(Gewone wetgevingsprocedure: eerste lezing)

Het Europees Parlement,

–  gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2011)0925),

–  gezien artikel 294, lid 2, en artikel 209 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, op grond waarvan het voorstel door de Commissie bij het Parlement is ingediend (C7-0521/2011),

–  gezien artikel 294, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

–  gezien artikel 55 van zijn Reglement,

–  gezien het verslag van de Commissie internationale handel (A7-0208/2012),

1.  stelt onderstaand standpunt in eerste lezing vast;

2.  verzoekt om hernieuwde voorlegging indien de Commissie voornemens is ingrijpende wijzigingen in haar voorstel aan te brengen of dit door een nieuwe tekst te vervangen;

3.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen.

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende werking van de Europese Unie, en met name artikel 209,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure(1),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)  De samenwerking met de EU is gebaseerd op een partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst die in 1999 in werking is getreden. De EU past het stelsel van algemene preferenties toe op de Kirgizische Republiek.

(2)  De economie van Kirgizië heeft te lijden gehad onder de internationale financiële crisis van 2009 en het etnische geweld van juni 2010, hetgeen de economische bedrijvigheid heeft verstoord, heeft geleid tot een aanzienlijke behoefte aan overheidsuitgaven voor wederopbouw en sociale bijstand, en heeft geresulteerd in grote externe en budgettaire tekorten.

(3)  Tijdens de donorenbijeenkomst op hoog niveau van juli 2010 heeft de internationale gemeenschap 1,1 miljard USD aan noodhulp toegezegd om het herstel in de Kirgizische Republiek te ondersteunen. Op deze donorenbijeenkomst op hoog niveau heeft de EU aangekondigd een maximumbedrag van 117,9 miljoen EUR aan financiële bijstand te zullen verlenen.

(4)  In zijn conclusies van 26 juli 2010 over de Kirgizische Republiek heeft de Raad (Buitenlandse zaken van de EU) de inspanningen van de nieuwe Kirgizische regering om een democratisch institutioneel bestel te vestigen toegejuicht en heeft de Commissie verzocht „de Kirgizische autoriteiten te blijven helpen – met name via nieuwe bijstandprogramma's – bij de uitvoering van hun hervormingsplan, en bij te dragen tot een duurzame economische en sociale ontwikkeling van het land”.

(5)  Met de politieke en economische steun die de EU aan de ontluikende parlementaire democratie van de Kirgizische Republiek verleent, wordt een politieke signaal gegeven dat de EU ten volle achter de democratische hervormingen in Centraal-Azië staat, hetgeen in overeenstemming is met het door de EU ten aanzien van de regio gevoerde beleid, dat is uiteengezet in de strategie voor Centraal-Azië voor 2007-2013, en met de door EU-leiders afgelegde verklaringen.

(6)  Het economische aanpassings- en hervormingsproces van de Kirgizische Republiek wordt ondersteund door financiële bijstand van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). In juni 2011 hebben de Kirgizische autoriteiten ingestemd met een driejarige Extended Credit Facility ten belope van 66,6 miljoen SDR van het IMF ter ondersteuning van het land.

(7)  De EU is voornemens in het kader van het Instrument voor Ontwikkelingssamenwerking over de periode 2011-2013 voor in totaal 33 miljoen EUR aan sectorale begrotingssteun aan de Kirgizische Republiek te verstrekken ter ondersteuning van hervormingen in de sociale bescherming, het onderwijs en het beheer van de overheidsfinanciën.

(8)  In het licht van de versomberende economische situatie en vooruitzichten heeft de Kirgizische Republiek in 2010 om macrofinanciële bijstand van de Europese Unie verzocht.

(9)  Aangezien er, ook als met de macro-economische steun van het IMF en de Wereldbank rekening wordt gehouden, nog steeds sprake is van een resterend financieringstekort op de betalingsbalans, en aangezien de externe positie kwetsbaar is voor exogene schokken, waardoor de deviezenreserves op een toereikend niveau moeten worden gehandhaafd, wordt de toekenning van macrofinanciële bijstand onder de huidige uitzonderlijke omstandigheden als een passende reactie op het verzoek van de Kirgizische Republiek aangemerkt. Het macrofinanciële bijstandsprogramma van de EU ten behoeve van de Kirgizische Republiek (hierna „de macrofinanciële bijstand van de Unie” genoemd) zou de economische stabilisatie en de structurele-hervormingsagenda van het land ondersteunen en een aanvulling vormen op de middelen die in het kader van de financiële overeenkomst met het IMF beschikbaar worden gesteld.

(10)  De macrofinanciële bijstand van de Unie is niet alleen bedoeld als aanvulling op de programma's en middelen van het IMF en de Wereldbank, maar moet ook een toegevoegde waarde van de betrokkenheid van de Unie waarborgen.

(11)  De Commissie moet ervoor zorgen dat de macrofinanciële bijstand van de Unie juridisch en materieel verenigbaar is met de in het kader van de verschillende onderdelen van het extern optreden genomen maatregelen en met het relevante beleid van de Unie op andere terreinen.

(12)  De specifieke doelstellingen van de macrofinanciële bijstand van de Unie dienen de doelmatigheid, de transparantie en de verantwoordingsplicht inzake het beheer van de overheidsfinanciën in de Kirgizische Republiek te bevorderen. Deze doelstellingen dienen regelmatig door de Commissie te worden gecontroleerd.

(13)  De aan de toekenning van de macrofinanciële bijstand van de Unie verbonden voorwaarden moeten stroken met de hoofdbeginselen en -doelstellingen van het beleid van de Unie ten aanzien van de Kirgizische Republiek.

(14)  Met het oog op een efficiënte bescherming van de financiële belangen van de Unie in het kader van deze macrofinanciële bijstand moet de Kirgizische Republiek passende maatregelen nemen voor de preventie en bestrijding van fraude, corruptie en andere onregelmatigheden met betrekking tot deze bijstand. De Commissie moet tevens zorgen voor passende controles en erop toezien dat de Rekenkamer passende audits uitvoert.

(15)  De uitbetaling van de macrofinanciële bijstand van de Unie laat de bevoegdheden van de begrotingsautoriteit onverlet.

(16)  De bijstand moet door de Commissie worden beheerd. Om ervoor te zorgen dat het Europees Parlement en het Economisch en Financieel Comité op de tenuitvoerlegging van dit besluit kunnen toezien, dient de Commissie hen regelmatig in te lichten over de ontwikkelingen betreffende de bijstand en hen daarbij de relevante documenten te verstrekken.

(17)  Om eenvormige voorwaarden te waarborgen voor de uitvoering van dit besluit, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 tot vaststelling van de algemene voorschriften en beginselen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening van de uitvoeringsbevoegdheden door de Commissie controleren(2).

(18)  Aan de macrofinanciële bijstand van de Unie zijn economische beleidsvoorwaarden verbonden, die in een memorandum van overeenstemming dienen te worden vastgelegd. Omwille van de efficiëntie en om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering te waarborgen, dient de Commissie te worden gemachtigd om met de Kirgizische autoriteiten onderhandelingen over deze voorwaarden te voeren onder toezicht van het comité van de lidstaten waarin Verordening (EU) nr. 182/2011 voorziet. Het feit dat de bijstand de vorm van een beperkt maximumbedrag heeft, is een naar behoren gemotiveerde reden, als bedoeld in de tweede zin van artikel 2, lid 3, van Verordening (EU) nr. 182/2011, om de raadplegingsprocedure toe te passen op de vaststelling van het memorandum van overeenstemming. [Am. 1]

(19)  Volgens het Internationaal Monetair Fonds valt de Kirgizische Republiek onder de categorie „opkomende en ontwikkelingseconomieën”; volgens de Wereldbank maakt de Kirgizische Republiek deel uit van de groep van „economieën met een laag inkomen per hoofd” en van de „IDA-landen”; volgens de UN-OHRLLS(3) valt de Kirgizische Republiek onder de categorie „geheel door land omsloten ontwikkelingsland”; volgens de Commissie voor Ontwikkelingsbijstand van de OESO staat de Kirgizische Republiek op de lijst van „overige lage-inkomenslanden”. De Kirgizische Republiek moet derhalve als een ontwikkelingsland in de zin van artikel 208 VWEU worden aangemerkt, wat de keuze van artikel 209 VWEU als rechtsgrondslag voor dit besluit rechtvaardigt,

HEBBEN HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

1.  De Europese Unie stelt de Kirgizische Republiek macrofinanciële bijstand beschikbaar ten belope van ten hoogste 30 miljoen EUR om de economische stabilisatie van het land te ondersteunen en de in het kader van het lopende IMF-programma vastgestelde betalingsbalansbehoefte te lenigen. Van dit bedrag wordt maximaal 15 miljoen EUR verstrekt in de vorm van leningen en maximaal 15 miljoen EUR in de vorm van giften. De uitkering van de geplande macrofinanciële bijstand is slechts mogelijk na goedkeuring van de begroting voor 2013 door de begrotingsautoriteit. De Commissie wordt gemachtigd de nodige middelen te lenen namens de Europese Unie ten einde de leningscomponent van de macrofinanciële bijstand van de Unie te financieren. De lening heeft een looptijd van ten hoogste vijftien jaar.

2.  De uitbetaling van de macrofinanciële bijstand van de Unie wordt door de Commissie beheerd op een wijze die verenigbaar is met de overeenkomsten of afspraken tussen het IMF en de Kirgizische Republiek, en met de hoofdbeginselen en -doelstellingen van de economische hervormingen zoals die worden uiteengezet in de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en de Kirgizische Republiek en in de strategie voor Centraal-Azië voor 2007-2013. De Commissie licht het Europees Parlement en het Economisch en Financieel Comité regelmatig in over de ontwikkelingen in het beheer van de financiële bijstand en verstrekt daarbij de relevante documenten.

3.  De financiële bijstand van de Europese Unie wordt voor twee jaar beschikbaar gesteld, met ingang van de eerste dag na de inwerkingtreding van het in artikel 2, lid 1, bedoelde memorandum van overeenstemming.

Artikel 2

1.  De Commissie, handelend in overeenstemming met de in artikel 6, lid 2, bedoelde raadplegingsprocedure, wordt gemachtigd om met de autoriteiten van de Kirgizische Republiek overeenstemming te bereiken over de aan de macrofinanciële bijstand van de Europese Unie te verbinden financiële en economische beleidsvoorwaarden, die moeten worden vastgelegd in een memorandum van overeenstemming dat een tijdschema bevat voor de verwezenlijking ervan (hierna het „memorandum van overeenstemming” genoemd). De financiële en economische beleidsvoorwaarden die in het memorandum van overeenstemming zijn vastgelegd, stroken met de in artikel 1, lid 2, bedoelde overeenkomsten of afspraken. Deze voorwaarden zijn er in het bijzonder op gericht de doelmatigheid, transparantie en verantwoording van de bijstand te bevorderen, met inbegrip van de systemen voor het beheer van de overheidsfinanciën in de Kirgizische Republiek. De vooruitgang behaald bij het verwezenlijken van die doelstellingen wordt regelmatig door de Commissie gecontroleerd. De gedetailleerde financiële voorwaarden van de bijstand worden vastgelegd in een tussen de Commissie en de autoriteiten van de Kirgizische Republiek te sluiten gift- en leningovereenkomst.

2.  Tijdens de tenuitvoerlegging van de financiële bijstand van de Europese Unie controleert de Commissie de deugdelijkheid van de voor deze bijstand relevante financiële regelingen, administratieve procedures en interne en externe controlemechanismen in de Kirgizische Republiek, alsook de naleving van het overeengekomen tijdschema.

3.  De Commissie onderzoekt periodiek of het economische beleid van de Kirgizische Republiek verenigbaar is met de doelstellingen van de macrofinanciële bijstand van de Unie en of op bevredigende wijze aan de daaraan verbonden economische beleidsvoorwaarden wordt voldaan. De Commissie werkt daarbij nauw samen met het IMF en de Wereldbank en, wanneer nodig, met het Economisch en Financieel Comité.

Artikel 3

1.  Behoudens de voorwaarden van lid 2, wordt de financiële bijstand van de Europese Unie door de Commissie aan de Kirgizische Republiek beschikbaar gesteld in twee tranches, die elk bestaan uit een lening- en een giftcomponent. De omvang van elke tranche wordt in het memorandum van overeenstemming vastgelegd.

2.  De Commissie besluit tot de uitbetaling van de tranches op voorwaarde van een bevredigende naleving van de economische beleidsvoorwaarden die in het memorandum van overeenstemming zijn overeengekomen. De tweede tranche wordt niet eerder dan drie maanden na de uitkering van de eerste tranche uitbetaald.

3.  De middelen van de Europese Unie worden aan de Nationale Bank van de Kirgizische Republiek betaald. Behoudens de in het memorandum van overeenstemming vast te leggen bepalingen, met inbegrip van een bevestiging van de resterende budgettaire financieringsbehoefte, kunnen de middelen van de Unie aan de Schatkist van de Kirgizische Republiek als eindbegunstigde worden overgemaakt.

Artikel 4

1.  De transacties tot het opnemen en verstrekken van leningen die betrekking hebben op de leningcomponent van de bijstand van de Europese Unie, worden uitgevoerd in euro met dezelfde valutadatum en mogen voor de Europese Unie geen looptijdtransformatie-, valuta- of renterisico, of enig ander commercieel risico met zich brengen.

2.  Indien de Kirgizische Republiek daarom verzoekt, neemt de Commissie de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat in de leningsvoorwaarden een clausule inzake vervroegde aflossing is opgenomen en dat in de voorwaarden verbonden aan de opgenomen leningen een overeenkomstige clausule voorkomt.

3.  Op verzoek van de Kirgizische Republiek en indien de omstandigheden een gunstigere rente op de lening mogelijk maken, kan de Commissie haar oorspronkelijk opgenomen leningen geheel of gedeeltelijk herfinancieren of de desbetreffende financiële voorwaarden herstructureren. De herfinancieringen of herstructureringen geschieden onder de in lid 1 gestelde voorwaarden en mogen niet leiden tot een verlenging van de gemiddelde looptijd van de betrokken leningen en evenmin tot een verhoging van het op de datum van deze herfinancieringen of herstructureringen nog uitstaande bedrag in hoofdsom.

4.  Alle kosten die de Europese Unie bij het sluiten en uitvoeren van de in dit besluit bedoelde transacties maakt, komen ten laste van de Kirgizische Republiek.

5.  Het Europees Parlement en het Economisch en Financieel Comité worden in kennis gesteld van de ontwikkelingen met betrekking tot de in de leden 2 en 3 bedoelde verrichtingen.

Artikel 5

De financiële bijstand van de Europese Unie wordt ten uitvoer gelegd overeenkomstig de bepalingen van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen(4) en de uitvoeringsvoorschriften daarvan. In het bijzonder worden in het memorandum van overeenstemming, in de leningovereenkomst en in de giftovereenkomst die met de autoriteiten van de Kirgizische Republiek moeten worden gesloten, passende maatregelen vastgesteld met het oog op de preventie en bestrijding van fraude, corruptie en andere onregelmatigheden in verband met de bijstand. Om een grotere transparantie bij het beheer en de uitbetaling van de middelen te verzekeren, wordt in het memorandum van overeenstemming, de leningovereenkomst en de giftovereenkomst tevens bepaald dat de Commissie, met inbegrip van het Europees Bureau voor fraudebestrijding, het recht heeft controles te verrichten, waaronder controles en inspecties ter plaatse. Tevens wordt in die documenten bepaald dat de Rekenkamer audits kan uitvoeren, waaronder audits ter plaatse.

Artikel 6

1.  De Commissie wordt bijgestaan door een comité. Dat comité is een comité in de zin van Verordening (EU) nr. 182/2011.

2.  Wanneer naar dit lid wordt verwezen, is artikel 4 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van toepassing.

Artikel 7

1.  Uiterlijk op 30 juni van elk jaar doet de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad een verslag toekomen over de uitvoering van dit besluit in het voorgaande jaar, waarin een evaluatie daarvan is opgenomen. In dit verslag wordt het verband gespecificeerd tussen de in het memorandum van overeenstemming vastgelegde beleidsvoorwaarden, de actuele economische en budgettaire prestaties van de Kirgizische Republiek en de besluiten van de Commissie tot uitkering van de bijstandstranches.

2.  Uiterlijk twee jaar na het verstrijken van de in artikel 1, lid 3, bedoelde beschikbaarheidsperiode dient de Commissie bij het Europees Parlement en de Raad een ex post-evaluatieverslag in.

Artikel 8

Dit besluit treedt in werking op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te ,

Voor het Europees Parlement

De voorzitter

Voor de Raad

De voorzitter

(1) Standpunt van het Europees Parlement van 11 december 2012. (2) PB L 55 van 28.2.2011, blz. 13. (3) UN Office of the High Representative for the Least Developed Countries, Landlocked Developing Countries and Small Island Developing States. (4) PB L 248 van 16.9.2002, blz. 1.