Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2012 r. w sprawie możliwości wprowadzenia obligacji stabilnościowych (2011/2959(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1173/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro(1),
– uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 23 listopada 2011 r. w sprawie możliwości wprowadzenia obligacji stabilnościowych,
– uwzględniając wystąpienie wiceprzewodniczącego Rehna przed Komisją Gospodarczą i Monetarną w dniu 23 listopada 2011 r. oraz wymianę poglądów z niemiecką Radą Ekspertów Ekonomicznych na temat europejskiego funduszu ratunkowego w dniu 29 listopada 2011 r.,
– uwzględniając sprawozdanie okresowe przewodniczącego Van Rompuya pt. „W kierunku silniejszej Unii Gospodarczej” z dnia 6 grudnia 2011 r.,
A. mając na uwadze, że Parlament zwrócił się do Komisji o przedstawienie sprawozdania na temat możliwości wprowadzenia europejskich papierów wartościowych, co stanowi integralną część porozumienia między Parlamentem i Radą w sprawie pakietu dotyczącego zarządzania gospodarczego („sześciopaku”);
B. mając na uwadze, że strefa euro znajduje się w szczególnej sytuacji – państwa członkowskie strefy euro mają wspólną walutę, nie posiadają jednak wspólnej polityki fiskalnej ani wspólnego rynku obligacji;
C. mając na uwadze, że wyemitowanie obligacji podlegających odpowiedzialności solidarnej wymagałoby większej integracji;
1. jest głęboko zaniepokojony utrzymującymi się napięciami na rynkach obligacji skarbowych krajów strefy euro, które w ostatnich dwóch latach przejawiały się w coraz większych spreadach, wysokiej niestabilności i podatności na ataki spekulacyjne;
2. uważa, że strefa euro, jako emitent drugiej waluty międzynarodowej na świecie, jest współodpowiedzialna za stabilność międzynarodowego systemu pieniężnego;
3. podkreśla, że w długoterminowym interesie strategicznym strefy euro i jej państw członkowskich leży uzyskanie wszelkich możliwych korzyści z emisji euro, które ma potencjał, aby stać się światową walutą rezerwową;
4. odnotowuje w szczególności, że rynek amerykańskich obligacji skarbowych oraz całkowity rynek obligacji państwowych w strefie euro są porównywalne pod względem wielkości, jednak nie pod względem płynności, różnorodności i kształtowania cen; zwraca uwagę, że w interesie strefy euro mogłoby leżeć stworzenie wspólnego płynnego i zróżnicowanego rynku obligacji oraz że rynek obligacji stabilnościowych stanowiłby realną alternatywę dla amerykańskiego rynku obligacji dolarowych, a euro stałoby się globalną „bezpieczną przystanią”;
5. uważa również, że strefa euro i jej państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie długoterminowej stabilności waluty, z której korzysta ponad 330 milionów ludzi oraz wiele firm i wielu inwestorów, co pośrednio wpływa na resztę świata;
6. zwraca uwagę, że obligacje stabilnościowe różniłyby się od obligacji emitowanych przez państwa federalne, takie jak USA czy Niemcy, i dlatego nie można ich bezpośrednio porównać z amerykańskimi lub niemieckimi obligacjami skarbowymi.
7. z zadowoleniem przyjmuje przedstawienie zielonej księgi, która stanowi odpowiedź na apel, jaki Parlament Europejski zgłaszał od długiego czasu, i uznaje tę księgę za pożyteczny punkt wyjścia do dalszych dyskusji; z otwartością i chęcią przystąpi do aktywnej dyskusji na temat wszystkich kwestii – zarówno zalet, jak i wad – związanych z możliwością wprowadzenia obligacji stabilnościowych w ramach różnych opcji; zachęca Komisję do dalszego pogłębienia dokonywanej przez nią analizy po szerokiej debacie publicznej, do której wkład powinny wnieść parlamenty krajowe i Parlament Europejski, jak również EBC, jeżeli uzna to za stosowne; uważa, że żadna z trzech opcji przedstawionych przez Komisję nie stanowi sama w sobie odpowiedzi na obecny kryzys długu państwowego;
8. zwraca uwagę na ocenę Komisji, przedstawioną w zielonej księdze w sprawie możliwości wprowadzenia obligacji stabilnościowych, zgodnie z którą obligacje stabilnościowe ułatwiłyby transmisję polityki pieniężnej strefy euro i poprawiłyby efektywność rynku obligacji oraz szerzej pojętego systemu finansowego strefy euro;
9. ponownie zaznacza, że warunkiem wspólnej emisji obligacji jest obecność trwałych ram fiskalnych, ukierunkowanych zarówno na poprawę zarządzania gospodarczego, jak większy wzrost gospodarczy w strefie euro, oraz że kluczową kwestią jest, aby działania prowadzone były etapami, w ramach których należałoby stworzyć wiążący plan działań, na wzór kryteriów z Maastricht dla wprowadzenia wspólnej waluty, uwzględniający nabyte doświadczenia;
10. jest zdania, że cele podjętych na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 8-9 grudnia 2011 r. decyzji o dalszym wzmocnieniu równowagi finansów publicznych przyczyniają się również do stworzenia niezbędnych warunków do ewentualnego wprowadzenia obligacji stabilnościowych;
11. uważa, że obligacje stabilnościowe mogłyby stanowić dodatkowy sposób zachęcenia do przestrzegania paktu stabilności i wzrostu, jeżeli rozwiązane zostaną kwestie pokusy nadużycia oraz wspólnej odpowiedzialności; zwraca uwagę, że jeżeli chodzi o opcje przedstawione w zielonej księdze, należy prowadzić dalsze prace, m.in. nad następującymi zagadnieniami:
–
skuteczne bodźce rynkowe w celu zmniejszenia poziomu zadłużenia,
–
kryteria wejścia i wyjścia, uzgodnienia dotyczące warunkowości, uzgodnienia dotyczące zapadalności, redystrybucja korzyści z finansowania dla krajów o obecnym ratingu AAA,
–
system dyferencjacji stóp procentowych między państwami członkowskimi o różnych ratingach,
–
dyscyplina budżetowa i wzrost konkurencyjności,
–
skutki procykliczne i skutki służące deflacji długu,
–
wystarczająca atrakcyjność dla inwestorów rynkowych, przy jednoczesnym ograniczaniu lub unikaniu nadmiernych zabezpieczeń i redystrybucji ryzyk między krajami,
–
nadrzędność obligacji stabilnościowych nad obligacjami krajowymi w przypadku niespłacenia długu przez dane państwo członkowskie,
–
kryteria przyznawania kredytów państwom członkowskim i zdolność obsługi długu,
–
mierzalne i egzekwowalne programy ograniczania długów,
–
warunki wiążącego planu działań, podobne do kryteriów z Maastricht dla wprowadzenia wspólnej waluty,
–
współpraca z europejskim instrumentem stabilności finansowej/europejskim mechanizmem stabilności w przypadku państw członkowskich mających problemy z płynnością,
–
odpowiednie wymogi prawne, w tym zmiany traktatowe i konstytucyjne;
12. uważa, że perspektywa obligacji stabilnościowych może przyczynić się do stabilności w strefie euro w średnim okresie; wzywa jednak Komisję, aby szybko przedstawiła propozycje zdecydowanej walki z obecnym kryzysem długu państwowego, obejmujące europejski pakt ratunkowy zaproponowany przez niemiecką Radę Ekspertów Ekonomicznych i/lub finalizację i ratyfikację traktatu w sprawie europejskiego systemu stabilności i/lub euroweksle, jak również wspólne zarządzanie emisją długu państwowego;
13. zwraca uwagę, że niniejsza rezolucja stanowi wstępną reakcję na zieloną księgę Komisji, w późniejszym czasie przyjęta zostanie bardziej kompleksowa rezolucja w formie sprawozdania INI;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz Europejskiemu Bankowi Centralnemu.