώθηση της μερικής απασχόλησης και της κατ' οίκον εργασίας·
101. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να στηρίξουν όλες τις οικογένειες στο πλαίσιο των συστημάτων φορολογίας και παροχών, και να προωθήσουν την παροχή υπηρεσιών παιδικής μέριμνας σε οικογένειες με μικρά παιδιά·
102. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξαλείψουν όλα τα αντικίνητρα, ειδικότερα αυτά που σχετίζονται με τη φορολογία και τις συντάξεις, ούτως ώστε οι ηλικιωμένοι να μπορούν να εργάζονται και μετά την ηλικία συνταξιοδότησης και ενθαρρύνει αποτελεσματικούς μηχανισμούς υποστήριξης και κίνητρα, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού εξαρτώνται από το ποσοστό απασχόλησης και από τον μέσο όρο των ωρών εργασίας·
103. υποστηρίζει ότι, δεδομένων των δημογραφικών τάσεων, υπάρχει μεγάλο δυναμικό για τη δημιουργία βιώσιμων και αξιοπρεπών θέσεων απασχόλησης στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών μέριμνας για την υγεία·
Τομέας πολιτικής «μετανάστευση»
104. φρονεί ότι η μετανάστευση σε συνδυασμό με την επιτυχημένη ενσωμάτωση, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ενσωμάτωσης, μπορεί να αποτελέσει έναν από τους τρόπους για την αντιμετώπιση της δημογραφικής αλλαγής και ότι υπερβολικά πολλοί άνθρωποι με ιστορικό μετανάστευσης δεν αισθάνονται ακόμη ότι ανήκουν στα κράτη μέλη στα οποία ζουν, εν μέρει λόγω των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν·
105. είναι πεπεισμένο ότι είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ανοιχτής και ειλικρινούς συζήτησης για να εξεταστούν διάφορες μεταναστευτικές πολιτικές, οι όροι υποδοχής των μεταναστών και οι οικονομικές προοπτικές τους, τα προβλήματα της παράνομης μετανάστευσης, το αυξανόμενο ποσοστό ανεργίας μεταξύ των μεταναστών λόγω της σημερινής οικονομικής κρίσης και τα αποτελεσματικά μέτρα προς αποφυγή της κοινωνικής και πολιτιστικής απομόνωσης των νεοαφικνουμένων·
106. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι έχουν εκ φύσεως χαμηλότερη κοινωνική κινητικότητα και προσαρμοστικότητα σε νέα περιβάλλοντα, αλλά και μεγαλύτερες ικανότητες ενσωμάτωσης·
107. εκφράζει την πεποίθηση ότι η επιτυχής ενσωμάτωση προϋποθέτει ταύτιση σύμφωνα με τις δημοκρατικές παραδόσεις και τις θεμελιώδεις θεσμικές αξίες, συμμετοχή στη βάση της παροχής ίσων ευκαιριών και ευθύνη, ότι είναι εφικτή μόνο όταν υπάρχει προθυμία προσαρμογής από την πλευρά των μεταναστών και δεκτική διάθεση από τον εγχώριο πληθυσμό και ότι η αλληλεγγύη μεταξύ γενεών συμπληρώνεται από την αλληλεγγύη μεταξύ πολιτιστικών αντιλήψεων, η οποία συνεπάγεται εξάλειψη των προκαταλήψεων έναντι των διαφορετικών πολιτιστικών αντιλήψεων·
108. πιστεύει ότι η δημιουργία κλίματος αποδοχής των μεταναστών μεταξύ του πληθυσμού της χώρας υποδοχής, εξαρτάται άμεσα από τη σωστή και περιεκτική πληροφόρηση και την καλλιέργεια νοοτροπίας που αντιστρατεύεται στην ξενοφοβία·
109. εκφράζει την πεποίθηση ότι η ενεργός γήρανση πρέπει να συνεπάγεται πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία και ένταξη στις συμμετοχικές δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων·
Πολιτική στον τομέα της υγείας και της φροντίδας
110. επισημαίνει με ανησυχία ότι σοβαρές περιφερειακές ανισότητες καθίστανται προφανείς με όρους δημογραφικής αλλαγής και ότι τούτο κινεί διεργασίες εγκατάλειψης των αγροτικών περιοχών που κείνται στην περιφέρεια, με αποτέλεσμα να υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης προσεγγίσεων προς αναμόρφωση των διαρθρώσεων κοινωνικής πρόνοιας και μέριμνας για την υγεία, ότι πρέπει να διατεθούν πόροι προς τούτο και να καθιερωθεί εντατική ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και πρακτικών που στηρίζουν εξελίξεις και παροχή υπηρεσιών με βάση τις σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών·
111. θεωρεί πως οι κατ' οίκον υπηρεσίες για ηλικιωμένους μπορούν να προωθηθούν και οργανωθούν με την ενθάρρυνση αυτόνομων και συνεργατικών μορφών δραστηριοτήτων, με βάση συμφωνίες με τις τοπικές αρχές και τη θέσπιση της χρήσης ειδικών δελτίων για τις οικογένειες·
112. δεδομένου ότι η γήρανση του πληθυσμού παρατηρείται σε όλους τους τομείς, καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή αναπτύξουν παντός είδους συνεργασία με σκοπό την ανάπτυξη βιώσιμων μηχανισμών χρηματοδότησης παροχής υγειονομικής περίθαλψης, ώστε να εξασφαλίσουν ότι διατίθενται οι απαραίτητες υπηρεσίες παροχής μέριμνας·
113. επισημαίνει ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία που μαρτυρούν διακρίσεις κατά των ηλικιωμένων στην υγειονομική περίθαλψη· επισημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς έχουν λιγότερες πιθανότητες από τους νεότερους να λάβουν την απαραίτητη θεραπεία εξαιτίας διακρίσεων αποκλειστικά λόγω ηλικίας· πιστεύει ότι αυτή η διαφορετική ιατρική μεταχείριση και φροντίδα μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην έκβαση της υγείας των ηλικιωμένων·
114. επισημαίνει ότι οι χώρες του δυτικού και του ανατολικού τμήματος της ΕΕ δεν πλήττονται εξίσου από τη δημογραφική αλλαγή και τις συνέπειές της, και ότι χρειάζεται να εκπονηθεί μια κοινή πολιτική η οποία να εξασφαλίζει ισόρροπη αύξηση της οικονομίας και βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη·
115. καλεί τα κράτη μέλη να βοηθήσουν τις περιοχές καθαρής μετανάστευσης παρέχοντας εχέγγυα για υψηλού επιπέδου υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος (π.χ. υπηρεσίες εκπαίδευσης, περιλαμβανομένων υπηρεσιών προσχολικής εκπαίδευσης και παιδικής μέριμνας, υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, ταχυδρομικές υπηρεσίες), και δυνατότητα πρόσβασης (π.χ. σε δημόσιες συγκοινωνίες, υποδομές μεταφορών και δίκτυα τηλεπικοινωνιών) και να διασφαλίσουν την συμμετοχή στην οικονομική ζωή και τις δεξιότητες (π.χ. μέσω της κατάρτισης, περιλαμβανομένων μεθόδων της διά βίου μάθησης και της χρήσης νέων τεχνολογιών και της επένδυσης σε αυτές)· ζητεί να προσαρμοσθούν οι συνθήκες για την επιτέλεση αυτών των καθηκόντων στις τοπικές ανάγκες και τους τοπικούς φορείς και να βελτιωθεί η δυνατότητα προσαρμογής τους· εφιστά ιδιαίτερα την προσοχή στην κατάσταση των νησιών, των μεθοριακών περιοχών, των ορεινών περιοχών και άλλων εξαιρετικά απόκεντρων περιοχών·
116. καλεί τα κράτη μέλη να προβληματιστούν σχετικά με το ενδεχόμενο ρύθμισης της μετανάστευσης του εργατικού δυναμικού (μετανάστευση από τρίτες χώρες στην ΕΕ)·
117. υπογραμμίζει ότι, ανεξαρτήτως εισοδήματος, ηλικίας, κοινωνικής θέσης ή εντάσεως του κινδύνου υγείας που αντιμετωπίζουν, οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν οικονομικά προσιτή και ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και φροντίδα και ότι για να γίνει αυτό θα πρέπει να εγκριθεί το ταχύτερο δυνατόν η προτεινόμενη νέα νομοθεσία της ΕΕ κατά των διακρίσεων, που καλύπτει και την πρόσβαση στις υπηρεσίες για την υγεία·
118. χαιρετίζει το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα Predict («Αύξηση της συμμετοχής ηλικιωμένων σε κλινικές δοκιμές»), το οποίο επιδιώκει να ανακαλύψει τους λόγους για τους οποίους εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις κατά των ηλικιωμένων στις κλινικές δοκιμές· πιστεύει ότι θα πρέπει να δίνονται στους ηλικιωμένους φάρμακα που έχουν δοκιμαστεί ως προς την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια για την ηλικιακή ομάδα τους·
119. αναγνωρίζει τις παροχές που έχουν επιτευχθεί από τα κράτη μέλη στον τομέα της φροντίδας των ηλικιωμένων αλλά τα καλεί να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη προσοχή από ό,τι έως σήμερα στην επιβολή ποιοτικών κριτηρίων για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και στην παρακολούθηση της τήρησής τους· εκφράζει την πεποίθηση ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να βελτιώσουν τη συνεργασία τους όσον αφορά την επιτήρηση των υπηρεσιών παροχής μέριμνας, και ότι, προς το σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να προβλέψουν τη δημιουργία ενός εθνικού δικτύου σημείων επαφής για παροχή μέριμνας μέσω του οποίου θα ήταν δυνατόν, τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο της ΕΕ, αφενός να λαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες παροχής μέριμνας και το ποιοτικό τους επίπεδο, αφετέρου δε να υποβάλλονται παράπονα σχετικά με την ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας·
120. ζητεί την κατάρτιση Πράσινης Βίβλου από την Επιτροπή σχετικά με την κακοποίηση ηλικιωμένων και τις διασφαλίσεις που παρέχονται στους ηλικιωμένους εντός του κοινωνικού συνόλου και εντός των ιδρυμάτων παροχής φροντίδας·
121. ζητεί, μέσω της ανοικτής μεθόδου επικοινωνίας, την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με την παροχή μακροχρόνιας περίθαλψης για τους ηλικιωμένους και, ειδικότερα, με μέτρα για την παροχή διασφαλίσεων στους ηλικιωμένους εντός του κοινωνικού συνόλου και εντός των ιδρυμάτων παροχής φροντίδας και για την αντιμετώπιση της κακοποίησης ηλικιωμένων·
122. αναγνωρίζει ότι μεγάλος αριθμός γυναικών μεταναστών ασχολούνται με τη φροντίδα ηλικιωμένων και προτείνει αφενός την εντατικοποίηση των ελέγχων από τα κράτη μέλη για τον περιορισμό του φαινομένου της αδήλωτης εργασίας στο συγκεκριμένο κλάδο και αφετέρου τη λήψη μέτρων προς διευκόλυνση της πρόσβασης των εν λόγω εργαζομένων σε σχετικά μαθήματα κατάρτισης, στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης, για να εξασφαλίζεται φροντίδα υψηλής ποιότητας·
123. καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τα θέματα που αντιμετωπίζουν αυτοί που φροντίζουν ηλικιωμένα μέλη της οικογένειάς τους – συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματος να επιλέγουν ελεύθερα εάν επιθυμούν να τους φροντίζουν, της δυνατότητας συνδυασμού φροντίδας και αμειβόμενης εργασίας καθώς και της πρόσβασης στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδότησης λόγω γήρατος – για να μην περιπίπτουν σε φτώχεια ακριβώς λόγω της φροντίδας που προσφέρουν·
124. τονίζει πόσο σπουδαίο είναι το να αναγνωρίζουν τα σε ατομική βάση δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδότησης το μη αμειβόμενο έργο όσων παρέχουν φροντίδα·
125. φρονεί ότι υπάρχει ανάγκη θέσπισης κώδικα συμπεριφοράς για ολόκληρη την ΕΕ, στο πλαίσιο του οποίου θα ορίζονται ελάχιστες προδιαγραφές και παροχές όσον αφορά την παροχή μακροχρόνιας φροντίδας και ο οποίος θα εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο·
'Συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι«
126. φρονεί ότι κάθε άτομο πρέπει να έχει τη δυνατότητα ενεργού συμμετοχής στο κοινωνικό έργο· τονίζει ωστόσο ότι πρέπει να διατηρείται πάντοτε ο εθελοντικός χαρακτήρας της ενεργού συμμετοχής στο κοινωνικό έργο·
127. υπογραμμίζει ότι με δεδομένη τη δημογραφική εξέλιξη αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα η κατευθυντήρια αρχή μιας ενεργού κοινωνίας των πολιτών, καθιστώντας αναγκαία μία εκ νέου αξιολόγηση της σχέσης πολιτών και κράτους κατά την άσκηση καθηκόντων εντός της κοινωνίας·
128. είναι της άποψης ότι η παροχή φροντίδας απαιτεί προσόντα υψηλού επιπέδου και ιδιαίτερο βαθμό υπευθυνότητας από εκείνους που παρέχουν φροντίδα, στοιχείο που πρέπει να αναγνωρίζεται τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο· και πιστεύει ότι μόνο έτσι είναι δυνατή η διατήρηση των προτύπων ποιότητας μακροπρόθεσμα και η σε επαρκή κλίμακα πρόσληψη καλώς κατηρτισμένου και πρόθυμου εργατικού δυναμικού στον τομέα της παροχής φροντίδας·
o o o
129. αναθέτει στoν Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.