Indeks 
Teksty przyjęte
Czwartek, 8 lipca 2010 r. - Strasburg
Umowa między UE i USA w sprawie przetwarzania i przekazywania danych z komunikatów finansowych przez Unię Europejską Stanom Zjednoczonym do celów Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów ***
 Europejska Służba Działań Zewnętrznych *
 Kosowo
 Albania
 Sytuacja w Kirgistanie
 AIDS/HIV w kontekście XVIII międzynarodowej konferencji poświęconej AIDS (Wiedeń, 18-23 lipca 2010 r.)
 Wejście w życie z dniem 1 sierpnia 2010 r. konwencji o broni kasetowej i rola UE
 Przyszłość WPR po 2013 r.
 System przywozu do UE produktów rybołówstwa i akwakultury w perspektywie przyszłej reformy WPRyb
 Łamanie praw człowieka w Zimbabwe, w szczególności sprawa Farai Maguwu
 Wenezuela, w szczególności sprawa Marii Lourdes Afiuni
 Korea Północna

Umowa między UE i USA w sprawie przetwarzania i przekazywania danych z komunikatów finansowych przez Unię Europejską Stanom Zjednoczonym do celów Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów ***
PDF 205kWORD 37k
Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu z Unii Europejskiej do Stanów Zjednoczonych danych z komunikatów finansowych do celów Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (11222/1/2010/REV 1 and COR 1 – C7-0158/2010 – 2010/0178(NLE))
P7_TA(2010)0279A7-0224/2010

(Zgoda)

Parlament Europejski,

  uwzględniając projekt decyzji Rady (11222/1/2010/REV 1 i COR 1),

–  uwzględniając treść Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu z Unii Europejskiej do Stanów Zjednoczonych danych z komunikatów finansowych do celów Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów, która została załączona do ww. projektu decyzji Rady,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie zalecenia Komisji dla Rady w sprawie upoważnienia do rozpoczęcia negocjacji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotyczących umowy służącej udostępnianiu Departamentowi Skarbu Stanów Zjednoczonych danych z komunikatów finansowych w celu zapobiegania terroryzmowi, walki z terroryzmem i finansowaniem go(1),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dnia 22 czerwca 2010 r.(2),

–  uwzględniając opinię wydaną przez grupę roboczą ds. ochrony danych ustanowioną na mocy art. 29 oraz przez grupę roboczą ds. policji i wymiaru sprawiedliwości w dniu 25 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 218 ust. 6 lit. a) w związku z art. 87 ust. 2 lit. b) i art. 88 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7–0158/2010),

–  uwzględniając art. 81 oraz art. 90 ust. 8 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7-0224/2010),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zwraca się do Komisji, by – zgodnie z art. 8 europejskiej karty praw podstawowych, który wymaga, aby dane osobowe podlegały kontroli „niezależnego organu” – jak najszybciej przedłożyła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie listę trzech kandydatów do roli niezależnego urzędnika, o którym mowa w art. 12 ust. 1 umowy; zwraca uwagę, że procedura ta powinna być mutatis mutandis analogiczna do tej stosowanej przez Parlament Europejski i Radę w celu powołania Europejskiego Inspektora Ochrony Danych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001(3) wdrażającym art. 286 traktatu WE;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego stanowiska Radzie i Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki; ponadto zobowiązuje swojego przewodniczącego do nawiązania dialogu międzyparlamentarnego ze spikerem Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych oraz przewodniczącym pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych na temat przyszłej umowy ramowej w sprawie ochrony danych pomiędzy Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0143.
(2) Dotychczas niepublikowane w Dzienniku Urzędowym.
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001 r., s. 1).


Europejska Służba Działań Zewnętrznych *
PDF 601kWORD 203k
Rezolucja
Tekst skonsolidowany
Załącznik
Załącznik
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (08029/2010 – C7-0090/2010 – 2010/0816(NLE))
P7_TA(2010)0280A7-0228/2010

(Konsultacja)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (08029/2010),

–  uwzględniając oświadczenie Wysokiej Przedstawiciel podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w dniu 8 lipca 2010 r., w sprawie podstawowej organizacji centralnej administracji ESDZ,

–  uwzględniając oświadczenie Wysokiej Przedstawiciel w sprawie odpowiedzialności politycznej,

–  uwzględniając art. 27 ust. 3 traktatu UE, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C7-0090/2010),

–  uwzględniając art. 55 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i opinie Komisji Spraw Konstytucyjnych, Komisji Rozwoju, Komisji Handlu Międzynarodowego, Komisji Budżetowej, Komisji Kontroli Budżetowej oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0228/2010),

1.  zatwierdza po poprawkach wniosek Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa;

2.  jest zdecydowany zacieśnić współpracę z parlamentami krajowymi państw członkowskich, tak jak wymaga tego traktat, w dziedzinie zewnętrznych działań Unii, a w szczególności w zakresie WPZiB oraz WPBiO;

3.  jest zdania, że poprawki do rozporządzenia finansowego, poza obecną decyzją Rady, powinny dalej precyzować rolę Komisji w kwestii przekazywania szefom delegatur uprawnień do wykonywania środków operacyjnych, zapewniając w szczególności również w rozporządzeniu finansowym, że Komisja będzie podejmować wszelkie niezbędne środki, by zagwarantować, że przekazanie uprawnień nie będzie wpływać na procedurę udzielania absolutorium;

4.  wzywa Komisję, aby w kompleksowym dokumencie roboczym dotyczącym wydatków związanych z działaniami zewnętrznymi UE, który ma zostać sporządzony razem z projektem budżetu UE, zawarła szczegóły dotyczące m.in. stworzenia planów delegatur Unii oraz wydatków na działania zewnętrzne w rozbiciu na poszczególne kraje i misje; zwraca uwagę, że zamierza wprowadzić do rozporządzenia finansowego odpowiednie zmiany;

5.  przypomina, że w przypadku sporów w kwestii instrukcji udzielanych przez Komisję szefom delegatur, którzy zgodnie z art. 221 ust. 2 TFUE podlegają wysokiej przedstawiciel, oraz w przypadku braku porozumienia między wysoką przedstawiciel a komisarzami odpowiedzialnymi za planowanie odnośnych instrumentów pomocy zewnętrznej ostateczną decyzję podejmuje kolegium komisarzy;

6.  apeluje do wysokiej przedstawiciel o dopilnowanie, by przepisy określone w art. 6 decyzji Rady, zgodnie z którymi przynajmniej 60% wszystkich pracowników kategorii AD ESDZ ma być urzędnikami UE zatrudnionymi na stałe, były odzwierciedlone we wszystkich grupach zaszeregowania na stanowiskach kierowniczych ESDZ;

7.  jest zdania, że dodatkowe środki specjalne przewidziane art. 6 ust. 6 decyzji Rady mające zwiększyć równowagę geograficzną i płciową powinny obejmować w przypadku równowagi geograficznej środki analogiczne do środków przewidzianych rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 401/2004(1);

8.  zwraca się do Rady o poinformowanie go w przypadku uznania za stosowne odejścia od tekstu przyjętego przez Parlament;

9.  zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem w przypadku uznania za stosowne wprowadzenia znaczących zmian do wniosku Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa;

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa i Komisji.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w dniu 8 lipca 2010 r. w celu przyjęcia decyzji Rady określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych

P7_TC1-NLE(2010)0816


RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 27 ust. 3,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej „Wysokim Przedstawicielem”)(2),

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(3),

uwzględniając zgodę Komisji(4),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)  Celem niniejszej decyzji jest określenie organizacji i zasad funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (zwanej dalej „ESDZ”) – funkcjonalnie autonomicznego organu Unii podlegającego Wysokiemu Przedstawicielowi – ustanowionej na mocy art. 27 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (zwanego dalej „TUE”), zmienionego Traktatem z Lizbony. Niniejsza decyzja, a w szczególności odniesienie do terminu „Wysoki Przedstawiciel”, będzie interpretowana zgodnie z poszczególnymi funkcjami Wysokiego Przedstawiciela określonymi w art. 18 TUE.

(2)  Zgodnie z art. 21 ust. 3 akapit drugi TUE Unia czuwa nad spójnością różnych dziedzin jej działań zewnętrznych oraz nad ich spójnością z innymi politykami Unii. Rada i Komisja, wspomagane przez Wysokiego Przedstawiciela, zapewniają tę spójność oraz współpracują w tym celu.

(3)  ESDZ będzie wspierała Wysokiego Przedstawiciela, pełniącego również funkcję wiceprzewodniczącego Komisji i przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, w wykonywaniu mandatu obejmującego prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (zwanej dalej „WPZiB”) Unii Europejskiej i zapewnianie spójności działań zewnętrznych UE, w szczególności zgodnie z art. 18 i 27 TUE. ESDZ będzie wspierała Wysokiego Przedstawiciela w sprawowaniu funkcji przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, bez uszczerbku dla zwykłych zadań Sekretariatu Generalnego Rady. ESDZ będzie również wspierała Wysokiego Przedstawiciela w sprawowaniu funkcji wiceprzewodniczącego Komisji, tzn. w wykonywaniu w ramach Komisji spoczywających na niej obowiązków w dziedzinie stosunków zewnętrznych i w koordynowaniu innych aspektów działań zewnętrznych Unii, bez uszczerbku dla zwykłych zadań realizowanych przez służby Komisji.

(4)  Udział ESDZ w unijnych programach współpracy zewnętrznej powinien polegać na prowadzeniu przez nią działań służących temu, by programy te były zgodne z celami działań zewnętrznych określonymi w art. 21 TUE, w szczególności w jego ust. 2 lit. d), a także z celami unijnej współpracy na rzecz rozwoju nakreślonymi w art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej „TFUE”. W tym kontekście ESDZ powinna również wspierać realizowanie celów przewidzianych w Konsensusie europejskim w sprawie rozwoju i Konsensusie europejskim w sprawie pomocy humanitarnej.

(5)  Z Traktatu z Lizbony wynika, że w celu wdrożenia jego postanowień ESDZ musi stać się zdolna do działania jak najszybciej po wejściu tego traktatu w życie.

(6)  Parlament Europejski będzie w pełni odgrywać przypisaną mu rolę w działaniach zewnętrznych Unii; będzie m.in. sprawował funkcje kontroli politycznej przewidziane w art. 14 ust. 1 TUE, jak również funkcję ustawodawczą i budżetową ustanowione w traktatach. Ponadto, zgodnie z art. 36 TUE, Wysoki Przedstawiciel będzie się regularnie konsultował z Parlamentem Europejskim w sprawach dotyczących głównych aspektów i podstawowych decyzji związanych z WPZiB; zapewni także należyte uwzględnianie poglądów Parlamentu Europejskiego. ESDZ będzie wspierać Wysokiego Przedstawiciela w tym zakresie. Należy dokonać szczególnych uzgodnień w odniesieniu do dostępu członków Parlamentu Europejskiego do niejawnych dokumentów i informacji w dziedzinie WPZiB. Do czasu przyjęcia takich uzgodnień zastosowanie mają postanowienia obowiązujące na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku w sprawie dostępu Parlamentu Europejskiego do newralgicznych informacji Rady z zakresu WPBiO.

(7)  Wysoki Przedstawiciel lub jego przedstawiciel powinni wykonywać wobec Europejskiej Agencji Obrony, Centrum Satelitarnego Unii Europejskiej, Instytutu Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem oraz Europejskiego Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony obowiązki przewidziane w odnośnych aktach założycielskich tych organów. ESDZ powinna zapewniać tym podmiotom wsparcie, które obecnie zapewnia Sekretariat Generalny Rady.

(8)  Należy przyjąć przepisy dotyczące personelu ESDZ i jego rekrutacji, w przypadku gdy przepisy takie są niezbędne w celu określenia organizacji i zasad funkcjonowania ESDZ. Jednocześnie należy wprowadzić, zgodnie z art. 336 TFUE i bez uszczerbku dla art. 298 TFUE, konieczne zmiany w Regulaminie pracowniczym urzędników Wspólnot Europejskich (zwanym dalej „regulaminem pracowniczym”), jak i w Warunkach zatrudnienia innych pracowników Wspólnot. W sprawach dotyczących personelu ESDZ powinna być traktowana jako instytucja w rozumieniu regulaminu pracowniczego.▌ Wysoki Przedstawiciel będzie działał jako organ powołujący zarówno wobec urzędników podlegających regulaminowi pracowniczemu ▌, jak i wobec pracowników podlegających warunkom zatrudnienia innych pracowników Wspólnot. Liczba urzędników i pracowników ESDZ będzie określana co roku w ramach procedury budżetowej i znajdzie odzwierciedlenie w planie zatrudnienia.

(9)  Przy wykonywaniu swoich obowiązków i w swoim postępowaniu personel ESDZ będzie kierować się wyłącznie interesem Unii.

(10)  Rekrutacja do ESDZ będzie się opierać na kompetencjach, a jednocześnie na odpowiedniej równowadze geograficznej i równowadze płci. W skład personelu ESDZ powinna wejść znacząca liczba obywateli z wszystkich państw członkowskich. Przegląd przewidywany na rok 2013 powinien objąć również tę kwestię, w stosownych przypadkach wraz z sugestiami dotyczącymi dodatkowych środków szczególnych służących skorygowaniu ewentualnej nierównowagi.

(11)  Zgodnie z art. 27 ust. 3 TUE w skład ESDZ wejdą urzędnicy z Sekretariatu Generalnego Rady i z Komisji oraz personel ze służb dyplomatycznych państw członkowskich. W tym celu stosowne działy i funkcje w Sekretariacie Generalnym Rady i w Komisji zostaną przeniesione do ESDZ, wraz z urzędnikami i pracownikami zatrudnionymi na czas określony, zajmującymi stanowiska w takich działach lub sprawującymi odnośne funkcje. Przed dniem 1 lipca 2013 r. ESDZ będzie rekrutować wyłącznie urzędników pochodzących z Sekretariatu Generalnego Rady i z Komisji oraz personel pochodzący ze służb dyplomatycznych państw członkowskich. Po tym terminie wszyscy urzędnicy i inni pracownicy Unii Europejskiej powinni mieć możliwość ubiegania się o wakujące stanowiska w ESDZ.

(12)  W szczególnych przypadkach ESDZ może korzystać z wyspecjalizowanych oddelegowanych ekspertów krajowych, którzy będą podlegać Wysokiemu Przedstawicielowi. Oddelegowani eksperci krajowi zajmujący stanowiska w ESDZ nie będą wliczani do personelu z państw członkowskich, który powinien stanowić jedną trzecią całkowitej liczby personelu ESDZ po osiągnięciu przez nią pełnej zdolności działania. Przeniesienie tych ekspertów na etapie ustanawiania ESDZ nie będzie automatyczne i będzie się odbywało za zgodą władz państw członkowskich pochodzenia. Przed wygaśnięciem umowy oddelegowanego eksperta krajowego przeniesionego do ESDZ na mocy art. 7 stosowna funkcja zostanie przekształcona w stanowisko pracownika zatrudnionego na czas określony, jeżeli funkcja wykonywana przez oddelegowanego eksperta krajowego odpowiada funkcji zwykle wykonywanej przez personel z grupy funkcyjnej AD i jeżeli niezbędne stanowisko jest dostępne w ramach planu zatrudnienia.

(13)  Komisja i ESDZ uzgodnią zasady wydawania delegaturom poleceń przez Komisję. Zasady te powinny w szczególności przewidywać, że w przypadku gdy Komisja wyda delegaturom polecenia, jednocześnie przekaże ich kopię szefowi delegatury i administracji centralnej ESDZ.

(14)  Rozporządzenie finansowe należy zmienić tak, aby umieścić ESDZ w art. 1 rozporządzenia finansowego, z odrębną sekcją w budżecie Unii. Zgodnie z obowiązującymi zasadami i podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do innych instytucji, jedna z części rocznego sprawozdania Trybunału Obrachunkowego zostanie poświęcona także ESDZ, a ESDZ będzie udzielać odpowiedzi na ustalenia zawarte w tych sprawozdaniach. ESDZ będzie podlegać procedurom udzielania absolutorium przewidzianym w art. 319 TFUE i art. 145–147 rozporządzenia finansowego. ESDZ udzieli Parlamentowi Europejskiego wszelkiego niezbędnego wsparcia, by mógł on wykonywać przysługujące mu prawo do udzielania absolutorium. Zgodnie z art. 317 TFUE za wykonanie budżetu operacyjnego odpowiedzialna będzie Komisja. W decyzjach mających skutki finansowe w szczególności będzie się przestrzegać obowiązków określonych w tytule IV rozporządzenia finansowego, zwłaszcza jego art. 75 dotyczącym operacji po stronie wydatków oraz art. 64–68 dotyczących odpowiedzialności podmiotów działających w sferze finansów.

(15)  Przy tworzeniu ESDZ należy się kierować zasadą racjonalności kosztów i dążyć do neutralności budżetowej. W tym celu trzeba będzie korzystać z uzgodnień przejściowych, a potencjał budować stopniowo. Należy unikać niepotrzebnego powielania zadań, funkcji i zasobów obecnych w innych strukturach. Należy korzystać z wszelkich możliwości racjonalizacji.
Ponadto potrzebna będzie pewna liczba dodatkowych stanowisk dla zatrudnionych na czas określony pracowników z państw członkowskich, co należy sfinansować w ramach obowiązującej wieloletniej perspektywy finansowej.

(16)  Należy ustanowić przepisy dotyczące działań ESDZ i jej personelu w odniesieniu do bezpieczeństwa, ochrony informacji niejawnych i przejrzystości.

(17)  Należy przypomnieć, że do ESDZ, jej urzędników i innych pracowników, którzy podlegają regulaminowi pracowniczemu lub warunkom zatrudnienia innych pracowników Unii, ma zastosowanie Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.

(18)  Unia Europejska i Europejska Wspólnota Energii Atomowej w dalszym ciągu są objęte jednymi ramami instytucjonalnymi. W związku z tym kapitalne znaczenie ma zapewnienie spójności stosunków zewnętrznych obu podmiotów i umożliwienie delegaturom Unii reprezentowania Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.

(19)  Do połowy 2013 roku Wysoki Przedstawiciel powinien dokonać przeglądu funkcjonowania i organizacji ESDZ, przedstawiając w razie potrzeby propozycje zmian do niniejszej decyzji. Zmiany takie powinny zostać przyjęte nie później niż na początku 2014 roku,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Charakter i zakres działania

1.  Niniejsza decyzja określa organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych („ESDZ”).

2.  ESDZ z siedzibą główną w Brukseli funkcjonalnie jest autonomicznym organem Unii Europejskiej, odrębnym od Komisji i Sekretariatu Generalnego Rady, posiadającym zdolność prawną niezbędną do wykonywania przypisanych jej zadań i realizacji wyznaczonych jej celów.

3.  ESDZ podlega Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanemu dalej „Wysokim Przedstawicielem”).

4.  W skład ESDZ wchodzą administracja centralna oraz delegatury Unii w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.

Artykuł 2

Zadania

1.  ESDZ wspiera Wysokiego Przedstawiciela w wykonywaniu obowiązków określonych w szczególności w art. 18 i 27 TUE, tzn.:

   w wykonywaniu mandatu obejmującego prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (zwanej dalej „WPZiB”) Unii Europejskiej, w tym wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (zwanej dalej „WPBiO”), uczestniczenie – za pomocą przedstawianych propozycji – w rozwoju tej polityki, zgodnie z mandatem uzyskanym od Rady, a także zapewnianie spójności działań zewnętrznych UE;
   w sprawowaniu funkcji przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, bez uszczerbku dla zwykłych zadań Sekretariatu Generalnego Rady;
   w sprawowaniu funkcji wiceprzewodniczącego Komisji, tzn. w wykonywaniu w ramach Komisji spoczywających na niej obowiązków w dziedzinie stosunków zewnętrznych i w koordynowaniu innych aspektów działań zewnętrznych Unii, bez uszczerbku dla zwykłych zadań realizowanych przez służby Komisji.

2.  ESDZ wspomaga przewodniczącego Rady Europejskiej, przewodniczącego Komisji Komisję w wykonywaniu przez nich swoich funkcji w dziedzinie stosunków zewnętrznych.

Artykuł 3

Współpraca

1.  ESDZ współpracuje ze służbami dyplomatycznymi państw członkowskich, jak również z Sekretariatem Generalnym Rady i ze służbami Komisji ▌ w celu zapewnienia spójności działań zewnętrznych Unii w rozmaitych obszarach oraz spójności działań zewnętrznych z innymi politykami Unii; ESDZ udziela również tym podmiotom stosownego wsparcia.

2.  ESDZ i służby Komisji konsultują się ze sobą we wszystkich sprawach dotyczących działań zewnętrznych Unii w ramach wykonywania swoich odnośnych funkcji, z wyjątkiem kwestii objętych WPBiO. ESDZ uczestniczy w pracach przygotowawczych i procedurach odnoszących się do aktów przygotowywanych przez Komisję w tym obszarze. Niniejszy ustęp wykonuje się zgodnie z tytułem V rozdział 1 TUE i z art. 205 TFUE.

3.  ESDZ może dokonywać uzgodnień na szczeblu odpowiednich służb ze stosownymi służbami Komisji, Sekretariatu Generalnego Rady lub z innymi urzędami lub organami międzyinstytucjonalnymi Unii Europejskiej.

4.  ESDZ udziela stosownego wsparcia pozostałym instytucjom i organom Unii oraz w stosowny sposób z nimi współdziała; dotyczy to przede wszystkim Parlamentu Europejskiego. ESDZ może również korzystać ze wsparcia tych instytucji i organów, w tym – w stosownych przypadkach – agencji, a także może z nimi współpracować. Audytor wewnętrzny ESDZ będzie współpracował z audytorem wewnętrznym Komisji, aby zapewnić spójność polityki w zakresie audytu, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności Komisji za wydatki operacyjne. Ponadto ESDZ współpracuje z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999. W szczególności szybko przyjmuje wymaganą na mocy tego rozporządzenia decyzję w sprawie warunków i trybu prowadzenia dochodzeń wewnętrznych. Na mocy przepisów tego rozporządzenia państwa członkowskie – zgodnie ze swoimi przepisami krajowymi – i instytucje udzielają niezbędnego wsparcia, by umożliwić pracownikom OLAF-u wykonywanie przydzielonych im zadań.

Artykuł 4

Administracja centralna

1.  Europejską Służbą Działań Zewnętrznych kieruje wykonawczy sekretarz generalny, który podlega Wysokiemu Przedstawicielowi. Wykonawczy sekretarz generalny stosuje wszelkie środki niezbędne do sprawnego funkcjonowania ESDZ, w tym zarządzania administracyjnego i budżetowego tym organem. Sekretarz generalny zapewnia skuteczną koordynację działań wszystkich działów w administracji centralnej, jak i koordynację działań z delegaturami Unii▌.

2.  Wykonawczego sekretarza generalnego wspomaga dwóch zastępców sekretarza generalnego.

3.  Administracja centralna ESDZ jest podzielona na dyrekcje generalne. Składa się na nie w szczególności:

   kilka dyrekcji generalnych skupiających działy geograficzne obejmujące wszystkie kraje i regiony świata, a także działy wielostronne i tematyczne. W miarę potrzeb działy te koordynują działania z działaniami stosownych służb Komisji i Sekretariatu Generalnego Rady;
   dyrekcja generalna ds. administracyjnych, personalnych, budżetowych, bezpieczeństwa, systemu informacyjno-komunikacyjnego, funkcjonująca w ramach ESDZ i zarządzana przez wykonawczego sekretarza generalnego. Wysoki Przedstawiciel mianuje – zgodnie ze zwykłymi zasadami rekrutacji – dyrektora generalnego ds. budżetu i administracji, który będzie mu podlegał. Dyrektor generalny odpowiada przed Wysokim Przedstawicielem za zarządzanie administracyjne i wewnętrzne zarządzanie budżetem ESDZ. Przestrzega tych samych pozycji budżetowych i zasad administracyjnych, które obowiązują w części sekcji III budżetu UE podlegającej działowi 5 wieloletnich ram finansowych;
   dyrekcja ds. zarządzania i planowania kryzysowego, Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych, Sztab Wojskowy Unii Europejskiej i Centrum Sytuacyjne Unii Europejskiej, podlegające bezpośrednio Wysokiemu Przedstawicielowi, wspomagają go w wykonywaniu zadania polegającego na prowadzeniu unijnej WPZiB, zgodnie z postanowieniami Traktatu, przy jednoczesnym poszanowaniu – zgodnie z art. 40 TUE – pozostałych kompetencji Unii.

Zachowane zostają specyficzne cechy tych jednostek, jak również szczegóły dotyczące ich funkcji, rekrutacji i statusu personelu.

Zapewnia się pełną koordynację działań wszystkich struktur ESDZ.

   dział planowania polityki strategicznej;
   dział prawny administracyjnie podlegający wykonawczemu sekretarzowi generalnemu; dział ten ściśle współpracuje ze służbami prawnymi Rady i Komisji;
   działy ds. stosunków międzyinstytucjonalnych, informacji i dyplomacji publicznej, audytu i kontroli wewnętrznej oraz ochrony danych osobowych.

4.  ▌ Wysoki Przedstawiciel wyznacza przewodniczących organów przygotowawczych Rady, którym przewodniczy przedstawiciel Wysokiego Przedstawiciela, w tym przewodniczącego Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa, zgodnie z warunkami określonymi w załączniku II do decyzji Rady z dnia 1 grudnia 2009 r. ustanawiającej środki wykonawcze do decyzji Rady Europejskiej w sprawie sprawowania prezydencji Rady oraz dotyczącej przewodnictwa w organach przygotowawczych Rady (2009/908/UE)(5).

5.  Wysokiego Przedstawiciela i ESDZ wspierają w razie potrzeby Sekretariat Generalny Rady i stosowne działy Komisji. ESDZ, Sekretariat Generalny Rady i stosowne działy Komisji mogą w tym celu dokonać uzgodnień na szczeblu odpowiednich służb.

Artykuł 5

Delegatury Unii

1.  Decyzję o otwarciu lub zamknięciu delegatury podejmuje Wysoki Przedstawiciel w porozumieniu z Radą i Komisją.

2.  Każda delegatura Unii podlega szefowi delegatury.

Szefowi delegatury podlega cały personel delegatury, bez względu na swój status i w odniesieniu do wszystkich prowadzonych przez siebie działań. Szef delegatury odpowiada przed Wysokim Przedstawicielem za ogólne zarządzanie pracą delegatury i zapewnianie koordynacji wszystkich działań Unii.

Personel delegatur składa się z pracowników ESDZ, a gdy jest to stosowne z punktu widzenia wykonania budżetu Unii i jej polityk innych niż polityki wchodzące w zakres działania ESDZ – z pracowników Komisji.

3.  Szef delegatury otrzymuje polecenia od Wysokiego Przedstawiciela i ESDZ i odpowiada za ich wykonanie.

W obszarach, w których uprawnienia wynikające z traktatów wykonuje Komisja, również ona może – zgodnie z art. 221 ust. 2 TFUE – wydawać polecenia delegaturom; za wykonanie tych poleceń ogólnie odpowiada szef delegatury.

4.  W przypadku gdy Komisja przekazała takie zadania, szef delegatury wykonuje środki operacyjne związane z unijnymi projektami w danym państwie trzecim zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

5.  Funkcjonowanie każdej delegatury podlega okresowej ocenie sekretarza generalnego ESDZ; ocena obejmuje kontrolę finansową i administracyjną. Sekretarz generalny ESDZ może zwrócić się do stosownych działów Komisji o pomoc w tej sprawie. Poza wewnętrznymi środkami przyjmowanymi przez ESDZ swoje uprawnienia wykonuje OLAF, w szczególności przez stosowanie środków służących zwalczaniu nadużyć finansowych, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999.

6.  Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych uzgodnień z odnośnym krajem przyjmującym, organizacją międzynarodową lub państwem trzecim. W szczególności Wysoki Przedstawiciel stosuje niezbędne środki mające zapewnić przyznanie przez państwa przyjmujące delegaturom Unii, ich personelowi i majątkowi przywilejów i immunitetów równoważnych przywilejom i immunitetom, o których mowa w Konwencji wiedeńskiej z dnia 18 kwietnia 1961 r. o stosunkach dyplomatycznych.

7.  Delegatury Unii mają kompetencje do zaspokajania potrzeb innych instytucji UE, w szczególności ▌ Parlamentu Europejskiego, w ▌kontaktach z organizacjami międzynarodowymi lub państwami trzecimi, przy których delegatury są akredytowane.

8.  Szef delegatury jest uprawniony do reprezentowania UE w kraju, w którym delegatura jest akredytowana, w szczególności w zakresie zawierania umów i występowania jako strona w postępowaniu sądowym.

9.  Delegatury Unii ściśle współpracują i wymieniają informacje ze służbami dyplomatycznymi państw członkowskich.▌

10.  Działając zgodnie z art. 35 akapit trzeci TUE i na wniosek państw członkowskich, delegatury Unii wspierają państwa członkowskie w ich stosunkach dyplomatycznych i wypełnianiu zadania polegającego na zapewnianiu konsularnej ochrony obywatelom Unii w państwach trzecich..

Artykuł 6

Personel

1.  Przepisy określone w niniejszym artykule, z wyjątkiem ust. 2, mają zastosowanie bez uszczerbku dla Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”), jak i Warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot, w tym dla zmian wprowadzonych do tych zasad, zgodnie z art. 336 TFUE, w celu dostosowania ich do potrzeb ESDZ.

2.  W skład ESDZ wchodzą▌ urzędnicy i inni pracownicy Unii Europejskiej, w tym pracownicy ze służb dyplomatycznych państw członkowskich mianowani na czas określony(6).

Do tego personelu ma zastosowanie regulamin pracowniczy i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot.

3.  W razie potrzeby ESDZ może w szczególnych przypadkach skorzystać z pewnej liczby wyspecjalizowanych oddelegowanych ekspertów krajowych.

Wysoki Przedstawiciel przyjmuje zasady równoważne zasadom określonym w decyzji Rady 2003/479/WE zmienionej decyzją Rady 2007/829/WE z dnia 5 grudnia 2007 r.(7), na mocy których oddelegowani eksperci krajowi zostają oddani do dyspozycji ESDZ w celu zapewnienia specjalistycznej wiedzy fachowej.

4.  Przy wykonywaniu swoich obowiązków i w swoim postępowaniu pracownicy ESDZ kierują się wyłącznie interesem Unii. Bez uszczerbku dla art. 2 ust. 1 tiret trzecie, art. 2 ust. 2 i art. 5 ust. 3 nie zwracają się oni o instrukcje do żadnego rządu, instytucji, organizacji ani osoby spoza ESDZ ani do żadnego organu ani osoby innej niż Wysoki Przedstawiciel, ani takich instrukcji nie przyjmują. Zgodnie z art. 11 akapit drugi regulaminu pracowniczego personel ESDZ nie może przyjmować żadnych wynagrodzeń z jakiegokolwiek źródła spoza ESDZ.

5.  Uprawnienia powierzone organowi powołującemu na mocy regulaminu pracowniczego i organowi upoważnionemu do zawierania umów na mocy warunków zatrudnienia innych pracowników nadane zostają Wysokiemu Przedstawicielowi, który może je przekazać w obrębie ESDZ.

6.  Rekrutacja do ESDZ opiera się na kompetencjach i zapewnia odpowiednią równowagę geograficzną i równowagę płci. W skład personelu ESDZ wchodzi znacząca liczba obywateli z wszystkich państw członkowskich. Przegląd przewidywany na rok 2013 powinien również obejmować tę kwestię, wraz, jeżeli to konieczne, z sugestiami dotyczącymi dodatkowych specjalnych środków mających skorygować ewentualny brak równowagi.

7.  Urzędnicy Unii Europejskiej i pracownicy zatrudnieni na czas określony pochodzący ze służb dyplomatycznych państw członkowskich mają te same prawa i obowiązki i są traktowani równo, w szczególności kwalifikują się do zajmowania wszystkich stanowisk na równorzędnych warunkach. Nie wprowadza się rozróżnienia między pracownikami zatrudnionymi na czas określony pochodzącymi z krajowych służb dyplomatycznych a urzędnikami Unii Europejskiej w odniesieniu do przydziału zadań do wykonania we wszystkich dziedzinach działalności i polityki realizowanych przez ESDZ. Zgodnie z przepisami rozporządzenia finansowego państwa członkowskie wspierają Unię w egzekwowaniu zobowiązań finansowych wynikających z odpowiedzialności ponoszonej – na mocy art. 66 rozporządzenia finansowego – przez pracowników ESDZ zatrudnionych na czas określony, pochodzących z krajowych służb dyplomatycznych.

8.  Wysoki Przedstawiciel ustanawia procedury selekcyjne dotyczące personelu ESDZ; rekrutacja odbywa się w drodze przejrzystej procedury, której podstawą są kompetencje, a celem – zagwarantowanie usług personelu o najwyższym stopniu zdolności, skuteczności i uczciwości, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej równowagi geograficznej, zaspokojeniu potrzeby zatrudnienia w ESDZ znaczącej liczby obywateli z wszystkich państw członkowskich UE i dążeniu do uzyskania równowagi płci. W procedurach rekrutacyjnych na wakujące stanowiska w ESDZ uczestniczą przedstawiciele państw członkowskich, Sekretariatu Generalnego Rady i Komisji.▌

9.  Po osiągnięciu przez ESDZ pełnej zdolności działania personel z państw członkowskich, o którym mowa w ust. 1 akapit pierwszy, powinien stanowić przynajmniej jedną trzecią całego personelu ESDZ należącego do grupy funkcyjnej AD. Podobnie stali urzędnicy UE powinni stanowić co najmniej 60% całego personelu ESDZ w grupie funkcyjnej AD, łącznie z pracownikami ze służb dyplomatycznych państw członkowskich, którzy zostali stałymi urzędnikami UE, zgodnie z przepisami regulaminu pracowniczego. Wysoki Przedstawiciel co roku przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z obsadzania stanowisk w ESDZ.

10.  Wysoki Przedstawiciel określa zasady mobilności mające zapewnić członkom personelu ESDZ wysoki stopień mobilności. Do personelu, o którym mowa w art. 4 ust. 3 tiret trzecie, stosuje się warunki szczególne. Co do zasady każdy członek personelu ESDZ okresowo pracuje w delegaturach Unii. Wysoki Przedstawiciel ustanawia przepisy w tym zakresie.

11.  Zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi każde państwo członkowskie gwarantuje swoim urzędnikom, których mianowano na stanowiska na czas określony w ESDZ, natychmiastowe przywrócenie na stanowisko po zakończeniu okresu ich służby w ESDZ. Ten okres służby, zgodnie z przepisami art. 50b warunków zatrudnienia innych pracowników, nie przekracza ośmiu lat, chyba że zostanie przedłużony maksymalnie o dwa lata w wyjątkowych okolicznościach i w interesie służby.

Urzędnicy UE pracujący w ESDZ mają prawo ubiegać się o stanowiska w swojej macierzystej instytucji na takich samych warunkach jak kandydaci wewnętrzni.

12.  Podjęte zostają kroki służące zapewnieniu personelowi ESDZ odpowiedniego wspólnego szkolenia, w szczególności w oparciu o istniejące praktyki i struktury unijne i krajowe. Wysoki Przedstawiciel przyjmuje w tym celu odpowiednie środki w ciągu roku następującego po wejściu niniejszej decyzji w życie.

Artykuł 7

Przepisy przejściowe dotyczące personelu

1.  Wymienione w załączniku stosowne działy i funkcje w Sekretariacie Generalnym Rady i w Komisji zostają przeniesione do ESDZ. Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony, zajmujący stanowiska w działach wymienionych w załączniku lub sprawujący funkcje w nim określone, zostają przeniesieni do ESDZ. Stosuje się to odpowiednio do personelu kontraktowego i lokalnego przydzielonego do takich działów lub funkcji. Oddelegowani eksperci krajowi zatrudnieni w tych działach lub sprawujący takie funkcje również zostają przeniesieni do ESDZ, za zgodą władz państwa członkowskiego pochodzenia.

Wspomniane przeniesienia stają się skuteczne w dniu 1 stycznia 2011 r.

Zgodnie z regulaminem pracowniczym po przeniesieniu urzędników do ESDZ Wysoki Przedstawiciel wyznacza każdemu z nich stanowisko w grupie funkcyjnej odpowiadające jego grupie zaszeregowania.

2.  Procedury rekrutowania personelu, które dotyczą stanowisk przenoszonych do ESDZ i które trwają w dniu wejścia w życie niniejszej decyzji, pozostają ważne: są one prowadzone i zostają ukończone pod zwierzchnictwem Wysokiego Przedstawiciela zgodnie ze stosownymi ogłoszeniami o naborze i mającymi zastosowanie przepisami regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia innych pracowników.

Artykuł 8

Budżet

1.  Obowiązki urzędnika zatwierdzającego na potrzeby sekcji budżetu ogólnego Unii Europejskiej dotyczącej ESDZ są delegowane zgodnie z art. 59 rozporządzenia finansowego. Wysoki Przedstawiciel przyjmuje wewnętrzne zasady zarządzania administracyjnymi pozycjami w budżecie. Wydatki operacyjne pozostają w sekcji budżetu dotyczącej Komisji.

2.  ESDZ wykonuje swoje uprawnienia zgodnie z rozporządzeniem finansowym mającym zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, w granicach środków jej przydzielonych.

3.  Przy sporządzaniu preliminarza wydatków administracyjnych ESDZ Wysoki Przedstawiciel skonsultuje się, odpowiednio, z komisarzem odpowiedzialnym za politykę rozwojową i z komisarzem odpowiedzialnym za politykę sąsiedztwa w zakresie ich odnośnych obowiązków.

4.  Zgodnie z art. 314 ust. 1 TFUE, ESDZ sporządza preliminarze swoich wydatków na następny rok budżetowy. Komisja łączy te preliminarze w projekt budżetu, który może zawierać różne warianty preliminarzy. Komisja może zmieniać projekt budżetu zgodnie z art. 314 ust. 2 TFUE.

5.  Aby zapewnić przejrzystość budżetową w obszarze działań zewnętrznych Unii, Komisja przekaże władzy budżetowej – wraz z projektem budżetu UE – dokument roboczy kompleksowo przedstawiający wszystkie wydatki związane z działaniami zewnętrznymi Unii.

6.  ESDZ podlega procedurom udzielania absolutorium przewidzianym w art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i art. 145–147 rozporządzenia finansowego. ESDZ będzie w tym kontekście w pełni współpracować z instytucjami uczestniczącymi w procedurze udzielania absolutorium i, w stosownych przypadkach, dostarczać niezbędnych dodatkowych informacji, w tym poprzez udział w posiedzeniach stosownych organów.

Artykuł 9

Instrumenty i programowanie w obszarze działań zewnętrznych

1.  Zarządzanie unijnymi programami współpracy zewnętrznej pozostaje w gestii Komisji bez uszczerbku dla roli Komisji i ESDZ w programowaniu zgodnie z tym, co przedstawiono w poniższych ustępach.

2.  Wysoki Przedstawiciel zapewnia ogólną polityczną koordynację unijnych działań zewnętrznych, gwarantując zgodność, spójność i skuteczność tych działań, w szczególności za pośrednictwem instrumentów pomocy zewnętrznej:

   instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju,
   - Europejskiego Funduszu Rozwoju,
   europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie,
   - Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa,
   - Instrumentu Finansowania Współpracy z Państwami i Terytoriami Uprzemysłowionymi oraz Innymi Państwami i Terytoriami o Wysokim Dochodzie,
   - Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego,
   instrumentu na rzecz stabilności, w odniesieniu do pomocy przewidzianej w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1717/2006 z dnia 15 listopada 2006 r..

3.  ESDZ w szczególności uczestniczy w cyklu programowania i zarządzania w odniesieniu do wspomnianych instrumentów – na podstawie celów politycznych w nich określonych. ESDZ jest ▌odpowiedzialna za przygotowywanie następujących decyzji Komisji w sprawie strategicznych wieloletnich działań w ramach cyklu programowania:

   (i) przydziałów środków dla poszczególnych krajów w celu określenia ogólnej puli środków finansowych dla każdego regionu (z zastrzeżeniem indykatywnego podziału w perspektywie finansowej). W obrębie każdego regionu część finansowania będzie rezerwowana na programy regionalne;
   (ii) krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych;
   (iii) krajowych i regionalnych programów orientacyjnych.

Zgodnie z art. 3 przez cały cykl programowania, planowania i realizacji tych instrumentów Wysoki Przedstawiciel i ESDZ współpracują ze stosownymi członkami i służbami Komisji bez uszczerbku dla art. 1 ust. 3. Wszystkie wnioski dotyczące decyzji będą przygotowywane z wykorzystaniem procedur Komisji i przedkładane Komisji, by mogła ona podjąć decyzję.

4.  W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rozwoju i instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju wszelkie wnioski, w tym wnioski dotyczące zmian w rozporządzeniach podstawowych i w dokumentach programowych, o których mowa w ust. 3 powyżej, są przygotowywane wspólnie przez stosowne służby w ESDZ i w Komisji pod zwierzchnictwem komisarza odpowiedzialnego za politykę rozwojową, a następnie przedkładane wspólnie – z udziałem Wysokiego Przedstawiciela – Komisji, która podejmie decyzję.

Odpowiednie służby Komisji pod kierunkiem komisarza odpowiedzialnego za rozwój przygotowują programy tematyczne, z wyjątkiem europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie oraz Instrumentu Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego i części instrumentu na rzecz stabilności, o której mowa ust. 2 tiret siódme, i przedstawiają je kolegium w porozumieniu z Wysokim Przedstawicielem i innymi stosownymi komisarzami.

5.  W odniesieniu do Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa wszelkie wnioski, w tym wnioski dotyczące zmian w rozporządzeniach podstawowych i w dokumentach programowych, o których mowa w ust. 3 powyżej, są przygotowywane wspólnie przez stosowne służby w ESDZ i w Komisji pod zwierzchnictwem komisarza odpowiedzialnego za politykę sąsiedztwa, a następnie przedkładane wspólnie – z udziałem Wysokiego Przedstawiciela – Komisji, która podejmie decyzję.

6.  Działania prowadzone w ramach budżetu WPZiB, instrumentu na rzecz stabilności, z wyjątkiem części, o której mowa w ust. 2 tiret siódme, Instrumentu Finansowania Współpracy z Państwami i Terytoriami Uprzemysłowionymi oraz Innymi Państwami i Terytoriami o Wysokim Dochodzie, a także komunikacji i dyplomacji publicznej oraz misji obserwacji wyborów z ramienia UE podlegają Wysokiemu Przedstawicielowi/ESDZ. Komisja odpowiada za finansowe wykonanie tych elementów pod zwierzchnictwem Wysokiego Przedstawiciela sprawującego funkcję wiceprzewodniczącego Komisji(8). Dział Komisji odpowiedzialny za to wykonanie jest ulokowany w tym samym miejscu co ESDZ.

Artykuł 10

Bezpieczeństwo

1.  Po zasięgnięciu opinii komitetu, o którym mowa w decyzji Rady 2001/264/WE, Wysoki Przedstawiciel podejmuje decyzję w sprawie przepisów bezpieczeństwa mających zastosowanie do ESDZ i stosuje wszelkie odpowiednie środki pozwalające dopilnować, by ESDZ skutecznie ograniczała zagrożenia wobec swojego personelu, majątku i informacji, a także by wypełniała obowiązki dotyczące zachowania ostrożności. Przepisy takie mają zastosowanie do całego personelu ESDZ i całego personelu zatrudnionego w delegaturach Unii, niezależnie od ich statusu administracyjnego ani pochodzenia.

2.  W oczekiwaniu na decyzję, o której mowa w ust. 1:

   w odniesieniu do ochrony informacji niejawnych ESDZ stosuje decyzję Rady 2001/264/WE;
   w odniesieniu do innych aspektów bezpieczeństwa ESDZ stosuje decyzję Komisji 2001/844/WE.

3.  Jednym z działów ESDZ jest dział odpowiedzialny za sprawy związane z bezpieczeństwem, wspomagany przez właściwe służby państw członkowskich.

4.  Wysoki Przedstawiciel stosuje wszelkie środki niezbędne do wdrożenia przepisów bezpieczeństwa w ESDZ, w szczególności w odniesieniu do ochrony informacji niejawnych i środków, które należy podjąć w przypadku nieprzestrzegania przez personel ESDZ przepisów bezpieczeństwa. W tym celu ESDZ zwraca się o porady do Biura ds. Bezpieczeństwa Sekretariatu Generalnego Rady, stosownych służb Komisji i stosownych służb państw członkowskich.

Artykuł 11

Dostęp do dokumentów, archiwa i ochrona danych

1.  ESDZ stosuje przepisy określone w rozporządzeniu (WE) 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. Wysoki Przedstawiciel podejmuje decyzję w sprawie przepisów wykonawczych dla ESDZ.

2.  Sekretarz generalny ESDZ organizuje jej archiwa. Stosowne archiwa działów przenoszonych z Sekretariatu Generalnego Rady i z Komisji przenosi się do ESDZ.

3.  ESDZ chroni osoby fizyczne w związku z przetwarzaniem danych osobowych zgodnie z przepisami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych. Wysoki Przedstawiciel podejmuje decyzję w sprawie przepisów wykonawczych dla ESDZ.

Artykuł 12

Nieruchomości

1.  Sekretariat Generalny Rady i stosowne służby Komisji stosują wszelkie niezbędne środki po to, aby przeniesieniom, o których mowa w art. 7, mogło towarzyszyć przekazanie budynków Rady i Komisji koniecznych do funkcjonowania ESDZ.

2.  Warunki, na których nieruchomości są udostępniane centralnej administracji ESDZ i delegaturom Unii, są przedmiotem wspólnej decyzji Wysokiego Przedstawiciela oraz Sekretariatu Generalnego Rady i Komisji, w zależności od sytuacji.

Artykuł 13

Przepisy końcowe

1.  Wysoki Przedstawiciel, Rada, Komisja i państwa członkowskie odpowiadają za wykonanie niniejszej decyzji i podejmują wszelkie niezbędne ku temu środki.

2.  Nie później niż pod koniec 2011 roku Wysoki Przedstawiciel przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie z funkcjonowania ESDZ. Sprawozdanie to obejmuje w szczególności wykonanie przepisów art. 8 i art. 5 ust. 3 i 10.

3.  Do połowy 2013 roku Wysoki Przedstawiciel dokonuje przeglądu funkcjonowania i organizacji ESDZ; przegląd ten obejmie m.in. wykonanie przepisów art. 6 ust. 7 i 10. W razie potrzeby przeglądowi towarzyszą stosowne propozycje dotyczące zmiany niniejszej decyzji. W takim przypadku nie później niż na początku 2014 roku Rada ▌ – zgodnie z art. 27 ust. 3 TUE – zmienia niniejszą decyzję w świetle przeprowadzonego przeglądu.

4.  Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia. Przepisy niniejszej decyzji dotyczące zarządzania finansami i rekrutacji ▌stają się skuteczne dopiero po przyjęciu niezbędnych zmian do regulaminu pracowniczego i rozporządzenia finansowego, a także po przyjęciu budżetu korygującego. Aby proces zmian przebiegał sprawnie, Wysoki Przedstawiciel, Sekretariat Generalny Rady i Komisja dokonują stosownych uzgodnień; podejmowane są również konsultacje z państwami członkowskimi.

5.  Nie później niż miesiąc po wejściu niniejszej decyzji w życie Wysoki Przedstawiciel przedkłada Komisji preliminarz dochodów i wydatków ESDZ, wraz z planem zatrudnienia, tak aby umożliwić Komisji przedstawienie projektu budżetu korygującego.

6.  Niniejsza decyzja zostaje opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Rady

Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

DZIAŁY I FUNKCJE PRZENOSZONE DO ESDZ(9)

Poniżej zamieszczono wykaz wszystkich jednostek administracyjnych w całości przenoszonych do ESDZ. Wykaz ten nie ma wpływu na dodatkowe potrzeby i przydział zasobów, które mają zostać określone w trakcie ogólnych negocjacji budżetowych przy okazji ustanawiania ESDZ, ani na decyzje w sprawie zapewnienia odpowiedniego personelu pełniącego funkcje pomocnicze i związaną z tym potrzebę zawierania porozumień na szczeblu odpowiednich służb między Sekretariatem Generalnym Rady, Komisją i ESDZ.

1.  SEKRETARIAT GENERALNY RADY

Cały personel zatrudniony w działach wymienionych poniżej i sprawujący funkcje wymienione poniżej zostaje przeniesiony w całości do ESDZ, z wyjątkiem bardzo niewielkiej liczby personelu wykonującego normalne zadania Sekretariatu Generalnego Rady zgodnie z art. 2 ust. 1 tiret drugie oraz z wyjątkiem niektórych szczególnych funkcji wskazanych poniżej:

Jednostka planowania polityki

EPBiO i struktury zarządzania kryzysowego

·  Dyrekcja ds. Zarządzania Kryzysowego i Planowania (CMPD)

·  Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych (CPCC)

·  Sztab Wojskowy Unii Europejskiej (SWUE)

o Działy bezpośrednio podlegające dyrektorowi generalnemu Sztabu Wojskowego Unii Europejskiej (DGEUMS)

o Dyrekcja ds. Koncepcji i Zdolności

o Dyrekcja ds. Wywiadu

o Dyrekcja ds. Operacji

o Dyrekcja ds. Logistyki

o Dyrekcja ds. Systemów Łączności i Informacji

·  Centrum Sytuacyjne Unii Europejskiej (SITCEN)

Wyjątek:

·  Personel SITCEN wspomagający organ ds. akredytacji bezpieczeństwa

Dyrekcja Generalna E

·  Jednostki bezpośrednio podlegające dyrektorowi generalnemu

·  Dyrekcja ds. Ameryk i Organizacji Narodów Zjednoczonych

·  Dyrekcja ds. Bałkanów Zachodnich, Europy Wschodniej i Azji Środkowej

·  Dyrekcja ds. Nierozprzestrzeniania Broni Masowego Rażenia

·  Dyrekcja do Spraw Parlamentarnych w Obszarze WPZiB

·  Biuro łącznikowe w Nowym Jorku

·  Biuro łącznikowe w Genewie

Urzędnicy SGR oddelegowani na potrzeby specjalnych przedstawicieli Unii Europejskiej i misji WPBiO.

2.  KOMISJA (W TYM DELEGATURY)

Cały personel działów i funkcji wymienionych poniżej, oprócz ograniczonej liczby pracowników wymienionych poniżej jako wyjątki, zostaje przeniesiony zbiorowo do ESDZ.

Stosunków Zewnętrznych

·  Wszystkie stanowiska kierowniczei bezpośrednio do nich przypisany personel pomocniczy

·  Dyrekcja A (Platforma kryzysowa i koordynacja polityczna w ramach WPZiB)

·  Dyrekcja B (Stosunki wielostronne i prawa człowieka)

·  Dyrekcja C (Ameryka Północna, Azja Wschodnia, Australia, Nowa Zelandia, EOG, EFTA, San Marino, Andora, Monako)

·  Dyrekcja D (Koordynacja europejskiej polityki sąsiedztwa)

·  Dyrekcja E (Europa Wschodnia, Zakaukazie, Republiki Azji Środkowej)

·  Dyrekcja F (Bliski Wschód, południowa część regionu Morza Śródziemnego)

·  Dyrekcja G (Ameryka Łacińska)

·  Dyrekcja H (Azja (z wyjątkiem Japonii i Korei))

·  Dyrekcja I (Zasoby centralne, informacja, stosunki międzyinstytucjonalne)

·  Dyrekcja K (Służba zewnętrzna)

·  Dyrekcja L (Strategia, koordynacja i analiza)

·  Grupa zadaniowa ds. Partnerstwa Wschodniego

·  Dział Relex-01 (audyt)

Wyjątki:

·  Personel odpowiedzialny za zarządzanie instrumentami finansowymi

·  Personel odpowiedzialny za wypłatę wynagrodzeń i dodatków pracownikom w delegaturach

Służba zewnętrzna

·  Wszyscy szefowie delegatur i zastępcy szefów delegatu ri bezpośrednio do nich przypisany personel pomocniczy

·  Wszystkie sekcje polityczne i ich personel

·  Wszystkie sekcje ds. informacji i dyplomacji publicznej i ich personel

·  Wszystkie sekcje administracyjne

Wyjątki

·  Personel odpowiedzialny za realizację instrumentów finansowych

Rozwoju

·  Dyrekcja D (AKP II – Afryka Zachodnia i Środkowa, Karaiby oraz Kraje i Terytoria Zamorskie), z wyjątkiem grupy zadaniowej ds. Krajów i Terytoriów Zamorskich

·  Dyrekcja E (Róg Afryki, Afryka Wschodnia i Południowa, Ocean Indyjski i Pacyfik)

·  Dział CI (AKP I: Programowanie pomocy i zarządzanie nią): personel odpowiedzialny za programowanie

·  Dział C2 (Kwestie i instytucje panafrykańskie, sprawowanie rządów i migracja): personel odpowiedzialny za stosunki panafrykańskie

·  Stosowne stanowiska kierowniczei bezpośrednio do nich przypisany personel pomocniczy

ZAŁĄCZNIK

OŚWIADCZENIE WYSOKIEJ PRZEDSTAWICIEL(10) W SPRAWIE ODPOWIEDZIALNOŚCI POLITYCZNEJ

W stosunkach z Parlamentem Europejskim wysoka przedstawiciel będzie działać w oparciu o zobowiązania do konsultacji, informowania i składania sprawozdań podjęte podczas ostatniej kadencji przez poprzedniego komisarza ds. stosunków zewnętrznych, byłego wysokiego przedstawiciela ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, jak również przez rotacyjną prezydencję Rady. W razie potrzeby zobowiązania te zostaną zmodyfikowane w świetle roli Parlamentu polegającej na kontroli politycznej i w świetle ponownie zdefiniowanej roli Wysokiego Przedstawiciela określonej w Traktatach i zgodnie z art. 36 TUE.

W związku z tym:

1.  W dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa wysoka przedstawiciel będzie zasięgać opinii Parlamentu Europejskiego co do głównych aspektów i podstawowych opcji tej polityki zgodnie z art. 36 TUE. Wszelkie wymiany poglądów poprzedzające przyjęcie mandatów i strategii w dziedzinie WPZiB będą się odbywać w odpowiedniej formie, z uwzględnieniem charakteru i poufności tematów będących przedmiotem dyskusji. W tym kontekście rozszerzona zostanie również praktyka organizowania wspólnych posiedzeń konsultacyjnych z prezydiami Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) i Komisji Budżetowej (COBU). Informacje podawane na tych posiedzeniach będą w szczególności dotyczyć finansowanych z budżetu UE misji WPZiB – zarówno misji już realizowanych, jak i misji dopiero przygotowywanych. W razie potrzeby – w uzupełnieniu regularnych posiedzeń – można zorganizować dodatkowe wspólne posiedzenia konsultacyjne. Ze strony ESDZ – poza stałym przewodniczącym Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa – we wszystkich posiedzeniach uczestniczyć będą urzędnicy wyższego szczebla odpowiedzialni za daną politykę.

2.  W odniesieniu do umów leżących w kompetencjach wysokiej przedstawiciel, jeżeli wymagana będzie zgoda Parlamentu, wysoka przedstawiciel zastosuje odpowiednio wyniki toczących się negocjacji sprawie porozumienia ramowego między Parlamentem Europejskim a Komisją o negocjowaniu umów międzynarodowych. Zgodnie z art. 218 ust. 10 TFUE Parlament Europejski będzie natychmiast i w pełni informowany na wszystkich etapach procedury, również w przypadku umów zawieranych w dziedzinie WPZiB.

3.  Wysoka przedstawiciel będzie kontynuować praktykę prowadzenia pogłębionego dialogu na temat wszystkich dokumentów dotyczących etapów strategicznego planowania instrumentów finansowych (z wyjątkiem Europejskiego Funduszu Rozwoju); będzie również przekazywać wszelkie informacje na temat takich dokumentów. Powyższe odnosi się także do wszystkich dokumentów konsultacyjnych przedkładanych państwom członkowskim na etapie przygotowawczym. Praktyka ta pozostaje bez uszczerbku dla wyniku negocjacji w sprawie zakresu i stosowania art. 290 TFUE dotyczącego aktów delegowanych.

4.  Obecny system przekazywania poufnych informacji na temat misji i operacji WPBiO (za pośrednictwem specjalnej komisji EPBiO powołanej na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku) będzie kontynuowany. Wysoka przedstawiciel może również – zgodnie z zasadą ograniczonego dostępu – umożliwić dostęp do innych dokumentów w obszarze WPZiB innym posłom do Parlamentu Europejskiego, którzy – w odniesieniu do dokumentów niejawnych – posiadają odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami, gdy dostęp taki jest niezbędny do wykonywania przez tych posłów ich funkcji instytucjonalnych, na wniosek przewodniczącego komisji AFET, a w razie konieczności – przewodniczącego PE. W tym kontekście wysoka przedstawiciel dokona przeglądu obecnych przepisów o dostępie posłów do Parlamentu Europejskiego do dokumentów i informacji niejawnych w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony (porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie EPBiO z 2002 roku) i w razie potrzeby zaproponuje ich zmodyfikowanie. W oczekiwaniu na tę modyfikację wysoka przedstawiciel podejmie decyzję w sprawie środków przejściowych, które uzna za konieczne w celu udzielania należycie wyznaczonym i powiadomionym posłom do PE pełniącym funkcję instytucjonalną łatwiejszego dostępu do wspomnianych informacji.

5.  Wysoka przedstawiciel będzie pozytywnie odpowiadać na wnioski Parlamentu Europejskiego o spotkania nowo mianowanych szefów delegatur w krajach i przy organizacjach, które Parlament uważa za ważne ze względów strategicznych, z komisją AFET w celu wymiany poglądów (różniącej się od przesłuchania) przed objęciem przez nich stanowisk. Będzie się to również odnosić do specjalnych przedstawicieli UE. Powyższe wymiany poglądów będą prowadzone w formie uzgodnionej z wysoką przedstawiciel, z uwzględnieniem charakteru i poufności omawianych kwestii.

6.  Jeżeli wysoka przedstawiciel nie może uczestniczyć w debacie podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, wyznaczy w zastępstwie członka jednej z instytucji UE; będzie to komisarz – w przypadku kwestii leżących wyłącznie lub przede wszystkim w kompetencjach Komisji – lub członek Rady do Spraw Zagranicznych – w przypadku kwestii należących wyłącznie lub głównie do dziedziny WPZiB. W tym ostatnim przypadku zastępca będzie pochodzić z państwa sprawującego rotacyjną prezydencję lub z państwa należącego do grupy trzech prezydencji, zgodnie z art. 26 regulaminu wewnętrznego Rady. Parlament Europejski będzie informowany o decyzji wysokiej przedstawiciel w sprawie zastępstwa.

7.  Wysoka przedstawiciel będzie ułatwiać spotkania szefów delegatur, specjalnych przedstawicieli UE, szefów misji WPBiO oraz urzędników ESDZ wysokiego szczebla z odpowiednimi komisjami i podkomisjami parlamentarnymi w celu regularnego przekazywania informacji.

8.  W odniesieniu do operacji wojskowych WPBiO finansowanych przez państwa członkowskie informacje będą nadal przekazywane za pośrednictwem specjalnej komisji PE ds. EPBiO powołanej na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku, z zastrzeżeniem wszelkich zmian do tego porozumienia, zgodnie z pkt 4 powyżej.

9.  Parlament Europejski będzie proszony o opinię w sprawie określania i planowania misji obserwacji wyborów oraz związanych z nimi działań następczych – zgodnie z prawem Parlamentu do kontroli budżetowej nad odpowiednim instrumentem finansowania, tj. Europejskim Instrumentem na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na Świecie (EIDHR). Główni obserwatorzy z ramienia UE będą mianowani w porozumieniu z zespołem ds. koordynacji wyborów, w odpowiednim terminie przed rozpoczęciem danej misji obserwacji wyborów.

10.  Wysoka przedstawiciel odegra aktywną rolę w zbliżających się dyskusjach o aktualizacji obowiązujących ustaleń co do finansowania WPZiB zawartych w porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami z 2006 roku, na podstawie zobowiązania w odniesieniu do kwestii przedstawionych w pkt 1. Nowa procedura budżetowa wprowadzona na mocy Traktatu z Lizbony będzie miała pełne zastosowanie do budżetu WPZiB. Wysoka przedstawiciel będzie również dążyć do większej przejrzystości w budżecie WPZiB, m.in. do wprowadzenia możliwości wyszczególniania w budżecie głównych misji WPBiO (takich jak obecne misje w Afganistanie, Kosowie i Gruzji), przy jednoczesnym zachowaniu elastyczności budżetu i z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia ciągłości działań w przypadku misji już rozpoczętych.

Oświadczenie Wysokiej Przedstawiciel złożone na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego i poświęcone podstawowemu kształtowi centralnej administracji ESDZ

Wysoki Przedstawiciel utworzy w ESDZ służby i funkcje niezbędne, by zrealizować założone cele i zwiększyć zdolność UE do prowadzenia spójnych działań zewnętrznych i niepowielania przy tym zadań. W razie potrzeby zapewni przedłożenie władzy budżetowej odpowiednich wniosków.

Z biegiem czasu wspomniane służby i funkcje będą dostosowywane do nowych priorytetów i wydarzeń.

W skład ESDZ od początku wejdą m.in. następujące działy:

   dział wspomagający Wysokiego Przedstawiciela w stosunkach instytucjonalnych z Parlamentem Europejskim (zgodnie z Traktatami i oświadczeniem w sprawie odpowiedzialności politycznej) oraz z parlamentami narodowymi;
   dział wspomagający Wysokiego Przedstawiciela w wykonywaniu zadania polegającego na zapewnianiu spójności działań zewnętrznych Unii. Dział ten będzie m.in. przygotowywał regularne spotkania Wysokiego Przedstawiciela z innymi członkami Komisji oraz zapewniał im dalszy bieg. Na poziomie służby dział ten zapewni niezbędną interakcję i koordynację działań z właściwymi służbami Komisji w sprawie zewnętrznych aspektów polityki wewnętrznej;
   dyrektor generalny ds. budżetu i administracji. Będzie to wysokiej rangi urzędnik w ESDZ, mający doświadczenie w sprawach budżetu i administracji UE.

Zarządzanie kryzysowe i budowanie pokoju: struktury WPBiO będą częścią ESDZ zgodnie z ustaleniami Rady Europejskiej z października 2009 roku oraz z decyzją w sprawie ESDZ. Odpowiednia struktura ma zintegrować stosowne działy Komisji zajmujące się kwestiami zarządzania kryzysowego i budowania pokoju.

Wysoki Przedstawiciel dopilnuje, by przeniesione do ESDZ stosowne działy Komisji, które zajmują się planowaniem i programowaniem działań w zakresie reagowania kryzysowego, zapobiegania konfliktom i budowania pokoju, pracowały w ścisłej współpracy i synergii ze strukturami WPBiO i bezpośrednio podlegały Wysokiemu Przedstawicielowi w obrębie odpowiedniej struktury. Pozostaje to naturalnie bez uszczerbku dla szczególnego charakteru, zwłaszcza międzyrządowego i wspólnotowego, odnośnych polityk.

Pod bezpośrednim zwierzchnictwem Wysokiego Przedstawiciela zapewniona zostanie pełna koordynacja działań wszystkich służb ESDZ, w szczególności działań struktur WPBiO z działaniami pozostałych stosownych służb ESDZ, z poszanowaniem specyficznych cech tych struktur.

Wysoki Przedstawiciel zapewni niezbędną koordynację działań między specjalnymi przedstawicielami UE a właściwymi działami ESDZ.

Wysoki Przedstawiciel nada priorytet wspieraniu praw człowieka i dobrych rządów na całym świecie oraz dbaniu o włączanie tych kwestii w główny nurt polityki zewnętrznej za pośrednictwem ESDZ. W głównej siedzibie będzie funkcjonowała struktura odpowiedzialna za prawa człowieka i demokrację, a we wszystkich stosownych delegaturach Unii będą zlokalizowane punkty koordynacyjne mające za zadanie monitorować przestrzeganie praw człowieka oraz wspierać skuteczną realizację celów z zakresu unijnej polityki praw człowieka.

(1) Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 401/2004 z dnia 23 lutego 2004 r. wprowadzające, ze względu na przystąpienie Cypru, Republiki Czeskiej, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Malty, Polski, Słowacji i Słowenii, szczególne tymczasowe środki rekrutacji urzędników Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 67 z dn. 5.3.2004, s. 1).
(2) Dz.U. …proszę wstawić przypisy.
(3) Dz.U. …
(4) Dz.U. …
(5) Dz.U. L 322 z 9.12.2009, s. 28.
(6) Artykuł 98 ust. 1 akapit drugi regulaminu pracowniczego otrzyma brzmienie: „Od dnia 1 lipca 2013 r. organ powołujący rozpatruje również podania urzędników z innych instytucji, nie traktując priorytetowo żadnej z tych kategorii”.
(7) Dz.U. L 327 z 13.12.2007, s. 10.
(8) Komisja wyda oświadczenie, w którym stwierdzi, że Wysoki Przedstawiciel będzie miał niezbędne uprawnienia w tym obszarze, przy pełnym poszanowaniu rozporządzenia finansowego.
(9) Przenoszone zasoby ludzkie są w całości finansowane z wydatków działu 5 (Administracja) wieloletnich ram finansowych.
(10) Termin „wysoka przedstawiciel” obejmuje w niniejszym oświadczeniu wszystkie funkcje Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa – który jest również wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej i przewodniczącym Rady do Spraw Zagranicznych – niezależnie od poszczególnych obowiązków pełnionych w ramach tych funkcji.


Kosowo
PDF 247kWORD 103k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie procesu integracji Kosowa z Unią Europejską
P7_TA(2010)0281B7-0409/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r., na którym wszystkim państwom Bałkanów Zachodnich złożona została obietnica, że przystąpią one do Unii Europejskiej,

–  uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady ds. Ogólnych z dnia 7 grudnia 2009 r., w których podkreślono, że bez względu na stanowiska państw członkowskich dotyczące statusu Kosowa, powinno ono odnieść korzyści z przyszłego złagodzenia wymogów wizowych po spełnieniu przez ten kraj wszystkich warunków, i zwracając się do Komisji o dalsze stosowanie usystematyzowanego podejścia w celu zmniejszenia dystansu między obywatelami Kosowa i UE,

–  uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/124/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie EULEX KOSOWO, zmienione wspólnym działaniem Rady 2009/445/WPZiB z dnia 9 czerwca 2009 r.,

–  uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/123/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie mianowania specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie oraz decyzję Rady 2010/118/WPZiB z dnia 25 lutego 2010 r. przedłużającą mandat specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2009 r. zatytułowany „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2009-2010” (COM(2009)0533), towarzyszący sprawozdaniu o postępach Kosowa za rok 2009 r., oraz analizę zatytułowaną „Kosowo(1) - realizacja perspektywy europejskiej' (COM(2009)0534),

–  uwzględniając zalecenia drugiego posiedzenia międzyparlamentarnego PE-Kosowo z dnia 7 kwietnia 2009 r. oraz trzeciego posiedzenia międzyparlamentarnego PE-Kosowo z dnia 23 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie przyszłości Kosowa i roli Unii Europejskiej(2), a także rezolucję z dnia 5 lutego 2009 r. w sprawie Kosowa i roli Unii Europejskiej(3),

–  uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 (1999),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1244/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu(4), a w szczególności załącznik I do tego rozporządzenia, w którym dla celów jasności prawnej i bezpieczeństwa prawnego zawarto odniesienie do osób zamieszkujących Kosowo (rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999)),

–  uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z dnia 8 października 2008 r. ((A/RES/63/3) z wnioskiem do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wydanie opinii doradczej na temat zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa,

–  uwzględniając własną rezolucję z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie dokumentu Komisji dotyczącego strategii rozszerzenia dla państw Bałkanów Zachodnich, Islandii i Turcji(5),

–  uwzględniając końcowe sprawozdanie specjalnego wysłannika ONZ w sprawie przyszłego statusu Kosowa oraz kompleksowej propozycji uregulowania statusu Kosowa z dnia 26 marca 2007 r.,

–  uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że stabilność regionalna Bałkanów Zachodnich oraz przystąpienie tych krajów do UE należą do priorytetów Unii Europejskiej; mając na uwadze, że priorytety te mogą zostać utrzymane jedynie wówczas, gdy członkostwo w UE stanowi osiągalną perspektywę dla wszystkich krajów tego regionu,

B.  mając na uwadze, że społeczność międzynarodowa niezmiennie występowała w obronie trwałości wieloetnicznych i wielowyznaniowych państw na Bałkanach Zachodnich, w oparciu o wartości demokracji, tolerancji i wielokulturowości,

C.  mając na uwadze, że obywatele Serbii, Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii oraz Czarnogóry od dnia 19 grudnia 2009 r. mogą podróżować do UE bez wiz oraz że taka sama decyzja jest oczekiwana wkrótce dla Albanii, a także Bośni i Hercegowiny; mając na uwadze, że obywatele Kosowa nie mogą być pozostawieni w tyle i odizolowani od obywateli innych krajów tego regionu, w związku z czym należy przystąpić niezwłocznie do procesu liberalizacji polityki wizowej wobec Kosowa, jeżeli spełnione zostaną wszystkie wymagane kryteria,

D.  mając na uwadze, że Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości został poproszony o opinię doradczą w sprawie zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa, a jego wnioski nie zostały do tej pory przedstawione,

E.  mając na uwadze, że decyzja o niewłączaniu Kosowa z procesu liberalizacji polityki wizowej wskazuje na istnienie w strategii UE dla Kosowa poważnej sprzeczności, która polega na rozbieżności między ogromnym wysiłkiem w zakresie pomocy obejmującej zasoby i personel, a pozostawieniem zamkniętych granic dla tych wszystkich osób, których praca mogłaby przyczynić się do rozwoju,

1.  stwierdza, że ogłoszenie przez Kosowo niepodległości z dniem 17 lutego 2008 r. zostało uznane przez 69 państw; zauważa, że 22 państwa członkowskie UE uznały Kosowo za niepodległe państwo, a nie uczyniło tego 5 państw członkowskich; zachęca państwa członkowskie do przyjęcia wspólnego podejścia wobec Kosowa w celu przystąpienia Kosowa do UE, aby zwiększyć skuteczność polityki unijnej dla wszystkich obywateli Kosowa; wyraża zadowolenie z konstruktywnej postawy wobec Kosowa, podkreślanej przez prezydencję hiszpańską pomimo odmowy uznania tego kraju przez Hiszpanię; przyjąłby z zadowoleniem uznanie przez wszystkie państwa członkowskie niepodległości Kosowa;

2.  podkreśla, jak duże znaczenie dla stabilizacji w tym regionie ma proces przystąpienia wszystkich krajów tego regionu do UE; podkreśla, że perspektywa przystąpienia do UE jest bardzo silnym bodźcem do przeprowadzenia w Kosowie niezbędnych reform, i nawołuje do podjęcia praktycznych kroków, aby perspektywa ta nabrała dla rządu i obywateli realnych kształtów; w tym celu nawołuje Komisję do monitorowania sytuacji w Kosowie od początku 2011 r. w celu przygotowania tego kraju do rozpoczęcia negocjacji w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu oraz wzywa ją do przedstawienia władzom Kosowa informacji o krokach, jakie muszą zostać podjęte, zanim Komisja opracuje program liberalizacji systemu wizowego, oraz do określenia tego programu, jak tylko wspomniane działania zostaną podjęte;

3.  zwraca uwagę na uznanie niepodległości Kosowa przez większość sąsiadujących z nim krajów oraz na dobre relacje sąsiedzkie; zwraca uwagę na fakt, że Kosowo zostało przyjęte na członka Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz innych organizacji międzynarodowych;

4.  przypomina swoją opinię wyrażoną w rezolucji z 29 marca 2007 r. i z 5 lutego 2009 r., która wyklucza możliwość podziału Kosowa;

5.  jest zaniepokojony stanem stosunków z Serbią i podkreśla, że dobre relacje sąsiedzkie są podstawowym kryterium przy realizacji dążeń Serbii oraz Kosowa, jak również wszystkich innych krajów tego regionu do członkostwa w UE; wyraża zrozumienie dla odczuć będących następstwem wojny z 1999 r. oraz rozumie, że oficjalne uznanie Kosowa nie jest w chwili obecnej opcją wykonalną dla przywódców z Belgradu, namawia jednak Serbię do praktycznego spojrzenia na kwestię tego statusu; dlatego wyraża zadowolenie z podpisania protokołu regulującego współpracę policyjną z EULEX i nawołuje do intensyfikacji współpracy z tą misją; ponadto nawołuję Serbię do powstrzymania się od blokowania członkostwa Kosowa w organizacjach międzynarodowych, w szczególności w przypadku niedawnej kandydatury do przystąpienia do Światowej Organizacji Zdrowia; podkreśla, że konflikt wpływa również ujemnie na regionalną wymianę handlową i współpracę w ramach Środkowoeuropejskiej umowy o wolnym handlu (CEFTA), co szkodzi gospodarkom krajów tego regionu; nawołuje wszystkie strony do przyjęcia pragmatycznego podejścia i umożliwienia integracji regionalnej Kosowa; podkreśla w tym względzie, że oczekiwana opinia doradcza Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie „zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa” nie powinna utrudniać wszystkim zainteresowanym stronom zdecydowanego zaangażowania się w skuteczną transgraniczną współpracę regionalną i lokalną w najlepszym interesie całej społeczności Kosowa i okolic;

6.  przypomina, że każdy kraj pragnący przystąpić do UE musi spełnić kryteria przystąpienia i że w przypadku Bałkanów Zachodnich proces stabilizacji i stowarzyszenia stanowi ramy dla negocjacji z UE; podkreśla, że jednym z trzech ważnych celów procesu stabilizacji i stowarzyszenia jest współpraca regionalna;

7.  podkreśla, że integracja i współpraca regionalna są kluczowe dla europejskiego bezpieczeństwa i stabilności, jak również dla stworzenia warunków sprzyjających normalizacji stosunków między Serbią a Kosowem; uważa, że pożądany byłby pakiet uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa i współpracy w regionie Bałkanów Zachodnich;

8.  nawołuje do wzmocnienia współpracy transgranicznej między Serbią a Kosowem, zwłaszcza na poziomie lokalnym, w dziedzinach ważnych dla obywateli, takich jak ochrona środowiska, infrastruktura czy handel;

9.  stwierdza, że niektóre państwa członkowskie stosują jednostronne ułatwienia wizowe, podczas gdy osiem państw członkowskich nadal pobiera pełne opłaty wizowe; nawołuje państwa członkowskie UE i Komisję do podjęcia wszelkich starań w celu jak najszybszego przyjęcia jednolitych tymczasowych uproszczonych procedur zmierzających do ułatwienia podróży obywatelom Kosowa, mając w szczególności na względzie możliwości, jakie daje nowy kodeks wizowy;

10.  wyraża zadowolenie z wyborów samorządowych przeprowadzonych dnia 15 listopada 2009 r., będących pierwszymi wyborami, za organizację których rząd Kosowa był odpowiedzialny politycznie; jest zadowolony z ich zasadniczo spokojnego przebiegu w dobrej atmosferze; podkreśla jednak, że stwierdzono szereg nieprawidłowości; nawołuje władze do sprawnego wprowadzenia w życie zaleceń wspólnoty międzynarodowej dotyczących między innymi konieczności zmiany prawa wyborczego w celu uściślenia właściwości sądów w rozpatrywaniu skarg, wprowadzenia jasnego podziału kompetencji między centralną komisją wyborczą a komisją ds. skarg i odwołań, uaktualnienia list wyborczych i zapewnienia spójnej edukacji wyborców; w perspektywie zbliżających się wyborów powszechnych podkreśla najwyższe znaczenie woli politycznej dla kontynuowania tych reform i pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które dopuściły się nadużyć podczas wyborów;

11.  wyraża niezadowolenie, że Belgrad nadal wspiera struktury równoległe w enklawach serbskich, przez co kwestionuje i osłabia władze nowo ustanowionych gmin; nawołuje Serbię do przyjęcia bardziej konstruktywnej postawy i do rozwiązania tych struktur;

12.  ponownie podkreśla znaczenie skutecznego przeprowadzenia procesu decentralizacji i z zadowoleniem przyjmuje wysoką frekwencję Serbów kosowskich zamieszkałych na południe od rzeki Ibar w ostatnich wyborach, co jest krokiem w kierunku budowania trwałej przyszłości ich kraju; nawołuje rząd, aby przy pomocy Komisji, udzielił pełnego wsparcia nowo wybranym przywódcom tych gmin za pośrednictwem wystarczających środków finansowych i politycznych, aby mogli oni szybko stworzyć struktury niezbędne do świadczenia podstawowych usług; uznaje, że skutecznie działające gminy są kluczowe dla udziału Serbów kosowskich w procesie politycznym i strukturach administracyjnych Kosowa; zachęca wspólnotę międzynarodową do wspierania projektów nowo powstałych gmin w dziedzinie rozwoju i infrastruktury; aby uniknąć powstawania struktur równoległych, w szczególności w dziedzinie edukacji i służby zdrowia, zachęca rząd, by z pomocą specjalnego przedstawiciela UE i międzynarodowego przedstawiciela cywilnego opracował strategię postępowania w odniesieniu do tych struktur;

13.  wyraża zadowolenie z ustanowienia Domu UE w północnym Kosowie, lecz jest zaniepokojony sytuacją na północy Kosowa, gdzie nadal wyraźnie brak jest praworządności, nasila się napięcie i próby zastraszenia społeczeństwa obywatelskiego przez radykalne ugrupowania i gdzie rozwija się przestępczość zorganizowana; dlatego podkreśla, że Rada powinna uczynić misję mającą na celu zaprowadzenie praworządności operacyjną na całym obszarze Kosowa i zwraca się do Komisji o zapewnienie większej widoczności prac prowadzonych przez nią na rzecz społeczności serbskiej zamieszkującej na północy, zwracając równocześnie uwagę wszystkich zainteresowanych podmiotów w terenie, że współpraca lokalna, regionalna i transgraniczna przynosi korzyści całemu społeczeństwu; dlatego wyraża zadowolenie z rejestracji produktów handlowych na przejściach 1 i 31, co przyczyniło się do zmniejszenia skali przemytu w regionie, oraz nawołuje do podjęcia dalszych działań w celu przywrócenia systemu pobierania opłat celnych; wyraża niepokój w związku z problemami w obecnym funkcjonowaniu systemu sądownictwa w regionie Mitrowicy i nawołuje Serbię i Kosowo do finalizacji umowy w sprawie powołania na stanowiska w trybunale północnej Mitrowicy serbskich sędziów i prokuratora; przyjmuje do wiadomości plan ponownego włączenia części północnej do struktur politycznych i administracyjnych Kosowa i nalega, by podczas jego realizacji zwrócono należytą uwagę na szczególną sytuację mniejszości serbskiej w zamiarze poprawy i zwiększenia usług świadczonych przez rząd w tym regionie oraz poprawy warunków życia tamtejszych obywateli, i by został on przeprowadzony w sposób umożliwiający powołanie samorządu reprezentującego jak najszersze kręgi; wzywa EULEX do podjęcia wysiłków zmierzających do intensywniejszych działań w północnej części Kosowa, w szczególności w celu poprawy relacji między grupami etnicznymi oraz informowania miejscowej ludności o działalności UE i bieżącej misji, której zadaniem jest zaprowadzenie praworządności;

14.  yraża głęboki żal z powodu zabójczej eksplozji, w wyniku której zginęła jedna osoba,, a dziesięć zostało rannych, a do której doszło w północnej części Mitrowicy w dniu 2 lipca 2010 r. podczas demonstracji przeciwko otwarciu centrum służb cywilnych oraz z powodu ataku w dniu 5 lipca 2010r. na serbskiego posła do parlamentu Kosowa; z całą mocą potępia wszelkie akty przemocy i wzywa strony do rozsądnego działania; wzywa EULEX do podjęcia wszelkich starań na rzecz rozładowania napięcia i zapobieżenia dalszym aktom przemocy oraz wzywa policję Kosowa, aby z pomcą EULEX-u natychmiast wszczęła wyczerpujące i bezstronne dochodzenia w sprawie tych wydarzeń w celu postawienia ich sprawców przed sądem;

15.  podkreśla znaczenie powodzenia misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności EULEX zarówno dla trwałego rozwoju, konsolidacji instytucji i zaprowadzenia stabilizacji w Kosowie, jak również dla realizacji ambicji UE jako podmiotu dążącego do budowania pokoju na świecie; podkreśla odpowiedzialność misji EULEX w odniesieniu do jej uprawnień wykonawczych oraz mandatu dotyczącego monitorowania, wspierania i doradztwa; w związku z tym zachęca misję EULEX do podjęcia konkretnych działań w celu dokonania postępów w sprawach o korupcję na wysokim szczeblu; przyznaje, że poczyniono znaczne postępy w niektórych dziedzinach, takich jak działalność policji i organów celnych, ale podkreśla, że należy przyspieszyć prace misji, tak by widoczne były wreszcie wymierne wyniki w innych dziedzinach, a w szczególności w zwalczaniu przypadków korupcji na wysokim szczeblu, przestępczości zorganizowanej czy zbrodni wojennych; dlatego z zadowoleniem przyjmuje stosowane ostatnio przez EULEX podejście polegające na zwalczaniu ewentualnych przypadków korupcji, również na najwyższym szczeblu rządowym i administracyjnym, i podkreśla potrzebę kontynuowania działań w tym kierunku dla zapewnienia wiarygodności i widoczności działań misji EULEX; podkreśla, że w związku z powyższym bardzo ważne jest poświęcenie szczególnej uwagi sektorowi zamówień publicznych, zaś w odniesieniu do zorganizowanej przestępczości EULEX musi nadal dążyć do osiągnięcia wymiernych wyników w terenie; w związku z powyższym wyraża zaniepokojenie dużymi zaległościami w rozpatrywaniu spraw sądowych spowodowanymi niespodziewanie wysoką liczbą spraw przekazanych misji EULEX przez tymczasową misję administracyjną Narodów Zjednoczonych w Kosowie; podkreśla, że EULEX nie posiada wystarczającej liczby sędziów i prokuratorów, i nawołuje państwa członkowskie do oddelegowania wymaganej liczby ekspertów lub umożliwienia ich zatrudnienia; podkreśla znaczenie usprawnienia biurokracji w misji EULEX; w związku z tym podkreśla potrzebę kompetentnego zarządzania wewnętrznego, koordynacji i współpracy, by misja pracowała wydajnie; podkreśla potrzebę przejrzystości i odpowiedzialności w pracach misji EULEX, a także konieczność podkreślania istotności jej działalności w tym kontekście politycznym, aby zwiększyć jej legitymację w oczach obywateli; ponadto podkreśla znaczenie podtrzymania bliskich kontaktów z rządem Kosowa, jego obywatelami i środkami przekazu; zachęca misję EULEX do informowania obywateli Kosowa o swoich osiągnięciach, a ponadto do pracy na rzecz podnoszenia zaufania do misji, a także do wyczulenia na oczekiwania obywateli; z zadowoleniem przyjmuje niedawne powołanie panelu weryfikującego przestrzeganie praw człowieka, którego zadaniem będzie rozpatrywanie skarg od osób twierdzących, że są ofiarami naruszeń praw człowieka popełnianych przez misję EULEX przy wykonywaniu jej mandatu wykonawczego;

16.  wzywa swoje właściwe organy, zwłaszcza Podkomisję Bezpieczeństwa i Obrony, do nasilenia kontroli i nadzoru misji EULEX, w miarę możliwości we współpracy z społeczeństwem obywatelskim Kosowa; dlatego nawołuje Radę do przekazywania Parlamentowi wszystkich okresowych i specjalnych ocen oraz sprawozdań kontrolnych EULEX;

17.  odnotowuje wysiłki zarówno Serbii, jak i Kosowa zmierzające do odnalezienia osób zaginionych od czasu konfliktu z lat 1998-1999 za pośrednictwem prac grupy roboczej ds. osób, których los jest nieznany w związku z wydarzeniami w Kosowie; podkreśla wagę rozwiązania tego problemu dla uwolnienia się od widm konfliktu z lat 1998-1999; odnotowuje ponadto około 1 862 przypadków nadal nieodnalezionych osób oraz wzywa Kosowo i Serbię, by w poszukiwaniu tych osób jak najściślej współpracowały między sobą, a także z MKCK, misją EULEX i innymi podmiotami;

18.  podkreśla, że dla rządu Kosowa i administracji wszystkich szczebli rok 2010 jest rokiem przełomowym dla postępu w przeprowadzaniu reform dotyczących między innymi zwalczania korupcji, decentralizacji i reformy administracji publicznej; zaznacza, że aby proces przeprowadzania reform zakończył się powodzeniem, musi opierać się na pogłębionej debacie dotyczącej projektów aktów prawnych, prowadzonej w konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym ze wszystkimi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego; ponadto przypomina rządowi, że należy zwrócić szczególną uwagę na sprawne i skuteczne wprowadzanie w życie aktów prawnych, bez których przyjęcie prawodawstwa nie będzie miało faktycznego wpływu na sytuację w Kosowie;

19.  jest poważnie zaniepokojony szerzącą się korupcją, która, obok zorganizowanej przestępczości, jest nadal jednym z największych problemów Kosowa, i nawołuje do pilnego podjęcia działań w celu jej zwalczania, poprzez udoskonalenie przepisów prawnych dotyczących walki z korupcją, przyjęcie strategii i planu działań wymierzonych w korupcję oraz poprawę współpracy z organami policyjnymi i sądowymi wszystkich krajów tego regionu; wyraża głębokie zaniepokojenie rozlewem krwi w wyniku niedawnych incydentów przy granicy Kosowa i wzywa do niezwłocznego przyjęcia środków mających na celu zapobieżenie podobnym wydarzeniom i położenie kresu nielegalnemu handlowi broni, który przyczynia się do destabilizacji regionu Bałkanów Zachodnich; wyraża zadowolenie ze stworzenia specjalnego wydziału ds. zwalczania korupcji w Biurze Prokuratury Specjalnej Kosowa, ale podkreśla, że niezbędne jest zaangażowanie wszystkich właściwych ministerstw, aby wydział okazał się skuteczny, oraz że we wszystkich przypadkach muszą być zatrudniane osoby o nienagannej reputacji; nawołuje do sprawnego przyjęcia przepisów dotyczących partii politycznych, które regulowałyby w skuteczny i przejrzysty sposób finansowanie partii, zapewniając pełną jawność ich sprawozdań finansowych;

20.  podkreśla nadrzędne znaczenie reformy sądownictwa i prokuratury, która jest nadal w początkowej fazie, aby zapewnić niezależność i profesjonalizm sędziów i prokuratorów, a także pozwolić obywatelom odzyskać wiarę w praworządność; dlatego wyraża zadowolenie z powołania rzecznika praw obywatelskich, sędziów Sądu Najwyższego, prokuratorów Prokuratury Krajowej oraz prokuratorów Specjalnej Prokuratury Kosowa; jest zaniepokojony faktem, że niedostatki w systemie ochrony świadków nadal utrudniają wymierzanie sprawiedliwości w przypadku najpoważniejszych przestępstw; nawołuje do przyjęcia i szybkiego wprowadzenia w życie ustawy o sądownictwie, a także do ustanowienia rzeczywistego systemu ochrony świadków i sędziów; w związku z tym wzywa przedstawicieli misji EULEX do dalszego publicznego informowania o pozostałych wyzwaniach w dziedzinie praworządności w Kosowie;

21.  nawołuje do podjęcia większych wysiłków na rzecz przyspieszenia reformy administracji publicznej w celu stworzenia wyspecjalizowanej i niezależnej służby publicznej, przy zachowaniu parytetu płci przy obsadzaniu stanowisk oraz pełnym odzwierciedleniu struktury etnicznej społeczeństwa Kosowa; podkreśla potrzebę przyjęcia i wprowadzenia w życie ram prawnych w tym zakresie oraz poświęcenia należytej uwagi działaniom służącym budowaniu zasobów ludzkich i zapewnienia ich finansowania; wyraża zaniepokojenie z powodu ingerencji politycznych w obsadzanie kluczowych stanowisk w służbie cywilnej i nawołuje do powstrzymania tej praktyki, która poważnie utrudnia funkcjonowanie administracji;

22.  nalega, by rząd zapewnił pluralizm mediów oraz ich niezależność finansową i wydawniczą, wolność od politycznych nacisków oraz przejrzyste struktury własności i finansowania; apeluje o zapewnienie praw pracowniczych dziennikarzy i o skuteczne procedury ochrony dziennikarzy śledczych przed groźbami; podkreśla znaczenie dla całego społeczeństwa publicznych stacji nadawczych będących niezależnym źródłem informacji wysokiej jakości i jest zaniepokojony brakiem zrównoważonego systemu finansowania tych mediów; z zadowoleniem przyjmuje inwestycje przeprowadzone przez rząd w dziedzinie dostępu do internetu; wzywa rząd do jeszcze szerszego upowszechnienia dostępu do internetu wśród obywateli; podkreśla ważną rolę wolnego od cenzury dostępu do internetu dla przedsiębiorstw i polityków, zwłaszcza w celu zwiększenia udziału młodych ludzi w wyborach;

23.  wzywa do udzielenia wsparcia w celu wzmocnienia zgromadzenia Kosowa, by mogło one skutecznie spełniać funkcje prawodawcze i sprawować demokratyczną kontrolę działalności politycznej i budżetowej; dlatego nawołuje do ustanowienia jednorazowego programu twinningowego w celu umożliwienia personelowi administracyjnemu zgromadzenia Kosowa staży w Parlamencie Europejskim, a także nawołuje parlamenty państw członkowskich do ustanowienia programów partnerskich dostarczających posłom i personelowi administracyjnemu parlamentu Kosowa możliwości wymiany i budowania potencjału w zakresie procedury prawodawczej i kontrolnej, w szczególności dla mniejszości parlamentarnych i ugrupowań opozycji;

24.  wyraża uznanie dla rządu w związku z postępem w zakresie przyjmowania aktów prawnych dotyczących praw człowieka i zachęca do sprawnego przyjęcia pozostałych aktów prawnych; zauważa jednak, że wprowadzanie w życie ram prawnych nadal nie jest zadowalające, a ogólne postępy są zbyt wolne; domaga się bardziej aktywnych strategii zwalczania wszelkich rodzajów dyskryminacji (ze względu na pochodzenie etniczne, religię, orientację seksualną, niepełnosprawność itd.) oraz zagwarantowania parytetu płci przy obsadzaniu stanowisk i aktywnego udziału mniejszości w życiu politycznym i strukturach administracyjnych, zarówno na poziomie ogólnokrajowym, jak i lokalnym; podkreśla znaczenie edukacji w tym procesie; domaga się, by rząd zapewnił nauczanie mniejszościom w ich własnym języku, zarówno w zakresie programów, jak i materiałów dydaktycznych, umożliwiając im zachowanie własnej kultury i tożsamości, oraz by wspierał ich w budowaniu zasobów ludzkich;

25.  jest zaniepokojony wysokim poziomem przemocy domowej, dyskryminacji kobiet i procederu handlu ludźmi, zwłaszcza dziewczętami i kobietami wykorzystywanymi seksualnie; nawołuje do podjęcia działań w celu zapewnienia równouprawnienia płci i rzeczywistej ochrony praw kobiet i dzieci;

26.  zwraca uwagę na bardzo trudną sytuację w następstwie konfliktu zbrojnego, który nadwątlił wiarę opinii publicznej w możliwość pokojowego rozwiązania konfliktów, zarówno wśród grup społecznych, jak i w życiu prywatnym;

27.  podkreśla, że niestabilna sytuacja polityczna, incydenty pomiędzy grupami etnicznymi na niektórych obszarach i złe warunki ekonomiczne utrudniają trwały powrót uchodźców i wzywa do zwiększenia wysiłków mających na celu poprawę ich sytuacji;

28.  wskazuje na trudną sytuację oraz dyskryminację, jakiej doświadczają mniejszości, a w szczególności mniejszość romska, w dostępie do edukacji, mieszkań, świadczeń socjalnych i zatrudnienia; wyraża zadowolenie z inicjatywy Komisji zmierzającej do zamknięcia obozów na północy Mitrowicy, gdzie doszło do skażenia ołowiem, oraz do przesiedlenia zamieszkujących je rodzin, i nawołuje do szybkiej realizacji działań w tym zakresie; podziela niepokój wyrażony przez komisarza Rady Europy ds. praw człowieka, że Kosowo nie jest jeszcze zdolne do zapewnienia właściwych warunków integracji społeczności Romów przesiedlonej przymusowo, i nalega, by państwa członkowskie zaprzestały takich praktyk; w tym kontekście zwraca uwagę na porozumienie osiągnięte między władzami niemieckimi i kosowskimi, a dotyczące stopniowego powrotu do Kosowa 14 000 uchodźców, z których blisko 10 000 to Romowie; nawołuje Komisję do przedstawienia doraźnych programów wsparcia; nawołuje kraje uczestniczące w dziesięcioletnim planie działania na rzecz Romów do ułatwienia zaangażowania Kosowa w te programy;

29.  podkreśla kluczowe znaczenie edukacji, zarówno dla zapewnienia młodzieży umiejętności niezbędnych na rynku pracy oraz jako czynnika prowadzącego do pojednania grup etnicznych; dlatego zachęca rząd do stopniowego wprowadzenia wspólnych klas, nauczania języków mniejszościowych, zwłaszcza serbskiego dla uczniów pochodzenia albańskiego oraz albańskiego dla wszystkich mniejszościowych grup etnicznych; z zadowoleniem przyjmuje niedawne stworzenie Międzynarodowego Kolegium Biznesu w Mitrowicy, które jako duża inwestycja międzynarodowa w lokalną gospodarkę przyciąga studentów z wszystkich społeczności, ma zapewnić młodym ludziom perspektywy w oparciu o promowanie przedsiębiorczości i przybliża unijne standardy zawodowe w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, ochrony środowiska i administrowania publicznego;

30.  podkreśla, że poszanowanie różnorodności kulturowej jest niezmiennie centralnym elementem integracji europejskiej, i zaznacza, że dziedzictwo religijne i kulturowe to warunek niezbędny dla pokoju i bezpieczeństwa w regionie; podkreśla, że właściwa ochrona dziedzictwa kulturowego ma znaczenie dla wszystkich społeczności w Kosowie; nawołuje rząd do rozpoczęcia zaplanowanej reformy instytucjonalnej sektora dziedzictwa kulturalnego; podkreśla, że przyjęcie listy obiektów dziedzictwa kulturowego jest ważnym warunkiem wstępnym do wdrożenia aktów prawnych dotyczących dziedzictwa kulturowego; z zadowoleniem przyjmuje działania pośrednika ds. ochrony dziedzictwa religijnego i kulturowego lub serbskiego Kościoła ortodoksyjnego i zachęca wszystkie zaangażowane strony do aktywnej współpracy z nim;

31.  podkreśla, że należy wspierać i promować wymianę pomiędzy uczelniami wyższymi w oparciu o programy, takie jak Erasmus Mundus, aby umożliwić obywatelom Kosowa uzyskanie kwalifikacji i doświadczenia w UE, i zwiększyć ich kontakty z obywatelami UE;

32.  nawołuje władze do aktywnego wspierania społeczeństwa obywatelskiego i jego zaangażowania w tworzenie polityki społecznej i gospodarczej przy pełnym poparciu dla wolności słowa i wolności stowarzyszania się, i podkreśla ważną rolę, jaką społeczeństwo obywatelskie i międzynarodowe organizacje pozarządowe odgrywają w pojednaniu grup etnicznych, i nawołuje Komisję do zwiększenia wsparcia finansowego przeznaczonego na ich działalność; podkreśla w tym kontekście potrzebę faktycznego ujęcia tych zagadnień w rocznych programach dla Kosowa w ramach instrumentu wsparcia przedakcesyjnego; zauważa, że istnieje dobra międzyludzka, a w szczególności gospodarcza współpraca między osobami z różnych społeczności etnicznych i że władze Kosowa, społeczeństwo obywatelskie i wspólnota międzynarodowa powinny zwiększyć wysiłki na rzecz wspierania lokalnych projektów poprawiających tego rodzaju współpracę;

33.  jest bardzo zaniepokojony faktem, że Kosowo jest nadal jednym z najuboższych krajów w Europie, a poziom bezrobocia przekracza 40%; podkreśla, że ta sytuacja jest niestabilna, a trudne warunki życiowe powodują rosnące niezadowolenie w społeczeństwie; nawołuje do pilnego podjęcia działania w celu poprawy systemu świadczeń socjalnych, aby zapewnić najsłabszym jednostkom w społeczeństwie sieć zabezpieczeń oraz prowadzić aktywną politykę zatrudnienia zmierzającą do zmniejszenia bezrobocia; domaga się w związku z powyższym, by Komisja wykorzystała w pełni instrument wsparcia przedakcesyjnego, aby pobudzić rozwój społeczno-gospodarczy Kosowa, koncentrując się w szczególności na osobach młodych; nawołuje UE i państwa członkowskie do przyjęcia możliwie największej liczby obywateli Kosowa do wykonywania prac sezonowych i do pracy w sektorach, w których występuje niedobór pracowników;

34.  uznaje rozwój gospodarczy za klucz do rozwiązania ważnych problemów tego kraju, a także istotny czynnik poprawy sytuacji kobiet i mniejszości oraz odbudowy relacji między grupami etnicznymi; podkreśla wagę sektora rolnego w tym zakresie; wyraża zadowolenie z faktu, że w tej dziedzinie opracowywany jest szereg aktów prawnych i nawołuje do ich szybkiego przyjęcia; podkreśla jednak, że skuteczne wprowadzenie w życie przyjętych już aktów prawnych stanowi warunek wstępny poprawy sytuacji w tym kraju;

35.  podkreśla, że Kosowo powinno wybrać właściwą politykę gospodarczą, która zapewni trwały wzrost gospodarczy, ochronę środowiska, tworzenie nowych miejsc pracy i ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego; wzywa władze Kosowa do poprawy klimatu gospodarczego dla zagranicznych inwestycji oraz przejrzystości stosunków handlowych;

36.  nawołuje do podjęcia dynamicznych działań w dziedzinie energii w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii niezbędnego do rozwoju Kosowa; podkreśla, że ogromne potrzeby infrastrukturalne w tej dziedzinie stanowią szansę na zróżnicowanie dostaw energii poprzez wykorzystanie bardziej ekologicznych źródeł, poprawę wydajności energetycznej sieci elektrycznej i stosowanie jak najlepszych dostępnych technologii, również w planowanych elektrowniach węglowych; domaga się natychmiastowego zamknięcia elektrowni Kosowo A i jak najszybszego zamknięcia elektrowni Kosowo B, nie zaniedbując przy tym potrzeb energetycznych kraju;

37.  nawołuje władze Kosowa do dalszego inwestowania w energię odnawialną i działanie na rzecz ustanowienia w tej dziedzinie współpracy regionalnej;

38.  zwraca uwagę, że polityka transportowa Kosowa koncentrowała się do tej pory na budowie dróg; wyraża ubolewanie z powodu złego stanu transportu publicznego, zwłaszcza kolei; wzywa rząd Kosowa do pełnego wykorzystania funduszy IPA w celu rozwinięcia, ulepszenia i zmodernizowania sieci kolejowej oraz poprawienia połączeń z krajami sąsiadującymi, zarówno jeśli chodzi o transport ludzi, jak i towarów, w celu nadania mobilności bardziej zrównoważonego charakteru;

39.  wyraża zaniepokojenie poważnymi problemami w zakresie ochrony środowiska dotyczącymi gleby, powietrza i wody, w związku z czym wzywa rząd do poprawy i wprowadzenia w życie ram prawnych w celu dostosowania ich do standardów UE i uczynienia z wiedzy o środowisku istotnego elementu edukacji;

40.  podkreśla potrzebę dostosowania obecności UE w Kosowie do rozwoju Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, tworzenia delegacji UE w świecie oraz przekształcenia biura łącznikowego Komisji w delegację UE, tak by poprawić skuteczność i koordynację działań UE w Kosowie; przyjmuje do wiadomości otwarcie nowego biura UE w Belgradzie w ramach mandatu specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie, które będzie działało niezależnie od istniejącej Delegacji UE w Serbii;

41.  ubolewa z powodu braku przejrzystości w zakresie ostatniego przedłużenia mandatu dla specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie, m.in. z powodu znacznego zwiększenia środków; przypomina, że przy przyjmowaniu nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie dyscypliny budżetowej należy odpowiednio ustosunkować się do wymogów dotyczących informowania PE biorąc pod uwagę Traktat z Lizbony;

42.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw polityki zagranicznej i bezpieczeństwa/ wiceprzewodniczącemu Komisji, Radzie, Komisji, specjalnemu przedstawicielowi UE/ międzynarodowemu przedstawicielowi cywilnemu w Kosowie, rządowi i zgromadzeniu Kosowa, rządowi Serbii, członkom międzynarodowej grupy kierującej ds. Kosowa oraz Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

(1) Zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999).
(2) Dz.U. C 27 E z 31.01.2008, s. 207.
(3) Dz.U. C 67 E z 18.03.2010, s. 126.
(4) Dz.U. L 336 z 18.12.2009, s. 1.
(5) Teksty przyjęte, P7_TA(2009)0097.


Albania
PDF 153kWORD 92k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie Albanii
P7_TA(2010)0282B7-0408/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji wydane po posiedzeniu Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19–20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2009–2010” (COM(2009)0533) i dołączone Sprawozdanie dotyczące postępów Albanii w 2009 r. (SEC(2009)1337) z dnia 14 października 2009 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady 2008/210/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w partnerstwie europejskim zawartym z Albanią oraz uchylającą decyzję 2006/54/WE(1),

–  uwzględniając pierwsze posiedzenie Komisji Parlamentarnej ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia UE–Albania, które odbyło się w dniach 3–4 maja 2010 r.,

–  uwzględniając konkluzje posiedzenia Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia UE – Albania, które odbyło się 18 maja 2009 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady 2007/821/WE z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie zawarcia Umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii o ułatwieniach w wydawaniu wiz(2),

–  uwzględniając zalecenia 16. posiedzenia międzyparlamentarnego UE–Albania, które odbyło się w dniach 19–20 marca 2009 r.,

–  uwzględniając decyzję o zwiększeniu częstotliwości dialogu politycznego z Albanią na szczeblu parlamentów, aby wziąć pod uwagę wejście w życie Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu,

–  uwzględniając rezolucję 1709(2010) Rady Europy w sprawie funkcjonowania instytucji demokratycznych w Albanii,

–  uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że odnowiony konsensus w sprawie rozszerzenia, przedstawiony w konkluzjach Rady Europejskiej z 14–15 grudnia 2006 r., potwierdza, że przyszłość Bałkanów Zachodnich leży w Unii Europejskiej,

B.  mając na uwadze, że perspektywa integracji z Unią Europejską jest bodźcem do wielu reform przeprowadzanych w regionie Bałkanów Zachodnich i że powinna ona odgrywać konstruktywną rolę w zwiększeniu zdolności tego regionu do zapewnienia pokoju i stabilności oraz zapobiegania konfliktom, umacnianiu stosunków dobrosąsiedzkich oraz zaspokajaniu potrzeb gospodarczych i społecznych poprzez trwały rozwój; mając na uwadze, że jakakolwiek realistyczna możliwość członkostwa wiąże się z czymś więcej niż zakończeniem procedury administracyjnej lub technicznej i wymaga również prawdziwego zaangażowania politycznego ze strony odpowiednich decydentów w państwach członkowskich,

C.  mając na uwadze, że zawarty z Albanią Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu wszedł w życie w dniu 1 kwietnia 2009 r.; mając na uwadze, że kraj ten złożył wniosek o członkostwo w UE w dniu 28 kwietnia 2009 r. i przedstawił swoje odpowiedzi na kwestionariusz przedakcesyjny Komisji w dniu 14 kwietnia 2010 r.; mając na uwadze, że Komisja przygotowuje opinię na ten temat,

D.  mając na uwadze, że postępy każdego kraju w kierunku członkostwa w UE zależą od wysiłków tego kraju na rzecz spełnienia kryteriów kopenhaskich i warunków związanych z procesem stabilizacji i stowarzyszenia,

1.  potwierdza – zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z Salonik z dnia 19 i 20 czerwca 2003 r., deklaracją z Salzburga z dnia 11 marca 2006 r. oraz odnośnymi późniejszymi konkluzjami Rady – swoje pełne poparcie dla wniosku Albanii o członkostwo w UE (oraz dla przyszłego członkostwa w UE wszystkich pozostałych krajów Bałkanów Zachodnich), jak tylko osiągnie ona określony poziom wiarygodności i stabilności politycznej i spełni całkowicie kryteria kopenhaskie;

2.  odnotowuje osiągnięte przez Albanię postępy w procesie reform, lecz podkreśla potrzebę dalszych znacznych starań, które są niezbędne zarówno do wzmocnienia demokracji i praworządności, jak i do zagwarantowania trwałego rozwoju tego kraju;

3.  z zadowoleniem odnotowuje, że Albania odpowiedziała w dniu 14 kwietnia 2010 r. na kwestionariusz Komisji służący przygotowaniu opinii na temat wniosku o członkostwo Albanii w UE i jednocześnie podkreśla, że postępy kraju kandydującego na drodze do członkostwa w UE zależą od spełnienia przez niego kryteriów kopenhaskich, w tym od istnienia stabilnych instytucji gwarantujących demokrację;

4.  wyraża nadzieję, że rząd Albanii i opozycja dobrze rozumieją, że przezwyciężenie obecnych sprzeczności politycznych jest kluczowe dla osiągania przez tej kraj postępu w integracji z UE i dla wspierania europejskich aspiracji Albańczyków; przypomina wnioski ogłoszone na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych w dniu 14 czerwca 2010 r., że najwyższy czas znaleźć rozwiązanie obecnego kryzysu politycznego na podstawie, która oprze się próbie czasu, a także, że do rządu Albanii i do opozycji należy szybkie znalezienie w sposób przejrzysty i przy pełnym poszanowaniu albańskiej konstytucji rozwiązań i sposobów, które są niezbędne dla kraju na jego drodze ku UE;

5.  wyraża ubolewanie z powodu kryzysu politycznego, jaki nastąpił w Albanii po wyborach parlamentarnych w czerwcu 2009 r., i podkreśla, że w pełni funkcjonalne instytucje przedstawicielskie (szczególnie parlament) stanowią kręgosłup silnego systemu demokratycznego oraz, jako główny priorytet dla partnerstwa europejskiego, ważne kryterium polityczne integracji z UE; z zadowoleniem przyjmuje decyzję opozycji o aktywnym uczestnictwie w pracach albańskiego parlamentu, ubolewa jednak nad faktem, że pomimo ostatnich rozmów prowadzonych przy wsparciu UE nadal nie osiągnięto konsensusu na temat wyborów z 2009 r.; zdecydowanie wzywa wszystkie frakcje polityczne do wypełniania swoich obowiązków i włączenia się w konstruktywny dialog polityczny, w tym w dyskusje na temat nowego prawa wyborczego gwarantującego w pełni przejrzysty proces wyborczy w przyszłych wyborach; podkreśla, że rozwiązanie tego impasu można znaleźć jedynie przy pełnym przestrzeganiu konstytucji i zasad przejrzystości;

6.  jest zdania, że jak najszybciej należy wdrożyć podstawowe porozumienie o ustanowieniu parlamentarnej komisji śledczej do zbadania sposobu przeprowadzenia wyborów parlamentarnych w 2009 r., przy czym przewodniczący i większość członków tej komisji ma pochodzić z opozycji, a mandat tej komisji ma obejmować analizę dokumentów dotyczących wyborów; podkreśla, że komisja śledcza powinna przedstawić swoje wnioski w takim terminie, by umożliwić parlamentowi przyjęcie nowych aktów prawnych przed kolejnymi wyborami lokalnymi i regionalnymi na podstawie tych wniosków oraz propozycji przedstawionych przez OBWE/ODIHR;

7.  wzywa rząd i opozycję, aby – w przypadku gdy nie uda się znaleźć rozwiązania bez pomocy z zewnątrz – zgodziły się na mediację np. wspólnie zapraszając przedstawicieli Rady Europy i/lub Parlamentu Europejskiego;

8.  nalega na władze albańskie, aby jak najszybciej sporządziły i wdrożyły opierające się na kompromisie zmiany do regulaminu parlamentu, co zapewni przejrzystość w odniesieniu do zasobów administracyjnych i finansowych, wysoką jakość prawodawstwa opartego na specjalistycznej wiedzy ekspertów, zwiększone uprawnienia nadzorcze parlamentu oraz odpowiednie prawa i reprezentację opozycji w komisjach parlamentarnych i działaniach parlamentu; wzywa obie strony – większość i opozycję – do prowadzenia konstruktywnego dialogu w celu zapewnienia otwartego i przejrzystego procesu legislacyjnego, w konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami i działaczami społeczeństwa obywatelskiego, tak aby bez dalszej zwłoki przyjąć i zatwierdzić najważniejsze akty prawne, w tym te, które wymagają większości 3/5 głosów;

9.  z zadowoleniem przyjmuje poprawę prawnych i administracyjnych ram procesu wyborczego i odnotowuje pozytywną ocenę ogólną wyrażoną przez Komisję Wenecką w jej wspólnej opinii w sprawie kodeksu wyborczego Republiki Albanii; stwierdza ponadto, że zgodnie z oceną OBWE/ODIHR wybory parlamentarne w czerwcu 2009 r. przebiegły zgodnie z większością międzynarodowych standardów, ale nie udało się wzmocnić zaufania w proces wyborczy; zwraca uwagę na potrzebę pełnego wdrożenia zaleceń przedstawionych w sprawozdaniu końcowym OBWE/ODIHR z wyborów parlamentarnych w 2009 r. i wzywa obie strony – większość i opozycję w parlamencie Albanii – do natychmiastowego rozpoczęcia prac mających na celu pełne wdrożenie tych zaleceń;

10.  wyraża rozczarowanie tym, że na posiedzeniach parlamentarnej komisji prawnej przed sesją parlamentu albańskiego w dniu 18 marca 2010 r. większość i opozycja nie osiągnęły porozumienia na temat wniosków dotyczących komisji śledczej w sprawie wyborów z 2009 r.;

11.  podkreśla pilną potrzebę osiągnięcia ponadpartyjnego porozumienia w kwestii reform gospodarczych, politycznych i społecznych, by zwiększyć dobrobyt obywateli Albanii i umożliwić temu państwu postępy w dążeniu do członkostwa w Unii Europejskiej;

12.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w dniu 27 maja 2010 r. wniosku legislacyjnego Komisji w sprawie liberalizacji wizowej i wzywa Komisję do sprawdzenia, czy pozostałe kryteria zostaną spełnione w następnych miesiącach, aby Rada i Parlament mogły zatwierdzić wprowadzenie zniesienia wiz dla obywateli Albanii do końca 2010 r.;

13.  z zadowoleniem przyjmuje poparcie polityczne wszystkich partii w sprawie liberalizacji wizowej wyrażone w rezolucji przyjętej przez parlament Albanii w dniu 11 marca 2010 r.;

14.  podkreśla priorytetowe znaczenie poszanowania i ochrony praw człowieka i praw mniejszości;

15.  przypomina, że ochrona danych osobowych musi być zawsze gwarantowana i nie może być arbitralnie ignorowana, a także wzywa wszystkie władze do stanowienia prawa i działania zgodnie z tą zasadą;

16.  z zadowoleniem przyjmuje postępy, jakie osiągnięto w zakresie systemu sądownictwa, podkreśla jednak, że wdrażanie reform znajduje się wciąż na etapie początkowym; jest zdania, że reforma sądownictwa, dotycząca m.in. egzekwowania wyroków sądowych, jest głównym warunkiem wstępnym procesu ubiegania się przez Albanię o członkostwo w UE i podkreśla znaczenie podziału władzy w społeczeństwie demokratycznym; podkreśla, że przejrzysty, bezstronny i skuteczny system sądownictwa, niezależny od presji i kontroli politycznej lub innych czynników nacisku, ma fundamentalne znaczenie dla państwa prawa i apeluje o pilne przyjęcie kompleksowej, długoterminowej strategii w tym obszarze, w tym planu działań na rzecz przyjęcia niezbędnego ustawodawstwa i środków wykonawczych; wzywa do zaangażowania opozycji w opracowaniu tej strategii oraz do pełnego poparcia reformy sądownictwa; podkreśla ponadto, że sądom należy zapewnić wystarczające środki, by mogły one skutecznie działać w całym kraju; w związku z tym oczekuje, że Komisja Europejska przedstawi nowe inicjatywy pomocowe i z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie niedawne rozpoczęcie działalności przez Sąd ds. Poważnych Przestępstw w Tiranie;

17.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał Konstytucyjny wstrzymał wprowadzenie w życie ustawy lustracyjnej i że ustawa ta jest obecnie poddawana przeglądowi; zwraca się o przeprowadzenie szerszych konsultacji i osiągnięcie porozumienia, w szczególności z Komisją Wenecką, w przypadku opracowywania projektu nowej ustawy oraz podkreśla znaczenie ochrony niezależności organów konstytucyjnych;

18.  z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte na rzecz walki z drobną korupcją, a zwłaszcza przyjęcie zintegrowanego planu działań przeciwko korupcji na rok 2010; zwraca uwagę, że walka z korupcją pozostaje głównym wyzwaniem politycznym, egzekwowanie prawa i ściganie przestępstw są wciąż na słabym poziomie i należy podjąć dalsze energiczne kroki w celu poprawy sytuacji, w której ludzie winni korupcji cieszą się bezkarnością; podkreśla potrzebę stworzenia rejestru dochodzeń i wyroków skazujących, w tym w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu, a także potrzebę kontynuowania realizacji ostatnich zaleceń Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO), szczególnie w odniesieniu do zmniejszenia liczby urzędników objętych immunitetem; z zadowoleniem przyjmuje fakt podania do publicznej wiadomości dokumentów strategicznych, aby umożliwić monitorowanie postępów dokonanych w ich realizacji; ponadto wzywa do przyjęcia ram prawnych dotyczących pełnej przejrzystości w dziedzinie finansowania partii politycznych;

19.  z zadowoleniem przyjmuje plany utworzenia Instytutu Administracji Publicznej i wzywa do dalszych działań w celu realizacji strategii na rzecz reformy administracji publicznej oraz do zapewnienia pełnego wdrożenia ustawy o służbie cywilnej, w tym odpowiedniego systemu zarządzania zasobami ludzkimi; zwraca uwagę na ryzyko upolitycznienia administracji publicznej poprzez nieprzejrzyste procedury rekrutacji oraz na praktyki polegające na zatrudnianiu pracowników czasowych wykraczające poza zakres prawa, a także wzywa władze do położenia kresu tego rodzaju praktykom i stworzenia odpolitycznionej, fachowej służby cywilnej, która przyczyniłaby się również do zwiększenia zaufania obywateli do administracji publicznej;

20.  podkreśla kluczowe znaczenie profesjonalnych, niezależnych i pluralistycznych środków przekazu, zarówno publicznych, jak i prywatnych, które są podstawą demokracji; jest zaniepokojony niewielkimi postępami osiągniętymi w opracowywaniu ram prawnych dla mediów; domaga się, aby władze dołożyły wszelkich starań w celu przyjęcia i wdrożenia ram prawnych zgodnych ze standardami UE oraz aby nie dopuściły one do politycznej ingerencji – w tym ingerencji organów wykonawczych – lub jakiejkolwiek innej ingerencji w działalność środków przekazu; jest zaniepokojony polityczną presją wywieraną na Krajową Radę Radiofonii i Telewizji i wzywa odpowiednie władze do zapewnienia jej niezależności; wzywa do podjęcia kroków celem zapewnienia przejrzystości w zakresie własności i finansowania środków przekazu; ubolewa nad brakiem nabytych praw pracowniczych dziennikarzy, który osłabia ich zdolność do obiektywnej i niezależnej pracy, oraz nakłania władze do podjęcia właściwych kroków, by zaradzić tej sytuacji; wzywa w szczególności do przyjęcia ustawodawstwa regulującego media elektroniczne oraz do dostosowania przepisów prawa cywilnego w celu dekryminalizacji zniesławienia i szkalowania; z zadowoleniem przyjmuje nieograniczanie przez rząd dostępu do Internetu i nalega, aby rząd zapewnił wszystkim obywatelom szerszy dostęp do Internetu;

21.  z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie ram prawnych w celu zwalczania przestępczości zorganizowanej, w tym prania pieniędzy, handlu narkotykami i ludźmi, oraz w celu zapobiegania temu zjawisku; zwraca uwagę na wysiłki na rzecz walki z przestępczością zorganizowaną, ale odnotowuje, że konieczne są dalsze działania w zakresie wdrażania oraz że należy zapewnić wszelkie odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe w celu osiągnięcia konkretnych rezultatów; podkreśla znaczenie skutecznego ścigania, sądzenia i karania przestępców; z zadowoleniem przyjmuje decyzję o ustanowieniu międzyinstytucjonalnego komitetu ds. środków zwalczania przestępczości zorganizowanej i nielegalnego handlu, któremu przewodniczy premier; podkreśla, że w związku z regionalnymi konsekwencjami przestępczości zorganizowanej należy wzmóc wysiłki na rzecz pogłębienia współpracy policyjnej i sądowej z krajami sąsiadującymi, w tym jeśli chodzi o wspólne patrolowanie granic;

22.  podkreśla znaczenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i docenia drobny krok naprzód ze strony rządu, jeżeli chodzi o przeprowadzanie konsultacji z takimi organizacjami na temat projektów ustaw i trwających reform; wzywa do podjęcia dalszych kroków w celu sformalizowania i zwiększenia udziału społeczeństwa obywatelskiego w formułowaniu polityki i monitorowaniu jej realizacji i skuteczności na wszystkich poziomach, w tym przejrzystości organizacji społeczeństwa obywatelskiego i ich finansowania;

23.  podkreśla znaczenie programów mobilności, zwłaszcza tych skierowanych do ludzi młodych, nauczycieli i pracowników naukowych, a także uważa, że należy zwiększyć liczbę uczestników w tych programach; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy służące umożliwieniu albańskim studentom studiowania w krajach UE;

24.  zaznacza, że mimo iż podstawowe prawa związków zawodowych zostały uznane w konstytucji, działalność związków jest często blokowana, a ograniczenia dotyczące prawa do strajku w administracji publicznej i obiektach użyteczności publicznej są w stosunku do standardów międzynarodowych zbyt duże; potępia niedawne przejęcie przez rząd albański majątku związków zawodowych; z zadowoleniem przyjmuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 kwietnia 2010 r., uznający tę ustawę za niezgodną z konstytucją, i wzywa rząd do natychmiastowego zwrotu tego majątku; zwraca się do rządu o pełne poszanowanie praw związków zawodowych oraz o podjęcie wszelkich niezbędnych kroków prawnych w celu zadbania o to, aby wszyscy pracownicy, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, mieli prawo należenia do związków zawodowych;

25.  z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte na rzecz zwiększenia udziału kobiet w życiu politycznym; uważa jednak, że państwowa komisja ds. równości szans nadal jest słaba, a ustawa o równości płci w znacznym stopniu niewdrożona; dlatego też uważa, że niezbędne są dalsze działania na rzecz wspierania integracji kobiet na rynku pracy i ich udziału w procesie podejmowania decyzji;

26.  z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzone w ostatnich latach reformy prawne w zakresie ochrony ofiar przemocy w rodzinie i nielegalnego handlu; uważa jednak, że są one niewystarczające i że należy podjąć dalsze działania w tym zakresie, a także jest nadal zaniepokojony rozpowszechnioną przemocą w rodzinie oraz handlem kobietami i dziećmi w celu wykorzystania seksualnego i pracy przymusowej; wyraża ubolewanie z powodu faktu, że znaczny wzrost zgłaszanych incydentów w tym zakresie nie zawsze idzie w parze z odpowiednimi dochodzeniami prowadzonymi przez policję lub z wydawanymi przez sądy nakazami ochrony; wzywa do pełnego wdrożenia istniejących już przepisów chroniących kobiety i dzieci przed wszelkimi formami przemocy oraz do przyjęcia i wprowadzenia kompleksowego systemu ich ochrony i resocjalizacji, w tym obowiązkowego i sprawnego rejestrowania wszystkich dzieci i noworodków, zapewnienia ofiarom bezpłatnej pomocy prawnej, socjalnej i psychologicznej, kampanii służących podniesieniu poziomu świadomości społeczeństwa, odpowiednich szkoleń dla organów ścigania i utworzenia sieci schronisk (w wystarczającej ilości i o wystarczającej jakości, zdolnych zaspokoić rozmaite potrzeby ofiar przemocy w rodzinie i nielegalnego handlu); wzywa Komisję do udzielenia większego wsparcia władzom albańskim w tym zakresie;

27.  uznaje postępy poczynione w zakresie ochrony mniejszości i przyznaje, że praktycznie ustanowiono już odpowiednie ramy instytucjonalne i prawne dla ochrony mniejszości; zauważa jednak, że dyskryminacja w dalszym ciągu stanowi problem w Albanii, zwłaszcza jeśli chodzi o ludzi szczególnie narażonych na dyskryminację oraz poszanowanie tożsamości płciowej i orientacji seksualnej, oraz że potrzebne są dalsze działania w celu zwalczania dyskryminacji, w tym uświadamianie; w tym kontekście z niepokojem odnotowuje niedawne demonstracje antygejowskie w Albanii; podkreśla, że potrzebne są intensywniejsze działania w celu realizacji priorytetów partnerstwa europejskiego w odniesieniu do mniejszości, a konkretniej rzecz ujmując – kwestii użycia języków mniejszościowych i zapewnienia edukacji w językach mniejszościowych oraz niedyskryminacyjnego traktowania członków wszystkich mniejszości;

28.  z zadowoleniem przyjmuje zmiany w kodeksie karnym dotyczące przestępstw na tle rasowym; pochwala niedawno przyjętą ustawę o przeciwdziałaniu dyskryminacji, opracowaną we współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, i wzywa do jej szybkiego i skutecznego wprowadzenia w życie; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności powołanie niezależnego komisarza ds. ochrony przed dyskryminacją odpowiedzialnego za monitorowanie wprowadzania w życie wspomnianej ustawy i rozpatrywanie skarg; ponadto podkreśla pilną potrzebę dokładnych i wiarygodnych danych statystycznych niezbędnych do skutecznego wprowadzenia w życie środków służących przeciwdziałaniu dyskryminacji i w tym celu zwraca uwagę na znaczenie przeprowadzenia krajowego spisu ludności zaplanowanego na 2011 r., zgodnie z uznanymi standardami międzynarodowymi zapewniającymi pełne poszanowanie zasady wolnego samookreślenia;

29.  wzywa do dalszych wysiłków na rzecz poprawy sytuacji Romów, którzy nadal żyją w trudnych warunkach i cierpią z powodu dyskryminacji w dziedzinie dostępu do nauki, opieki społecznej, opieki zdrowotnej, zatrudnienia i właściwych warunków mieszkaniowych; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje rządowy plan działania w ramach Dekady Integracji Romów, lecz stwierdza, że lokalne władze i społeczności powinny odgrywać kluczową rolę w realizacji tego planu działania oraz że należy im zapewnić wystarczające środki finansowe na ten cel; zachęca odpowiednie władze do realizowania planu działania i regularnego publikowania sprawozdań z postępów;

30.  zauważa znaczne ograniczenie ubóstwa w ostatnich latach, wynikające z wysokiego wzrostu realnego PKB; wskazuje jednak, że pomimo postępu gospodarczego znaczna część ludności wciąż żyje w ubóstwie i dlatego konieczne jest podejmowanie nieustających wysiłków w celu dalszego ograniczania ubóstwa, zwłaszcza na obszarach wiejskich i górskich;

31.  z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w zakresie zapobiegania torturom i brutalnemu traktowaniu, w tym w systemie więziennictwa; wzywa do poprawy warunków życia w więzieniach, aby dostosować je do standardów odpowiadających ludzkiej godności, a także do walki z wysokim poziomem korupcji w więziennictwie; podkreśla, że należy poprawić warunki panujące w placówkach penitencjarnych, zgodnie z odnośnymi zaleceniami Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu z 2008 r., i przypomina wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z którymi warunki te są poniżej krajowych i międzynarodowych standardów przetrzymywania więźniów; podkreśla również, że należy podjąć działania w celu walki z wysokim poziomem korupcji w więziennictwie;

32.  podkreśla, że większość sądów nie przeprowadza kontroli sądowych z urzędu dla pacjentów cierpiących na zaburzenia psychiczne, uniemożliwiając pacjentom objętym przymusową hospitalizacją stawienie się przed sędzią; przypomina wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Dybeku przeciwko Albanii i domaga się zagwarantowania, że więźniowie cierpiący na zaburzenia psychiczne nie będą umieszczani w tych samych pomieszczeniach co inni więźniowie;

33.  wyraża zaniepokojenie tym, że wskutek ubóstwa niepotrzebnie umieszcza się dzieci w domach dziecka, jest także zaniepokojony trwałymi konsekwencjami dla dorosłych sierot oraz nierównym ich traktowaniem, jeżeli chodzi o równy dostęp do zaplecza socjalnego, jak np. mieszkań;

34.  uważa, że dobre stosunki Albanii z sąsiadami przyczyniają się w znacznym stopniu do stabilności w regionie, oraz przyjmuje z zadowoleniem pozytywny rozwój stosunków między Albanią a Serbią w ostatnim czasie, a także fakt, że kraj ten aktywnie uczestniczy w inicjatywach regionalnych, takich jak proces współpracy w Europie Południowo–Wschodniej, Rada Współpracy Regionalnej, Wspólnota Energetyczna i Środkowoeuropejska umowa o wolnym handlu (CEFTA), Obserwatorium ds. Transportu w Europie Południowo-Wschodniej (SEETO) oraz negocjacje w sprawie przygotowania traktatu ustanawiającego wspólnotę transportową; podkreśla, że regionalna współpraca transgraniczna jest niezbędna do rozwiązania takich problemów jak handel ludźmi;

35.  z satysfakcją odnotowuje inicjatywy Albanii dotyczące zniesienia wymogów wizowych dla krajów sąsiadujących, które stanowią pozytywny krok, ułatwiający kontakty międzyludzkie i wzmacniający regionalne pojednanie; jest zdania, że takie inicjatywy powinny być podejmowane równolegle z procesem liberalizacji wizowej między krajami strefy Schengen i krajami Bałkanów Zachodnich;

36.  pochwala Albanię za wzrost gospodarczy nawet w czasie światowej recesji gospodarczej; zwraca jednak uwagę na duży rozmiar gospodarki nieformalnej w tym kraju, wysoką stopę bezrobocia oraz nieuregulowany rynek pracy, co prowadzi do niepewności zatrudnienia i znacznie osłabia prawa pracownicze; odnotowuje wzrost długu fiskalnego i długu publicznego Albanii;

37.  oczekuje, że Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) przyczyni się do polepszenia sytuacji gospodarczej Albanii; zauważa jednak, że programom finansowania IPA musi towarzyszyć skuteczny system oceny;

38.  jest zdania, że Albania musi kontynuować prace nad wdrożeniem koniecznych strategii polityki gospodarczej, aby zapewnić trwały wzrost gospodarczy, ochronę środowiska i tworzenie nowych miejsc pracy; podkreśla znaczenie zachowania stabilności makroekonomicznej;

39.  odnotowuje niewielkie postępy we wzmacnianiu praw własności, co hamuje rozwój funkcjonalnego rynku gruntów; zwraca uwagę, że procedury rejestracji nieruchomości, ewidencjonowania gruntów państwowych i ewentualnej wypłaty odszkodowań wciąż nie są przejrzyste i muszą zostać zakończone w sposób uczciwy, nie dyskryminując osób należących do mniejszości; wzywa do dalszych wysiłków w zakresie rejestracji nieruchomości, zwrotu własności, legalizacji budowy bez pozwolenia i odszkodowań;

40.  z zadowoleniem przyjmuje wysiłki władz Albanii na rzecz polepszenia warunków dla działalności gospodarczej poprzez uproszczenie procedur rejestracji działalności i otrzymywania licencji i zezwoleń; niemniej jednak podkreśla, że niezbędne są dalsze ulepszenia, ponieważ warunki dla działalności gospodarczej w Albanii wciąż są uważane za jedne z najtrudniejszych w regionie Bałkanów Zachodnich; wzywa władze do naprawienia licznych niedociągnięć, związanych na przykład z procedurami nabywania tytułów własności ziemi, egzekwowaniem umów, słabą administracją publiczną i wysokim poziomem korupcji;

41.  mając na uwadze, że znaczna część gospodarki Albanii opiera się na przekazach pieniężnych dokonywanych przez emigrantów żyjących w krajach sąsiadujących, podkreśla potrzebę ciągłej pracy nad polityką publiczną i inwestycjami, aby zmodernizować infrastrukturę w obszarach niezwykle istotnych dla trwałego rozwoju gospodarczego i spójności społecznej, takich jak edukacja, zdrowie, wymiar sprawiedliwości, transport i rolnictwo;

42.  podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii i dywersyfikację źródeł energii, przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności energetycznej, i podkreśla potrzebę dokonania dalszych postępów we wdrażaniu ustawy o efektywności energetycznej z 2005 r.; zwraca szczególną uwagę na znaczny potencjał Albanii, jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii, i wzywa do intensywniejszych działań na rzecz ich dalszego rozwoju, mając na uwadze, że większość przepisów ramowych dotyczących zaopatrzenia w energię w tym kraju znajduje się w fazie opracowywania; w tym względzie z zadowoleniem przyjmuje nowe projekty w sektorze energii wodnej i wzywa do nasilenia starań na rzecz opracowywania projektów związanych z energią słoneczną i wiatrową; zwraca uwagę, że inwestowanie w energię ze źródeł odnawialnych stwarza możliwości rozwoju i zatrudnienia na poziomie lokalnym i regionalnym;

43.  podkreśla nadrzędne znaczenie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem w związku z zapowiadanym od 2007 r. projektem budowy elektrowni jądrowej w Albanii; odnotowuje w tym względzie, że Albania nie podpisała jeszcze Konwencji bezpieczeństwa jądrowego i Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi;

44.  wzywa rząd Albanii do rozwijania odnawialnych źródeł energii, usprawnienia wprowadzania w życie polityki zarządzania odpadami oraz dalszego rozwoju turystki zrównoważonej pod względem środowiskowym w celu zachowania wyjątkowo pięknego dziedzictwa naturalnego i architektonicznego tego kraju;

45.  wyraża zaniepokojenie słabym stanem transportu publicznego, zwłaszcza kolei; wzywa rząd Albanii do pełnego wykorzystania funduszy IPA w celu rozwinięcia, ulepszenia i zmodernizowania sieci kolejowej oraz poprawienia połączeń z krajami sąsiadującymi, zarówno jeśli chodzi o transport ludzi, jak i towarów;

46.  wzywa do dalszych postępów w zakresie ochrony środowiska, zarówno na obszarach miejskich jak i wiejskich, do pełnego wdrożenia przepisów z zakresu ochrony środowiska oraz do zacieśnienia współpracy regionalnej w celu propagowania równowagi środowiskowej; dlatego też z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie ochrony i zrównoważonego rozwoju Parku Narodowego Prespa, podpisane przez Albanię, Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii, Grecję i Komisję;

47.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącemu Komisji/Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Albanii.

(1) Dz.U. L 80 z 19.3.2008, s. 1.
(2) Dz.U. L 334 z 19.12.2007, s. 84.


Sytuacja w Kirgistanie
PDF 127kWORD 54k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie sytuacji w Kirgistanie
P7_TA(2010)0283RC-B7-0419/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie Kirgistanu i Azji Środkowej, w szczególności rezolucje z dnia 12 maja 2005 r. i z dnia 6 maja 2010 r.,

–  uwzględniając rezolucję z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie strategii UE dla Azji Środkowej(1),

–  uwzględniając program UE na rzecz zapobiegania konfliktom z użyciem siły, przyjęty przez Radę Europejską 2001 r. w Göteborgu,

–  uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej/Wysokiej Przedstawiciel Catherine Ashton w sprawie niedawnych starć, jakie miały miejsce w Kirgistanie w dniu 11 czerwca 2010 r. oraz dotyczące referendum w sprawie konstytucji, które odbyło się w dniu 28 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady ds. Stosunków Zewnętrznych z dnia 14 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie specjalnego wysłannika urzędującego przewodniczącego OBWE, specjalnego przedstawiciela ONZ oraz specjalnego wysłannika UE do Kirgistanu w sprawie sytuacji w Kirgistanie z dnia 16 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając strategię UE na rzecz nowego partnerstwa z Azją Środkową, przyjętą na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 21-22 czerwca 2007 r.,

–  uwzględniając wspólne sprawozdanie z postępu prac nad wdrożeniem strategii UE dla Azji Środkowej, sporządzone przez Radę i Komisję dla Rady Europejskiej w dniu 14 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między UE a Kirgistanem, która weszła w życie w 1999 r.,

–  uwzględniając strategię regionalną Wspólnot Europejskich dotyczącą pomocy dla Azji Środkowej w latach 2007 – 2013,

–  uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 11 czerwca 2010 r. w miastach Osz i Jalalabad, w południowym Kirgistanie, wybuchły gwałtowne starcia nasilające się do dnia 14 czerwca 2010 r., w trakcie których setki uzbrojonych mężczyzn wtargnęło na ulice miast, strzelając do osób cywilnych, podpalając sklepy, wybierając swoje cele według kryteriów etnicznych,

B.  mając na uwadze, że według danych udostępnionych przez władze kirgiskie w starciach poniosło śmierć około 300 osób, chociaż istnieją obawy, wyrażone między innymi przez szefową rządu tymczasowego Rozę Otunbajewą, że rzeczywista liczba ofiar może być znacznie wyższa, mając na uwadze, że ponad 2000 osób zostało rannych lub trafiło do szpitali, a nadal jest wielu zaginionych,

C.  mając na uwadze, że szacuje się, iż w wyniku aktów przemocy 300 000 osób przemieściło się wewnętrz kraju, a 100 000 szukało schronienia w sąsiednim Uzbekistanie; mając na uwadze, że z pomocą organizacji międzynarodowych rząd w Taszkiencie zapewnił uchodźcom pomoc humanitarną, ale w dniu 14 czerwca 2010 r. zamknął granicę z Kirgistanem z uwagi na brak możliwości przyjęcia większej liczby osób,

D.  mając na uwadze, że rząd tymczasowy ogłosił stan wyjątkowy w regionie, a siłom bezpieczeństwa nie udało się przejąć kontroli nad sytuacją; mając na uwadze, że apele o pomoc wojskową w przywróceniu porządku wystosowane przez tymczasową prezydent Rozę Otunbajewą do prezydenta Rosji Dimitriego Miedwiediewa i Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym zostały odrzucone; mając na uwadze, że wystosowano wniosek o wysłanie międzynarodowych sił policyjnych, który jest obecnie rozpatrywany przez OBWE,

E.  mając na uwadze, że UE jest żywotnie zainteresowana tym, by Kirgistan był państwem dobrze prosperującym, w którym panuje pokój i demokracja; mając nadzieję, że UE sama zobowiązała się, w szczególności w strategii dla Azji Środkowej, do działania jako partner krajów tego regionu; mając na uwadze, że potrzebne jest pilnie większe międzynarodowe zaangażowanie, a reakcja UE będzie miała wpływ na jej wiarygodność jako partnera,

F.  mając na uwadze, że Komisja Europejska przeznaczyła 5 mln euro na natychmiastową pomoc medyczną, humanitarną, nieżywnościową, ochronę i pomoc psychologiczną dla osób dotkniętych kryzysem; mając na uwadze, że można to porównać z apelem ONZ o natychmiastowe zgromadzenie pomocy humanitarnej w wysokości 71 mln dolarów amerykańskich,

G.  mając na uwadze, że w programie göteborskim przyjętym w 2001 r., a także późniejszych dokumentach, UE uznała znaczenie zapobiegania konfliktom, oraz mając na uwadze powagę obecnej sytuacji w Kirgistanie, UE wzywa do obrócenia teoretycznych rozważań w konkretne działania,

H.  mając na uwadze, że w wyniku referendum, które odbyło się dnia 27 czerwca 2010 r., w dość pokojowych warunkach i przy wysokiej frekwencji, 90% głosów przyjęto nową konstytucję, która zaprowadza równowagę między uprawnieniami prezydenta i parlamentu, zatwierdzono Rosę Otunbajewą jako tymczasową prezydent do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz rozwiązano Trybunał Konstytucyjny; mając na uwadze, że zwołano wybory parlamentarne, które odbędą się w dniu 10 października 2010 r.,

I.  mając na uwadze, że kraje Azji Środkowej stoją w obliczu szeregu wspólnych wyzwań, takich jak ubóstwo i poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi i konieczność zwiększenia demokracji, dobrych rządów i praworządności; mając na uwadze, że należy ożywić i nasilić regionalną współpracę, aby wypracować wspólne podejście do problemów i wyzwań stojących przed krajami tego regionu; mając na uwadze, że regionalne i międzynarodowe podmioty powinny przyjąć bardziej ujednolicone podejście do problemów i wyzwań stojących przed krajami tego regionu,

J.  mając na uwadze, że w porozumieniach z krajami trzecimi UE powinna zawsze dotrzymywać zobowiązań w zakresie praw człowieka, demokracji i praworządności oraz wspierania demokratycznych reform w ramach spójnej polityki, która zwiększa jej wiarygodność jako partnera regionu,

1.  wyraża głębokie zaniepokojenie tragicznymi, gwałtownymi starciami, które wybuchły w południowym Kirgistanie, i składa kondolencje rodzinom wszystkich ofiar;

2.  potępia niedawne akty przemocy w południowym Kirgistanie; ubolewa nad utratą istnień ludzkich i wyraża nadzieję na znalezienie pokojowego rozwiązania konfliktu w Kirgistanie w oparciu o zasady demokracji, praworządność i poszanowanie praw człowieka;

3.  wzywa rząd tymczasowy do przeprowadzenia, z ewentualną pomocą podmiotów międzynarodowych, wiarygodnego, bezstronnego i niezależnego dochodzenia w sprawie tych wydarzeń w celu postawienia sprawców przed wymiarem sprawiedliwości;

4.  wzywa tymczasowe władze do podjęcia wszelkich starań mających na celu zapewnienie powrotu do normalności i stworzenia koniecznych warunków, które pozwolą uchodźcom i przesiedleńcom wewnętrznym na dobrowolny powrót do ich domów w poczuciu bezpieczeństwa i godności; wzywa władze lokalne do przyjęcia skutecznych środków budowy zaufania oraz do podjęcia rzeczywistego dialogu z wszystkimi grupami etnicznymi w południowym Kirgistanie w celu zapoczątkowania wiarygodnego procesu pojednania;

5.  wzywa w związku z tym Komisję do nasilenia pomocy humanitarnej we współpracy z organizacjami międzynarodowymi oraz do zainicjowania krótko- i średnioterminowych programów odbudowy zniszczonych domów i zastępowania utraconego majątku, a także zrealizowania projektów odbudowy we współpracy z władzami kirgiskimi i innymi darczyńcami w celu stworzenia warunków sprzyjających powrotowi uchodźców i przesiedleńców do ich domów; zwraca w tym kontekście uwagę na znaczenie lokalnych projektów rozwojowych;

6.  zwraca uwagę na potrzebę zdecydowanych działań międzynarodowych na rzecz odbudowy, stabilizacji i pojednania w południowym Kirgistanie i podkreśla okazję położenia podwalin pod takie działania, jaką daje planowane spotkanie darczyńców w Biszkeku w dniu 27 lipca 2010 r.;

7.  podkreśla, że działaniom humanitarnym muszą towarzyszyć wysiłki służące stabilizowaniu sytuacji oraz ograniczaniu znacznego ryzyka ponownego wystąpienia aktów przemocy, które stanowią zagrożenie pokoju i bezpieczeństwa w innych częściach Kotliny Fergańskiej rozciągającej się od Uzbekistanu, po Kirgistan i Tadżykistan, a także zapobieganiu temu ryzyku;

8.  wzywa UE do znaczącego zwiększenia pomocy humanitarnej dla osób dotkniętych niedawnymi aktami przemocy w południowym Kirgistanie, jak również do rozległego wykorzystania instrumentu na rzecz stabilności;

9.  uważa, że w perspektywie długoterminowej potrzebny będzie również nowy poziom zaangażowania UE w południowym Kirgistanie; ponawia swój apel do Komisji, aby przygotowała ona wnioski o przeniesienie funduszy w ramach instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju, tak aby UE znalazła się w lepszej pozycji pozwalającej na nieustanne reagowanie na rozwój sytuacji w Kirgistanie; podtrzymuje swoje zdanie, że skoncentrowanie się kwestii bezpieczeństwa ludności ma podstawowe znaczenie w polityce UE dotyczącej Azji Środkowej;

10.  wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/Wysoką Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa do wsparcia i aktywnego wkładu w sprawne rozmieszczenie misji policyjnej OBWE, tak aby zapobiec nowym wybuchom przemocy, ustabilizować sytuację w miastach dotkniętych zamieszkami, chronić ofiary i osoby najbardziej zagrożone i ułatwić powrót uchodźców i przesiedleńców do ich domów;

11.  odnotowuje przeprowadzenie w dniu 27 czerwca 2010 r. referendum konstytucyjnego w Kirgistanie, które przebiegło w stosunkowo spokojnej atmosferze; podkreśla, że przywrócenie porządku konstytucyjnego i rządów prawa ma istotne znaczenie dla długofalowego ustabilizowania sytuacji w tym państwie; zwraca uwagę na fakt, że kolejne wybory parlamentarne (wstępnie zaplanowane na październik 2010 r.) powinny położyć konstytucyjny fundament pod powstanie rządu zarówno o silnym umocowaniu demokratycznym, jak i o szerokim poparciu społecznym; wzywa zatem władze do podjęcia natychmiastowych i zdecydowanych działań z myślą o naprawieniu istotnych uchybień wykrytych przez OBWE/ODIHR przed nadchodzącymi wyborami parlamentarnymi; oczekuje ustanowienia silnych powiązań międzyparlamentarnych z przyszłym parlamentem Kirgistanu;

12.  wyraża zaniepokojenie doniesieniami o aresztowaniu niektórych obrońców praw człowieka w Kirgistanie i wzywa do ich natychmiastowego uwolnienia; wzywa władze kirgiskie do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia obrońcom praw człowieka możliwości niezakłóconego prowadzenia pracy na rzecz wspierania i ochrony praw człowieka;

13.  podkreśla, że we wspólnym interesie Kirgistanu, jego sąsiadów, Rosji, Chin, UE i USA, OBWE, a także pozostałych członków wspólnoty międzynarodowej, leży zapobieganie destabilizacji i wzywa wszystkie zaangażowane strony do znalezienia synergii;

14.  wyraża zaniepokojenie w związku z trudnościami, z którymi zmaga się proces demokratyzacji w Kirgistanie i które zdają się wynikać ze słabości tymczasowego rządu Kirgistanu i potęgi sieci przestępczych działających w tym kraju, w tym sieci przemytników narkotyków w południowym Kirgistanie;

15.  jest zdania, że ustanowienie pluralistycznego systemu politycznego, który pozwoli na reprezentowanie zróżnicowanych interesów i pojednanie ma podstawowe znaczenie, by zmniejszyć napięcie w kraju i uniknąć nowych wybuchów przemocy, oraz że UE i jej państwa członkowskie muszą aktywnie wspierać demokratyzację i podejmować działania na rzecz zbliżenia pomiędzy różnymi stanowiskami poszczególnych podmiotów międzynarodowych, tak aby zwiększyć szanse procesu reform w Kirgistanie;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/Wysokiej Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, tymczasowemu rządowi Kirgistanu, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, Sekretarzowi Generalnemu OBWE oraz Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.

(1) Dz.U. C 184 E z 6.8.2009 s. 49.


AIDS/HIV w kontekście XVIII międzynarodowej konferencji poświęconej AIDS (Wiedeń, 18-23 lipca 2010 r.)
PDF 240kWORD 78k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie opartego na prawach podejścia do działań UE związanych z zapobieganiem HIV/AIDS
P7_TA(2010)0284RC-B7-0412/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając zbliżającą się XVIII międzynarodową konferencję poświęconą AIDS: „Rights Here, Right Now”, która odbędzie się w Wiedniu w dniach 18-23 lipca 2010 r.,

–  uwzględniając deklarację zobowiązań ONZ w sprawie HIV/AIDS pt. „Globalny kryzys - globalne działania”, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 27 czerwca 2001 r. podczas 26. sesji specjalnej,

–  uwzględniając sesję specjalną na wysokim szczeblu Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie HIV/AIDS w dniu 2 czerwca 2006 r. oraz deklarację polityczną przyjętą na tym posiedzeniu,

–  uwzględniając międzynarodowe wytyczne UNAIDS z 2006 r. w sprawie HIV/AIDS oraz praw człowieka oparte na Drugich Międzynarodowych Konsultacjach w zakresie HIV/AIDS i Praw Człowieka, które miały miejsce w dniach 23-25 września 1996 r. w Genewie, oraz Trzecich Międzynarodowych Konsultacjach w zakresie HIV/AIDS i Praw Człowieka, które odbyły się w dniach 25-26 lipca 2002 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie WHO pt. „W kierunku powszechnego dostępu: nadanie wyższego priorytetu działaniom interwencyjnym związanym z HIV/AIDS w sektorze ochrony zdrowia”,

–  uwzględniając deklarację w sprawie HIV/AIDS, gruźlicy i innych pokrewnych chorób zakaźnych, przyjętą w Abudży w dniu 27 kwietnia 2001 r., a także wspólne stanowisko krajów afrykańskich w sprawie posiedzenia na wysokim szczeblu Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2006 r. oraz wezwanie do przyśpieszenia działań w kierunku powszechnego dostępu do leczenia HIV i AIDS, gruźlicy i malarii w Afryce, podpisane w Abudży w dniu 4 maja 2006 r. przez Unię Afrykańską,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie HIV/AIDS: czas na spełnienie obietnic; rezolucję z dnia 24 kwietnia 2007 r. w sprawie zwalczania HIV/AIDS w UE i w państwach z nią sąsiadujących w latach 2006-2009; rezolucję z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie wczesnego wykrywania i wczesnego leczenia HIV/AIDS,

–  uwzględniając konkluzje Rady z listopada 2009 r. na temat realizacji europejskiego programu przeciwdziałania HIV/AIDS, malarii i gruźlicy w drodze działań zewnętrznych (2007-2011),

–  uwzględniając komunikat Komisji pt. „Zwalczanie HIV/AIDS w Unii Europejskiej i krajach sąsiednich” oraz strategię zwalczania HIV/AIDS w UE i krajach sąsiednich na lata 2009-2013,

–  uwzględniając sprawozdanie UNAIDS z 2009 r. w sprawie światowej epidemii AIDS,

–  uwzględniając ramowe rezultaty UNAIDS na lata 2009-2011,

–  uwzględniając sprawozdanie w sprawie milenijnych celów rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych z 2010 r.,

–  uwzględniając rezolucję z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie postępów w osiąganiu milenijnych celów rozwoju: przegląd śródokresowy w ramach przygotowań do posiedzenia wysokiego szczebla ONZ we wrześniu 2010 r.,

–  uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że liczba osób dotkniętych HIV/AIDS stale rośnie i według szacunków na całym świecie żyje 33,4 mln osób z HIV/AIDS, zaś szczególnie niepokojące jest odnotowanie w 2008 r. 2,7 mln przypadków nowych zakażeń, co oznacza, że HIV/AIDS stanowi globalne zagrożenie wymagające wyjątkowych i kompleksowych działań na skalę światową,

B.  mając na uwadze, że HIV/AIDS nadal pozostaje jedną z głównych przyczyn śmierci na świecie, która w 2008 r. dotknęła 2 mln osób, oraz że zgodnie z przewidywaniami w nadchodzących dziesięcioleciach będzie ona nadal jedną z głównych przyczyn przedwczesnej śmierci,

C.  mając na uwadze, iż zgodnie z szacunkowymi ocenami pod koniec 2009 r. w krajach o niskim i średnim poziomie dochodów 5 mln osób otrzymywało terapię antyretrowirusową, co stanowi 10-krotny wzrost w przeciągu pięciu lat na bezprecedensową skalę w historii zdrowia publicznego,

D.  mając na uwadze, że ilość nowo zakażonych osób wciąż przewyższa ilość osób objętych leczeniem i jeszcze w 2009 r. nie otrzymywało go dwie trzecie chorych wymagających leczenia, co oznacza, że 10 mln osób potrzebujących nie miało dostępu do koniecznej i skutecznej opieki medycznej,

E.  mając na uwadze, że Afryka subsaharyjska, zamieszkała przez 22,4 mln osób zakażonych HIV/AIDS, jest nadal najciężej dotkniętym regionem, w którym doszło do 71% ogólnej liczby nowych zakażeń HIV/AIDS zarejestrowanych w 2008 r.,

F.  mając na uwadze niezbite dowody, że zapobieganie HIV/AIDS jest skutecznym środkiem ograniczenia liczby nowych zakażeń,

G.  mając na uwadze, że istnieje poważna luka programowa w angażowaniu osób dotkniętych HIV/AIDS w działania profilaktyczne, szczególnie te skierowane do osób żyjących z HIV/AIDS, oraz w działania zmierzające do ograniczenia napiętnowania i dyskryminacji,

H.  mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta są nadal nieproporcjonalnie bardziej narażone na zakażenie HIV/AIDS i w Afryce subsaharyjskiej ok. 60% osób dotkniętych HIV/AIDS to kobiety, zaś HIV/AIDS pozostaje główną przyczyną śmierci i chorób kobiet w wieku rozrodczym,

I.  mając na uwadze, że aktualne możliwości profilaktyki wirusa HIV nie oferują wystarczającej ochrony kobiet, a metody prewencyjne, jak prezerwatywy lub powstrzymywanie się od stosunków płciowych, nie stanowią realistycznych opcji dla wielu kobiet, zwłaszcza tych, które są zamężne, chcą mieć dzieci lub którym zagraża przemoc na tle seksualnym, a także mając na uwadze, że bezpieczna i skuteczna szczepionka lub mikrobiocyd mogłyby stać się dla kobiet nowym, potężnym narzędziem ochrony przez HIV, nie ograniczając przy tym ich wyborów związanych z posiadaniem dzieci,

J.  mając na uwadze, że coraz więcej dowodów wskazuje na rosnący poziom zakażeń i zagrożenia wśród kluczowych społeczności, w tym pracowników seks-biznesu, mężczyzn utrzymujących stosunki seksualne z mężczyznami, osób transgenderowych, więźniów, osób przyjmujących narkotyki przez iniekcje, populacji imigrantów, uchodźców i pracowników pracujących w trasie w niemal wszystkich regionach, również w państwach, w których epidemia rozprzestrzeniła się na cały kraj, oraz mając na uwadze, że programy profilaktyki HIV/AIDS skierowane do tych grup społecznych są ogólnie niedofinansowane i nie nadaje im się wystarczająco wysokiego priorytetu,

K.  mając na uwadze, że z uwagi na piętnowanie związane z HIV/AIDS ok. 30% zakażonych osób w UE jest nieświadomych swojego nosicielstwa, a badania sugerują, że niezdiagnozowane zakażenie ułatwia dalsze przenoszenie HIV/AIDS i zwiększa ryzyko wcześniejszej śmierci osób żyjących z tym wirusem,

L.  mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniem WHO z 2009 r. pt. „W kierunku powszechnego dostępu: nadanie wyższego priorytetu działaniom interwencyjnym związanym z HIV/AIDS w sektorze ochrony zdrowia” szacuje się, iż leczenie antyretrowirusowe w Europie i Azji Środkowej utrzymuje się na poziomie zaledwie 23% , co uważa się za wynik trudnej sytuacji w Rosji i na Ukrainie,

M.  mając na uwadze, że praktyki seksualne z osobą tej samej płci są nadal mocno piętnowane, szczególnie w Afryce subsaharyjskiej, gdzie w 31 krajach czynności seksualne osób dorosłych tej samej płci za ich obopólną zgodą są uważane za przestępstwo, w czterech podlegają karze śmierci, zaś w innych – karom pozbawienia wolności powyżej lat dziesięciu, a takie napiętnowanie utrudnia działania mające na celu zapobieganie HIV/AIDS,

N.  mając na uwadze, że w wielu krajach kryminalizacja osób zażywających nielegalnie narkotyki uniemożliwia im dostęp do profilaktyki, leczenia, opieki i wsparcia w zakresie HIV/AIDS, a także prowadzi do wzrostu zakażeń HIV/AIDS związanych z przyjmowaniem narkotyków przez iniekcje,

O.  mając na uwadze, że w 106 krajach nadal obowiązują przepisy i strategie polityczne utrudniające w znaczący sposób skuteczne zapobieganie HIV/AIDS,

P.  mając na uwadze, że według szacunków w 2008 r. 17,5 mln dzieci straciło jedno z rodziców lub oboje wskutek zakażenia HIV/AIDS, przy czym zdecydowana większość tych dzieci pochodzi z Afryki subsaharyjskiej i często są one narażone na piętnowanie i dyskryminację oraz na odmowę dostępu do podstawowych usług, takich jak edukacja i schronienie, co jednocześnie prowadzi do wzrostu ich podatności na zakażenie HIV/AIDS,

Q.  mając na uwadze, że związek między HIV/AIDS a niepełnosprawnością nie doczekał się należytego rozpatrzenia, choć osoby niepełnosprawne zajmują wśród kluczowych społeczności wyższą pozycję, jeśli chodzi o zagrożenie zakażeniem się HIV/AIDS, i są mniej uprzywilejowane pod względem dostępu do usług związanych z profilaktyką, leczeniem i opieką,

R.  mając na uwadze, że przyjęcie opartego na prawach podejścia do zapobiegania HIV/AIDS ma kluczowe znaczenie dla działań zmierzających do położenia kresu epidemii,

1.  ponownie stwierdza, że dostęp do opieki zdrowotnej jest zapisany w postanowieniach Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz że rządy mają obowiązek zapewnienia wszystkim obywatelom publicznej opieki zdrowotnej;

2.  jednocześnie jest zdania, że UE musi nadać wysoki priorytet ochronie i wspieraniu obrońców praw człowieka w UE i poza nią, również tych, których działania koncentrują się głównie na szerzeniu wśród społeczności wiedzy na temat HIV/AIDS; w tym kontekście wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/ wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do zagwarantowania należytego wdrożenia wszelkich konkretnych działań i środków przewidzianych w wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka w odniesieniu do przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego działających w obszarze problematyki HIV/AIDS;

3.  zwraca się do Komisji i Rady o wywiązanie się z podjętych zobowiązań i dołożenie wszelkich starań, by potraktować HIV/AIDS jako światowy priorytet w dziedzinie zdrowia publicznego, uznając prawa człowieka za kluczowy element profilaktyki HIV/AIDS, leczenia, opieki i wsparcia, w tym w ramach współpracy UE na rzecz rozwoju;

4.  wzywa Komisję i Radę do wspierania wysiłków zmierzających do dekryminalizacji niezamierzonego przenoszenia i narażenia na HIV/AIDS(1), w tym poprzez zachęcanie do uznania HIV/AIDS za niepełnosprawność dla celów istniejącego i przyszłego niedyskryminującego prawodawstwa;

5.  wzywa kraje bałtyckie oraz Rosję i Ukrainę do wprowadzenia strategii politycznych mających na celu intensywne zapobieganie HIV/AIDS w tych krajach;

6.  wzywa Komisję i Radę do wspierania najlepszych strategii i praktyk w ramach dialogu politycznego na szczeblu globalnym i krajowym odnośnie do opartych na prawach działań związanych z zapobieganiem HIV/AIDS poprzez:

   zagwarantowanie propagowania, ochrony i poszanowania praw człowieka, w tym zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego(2), osób żyjących z HIV i innych kluczowych społeczności,
   zajęcie się kluczowymi przeszkodami gospodarczymi, prawnymi, społecznymi i technicznymi oraz kryminalizującymi przepisami i praktykami, które utrudniają skuteczne przeciwdziałanie HIV, szczególnie wśród kluczowych społeczności,
   wspieranie przeglądu i zmiany przepisów, które są przeszkodą dla realizacji skutecznych i opartych na dowodach programów związanych z HIV/AIDS i opieki nad chorymi, zwłaszcza dla kluczowych społeczności,
   zapobieganie przyjmowaniu przepisów lub decyzji, które kryminalizują niezamierzone przenoszenie HIV lub pogłębiają dyskryminację osób żyjących z HIV/AIDS, oraz potępianie i przeciwdziałanie przeszkodom prawnym, które uniemożliwiają stosowanie wobec kobiet i dziewcząt skutecznych środków przeciwko HIV, takich jak restrykcyjne przepisy i strategie polityczne w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, przepisy dotyczące dziedziczenia i własności, przepisy dotyczące małżeństw dzieci itd.,
   umieszczanie praw człowieka na centralnym miejscu przy podejmowaniu decyzji o asygnowaniu finansowania z myślą o reagowaniu na HIV/AIDS w UE i poza nią,
   programowanie związane z HIV/AIDS, które byłoby ukierunkowane na osoby żyjące z HIV/AIDS oraz inne kluczowe społeczności i miałoby na celu umożliwienie jednostkom i społecznościom obronę przed HIV/AIDS, zmniejszenie ryzyka i podatności na zakażenia HIV/AIDS i złagodzenie skutków HIV/AIDS,
   wspieranie i ułatwianie konstruktywnego udziału kluczowych społeczności w opracowywaniu, wdrażaniu, nadzorowaniu i ocenie profilaktyki, leczenia, opieki i programów wsparcia związanych z HIV/AIDS, a także ograniczanie piętnowania i dyskryminacji,
   ułatwianie powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej, czy to w odniesieniu do profilaktyki, leczenia, opieki zdrowotnej i wsparcia związanych z HIV/AIDS, lub też innych świadczeń niezwiązanych z HIV/AIDS,
   ułatwienie dostępu do edukacji i zatrudnienia osobom żyjącym z HIV/AIDS i innym kluczowym społecznościom,
   zagwarantowanie, że przyszłe monitorowanie postępów w walce z HIV/AIDS będzie obejmowało wskaźniki odnoszące się bezpośrednio do kwestii praw człowieka związanych z HIV/AIDS oraz je oceniające,
   przestrzeganie trzech podstawowych zasad (zgoda zainteresowanego, poufność i poradnictwo) przy testach na nosicielstwo HIV/AIDS oraz innych pokrewnych usługach,
   zapobieganie piętnowaniu i dyskryminacji osób żyjących z HIV/AIDS i innych kluczowych społeczności oraz wspieranie ich prawa do bezpieczeństwa i ochrony przed nadużyciami i przemocą,
   propagowanie i ułatwianie większego zaangażowania osób żyjących z HIV/AIDS i innych kluczowych społeczności w przeciwdziałanie HIV/AIDS,
   udzielanie obiektywnych i bezstronnych informacji na temat tej choroby,
   zapewnianie ludziom możliwości ochrony przed zakażeniem HIV/AIDS, a także wiedzy, umiejętności i środków umożliwiających im ochronę przed zakażeniem HIV/AIDS;

7.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się potrzebami kobiet w zakresie profilaktyki HIV/AIDS, leczenia i opieki nad chorymi, co stanowi podstawowe narzędzie ograniczania rozmiaru epidemii, w szczególności poprzez zwiększenie dostępu do programów opieki zdrowotnej w zakresie życia płciowego i reprodukcji, obejmujących testy na HIV/AIDS, pełne włączenie w te programy usług w zakresie poradnictwa i prewencji oraz poprzez dokonanie przeglądu czynników społeczno-gospodarczych przyczyniających się do zagrożenia kobiet HIV/AIDS, takich jak brak równouprawnienia, ubóstwo, brak perspektyw ekonomicznych i możliwości kształcenia, brak ochrony prawnej i ochrony w dziedzinie praw człowieka;

8.  apeluje do UE i państw członkowskich o zapewnienie sprawiedliwego i elastycznego finansowania badań nad nowymi technologiami profilaktycznymi, obejmującymi szczepionki i mikrobicydy;

9.  wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że połowa wszystkich nowych zakażeń HIV występuje wśród dzieci i młodzieży; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się potrzebami dzieci i młodych ludzi w zakresie profilaktyki, leczenia, opieki zdrowotnej i wsparcia w odniesieniu do HIV/AIDS i do zapewnienia im dostępu do usług związanych z HIV/AIDS, zwłaszcza wczesnego wykrywania wirusa/choroby, właściwych i przystępnych cenowo opracowań leków antyretrowirusowych, wsparcia psychologiczno-społecznego, ochrony socjalnej i prawnej;

10.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania udziału osób niepełnosprawnych w przeciwdziałaniu HIV/AIDS i do włączenia ich praw człowieka do krajowych planów strategicznych i strategii politycznych w zakresie HIV/AIDS, aby zapewnić im dostęp do usług związanych z HIV/AIDS, które są skrojone odpowiednio do ich potrzeb i odpowiadają usługom dostępnym dla innych grup społecznych;

11.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania programów ograniczających szkody, skierowanych do więźniów i osób przyjmujących narkotyki w iniekcjach;

12.  wzywa Komisję i Radę do zalecenia krajom najbardziej dotkniętym problemem HIV i AIDS ustanowienia skoordynowanych, przejrzystych i odpowiedzialnych krajowych ram polityki w zakresie HIV, gwarantujących dostępność i skuteczność środków związanych z zapobieganiem HIV i opieką nad chorymi; w tym kontekście wzywa Komisję do wsparcia krajowych rządów i do włączenia społeczeństwa obywatelskiego w rozwiązywanie problemu niskiej dostępności programów na rzecz zmniejszenia napiętnowania i dyskryminacji oraz zwiększania dostępu do wymiaru sprawiedliwości w ramach krajowych działań związanych z zapobieganiem HIV/AIDS;

13.  wzywa Komisję i Radę do prowadzenia prac wspólnie z UNAIDS i innymi partnerami w celu udoskonalenia mierników postępu i dzielenia się wiedzą na poziomie globalnym, krajowym i programowym w celu zmniejszania napiętnowania i dyskryminacji wynikających z HIV/AIDS, w tym wskaźników typowych dla kluczowych społeczności oraz kwestii praw człowieka dotyczących HIV i mechanizmów ochrony na poziomie międzynarodowym;

14.  wzywa Komisję i Radę do wsparcia prac nowo ustanowionej Światowej Komisji ds. HIV i Prawa w celu zagwarantowania, że przepisy przyczyniać się będą do skutecznego zapobiegania rozprzestrzenianiu się HIV/AIDS;

15.  wzywa Komisję i Radę do włączenia Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej w gromadzenie dalszych rzetelnych informacji dotyczących sytuacji w zakresie praw człowieka ludzi żyjących z HIV/AIDS oraz innych kluczowych społeczności w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem ich narażenia na wieloraką i międzysektorową dyskryminację;

16.  wzywa wszystkie państwa członkowskie i Komisję do przeznaczenia przynajmniej 20% wszystkich funduszy rozwojowych na podstawową opiekę zdrowotną i edukację, do zwiększenia wkładu do światowego funduszu na rzecz zwalczania AIDS, gruźlicy i malarii oraz do zwiększenia środków na inne programy na rzecz wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej i systemów wspólnotowych; ponadto wzywa kraje rozwijające się do nadania najwyższej rangi wydatkom w dziedzinie zdrowia ogólnie, a na zwalczanie HIV/AIDS w szczególności, a także wzywa Komisję do stworzenia zachęt dla krajów partnerskich w celu nadania ochronie zdrowia rangi sektora priorytetowego w krajowych dokumentach strategicznych;

17.  wzywa wszystkie państwa członkowskie i Komisję do odwrócenia niepokojącej tendencji do ograniczania środków przeznaczanych na propagowanie praw oraz zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego w krajach rozwijających się oraz do wspierania strategii politycznych dotyczących leczenia chorób przenoszonych drogą płciową oraz dostępności artykułów związanych ze zdrowiem reprodukcyjnym, na które składają się ratujące życie lekarstwa i środki antykoncepcyjne, w tym prezerwatywy;

18.  wzywa UE do kontynuowania prac przy użyciu zestawu instrumentów finansowych na poziomie globalnym i krajowym, będących uzupełnieniem wsparcia budżetowego, oraz za pośrednictwem właściwych organizacji i mechanizmów, które okazały się skuteczne w uwzględnianiu wymiaru HIV/AIDS dotyczącego praw człowieka, zwłaszcza organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji społecznych;

19.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i społeczność międzynarodową do przyjęcia przepisów zapewniających dostęp do przystępnych cenowo i skutecznych metod leczenia HIV, w tym leczenia antyretrowirusowego oraz innych bezpiecznych i skutecznych leków, metod diagnostycznych oraz powiązanych technologii służących profilaktyce, leczeniu HIV i uśmierzaniu jego objawów, a także zwalczaniu powiązanych z HIV trudnych do wyleczenia infekcji oraz przypadłości;

20.  krytykuje dwustronne i regionalne porozumienia handlowe zawierające postanowienia wykraczające poza porozumienie WTO w sprawie TRIPS („TRIPS-plus”), które skutecznie ograniczają lub wręcz znoszą ustalone w deklaracji z Ad-Dauhy w sprawie TRIPS z 2001 r. gwarancje zapewniające pierwszeństwo zdrowia wobec interesów handlowych; podkreśla odpowiedzialność krajów, które wywierają nacisk na kraje rozwijające się, aby podpisywały takie porozumienia o wolnym handlu;

21.  podkreśla, że obowiązkowe licencje i zróżnicowane ceny nie są pełnym rozwiązaniem problemu, i wzywa Komisję do zaproponowania nowych rozwiązań w celu zapewnienia rzeczywistego dostępu do leczenia HIV/AIDS po przystępnej cenie;

22.  pochwala przyjęcie przez grupę roboczą Rady ds. praw człowieka dokumentu pt. „Zestaw narzędzi służących promowaniu i ochronie wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, biseksualistom i osobom transgenderowym”, a ponadto wzywa Radę i Komisję do wdrożenia zawartych w nim zaleceń;

23.  wzywa instytucje UE, które w ramach swoich uprawnień opracowują roczne sprawozdania w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka, o włączenie do tych sprawozdań zagadnień z zakresu praw człowieka powiązanych z kwestią HIV w taki sposób, aby uwzględnić sytuację osób żyjących z HIV oraz osób narażonych na zakażenie;

24.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do ponownego potwierdzenia ich wsparcia dla postulatów ust. 16 konkluzji Rady na temat realizacji programu przeciwdziałania HIV/AIDS z listopada 2009 r. dotyczących: rozpoczęcia procesu szeroko zakrojonych konsultacji z państwami członkowskimi i innymi zainteresowanymi stronami na rzecz przygotowania europejskiego programu przeciwdziałania HIV/AIDS, malarii i gruźlicy za pośrednictwem działań zewnętrznych na 2012 rok i po nim; zdecydowanego poparcia ustanowienia unijnych grup działania, które staną się impulsem dla Komisji i państw członkowskich do wspólnych wysiłków w wyznaczonych obszarach priorytetowych;

25.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, Wspólnemu Programowi Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS, Światowej Organizacji Zdrowia oraz organizatorom XVIII międzynarodowej konferencji poświęconej AIDS.

(1) Zgodnie z Wytycznymi politycznymi UNAIDS dotyczącymi kryminalizacji przenoszenia wirusa HIV rządy powinny uznawać za przestępstwo jedynie przypadki celowego zakażenia, tzn. sytuacje, gdy dana osoba zna swój status serologiczny i działając umyślnie w celu zakażenia HIV rzeczywiście doprowadza do przeniesienia wirusa.
(2) Wspieranie i uwzględnianie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw osób żyjących z HIV są kluczowym elementem opartego na prawach człowieka podejścia do HIV. Powinno się ono opierać na prawie osób żyjących z HIV do pełnego i satysfakcjonującego życia seksualnego i poszanowaniu ich wyborów i życzeń związanych z reprodukcją.


Wejście w życie z dniem 1 sierpnia 2010 r. konwencji o broni kasetowej i rola UE
PDF 207kWORD 45k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie wejścia w życie Konwencji o broni kasetowej (CCM) oraz roli UE
P7_TA(2010)0285RC-B7-0413/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Konwencję o broni kasetowej (CCM) przyjętą przez 107 krajów na konferencji dyplomatycznej, która odbyła się w Dublinie w dniach 19–30 maja 2008 r.,

–  uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego ONZ z dnia 30 maja 2008 r., w którym zachęcił on państwa do niezwłocznego podpisania i ratyfikowania tej ważnej umowy oraz stwierdził, że oczekuje jej rychłego wejścia w życie,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie konwencji o broni kasetowej(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie wdrażania europejskiej strategii bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony(2),

–  uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że CCM jest otwarta do podpisu od dnia 3 grudnia 2008 r. (najpierw w Oslo, a następnie w siedzibie ONZ w Nowym Jorku) i że wejdzie w życie pierwszego dnia szóstego miesiąca od ratyfikowania jej przez trzydzieste państwo, czyli w dniu 1 sierpnia 2010 r.,

B.  mając na uwadze, że CCM definiuje broń kasetową jako broń, która służy do rozpraszania lub uwalniania podpocisków (każdy o wadze mniejszej niż 20 kilogramów) i obejmuje również te podpociski,

C.  mając na uwadze, że CCM zakaże stosowania, produkcji, składowania i przekazywania broni kasetowej jako kategorii broni,

D.  mając na uwadze, że CCM zobowiąże państwa-strony konwencji do likwidacji składów takiej broni,

E.  mając na uwadze, że CCM ustanowi nowe humanitarne standardy pomocy ofiarom oraz zobowiąże odnośne państwa do usunięcia niewybuchów broni kasetowej, które pozostały po konfliktach,

F.  mając na uwadze, że broń kasetowa stosowana na obszarach zaludnionych stanowi poważne zagrożenie dla osób cywilnych ze względu na zazwyczaj skutki śmiertelne na szeroka skalę i że po zakończeniu konfliktu stosowanie tej broni powoduje wiele tragicznych obrażeń i zgonów ludności cywilnej, gdyż pozostawione w terenie podpociski będące niewypałami są często znajdowane przez dzieci i inne niewinne, niczego niepodejrzewające osoby,

G.  mając na uwadze, że do tej pory dwadzieścia państw członkowskich UE podpisało CCM, jedenaście ratyfikowało tę konwencję, a siedem ani jej nie podpisało, ani nie ratyfikowało,

H.  mając na uwadze, że po wejściu CCM w życie w dniu 1 sierpnia 2010 r. proces przystąpienia do konwencji stanie się bardziej wymagający, ponieważ państwa będą musiały przystąpić do tej konwencji, stosując jednostopniową procedurę,

I.  mając na uwadze, że poparcie ze strony większości państw członkowskich UE, inicjatyw międzyparlamentarnych oraz ogromnej liczby organizacji społeczeństwa obywatelskiego miało decydujące znaczenie dla udanego zakończenia „procesu z Oslo” skutkującego CCM,

J.  mając na uwadze, że podpisanie i ratyfikowanie CCM przez wszystkie 27 państw członkowskich UE przed jej wejściem w życie w dniu 1 sierpnia 2010 r. dałoby silny sygnał polityczny na rzecz stworzenia świata wolnego od broni kasetowej oraz realizacji celów UE w odniesieniu do walki z rozprzestrzenianiem broni, która zabija na oślep,

1.  z zadowoleniem przyjmuje rychłe wejście w życie konwencji o broni kasetowej (CCM) w dniu 1 sierpnia 2010 r.;

2.  wzywa do pilnego podpisania i ratyfikowania CCM do końca 2010 r. wszystkie państwa członkowskie UE i kraje kandydujące, w tym państwa, które nie podpisały tej konwencji, czyli Estonię, Finlandię, Grecję, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację i Turcję, oraz państwa, które podpisały konwencję, lecz jej nie ratyfikowały, czyli Bułgarię, Cypr, Czechy, Węgry, Włochy, Litwę, Holandię, Portugalię i Szwecję;

3.  wyraża uznanie dla wszystkich państw, które podpisały i ratyfikowały CCM i przyjęły również moratoria na stosowanie, produkcję i przekazywania broni kasetowej, a także zniszczyły swoje składy takiej broni;

4.  wzywa wszystkie państwa członkowskie UE, które podpisały CCM, do wykorzystania każdej okazji – m.in. spotkań dwustronnych, dialogu wojskowego i forów wielostronnych – aby zachęcić państwa niebędące stronami CCM do jak najszybszego podpisania i ratyfikowania tej konwencji lub przystąpienia do niej oraz – zgodnie z ich zobowiązaniami wynikającymi z art. 21 CCM – do dołożenia wszelkich starań, aby zniechęcić państwa niebędące stronami konwencji do stosowania broni kasetowej;

5.  wzywa państwa członkowskie UE, żeby nie podejmowały żadnych działań, które mogą prowadzić do omijania lub naruszania CCM i jej postanowień; w szczególności wzywa wszystkie państwa członkowskie UE, żeby nie przyjmowały, nie zatwierdzały ani następnie nie ratyfikowały żadnego protokołu do konwencji o broni konwencjonalnej (CCW), który zezwala na zastosowanie broni kasetowej, co byłoby sprzeczne z zakazem takiej broni przewidzianym na mocy art. 1 i 2 CCM; wzywa Radę i państwa członkowskie UE do podjęcia stosownych działań na kolejnym spotkaniu w sprawie CCW w dniach od 30 sierpnia do 3 września 2010 r. w Genewie;

6.  apeluje do państw członkowskich UE, które jeszcze nie są stroną CCM, aby do momentu przystąpienia do konwencji podjęły przejściowe działania, obejmujące wprowadzenie moratorium na stosowanie, produkcję i przekazywanie broni kasetowej oraz rozpoczęcie likwidacji składów broni kasetowej w trybie pilnym;

7.  wzywa wszystkie państwa do wzięcia udziału w nadchodzącym pierwszym spotkaniu państw-stron konwencji, które odbędzie się w dniach 8-12 listopada 2010 r. w Wientianie w Laosie, najbardziej „skażonym” bronią kasetową kraju na świecie;

8.  wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań na rzecz rozpoczęcia wdrażania konwencji, włącznie z niszczeniem składów broni, usuwaniem jej i udzielaniem pomocy ofiarom, a także do wniesienia wkładu w finansowanie lub różne formy pomocy dla innych państw pragnących przystąpić do wdrażania konwencji;

9.  wzywa państwa członkowskie UE, które podpisały tę konwencję, do przyjęcia przepisów wdrażających ją na szczeblu krajowym;

10.  wzywa wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do dołożenia wszelkich starań na rzecz zapewnienia przystąpienia Unii do CCM, które jest możliwe po wejściu w życie traktatu lizbońskiego, a ponadto do opracowania strategii na pierwszą konferencję przeglądową w postaci decyzji Rady w sprawie wspólnego stanowiska;

11.  wzywa Radę i Komisję do włączenia do porozumień z krajami trzecimi zakazu broni kasetowej jako klauzuli standardowej obok klauzuli standardowej dotyczącej nierozprzestrzeniania broni masowego rażenia;

12.  wzywa Radę i Komisję do uczynienia z walki z bronią kasetową nieodłącznej części programów pomocy zagranicznej Wspólnoty w celu wsparcia krajów trzecich w niszczeniu zapasów oraz udzielaniu pomocy humanitarnej;

13.  wzywa państwa członkowskie UE, Radę i Komisję do podjęcia działań na rzecz powstrzymania krajów trzecich od dostarczania broni kasetowej podmiotom niepaństwowym;

14.  wzywa państwa członkowskie UE do przejrzystości w działaniach podejmowanych w wyniku niniejszej rezolucji i do publicznego składania sprawozdań z działalności objętej omawianą konwencją;

15.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji i zarazem wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich UE i krajów kandydujących, sekretarzowi generalnemu ONZ oraz Koalicji przeciwko Broni Kasetowej.

(1) Dz.U. C 16 E z 22.1.2010, s. 61.
(2) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0061.


Przyszłość WPR po 2013 r.
PDF 482kWORD 172k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie przyszłości wspólnej polityki rolnej po 2013 r. (2009/2236(INI))
P7_TA(2010)0286A7-0204/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając część trzecią tytułu III Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając ocenę funkcjonowania reformy wspólnej polityki rolnej,

–  uwzględniając dokument Komisji „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając swoją analizę zatytułowaną „System płatności jednolitych po 2013 r.: nowe podejście, nowy cel”,

–  uwzględniając sprawozdanie międzynarodowej grupy roboczej ds. oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD) sporządzone przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Bank Światowy, które podpisało 58 państw,

–  uwzględniając publikację Komisji zatytułowaną „Perspektywy rynków rolnych i dochodów rolniczych w Unii Europejskiej na lata 2008–2015”,

–  uwzględniając dokument Komisji „WPR z perspektywy: od interwencji rynkowych do innowacji politycznych”,

–  uwzględniając analizę „Dostarczanie dóbr publicznych przez rolnictwo w Unii Europejskiej” sporządzoną przez Instytut Europejskiej Polityki Ochrony Środowiska,

–  uwzględniając białą księgę Komisji zatytułowaną „Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania” (COM(2009)0147), a także dokumenty robocze służb Komisji zatytułowane „Adaptacja do zmian klimatu: wyzwanie dla europejskiego rolnictwa i obszarów wiejskich” (SEC(2009)0417) oraz „Rola europejskiego rolnictwa w łagodzeniu zmian klimatu” (SEC(2009)093),

–  uwzględniając analizę „Reforma WPR po 2013 r.: uwagi dotyczące dłuższej perspektywy”, sporządzoną przez Notre Europe,

–  uwzględniając dokument roboczy w sprawie przyszłości wspólnej polityki rolnej po 2013 r.(1),

–  uwzględniając rezolucję z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie włączenia nowych państw członkowskich do WPR(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie rolnictwa UE i zmian klimatu(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 marca 2010 r. w sprawie polityki jakości produktów rolnych: jaką strategię wybrać?(4),

–  uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinię Komisji Budżetowej (A7-0204/2010),

A.  mając na uwadze, że UE musi nadal zapewniać bezpieczeństwo żywnościowe swoim obywatelom i brać udział w dostarczaniu żywności dla całego świata, jednocześnie lepiej i bardziej spójnie współpracując z resztą świata, w szczególności z krajami rozwijającymi się, aby pomagać im w długoterminowym rozwoju sektorów rolnictwa w zrównoważony sposób, maksymalnie zwiększający wiedzę na szczeblu lokalnym; mając na uwadze, że w obecnej sytuacji, w której ogólna liczba głodujących przekracza miliard, a w Unii Europejskiej ponad 40 milionom osób ubogich brakuje żywności, należy wykorzystać postęp naukowy, jeżeli może on przynieść odpowiednie rozwiązania mające na celu złagodzenie głodu na świecie, zwłaszcza poprzez efektywniejsze wykorzystanie zasobów,

B.  mając na uwadze, że według FAO do 2050 r. globalne zapotrzebowanie na żywność podwoi się, liczba ludności na świecie ma wzrosnąć z 7 mld obecnie do 9 mld, a światowa produkcja żywności będzie musiała odpowiednio wzrosnąć w kontekście presji związanej z zasobami naturalnymi, co oznacza, że produkcja żywności na świecie będzie musiała wzrosnąć przy jednoczesnym mniejszym zużyciu wody, energii, nawozów i pestycydów oraz przy mniejszej powierzchni gruntów,

C.  mając na uwadze, że celami WPR, wymienionymi w art. 39 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jest zwiększenie wydajności rolnictwa, zapewnienie odpowiedniego poziomu życia ludności wiejskiej, stabilizacja rynków, zagwarantowanie dostępności dostaw oraz rozsądnych cen dostaw do konsumentów; mając na uwadze, że do tej pory wspólna polityka rolna w dużym stopniu osiągnęła swoje cele i przyczyniła się do wspierania integracji UE, spójności terytorialnej w Europie oraz funkcjonowania wspólnego rynku; jednak przyczyniła się tylko częściowo do zapewnienia odpowiedniego poziomu życia ludności wiejskiej i jeszcze nie osiągnęła stabilizacji rynków, ponieważ rynki stały się wyjątkowo niestabilne i zagrażają bezpieczeństwu żywnościowemu; mając na uwadze, że potrzebne są dalsze wysiłki, aby WPR osiągnęła swoje cele, przy jednoczesnym zachowaniu środowiska naturalnego i miejsc pracy na obszarach wiejskich,

D.  mając na uwadze, że rolnictwo i leśnictwo pozostają ważnymi sektorami gospodarki, a jednocześnie dostarczają niezbędne dobra publiczne, utrzymując zasoby naturalne i krajobrazy o walorach kulturowych, stanowiące warunek konieczny wszelkiej działalności człowieka na obszarach wiejskich, mając również na uwadze, że sektory te już teraz w przeważający sposób przyczyniają się do osiągnięcia europejskich celów klimatycznych i energetycznych w UE, szczególnie celów dotyczących energii odnawialnej z biomasy pochodzącej z rolnictwa i leśnictwa, a ich udział w realizacji tych celów musi nadal rosnąć w przyszłości, a także mając na uwadze, że te źródła bioenergii przyczyniają się również do zmniejszenia zależności energetycznej UE, a w kontekście rosnących cen energii – do tworzenia nowych miejsc pracy i zwiększenia dochodów w sektorze,

E.  mając na uwadze, że obywatele UE czerpią znaczne korzyści z WPR, jeśli chodzi o dostępność i wybór bezpiecznej żywności o wysokiej jakości i w rozsądnej cenie, bezpieczeństwo żywnościowe, ochronę środowiska, tworzenie miejsc pracy oraz środki przeciwdziałania zmianom klimatu,

F.  mając na uwadze, że 13,6 mln osób jest obecnie zatrudnionych bezpośrednio w sektorach rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa, a kolejnych 5 mln pracuje w branży rolno-spożywczej, w której UE jest największym światowym producentem żywności i napojów; mając na uwadze, że stanowi to 8,6% całkowitego zatrudnienia w UE i 4% PKB UE,

G.  mając na uwadze, że na skutek ostatnich rozszerzeń UE (2004 r. i 2007 r.) rolnicza siła robocza zwiększyła się o 7 mln osób, a obszar użytków rolnych wzrósł o 40%; mając na uwadze, że w ostatniej dekadzie realny dochód per capita w rolnictwie w UE-27 spadł o 12,2%, stopniowo obniżając się do poziomów z 1995 r.; mając na uwadze, że średnie dochody z działalności rolniczej w UE-27 wynoszą mniej niż 50% średnich dochodów w pozostałych gałęziach gospodarki, podczas gdy koszty produkcji, takie jak koszty nawozów, energii elektrycznej i paliwa, osiągnęły najwyższy poziom w ciągu ostatnich 15 lat, bardzo utrudniając ciągłość produkcji rolnej w UE,

H.  mając na uwadze, że ponieważ 7% rolników w Europie nie ukończyło 35 roku życia, a 4,5 miliona rolników w wieku ponad 65 lat zaprzestanie pracy do 2020 r., przyszłość sektora rolnego może być zagrożona, jeśli liczba rolników będzie nadal spadać,

I.  mając na uwadze, że tereny UE są wykorzystywane głównie do celów rolniczych i że rolnictwo obejmuje 47% całego terytorium Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w całej UE istnieje 13,7 mln gospodarstw rolnych, których produkcja opiewa na 337 mld EUR; mając również na uwadze, że 15% obszarów rolnych w UE (około 26 milionów hektarów) znajduje się w regionach górskich oraz mając na uwadze, że niekorzystne warunki naturalne na tych obszarach utrudniają prowadzenie działalności rolniczej,

J.  mając na uwadze, że średni obszar gospodarstw rolnych zwiększył się na skutek restrukturyzacji sektora, ale w UE wciąż przeważają małe gospodarstwa rolne, a średni obszar gospodarstwa rolnego wynosi 12,6 ha; mając na uwadze, że gospodarstwa produkujące na własne potrzeby pozostają wielkim wyzwaniem, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich, gdzie produkcją rolną na własne potrzeby zajmuje się połowa całej siły roboczej, oraz mając na uwadze, że małe gospodarstwa rolne i prowadzący je rolnicy mają szczególne znaczenie w dostarczaniu pozaporodukcyjnych dóbr publicznych,

K.  mając na uwadze, że kryzys gospodarczy miał poważny negatywny wpływ na rolnictwo, w latach 2008-2009 r. dochody gospodarstw rolnych spadły średnio o 12,2%, a bezrobocie na obszarach wiejskich wzrosło w ostatnim roku; mając na uwadze, że bezpośrednim skutkiem kryzysu gospodarczego był spadek konsumpcji w Europie, średnio o 10,55% w latach 2008–2009, a w niektórych państwach członkowskich nawet o ponad 20%; mając na uwadze, że inne skutki kryzysu gospodarczego obejmowały brak dostępu do kredytów dla rolników oraz obciążenie budżetu państw członkowskich, osłabiające ich możliwości zapewnienia współfinansowania,

L.  mając na uwadze, że wahania cen stanowią cechę charakterystyczną rynków rolnych, jednak w ostatnim czasie drastycznie się one nasiliły wskutek połączenia czynników – w tym skrajnych warunków pogodowych, cen energii, spekulacji, zmian popytu – i zgodnie z przewidywaniami OECD i FAO należy oczekiwać ich dalszego nasilania się, prowadzącego do znacznej zmienności koniunktury w przypadku cen towarów rolnych na rynkach europejskich; mając na uwadze, że w latach 2006–2008 ceny niektórych towarów znacznie wzrosły, w niektórych przypadkach nawet o 180% (zboża); mając na uwadze, że w 2009 r. nastąpił gwałtowny spadek cen przetworów mlecznych (średnio o 40%); mając na uwadze, że ucierpiały także inne produkty, takie jak zboża, owoce i warzywa, oliwa itp., a ogromne wahania cen odbiły się na producentach i nie zawsze były korzystne dla konsumentów,

M.  mając na uwadze, że wskaźniki rolno-środowiskowe odzwierciedlają znaczny potencjał sektora rolnego w działaniach mających na celu złagodzenie skutków zmian klimatu, zwłaszcza w odniesieniu do pochłaniania dwutlenku węgla, bezpośredniego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych netto i produkcji energii odnawialnej, które zapewniają rzeczywiste oszczędności emisji; mając na uwadze, że prowadzona w zrównoważony sposób działalność rolnicza ma zasadnicze znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej, gospodarki wodnej i walki z erozją gleby oraz może stanowić kluczowy czynnik w radzeniu sobie ze zmianami klimatu,

N.  mając na uwadze, że w latach 1990–2007 emisje gazów cieplarnianych powodowane działalnością rolniczą (w tym hodowlą żywego inwentarza) zmniejszyły się o 20% w 27 państwach członkowskich; mając na uwadze, że odsetek tych emisji pochodzących z rolnictwa spadł z 11% w 1990 r. do 9,3% w 2007 r., między innymi na skutek efektywniejszego wykorzystywania nawozów i gnojówki, niedawnych reform strukturalnych WPR oraz stopniowego wdrażania reform w zakresie rolnictwa i środowiska naturalnego,

O.  mając na uwadze, że UE stała się importerem netto produktów rolnych importującym co roku produkty o wartości ponad 87,6 mld EUR (ok. 20% światowego importu towarów rolnych); mając na uwadze, że w niektórych przypadkach bilans handlowy stawał się coraz korzystniejszy dla państw trzecich (obecnie UE importuje z krajów Wspólnego Rynku Południa (Mercosur) produkty rolne o wartości 19 mld EUR, a eksportuje do nich produkty o wartości poniżej 1 mld EUR); mając na uwadze, że kraje UE odczuwają coraz większy deficyt w handlu produktami rolnymi,

P.  mając na uwadze, że UE pozostaje czołowym światowym eksporterem towarów rolnych (mniej więcej 17% całkowitego handlu światowego); mając na uwadze, że w ostatniej dekadzie udział UE w rynku znacznie się zmniejszył (w 2000 r. na UE przypadało ok. 19% handlu światowego); mając na uwadze, że UE wywozi głównie produkty o wysokiej wartości dodanej i produkty przetworzone (67% całego wywozu produktów rolnych z UE),

Q.  mając na uwadze, że produkty wysokiej jakości mają zasadnicze znaczenie dla potencjału produkcyjnego i eksportowego Unii Europejskiej i stanowią bardzo dużą część jej handlu międzynarodowego; mając na uwadze, że UE wywozi powszechnie znane produkty o znacznej wartości gospodarczej, a w przypadku produktów o chronionych nazwach pochodzenia i oznaczeniach geograficznych wartość netto tych produktów i artykułów spożywczych wynosi 14 mld EUR rocznie (z wyłączeniem win i napojów spirytusowych, których udział w wywozie z UE także jest znaczny); mając na uwadze, że z myślą o utrzymaniu produkcji wysokiej jakości, aby sprostać oczekiwaniom konsumentów, należy uwzględnić szczególne potrzeby tych sektorów w celu zapewnienia ich konkurencyjności, w tym potrzebę skuteczniejszej ochrony oznaczeń geograficznych UE i chronionych nazw pochodzenia ze strony partnerów handlowych z krajów trzecich,

R.  mając na uwadze, że wskaźniki wsparcia rolnictwa (producer support estimates, PSE) wskazują, że całkowite wsparcie gospodarstw rolnych w UE jest stopniowo ograniczane od 2000 r. i obecnie w ujęciu per capita jest porównywalne z wysokością wsparcia przeznaczanego przez najważniejszych partnerów handlowych UE, podczas gdy w ciągu ostatnich kilku lat inni partnerzy utrzymali i zwiększyli subsydia zakłócające handel,

S.  mając na uwadze, że dotychczasowa dystrybucja i poziom wsparcia pomiędzy państwami członkowskimi i rolnikami wynika z dystrybucji i poziomu tego wsparcia w przeszłości, kiedy było ono powiązane z rodzajem i wielkością produkcji i stanowiło rekompensatę za spadek dochodów rolników spowodowany znaczną obniżką cen gwarantowanych; mając na uwadze, że taki sposób dystrybucji nie tylko budzi uzasadnione poczucie niesprawiedliwości ze strony części rolników UE, ale jego utrzymanie jest poza tym nieuzasadnione wobec celów stawianych WPR w przyszłości,

T.  mając na uwadze, że od 2007 r. mechanizmy dobrowolnej modulacji pozwoliły na przesunięcie środków finansowych pomiędzy pomocą bezpośrednią a rozwojem obszarów wiejskich, nie służąc jednak przy tym poprawie przejrzystości, ani uwidocznieniu i uproszczeniu środków finansowych przeznaczonych na rolnictwo,

U.  mając na uwadze, że udział wydatków na WPR w budżecie UE stale spada, z prawie 75% w 1985 r. do planowanych 39,3% w 2013 r.; mając na uwadze, że stanowi to mniej niż 0,45% PKB UE; mając na uwadze, że wydatki budżetowe na środki rynkowe spadły jeszcze bardziej – z 74% łącznych wydatków na WPR w 1992 r. do mniej niż 10% obecnie; mając na uwadze, że wydatki na WPR cały czas przesuwano od wspierania rynku i dotacji wywozowych ku płatnościom niezwiązanym z wielkością produkcji i rozwojowi obszarów wiejskich,

V.  mając na uwadze, że reformy te radykalnie zmieniły instrumenty wsparcia rolnictwa, zachowano jednak trzy podstawowe zasady WPR, a mianowicie:

   jednolitego rynku,
   preferencji wspólnotowej,
   solidarności finansowej,

W.  mając na uwadze, że skoro po 2013 r. WPR będzie musiała podjąć wiele wyzwań i dążyć do osiągnięcia szerzej nakreślonych celów, bardzo ważne jest, aby środki budżetowe, które UE przeznacza na WPR, pozostały co najmniej na obecnym poziomie,

X.  mając na uwadze, że w myśl Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wieloletnie ramy finansowe to prawnie wiążący akt, z którym musi być zgodny roczny budżet,

Y.  mając na uwadze, że wydatki na pomoc bezpośrednią stanowią 0,38% PKB UE (dane z 2008 r.) oraz że wydatki związane z polityką rozwoju obszarów wiejskich stanowią 0,11% PKB UE,

Z.  mając na uwadze, że obecne niewysokie marginesy dostępne w dziale 2 począwszy od roku budżetowego 2011 przysporzą Unii poważnych trudności w zakresie właściwej reakcji na kryzysy rynkowe i niespodziewane wydarzenia na świecie i mogą pozbawić sensu roczną procedurę budżetową,

AA.  mając na uwadze, że wraz z wejściem w życie Traktatu z Lizbony Parlament Europejski uzyskał kompetencje w zakresie kształtowania polityki rolnej Unii, nie tylko pod względem wieloletnich programów rolnych, ale także zmiany rocznego budżetu przeznaczonego na rolnictwo, co nałożyło na Parlament obowiązek zapewnienia uczciwej i zrównoważonej wspólnej polityki rolnej,

AB.  mając na uwadze, że wraz z wejściem w życie Traktatu z Lizbony wspólna polityka rolna jest objęta zwykłą procedurą prawodawczą, a Parlament Europejski ma ważne obowiązki dotyczące pomocy w przyjmowaniu rozsądnego i skutecznego prawodawstwa w tym obszarze,

AC.  mając na uwadze, że według ostatniego Eurobarometru 90% ankietowanych obywateli UE uważa, że rolnictwo i obszary wiejskie są ważne dla przyszłości Europy, 83% ankietowanych obywateli UE opowiada się za wsparciem finansowym dla rolników, a przeciętnie ankietowani uważają, że decyzje w sprawie polityki rolnej powinny być nadal podejmowane na szczeblu UE,

AD.  mając na uwadze, że cele i istota przyszłej wspólnej polityki rolnej muszą być przedmiotem szerokiej dyskusji społecznej, aby zwiększyć powszechną znajomość WPR; mając również na uwadze, że należy zatem pochwalić inicjatywę Komisji w sprawie publicznej debaty na temat przyszłości WPR po 2013 r.,

AE.  mając na uwadze, że WPR powinna być nastawiona na zachowanie i rozwój wielofunkcyjnego, kompleksowego i zrównoważonego rolnictwa w Europie,

Ewolucja WPR: od zakłócania rynku do zorientowania na rynek

1.  przypomina, że w ciągu ostatnich 25 lat WPR przeszła radykalne reformy, które spowodowały zwłaszcza zasadnicze przesunięcie nacisku ze wspierania produkcji na wspieranie producentów(5), co ograniczyło regularne zakupy interwencyjne i wywożenie europejskich nadwyżek po cenach dumpingowych na rynki światowe(6) i sprawiło, że WPR i rolnicy w UE stali się badziej zorientowani na rynek;

2.  przypomina, że WPR odegrała zasadniczą rolę w zwiększeniu produkcji i wyżywieniu ludności Europy po drugiej wojnie światowej; przypomina ponadto, że WPR była pierwszą wspólną polityką EWG, która utorowała drogę do współpracy i integracji europejskiej w innych obszarach polityki;

3.  zaznacza, że instrumenty rynkowe WPR właściwe dla każdego z sektorów odgrywają zasadniczą rolę i są obecnie wykorzystywane jako sieci bezpieczeństwa, które pomagają zmniejszyć wahania rynku, aby zagwarantować rolnikom pewny poziom stabilności; podkreśla, że zmieniona polityka rynkowa nie doprowadziła do ograniczenia zależności rolników od skupu; zauważa ponadto że od czasu wprowadzenia płatności jednolitych niezwiązanych z wielkością produkcji nastąpiło zdecydowane odejście od środków zakłócających handel, zgodnie z wymogami WTO;

4.  zauważa, że reformy WPR z 1992 r. i 1999 r., a w szczególności reformę z 2003 r. poddaną ocenie funkcjonowania i wprowadzającą zasadę oddzielenia płatności od produkcji oraz różne reformy sektorowe przeprowadzono z myślą o umożliwieniu rolnikom w UE lepszego reagowania na sygnały i warunki rynkowe; chciałby, aby tę tendencję utrzymano w ramach dalszych reform, ponieważ nadal potrzebne są pewne środki rynkowe uwzględniające szczególną specyfikę produkcji rolnej;

5.  zaznacza, że rozwój obszarów wiejskich stanowi obecnie integralną część struktury WPR i powinien pozostać istotnym elementem przyszłej WPR poprzez dobrze wyposażoną strategię rozwoju obszarów wiejskich, koncentrując się na społecznościach wiejskich, poprawie stanu środowiska naturalnego, modernizacji i restrukturyzacji rolnictwa, wzmacnianiu spójności na obszarach wiejskich UE, ożywieniu obszarów o niekorzystnych warunkach i zagrożonych opuszczeniem, usprawnianiu wprowadzania produktów na rynek i konkurencyjności oraz utrzymaniu zatrudnienia i tworzeniu nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także na ogóle nowych wyzwań określonych w ocenie funkcjonowania reformy, takich jak zmiany klimatu, energia odnawialna, gospodarka wodna i różnorodność biologiczna;

6.  przypomina, że rolnictwo zawsze wytwarzało dobra publiczne, które obecnie mogą być nazywane prototypowym dobrem publicznym; podkreśla znaczenie bezpieczeństwa żywnościowego i bezpieczeństwa żywności, a także wysoką wartość odżywczą produktów rolnych, które powinny nadal stanowić podstawową rację bytu WPR, odpowiadającą jej istocie i reprezentującą najważniejsze obawy obywateli Europy; niedawno zidentyfikowane wtórne dobra publiczne, np. środowisko naturalne, zagospodarowanie terenów lub dobrostan zwierząt, choć także należą do celów WPR, stanowią uzupełnienie prototypowych dóbr publicznych i nie powinny ich zastępować;

7.  z zadowoleniem przyjmuje uznanie wielorakiego udziału rolników w dostarczaniu dóbr publicznych takich jak utrzymanie stanu środowiska naturalnego, produkcja żywności wysokiej jakości, dobre praktyki hodowli zwierząt, kształtowanie i wzbogacanie różnorodności i jakości cennych krajobrazów w UE oraz przejście do bardziej zrównoważonego rolnictwa nie tylko poprzez spełnienie podstawowych wymogów dotyczących zasad dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (GAEC), lecz także osiąganie jeszcze wyższych standardów dzięki programom rolno-środowiskowym, rolnictwu precyzyjnemu, produkcji organicznej i wszelkim innym formom zrównoważonych praktyk rolniczych;

8.  przypomina, że WPR jest najbardziej zintegrowaną strategią polityczną UE, dlatego logicznie rzecz biorąc jej udział w budżecie UE jest największy; uznaje, że jej udział w budżecie stale się zmniejsza z ok. 75% całkowitego budżetu UE w 1985 r. do 39,3% do 2013 r.(7), co stanowi mniej niż 0,45% łącznego PKB UE(8), a zarazem że pojawiło się nowych 12 państw członkowskich UE, co sprawiło, że środki finansowe są obecnie rozdzielane między większą liczbę państw członkowskich;

9.  w związku z tym uważa, że WPR przeszła ewolucję, w wyniku której stała się bardziej ekologiczna i zorientowana na rynek oraz radykalnie zmniejszyła swoje oddziaływanie na kraje rozwijające się, wspierając jednocześnie rolników produkujących wysokiej jakości żywność dla konsumentów europejskich;

Wyzwania, na które musi odpowiedzieć WPR po 2013 r.

10.  zaznacza, że bezpieczeństwo żywnościowe pozostaje kluczowym wyzwaniem dla rolnictwa nie tylko w UE, ale na całym świecie, zwłaszcza w krajach rozwijających się, ponieważ według FAO do 2050 r. liczba ludności na świecie wzrośnie z 7 mld do 9 mld i prognozuje się, że zapotrzebowanie na żywność podwoi się (zwłaszcza w gospodarkach wschodzących takich jak Chiny i Indie);

11.  potwierdza, że Europa musi w dalszym ciągu wnosić wkład w dostawy żywności na świecie, przyczyniając się do zaspokojenia tego zapotrzebowania, zważywszy na coraz częstsze odchodzenie od działalności rolnej oraz ograniczone zasoby wody i energii spowodowane wpływem zmian klimatu, które znacznie ograniczą możliwość zwiększenia dostaw przez Europę;

12.  zauważa, że światowy kryzys energetyczny oraz rosnące ceny energii spowodują wzrost kosztów produkcji rolnej, co doprowadzi do wzrostu cen żywności i nasilenia się wahań cen rynkowych zarówno dla rolników, jak i konsumentów, co będzie miało negatywny wpływ na stabilność dostaw żywności i poważnie ograniczy możliwość utrzymania bieżących poziomów produkcji oraz ich zwiększenia; uważa jednak, że samowystarczalność energetyczna sektorów rolnictwa i leśnictwa mogłaby zwiększyć ich trwałość;

13.  uważa, że rolnictwo może znacząco przyczynić się do zwalczania zmian klimatu, nadal ograniczając swoje emisje gazów cieplarnianych (GHG) i zwiększając pochłanianie dwutlenku węgla;

14.  uznaje znaczące postępy, jakich dokonano w rolnictwie z myślą o redukcji emisji gazów cieplarnianych i stawieniu czoła bardziej ogólnym problemom środowiska naturalnego (zarządzanie zasobami wodnymi, glebą, różnorodnością biologiczną, biomasą itp.), uważa jednak, że konieczne będzie kontynuowanie tych wysiłków, aby dostosować sposoby produkcji do bardziej zrównoważonego modelu rozwoju, który łączy wydajność środowiskową, społeczną i gospodarczą;

15.  przypomina, że trzeba spełniać oczekiwania konsumentów dotyczące gwarancji bezpieczeństwa żywności oraz ich postulaty w zakresie wyższych norm jakości, większego dobrostanu zwierząt i korzystnego stosunku jakości do ceny;

16.  uważa, że poprzez ustanowienie odpowiedniego finansowania i pomocy na ten cel WPR musi nadal umożliwiać radzenie sobie oraz oferować wymierną pomoc w walce z takimi zagrożeniami jak porzucanie gruntów rolnych, wyludnianie obszarów wiejskich i starzenie się ludności wiejskiej w UE, aby zapewnić długoterminową stabilność społeczności wiejskich w UE; uważa, że dlatego też konieczny jest dalszy ukierunkowany na cel rozwój obszarów wiejskich w ramach WPR;

17.  uważa, że WPR musi pozwalać na natychmiastowe reagowanie na skutki kryzysu gospodarczego odczuwane przez gospodarstwa rolne, takie jak brak dostępu do kredytów dla rolników, ograniczenia dochodów gospodarstw(9) i rosnące bezrobocie na obszarach wiejskich;

18.  w związku z tym zwraca uwagę na fakt, że różnice w zdolności reagowania państw członkowskich na kryzys gospodarczy mogą skutkować coraz większymi dysproporcjami między obszarami wiejskimi w UE;

19.  uznaje, że WPR musi uwzględniać różnice struktur i potrzeb modernizacyjnych rolnictwa w rozszerzonej UE, dążąc do wyrównania poziomu rozwoju i spójności;

20.  uważa, że w świetle tych wyzwań priorytety WPR po 2013 r. powinny być uwzględnione w silnej, zrównoważonej, rzetelnej, wiarygodnej i wielopłaszczyznowej polityce żywnościowej i rolnej, która wysyła zdecydowane sygnały w kierunku skutecznego wsparcia rolników w ukierunkowany sposób oraz zapewnia odpowiedzi w związku z obawami społeczności wiejskiej, przynosząc korzyści całemu społeczeństwu;

Potrzeba zapewnienia silnej WPR po 2013 r.
Zaspokojenie potrzeb społeczno-gospodarczych

21.  uważa, że w świetle strategii Europa 2020 potrzebna jest silna i zrównoważona europejska wspólna polityka rolna, aby służyć interesom wszystkich europejskich rolników i przynosić społeczeństwu większe korzyści; uważa, że powinna ona umożliwić rolnictwu odegranie przypadającej mu roli w gospodarce europejskiej, a także zapewnić narzędzia pozwalające mu konkurować na rynkach światowych; uważa, że UE ze względów strategicznych nie może liczyć na to, że inne części świata uwzględnią europejskie bezpieczeństwo żywnościowe w kontekście zmian klimatu, niestabilności politycznej w pewnych regionach świata oraz możliwych wybuchów epidemii lub innych wydarzeń, które mogą negatywnie wpłynąć na wydajność produkcji;

22.  przypomina, że rolnictwo UE pozostaje kluczowym sektorem jej gospodarki, stanowiącym istotny wkład w PKB UE oraz miejsca pracy zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio poprzez efekt mnożnikowy zarówno na wyższych, jak i niższych szczeblach rynku branży żywności i napojów; w związku z tym uważa, że silne rolnictwo i silna branża żywności i napojów są nierozerwalne i mają wpływ na wzajemne powodzenie, zwłaszcza w odniesieniu do wywozów;

23.  przypomina, że jedną z przyczyn, dla których UE potrzebuje silnej WPR, jest potrzeba przyczynienia się do utrzymania i rozwoju funkcjonujących i dynamicznych społeczności wiejskich leżących u podstaw europejskiej różnorodności kulturowej, i że są one kluczem do stabilnego i zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego na całym terytorium europejskim; jest zdania, że wiąże się to z koniecznością ograniczenia różnic społeczno-gospodarczych między społecznościami wiejskimi i miejskimi, tak aby uniknąć coraz powszechniejszego porzucania gruntów i wyludniania się wsi, co pogłębia izolację obszarów wiejskich;

24.  zaznacza, że istnieje pilna potrzeba przyciągnięcia młodszych pokoleń i kobiet na obszary wiejskie poprzez długofalową politykę oraz zapewnienia tym ludziom nowych, alternatywnych możliwości gospodarczych, aby zagwarantować stabilność społeczności wiejskich; uważa, że należy zbadać nowe sposoby przyciągnięcia młodych ludzi, takie jak dostępność korzystnych pożyczek i kredytów na inwestycje oraz uznawanie ich umiejętności zawodowych, aby zapewnić, że będą mogli względnie łatwo włączyć się do gospodarki wiejskiej; dostrzega przeszkody, przed jakimi stają młodzi rolnicy chcący wejść do sektora rolnego, takie jak wysokie koszty rozpoczęcia działalności, niekiedy zaporowy koszt gruntu i problemy z dostępem do możliwości kredytowych, zwłaszcza w trudnych czasach;

25.  uważa, że należy zająć się problemem wzrostu bezrobocia na obszarach wiejskich, zachowując istniejące miejsca pracy, zachęcając do tworzenia miejsc pracy wysokiej jakości i stwarzając dodatkowe możliwości w zakresie różnicowania i nowych źródeł dochodów;

26.  przypomina, co słusznie zasugerowano w art. 39 Traktatu z Lizbony, że rolnictwo jest szczególnym sektorem, na którym odbijają się długoterminowy cykl produkcji oraz różnego typu nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, takie jak duże wahania rynku, duże narażenie na klęski żywiołowe, wysoki stopień ryzyka, brak elastyczności popytu oraz pozycja rolników jako „cenobiorców”, a nie „cenotwórców” w łańcuchu żywnościowym;

27.  uważa, że w przypadku niektórych działów rolnictwa, które wymagają znacznych inwestycji kapitałowych w okresie wieloletnich cykli produkcyjnych (produkcja mleka, owoców cytrusowych, wina, oliwek oraz ogólnie owoców), należy wprowadzić nowe metody zarządzania dostawami;

28.  w szczególności zaznacza, że w przyszłości europejska polityka rolna musi pozostać polityką wspólną oraz że tylko zrównoważony i sprawiedliwy system wsparcia w całej UE ze wspólnym zestawem celów i zasad – choć przy uznaniu specyfiki niektórych sektorów i regionów – może zapewnić rolnikom odpowiednie warunki i właściwie funkcjonujący jednolity rynek ze sprawiedliwymi warunkami konkurencji w odniesieniu do produktów rolnych i rolników w UE, osiągając przez to lepszy stosunek jakości do ceny aniżeli w przypadku zrenacjonalizowanych i być może sprzecznych ze sobą polityk rolnych w poszczególnych państwach członkowskich;

29.  jest zdania, że w ramach WPR muszą współistnieć:

   rolnictwo o silnej wartości dodanej, którego produkty, także te wysokiej jakości i przetworzone, pomogą mu zdobyć światowe rynki;
   rolnictwo otwarte na rynki regionalne;
   rolnictwo oparte na rynkach lokalnych; należy zauważyć, że do grupy tej należą drobni producenci rolni czerpiący niewielkie dochody, którzy, jeśli porzucą gospodarkę rolną, będą mieć poważne problemy ze znalezieniem pracy poza sektorem rolnictwa ze względu na wiek, kwalifikacje, doświadczenie, zwłaszcza w kontekście recesji i wysokiego bezrobocia;

Zapewnienie korzyści pod względem dóbr publicznych

30.  podkreśla, że żywność jest najważniejszym dobrem publicznym wytwarzanym przez rolnictwo; uznaje, że rolnicy dostarczają wielu dóbr publicznych, za które rynek ich nie wynagradza; w związku z tym nalega na ich sprawiedliwe wynagradzanie oraz dalsze motywowanie do dostarczania bezpiecznych produktów wyższej jakości, skuteczniejszego zapewniania dobrostanu zwierząt i pozytywnego wpływania na ochronę środowiska naturalnego, oprócz tworzenia miejsc pracy, w celu zachowania krajobrazu wiejskiego w całej Europie;

31.  w związku z tym przypomina, że jeżeli nie utrzyma się zrównoważonej (trwałej ekonomicznie, społecznie i środowiskowo w długofalowej perspektywie) działalności rolniczej w całej UE, zagrożone będzie zapewnianie dóbr publicznych;

32.  uznaje, że pokolenia rolników kształtowały cenne krajobrazy w UE, w związku z czym należy ich wynagradzać za dalsze takie działania podejmowane w zrównoważony sposób, zwłaszcza na obszarach górskich i o niekorzystnych warunkach naturalnych; uważa, że rolnicy wnoszą czynny wkład w wielką wartość kulturalną i atrakcyjność Europy, stwarzając perspektywy udanego rozwoju turystyki wiejskiej; zwraca uwagę, że ich uzupełnieniem powinna być jednak europejska polityka regionalna i instrumenty krajowe, aby poprzez odpowiednią synergię stworzyć stabilne warunki regionalne, które są ważnym warunkiem istnienia efektywnego rolnictwa;

33.  zaznacza, że rolnicy mają potencjał w zakresie korzystnego wpływu na środowisko naturalne, zgodnego z zapotrzebowaniem społecznym, w szczególności w zakresie zachowania i odnowy gleby, dobrej gospodarki wodnej, poprawy jakości wody i ochrony różnorodności biologicznej użytków rolnych, oraz że należy ich zachęcać do takich działań, a także popierać inwestycje idące w tym kierunku;

34.  podkreśla, że uzależnianie przyznawania pomocy bezpośredniej od spełniania obowiązujących wymogów, a także od utrzymywania terenów rolnych w dobrych warunkach agronomicznych i środowiskowych pozostaje najwłaściwszym sposobem na optymalizację świadczenia usług ekosystemowych przez rolników oraz na reagowanie na nowe wyzwania związane ze środowiskiem naturalnym; poprzez zapewnianie dostarczania podstawowych dóbr publicznych, zauważa, że wprowadzenie warunkowania względami ekologicznymi stworzyło wiele problemów administracyjnych i związanych z akceptowaniem przez rolników, którzy mieli wrażenie utraty pewnej swobody w pracy, wzywa zatem do ograniczenia obciążeń administracyjnych spoczywających na rolnikach dzięki uproszczonemu systemowi obowiązujących wymogów;

35.  uważa, że dzięki poprawie kształcenia i szkolenia zawodowego osób zatrudnionych w sektorze rolnictwa, dzięki lepszemu wykorzystaniu innowacji w dziedzinie badań i rozwoju, a także dzięki zwiększeniu wydajności produkcji rolnej można w znaczącym stopniu złagodzić wpływ rolnictwa na klimat;

36.  uważa, zgodnie z wynikami najnowszych dostępnych badań, że bez wspólnej polityki rolnej i dobrych praktyk rolnych w całej UE wykształciłyby się nietrwałe formy produkcji (skrajna intensyfikacja na najlepszych gruntach oraz powszechne porzucanie gruntów rolnych na obszarach o niekorzystnych warunkach), co spowodowałoby poważne szkody dla środowiska naturalnego; obstaje przy tym, że koszty wsparcia za pośrednictwem silnej WPR są niczym w porównaniu z kosztami braku działania i jego niezamierzonymi negatywnymi konsekwencjami;

Nowe priorytety WPR na XXI w.

37.  uważa, że rolnictwo może istotnie przyczynić się do osiągnięcia priorytetów nowej strategii UE 2020 dotyczących walki ze zmianami klimatu i tworzenia nowych miejsc pracy poprzez ekologiczny rozwój i dostarczanie energii odnawialnych przy jednoczesnym dalszym zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego konsumentom europejskim dzięki wytwarzaniu bezpiecznych produktów wysokiej jakości;

Sprawiedliwa WPR

38.  nalega, by rolnictwo UE pozostało konkurencyjne w obliczu zaciekłej konkurencji i środków zakłócających handel ze strony partnerów handlowych lub krajów, w których producenci nie podlegają tak wysokim standardom jak w UE, w szczególności w odniesieniu do jakości produktów, bezpieczeństwa żywności, środowiska naturalnego, przepisów socjalnych i dobrostanu zwierząt; w związku z tym uważa, że poprawa konkurencyjności na różnych poziomach (rynek lokalny, regionalny, wewnętrzny oraz rynki światowe) powinna nadal stanowić zasadniczy cel WPR po 2013 r., aby zapewnić UE posiadanie szerokiej gamy zróżnicowanej żywności wysokiej jakości oraz innych artykułów rolnych, których udział w rynku światowym będzie się nadal zwiększał, a także aby zapewnić rolnikom sprawiedliwy handel i opłacalne ceny;

39.  przypomina, że rolnicy w UE produkują żywność zgodnie z najwyższymi normami bezpieczeństwa, jakości i dobrostanu zwierząt i powinni być za to wynagradzani; uważa, że import z państw trzecich powinien – przy poszanowaniu praw i obowiązków WTO – spełniać te same wymogi dla zapewnienia uczciwej konkurencji i zagwarantowania, aby konsumenci dokonywali świadomego wyboru w kwestii kupowanych produktów, zwłaszcza w oparciu o wiarygodną identyfikowalność; wzywa Komisję do obrony interesów europejskich rolników w kontekście wielostronnych i dwustronnych umów handlowych negocjowanych w imieniu UE;

40.  utrzymuje, że prowadzenie działalności rolniczej w całej Europie ma zasadnicze znaczenie dla zachowania zróżnicowanej lokalnej produkcji żywności, zapewnienia dynamiki społeczno-gospodarczej obszarów wiejskich oraz miejsc pracy, zwłaszcza w kontekście obecnego kryzysu gospodarczego, oraz zapobiegania porzucaniu gruntów rolnych na całym obszarze wiejskim UE poprzez stałą ochronę środowiska i zarządzanie krajobrazem; uważa zatem, że regiony o niekorzystnych warunkach powinny dostać szansę przezwyciężenia dodatkowych przeszkód spowodowanych ich szczególną sytuacją i podjęcia działań niezbędnych w celu dostosowania się do niej; uważa, że należy się zająć specyficznym wyzwaniem, jakie stwarzają gospodarstwa produkujące na własne potrzeby;

41.  podkreśla, że rolnicy potrzebują długoterminowych perspektyw inwestycyjnych i odpowiednich dochodów, aby prowadzić działalność; wzywa do zagwarantowania sprawiedliwej i stabilnej stopy zwrotu dla społeczności rolniczej jako zasadniczego celu WPR, przy zapewnieniu konsumentom korzystnego stosunku jakości do ceny i sprawiedliwego traktowania, mianowicie poprzez zwiększenie konkurencyjności sektora rolnego i umożliwienie rolnikom pokrywania rzeczywistych kosztów i reagowania na sygnały rynkowe;

42.  wzywa do przedsięwzięcia środków, które wzmocnią siłę przetargową i możliwości zarządzania producentów surowców i organizacji producentów w stosunku do innych podmiotów gospodarczych łańcucha dostaw żywności oraz zachęcą do tworzenia organizacji zacieśniających więzi między różnymi podmiotami poszczególnych sektorów w zakresie, w jakim mogą one poprawić wymianę informacji oraz adekwatność podaży do zapotrzebowania konsumentów; jest zdania, że takie środki mogłyby poprawić funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności, przy większej przejrzystości cen żywności i z zastosowaniem działań mających na celu walkę z nieuczciwymi praktykami handlowymi, aby rolnicy uzyskali wartość dodaną, na jaką zasługują; uważa, że cele te mogą wymagać dostosowania lub wyjaśnienia unijnych zasad konkurencji, aby uwzględnić specyfikę rynków rolnych, pod warunkiem że nie utrudni to właściwego funkcjonowania jednolitego rynku;

43.  uważa, że przyszła WPR winna obejmować elastyczne i skuteczne środki rynkowe, aby zapewnić odpowiednią sieć bezpieczeństwa w celu zapobieżenia skrajnej niestabilności cen, zapewnienia większego stopnia stabilności oraz szybkiego i skutecznego reagowania na kryzysy gospodarcze występujące w sektorze; jest zdania, że powinien temu towarzyszyć system zarządzania ryzykiem pomagający zmniejszyć do minimum skutki klęsk żywiołowych i katastrof zdrowotnych;

44.  jest zdania, że aby lepiej zarządzać rynkiem i uniknąć kryzysu nadprodukcji, należy utrzymać specyficzne instrumenty zarządzania potencjałem produkcji, z jakich korzystają niektóre sektory, w oparciu o sprawiedliwe i niedyskryminacyjne zasady;

45.  wzywa do sprawiedliwego podziału płatności w ramach WPR i nalega, by był on sprawiedliwy zarówno wobec rolników z nowych, jak i ze starych państw członkowskich;

46.  uważa, że redukcja dopłat bezpośrednich w ramach pierwszego filaru miałaby druzgocące skutki, nie tylko dla rolników, ale również, w takim samym stopniu, dla obszarów wiejskich, dla usług użyteczności publicznej związanych z rolnictwem, dla konsumentów i społeczeństwa, biorąc pod uwagę, że to ostatnie jest beneficjentem jako całość; dopłaty bezpośrednie mają zatem podstawowe znaczenie i muszą zostać utrzymane,; zwraca uwagę na możliwość niekorzystnego wpływu jakiegokolwiek ograniczenia finansowania WPR na wartość gospodarstw rolnych, co może mieć poważne skutki, zwłaszcza dla rolników, którzy zaciągnęli pożyczki bankowe, w szczególności biorąc pod uwagę kryzys gospodarczy, jaki mocno dotknął rolnictwo europejskie;

47.  uważa, że opłacalne gospodarstwa rolne oferujące zatrudnienie i usługi dla obszaru, na którym się znajdują, mają zasadnicze znaczenie dla podtrzymania prawidłowego rozwoju społeczności wiejskich; w związku z tym uważa, że WPR powinna angażować społeczności lokalne w celu stworzenia niezbędnych warunków dla ich rentowności społeczno-gospodarczej, w tym poprzez utrzymanie rodzinnych gospodarstw wiejskich oraz ciągłą restrukturyzację i modernizację gospodarstw, tam gdzie zachodzi taka potrzeba; przypomina, że środki prowadzące do zróżnicowania oraz rozwój infrastruktury obszarów wiejskich są w tym kontekście również ważne;

Zrównoważona WPR

48.  uważa, że rolnictwo ma do odegrania zasadniczą rolę w walce ze zmianami klimatu poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, zwiększenie możliwości pochłaniania dwutlenku węgla oraz rozwój i częstsze wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii oraz agromateriałów; uważa, że w miarę potrzeb należy włączyć zagadnienia dotyczące klimatu do środków podejmowanych w ramach WPR;

49.  uważa, że wydajność produkcji ma zasadnicze znaczenie dla bardziej zrównoważonego zarządzania ograniczonymi zasobami oraz że rolnicy powinni wprowadzać innowacje w swoich technikach produkcji, wykorzystując najskuteczniejsze finansowe, naukowe i techniczne narzędzia zarządzania, aby pomóc w zaspokojeniu rosnącego zapotrzebowania na żywność i odnawialne substancje pochodzące z produkcji rolnej w sposób bardziej zrównoważony i trwały pod względem gospodarczym, społecznym i środowiskowym;

50.  w kontekście strategii UE 2020 podkreśla, że badania i rozwój, wykorzystanie nowych technologii oraz dobre praktyki rolnicze są istotne dla poprawy konkurencyjności i wzrostu produkcji przy jednoczesnym ograniczeniu wykorzystania pestycydów, nawozów oraz wyczerpywalnych zasobów takich jak woda i energia; uznaje, że należy nadal zachęcać do inwestowania w innowacyjne rolnictwo między innymi poprzez WPR oraz unijne programy ramowe badań i rozwoju, by stawić czoła nowym wyzwaniom;

51.  w związku z tym zaleca aktywną obecność w regionach doradców agronomicznych, którzy wspieraliby próby dostarczania przez rolników przyrodniczych dóbr publicznych;

52.  uważa, że należy wprowadzić zabezpieczenia w celu zagwarantowania możliwości dalszego wykorzystywania biotechnologii w rolnictwie bez wywierania wpływu na istniejące metody produkcji;

Ekologiczna WPR

53.  zauważa, że do tej pory rynek nie wynagradza odpowiednio rolników za ochronę środowiska naturalnego i innych dóbr publicznych; w związku z tym uważa, że WPR musi kłaść większy nacisk na zrównoważone rolnictwo, oferując rolnikom odpowiednie ekonomiczne zachęty do świadczenia optymalnych usług ekosystemowych i dalszego doskonalenia rzetelnego zarządzania zasobami środowiskowymi użytków rolnych w UE; podkreśla, że należy to osiągnąć bez dodatkowych obciążeń finansowych lub biurokratycznych dla rolników;

54.  uważa, że rolnicy, dzięki polepszeniu czynników produkcji wynikającemu z postępu wiedzy, mogą przyczynić się do rozwoju ekologicznego oraz reagować na kryzys energetyczny dzięki rozwojowi energii ekologicznej w takich postaciach jak biomasa, bioodpady, biogaz, biopaliwa drugiej generacji oraz energia wiatrowa, słoneczna i wodna wytwarzana na małą skalę, co pozwoli także na stworzenie nowych ekologicznych miejsc pracy;

Wspólna i prosta polityka

55.  utrzymuje, że znaczenie wspólnej polityki rolnej jest większe niż kiedykolwiek, jeśli chodzi o zagwarantowanie transgranicznego wymiaru dostaw żywności, zmian klimatu, wysokich wspólnych norm w zakresie ochrony środowiska naturalnego, bezpieczeństwa i jakości produktów oraz dobrostanu zwierząt w ramach właściwie funkcjonującego jednolitego rynku;

56.  uważa, że należy uprościć zarządzanie w ramach nowej, przejrzystej WPR poprzez uproszczenie systemów wsparcia oraz zmniejszyć obciążenia biurokratyczne i administracyjne nakładane na rolników, w szczególności w odniesieniu do drobnych producentów, aby rolnicy mogli skupić się na swoim głównym zadaniu, jakim jest dostarczanie produktów rolnych wysokiej jakości; uważa, że można to osiągnąć, między innymi przechodząc do stosowania narzędzi określających cele i uprawniających rolników do wyboru własnych systemów upraw pozwalających osiągnąć wyznaczone cele, takich jak porozumienia celowe, zwykłe umowy i wieloletnie płatności;

57.  zachęca do wprowadzenia odpowiednich instrumentów przeznaczonych do ukazywania istoty WPR nie tylko rolnikom, ale także wszystkim obywatelom europejskim poprzez informowanie ich w przejrzysty sposób o celach do zrealizowania, dostępnych środkach oraz oczekiwanych pozytywnych skutkach realizacji WPR;

58.  uważa, że konieczne jest bardziej proporcjonalne i oparte na ocenie ryzyka podejście Komisji do stosowania kontroli regulacyjnych, przeprowadzania kontroli zgodności i nakazywania korekt finansowych;

59.  domaga się wczesnego i systematycznego informowania Parlamentu Europejskiego na temat aktualnej sytuacji budżetu przeznaczonego na rolnictwo;

Realizacja sprawiedliwej, ekologicznej i zrównoważonej WPR

60.  zgodnie z konkluzjami z wiosennego szczytu Rady Europejskiej dotyczącymi Europy w 2020 r. oczekuje reformy WPR, która dostarczy instrumenty umożliwiające inteligentny i ekologiczny rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu;

61.  uznaje szeroki zakres bieżących i nowych priorytetów WPR i zauważa, że przystępując do Unii Europejskiej, nowe państwa członkowskie miały uzasadnione oczekiwania, że otrzymywane przez nie wsparcie w ramach WPR z czasem będzie porównywalne ze wsparciem dla starych państw członkowskich; ażeby w pełni odpowiedzieć na nowe wyzwania i zrealizować priorytety zreformowanej WPR, wzywa, by kwoty przeznaczone na WPR w budżecie na 2013 r. były przynajmniej utrzymane w następnym okresie programowania finansowego;

62.  wzywa do zastosowania w budżecie WPR mechanizmu elastyczności stosowanego pod koniec roku, umożliwiającego przeniesienie i ponowny przydział niewykorzystanych środków na następny rok;

63.  nalega na nieprzeprowadzanie ponownej nacjonalizacji WPR i w związku z tym uważa, że wsparcie bezpośrednie powinno być nadal finansowane w pełni z budżetu UE i odrzuca dalsze współfinansowanie, które mogłoby zaszkodzić sprawiedliwej konkurencji na jednolitym rynku w UE;

64.  wzywa do sprawiedliwego podziału środków z WPR pomiędzy rolników w całej UE; przypomina, że poszanowanie różnorodności rolnictwa w UE wymaga ustanowienia obiektywnych kryteriów w celu określenia sprawiedliwego systemu podziału; uważa, że bezpośrednie płatności przyczyniają się do dostarczania dóbr publicznych, pomagają stabilizować dochody rolników i zabezpieczają przed zagrożeniami, częściowo rekompensują oczekiwane przez społeczeństwo w UE wysokie normy i ciągle zmniejszają bariery celne, a także wynagradzają za dostarczanie nieuwzględnianych na rynku podstawowych dóbr publicznych;

   uważa, że samo ustalanie wysokości wsparcia w oparciu o areał w hektarach nie będzie wystarczające, aby zmniejszyć dysproporcje w podziale środków wsparcia bezpośredniego pomiędzy państwa członkowskie i oddać szeroką różnorodność, jaka charakteryzuje rolnictwo europejskie, dlatego wzywa Komisję, by w celu bardziej zrównoważonego podziału środków zaproponowała dodatkowe obiektywne kryteria i oceniła ich potencjalny wpływ, biorąc pod uwagę złożoność sektora rolnego i różnice pomiędzy państwami członkowskimi;
   wzywa do jasnego określenia sprawiedliwych i obiektywnych kryteriów dotyczących podziału środków przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich;

65.  uważa, że wsparcie bezpośrednie we wszystkich państwach członkowskich powinno być określane w kolejnym okresie programowania finansowego w oparciu o obszar; byłby to wystarczający okres przejściowy umożliwiający rolnikom i strukturom rolnym wciąż wykorzystującym wielkości historyczne przystosowanie się do zmian i uniknięcie zbyt radykalnej redystrybucji wsparcia, nie ograniczając przy tym procesu szybkiego doprowadzenia do zrównoważonego podziału środków pomiędzy państwami członkowskimi; uważa, że odejście od wielkości historycznych może stanowić szczególne wyzwanie dla państw członkowskich lub regionów o stosunkowo dużej ilości niezgłoszonych gruntów kwalifikowalnych (tzw. naked land); wzywa do pełnego uwzględnienia szczególnych potrzeb takich regionów podczas planowania przyszłego wsparcia; uważa także, że państwa członkowskie i regiony muszą nadal móc elastycznie korzystać z regionalizacji systemu płatności obszarowych w sposób odzwierciedlający ich konkretne priorytety przy poszanowaniu zasad uczciwej konkurencji na rynku wewnętrznym;

66.  uważa, że nie należy powracać do płatności związanych z wielkością produkcji jako zasady przewodniej WPR; jednak z uwagi na przejście od modelu wielkości historycznych do modelu wsparcia obszarowego w związku z decyzjami podjętymi w następstwie oceny stanu WPR uważa, że państwom członkowskim należy pozostawić odpowiedni margines elastyczności; uważa, że taka elastyczność pozwoli państwom członkowskim odpowiedzieć na konkretne potrzeby na ich obszarze i uniknąć całkowitego wstrzymania produkcji lub ograniczenia zróżnicowania rolnictwa; stoi na stanowisku, że taka elastyczność wyrazi się w płatnościach powiązanych z wielkością produkcji dla narażonych sektorów rolnictwa i terytoriów oraz obszarów wrażliwych z punktu widzenia środowiska naturalnego, zgodnie z wymogami WTO, gwarantując jednocześnie sprawiedliwe warunki rynkowe dla rolników w całej UE;

67.  stwierdza, że należy określić główne składowe – bezpieczeństwo żywnościowe i sprawiedliwy handel, trwały rozwój, rolnictwo w całej Europie, jakość żywności, różnorodność biologiczna i ochrona środowiska naturalnego oraz rozwój ekologiczny – aby doprowadzić do stworzenia sprawiedliwej i bardziej zrównoważonej WPR; uważa, że należy zachować strukturę opartą na dwóch filarach, unikając jednocześnie powielania celów polityki i instrumentów, jak również odzwierciedlić treść wymienionych wyżej składowych;

68.  uważa, że z myślą o uproszczeniu, jasności i wspólnym podejściu już na początku reformy należy uzgodnić wsparcie dla każdego z priorytetów WPR;

Bezpieczeństwo żywnościowe i sprawiedliwy handel

69.  twierdzi, że rentowność gospodarstw rolnych i wysoka jakość życia rolników stanowią niezbędne warunki prowadzenia działalności rolniczej; dlatego też uważa, że powinna istnieć podstawowa, finansowana przez UE bezpośrednia płatność obszarowa dla wszystkich rolników w UE, aby zapewnić równowagę społeczną i gospodarczą europejskiego modelu produkcji rolnej, który powinien zapewniać konsumentom europejskim podstawowe bezpieczeństwo żywnościowe, umożliwić rolnikom konkurencyjną produkcję żywności wysokiej jakości, zapewnić prowadzenie działalności rolniczej i wspierać miejsca pracy na obszarach wiejskich w całej UE oraz dostarczać dobra publiczne stanowiące punkt odniesienia poprzez wymogi dotyczące zasady wzajemnej zgodności w odniesieniu do dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska, a także wysokie standardy jakości i dobrostanu zwierząt;

70.  wzywa do włączenia bezwzględnego wymogu wynagradzania jedynie za czynną produkcję rolniczą, poprzez zawarcie w zasadzie wzajemnej zgodności wymogów dotyczących minimalnej działalności jako warunku otrzymania płatności, i zaleca, aby proporcjonalność była podstawową zasadą egzekwowania przepisów;

Trwały rozwój

71.  uważa, że należy udostępnić rolnikom finansowaną przez UE dopłatę obszarową za pośrednictwem zwykłych umów wieloletnich wynagradzających ich za redukcję emisji dwutlenku węgla na jednostkę produkcji lub zwiększanie pochłaniania dwutlenku węgla przez glebę poprzez zrównoważone metody produkcji oraz produkcję biomasy, którą można wykorzystać do produkcji długotrwałych agromateriałów;

72.  zaznacza, że przyniosłoby to podwójną korzyść, zwiększając trwałość i zrównoważenie gospodarcze rolnictwa UE dzięki niższym emisjom dwutlenku węgla lub poprawie wydajności, a także gwarantując rolnikom możliwość odnoszenia korzyści finansowych ze zwiększonego pochłaniania dwutlenku węgla na ich terenie oraz traktowanie ich na równi z innymi branżami objętymi ETS UE; wzywa do odpowiedniego określenia jasnych i wymiernych kryteriów oraz celów, co umożliwi jak najszybsze wdrożenie tych dopłat w każdym państwie członkowskim;

Rolnictwo w całej Europie

73.  wzywa do dalszego przyjmowania konkretnych środków stanowiących rekompensatę dla rolników prowadzących produkcję na obszarach o niekorzystnych warunkach naturalnych takich jak obszary o niekorzystnym ukształtowaniu terenu, w tym na przykład tereny górzyste, obszary wrażliwe pod względem środowiska naturalnego lub regiony najbardziej dotknięte zmianami klimatu oraz regiony peryferyjne, aby zagwarantować prowadzenie działalności rolniczej, ciągłość zarządzania gruntami i produkcję lokalnej żywności w całej UE, co zmniejszy groźbę porzucania gruntów rolnych i zapewni zrównoważoną gospodarkę terytorialną w całej UE oraz racjonalny rozwój produkcji rolnej;

74.  jest zdania, że każda reforma systemu obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, w szczególności w zakresie sposobu ich wytyczania i klasyfikacji, powinna uwzględniać trudności, na jakie napotykają rolnicy we wszystkich częściach UE, jako że różnią się one znacznie od siebie w zależności od różnych uwarunkowań biofizycznych i klimatycznych; uważa, że w przypadku obszarów, które w oparciu o wszelkie nowe przepisy mogą zostać wyłączone z systemu, należy określić odpowiedni okres ich stopniowego wyłączenia;

75.  zwraca uwagę na szczególną rolę, jaką rolnicy odgrywają na obszarach podmiejskich, gdzie zasoby wiejskie i rolne mogą być znacznie obciążone; podkreśla, że należy utrzymać produkcję żywności i wytwarzanie dóbr publicznych w pobliżu obszarów zamieszkiwanych przez ludność miast;

Jakość żywności

76.  podkreśla, że rozwój polityki jakości produktów spożywczych, zwłaszcza w zakresie oznaczenia geograficznego (ChNP/ChOG), powinno stanowić priorytet WPR i że należy pogłębić i wzmocnić tę politykę, aby Unia Europejska mogła utrzymać pozycję lidera w tej dziedzinie; uważa, że w odniesieniu do tych produktów wysokiej jakości należy zezwolić na stosowanie nowatorskich instrumentów zarządzania, ochrony i promocji, które umożliwiłyby ich harmonijny rozwój i zapewniły dalszy duży wkład na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i konkurencyjności rolnictwa europejskiego;

Różnorodność biologiczna i ochrona środowiska naturalnego

77.  uważa, że rolnicy mogą w wydajny pod względem kosztów sposób przyczynić się do różnorodności biologicznej oraz ochrony środowiska naturalnego, jak również przystosowania się do zmian klimatu i łagodzenia ich; dlatego należy nadal do tego zachęcać; wzywa, by WPR umożliwiała objęcie zdecydowanej większości użytków rolnych programami rolno-środowiskowymi, aby wynagradzać rolników za świadczenie dodatkowych usług ekosystemowych, zachęcając jednocześnie do przechodzenia na bardziej zrównoważone i niskonakładowe modele produkcji, takie jak rolnictwo ekologiczne, rolnictwo zintegrowane, rozwój systemów rolnictwa o wysokich wartościach przyrodniczych oraz zrównoważone intensywne praktyki rolnicze; uważa, że wszystkie te środki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich powinny pozostać współfinansowane, w razie potrzeby przy zwiększeniu budżetu;

Rozwój ekologiczny

78.  uważa, że rozwój ekologiczny powinien stanowić podstawę nowej strategii rozwoju obszarów wiejskich koncentrującej się na tworzeniu nowych ekologicznych miejsc pracy poprzez:

   rozwój lokalnych narzędzi dynamicznych takich jak obrót lokalny, przetwórstwo lokalne, wsparcie dla projektów obejmujących wszystkie zainteresowane strony z lokalnego sektora rolniczego,
   rozwój biomasy, bioodpadów, biogazu i produkcji energii odnawialnej na małą skalę, a także wspieranie produkcji biopaliw drugiej generacji, agromateriałów i ekologicznych substancji chemicznych,
   inwestycje w modernizację i innowacje oraz nowe badania i rozwój technik służących dostosowaniu się do zmian klimatu i łagodzeniu ich,
   zapewnianie rolnikom szkoleń i doradztwa w zakresie stosowania nowych technik, by wspierać młodych rolników rozpoczynających działalność w branży;

79.  uważa, że aby wzmocnić kluczowe składowe WPR, powinna być wciąż dostępna odpowiednia sieć bezpieczeństwa; stoi na stanowisku, że ta sieć bezpieczeństwa powinna być wystarczająco elastyczna, aby uwzględniać zmiany na rynku, oraz powinna obejmować narzędzia takie jak publiczne i prywatne magazynowanie, interwencja, usuwanie nadmiaru produktów z rynku, które powinny być wykorzystywane w razie potrzeby jako ochrona przed skrajnymi wahaniami cen oraz jako narzędzie szybkiej reakcji w przypadku kryzysu; uważa, że w tym celu należy stworzyć specjalną linię rezerwową w budżecie UE, którą można by szybko uruchamiać w celu reagowania na występujące kryzysy;

80.  apeluje, aby środki takie były wspierane instrumentami opracowanymi, aby pomóc ograniczyć niestabilność i stworzyć stabilne warunki dla przedsiębiorczości i planowania w rolnictwie; w tym kontekście uważa, że należy także rozważyć nowe innowacyjne narzędzia gospodarcze i finansowe takie jak polisy ubezpieczenia plonów na wszystkich szczeblach, rynki kontraktów terminowych i fundusze wspólnego inwestowania, zabezpieczające przed skrajnymi warunkami rynkowymi lub klimatycznymi, nie zakłócając rozwoju prywatnych systemów;

81.  uważa, że pełna kontrola nad rozwojem potencjału produkcji może stanowić wartościowe narzędzie na rzecz zrównoważonego rozwoju wielu gałęzi rolnictwa;

82.  obstaje przy tym, że aby uzupełnić środki rynkowe, należy w trybie pilnym wzmocnić pozycję producentów surowców w łańcuchu dostaw żywności poprzez szereg działań mających na celu zajęcie się problemami przejrzystości, stosunków umownych i nieuczciwych praktyk handlowych; uważa, że należy także zbadać ewentualne dostosowania do reguł konkurencji, aby umożliwić organizacjom producentów surowców wzrost skuteczności i wielkości, jeżeli zajdzie taka potrzeba, tak aby zwiększyć ich siłę negocjacyjną, co spowoduje, że będą mogli stawić czoła najważniejszym detalistom i przetwórcom; w związku z tym należy rozważyć możliwość powołania krajowych rzeczników/europejskiego rzecznika praw obywatelskich, aby rozwiązywać spory w ramach łańcucha dostaw żywności;

83.  przypomina, że spośród obecnego zestawu narzędzi rynkowych i w kontekście zobowiązań podjętych w ramach WTO refundacje wywozowe powinny być stopniowo wycofywane w UE, równolegle do podobnych środków podejmowanych przez partnerów WTO;

84.  uważa, że konieczne jest wspieranie konkurencyjności rolnictwa europejskiego wewnątrz Wspólnoty i poza jej granicami, aby sprostać głównym wyzwaniom przyszłości takim jak niezależność żywnościowa UE, dostarczanie żywności rosnącej populacji światowej, ochrona środowiska naturalnego, różnorodność biologiczna czy walka ze zmianą klimatu;

85.  przypomina, że UE może finansować środki podejmowane przez państwa europejskie i kraje trzecie, w ramach których przekazywane są informacje na temat zalet europejskich produktów rolnych i artykułów spożywczych w Europie i na całym świecie lub w ramach których zalety te są promowane; uważa, że należy dokonać przeglądu budżetu przeznaczonego na te fundusze, tak aby zwiększyć widoczność produktów rolnych i artykułów spożywczych pochodzących z UE na rynkach UE i krajów trzecich; jest zdania, że należy zwiększyć skalę tych programów promocyjnych, a w ramach nowej WPR należy poszerzyć ich zakres i podnieść skuteczność;

86.  uważa, że wspólna polityka rolna musi umożliwić dostęp wszystkich konsumentów, a w szczególności tych najuboższych, do zdrowszego żywienia w oparciu o bardziej zróżnicowaną gamę produktów oferowanych w dostępnych cenach; aby walczyć z ubóstwem i poprawić stan zdrowia, należy nadal prowadzić programy wsparcia dla najuboższych oraz rozszerzyć zakres programów mających na celu propagowanie większego spożycia owoców i warzyw w szkołach;

87.  uważa, że u podstaw procesu projektowania i wdrażania nowej WPR powinny leżeć prostota, proporcjonalność i ograniczenie biurokracji i kosztów administracyjnych;

WPR a wieloletnie ramy finansowe i roczna procedura budżetowa

88.  mając na uwadze cele nowej wspólnej polityki rolnej, podkreśla potrzebę zapewnienia właściwego poziomu finansowania w nowych wieloletnich ramach finansowych, aby lepiej wspierać politykę w zależności od poważnych wyzwań, którym będzie musiał w nadchodzących latach stawić czoło ten sektor istotny dla bezpieczeństwa żywnościowego w UE;

89.  przypomina, że w ciągu ostatnich czterech lat obowiązywania bieżących wieloletnich ram finansowych możliwe było ustalenie budżetów rocznych jedynie w drodze wykorzystania istniejących marginesów w różnych działach wieloletnich ram finansowania lub odwołania się do przeglądu, o którym mowa w art. 23 Porozumienia Międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r., z wykorzystaniem marginesów dostępnych poniżej pułapów dla działu 2 w celu sfinansowania innych priorytetów UE; zwraca uwagę, że począwszy od roku budżetowego 2011 do momentu wygaśnięcia obecnych wieloletnich ram finansowych (2013 r.) marginesy poniżej pułapu działu 2 będą bardzo ograniczone;

90.  podkreśla, że prawnie wiążący charakter wieloletnich ram finansowych wymaga wprowadzenia bardziej elastycznych ustaleń w dziedzinie wdrażania, tak aby Unia miała możliwość reagowania na nieprzewidziane wydarzenia w sposób odpowiednio elastyczny i skuteczny;

91.  zwraca uwagę na fakt, że zgodnie z art. 314 ust. 3 TFUE Komisja nie może dokonywać zmian swego projektu budżetu po zwołaniu komitetu pojednawczego; przypomina, że jesienią Komisja musi przedstawić list w sprawie poprawek, aby zaktualizować prognozy dotyczące rolnictwa; nalega na udostępnienie tego listu przed głosowaniem w Parlamencie; zwraca się do właściwych komisji o stworzenie procedury wewnętrznej w celu określenia stanowiska Parlamentu w związku z posiedzeniem komitetu pojednawczego;

92.  przypomina, że projekty pilotażowe oraz działania przygotowawcze wprowadzone przez Parlament Europejski stały się ważnymi narzędziami formułowania priorytetów politycznych i wprowadzania nowych inicjatyw, które w wielu przypadkach stały się działaniami i programami UE, w tym w dziedzinie rolnictwa i rozwoju wsi; uważa, że projekty pilotażowe i działania przygotowawcze mogłyby w przyszłości stanowić również platformę umożliwiającą testowanie nowych pomysłów na reformy;

93.  wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniła zalecenia Parlamentu Europejskiego podczas prac nad komunikatem i sporządzania wniosków legislacyjnych;

o
o   o

94.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1) AGRI_DT (2010)439305.
(2) Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0101.
(3) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0131.
(4) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0088.
(5) Patrz wykres 1 załączony do sprawozdania A7-0204/2010.
(6) Patrz wykres 2 załączony do sprawozdania A7-0204/2010.
(7) Zob. wykres 3 w załączniku do sprawozdania A7-0204/2010.
(8) Zob. wykres 4 w załączniku do sprawozdania A7-0204/2010.
(9) Zob. wykres 5 w załączniku do sprawozdania A7-0204/2010.


System przywozu do UE produktów rybołówstwa i akwakultury w perspektywie przyszłej reformy WPRyb
PDF 407kWORD 113k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie systemu przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury do Unii Europejskiej w perspektywie reformy wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) (2009/2238(INI))
P7_TA(2010)0287A7-0207/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r.,

–  uwzględniając porozumienie z dnia 4 sierpnia 1995 r. w sprawie wykonania postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r. odnoszących się do ochrony międzystrefowych zasobów rybnych i zasobów rybnych masowo migrujących oraz do zarządzania nimi („porozumienie nowojorskie”),

–  uwzględniając Kodeks odpowiedzialnego rybołówstwa FAO, przyjęty w dniu 31 października 1995 r.,

–  uwzględniając oświadczenie wydane na światowym szczycie na temat trwałego rozwoju zorganizowanym w Johannesburgu w dniach 26 sierpnia - 4 września 2002 r.,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2371/2002 z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa w ramach wspólnej polityki rybołówstwa(1),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2007 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania(4),

–  uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 66/2010 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie oznakowania ekologicznego UE(5),

–  uwzględniając zieloną księgę Komisji zatytułowaną „Reforma wspólnej polityki rybołówstwa” (COM(2009)0163),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie zielonej księgi Komisji dotyczącej przyszłości wspólnej polityki rybołówstwa(6),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Budowa zrównoważonej przyszłości dla akwakultury – Nowy impuls dla strategii zrównoważonego rozwoju europejskiej akwakultury” (COM(2009)0162),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie nowego impulsu dla strategii zrównoważonego rozwoju europejskiej akwakultury(7),

–  uwzględniając porozumienie ustanawiające Światową Organizację Handlu, zawarte w Marakeszu w dniu 15 kwietnia 1994 r.,

–  uwzględniając deklarację ministrialną w sprawie Światowej Organizacji Handlu, złożoną w Ad–Dausze w dniu 14 listopada 2001 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji pt. „Globalny wymiar Europy – Konkurowanie na światowym rynku” (COM(2006)0567),

–  uwzględniając swą rezolucję z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie nowej roli i obowiązków Parlamentu przy wdrażaniu traktatu lizbońskiego(8),

–  uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A7–0207/2010),

A.  mając na uwadze strategiczne znaczenie sektorów rybołówstwa i akwakultury dla zaopatrzenia ludności oraz równowagi żywnościowej poszczególnych państw członkowskich i całej Unii Europejskiej, a także znaczący wkład tych sektorów w dobrobyt społeczno-gospodarczy społeczności nadbrzeżnych, rozwój lokalny, zatrudnienie oraz utrzymanie tradycji kulturowych,

B.  mając na uwadze, że ryby są naturalnym zasobem, który, jeśli nim właściwie gospodarować, może nabrać odnawialnego charakteru i zapewniać zarówno pożywienie jak i zatrudnienie w UE i na całym świecie, ale należy go chronić, aby uniknąć uszczuplenia ławic i spowodowanego nim ubóstwa w przybrzeżnych społecznościach w UE i poza nią; mając na uwadze w związku z tym konieczność nasilenia skutecznej gospodarki rybołówstwem, uwzględniającej wymiar i wpływ handlu międzynarodowego na zasoby na świecie,

C.  mając na uwadze ambitną reformę wspólnej polityki rybołówstwa rozpoczętą przez Komisję Europejską przyjęciem zielonej księgi z dnia 22 kwietnia 2009 r. w celu poddania przeglądowi większości aspektów tej polityki,

D.  mając też na uwadze nową strategię zrównoważonego rozwoju europejskiej akwakultury, określoną przez Komisję Europejską w komunikacie z dnia 8 kwietnia 2009 r. (COM (2009)0162),

E.  mając na uwadze, że na światowym szczycie na temat trwałego rozwoju, który odbył się w 2002 r. Johannesburgu wyznaczono szczególne cele dotyczące zarządzania rybołówstwem, w tym doprowadzenia eksploatacji stad rybnych przed 2015 r. do poziomu zgodnego z maksymalnym zrównoważonym odłowem,

F.  mając na uwadze, że wspólnotowa produkcja produktów rybołówstwa i akwakultury spadła o około 30% w ciągu ostatnich 10 lat,

G.  mając na uwadze, że ten spadek związany jest zarówno ze zmniejszaniem się zasobów rybnych w wodach europejskich, jak i ze środkami, które słusznie wprowadzono, aby ograniczyć połowy oraz zapewnić zrównoważoną gospodarkę zasobami w ramach WPRyb, zarówno w wodach europejskich, jak i poza nimi, szczególnie w strefach, w których UE prowadzi połowy na mocy umów o partnerstwie w sprawie połowów,

H.  mając na uwadze, że z rybołówstwa europejskiego pochodzi mniej niż 6% światowych połowów,

I.  mając na uwadze, że nawet jeżeli w zielonej księdze w sprawie reformy WPRyb przedstawiono dalekosiężną wizję ewentualnego odwrócenia się tendencji do zmniejszania się połowów, to przeciwnie – radykalne środki przewidywane w celu umożliwienia regeneracji zasobów (zmniejszenie zdolności połowowej flot, bardziej rygorystyczne środki zarządzania, wzmocnione kontrole itd.) w perspektywie krótko- i średnioterminowej będą mogły tę tendencję tylko nasilić,

J.  mając na uwadze ponadto, że pomimo określenia nowej strategii w tej dziedzinie, liczne ograniczenia nakładane na akwakulturę wspólnotową sprawiają, że mało prawdopodobne jest, aby nowe działania mogły znacząco zrównoważyć w krótkiej i średniej perspektywie spadkową tendencję produkcji w sektorze wydobywczym,

K.  mając na uwadze, że w tym kontekście istotne jest zachęcanie do dodatkowej produkcji europejskiej, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich UE o udowodnionym dużym potencjale w zakresie akwakultury,

L.  mając na uwadze, że wspólnotowy popyt na produkty rybołówstwa i akwakultury w Unii Europejskiej jest natomiast ogólnie coraz większy, przy szczególnie silnej dynamice na rynkach nowych państw członkowskich Europy Środkowej i Wschodniej, oraz że z uwagi na wpływ różnorodnych czynników oczekuje się stałego wzrostu spożycia w najbliższym dwudziestoleciu,

M.  mając na uwadze, że Unia Europejska jest obecnie największym światowym rynkiem produktów rybołówstwa i akwakultury (12 mln ton i 55 mld euro w 2007 r.), przed Japonią i Stanami Zjednoczonymi, że jest bardzo silnie zależna od przywozu z krajów trzecich, który pokrywa ponad 60% popytu, oraz że ta zależność z pewnością jeszcze się pogłębi,

N.  mając na uwadze, że przywóz produktów rybołówstwa i akwakultury do UE oraz warunki, w jakich ten przywóz jest prowadzony, wydają się absolutnie centralną kwestią wszelkich analiz politycznych prowadzonych przez Unię Europejską w dziedzinie rybołówstwa i akwakultury oraz muszą stać się przedmiotem szczególnej uwagi w ramach toczących się reform,

O.  mając na uwadze, że kwestię tę należy rozważać z uwzględnieniem wszystkich jej aspektów: handlowego, środowiskowego, społecznego, sanitarnego i jakościowego,

P.  mając na uwadze, że nieselektywne połowy oraz wysoki poziom odrzutów niektórych przedsiębiorstw połowowych prowadzących eksport na rynek UE oznaczają, że marnuje się duże ilości ryb nadających się do spożycia,

Q.  mając na uwadze, że refleksja musi szczególnie dotyczyć wspólnej organizacji rynków w sektorze produktów rybołówstwa i akwakultury, w przypadku którego obecne uregulowania wydają się pod pewnymi względami przestarzałe i wymagają pilnego przeglądu,

R.  mając na uwadze, że przemyślenia te wymagają również krytycznego spojrzenia na wspólną politykę handlową, jaką stosuje się w tym szczególnym sektorze, oraz na spójność decyzji podejmowanych w tych ramach z utrzymaniem opłacalnego i odpowiedzialnego europejskiego sektora rybołówstwa,

S.  mając na uwadze, że chociaż produkty rybołówstwa i akwakultury są nadal przedmiotem teoretycznej ochrony celnej z tytułu wspólnej taryfy celnej, która jest nieco wyższa od średniej dla produktów nierolnych, ochronę tę w praktyce znacznie ograniczają różne odstępstwa i obniżki, autonomiczne lub umowne, których stosowanie sprawia, że przywóz faktycznie objęty klauzulą najwyższego uprzywilejowania (stosowaną, gdy nie określono inaczej) stanowi około 5% całości,

T.  mając na uwadze, że ta polityka otwarcia unijnego rynku produktów rybołówstwa i akwakultury na przywóz będzie z pewnością kontynuowana, zarówno na płaszczyźnie wielostronnej, w ramach negocjacji rundy dauhańskiej WTO, a szczególnie ich części dotyczącej dostępu do rynków nierolnych, jak i w ramach szeregu negocjacji związanych z preferencjami, prowadzonych obecnie z różnego rodzaju partnerami handlowymi z Azji, Ameryki Łacińskiej, Ameryki Południowej i basenu Morza Śródziemnego oraz z różnymi grupami krajów AKP,

U.  mając szczególnie na uwadze, że zakończenie prowadzonych w ramach agendy dauhańskiej negocjacji w sprawie dostępu do rynków nierolnych na obecnie przewidywanej podstawie „metody szwajcarskiej” o współczynniku 8 spowodowałoby zmniejszenie maksymalnej stawki celnej stosowanej do produktów rybołówstwa i akwakultury w UE z 26% do około 6%, a stawki średniej z 12% do około 5%,

V.  mając na uwadze, że taka decyzja, poza tym, że niemal całkowicie zredukowałaby efekt ochronny jeszcze obowiązujących taryf, pozbawiłaby też wszelkiego sensu preferencje dla krajów rozwijających się już przyznane lub będące przedmiotem obecnie prowadzonych negocjacji, poważnie je naruszając, oraz zachwiałaby samymi podstawami mechanizmów wspólnej organizacji rynków, pozwalając na modyfikowanie zasad dostępu do rynku wspólnotowego w zależności od potrzeb europejskiego przemysłu przetwórstwa produktów rybołówstwa i akwakultury (zawieszenia celne i kontyngenty celne),

W.  mając na uwadze, że unijny wymóg zachowania spójności pomiędzy celami polityki rozwojowej (likwidacja ubóstwa, rozwój zrównoważonego rybołówstwa lokalnego) i polityki handlowej oznacza, że należy zachęcać kraje rozwijające się do eksportowania produktów rybołówstwa wytwarzając tym samym większe dodatkowe korzyści, pod warunkiem, że ryby pochodzą z dobrze zarządzanych i zrównoważonych łowisk oraz spełniają niezbędne wymogi sanitarne,

X.  mając też na uwadze obserwowaną w ostatnich latach tendencję negocjatorów handlowych UE do łatwiejszego zgadzania się na odstępstwa od reguł preferencyjnego pochodzenia tradycyjnie stosowanych w przypadku produktów rybołówstwa i akwakultury, zarówno w odniesieniu do produktów surowych (kryteria przynależności statków), jak i do produktów przetworzonych (możliwość zachowania preferencyjnego pochodzenia pomimo wykorzystywania surowców niepochodzących z danego miejsca),

Y.  mając na uwadze, że analiza przeprowadzona przez FAO dowiodła, że nawet jeżeli międzynarodowy handel produktami rybołówstwa może zaowocować podwyższoną gwarancją podaży żywności w krajach rozwijających się, musi on również prowadzić do intensywniejszych połowów w celu zapewnienia dostaw na rynek eksportowy, co może prowadzić do jeszcze większego uszczuplenia zasobów, zwracając uwagę na konieczność zapewnienia właściwego gospodarowania zasobami rybnymi oraz ich kontrolowania w celu zapobiegania uszczuplaniu zasobów,

Z.  mając na uwadze częściowo rozbieżne interesy wspólnotowych producentów produktów rybołówstwa i akwakultury (rybaków i hodowców zajmujących się akwakulturą), przemysłu przetwórczego, dystrybutorów, importerów oraz konsumentów, które to interesy polityka prowadzona na szczeblu europejskim powinna starać się godzić w sposób skuteczny i wyważony,

AA.  mając na uwadze konieczność zapewnienia producentom wspólnotowym (rybakom i hodowcom) zadowalających rynków zbytu po wystarczająco opłacalnych cenach, mając na uwadze koszty, ograniczenia i różne nieprzewidziane sytuacje związane z ich działalnością,

AB.  mając na uwadze konieczność zapewnienia przetwórcom wspólnotowym przez cały rok dostępnych surowców o jednolitej jakości, w wystarczającej ilości i po stałych cenach,

AC.  mając na uwadze konieczność zaspokojenia zapotrzebowania konsumentów wspólnotowych na produkty dobrej jakości po konkurencyjnych cenach oraz uwzględnienia ich rosnącego zainteresowania informacjami o cechach, pochodzeniu, warunkach, w jakich zostały złowione lub wyprodukowane,

AD.  mając na uwadze oddziaływanie przywozu na rynek wspólnotowy, zróżnicowane w zależności od przywożonych gatunków, od stopnia przetworzenia produktów oraz od wykorzystywanych kanałów dystrybucji,

AE.  mając na uwadze na przykład, że wpływ konkurencji ze strony przywozu na spadek cen pierwszej sprzedaży jest znacznie bardziej odczuwalny w odniesieniu do gatunków przemysłowych (przeznaczonych do przetwórstwa) niż w odniesieniu do gatunków nieprzemysłowych,

Uwagi ogólne

1.  ubolewa, że w zielonej księdze w sprawie reformy wspólnej polityki rybołówstwa tylko kilka zdań poświęcono kwestii przywozu oraz najwyraźniej nie doceniono znaczenia, jakie właściwe potraktowanie tej kwestii ma dla wiarygodności i powodzenia reformy;

2.  stwierdza, że liberalizacja dostępu importowanych produktów rybołówstwa i akwakultury do rynku wspólnotowego jest już bardzo zaawansowana, wskutek polityki handlowej, którą UE prowadziła przez ostatnich 20 lat;

3.  stwierdza, że wspólnotowa produkcja produktów rybołówstwa i akwakultury zdecydowanie nie wystarcza, aby zaspokoić potrzeby przemysłu przetwórczego oraz rosnący popyt konsumencki, i że stan ten będzie się utrzymywał; w konsekwencji uznaje konieczność propagowania odpowiedzialnej konsumpcji opierającej się na jakości i trwałości, nie zaś na ilości, potrzebę poprawy gospodarowania zasobami ryb w celu wspierania odtwarzania zasobów rybnych oraz fakt, że przywóz nadal odgrywać będzie istotną rolę w zaopatrywaniu rynku wspólnotowego;

4.  uznaje, że istnieje górna granica ilości ryb, jakie mogą być odławiane w sposób zrównoważony, zarówno w celach spożywczych, jak i przemysłowych, co oznacza, że dostawy ryb na rynek UE nie mogą być zwiększane w nieskończoność;

5.  podkreśla jednak nadrzędną konieczność zadbania o utrzymanie w UE zrównoważonych pod względem środowiskowym i ekonomicznie opłacalnych sektorów rybołówstwa i akwakultury, w tym ich składnika rzemieślniczego, które byłyby harmonijnie rozmieszczone na wybrzeżu i przyczyniałyby się do zachowania tożsamości kulturowej danych regionów, zapewniałyby zatrudnienie w całej branży oraz dostarczałyby bezpieczną i dobrą jakościowo żywność, co zakłada otrzymywanie przez rybaków sprawiedliwej zapłaty za ich produkty; podkreśla ponadto, że pracownicy sektora rybołówstwa powinni pracować w godnych warunkach i zgodnie z konwencjami MOP dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy;

6.  zauważa, że obecne możliwości łatwego wywozu produktów rybołówstwa i akwakultury na rynki wspólnotowe mogą mieć w pewnych warunkach negatywny wpływ na lokalną gospodarkę niektórych regionów, takich jak regiony peryferyjne, w zakresie sprzedaży ich lokalnychproduktów;

Uwagi szczegółowe
Polityka handlowa i celna

7.  uważa, że UE, jako największy na świecie importer produktów rybołówstwa, ponosi wspólną polityczną odpowiedzialność z innymi dużymi importerami ryb za dopilnowanie, aby zasady handlu WTO respektowały najwyższe możliwe globalne standardy gospodarowania rybołówstwem i jego ochrony; w tym celu wzywa Komisję do zagwarantowania, że sprawiedliwy, przejrzysty i trwały handel rybami zostanie w sposób wzmocniony ujęty w dwustronnych i wielostronnych umowach handlowych zawieranych przez UE;

8.  uważa, że racjonalna ochrona jest i powinna pozostać istotnym i uprawnionym instrumentem regulowania przywozu dostępnym dla władzy politycznej; przypomina, że ochrona taryfowa erga omnes jest główną wartością preferencji przyznanych UE niektórym krajom, zwłaszcza krajom rozwijającym się; przypomina, że zniesienie tej ochrony pozbawiłoby państwa korzystające z preferencji wszelkich korzyści, które obecnie im przysługują; przypomina również użyteczny charakter tej charakter tej ochrony taryfowej, która podlega zróżnicowaniu i może zostać zawieszona przez UE w przypadku gdy wspólnotowa produkcja surowców jest niewystarczająca dla zagwarantowania odpowiednich dostaw dla przetwórstwa;

9.  w konsekwencji odrzuca promowaną w obecnie prowadzonej polityce handlowej wizję nieuchronnego zniesienia wszelkiej ochrony celnej w sektorze produktów rybołówstwa i akwakultury, na które to zniesienie producenci wspólnotowi – rybacy, hodowcy zajmujący się akwakulturą i przetwórcy – musieliby zgodzić się bez innej możliwości;

10.  uważa, że sektory rybołówstwa i akwakultury są, podobnie jak sektor rolnictwa, sektorami strategicznymi, wielofunkcyjnymi, uzależnionymi od konserwacji oraz zrównoważonej eksploatacji zasobów naturalnych i pod względem niektórych elementów bardzo wrażliwymi, do których słabo nadaje się czysto wolnohandlowe podejście oparte na nieograniczonym poszukiwaniu relatywnych zysków;

11.  ubolewa, że w odróżnieniu od negocjacji handlowych związanych z produktami rolnymi, prowadzonych przez komisarza ds. rolnictwa, negocjacje w sprawie produktów rybołówstwa i akwakultury traktowane są jako negocjacje „nierolnicze” i wchodzą w zakres kompetencji komisarza ds. handlu, dla którego są one często jedynie zmienną dostosowawczą w ramach szerszej problematyki;

12.  postuluje, aby kompetencje do prowadzenia negocjacji handlowych dotyczących produktów rybołówstwa i akwakultury przeszły z gestii komisarza ds. handlu w gestię komisarza ds. gospodarki morskiej i rybołówstwa;

13.  domaga się, aby na podstawie szeregu analiz i konsultacji rozwinąć jasną i globalną wizję wspólnotowego rynku produktów rybołówstwa i akwakultury, gatunek po gatunku, przewidywanych zmian popytu i produkcji wspólnotowej oraz rynków zbytu, jakie należy utrzymać dla tej produkcji na warunkach uczciwej konkurencji;

14.  zwraca się również do Komisji o podjęcie starań zmierzających do bardziej rzetelnej i dokładnej oceny wpływu przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury na rynek wspólnotowy, zwłaszcza w zakresie cen, oraz o podjęcie prac mających na celu wprowadzenie systemu gromadzenia i wymiany danych ułatwiających tę ocenę;

15.  domaga się, aby produkty rybołówstwa i akwakultury były traktowane jako produkty wrażliwe do celów stosowania „metody szwajcarskiej” w ramach negocjacji rundy dauhańskiej WTO w sprawie dostępu do rynków nierolnych, co pozwoli uniknąć radykalnego ograniczenia ochrony taryfowej, z jakiej korzystają jeszcze niektóre produkty na podstawie wspólnej taryfy celnej, a tym samym zachować wartość preferencji przyznawanych niektórym partnerom i skuteczność mechanizmów wspólnej organizacji rynków;

16.  przypomina, że zgodnie z ust. 47 deklaracji ministerialnej z Ad-Dauhy z dnia 14 listopada 2001 r. negocjacje obecnej rundy są prowadzone na podstawie zasady całościowego zobowiązania oraz że dopóki runda nie zostanie zakończona jako w całość, Unia Europejska może zrewidować niektóre rozdziały swojego stanowiska;

17.  zachęca też negocjatorów wspólnotowych na forum WTO do dalszego kategorycznego odmawiania uczestnictwa Unii Europejskiej w jakichkolwiek inicjatywach dotyczących wielostronnej liberalizacji sektorowej w dziedzinie produktów rybołówstwa i akwakultury;

18.  wzywa Komisję do postawienia wymogu, by ewentualne zawarcie negocjowanej obecnie na forum WTO umowy o dotacjach w sektorze rybołówstwa, zwłaszcza w zakresie środków regulacji rynku, nie doprowadziło do pogorszenia warunków uczciwej konkurencji dla producentów UE wobec dostawców z krajów trzecich; z zasady sprzeciwia się wszelkiej możliwości oddzielnego i wcześniejszego wdrożenia („early harvest”) takiej umowy, ponieważ nie należy tego oddzielać od innych części agendy dauhańskiej;

19.  zwraca się do negocjatorów wspólnotowych uczestniczących w negocjacjach dwustronnych i regionalnych, aby bardziej systematycznie domagali się rzeczywistych świadczeń w zamian za koncesje handlowe przyznawane krajom trzecim w zakresie przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury oraz zdecydowanie bronili ofensywnych interesów Unii Europejskiej w tym sektorze, jeżeli takie istnieją;

20.  podkreśla, że Unia Europejska musi utrzymać kontrolę nad preferencjami handlowymi przyznawanymi niektórym partnerom, wymagając stosowania rygorystycznych reguł pochodzenia, opartych na koncepcji produktów „w pełni uzyskanych”; zwraca się o ostrożność przy udzielaniu zgody na ewentualne złagodzenie tradycyjnych kryteriów przynależności statków w przypadku produktów surowych i domaga się odrzucania wszelkich nowych wniosków o odstępstwa w dziedzinie produktów przetworzonych; uważa, że zasada zakazu zwrotu cła powinna być systematycznie stosowana, a możliwości kumulacji pochodzenia – ograniczone;

21.  domaga się od Komisji, aby poprawiła pod względem ilościowym i jakościowym analizy wpływu preferencji taryfowych przyznanych niektórym krajom w sektorze rybołówstwa i akwakultury, szczególnie z punktu widzenia rentowności przedsiębiorstw i zatrudnienia, zarówno w UE, jak i w krajach będących beneficjentami, zwłaszcza krajach AKP; podkreśla ponadto, że analizy te muszą zawierać prawidłowo oszacowane wyniki i uwzględniać w szczególny sposób zagrożone gatunki ryb;

22.  przypomina, że przemysł wspólnotowy może korzystać z instrumentów ochrony handlu unijnego w przypadku dumpingu, dotowania lub masowego i nagłego wzrostu przywozu niektórych kategorii produktów rybołówstwa i akwakultury;

Aspekty środowiskowe, socjalne, sanitarne i jakościowe

23.  uważa, że jednym z podstawowych celów polityki wspólnotowej w dziedzinie przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury musi być zadbanie o to, aby importowane produkty spełniały we wszystkich dziedzinach takie same wymogi, jakie nałożone są na produkcję wspólnotową; uważa, że ten cel jest zgodny z podstawowym dążeniem do równości, spójności i skuteczności środków stosowanych obecnie w tym sektorze lub przewidywanych w ramach reformy; zwraca ponadto uwagę, że przestrzeganie przez kraje trzecie wymogów UE może przyczynić się do stworzenia bardziej sprawiedliwych warunków konkurencji pomiędzy produkcją UE i produkcją w krajach trzecich w związku z podwyższonymi kosztami, jakie ponosić będą musiały kraje trzecie w związku z produkcją ryb zgodnie z normami UE;

24.  obawia się, że masowe wejście na rynek wspólnotowy produktów rybołówstwa i akwakultury z krajów trzecich mogłoby wpłynąć na zwyczaje konsumentów w zakresie kupowania produktów;

25.  uważa, że intensyfikacja wysiłków UE związanych z ochroną zasobów i zrównoważonym charakterem rybołówstwa, prowadzonych w ramach WPRyb, jest niezgodna z przywozem produktów rybołówstwa i akwakultury pochodzących z krajów, które zwiększają nakłady połowowe nie bacząc na trwałość zasobów rybnych, a mając na względzie jedynie natychmiastowy zysk;

26.  podkreśla, że wspólnotowa polityka ochrony zasobów przyczynia się, zwłaszcza za pośrednictwem planów odbudowy zasobów i zarządzania, do pobudzania przywozu produktów rybołówstwa i akwakultury pochodzących z krajów trzecich oraz do umożliwiania im zastąpienia, niekiedy nieodwracalnego, produkcji wspólnotowej; zwraca się do Komisji o należyte uwzględnienie tego zagrożenia w trakcie opracowywania rzeczonych planów;

27.  obawia się, że w sytuacji braku zdecydowanej polityki w tej dziedzinie znaczna atrakcyjność wspólnotowego rynku produktów rybołówstwa i akwakultury, charakteryzującego się bardzo szeroką dostępnością i silnie rosnącym popytem, może stanowić dla tych krajów stałą zachętę do nadmiernych połowów;

28.  cieszy się z niedawnego wejścia w życie rozporządzenia dotyczącego zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów oraz nakładającego wymóg certyfikacji na wszystkie produkty wprowadzane na rynek wspólnotowy; zachęca do rygorystycznego i skutecznego stosowania tego rozporządzenia, uznając jednocześnie, że wiele krajów rozwijających się potrzebuje pomocy we właściwym jego wdrażaniu i zwalczaniu nielegalnych połowów; przypomina jednak, że chodzi tu o wymóg minimalny, niewystarczający do zagwarantowania zrównoważonego charakteru połowów, z których pochodzą dane produkty;

29.  uważa, że oprócz stosowania wspólnotowych przepisów w zakresie połowów IUU, należy prowadzić z drugiej strony ściślejsze kontrole procesu wprowadzania do obrotu tego rodzaju ryb, mianowicie poprzez bardziej rygorystyczne kontrole w państwach członkowskich i przedsiębiorstwach, co do których podejrzewa się, że zaopatrują się w produkty pochodzące z nielegalnego rybołówstwa;

30.  zwraca się do Komisji, aby zastosowała wszystkie instrumenty, jakimi dysponuje, w celu zadbania o to, by główne kraje eksportujące produkty rybołówstwa i akwakultury do UE przestrzegały zobowiązań podjętych w Johannesburgu oraz stosowały rygorystyczną politykę ochrony zasobów; zachęca do współpracy z tymi krajami we wszystkich właściwych obszarach, a szczególnie w ramach regionalnych organizacji ds. rybołówstwa;

31.  uważa z drugiej strony, że Unia Europejska musi jeszcze wzmocnić te zobowiązania, aby zagwarantować, że wszystkie produkty wywożone do UE pochodzą, bez wyjątku, z państw, które ratyfikowały najważniejsze międzynarodowe umowy w zakresie prawa morskiego, w szczególności Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morskim i Konwencję o międzystrefowych zasobach rybnych i zasobach rybnych masowo migrujących, będących stronami umów zawartych z regionalnymi organizacjami ds. rybołówstwa, o ile eksport pochodzi z wód podlegających regulacji przez te organizacje;

32.  zwraca uwagę na poważne utrudnienia, z jakimi spotykają się wspólnotowi rybacy, hodowcy zajmujący się akwakulturą i przetwórcy w konkurencji z niektórymi krajami trzecimi, wynikające z o wiele niższego kosztu siły roboczej w tych krajach i ze stosowanych tam mniej rygorystycznych standardów socjalnych;

33.  uważa, że problem „dumpingu socjalnego”, występujący również w kilku innych sektorach gospodarki, jest szczególnie ostry w sektorze produktów rybołówstwa i akwakultury, a szczególnie w działaniach z zakresu przetwórstwa, które wymagają znacznej siły roboczej;

34.  zwraca się do Komisji, aby wdrożyła wszystkie instrumenty, jakimi dysponuje, w celu zadbania, by główne kraje eksportujące produkty rybołówstwa i akwakultury do UE przestrzegały co najmniej ośmiu konwencji MOP dotyczących podstawowych praw pracy;

35.  nalega, aby wszystkie przyznawane przez UE preferencje handlowe dotyczące produktów rybołówstwa i akwakultury były ściśle uzależnione od spełnienia rygorystycznych wymogów środowiskowych i socjalnych; postuluje też, aby przepisy włączane w tym celu do zawieranych umów obejmowały wiarygodne mechanizmy nadzoru przestrzegania podjętych zobowiązań i mechanizmy zawieszania lub po prostu wycofywania preferencji w przypadku naruszeń; w przypadku krajów rozwijających się domaga się wprowadzenia programów zaprojektowanych specjalnie w celu udzielania wsparcia technicznego oraz, w razie potrzeby, wsparcia finansowego, tak aby wspomagać zainteresowane państwa w przestrzeganiu wymogów socjalnych i środowiskowych;

36.  podkreśla, że istotne znaczenie ma rygorystyczne objęcie importowanych produktów rybołówstwa i akwakultury, włącznie z paszą dla zwierząt i surowcami przeznaczonych do jej produkcji, przepisami wspólnotowymi dotyczącymi standardów i kontroli sanitarnych z uwzględnieniem wszystkich ich aspektów (bezpieczeństwo żywności, identyfikowalność, zapobieganie), które są niezbędne dla ochrony konsumentów; wzywa w związku z tym Komisję, aby poprawiła program inspekcji w państwach trzecich, dostosowując misje Biura ds. żywności i weterynarii, przede wszystkim poprzez zwiększenie liczby obiektów kontrolowanych podczas każdej misji, aby uzyskać wyniki dokładniej odzwierciedlające rzeczywistą sytuację w danym państwie trzecim;

37.  apeluje o wzmożoną ostrożność przy uznawaniu wymogów stosowanych w niektórych krajach trzecich za równoważne z wymogami Unii Europejskiej do celów stosowania tych przepisów orz przy zatwierdzaniu wykazów krajów i zakładów upoważnionych do eksportu produktów rybołówstwa i akwakultury do UE; uważa, że DG SANCO powinna być w stanie usunąć poszczególne statki lub zakłady przetwórstwa z zatwierdzonych list w przypadkach, gdy nie spełniają one minimalnych wymogów;

38.  zwraca się o jeszcze większą czujność względem produktów pochodzących z nowych form szczególnie intensywnej akwakultury, praktykowanych w niektórych regionach świata, oraz o krytyczne przyglądanie się technikom i procedurom stosowanym dla zwiększenia produktywności tych farm, a także ich ewentualnemu wpływowi na zdrowie, jak również ich lokalnemu oddziaływaniu społecznemu i środowiskowemu;

39.  domaga się, aby intensywność i częstotliwość kontroli prowadzonych na wszystkich poziomach, a szczególnie skutecznie zharmonizowanych i przejrzystych kontroli na granicach, były proporcjonalne do ryzyka związanego z danymi produktami w zależności szczególnie od ich charakteru i pochodzenia; zwraca się do państw członkowskich o przeznaczenie na to wszelkich koniecznych zasobów finansowych i kadrowych;

Reforma wspólnej organizacji rynków

40.  przypomina swoje liczne rezolucje, przyjęte w czasie 6. kadencji, w których zwracał się do Komisji o niezwłoczne przeprowadzenie ambitnej reformy wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa w celu zwiększenia jej wkładu w gwarantowanie dochodów w sektorze, zapewnienie stabilności rynku, lepsze wprowadzanie do obrotu produktów rybołówstwa i zwiększenie ich wartości dodanej; ubolewa nad opóźnieniem w tej dziedzinie; odsyła do wspomnianych rezolucji, w których określono, jakie powinny być główne osie tej reformy;

41.  podkreśla, że nowe mechanizmy wprowadzone w tych ramach będą absolutnie musiały uwzględniać nieuniknioną rzeczywistość w postaci bardzo dynamicznej konkurencji ze strony taniego przywozu będącego skutkiem praktyk szkodliwych dla środowiska lub mających formę dumpingu socjalnego i pomimo tego dążyć do zagwarantowania normalnego zbytu produkcji wspólnotowej w wystarczająco opłacalnych cenach;

Informacje dla konsumentów

42.  wyraża przekonanie, że europejscy konsumenci często dokonywaliby innych wyborów, gdyby byli lepiej informowani na temat rzeczywistego rodzaju, pochodzenia geograficznego i warunków produkcji, połowów i jakości produktów oferowanych do sprzedaży;

43.  podkreśla, że pilne jest wprowadzenie rygorystycznych i przejrzystych kryteriów certyfikacji i oznakowania w zakresie jakości i identyfikowalności produktów europejskiego rybołówstwa i akwakultury oraz promowanie jak najszybszego wprowadzenia specjalnego ekologicznego wspólnotowego oznaczenia tych produktów w celu położenia kresu niekontrolowanemu rozpowszechnianiu się prywatnych systemów certyfikacji;

44.  uważa, że ekologiczna certyfikacja i ekologiczne oznakowanie produktów rybołówstwa i akwakultury powinno być procesem przejrzystym, łatwo zrozumiałym dla konsumenta i dostępnym dla całego sektora bez wyjątku, jeżeli zostaną ściśle spełnione podstawowe kryteria ich przyznawania;

Akwakultura

45.  podkreśla rosnący udział produktów akwakultury w przywozie produktów rybołówstwa i akwakultury do Unii Europejskiej;

46.  przypisuje to zjawisko znacznej ekspansji akwakultury w niektórych regionach świata w ostatnim dziesięcioleciu, kiedy to akwakultura wspólnotowa, odpowiadająca jedynie 2% produkcji światowej, przeżywała okres stagnacji;

47.  stwierdza, że zastępowanie świeżych produktów pochodzenia europejskiego niektórymi rodzajami produktów akwakultury z przywozu wywiera duży wpływ na zwyczaje konsumentów i zapotrzebowanie europejskich przedsiębiorstw zajmujących się dystrybucją;

48.  uważa, że oparta na zasadzie dobrowolności polityka pomocy na rzecz rozwoju zrównoważonej akwakultury wspólnotowej mającej ograniczony wpływ środowiskowy jest jednym z kluczowych punktów polityki mającej na celu ograniczenie zależności od przywozu w sektorze produktów rybołówstwa i akwakultury, wspieranie działalności wewnątrz Unii Europejskiej oraz zaspokojenie silnie rosnącego popytu poprzez bogatszą i bardziej zróżnicowaną ofertę; podkreśla w związku z tym konieczność położenia dużego nacisku na badania naukowe i rozwój w dziedzinie europejskich produktów akwakultury;

49.  odsyła w tej kwestii do swojej rezolucji z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie nowego impulsu dla strategii zrównoważonego rozwoju europejskiej akwakultury;

50.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia głównych zaleceń zawartych w tym sprawozdaniu w ich wnioskach i decyzjach odnoszących się do reformy wspólnej polityki rybołówstwa;

o
o   o

51.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

(1) Dz.U. L 358 z 31.12.2002, s. 59.
(2) Dz.U. L 17 z 21.1.2000, s. 22.
(3) Dz.U. C 323 E z 18.12.2008, s. 271.
(4) Dz.U. L 286 z 29.10.2008, s. 1.
(5) Dz.U. L 27 z 30.1.2010, s. 1.
(6) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0039.
(7) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0243.
(8) Teksty przyjęte, P6_TA(2009)0373.


Łamanie praw człowieka w Zimbabwe, w szczególności sprawa Farai Maguwu
PDF 206kWORD 47k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie Zimbabwe, szczególnie przypadku Faraia Maguwu
P7_TA(2010)0288RC-B7-0415/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie liczne rezolucje w sprawie Zimbabwe, z których ostatnia została przyjęta w dniu 17 grudnia 2008 r.(1),

–  uwzględniając wspólne stanowisko Rady 2010/92/WPZiB z dnia 15 lutego 2010 r.(2) przedłużające do dnia 20 lutego 2011 r. obowiązywanie środków ograniczających w odniesieniu do Zimbabwe nałożonych na mocy wspólnego stanowiska 2004/161/WPZiB(3) oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1226/2008 z dnia 8 grudnia 2008 r.(4) zmieniające wspólne stanowisko,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 22 lutego 2010 r. w sprawie Zimbabwe oraz konkluzje 10. ministerialnego dialogu politycznego między UE a Republiką Południowej Afryki z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie Zimbabwe,

–  uwzględniając poprzednie rezolucje ONZ w sprawie spornych diamentów, a w szczególności rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ 1459(2003) w sprawie systemu certyfikacji procesu Kimberley,

–  uwzględniając system certyfikacji procesu Kimberley, wymagający od uczestników poświadczenia, że surowiec diamentowy nie jest wykorzystywany do finansowania konfliktów zbrojnych,

–  uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów, którą Zimbabwe ratyfikowało,

–  uwzględniając komunikat z 7. sesji plenarnej systemu certyfikacji procesu Kimberley, która odbyła się w Swakopmund (Namibia) w dniu 5 listopada 2009 r., w szczególności jego ust. 13, 14 i 22,

–  uwzględniając posiedzenie międzysesyjne procesu Kimberley, które odbyło się w Tel Awiwie (Izrael) w dniach 21–24 czerwca 2010 r.,

–  uwzględniając umowę z Kotonu o partnerstwie między UE a AKP, podpisaną w dniu 23 czerwca 2000 r.,

–  uwzględniając art. 122 ust. 5 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Zimbabwe dobrowolnie uczestniczy w systemie certyfikacji procesu Kimberley, pozwalającym członkom na sprzedaż surowca diamentowego na legalnym rynku międzynarodowym, pod warunkiem że handel ten nie służy finansowaniu konfliktów zbrojnych,

B.  mając na uwadze, że proces Kimberley nie obejmuje obecnie nadużyć praw człowieka,

C.  mając na uwadze, że w ciągu najbliższych kilku lat Zimbabwe mogłaby stać się jednym z największych producentów diamentów na świecie, gdyby złoże diamentów w Marange (Chiadzwa) w prowincji Manicaland, potencjalnie generujące miliardy euro dochodu, zostało objęte pełną eksploatacją,

D.  mając na uwadze, że w listopadzie 2009 r. w Swakopmund (Namibia) Zimbabwe zobowiązało się do podjęcia szeregu działań w celu zagwarantowania, że wydobycie diamentów w Marange będzie prowadzone zgodnie z systemem certyfikacji procesu Kimberley,

E.  mając na uwadze, że na międzysesyjnym posiedzeniu procesu Kimberley w Tel Awiwie w dniach 21–23 czerwca 2010 r. nie udało się osiągnąć porozumienia co do ewentualnego objęcia kwestii praw człowieka procesem Kimberley,

F.  mając na uwadze, że liczne międzynarodowe organizacje poza rządowe (w tym Human Rights Watch, Global Witness i Partnerstwo Afryka-Kanada) wyrażają poważne zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka w Chiadzwa, w szczególności w związku z łamaniem praw człowieka przez siły bezpieczeństwa Zimbabwe,

G.  mając na uwadze, że Farai Maguwu, obywatel Zimbabwe i założyciel/ dyrektor Centrum Badań i Rozwoju (CRD), zajmującej się prawami człowieka organizacji pozarządowej z siedzibą w Manicaland, stwierdził poważne naruszenia praw człowieka popełniane przez państwowe siły bezpieczeństwa w szeregu kopalni diamentów w Zimbabwe, a zwłaszcza w Chiadzwa,

H.  mając na uwadze, że Farai Maguwu został aresztowany przez władze Zimbabwe 3 czerwca 2010 r. pod zarzutem rozpowszechniania informacji na szkodę państwa Zimbabwe i od tego czasu jest przetrzymywany w złych warunkach, nie otrzymuje podstawowych potrzebnych mu leków, odmówiono mu także prawa do rozpatrzenia jego sprawy przez sędziego w ciągu 48 godzin od zatrzymania i prawa do zwolnienia za kaucją,

1.  domaga się natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Faraia Maguwu oraz potępia warunki jego aresztowania i przetrzymywania;

2.  nalega, aby władze Zimbabwe wywiązywały się ze zobowiązań w ramach procesu Kimberley, poczynionych na posiedzeniu w Swakopmund, dokonały pełnej demilitaryzacji złoża diamentów w Marange oraz wprowadziły właściwe środki mające na celu utrzymanie praworządności i porządku w sposób zapewniający poszanowanie praw miejscowej ludności;

3.  wzywa do dokonania przeglądu procesu Kimberley w celu właściwego uwzględnienia zasad dotyczących praw człowieka;

4.  nalega, aby rząd Zimbabwe wykorzystał znaczne dochody, jakie przyniesie prawdopodobnie kopalnia diamentów w Chiadzwa, jako podstawę ożywienia całej gospodarki Zimbabwe oraz jako środek finansowania opieki zdrowotnej, edukacji i świadczeń społecznych obecnie zapewnianych przez międzynarodowych darczyńców, i w tym celu apeluje do rządu o ustanowienie niezależnego diamentowego funduszu powierniczego, który byłby oddany do dyspozycji obywateli Zimbabwe;

5.  wzywa rząd Zimbabwe do zagwarantowania i chronienia nieograniczonego prawa do wolności słowa w Zimbabwe, tak aby organizacje pozarządowe (takie jak Ośrodek Badań i Rozwoju prowadzony przez Faraia Maguwu) mogły swobodnie wyrażać opinie bez obawy przed prześladowaniami lub uwięzieniem;

6.  apeluje, aby proces Kimberley zapewniał obserwatorowi ds. Zimbabwe działanie w pełni niezależne, rzetelne i z poszanowaniem praw człowieka;

7.  wzywa Republikę Południowej Afryki i Południowoafrykańską Wspólnotę Rozwoju (SADC), aby – w interesie własnym, a także w interesie Zimbabwe i szerszego regionu Afryki południowej – podjęły dynamiczne działania mające wspierać przywrócenie pełnej demokracji w Zimbabwe oraz poszanowanie praworządności i praw człowieka należnych obywatelom Zimbabwe; uznaje, że Robert Mugabe i jego bliscy współpracownicy pozostają przeszkodą w procesie odbudowy politycznej i gospodarczej oraz pojednania w Zimbabwe, gdyż dla własnej korzyści sprzeniewierzają gospodarcze zasoby kraju;

8.  z zadowoleniem przyjmuje niedawne uaktualnienie (dokonane w lutym 2010 r.) wykazu UE niepożądanych osób fizycznych i prawnych posiadających powiązania z reżimem Mugabe; podkreśla, że te środki ograniczające są wymierzone wyłącznie przeciw częściom składowym reżimu Zimbabwe i w żaden sposób nie dotkną ogółu obywateli Zimbabwe;

9.  podkreśla znaczenie dialogu między Unią Europejską a Zimbabwe i z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w tym kierunku;

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich i państw kandydujących, wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa i zarazem wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej, rządom i parlamentom Zimbabwe i Republiki Południowej Afryki, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego UE-AKP, instytucjom Unii Afrykańskiej, w tym Parlamentowi Panafrykańskiemu, sekretarzowi generalnemu ONZ, sekretarzowi generalnemu SADC, rotacyjnemu przewodniczącemu procesu Kimberley (Izrael) oraz sekretarzowi generalnemu Wspólnoty Narodów.

(1) Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0640.
(2) Dz.U. L 41 z 16.2.2010, s. 6.
(3) Dz.U. L 50 z 20.2.2004, s. 66.
(4) Dz.U. L 331 z 10.12.2008, s. 11.


Wenezuela, w szczególności sprawa Marii Lourdes Afiuni
PDF 215kWORD 50k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie Wenezueli, w szczególności w sprawie Marii Lourdes Afiuni
P7_TA(2010)0289RC-B7-0414/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie sytuacji w Wenezueli, a w szczególności rezolucje z dnia 11 lutego 2010 r., 7 maja 2009 r., 23 października 2008 r. oraz 24 maja 2007 r.,

–  uwzględniając art. 122 ust. 5 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że podział i niezależność władz stanowią podstawę każdego demokratycznego państwa konstytucyjnego,

B.  mając na uwadze, że w dniu 10 grudnia 2009 r. Maria Lourdes Afiuni, „sędzia kontrolny” w Caracas, działając zgodnie z prawem wenezuelskim i opinią grupy roboczej ONZ ds. arbitralnego aresztowania, udzieliła warunkowego zwolnienia (pod rygorystycznymi warunkami, m.in. przy zatrzymaniu paszportu) Eligiowi Cedeño, który jest przetrzymywany w areszcie przed rozprawą sądową od lutego 2007 r.,

C.  mając na uwadze, że zgodnie z prawem wenezuelskim areszt przed rozprawą sądową ogranicza się do dwóch lat oraz że sędzia Afiuni, wydając przedmiotowe postanowienie, podtrzymała prawa człowieka chronione na mocy prawa wenezuelskiego i międzynarodowego,

D.  mając na uwadze, że sędzię Afiuni natychmiast i bez postawienia zarzutów przed sądem aresztowali urzędnicy DISIP (dyrekcji wywiadu i prewencji), a 12 grudnia 2009 r. przeniesiono ją do INOF (Instituto Nacional de Orientación Femenina) – najściślej strzeżonego więzienia, w którym wciąż jest przetrzymywana po ponad sześciu miesiącach w warunkach nadal zagrażających jej integralności fizycznej i psychicznej, gdyż do 24 uwięzionych z nią osób zostało skazanych przez nią za przestępstwa takie jak zabójstwa, przemyt narkotyków i porwania; od czasu zatrzymania stała się ona celem zniewag, pogróżek, słownych i fizycznych ataków oraz zamachów na jej życie,

E.  mając na uwadze, że w dniu 11 grudnia 2009 r. prezydent Hugo Chávez w przemówieniu wyemitowanym w telewizji nazwał ją bandytką, zwracając się do prokuratora generalnego o zastosowanie najwyższego wymiaru kary, a nawet nalegając na Zgromadzenie Narodowe, żeby przyjęło nową ustawę zaostrzającą wyroki za postępowanie tego rodzaju, która miałaby być stosowana wstecz,

F.  mając na uwadze, że art. 26 konstytucji wenezuelskiej stwierdza, że sądownictwo powinno być autonomiczne i niezależne oraz że prezydent Republiki Wenezueli ma gwarantować niezależność sądownictwa,

G.  mając na uwadze, że w związku z twierdzeniami prezydenta skierowanymi przeciwko sędzi Afiuni oskarżono ją o nadużycie władzy, korupcję, współudział i pomoc w ucieczce oraz że mimo wykazania przez śledczego, że nie otrzymała pieniędzy, a zatem brak jest dowodów na korupcję, wciąż pozostaje ona w więzieniu,

H.  mając na uwadze, że sprawa sędzi Afiuni spowodowała wydanie szeregu sprawozdań, rezolucji i oświadczeń potępiających władze wenezuelskie oraz wyrażających solidarność, jako że prawnicy i pracownicy wymiaru sprawiedliwości z całego świata, organizacje pozarządowe takie jak Amnesty International i Human Rights Watch oraz Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka wyrazili zaniepokojenie jej sytuacją i stwierdzili, że została uwięziona za swoją uczciwość i walkę o niezależność sądownictwa, zaś Międzyamerykańska Komisja Praw Człowieka zażądała zastosowania środków tymczasowych w celu zapewnienia jej osobistego bezpieczeństwa,

I.  mając na uwadze, że sprawa sędzi Afiuni nie jest odosobnionym atakiem władz politycznych na sądownictwo, skoro niektórych sędziów zdymisjonowano, a inni postanowili opuścić kraj,

J.  mając na uwadze, że również w innych dziedzinach demokracja w Wenezueli ulega pogorszeniu, w szczególności w odniesieniu do wolności prasy, w tym Internetu, która to prasa jest stale atakowana przez rząd i przeciwko której podjęto wiele działań, m.in. zamykanie gazet, rozgłośni radiowych, stron internetowych i kanałów telewizyjnych,

K.  mając na uwadze, że wolność mediów ma podstawowe znaczenie dla demokracji i przestrzegania podstawowych wolności z uwagi na zasadniczą rolę mediów w zagwarantowaniu swobody wyrażania poglądów i idei, należytym poszanowaniu praw mniejszości, m.in. opozycyjnych grup politycznych, oraz przyczynianiu się do skutecznego włączania jednostek do procesów demokratycznych, co umożliwia odbycie wolnych i uczciwych wyborów,

L.  mając na uwadze, że w związku z wyborami parlamentarnymi, które mają się odbyć 26 września 2010 r., Narodowa Rada Wyborcza na wniosek rządu zmieniła granice okręgów wyborczych dla wyborów 167 członków Zgromadzenia Narodowego, przy czym zmiany te dotykają do 80% krajów rządzonych przez opozycję,

M.  mając na uwadze, że działania takie jak konfiskata i wywłaszczanie, dotykające od 2005 r. ponad 760 przedsiębiorstw, a w niektórych przypadkach naruszające interesy UE, podważają podstawowe prawa socjalne i gospodarcze obywateli,

N.  mając na uwadze, że sytuacja polityczna w Wenezueli jest napięta, czego przejawem jest nękanie, grożenie, zastraszanie, oraz polityczne i kryminalne prześladowanie skierowane przeciwko opozycji demokratycznej, jej przedstawicielom, jej demokratycznie wybranym burmistrzom i gubernatorom, ruchowi studenckiemu, członkom armii i pracownikom wymiaru sprawiedliwości, przeciwnikom oficjalnej polityki Chaveza, dziennikarzom i mediom, co doprowadziło do uwięzienia wielu z nich z powodów politycznych,

1.  wyraża ubolewanie z powodu ataków na niezawisłość wymiaru sprawiedliwości; wyraża zaniepokojenie aresztowaniem sędzi Marii Lourdes Afiuni i uznaje je za naruszenie jej podstawowych praw osobistych i bardzo poważne zagrożenie dla niezawisłości wymiaru sprawiedliwości, który jest podstawowym filarem praworządności;

2.  wzywa do uwolnienia sędzi Marii Lourdes Afiuni oraz wzywa rząd Wenezueli do przestrzegania zasad praworządności, poprzez ułatwienie sprawiedliwego szybkiego procesu przy uwzględnieniu wszelkich niezbędnych gwarancji prawnych;

3.  wyraża zaniepokojenie warunkami aresztu, w którym przebywa sędzia Maria Lourdes Afiuni, a które stanowią zagrożenie dla jej zdrowia fizycznego i psychicznego, i wzywa władze zakładu karnego do dokładnego i bezzwłocznego stosowania względem sędzi Afiuni środków i zaleceń określonych przez Ogólnoamerykańską Komisję Praw Człowieka dnia 11 stycznia 2010 r.,

4.  potępia publiczne obraźliwe i uwłaczające oświadczenia wygłoszone przez prezydenta Republiki Wenezuelskiej nt. sędzi Afiuni, w których domaga się on maksymalnego wymiaru kary i zmiany przepisów, by umożliwić surowsze sankcjonowanie; wyraża przekonanie, że oświadczenia te wpływają na zaostrzenie warunków aresztu, w którym przetrzymywana jest sędzia Afiuni, i są atakiem na niezawisłość wymiaru sprawiedliwości ze strony prezydenta kraju, który winien być głównym gwarantem jego niezależności;

5.  przypomina rządowi Boliwariańskiej Republiki Wenezueli o jego zobowiązaniu do poszanowania prawa do wolności wypowiedzi i wyrażania opinii, jak również wolności prasy i niezawisłości wymiaru sprawiedliwości, zgodnie z postanowieniami konstytucji Wenezueli oraz poszczególnych międzynarodowych i regionalnych konwencji i kart, których Wenezuela jest sygnatariuszem; wyraża przekonanie, że wenezuelskie media powinny ukazywać różnorodność życia politycznego i społecznego w Wenezueli;

6.  apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa o zwrócenie się do władz wenezuelskich z petycją, w której zostaną wyrażone obawy UE w związku z poszanowaniem praw człowieka, demokracji i zasad praworządności w tym południowoamerykańskim kraju, a także zostaną stanowczo podtrzymane interesy i prawa własności obywateli i przedsiębiorstw z państw członkowskich UE;

7.  przypomina, że zgodnie z Międzyamerykańską kartą demokratyczną Organizacji Państw Amerykańskich w demokracji, oprócz jasnego i prawowitego dojścia do władzy, popartego i uzyskanego w drodze wyborów, władza ta musi być również prawowicie sprawowana, przy poszanowaniu pluralizmu i przestrzeganiu ustalonych zasad postępowania, obowiązującej konstytucji, przepisów prawa i zasad praworządności będących gwarancją w pełni demokratycznego działania, które powinno koniecznie obejmować demokratyczne i pokojowe poszanowanie przeciwników politycznych, zwłaszcza jeżeli zostali oni wybrani głosami oddanymi przez wyborców;

8.  w związku z wyborami parlamentarnymi w dniu 26 września 2010 r. wzywa rząd Wenezueli do poszanowania zasad demokracji, wolności wypowiedzi, zgromadzeń, zrzeszania się i wolnych wyborów, a także do zaproszenia Unii Europejskiej i organów międzynarodowych do obserwacji tych wyborów;

9.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wysokiej przedstawiciel Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Boliwariańskiej Republiki Wenezueli, zgromadzeniu parlamentarnemu EUROLAT oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.


Korea Północna
PDF 214kWORD 57k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie Korei Północnej
P7_TA(2010)0290RC-B7-0416/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Półwyspu Koreańskiego,

–  uwzględniając Kartę Organizacji Narodów Zjednoczonych, Powszechną deklarację praw człowieka, międzynarodowe pakty praw człowieka oraz inne instrumenty prawne w zakresie praw człowieka,

–  uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych pt. „Sytuacja w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej” przyjętą dnia 25 marca 2010 r. i popartą przez państwa członkowskie UE, w której potępiono „regularne, powszechne, poważne naruszanie praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych” oraz „poważny, powszechny i regularny brak poszanowania praw człowieka” w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej,

–  uwzględniając rezolucje nr 1718 (2006) oraz 1874 (2009) Rady Bezpieczeństwa ONZ,

–  uwzględniając rezolucję Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej przyjętą na jego 64. posiedzeniu w dniu 19 listopada 2009 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady nr 2009/1002/WPZiB z dnia 22 grudnia 2009 r.,

–  uwzględniając powszechne sprawozdanie w sprawie Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej z dnia 7 listopada 2009 r. oraz zgodę Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej, by odnieść się do 117 zaleceń zawartych w sprawozdaniu grupy roboczej nt. uniwersalnego mechanizmu oceny okresowej, przyjętym przez Radę Praw Człowieka dnia 18 marca 2010 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy Vitita Muntarbhorna z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej,

–  uwzględniając 29. rundę dialogu UE-Chiny dotyczącego praw człowieka, która odbyła się w Madrycie w dniu 29 czerwca 2010 r. i podczas której dyskutowano nad zagadnieniem uchodźców północnokoreańskich,

–  uwzględniając art. 122 ust. 5 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej wciąż budzi ogromne zaniepokojenie, zaś sytuacja humanitarna daje poważne powody do obaw,

B.  mając na uwadze, że w rezolucji pt. „Sytuacja w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej” z dnia 25 marca 2010 r. Rada Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych wyraziła głębokie zaniepokojenie powtarzającymi się doniesieniami o regularnych, powszechnych i poważnych naruszeniach praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej,

C.  mając na uwadze, że w swym sporządzanym co roku dla Rady Praw Człowieka ONZ sprawozdaniu specjalny sprawozdawca Narodów Zjednoczonych ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej uznał sytuację w tym kraju za „katastrofalną”,

D.  mając na uwadze, że rząd Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej nie uznaje mandatu specjalnego sprawozdawcy ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju, odmówił mu wjazdu na teren kraju i nie przystaje na współpracę w ramach mechanizmów ONZ w zakresie praw człowieka,

E.  mając na uwadze, że w swym sprawozdaniu specjalny sprawozdawca ONZ stwierdza, że wznowienie rozmów sześciostronnych poświęconych denuklearyzacji stanowiłoby również okazję do stworzenia atmosfery sprzyjającej poprawie w zakresie ochrony praw człowieka,

F.  mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca zasugerował, by Rada Bezpieczeństwa ONZ rozważyła naruszenia praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej oraz by utworzono komisję śledczą ds. domniemanych zbrodni przeciwko ludzkości, których dopuszcza się rząd Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej,

G.  mając na uwadze, że liczne międzynarodowe organizacje pozarządowe działające w dziedzinie praw człowieka wzywają Unię Europejską do dokładniejszego zajęcia się kwestią poszanowania praw człowieka w Korei Północnej,

H.  mając na uwadze, że w swej rezolucji Rada Praw Człowieka ONZ wyraziła ubolewanie z powodu poważnych, powszechnych i regularnych naruszeń praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, w szczególności torturowania więźniów politycznych i repatriowanych obywateli KRLD oraz umieszczania ich w obozach pracy,

I.  mając na uwadze, że władze państwowe Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej regularnie wykonują pozasądowe egzekucje, dokonują arbitralnych aresztowań oraz odpowiadają za zniknięcia obywateli,

J.  mając na uwadze, że wymiar sprawiedliwości nie jest niezawisły, kara śmierci jest stosowana w przypadku wielu przestępstw przeciwko państwu, a katalog wykroczeń, za które jest wymierzana, jest okresowo poszerzany w kodeksie karnym, zaś obywatele – w tym dzieci – są zmuszani do udziału w publicznych egzekucjach,

K.  mając na uwadze, że rząd Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej nie zezwala na istnienie zorganizowanej opozycji politycznej, przeprowadzanie wolnych i sprawiedliwych wyborów, ogranicza wolność mediów, wolność wyznania, wolność stowarzyszeń i porozumień zbiorowych,

L.  mając na uwadze, że kwestia porwań i naruszenia nietykalności cielesnej obywateli krajów trzecich, w tym Japończyków, obywateli Korei Południowej oraz innych krajów, prawdopodobnie również obywateli UE, pozostaje nierozwiązana i wymaga zdecydowanego działania społeczności międzynarodowej,

M.  mając na uwadze, że wielu mieszkańców Korei Północnej ucieka do Chińskiej Republiki Ludowej, gdzie wiele kobiet pada rzekomo ofiarami handlu ludźmi i przymusowych małżeństw; mając na uwadze, że ChRL rzekomo przymusowo wydala północnokoreańskich uchodźców do KRLD, łamiąc międzynarodowe standardy zabraniające odsyłania uchodźców i rzekomo zabrania również obywatelom KRLD korzystania z procedur azylowych UNHCR, łamiąc konwencję ONZ w sprawie uchodźców z 1951 r. oraz protokół do niej z 1967 r., do których ChRL przystąpiła, a także mając na uwadze niepokojące doniesienia na temat losu osób zmuszonych do powrotu,

N.  mając na uwadze, że w wyniku orzekania winy zbiorowej całe rodziny trafiają do więzienia, w tym dzieci i dziadkowie; mając na uwadze, że więźniowie ci są poddawani najpoważniejszym aktom łamania praw człowieka, są torturowani, głodzeni i przymuszani do ciężkiej pracy, oraz mając na uwadze, że według szacunków około 100 000 więźniów mogło już umrzeć, przede wszystkim z wyczerpania lub w wyniku nieleczonych chorób,

O.  mając na uwadze, że obrazy satelitarne i różne relacje uciekinierów z Korei Północnej potwierdzają, że Korea Północna prowadzi przynajmniej sześć obozów koncentracyjnych dla przeciwników politycznych, w których przetrzymywanych jest 150 000 więźniów politycznych, oraz mając na uwadze, że dodając do tej liczby wszystkie pozostałe kategorie więźniów (na przykład przymusowych repatriantów z Chin), szacuje się, że w więzieniach przebywa ponad 200 000 osób,

P.  mając na uwadze, że duża część ludności stale głoduje i w dużej mierze polega wyłącznie na międzynarodowej pomocy żywnościowej, oraz mając na uwadze, że we wrześniu 2009 r. Światowy Program Żywności poinformował, że kobiety i dzieci z Korei Północnej cierpią na niedożywienie,

Q.  mając na uwadze, że w społeczeństwie obowiązuje polityka „wojsko najpierw” oraz ideologia juche, która wymaga czczenia przywódcy państwa,

R.  mając na uwadze, że według wiarygodnych doniesień uciekinierów obywatele muszą uczestniczyć w kampaniach mobilizacji do pracy przymusowej, a dostęp do edukacji i możliwości zatrudnienia zależą od songbun (statusu klasy społecznej), określanego lojalnością danej osoby lub jej rodziny w stosunku do reżimu,

S.  mając na uwadze, że reforma walutowa z dnia 30 listopada 2009 r. spowodowała ogromne straty dla już kulejącej gospodarki i doprowadziła do pogłębienia ubóstwa nieuprzywilejowanych grup społecznych, czego wynikiem było poważne niezadowolenie społeczne,

T.  mając na uwadze, że żaden dziennikarz zagraniczny nie ma nieograniczonego dostępu do KRLD, a także mając na uwadze, że koreańska Centralna Agencja Prasowa jest jedynym źródłem informacji dla wszystkich środków przekazu w Korei Północnej, a stacje radiowe i telewizyjne mogą otrzymywać sygnały jedynie z rządowych nadajników, natomiast odbiór zagranicznych programów jest surowo zabroniony i podlega surowym karom; mając na uwadze, że ogół społeczeństwa nie ma dostępu do Internetu,

1.  wzywa KRLD do natychmiastowego położenia kresu poważnemu, powszechnemu i regularnemu łamaniu praw człowieka w stosunku do własnych obywateli, które może urosnąć do rangi zbrodni przeciw ludzkości i zostać w związku z tym objęte jurysdykcją Międzynarodowego Trybunału Karnego;

2.  wzywa KRLD do natychmiastowego i ostatecznego zaprzestania publicznych egzekucji oraz zniesienia kary śmierci w tym kraju;

3.  wzywa KRLD do zaprzestania pozasądowych egzekucji i przymusowych zaginięć, zaprzestania wykorzystywania tortur i pracy przymusowej, uwolnienia więźniów politycznych i zezwolenia obywatelom na swobodne podróżowanie;

4.  wzywa władze KRLD do zapewnienia dostępu do żywności i pomocy humanitarnej dla wszystkich obywateli w zależności od potrzeb;

5.  wzywa KRLD do zapewnienia wolności wypowiedzi i wolności prasy, jak również wolnego od cenzury dostępu do Internetu dla obywateli;

6.  wzywa UE do wsparcia ustanowienia komisji śledczej ONZ w celu oceny przeszłych i obecnych przypadków łamania praw człowieka w KRLD, tak aby określić, w jakim wymiarze te przypadki i bezkarność towarzysząca nadużyciom mogą stanowić zbrodnię przeciw ludzkości, i wzywa państwa członkowskie UE do wypromowania na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ idei rezolucji w tej sprawie;

7.  w kontekście powagi sytuacji wzywa Unię Europejską do wyznaczenia specjalnego przedstawiciela UE ds. KRLD dla zapewnienia stałej obserwacji i koordynacji zarówno w ramach Unii Europejskiej, jak i z kluczowymi partnerami, takimi jak Stany Zjednoczone i Korea Południowa;

8.  wzywa władze KRLD do wdrożenia zaleceń sprawozdania grupy roboczej ds. uniwersalnego mechanizmu oceny okresowej Rady Praw Człowieka i w pierwszej kolejności do zezwolenia na kontrole wszelkiego rodzaju więzień i aresztów przez Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża i innych niezależnych ekspertów oraz na zezwolenie specjalnym sprawozdawcom ONZ na wjazd na teren kraju;

9.  wzywa rząd KRLD do dopilnowania przeprowadzenia wszechstronnego dochodzenia, którego wynik będzie przejrzysty i zadowalający, przekazania ostatecznie i w pełni wszystkich informacji na temat obywateli UE i obywateli krajów trzecich, co do których istnieją podejrzenia, że zostali uprowadzeni przez agentów służb KRLD w ubiegłych latach oraz do natychmiastowego uwolnienia tych porwanych, którzy nadal są przetrzymywani na terenie KRLD;

10.  domaga się, aby państwa członkowskie UE nadal przyznawały uchodźcom z Korei Północnej azyl i przyjęły bardziej systematyczne podejście w zakresie organizacji europejskiej i międzynarodowej ochrony dla obywateli Korei Północnej uciekających z powodu tragicznej sytuacji w domu, oraz wzywa Komisję do dalszego wspierania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które pomagają uchodźcom z KRLD;

11.  wzywa ChRL do zaprzestania aresztowań i odsyłania uchodźców z Korei Północnej do KRLD, do wypełnienia zobowiązań wynikających z konwencji w sprawie uchodźców z 1951 r. oraz protokołu do niej z 1967 r., do wydania zgody na dostęp UNHCR do uchodźców z Korei Północnej, aby określić ich status i pomóc w ich bezpiecznym przesiedleniu, oraz do przyznania kobietom z Korei Północnej, których małżonkowie są obywatelami ChRL, statusu rezydenta;

12.  wzywa ChRL, aby wykorzystała swoje bliskie kontakty z KRLD do promowania reform gospodarczych i społecznych w tym kraju w celu poprawy warunków życia i praw społecznych obywateli Korei Północnej;

13.  wzywa Komisję do poruszania kwestii sytuacji praw człowieka w KRLD oraz sytuacji uchodźców z tego kraju we wszystkich rozmowach wysokiego szczebla między UE i ChRL oraz w prowadzonym między UE a Chinami dialogu dotyczącym praw człowieka;

14.  wzywa Komisję do kontynuowania istniejących programów pomocy humanitarnej oraz utrzymania istniejących kanałów komunikacji z Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną i do rygorystycznego śledzenia dystrybucji pomocy żywnościowej i pomocy humanitarnej w Korei Północnej, tak aby spełnić międzynarodowe normy przejrzystości i odpowiedzialności;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie UE do kontynuacji aktywnego dialogu i wspierania organizacji pozarządowych i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego starających się nawiązać kontakty w KRLD w celu propagowania zmian prowadzących do poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka;

16.  wzywa Komisję do uwzględnienia w umowie o wolnym handlu między UE a Republiką Korei klauzuli dotyczącej monitorowania praw pracowników zatrudnionych w strefie przemysłowej Kaesong w KRLD;

17.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji państwom członkowskim i krajom kandydującym, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządowi Republiki Korei, rządowi Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej i rządowi Chińskiej Republiki Ludowej, a także sekretarzowi generalnemu ONZ.

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności