Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 191 και 192 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη διατήρηση, την προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 για τα απόβλητα και την κατάργηση ορισμένων οδηγιών(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2010 σχετικά με την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής για τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τα δίκαια εισοδήματα για τους γεωργούς: βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Ιανουαρίου 2011 σχετικά με την αναγνώριση της γεωργίας ως στρατηγικού τομέα στο πλαίσιο της επισιτιστικής ασφάλειας(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Η ΚΓΠ με χρονικό ορίζοντα το 2020: η αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων όσον αφορά τη διατροφή, τους φυσικούς πόρους και το έδαφος»(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2011 σχετικά με μια πιο αποτελεσματική και πιο δίκαιη λιανική αγορά(6),

–  έχοντας υπόψη την προπαρασκευαστική μελέτη για την κατασπατάληση των τροφίμων στην ΕΕ των 27 – ΓΔ Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2010),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) σχετικά με την απώλεια τροφίμων και τη σπατάλη τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A7-0430/2011),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χρόνο στην Ευρώπη μια συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα υγιεινών και εδώδιμων τροφίμων –σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις έως και 50 %– χάνεται καθ' όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και το στάδιο του καταναλωτή, και καταλήγει στα απόβλητα·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έρευνα που δημοσίευσε η Επιτροπή εκτιμά την ετήσια παραγωγή απορριμμάτων τροφίμων στα 27 κράτη μέλη σε 89 εκατομμύρια τόνους περίπου, ήτοι 179 κιλά ανά κάτοικο, με μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των επιμέρους κρατών και των διαφόρων τομέων, χωρίς να υπολογίζει τη σπατάλη κατά τη γεωργική παραγωγή και τα αλιεύματα που απορρίπτονται στη θάλασσα: λαμβάνοντας υπόψη ότι τα απορρίμματα τροφίμων υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν περίπου σε 126 εκατομμύρια τόνους (αύξηση κατά 40 %) έως το 2020 εάν δεν αναληφθούν πρόσθετες προληπτικές δράσεις και δεν ληφθούν πρόσθετα προληπτικά μέτρα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση 79 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ήτοι πάνω από το 15 % των πολιτών έχει εισόδημα κατώτερο από το 60 % του μέσου εισοδήματος της χώρας διαμονής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι 16 εκατομμύρια από τα άτομα αυτά έχουν λάβει επισιτιστική βοήθεια από φιλανθρωπικά ιδρύματα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη τα ανησυχητικά στοιχεία που δημοσίευσε ο FAO, σύμφωνα με τα οποία 925 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο απειλούνται με υποσιτισμό, στοιχεία τα οποία καθιστούν ολοένα και πιο δυσχερή την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας που προβλέπουν, μεταξύ άλλων, την κατά το ήμισυ μείωση της φτώχειας και της πείνας έως το 2015·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη του FAO, η προβλεπόμενη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού από 7 σε 9 δισεκατομμύρια θα απαιτήσει αύξηση του εφοδιασμού σε τρόφιμα τουλάχιστον κατά 70 % έως το 2050·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια παραγωγή σιτηρών αυξήθηκε από 824 εκατομμύρια τόνους το 1960 σε περίπου 2,2 δισεκατομμύρια τόνους το 2010 και ότι αυξάνεται κατά 27 εκατομμύρια τόνους κάθε έτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν συνεχιστεί αυτή η τάση στην παγκόσμια παραγωγή γεωργικών προϊόντων, η αύξηση της παραγωγής σιτηρών έως το 2050 σε σχέση με σήμερα θα είναι επαρκής για τη διατροφή του παγκόσμιου πληθυσμού· λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη ότι, επειδή οι απώλειες μετά τη συγκομιδή αντιπροσωπεύουν το 14 % περίπου της συνολικής παραγωγής, ενώ επιπλέον 15% χάνεται στη διανομή καθώς και ως οικιακό απόρριμμα, τα τρία πέμπτα της συνολικής αύξησης της προσφοράς που απαιτείται έως το 2050 θα μπορούσαν να καλυφθούν εάν απλώς σταματούσε η σπατάλη τροφίμων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση της σπατάλης τροφίμων αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα στον αγώνα κατά της πείνας στον κόσμο, στην αντίδραση απέναντι στην αύξηση της ζήτησης που εκτιμά ο FAO και στη βελτίωση του επιπέδου διατροφής του πληθυσμού·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μικρότερη σπατάλη τροφίμων θα απέφερε μια αποδοτικότερη χρήση της γης και μια καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, θα είχε θετικές επιπτώσεις για όλο τον γεωργικό τομέα παγκοσμίως και θα συνέβαλλε σημαντικά στην καταπολέμηση του υποσιτισμού στον αναπτυσσόμενο κόσμο·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σπατάλη τροφίμων δεν έχει μόνον ηθικές, οικονομικές, κοινωνικές και διατροφικές συνέπειες, αλλά και συνέπειες για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, εφόσον τα βουνά τροφίμων που δεν καταναλώνονται συμβάλλουν σημαντικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη και τα απόβλητα τροφίμων παράγουν μεθάνιο, το οποίο ως αέριο του θερμοκηπίου είναι 21 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες υπάρχει ελάχιστη σπατάλη τροφίμων εκ μέρους των καταναλωτών· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οιαδήποτε σπατάλη τροφίμων σε αυτές τις χώρες οφείλεται κυρίως σε οικονομικούς και τεχνικούς περιορισμούς καθ' όλο το μήκος της αλυσίδας παραγωγής τροφίμων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, όταν η παραγωγή τροφίμων ήταν άφθονη, το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων δεν απετέλεσε πολιτική προτεραιότητα, γεγονός το οποίο οδήγησε στη συνολική αύξηση της σπατάλης τροφίμων καθ' όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική η σπατάλη τροφίμων παρατηρείται κυρίως στα στάδια του λιανικού εμπορίου και της κατανάλωσης, σε αντίθεση με τον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου η παραγωγή, η συγκομιδή, η επεξεργασία και η μεταφορά είναι τα στάδια στα οποία εμφανίζεται συχνότερα το πρόβλημα της απώλειας τροφίμων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει πρόσφατων μελετών, για την παραγωγή ενός κιλού τροφής εκλύονται στην ατμόσφαιρα κατά μέσον όρο 4,5 κιλά CO2· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη τα 89 περίπου εκατομμύρια τόνοι τροφής που σπαταλούνται προκαλούν έκλυση 170 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου CO2 ετησίως - κατανεμημένων μεταξύ της βιομηχανίας τροφίμων (59 εκατομμύρια τόνοι ισοδύναμου CO2 ετησίως), της οικιακής κατανάλωσης (78 εκατομμύρια τόνοι ισοδύναμου CO2 ετησίως), και λοιπών (33 εκατομμύρια τόνοι ισοδύναμου CO2 ετησίως)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγή του 30 % των τροφίμων που δεν καταναλώνονται προϋποθέτει τη χρήση επιπλέον 50 % υδάτινων πόρων για άρδευση και ότι για την παραγωγή ενός κιλού βοείου κρέατος καταναλώνονται 5 έως 10 τόνοι νερού·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τη μια πλευρά, η επισιτιστική ασφάλεια απειλείται, ενώ, από την άλλη πλευρά, στις πλουσιότερες οικονομίες εμφανίζονται σοβαρές ασθένειες, όπως η παχυσαρκία, οι καρδιοαγγειακές παθήσεις και οι καρκίνοι, που συνδέονται με μια διατροφή υπερβολικά πλούσια σε λιπαρές ουσίες και πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα ο αριθμός του πληθυσμού που υπερσιτίζεται παγκοσμίως να είναι ίσος με τον αριθμό του πληθυσμού που υποσιτίζεται και πάσχει από ασιτία·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιδεινούμενη μείωση των παραγόντων παραγωγής έρχεται σε αντίθεση με την ανάγκη αύξησης της προσφοράς τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποστήριξη που παρέχεται στις αναπτυσσόμενες χώρες για να βελτιώσουν την απόδοση των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων μπορεί όχι μόνο να ωφελήσει, άμεσα, τις τοπικές οικονομίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη αυτών των χωρών αλλά μπορεί να βοηθήσει, έμμεσα, και το παγκόσμιο εμπορικό ισοζύγιο γεωργικών προϊόντων και την ανακατανομή των φυσικών πόρων·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, όπως και η βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, έχουν μείζονα σημασία για την αντιμετώπιση της σπατάλης τροφίμων παγκοσμίως·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλο και περισσότερα κράτη μέλη αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης όσον αφορά τα αίτια και τις συνέπειες της σπατάλης τροφίμων, τις μεθόδους περιορισμού της και τους τρόπους προώθησης ενός επιστημονικού και πολιτισμικού πνεύματος που βασίζεται στις αρχές της βιωσιμότητας και της αλληλεγγύης·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σπατάλη τροφίμων συμβαίνει σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, από τη φάση της γεωργικής παραγωγής μέχρι τις φάσεις της αποθήκευσης, της επεξεργασίας, της διανομής, της διαχείρισης και της κατανάλωσης·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για την ασφάλεια των τροφίμων και τη λήψη μέτρων για την αποφυγή της σπατάλης τροφίμων όπου αυτή είναι δυνατόν να αποφευχθεί·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη απαγορεύουν την πώληση τροφίμων σε τιμές κάτω του κόστους, αφαιρώντας από τους εμπόρους λιανικής πώλησης την ευκαιρία να πωλούν αδιάθετα νωπά τρόφιμα σε φθηνότερες τιμές στους καταναλωτές στο τέλος της ημέρας και συμβάλλοντας σε περαιτέρω σπατάλες στην αλυσίδα των τροφίμων·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προσφάτως εγκριθείς κανονισμός για την ενημέρωση του καταναλωτή σε σχέση με τα τρόφιμα διευκρινίζει ότι τα τρόφιμα με ημερομηνία «κατανάλωσης έως» πρέπει να θεωρούνται ανασφαλή μετά την ημερομηνία αυτή·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου για τη Βελτίωση της Λειτουργίας της Αλυσίδας Εφοδιασμού Τροφίμων και η Ευρωπαϊκή Στρογγυλή Τράπεζα για μια Βιώσιμη Κατανάλωση και Παραγωγή συνεργάζονται με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων·

1.  θεωρεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που υλοποιείται με τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα, τη χρήση και τη χρονική σταθερότητα μιας υγιεινής, επαρκούς, κατάλληλης και θρεπτικής διατροφής· επισημαίνει ότι η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων τίθεται εν κινδύνω από μια σειρά παραγόντων, όπως είναι, μεταξύ άλλων, το πεπερασμένο των φυσικών πόρων σε σχέση με τον αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό και η περιορισμένη πρόσβαση των πιο ευπαθών τμημάτων του πληθυσμού στην τροφή·

2.  ζητεί από το Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων να αντιμετωπίσουν επειγόντως το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού και κατανάλωσης και να καταρτίσουν κατευθυντήριες γραμμές και να υποστηρίξουν τρόπους βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων σε κάθε τομέα χωριστά και τους προτρέπει να δώσουν προτεραιότητα σε αυτές τις δράσεις στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πολιτικού προγράμματος δράσης· καλεί την Επιτροπή, σε αυτό το πλαίσιο, να καταστήσει πιο γνωστό το έργο που διεξάγεται τόσο στο Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου για τη Βελτίωση της Λειτουργίας της Αλυσίδας Εφοδιασμού Τροφίμων όσο και στην Ευρωπαϊκή Στρογγυλή Τράπεζα για μια Βιώσιμη Κατανάλωση και Παραγωγή, με σκοπό, μεταξύ άλλων, τη διατύπωση συστάσεων για τον τρόπο αντιμετώπισης της σπατάλης τροφίμων·

3.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, καθημερινά, σημαντικές ποσότητες τροφίμων, μολονότι βρίσκονται σε άριστη κατάσταση προς κατανάλωση, απορρίπτονται ως απόβλητα και ότι η σπατάλη τροφίμων εγείρει περιβαλλοντικά και ηθικά προβλήματα και δημιουργεί οικονομικό και κοινωνικό κόστος το οποίο θέτει τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά προ προκλήσεων· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να αναλύσει τα αίτια και τις συνέπειες της ετήσιας απόρριψης, σπατάλης και υγειονομικής ταφής σχεδόν του 50 % των τροφίμων που παράγονται στην Ευρώπη και να εξασφαλίσει ότι η μελέτη αυτή περιλαμβάνει λεπτομερή ανάλυση της σπατάλης καθώς και αξιολόγηση των οικονομικών, περιβαλλοντικών, διατροφικών και κοινωνικών συνεπειών· καλεί επίσης την Επιτροπή να λάβει έμπρακτα μέτρα με σκοπό να μειωθεί η σπατάλη τροφίμων κατά το ήμισυ έως το 2025 και ταυτόχρονα να αποτραπεί η παραγωγή βιολογικών αποβλήτων·

4.  επισημαίνει ότι η σπατάλη τροφίμων έχει διάφορα αίτια: την υπερπαραγωγή, το κακό διαμέτρημα του προϊόντος (ακατάλληλο μέγεθος ή μορφή), την αλλοίωση του προϊόντος ή της συσκευασίας, τις προδιαγραφές εμπορίας (προβλήματα εμφάνισης ή ελαττωματική συσκευασία), την κακή διαχείριση των αποθεμάτων ή μη αποτελεσματικές στρατηγικές εμπορίας·

5.  ζητεί από την Επιτροπή να εκτιμήσει τις επιπτώσεις που θα είχε μια αναγκαστική πολιτική στον τομέα των αποβλήτων σε συμπεριφορές σπατάλης τροφίμων· ζητεί να υιοθετηθεί, κατ' εφαρμογήν της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», μια αναγκαστική πολιτική επεξεργασίας των αποβλήτων που θα αφορά όλους τους κρίκους της τροφικής αλυσίδας·

6.  εκτιμά ότι, για να περιορισθεί στο ελάχιστο η σπατάλη τροφίμων, πρέπει να συμμετάσχουν όλοι οι παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και να αντιμετωπισθούν τα διάφορα αίτια της σπατάλης ανά τομέα καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να προβεί σε ανάλυση ολόκληρης της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων ώστε να προσδιορίσει τους κλάδους τροφίμων στους οποίους παρατηρείται περισσότερο σπατάλη τροφίμων και τις λύσεις που μπορούν να εξευρεθούν για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων·

7.  παροτρύνει την Επιτροπή να συνεργαστεί με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) προκειμένου να θέσουν κοινούς στόχους για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων σε ολόκληρο τον κόσμο·

8.  επισημαίνει ότι το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων πρέπει να αντιμετωπισθεί με γνώμονα την αποδοτικότητα των πόρων και ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων σύμφωνα με την εμβληματική πρωτοβουλία «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους», προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το ζήτημα αυτό αντιμετωπίζεται με την ίδια προσοχή και με την ίδια αύξηση της ευαισθητοποίησης όπως το ζήτημα της ενεργειακής απόδοσης, δεδομένου ότι αμφότερα τα ζητήματα είναι εξίσου σημαντικά για το περιβάλλον και το μέλλον μας·

9.  ζητεί από την Επιτροπή να καθορίσει συγκεκριμένους στόχους για τα κράτη μέλη σε σχέση με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, στο πλαίσιο των στόχων πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων που πρέπει να επιτύχουν τα κράτη μέλη έως το 2014, όπως ορίζει η οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα του 2008·

10.  θεωρεί απαραίτητο να μειωθεί η σπατάλη τροφίμων καθ' όλο το μήκος της τροφικής αλυσίδας, από τον αγρό έως το τραπέζι του καταναλωτή· τονίζει την ανάγκη να θεσπιστεί μια συντονισμένη στρατηγική της οποίας θα έπονται συγκεκριμένες δράσεις, μεταξύ άλλων ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών με σκοπό την αποτροπή της σπατάλης τροφίμων καθώς και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων· φρονεί ότι τούτο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την προαγωγή των απευθείας σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών και με τη σύντμηση της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων καθώς και με την ενθάρρυνση όλων των ενδιαφερομένων παραγόντων να αναλάβουν μεγαλύτερες κοινές ευθύνες καθώς και να ενισχύσουν το συντονισμό με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση της υλικοτεχνικής υποστήριξης, των μεταφορών, της διαχείρισης των αποθεμάτων και των συσκευασιών·

11.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές συνδυάζοντας τις γνώσεις από τα σχετικά φόρα και πλατφόρμες, όπως το Φόρουμ Λιανικού Εμπορίου της ΕΕ για τη Βιωσιμότητα, η Ευρωπαϊκή Στρογγυλή Τράπεζα για μια Βιώσιμη Κατανάλωση και Παραγωγή Τροφίμων, το Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου για την Καλύτερη Λειτουργία της Αλυσίδας Εφοδιασμού Τροφίμων, το Άτυπο Δίκτυο των Κρατών Μελών «Φίλοι των Βιώσιμων Τροφίμων», το Φόρουμ για τα Καταναλωτικά Αγαθά κτλ.·

12.  καλεί την Επιτροπή, κατά την εκπόνηση των πολιτικών ανάπτυξης, να υποστηρίζει δράσεις που αποσκοπούν στη μείωση της σπατάλης σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες στις οποίες οι τεχνικές παραγωγής, η διαχείριση μετά τη συγκομιδή, οι υποδομές και οι διαδικασίες μεταποίησης και συσκευασίας είναι προβληματικές και ακατάλληλες· προτείνει να ενθαρρυνθεί ο εκσυγχρονισμός αυτού του γεωργικού εξοπλισμού και των υποδομών, ώστε να περιορισθούν οι απώλειες μετά τη συγκομιδή και να αυξηθεί η διάρκεια διατήρησης των τροφίμων· εκτιμά επίσης ότι η βελτιωμένη αποτελεσματικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων μπορεί να συμβάλει και στην επίτευξη της επισιτιστικής αυτάρκειας αυτών των χωρών·

13.  ζητεί να επανακαθοριστούν οι στόχοι των μέτρων στήριξης, σε επίπεδο ΕΕ, για τη διανομή τροφίμων στους πλέον μειονεκτούντες πολίτες της Ένωσης, της ευρωπαϊκής βοήθειας για την παροχή γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων σε μαθητές στα σχολεία και του προγράμματος για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία, με σκοπό την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων·

14.  επισημαίνει ότι επικρατεί σύγχυση όσον αφορά τον ορισμό των εννοιών «σπατάλη τροφίμων» και «βιολογικά απόβλητα'· θεωρεί ότι, στην κοινή αντίληψη, ως »σπατάλη τροφίμων' νοείται το σύνολο των τροφίμων που απορρίπτονται από την αλυσίδα εφοδιασμού για οικονομικούς ή αισθητικούς λόγους ή λόγω εγγύτητας της ημερομηνίας λήξης, μολονότι είναι ακόμη απολύτως εδώδιμα και θα μπορούσαν να διατεθούν για ανθρώπινη κατανάλωση, και τα οποία, λόγω έλλειψης εναλλακτικής χρήσης, απορρίπτονται τελικά ως απόβλητα προκαλώντας δυσμενείς εξωγενείς επιπτώσεις από περιβαλλοντική άποψη, καθώς επίσης οικονομικό κόστος και απώλεια κερδών για τις επιχειρήσεις·

15.  επισημαίνει ότι στην Ευρώπη δεν υπάρχει εναρμονισμένος ορισμός της σπατάλης τροφίμων· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση που θα ορίζει την τυπολογία της «σπατάλης τροφίμων» και, στο πλαίσιο αυτό, να θεσπίσει επίσης ένα χωριστό ορισμό των υπολειμμάτων τροφίμων για βιοκαύσιμα ή για βιολογικά απόβλητα, τα οποία διακρίνονται από τη συνήθη σπατάλη τροφίμων δεδομένου ότι επαναχρησιμοποιούνται για ενεργειακούς σκοπούς·

16.  φρονεί ότι όλα τα κράτη μέλη πρέπει να επιτρέπουν στους εμπόρους λιανικής πώλησης να μειώνουν σημαντικά τις τιμές των νωπών τροφίμων, κάτω και από το κόστος παραγωγής, όταν πλησιάζει η ημερομηνία λήξης τους, ώστε να περιορισθούν οι ποσότητες αδιάθετων τροφίμων που απορρίπτονται ως απόβλητα και να δίδεται η δυνατότητα στους καταναλωτές με χαμηλό διαθέσιμο εισόδημα να αγοράζουν τρόφιμα υψηλής ποιότητας σε φθηνότερες τιμές·

17.  επιθυμεί να επισημάνει ότι η γεωργία, λόγω των χαρακτηριστικών της, χρησιμοποιεί με αποδοτικό τρόπο τους πόρους και μπορεί να διαδραματίσει θεμελιώδη και πρωτοπόρο ρόλο στον αγώνα κατά της σπατάλης τροφίμων· παροτρύνει συνεπώς την Επιτροπή να συμπεριλάβει φιλόδοξα μέτρα προς τον σκοπό αυτό στις προσεχείς νομοθετικές προτάσεις της για τη γεωργία, το εμπόριο και τη διανομή τροφίμων· ελπίζει ότι θα αναληφθεί κοινή δράση μέσω επενδύσεων στους τομείς της έρευνας, της επιστήμης, της τεχνολογίας, της εκπαίδευσης, της παροχής συμβουλών και της καινοτομίας στη γεωργία, προκειμένου να μειωθεί η σπατάλη τροφίμων και να διαπαιδαγωγηθούν και να ενθαρρυνθούν οι καταναλωτές να τηρούν πιο υπεύθυνη και πιο συνειδητή συμπεριφορά αποφεύγοντας τη σπατάλη τροφίμων·

18.  θεωρεί ότι οι απαιτήσεις ποιότητας σχετικά με την εξωτερική εμφάνιση των προϊόντων, οι οποίες καθορίζουν το μέγεθος και το σχήμα κυρίως των νωπών οπωρολαχανικών, είτε έχουν επιβληθεί από ευρωπαϊκή ή εθνική νομοθεσία ή από εσωτερικό κανονισμό επιχείρησης, αποτελούν αιτία πολλών περιττών απορρίψεων, οι οποίες αυξάνουν την ποσότητα των τροφίμων που σπαταλούνται· καλεί τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να αναγνωρίζουν και να επεξηγούν τη διατροφική αξία των γεωργικών προϊόντων που δεν έχουν μέγεθος ή σχήμα σύμφωνο με τις προδιαγραφές, προκειμένου να μειωθεί η ποσότητα των τροφίμων που απορρίπτονται·

19.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του άρθρου 5 της οδηγίας-πλαισίου (2008/98/ΕΚ) για τα απόβλητα που ορίζει τα υποπροϊόντα, δεδομένου ότι η απουσία νομικής σαφήνειας στην ευρωπαϊκή νομοθεσία όσον αφορά τη διάκριση μεταξύ αποβλήτων και μη αποβλήτων θα μπορούσε να παρεμποδίσει την αποδοτική χρήση των υποπροϊόντων·

20.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους μεταποιητές και τους εμπόρους λιανικής πώλησης να καταρτίσουν κατευθυντήριες γραμμές για την αποφυγή της σπατάλης τροφίμων η οποία μπορεί να αποφευχθεί και να επιτύχουν αποδοτικότερη χρήση των πόρων στο τμήμα της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων που τους αντιστοιχεί, να εργάζονται συνεχώς για τη βελτίωση των διαδικασιών μεταποίησης, συσκευασίας και μεταφοράς, ώστε να περιοριστούν οι περιττές σπατάλες τροφίμων·

21.  προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και να προωθήσουν εκστρατείες ενημέρωσης της κοινής γνώμης σχετικά με την αξία των τροφίμων και των γεωργικών προϊόντων, τα αίτια και τις συνέπειες της σπατάλης τροφίμων και τους τρόπους μείωσής της, προωθώντας ένα επιστημονικό και πολιτισμικό πνεύμα που βασίζεται στις αρχές της βιωσιμότητας και της αλληλεγγύης· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την εισαγωγή μαθημάτων διατροφικής εκπαίδευσης, σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της ανώτατης εκπαίδευσης, όπου θα εξηγείται, επί παραδείγματι, ο τρόπος αποθήκευσης, μαγειρέματος και απόρριψης των τροφίμων προκειμένου να ενθαρρύνονται πιο υπεύθυνες συμπεριφορές· τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές αρχές και επιχειρήσεις, παράλληλα με τους εμπόρους λιανικής πώλησης και τα μέσα ενημέρωσης, στην παροχή πληροφοριών και στήριξης στους πολίτες όσον αφορά την πρόληψη και τη μείωση της σπατάλης τροφίμων·

22.  επικροτεί τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει ήδη διάφορα κράτη μέλη με σκοπό την ανάκτηση, σε τοπικό επίπεδο και κατά μήκος ολόκληρης της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, των προϊόντων που δεν πωλούνται αλλά απορρίπτονται, προκειμένου να αναδιανεμηθούν σε ομάδες πολιτών των οποίων το εισόδημα είναι κατώτερο του ελαχίστου εισοδήματος και οι οποίοι στερούνται αγοραστικής δύναμης· υπογραμμίζει τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κρατών μελών σε αυτό το θέμα, καθώς και τη σημασία των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο· επισημαίνει από την άποψη αυτή την πολύτιμη συμβολή, αφενός, των εθελοντών στη συγκέντρωση και διανομή αυτών των προϊόντων και, αφετέρου, επαγγελματικών εταιρειών που αναπτύσσουν συστήματα και δράσεις κατά της σπατάλης·

23.  καλεί τους εμπόρους λιανικής πώλησης να συμμετέχουν σε προγράμματα αναδιανομής τροφίμων σε πολίτες που στερούνται αγοραστικής δύναμης και να εφαρμόσουν μέτρα που επιτρέπουν να πωλούνται με έκπτωση προϊόντα των οποίων πλησιάζει η ημερομηνία λήξης·

24.  χαιρετίζει το έργο εταιρειών και επαγγελματικών συμπράξεων προερχόμενων από το δημόσιο, ιδιωτικό, ακαδημαϊκό και συνεταιριστικό χώρο που σχεδιάζουν και υλοποιούν, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συντονισμένα προγράμματα δράσης για την καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων·

25.  εκτιμά ότι οι επενδύσεις σε μεθόδους περιορισμού της σπατάλης τροφίμων θα μπορούσαν να αποφέρουν περιορισμό των απωλειών που σημειώνονται στις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις και, κατά συνέπεια, μείωση των τιμών των τροφίμων, άρα δυνητικώς και καλύτερη πρόσβαση των φτωχότερων τμημάτων του πληθυσμού στα τρόφιμα· ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει τα μέσα και τις δράσεις για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των αγροδιατροφικών επιχειρήσεων, των αγορών χονδρικής πώλησης, των καταστημάτων, των αλυσίδων διανομής, των δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων μαζικής εστίασης, των εστιατορίων, των δημόσιων διοικήσεων και των ΜΚΟ στις πρακτικές καταπολέμησης της σπατάλης· ενθαρρύνει τη χρήση του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών για το σκοπό αυτό· επισημαίνει, σε αυτό το πλαίσιο, τη σημασία της ίδρυσης μιας Κοινότητας Γνώσης και Καινοτομίας (Knowledge and Innovation Community, KIC) για τα τρόφιμα, η οποία θα έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, την αποφυγή της σπατάλης τροφίμων· ζητεί από την Επιτροπή να καλέσει τον αγροδιατροφικό κλάδο και τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί στο θέμα της σπατάλης των τροφίμων, προσφέροντας κυρίως ποικιλία στο μέγεθος της συσκευασίας τροφίμων, να εκτιμήσουν τα οφέλη της προσφοράς περισσότερων χύδην τροφίμων και να λάβουν περισσότερο υπόψη τα αποτελούμενα από ένα πρόσωπο νοικοκυριά, προκειμένου να μειωθεί η σπατάλη τροφίμων και, κατ' επέκταση, το «αποτύπωμα άνθρακα» του καταναλωτή·

26.  ζητεί από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν οικονομικά κίνητρα για τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων·

27.  τονίζει ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την παραγωγή, συσκευασία και μεταφορά των τροφίμων που απορρίπτονται είναι περιττές πρόσθετες εκπομπές· επισημαίνει ότι η βελτίωση της απόδοσης της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, για να προληφθεί η σπατάλη τροφίμων και να εξαλειφθούν τα εδώδιμα απόβλητα τροφίμων, αποτελεί βασικό βήμα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·

28.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο τροποποίησης των κανόνων που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις για υπηρεσίες εστίασης και φιλοξενίας, ούτως ώστε, κατά την ανάθεση συμβάσεων, με ισότιμους τους υπόλοιπους όρους, να δίδεται προτεραιότητα στις επιχειρήσεις που διασφαλίζουν τη δωρεάν αναδιανομή των αδιάθετων (απούλητων) προϊόντων σε ομάδες πολιτών χωρίς αγοραστική δύναμη και οι οποίες προωθούν συγκεκριμένες δράσεις για τη μείωση της σπατάλης στα πρώτα στάδια της τροφικής αλυσίδας, δίνοντας για παράδειγμα την προτίμηση σε γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα που παράγονται όσο το δυνατόν εγγύτερα στον τόπο κατανάλωσης·

29.  καλεί την Επιτροπή, προκειμένου να δώσει το καλό παράδειγμα, να ασχοληθεί με τη σπατάλη τροφίμων εντός των ιδίων των οργάνων της ΕΕ και να λάβει επείγοντα και αναγκαία μέτρα για τη μείωση των ιδιαιτέρως σημαντικών ποσοτήτων τροφίμων που πετιούνται καθημερινά στα κυλικεία των διαφόρων ευρωπαϊκών οργάνων·

30.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει και να προωθήσει μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της σπατάλης τροφίμων στα πρώτα στάδια της τροφικής αλυσίδας, όπως για παράδειγμα την επισήμανση με διπλή ημερομηνία λήξης («πώληση έως» και «ανάλωση έως») και την πώληση με έκπτωση προϊόντων με κοντινή ημερομηνία λήξης ή με ελαττώματα· σημειώνει ότι η βελτιστοποίηση και η αποτελεσματική χρήση των συσκευασιών τροφίμων μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων με τη μείωση των συνολικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων των προϊόντων, κυρίως μέσω του βιομηχανικού οικολογικού σχεδιασμού, ο οποίος περιλαμβάνει μέτρα όπως διαφοροποίηση του μεγέθους των συσκευασιών ώστε να βοηθηθούν οι καταναλωτές να αγοράζουν τη σωστή ποσότητα και να αποτραπεί η υπερβολική κατανάλωση πόρων, παροχή συμβουλών σχετικά με τον τρόπο αποθήκευσης και χρήσης των προϊόντων, σχεδιασμό συσκευασιών που επιτρέπουν συντήρηση των προϊόντων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και διατήρηση της φρεσκάδας τους, εξασφαλίζοντας πάντοτε ότι χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα υλικά για τη συσκευασία και τη συντήρηση των τροφίμων, ώστε να μην υποβαθμίζεται η υγειονομική τους ποιότητα και η διάρκεια ζωής τους·

31.  καλεί την Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να εκδώσει συστάσεις σχετικά με τις θερμοκρασίες κατάψυξης με βάση στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η μη βέλτιστη και ακατάλληλη θερμοκρασία καθιστά τα τρόφιμα προώρως ακατάλληλα προς βρώση και προκαλεί περιττή σπατάλη· υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα εναρμονισμένα επίπεδα θερμοκρασίας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού θα βελτιώσουν τη συντήρηση των προϊόντων και θα μειώσουν τη σπατάλη των τροφίμων που μεταφέρονται και πωλούνται εκτός συνόρων·

32.  υπενθυμίζει τα αποτελέσματα της έρευνας της Επιτροπής (Consumer Empowerment in the EU - SEC(2011)0469), σύμφωνα με την οποία το 18 % των ευρωπαίων πολιτών δεν κατανοεί την επισήμανση «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από...»· ζητεί, συνεπώς, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκρινίσουν τη σημασία της ημερομηνίας στις επισημάνσεις («ανάλωση κατά προτίμηση πριν από», «ημερομηνία λήξης» και «ανάλωση έως») προκειμένου να μειωθεί η αβεβαιότητα των καταναλωτών ως προς το κατά πόσον το τρόφιμο είναι εδώδιμο και να δοθούν ακριβείς πληροφορίες στο κοινό προκειμένου κυρίως να αντιληφθεί ότι η ημερομηνία σε σχέση με την ελάχιστη διάρκεια «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» σχετίζεται με την ποιότητα, ενώ η ένδειξη «κατανάλωση έως» σχετίζεται με την ασφάλεια, με απώτερο στόχο να μπορούν οι καταναλωτές να προβαίνουν σε επιλογές έχοντας πλήρη επίγνωση των πραγμάτων· παροτρύνει την Επιτροπή να δημοσιεύσει ένα φιλικό για το χρήστη εγχειρίδιο σχετικά με τη χρήση τροφίμων των οποίων η ημερομηνία λήξης πλησιάζει ώστε να εξασφαλίζεται ταυτόχρονα η ασφάλεια των τροφίμων για δωρεά και για ζωοτροφές, με βάση τις βέλτιστες πρακτικές των ενδιαφερομένων παραγόντων στο πλαίσιο της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, προκειμένου, επί παραδείγματι, να εναρμονιστεί η προσφορά με τη ζήτηση ταχύτερα και αποτελεσματικότερα·

33.  καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην παροχή κινήτρων για τη βιώσιμη παραγωγή σε μικρή και μεσαία κλίμακα που συνδέεται με τις αγορές και την κατανάλωση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· αναγνωρίζει ότι οι τοπικές αγορές είναι βιώσιμες από περιβαλλοντική άποψη και συμβάλλουν στη σταθερότητα του πρωτογενούς τομέα· ζητεί να προβλέπει η κοινή γεωργική πολιτική στο μέλλον τους χρηματοδοτικούς πόρους που απαιτούνται για την προώθηση της σταθερότητας του πρωτογενούς τομέα, π.χ. μέσω των άμεσων πωλήσεων και των τοπικών αγορών, καθώς και όλων των μέτρων προώθησης της μικρής αλυσίδας ή της μηδενικής χιλιομετρικής απόστασης·

34.  καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε οι μικροί τοπικοί παραγωγοί και οι τοπικές ομάδες παραγωγών να μπορούν να συμμετέχουν σε διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων για την εκτέλεση ειδικών προγραμμάτων, επί παραδείγματι, προγραμμάτων προώθησης της κατανάλωσης φρούτων και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία·

35.  καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να κηρύξουν το 2014 «Ευρωπαϊκό Έτος κατά της Σπατάλης Τροφίμων», ως σημαντική πρωτοβουλία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των ευρωπαίων πολιτών και για να επικεντρωθεί η προσοχή των εθνικών κυβερνήσεων σε αυτό το σημαντικό ζήτημα ώστε να διατεθούν επαρκείς πόροι για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στο εγγύς μέλλον·

36.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) EE L 312 της 23.11.2008, σ. 3. (2) ΕΕ C 351 Ε της 2.12.2011, σ. 48. (3) ΕΕ C 308 Ε της 20.10.2011, σ. 22. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0006. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, Ρ7_ΤΑ(2011)0297. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, Ρ7_ΤΑ(2011)0307.