Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie przemysłu hutniczego UE (2012/2833(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który opiera się na Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS),
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie przemysłu hutniczego oraz restrukturyzacji, przenoszenia i zamykania przedsiębiorstw w UE,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej oraz Wspólnotową kartę socjalnych praw podstawowych pracowników,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lutego 2011 r. zatytułowany „Stawianie czoła wyzwaniom związanym z rynkami towarowymi i surowcami” (COM(2011)0025),
– uwzględniając strategię „Europa 2020”,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2012 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego” (COM(2012)0582),
– uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie przemysłu hutniczego UE (O-000184/2012 – B7-0368/2012),
A. mając na uwadze, że po wygaśnięciu Traktatu EWWiS sektory węgla i stali podlegają postanowieniom Traktatu UE,
B. mając na uwadze, że jednym z celów Unii Europejskiej jest wspieranie przemysłu wytwórczego oraz uczynienie go konkurencyjnym, zrównoważonym i elastycznie reagującym na zmieniające się warunki rynkowe na terenie Europy i poza nią, gdyż jest to niezbędne dla wzrostu gospodarczego i dobrobytu w Europie;
C. mając na uwadze, że w europejskim przemyśle hutniczym występuje obecnie znaczny spadek popytu, co powoduje stopniową utratę miejsc pracy i konkurencyjności;
D. mając na uwadze, że przemysł hutniczy ma strategiczne znaczenie dla gospodarki UE i że w interesie całej Unii Europejskiej leży utrzymanie działań, które składają się na jej strukturę przemysłową, oraz zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii dzięki produkcji krajowej;
E. mając na uwadze, że konkurencyjny europejski przemysł hutniczy stanowi podstawę rozwoju i tworzenia wartości dla wielu głównych gałęzi przemysłu, takich jak sektory motoryzacyjny, budowlany i mechaniczny;
F. mając na uwadze, że przemysł hutniczy stoi przed poważnymi wyzwaniami, takimi jak znaczy spadek popytu, silna konkurencja ze strony importu z państw trzecich posiadających inne przepisy i normy, trudny dostęp do surowców i wyższe koszty, co doprowadziło do restrukturyzacji, łączenia się przedsiębiorstw i utraty miejsc pracy;
G. mając na uwadze, że zatrudnienie w sektorze hutniczym zmniejszyło się z 1miliona miejsc pracy w 1970 r. do około 369 000 w 2012 r., a także mając na uwadze, że liczba pracowników w jego sektorach zależnych na dalszych etapach łańcucha produkcyjnego jest rzędu milionów;
H. mając na uwadze, że jak wynika z danych opublikowanych przez Komisję, w 2010 r. eksport stali i wyrobów stalowych z UE sięgnął 33,7 miliona ton (32 mld EUR), przy czym największe rynki dla eksportu stali z UE to Turcja, USA, Algieria, Szwajcaria, Rosja i Indie, a import stali do UE w 2010 r. sięgnął 26,8 miliona ton (18 mld EUR), przy czym największe źródła importu to Rosja, Ukraina, Chiny, Turcja, Korea Południowa, Szwajcaria i Serbia;
I. mając na uwadze, że obecny kryzys stwarza ogromne problemy społeczne dla dotkniętych nim pracowników i regionów oraz mając na uwadze, że przedsiębiorstwa zaangażowane w proces restrukturyzacji powinny działać zgodnie z zasadami odpowiedzialności społecznej, gdyż jak pokazuje doświadczenie, udana restrukturyzacja nie jest możliwa bez odpowiedniego dialogu społecznego;
J. mając na uwadze, że branże przemysłu wykorzystujące zaawansowane technologie – na przykład sektor stalowy – stawia się za wzorzec wykorzystywania technologicznej wiedzy fachowej, a zatem muszą być one zachowane poprzez podjęcie natychmiastowych działań na rzecz uniknięcia przenoszenia tych branż poza terytorium UE;
1. domaga się od Komisji, aby w krótkim terminie przedstawiła jasny obraz sytuacji w zakresie najważniejszych zmian zachodzących w przemyśle hutniczym w Europie; podkreśla, że Komisja musi uważnie monitorować aktualny przebieg wydarzeń z myślą o ochronie dziedzictwa przemysłowego Europy i związanych z nim pracowników;
2. przypomina, że po wygaśnięciu Traktatu EWWiS Komisja jest uprawniona do zajęcia się kwestią gospodarczych i społecznych skutków rozwoju sytuacji w europejskim przemyśle hutniczym, a także wzywa Komisję, aby wzięła pod uwagę pozytywne doświadczenia EWWiS i ustanowiła trójstronny organ (złożony z przedstawicieli związków zawodowych, przemysłu i Komisji) działający na rzecz dalszego rozwoju europejskiego przemysłu hutniczego z myślą o zapewnieniu przewidywania, konsultacji i przekazywania informacji pracownikom oraz przestrzegania pełnej zgodności z wymogami prawnymi dyrektywy w sprawie europejskich rad zakładowych(1);
3. wzywa Komisję, aby starannie zastanowiła się nad średnio- i długoterminowymi inicjatywami strategicznymi na rzecz wspierania i utrzymania przemysłu hutniczego oraz jego sektorów zależnych na dalszych etapach łańcucha produkcyjnego;
4. zachęca Komisję, aby nadała większe znaczenie polityce przemysłowej w celu poprawy konkurencyjności przemysłu europejskiego na rynku światowym z myślą o skutecznym zagwarantowaniu równych warunków działania przy jednoczesnym zapewnieniu wysokich standardów społecznych i środowiskowych na terenie UE oraz dążeniu do realizowania zasady wzajemności w państwach trzecich;
5. uważa, że europejska naprawa gospodarcza zależy także od silniejszego przemysłu wytwórczego; podkreśla, że stal odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu konkurencyjności strategicznych gałęzi przemysłu na dalszych etapach łańcucha produkcyjnego, które ucierpiałyby wskutek osłabienia europejskiego przemysłu hutniczego i stałyby się zależne od importu z państw trzecich, a tym samym bardziej zagrożone;
6. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą opracowania do czerwca 2013 r. planu działania UE w zakresie sektora stalowego, lecz podkreśla, że musi on zostać przedstawiony jak najszybciej;
7. wzywa Komisję, aby ponownie rozważyła swoją decyzję o nieprzedłużaniu na okres po 31 grudnia 2012 r. obowiązywania systemu uprzedniego nadzoru nad przywozem niektórych wyrobów ze stali i rur stalowych, który to system ustanowiono na mocy rozporządzenia Komisji (UE) nr 1241/2009(2), oraz aby ujęła ten system we wspomnianym planie działania;
8. wzywa Komisję, aby w swoim planie działania uwzględniła mobilizację wszystkich dostępnych instrumentów działania UE, takich jak wzmożona działalność badawcza, rozwojowa i innowacyjna, w szczególności w obszarze efektywności energetycznej i oszczędnego gospodarowania zasobami, ukierunkowane inwestycje Europejskiego Banku Inwestycyjnego, aktywna polityka w zakresie zdobywania umiejętności, przekwalifikowywanie i dokształcanie pracowników oraz ewentualne wykorzystywanie instrumentów finansowych UE, takich jak Europejski Fundusz Społeczny i Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji, o ile konieczne, a także inne zachęty, aby pomóc omawianej branży w inwestycjach i modernizacji;
9. jest zdania, że w takim planie działania należy również rozważyć, w jaki sposób można opanować i zmniejszyć wysokie koszty energii i surowców, które stanowią zagrożenie dla konkurencyjności przemysłu hutniczego; podkreśla związku z tym, że dzięki efektywności energetycznej i oszczędnemu gospodarowaniu zasobami można uzyskać znaczną oszczędność kosztów, i z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie europejskie publiczno-prywatne partnerstwo SPIRE, niemniej jednak wzywa Komisję i sektor stalowy do dalszego badania dostępnych możliwości, aby zachęcać do tworzenia konsorcjów przedsiębiorstw i promować system produkcji w zamkniętym obiegu mający na celu odzyskiwanie i ponowne wykorzystywanie złomu, mając na uwadze obecne i przyszłe ograniczanie dostaw surowców;
10. wzywa Komisję do uwzględnienia przemysłu hutniczego w przeprowadzanym przeglądzie dotychczas obowiązujących zasad pomocy państwa oraz do dokonania oceny możliwości wprowadzenia certyfikacji jakości dla wyrobów hutniczych;
11. wzywa Komisję do monitorowania działalności dotyczącej restrukturyzacji lub przenoszenia oraz do zapewniania, indywidualnie dla każdego przypadku, aby były one prowadzane w ścisłej zgodności z prawem konkurencji Unii; jest zdania, że monitorować należy również potencjalne nadużycia pozycji dominującej na rynku;
12. z zadowoleniem przyjmuje takie projekty, jak konsorcjum ULCOS (Ultra-Low Carbon Dioxide Steelmaking, czyli ultraniska emisja CO2 przy produkcji stali) służące za przykład innowacyjnej inicjatywy badawczo-rozwojowej mającej pomóc przemysłowi hutniczemu w dalszej redukcji emisji CO2, a także podkreśla potrzebę ciągłych inwestycji w działania badawczo-innowacyjne niezbędnych do wznowienia działalności tego sektora i jego odnowienia;
13. wzywa Komisję do ścisłego monitorowania przyszłego rozwoju sytuacji w zakładach, których integralność jest niepewna, zlokalizowanych w takich miejscach, jak Florange, Liège, Terni, Gałacz, Schifflange, Piombino, Câmpia Turzii, Rodange, Oțelu Roşu, Triest, Śląsk, Reşiţa, Targoviste, Călăraşi, Hunedoara, Buzău, Braiła, Borlänge, Luleå, Oxelösundi in., aby zagwarantować, że konkurencyjność europejskiego sektora stalowego ani jego znaczenie jako sektora zatrudnienia nie będą zagrożone;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.