Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τον Ενεργειακό Χάρτη Πορείας για το 2050, ένα μέλλον με ενέργεια (2012/2103(INI))

P7_TA(2013)0088 A7-0035/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Ενεργειακός χάρτης πορείας για το 2050» και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας (COM(2011)0885),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Ιουνίου 2012(2), σχετικά με την ενεργό συνεργασία με τους εταίρους πέρα από τα σύνορά μας στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής: μια στρατηγική προσέγγιση για έναν ασφαλή, αειφόρο και ανταγωνιστικό ενεργειακό εφοδιασμό,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Μαρτίου 2012, σχετικά με τον χάρτη πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του σχετικά με τις βιομηχανικές, ενεργειακές και άλλες πτυχές του σχιστολιθικού φυσικού αερίου και πετρελαίου(4) και το ψήφισμά του σχετικά με τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων εξόρυξης σχιστολιθικού φυσικού αερίου και σχιστολιθικού πετρελαίου στο περιβάλλον(5) που εγκρίθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0035/2013),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι οι πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ είναι η βιωσιμότητα, η ασφάλεια του εφοδιασμού και η ανταγωνιστικότητα·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και μέσων και την προσαρμογή σε μια διαδικασία που θα οδηγούσε στην εκ νέου εκβιομηχάνιση της οικονομίας της ΕΕ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι προς όφελος των κρατών μελών η μείωση της εξάρτησής τους από εισαγωγές ενέργειας με ευμετάβλητες τιμές και η διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόκληση της ενεργειακής ασφάλειας έγκειται στον περιορισμό των αβεβαιοτήτων που προκαλούν εντάσεις μεταξύ κρατών και στη μείωση των ανεπαρκειών των αγορών που παρεμποδίζουν την αποκόμιση των οφελών του εμπορίου τόσο για τους προμηθευτές όσο και για τους καταναλωτές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να ληφθεί μια έγκαιρη ένδειξη του κατά πόσο οι δύσκολοι στόχοι του χάρτη πορείας μπορούν να επιτευχθούν και να αναθεωρηθεί ο αντίκτυπος στην οικονομία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης και της κοινωνικής ασφάλισης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη, οι εταιρείες ενέργειας και το ευρύ κοινό πρέπει να γνωρίζουν με σαφήνεια την κατεύθυνση της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, η οποία πρέπει να υποστηρίζεται με μεγαλύτερη βεβαιότητα, συμπεριλαμβανομένων ορόσημων και στόχων για το 2030, με στόχο την παροχή κινήτρων και τη μείωση του κινδύνου των μακροπρόθεσμων επενδύσεων·

Στόχοι του ενεργειακού χάρτη πορείας της ΕΕ για το 2050

1.  αναγνωρίζει τα οφέλη που αποκομίζουν τα κράτη μέλη από τη μεταξύ τους συνεργασία για έναν μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος· εγκρίνει, ως εκ τούτου, τον ενεργειακό χάρτη πορείας της Επιτροπής για το 2050 ως βάση για την υποβολή νομοθετικών και άλλων πρωτοβουλιών για την ενεργειακή πολιτική, με σκοπό την ανάπτυξη ενός πλαισίου πολιτικής για το 2030, το οποίο θα περιλαμβάνει ορόσημα και στόχους για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα φιλόδοξο και ταυτόχρονα σταθερό κανονιστικό και νομοθετικό πλαίσιο· επισημαίνει ότι ο προσδιορισμός των ενεργειακών στόχων για το 2050 και την ενδιάμεση περίοδο προϋποθέτει πανευρωπαϊκή διακυβέρνηση· προτείνει να υιοθετηθεί, σε πνεύμα αλληλεγγύης, μια στρατηγική που θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να συνεργάζονται στο πλαίσιο του Χάρτη Πορείας σε πνεύμα αλληλεγγύης – τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας· ενθαρρύνει τις εργασίες για τον καθορισμό του πλαισίου πολιτικής για το 2030 εντός του κατάλληλου χρονικού διαστήματος προκειμένου να δημιουργηθεί αίσθημα ασφάλειας στους επενδυτές·

2.  επισημαίνει ότι τα προτεινόμενα σενάρια για το 2050 δεν έχουν ντετερμινιστικό χαρακτήρα, αλλά αποτελούν βάση για εποικοδομητικό διάλογο σχετικά με τον τρόπο μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης, προκειμένου να επιτευχθεί ο μακροπρόθεσμος στόχος για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 80-95% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2050· υπογραμμίζει ότι όλες οι μελλοντικές προβλέψεις σχετικά με την ενέργεια, συμπεριλαμβανομένου του ενεργειακού χάρτη πορείας, βασίζονται σε επισφαλείς παραδοχές για τις τεχνολογικές και οικονομικές εξελίξεις· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να επικαιροποιεί τακτικά τον χάρτη πορείας· επισημαίνει ότι η αξιολόγηση του αντικτύπου που εκπόνησε η Επιτροπή δεν αναλύει λεπτομερέστερα τις πιθανές τροχιές για κάθε κράτος μέλος, ομάδα κρατών μελών ή περιφερειακός όμιλος μέχρι το 2050·

3.  χαιρετίζει το γεγονός ότι ο ενεργειακός χάρτης πορείας της Επιτροπής για το 2050 περιλαμβάνει περιγράμματα διαφόρων σεναρίων· τονίζει ότι τόσο τα ισχύοντα σενάρια τάσεων όσο και τα σενάρια απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές δεν αποτελούν παρά προβλέψεις· τονίζει ότι, αυτές σε καμία περίπτωση δεν λαμβάνουν υπόψη όλες τις πιθανότητες και, ως εκ τούτου, συνιστούν απλώς ενδείξεις της μελλοντικής διάρθρωσης του ευρωπαϊκού ενεργειακού εφοδιασμού·

4.  υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης των προβλέψεων στο πλαίσιο του ενεργειακού χάρτη πορείας της Επιτροπής για το 2050, μεταξύ άλλων και βάσει άλλων μοντέλων, όπως το μοντέλο PRIMES, και συμπλήρωσής τους μέσω σεναρίων περαιτέρω μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, προκειμένου να γίνουν καλύτερα αντιληπτές οι εναλλακτικές δυνατότητες που υπάρχουν σε σχέση με την ανάπτυξη του μελλοντικού ασφαλούς, οικονομικά αποδοτικού και με χαμηλές εκπομπές ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης·

5.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι η ηλεκτρική ενέργεια από πηγές με χαμηλή χρήση άνθρακα είναι απαραίτητη για την απαλλαγή από ανθρακούχες εκπομπές, η οποία απαιτεί ο τομέας ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ να έχει σχεδόν μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050·

6.  υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ εν μέσω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης· τονίζει τον ρόλο που διαδραματίζει η ενέργεια στην προώθηση της ανάπτυξης, της οικονομικής ανταγωνιστικότητας και των θέσεων εργασίας στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να προτείνει στρατηγικές για την περίοδο μετά το 2020 και να παρουσιάσει σύντομα ένα πλαίσιο πολιτικής έως το 2030 για την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ· πιστεύει ότι το εν λόγω πλαίσιο πολιτικής πρέπει να είναι συνεπές με την ατζέντα απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές της ΕΕ μέχρι το 2050 και ότι πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιλογές των «αναμφιβόλως θετικών μέτρων» που προσδιορίζονται στον χάρτη πορείας· ζητεί την ανάληψη δράσης για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων του ενεργειακού τομέα στο περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο των μέτρων που λαμβάνονται για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε επίπεδο κρατών μελών και σε επίπεδο ΕΕ και για την ασφάλεια του εφοδιασμού των πολιτών με ηλεκτρική ενέργεια·

7.  επισημαίνει την ανησυχητική κατάσταση που παρατηρήθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013 στη Βουλγαρία και την ανάγκη εξασφάλισης χαμηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση μια ενεργειακή πολιτική της ΕΕ που θα εγγυάται την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών των κρατών μελών στην παγκόσμια αγορά· ειδικότερα, εν μέσω οικονομικής κρίσης, η πτυχή αυτή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη·

8.  σημειώνει ότι η εφαρμογή μιας πολιτικής για το περιβάλλον και το κλίμα που δεν λαμβάνει υπόψη προκλήσεις όπως η ενεργειακή ασφάλεια, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ενεργειακή πολιτική που διεξάγεται σύμφωνα με την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης, εξασφαλίζοντας για την παρούσα και τις μελλοντικές γενιές ισότιμη, καθολική και ανταγωνιστική πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους, με σεβασμό προς το φυσικό περιβάλλον·

9.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τις συνεχιζόμενες προσπάθειές τους να επιτύχουν τους τρέχοντες στόχους για το 2020 στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον στόχο για ενεργειακή απόδοση της τάξης του 20%, ο οποίος δεν έχει δρομολογηθεί ακόμη· τονίζει ότι η έγκαιρη και πλήρης εφαρμογή όλων των διατάξεων της οδηγίας σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές(6) είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του δεσμευτικού στόχου της ΕΕ του 20% τουλάχιστον έως το 2020·

10.  καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει τη στρατηγική εξατομίκευσης της πολιτικής ενεργειακής ασφάλειας σε περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου οι περιφέρειες να μπορέσουν να αναπτύξουν τις πηγές ενέργειας που θα είναι οι πλέον αποτελεσματικές προκειμένου να εκπληρώσουν τους ευρωπαϊκούς στόχους για το 2050, για παράδειγμα η ηλιακή ενέργεια στο Νότο και η αιολική ενέργεια στο Βορρά·

11.  πιστεύει ότι η μετάβαση σε μια ενεργειακά αποδοτική οικονομία χαμηλών επιπέδων εκπομπών άνθρακα αποτελεί ευκαιρία όχι μόνο για τη βιωσιμότητα, αλλά και για την ασφάλεια εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη, και ότι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αναπτυσσόμενη παγκόσμια αγορά ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών· τονίζει ότι τούτο αποτελεί ευκαιρία για τις ΜΜΕ στην ΕΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται στην αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ευκαιρία που δίνει εξαιρετική ώθηση στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας και, ενδεχομένως, παρέχει κύρια πηγή δημιουργίας απασχόλησης·

12.  τονίζει ότι ένα σαφές, συνεκτικό και συνεπές κανονιστικό πλαίσιο και πλαίσιο πολιτικής βοηθά σημαντικά στην ώθηση των απαραίτητων επενδύσεων στις τεχνολογίες των «αναμφιβόλως θετικών μέτρων», όπως ορίζονται στον χάρτη πορείας, με οικονομικά αποδοτικό και βιώσιμο τρόπο· επισημαίνει τους βασικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και προωθεί τη συνέχιση μιας τέτοιας πολιτικής προσέγγισης και μετά το 2020· επισημαίνει ότι, για τη λήψη εν επιγνώσει και ισορροπημένης απόφασης σχετικά με τις στρατηγικές για την περίοδο μετά το 2020, είναι απαραίτητη η αναθεώρηση των υφιστάμενων στρατηγικών για το 2020· υπογραμμίζει τη σημασία μιας ενεργειακής στρατηγικής που επικεντρώνεται στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και της οικονομικής και βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, των κοινωνικών πτυχών και της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος μέσα από μέτρα όπως η ενίσχυση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η διαφοροποίηση των οδών και των πηγών εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης διασύνδεσης μεταξύ κρατών μελών, της ενεργειακής απόδοσης ενός πιο αποτελεσματικού και βελτιστοποιημένου συστήματος ηλεκτροπαραγωγής για την προώθηση επενδύσεων στον τομέα της βιώσιμης παραγωγής ενέργειας και εφεδρικής και εξισορροπιστικής τεχνολογίας·

13.  επισημαίνει ότι οι λειτουργικές αγορές άνθρακα και οι τιμές των πηγών ενέργειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της συμπεριφοράς των παραγόντων της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας και των καταναλωτών· ζητεί ένα πλαίσιο πολιτικής για την περίοδο μετά το 2020 που θα διέπεται από την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και μακροπρόθεσμους κανόνες ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια για τους παράγοντες της αγοράς·

14.  υπενθυμίζει ότι εμπίπτει στη δικαιοδοσία κάθε κράτους μέλους να προσδιορίσει το δικό του ενεργειακό μείγμα· αναγνωρίζει ότι ο ενεργειακός χάρτης πορείας για το 2050 συμπληρώνει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές προσπάθειες εκσυγχρονισμού του ενεργειακού εφοδιασμού· αναγνωρίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη να συνεργαστούν τα κράτη μέλη πάνω σε κοινούς στόχους· αναγνωρίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη να συνεργαστούν τα κράτη μέλη πάνω σε κοινούς στόχους και, επιπλέον, τονίζει ότι, για να μπορέσουν να επιτύχουν έναν καλά συντονισμένο, ευρωπαϊκό, διασυνδεδεμένο και βιώσιμο μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος, η ΕΕ πρέπει να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο – συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της συμμόρφωσης των εθνικών πολιτικών με τους στόχους και το δίκαιο της ΕΕ· προτρέπει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συνεχίσουν να προσανατολίζονται σε επιλογές που μπορούν να οδηγήσουν στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές με οικονομικά αποδοτικό, ανταγωνιστικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο, προκαλώντας όσο το δυνατόν λιγότερη στρέβλωση της αγοράς, και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για πλήρη αξιοποίηση της δυνατότητας για οικονομικά αποδοτική εξοικονόμηση ενέργειας, υποστηριζόμενα, μεταξύ άλλων, από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης· ταυτόχρονα αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα της ανάπτυξης μιας συντονισμένης και, όπου ενδείκνυται, κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης, η οποία πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των ενεργειακών συστημάτων μικρής κλίμακας και την επακόλουθη ανάγκη για ευελιξία·

15.  τονίζει ότι το να βασίζονται τα ενεργειακά συστήματα των κρατών μελών της ΕΕ σε ίδιους ενεργειακούς πόρους, και στη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτούς, είναι ουσιώδης πυλώνας της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ· πιστεύει, ως εκ τούτου, από αυτή την άποψη, το πιο λογικό είναι οι εν λόγω χώρες να αναπτύσσουν ενεργειακές τεχνολογίες για τις οποίες έχουν τη δυνατότητα και την εμπειρία και οι οποίες θα εξασφαλίσουν τη συνεχή και σταθερή παροχή ενέργειας, τηρώντας παράλληλα τα πρότυπα προστασίας του περιβάλλοντος και του κλίματος·

16.  επισημαίνει ότι η κύρια τάση των σχεδιαζόμενων δράσεων δεν πρέπει να εστιάζει, όπως τώρα, στις δυνατότητες υλοποίησης των σεναρίων για τους στόχους μείωσης που έχουν οριστεί (εκ των άνω προς τα κάτω), αλλά στην εφαρμογή σεναρίων δράσεων τα οποία λαμβάνουν υπόψη ζητήματα όπως οι δυνατότητες που υπάρχουν στα κράτη μέλη, η προοπτική οικονομικά αποδοτικής ανάπτυξης νέων τεχνολογιών και οι παγκόσμιες επιπτώσεις από την εφαρμογή της προτεινόμενης πολιτικής, ώστε στο επόμενο βήμα να προταθούν στόχοι μείωσης για τα επόμενα χρόνια (προσέγγιση εκ των κάτω προς τα άνω)·

17.  αναγνωρίζει τα συμπεράσματα του ενεργειακού χάρτη πορείας 2050, σύμφωνα με τα οποία η μετάβαση του ενεργειακού τομέα σε ενωσιακή κλίμακα είναι εφικτή από τεχνική και οικονομική άποψη, και σύμφωνα με ανάλυση της Επιτροπής θα μπορούσε μακροπρόθεσμα, υπό ορισμένες παραδοχές, να είναι λιγότερο δαπανηρή από μια συνέχιση των υφιστάμενων πρακτικών· επισημαίνει ωστόσο ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη το εθνικό πλαίσιο, το οποίο ενδέχεται να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών·

18.  πιστεύει ότι οι στόχοι για το 2050 δεν θα επιτευχθούν ποτέ εάν η ΕΕ δεν αναλάβει τις ευθύνες της και δεν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη μετάβαση· ιδίως για τα τεράστια έργα, όπως τα υπεράκτια αιολικά πάρκα στη Βόρεια Θάλασσα· οι διασυνοριακές υποδομές που αφορούν πολλά ή όλα τα κράτη μέλη, η ΕΕ θα πρέπει να περιγράψει τα έργα προτεραιότητας και να ενεργήσει ως βασικός επενδυτής, ενισχύοντας, με τον τρόπο αυτό, τις ιδιωτικές επενδύσεις·

19.  αναγνωρίζει ότι η αυξανόμενη σημασία της ηλεκτρικής ενέργειας στο μελλοντικό ενεργειακό μείγμα απαιτεί την αξιοποίηση όλων των μέσων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα (απόδοση μετατροπής, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS) και πυρηνική ενέργεια) εάν οι στόχοι για το κλίμα πρέπει να επιτευχθούν χωρίς να τεθούν σε κίνδυνο η ανταγωνιστικότητα και η ασφάλεια του εφοδιασμού·

20.  τονίζει ότι η εξασφάλιση μιας πλήρως ανεπτυγμένης διασυνοριακής ενεργειακής υποδομής και ενός μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών εντός της Ένωσης αποτελούν προϋπόθεση για την επιτυχία του χάρτη πορείας· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη για καλό συντονισμό μεταξύ των πολιτικών των κρατών μελών και για κοινή δράση, αλληλεγγύη και διαφάνεια στους τομείς εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής, ενεργειακής ασφάλειας και επενδύσεων σε νέες ενεργειακές υποδομές·

21.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν εφάρμοσε τις συστάσεις της συμβουλευτικής ομάδας ομοτίμων για τον ενεργειακό χάρτη πορείας 2050· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει μια ενημερωμένη έκδοση του Χάρτη Πορείας για την Ενέργεια, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις αυτές·

Βασικά στοιχεία μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής

22.  χαιρετίζει τα συμπεράσματα του ενεργειακού χάρτη πορείας για το 2050 σύμφωνα με τα οποία υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ των δράσεων που προβλέπονται στα σενάρια που παρουσιάζονται αναλυτικά, έτσι ώστε να μετασχηματιστεί το ενεργειακό σύστημα της ΕΕ· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τα συμπεράσματα της Επιτροπής σύμφωνα με τα οποία η ενίσχυση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και της ενεργειακής υποδομής, που θα περιλαμβάνει ευφυή δίκτυα, αποτελούν τις «αναμφιβόλως θετικές» επιλογές, ιδίως όταν διέπονται από την προτίμηση στις αγορές, ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη πορεία που έχει επιλεγεί για την επίτευξη ενός ενεργειακού συστήματος με χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές για το 2050· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει έναν συνδυασμένο σενάριο «εξαιρετικά ανανεώσιμων πηγών και υψηλής ενεργειακής απόδοσης»· υποστηρίζει ότι πρέπει να γίνει μια επιλογή σχετικά με τον ακολουθητέο δρόμο, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η επενδυτική ασφάλεια·

23.  πιστεύει ότι η χρηματοπιστωτική κρίση θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για τον μετασχηματισμό του ενωσιακού αναπτυξιακού προτύπου της κοινωνίας προς μια οικονομία υψηλής ενεργειακής απόδοσης, που θα βασίζεται πλήρως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα προσαρμόζεται στα κλιματικά φαινόμενα·

24.  αναγνωρίζει ότι ένα υψηλότερο μερίδιο ώριμων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα μετά το 2020, αποτελεί βασική πτυχή ενός πιο βιώσιμου ενεργειακού συστήματος· αναγνωρίζει, επιπλέον, ότι όλα τα σενάρια τα οποία εξετάζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, προϋποθέτουν αυξημένο μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ, της τάξης του 30% περίπου της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης το 2030, και τουλάχιστον 55 % το 2050· επισημαίνει ότι η κίνηση προς την κατεύθυνση μιας καλύτερης πολιτικής στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης μπορεί να διευκολύνει την επίτευξη υψηλότερου μεριδίου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει ρητά την αποκεντρωμένη παραγωγή στις μελλοντικές προβλέψεις· καλεί επίσης την Επιτροπή να αντιμετωπίσει σαφώς τυχόν οικονομικά και τεχνικά εμπόδια στην ανάπτυξη αποκεντρωμένης παραγωγής στα κράτη μέλη·

Ενεργειακή απόδοση

25.  τονίζει ότι η βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση και η εξοικονόμηση ενέργειας θα διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στον μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος και ότι η επίτευξη των στόχων για το 2020 αποτελεί προϋπόθεση για περαιτέρω πρόοδο έως το 2050· από αυτήν την άποψη, συνιστά στα κράτη μέλη να επιτείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να εφαρμόσουν πλήρως και να υπερβούν την πρόσφατα εγκριθείσα οδηγία για την ενεργειακή απόδοση και συνιστά εκστρατείες ευαισθητοποίησης και την ένταξη της ενεργειακής απόδοσης στα εθνικά εκπαιδευτικά προγράμματα των κρατών μελών· συνιστά στα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσουν τη συμμετοχή των εθνικών προσεγγίσεων και τραπεζών ανάπτυξης και να στηρίξουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών· υπενθυμίζει ότι η ενεργειακή απόδοση, αν εφαρμοστεί ορθά, αποτελεί οικονομικά αποδοτικό τρόπο για την επίτευξη από πλευράς ΕΕ των μακροπρόθεσμων στόχων όσον αφορά τις ενεργειακές εξοικονομήσεις, την κλιματική αλλαγή και την οικονομική και ενεργειακή ασφάλεια· αναγνωρίζει ότι η στροφή προς τη μετάβαση σε μια ενεργειακά αποδοτικότερη οικονομία αναμένεται να επιταχύνει την εξάπλωση καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων, να μειώσει τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Ένωση· πιστεύει ότι η πορεία προς μια καλύτερη πολιτική ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να ενδιαφέρει ολόκληρη την αλυσίδα προσφοράς και ζήτησης, συμπεριλαμβανομένης του μετασχηματισμού, της μεταφοράς, της διανομής, και του εφοδιασμού, καθώς επίσης και της βιομηχανικής και της οικιακής κατανάλωσης και της κατανάλωσης κτιρίων· υπογραμμίζει ότι η μακροπρόθεσμη στρατηγική της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας, πρέπει να θεωρεί ως κεντρικό σημείο τη μείωση της χρήσης ενέργειας στα κτίρια, δεδομένου ότι η υφιστάμενη ανακαίνιση των κτιρίων έχει τεράστιες δυνατότητες ενεργειακής εξοικονόμηση· υπογραμμίζει ότι πρέπει να επιταχυνθεί ο παρών ρυθμός και η ποιότητα ανακαίνισης κτιρίων, προκειμένου να έχει τη δυνατότητα η ΕΕ να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας του υπάρχοντος κτιριακού δυναμικού κατά 80% έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2010· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν φιλόδοξες, μακροπρόθεσμες κτηριακές στρατηγικές ανακαίνισης, όπως απαιτεί η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση·

26.  επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη για νέα, έξυπνη και ευέλικτη υποδομή – που θα περιλαμβάνει ευφυή δίκτυα και ευφυή συστήματα μέτρησης – και απολύτως ενοποιημένο προγραμματισμό των δικτύων ώστε, μεταξύ άλλων, να ενοποιηθούν οι τοπικές και οι πιο απομακρυσμένες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας σε όλη την ΕΕ, όπως έχει αποδειχθεί απαραίτητο· υπενθυμίζει ότι οι βέλτιστες ως προς το κόστος πολιτικές διαφέρουν ανάλογα με το μοντέλο ζήτησης, τις δυνατότητες εφοδιασμού, τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά και την οικονομική συγκυρία σε τοπικό επίπεδο· τονίζει, επιπλέον, την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας ενός σταθερού και προβλέψιμου ρυθμιστικού πλαισίου, καθώς και μηχανισμών αγοράς σε επίπεδο ΕΕ, για να προωθηθεί η ευελιξία, όπου περιλαμβάνεται και η χωρητικότητα απορρόφησης και αποθήκευσης και που θα επιτρέπουν τη χρηματοδότηση έργων υποδομής κοινού συμφέροντος στην ΕΕ, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ενεργειακή υποδομή και τη διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη»·

27.  σημειώνει ότι οι εθνικές και ενωσιακές οικονομικές δυνατότητες σε συνδυασμό με τις δημοσιονομικές και επενδυτικές πολιτικές της ΕΕ αποτελούν προϋπόθεση για την οικοδόμηση νέων ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα εξετάζεται τόσο το κόστος των νεοκατασκευασμένων εγκαταστάσεων όσο και το κόστος για τον παροπλισμό των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, καθώς και η περιβαλλοντική και κοινωνική αποκατάσταση των περιοχών όπου βρίσκονται·

28.  ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει κατά τρόπο ολιστικό το δυναμικό και τις διάφορες πιθανές τεχνολογίες για την αποθήκευση ενέργειας στην ΕΕ, μέσω της ενσωμάτωσης των ενωσιακών πολιτικών στους τομείς της εσωτερικής αγοράς, των χωρητικοτήτων των ενεργειακών δικτύων και των πολιτικών για την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος, σε συνδυασμό με την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών, ούτως ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα, να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση από τρίτες χώρες και να δημιουργηθεί μια πραγματικά ενιαία αγορά με ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού για την ενέργεια και με την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού για το μέλλον·

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

29.  τονίζει ότι μια πιο ευρωπαϊκή προσέγγιση της πολιτικής για την ανανεώσιμη ενέργεια είναι κεντρικής σημασίας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειές τους να βελτιώσουν τη συνεργασία, προκειμένου να αξιοποιήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό τους μηχανισμούς συνεργασίας που περιλαμβάνονται στην οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να βελτιστοποιήσουν την οικονομική αποδοτικότητα της επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και για να εξασφαλίσουν ότι οι επενδύσεις θα γίνουν εκεί όπου θα είναι πιο παραγωγικές και αποδοτικές, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των κρατών μελών· υπογραμμίζει τη σημασία της θέσπισης στόχων· στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της Επιτροπής που διευκολύνει τον συντονισμό, την οικονομική στήριξη και την προετοιμασία των συγκεκριμένων για κάθε ένα από τα κράτη μέλη μελετών, σχετικά με τους πόρους και τις δυνατότητες στο πλαίσιο των ανανεώσιμών πηγών ενέργειας, και επικροτεί την ανακοινωθείσα από την Επιτροπή κατάρτιση κατευθυντήριων γραμμών για το εμπόριο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· επισημαίνει ότι, μακροπρόθεσμα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μετατοπιστούν στο επίκεντρο του ενεργειακού μείγματος στην Ευρώπη καθώς θα προχωρούν από την ανάπτυξη της τεχνολογίας στη μαζική παραγωγή και εξάπλωση, από συστήματα μικρής κλίμακας σε συστήματα μεγαλύτερης κλίμακας – ενσωματώνοντας τοπικές και περισσότερο απομακρυσμένες πηγές – και θα μετατραπούν από επιδοτούμενες σε ανταγωνιστικές· τονίζει ότι η αυξανόμενη αφομοίωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απαιτεί να γίνουν αλλαγές στην πολιτική και να δημιουργηθεί μια δομή ενεργειακής αγοράς, με στόχο την προσαρμογή των αγορών σε αυτήν την πραγματικότητα και την επίτευξη μεγαλύτερης ολοκλήρωσης της αγοράς, ιδίως όσον αφορά την ανταμοιβή της ευελιξίας και των υπηρεσιών για τη σταθερότητα του δικτύου· τονίζει τη σημασία σταθερών ρυθμιστικών πλαισίων, σε επίπεδο τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών, για την τόνωση των επενδύσεων· υπογραμμίζει την ανάγκη για απλουστευμένες διοικητικές διαδικασίες και σταθερά και αποδοτικά καθεστώτα στήριξης τα οποία μπορούν να προσαρμοστούν με την πάροδο του χρόνου και να αποκλιμακωθούν σταδιακά όταν ωριμάσουν και γίνουν ανταγωνιστικές οι τεχνολογίες και οι αλυσίδες ανεφοδιασμού και επιλυθούν οι αστοχίες της αγοράς· τονίζει, ωστόσο, ότι οι αναδρομικές αλλαγές σε καθεστώτα στήριξης έχουν επιζήμιο αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη των επενδυτών και, συνεπώς, αυξάνουν τους κινδύνους σε σχέση με τις επενδύσεις και το κόστος τους·

30.  αναγνωρίζει ότι οι στόχοι για την ανανεώσιμη ενέργεια ήταν επιτυχείς και καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν σταθερές πολιτικές προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους για το 2020·

31.  υπενθυμίζει τον ρόλο έργων όπως το Desertec και τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε γειτονικές χώρες· υπογραμμίζει την προοπτική του έργου «Helios» για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στην Κεντρική Ευρώπη, καθώς επίσης την περαιτέρω επέκταση της αιολικής ενέργειας στη Βόρεια Θάλασσα και άλλες περιοχές· τονίζει ότι η ευκαιρία να εισαχθεί ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από γειτονικές περιοχές πρέπει να συνοδεύεται από την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας π.χ. στην περιοχή της Νότιας Μεσόγειου και της Βόρειας Θάλασσας, και με περισσότερες διασυνδέσεις εντός των ευρωπαϊκών δικτύων·

32.  επισημαίνει ότι, στην περίπτωση ορισμένων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, είναι αδύνατη η εξασφάλιση σταθερής παροχής ενέργειας υπό τις παρούσες συνθήκες τεχνολογίας, γεγονός που συνεπάγεται την ανάγκη διατήρησης αποθεμάτων συμβατικών πηγών ενέργειας σε ετοιμότητα· ως εκ τούτου, καλεί την Επιτροπή να υποβάλει μια ανάλυση των δυνατοτήτων βιώσιμης ανάπτυξης ΑΠΕ και, κυρίως, να στηρίξει τις σταθερές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· στην περίπτωση των λιγότερο σταθερών πηγών ενέργειας πρέπει να διεξαχθεί ανάλυση της οικονομικής αποδοτικότητας της εξασφάλισης εφεδρικής δυναμικότητας και να αναπτυχθούν τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας·

33.  υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να επιτευχθεί απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές όσον αφορά τον εφοδιασμό με ηλεκτρική ενέργεια στην ΕΕ μακροπρόθεσμα, είναι αναγκαίο να αναζητηθεί μεγαλύτερη ολοκλήρωση με γειτονικές χώρες και περιοχές όπως η Νορβηγία, η Ελβετία και η Νότια Μεσόγειος· υπογραμμίζει ότι η Ευρώπη μπορεί να αποκομίσει οφέλη από την ανάπτυξη σημαντικών πηγών ανανεώσιμης ενέργειας σε αυτές τις περιοχές με στόχο την κάλυψη της τοπικής ζήτησης αλλά επίσης, με την ανάπτυξη δικτύου διασυνδέσεων μεγάλων αποστάσεων, ενός περιορισμένου ποσοστού της ζήτησης της ΕΕ· σημειώνει ότι μεγαλύτερη διασύνδεση θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να εξάγουν και να εισάγουν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ώστε να εξασφαλίσουν αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό και να αντισταθμίσουν τον μεταβλητό χαρακτήρα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως της αιολικής ενέργειας· υπογραμμίζει, υπό αυτήν την έννοια, ότι η διασύνδεση με τη Νορβηγία προσφέρει ιδιαίτερο πλεονέκτημα για την ΕΕ, επειδή της δίνει πρόσβαση στις σημαντικές ικανότητες των νορβηγικών υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων να αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια·

34.  τονίζει τη σημασία της μικροπαραγωγής για την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· επιπλέον, υπογραμμίζει τη σημασία της μικροπαραγωγής για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την ενεργό συμμετοχή των πολιτών όσον αφορά τη δική τους ατομική χρήση ενέργειας και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· τονίζει, ως προς αυτό, την ανάγκη για συνεκτική ευρωπαϊκή στρατηγική σχετικά με την μικροπαραγωγή η οποία να περιλαμβάνει μέτρα για την επικαιροποίηση της υποδομής ενέργειας, τη μείωση του νομοθετικού φόρτου και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα φορολογικά κίνητρα·

35.  υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ένα αρκετά ισχυρό πλαίσιο πολιτικής μετά το -2020 για τις τεχνολογίες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που δεν έχουν ακόμη επιτύχει την ισοτιμία του δικτύου και έχουν σχεδιαστεί με σκοπό να συγκλίνουν και αργότερα να αποκλιμακώνουν τις επιδοτήσεις·

36.  σημειώνει ότι τα σενάρια του ενεργειακού χάρτη πορείας αναφέρουν μεγαλύτερο όγκο βιοκαυσίμων· πιστεύει ότι, ως προς αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να στηρίξει την πορεία προς τα βιοκαύσιμα τρίτης γενιάς που βασίζονται σε προϊόντα από υπολείμματα καλλιέργειας και να επιβάλει συναφείς όρους για τα εισαγόμενα βιοκαύσιμα·

37.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση σχετικά με τον τρόπο αύξησης της απόδοσης κατά τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ και τις περιφέρειές της· πιστεύει ότι μεσοπρόθεσμα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν αγορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε περιφερειακό επίπεδο·

38.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να στηρίξουν και να προαγάγουν πολιτικές παγκόσμιων ανοικτών αγορών για αγαθά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ώστε να διασφαλιστεί η άρση όλων των εμπορικών φραγμών, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης με την προώθηση των εξαγωγών τεχνολογίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

39.  αναγνωρίζει ότι οι στόχοι για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ήταν επιτυχείς και θα πρέπει να παραταθούν έως το 2030· καλεί τα κράτη μέλη να εξακολουθήσουν να δρομολογούν την επίτευξη των στόχων τους για το 2020· ανησυχεί για τις αυξανόμενες απότομες αλλαγές των κρατών μελών όσον αφορά τη στήριξη μηχανισμών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ιδίως αναδρομικές αλλαγές και πρακτικές παγώματος στήριξης· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί προσεκτικά την εφαρμογή της οδηγίας για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και να αναλάβει δράση, εάν είναι αναγκαίο· καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν σταθερά πλαίσια για τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων σταθερών και τακτικά αναθεωρούμενων μηχανισμών στήριξης και απλουστευμένων διοικητικών διαδικασιών·

40.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν σε σημαντικό βαθμό τα ποσά που προορίζονται για μέτρα ενεργειακής απόδοσης στο μελλοντικό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο·

Υποδομές και εσωτερική ενεργειακή αγορά

41.  τονίζει ότι, καθώς τα κράτη μέλη επιδιώκουν τον στόχο της ενεργειακής ασφάλειας και της ενεργειακής εξάρτησης, πρέπει να δοθεί έμφαση σε ένα μοντέλο ενεργειακής αλληλεξάρτησης, διασφαλίζοντας την άμεση ολοκλήρωση της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς της ΕΕ και της υποδομής υπερδικτύου της ΕΕ που θα ενώνει τον Βορρά με το Νότο και την Ανατολή με τη Δύση, με στόχο τη βέλτιστη χρήση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των κρατών μελών, καθώς και με τη χρήση του πλήρους δυναμικού της αποκεντρωμένης και μικρής κλίμακας παραγωγής ενέργειας και έξυπνων ενεργειακών υποδομών σε όλα τα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις στην πολιτική και στο κανονιστικό πλαίσιο στα κράτη μέλη θα θέσουν σε πλήρη εφαρμογή τις διατάξεις των τριών δεσμών μέτρων για την ελευθέρωση της αγοράς, θα εξαλείψουν τα εναπομένοντα σημεία συμφόρησης και δεν θα δημιουργήσουν νέα εμπόδια στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο ή στην ολοκλήρωση της ενεργειακής αγοράς· τονίζει, επιπλέον, ότι οι αποφάσεις ενεργειακής πολιτικής που λαμβάνονται σε κάθε εθνικό σύστημα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τους τις επιπτώσεις που ενδεχομένως να έχουν τέτοιου είδους αποφάσεις σε άλλα κράτη μέλη· υποστηρίζει ότι θα ήταν σκόπιμο να καθορισθεί εάν και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν η εμπειρία και οι εγκαταστάσεις του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) κατά την εκτέλεση των παραπάνω καθηκόντων·

42.  αναγνωρίζει ότι τα έργα ενεργειακής υποδομής χαρακτηρίζονται από τεράστια εμπροσθοβαρή επένδυση που θα περιοριστεί σημαντικά με την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων ενεργειακής εξοικονόμησης και με λειτουργικό χρόνο ζωής 20 με 60 χρόνια· υπενθυμίζει ότι το τρέχον περιβάλλον της αγοράς είναι εξαιρετικά απρόβλεπτο και, ως εκ τούτου, οι επενδυτές είναι διστακτικοί ως προς την ανάπτυξη της ενεργειακής υποδομής· τονίζει ότι πρέπει να προωθούνται νέες στρατηγικές, όπου περιλαμβάνεται και η στρατηγική για «κατ’ αρχάς εξοικονομήσεις ενέργειας» και καινοτόμα μέσα ώστε να περιοριστεί η ανάγκη για επενδύσεις σε υποδομές, επιτρέποντας γρήγορη προσαρμογή στο ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον·

43.  τονίζει την ανάγκη εφαρμογής των υφιστάμενων πολιτικών και κανονισμών ώστε να αξιοποιείται καλύτερα η υπάρχουσα υποδομή ενέργειας προς όφελος του ευρωπαίου καταναλωτή· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) να παρακολουθούν αυστηρότερα την εφαρμογή κανόνων σε εθνικό επίπεδο, όπως των κανόνων που αφορούν την αρχή της «εκμετάλλευσης ή στέρησης» («use-it-or-lose-it»)·

44.  τονίζει την ανάγκη για μια πλήρως ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας έως το 2014· επισημαίνει τη σημασία της πλήρους εφαρμογής της νομοθεσίας για την εσωτερική ενεργειακή αγορά σε όλα τα κράτη μέλη και την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι κανένα κράτος μέλος ή περιφέρεια δεν θα απομονωθεί από τα ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρισμού και αερίου μετά το 2015· τονίζει την ανάγκη να ληφθεί υπόψη ο κοινωνικός αντίκτυπος, ενώ παράλληλα να διασφαλιστεί ότι οι τιμές της ενέργειας αντανακλούν καλύτερα το κόστος, συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού κόστους που δεν λαμβάνεται πλήρως υπόψη επί του παρόντος·

45.  επικροτεί τη δημιουργία ενός μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών για διακυβερνητικές συμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών σχετικά με την ενεργειακή πολιτική, δεδομένου ότι ο εν λόγω μηχανισμός θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της πολιτικής της διαφάνειας, της συνεργασίας και της αποτελεσματικότητας σε ολόκληρη την ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να επιδείξουν μεγαλύτερη φιλοδοξία διασφαλίζοντας ότι δεν θα τεθούν σε ισχύ συμφωνίες που αντίκεινται στη νομοθεσία περί εσωτερικής αγοράς ενέργειας· πιστεύει ότι η Επιτροπή πρέπει να είναι σε θέση να εξετάσει σχέδια συμφωνιών όσον αφορά τη συμβατότητά τους με την εν λόγω νομοθεσία και να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις όπου αυτό κριθεί σκόπιμο· πιστεύει ότι ο μηχανισμός ανταλλαγής πληροφοριών αποτελεί ένα πρώτο βήμα για περαιτέρω συντονισμό της αγοράς ενέργειας εκτός ΕΕ, που έχει ζωτική σημασία για την επίτευξη των στόχων του ενεργειακού χάρτη πορείας 2020·

46.  επισημαίνει την ανάγκη αύξησης των κινήτρων για τους επενδυτές στην ενεργειακή αγορά ενισχύοντας την αποδοτικότητα και διευκολύνοντας τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, χωρίς ωστόσο να μειώνεται η αυστηρότητά τους·

47.  αναγνωρίζει ότι η χρηματοπιστωτική κρίση έχει καταστήσει δυσχερέστερη την προσέλκυση των αναγκαίων επενδύσεων για τη χρηματοδότηση του μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος· υπογραμμίζει τις νέες προκλήσεις, όπως η ανάγκη ύπαρξης ευέλικτων εφεδρικών και εξισορροπητικών πόρων στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής (π.χ. ευέλικτη παραγωγή, ισχυρό δίκτυο μεταφοράς, αποθήκευση, διαχείριση ζήτησης, ηλεκτροπαραγωγή μικρής κλίμακας και διασύνδεση), για την κάλυψη της αναμενόμενης αύξησης της μεταβλητής παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές· τονίζει τη σημασία των υποδομών σε επίπεδο διανομής και το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι επαγγελματίες-καταναλωτές και οι διαχειριστές του δικτύου διανομής κατά την ενσωμάτωση των αποκεντρωμένων ενεργειακών προϊόντων και των μέτρων απόδοσης σε επίπεδο ζήτησης στο σύστημα· τονίζει την ανάγκη κατάλληλης αξιολόγησης των διαθέσιμων δυνατοτήτων στην Ευρώπη, και την ανάγκη για επαρκείς δυνατότητες διασύνδεσης, και ευέλικτους εφεδρικούς και εξισορροπητικούς πόρους, για την αντιστοίχιση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, εξασφαλίζοντας έτσι την ασφάλεια του εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου· επισημαίνει ότι η απόδοση υψηλότερης προτεραιότητας στη διαχείριση σε επίπεδο ζήτησης και στην παραγωγή ενέργειας σε επίπεδο ζήτησης θα ενίσχυε σημαντικά την ενσωμάτωση των αποκεντρωμένων ενεργειακών πηγών και θα προωθούσε την επίτευξη των συνολικών στόχων ενεργειακής πολιτικής·

48.  τονίζει ότι, από τη στιγμή που οι υφιστάμενες υποδομές είναι πεπαλαιωμένες, θα είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση τεράστιων επενδύσεων σε κάθε σενάριο της ανακοίνωσης της Επιτροπής σχετικά με τον χάρτη πορείας για το 2050· υπογραμμίζει ότι, σε κάθε σενάριο, η ανάγκη αυτή θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών ενέργειας έως το 2030· επιπλέον, η Επιτροπή δηλώνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των αυξήσεων αυτών έχει ενταχθεί ήδη στο σενάριο αναφοράς, διότι αφορά την αντικατάσταση, εντός της προσεχούς εικοσαετίας, των παλαιών, ήδη πλήρως αποσβεσμένων εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής·

49.  υπογραμμίζει ότι η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα επιτευχθεί μεταξύ άλλων μέσω της διαφοροποίησης των πηγών των εισαγωγών της· επισημαίνει ωστόσο την ανάγκη η ΕΕ να ενισχύσει ενεργά τη συνεργασία με τους εταίρους της· παρατηρεί ότι οι καθυστερήσεις επηρεάζουν την ολοκλήρωση του Νότιου Διαδρόμου· τονίζει την ανάγκη επίτευξης ενεργειακής ασφάλειας μέσω της ενεργειακής διαφοροποίησης, υπενθυμίζει τη σημαντική συμβολή του υγροποιημένου φυσικού αερίου και των στόλων υγροποιημένου φυσικού αερίου στον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ και επισημαίνει το δυναμικό ενός συμπληρωματικού διαδρόμου μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, που θα λειτουργήσει ως ευέλικτη πηγή ενέργειας και ως κίνητρο αύξησης του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς της ΕΕ·

50.  υπενθυμίζει ότι οι στρατηγικές εταιρικές σχέσεις της Ένωσης με χώρες παραγωγούς καθώς και με διαμετακομιστικές χώρες, ειδικότερα δε με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (EΠΓ), απαιτούν κατάλληλα εργαλεία, προβλεψιμότητα, σταθερότητα και μακροπρόθεσμες επενδύσεις· υπογραμμίζει ότι, προς τον σκοπό αυτόν, οι στόχοι της Ένωσης για το κλίμα πρέπει να στηριχθούν από τα επενδυτικά έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των υποδομών και να προσανατολίζονται προς τη διαφοροποίηση οδών εφοδιασμού και την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας της Ένωσης, όπως το έργο Nabucco·

51.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τη δέσμη μέτρων για την εσωτερική αγορά, οι αγορές πρέπει να εξακολουθήσουν να διαδραματίζουν τον κύριο ρόλο στη χρηματοδότηση επενδύσεων για ενεργειακές υποδομές· αναγνωρίζει ότι ορισμένα έργα, τα οποία δικαιολογούνται για λόγους ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, αλληλεγγύης και βιωσιμότητας αλλά αδυνατούν να προσελκύσουν επαρκή χρηματοδότηση από την αγορά, ίσως να απαιτούν περιορισμένη δημόσια στήριξη για ενίσχυση της ιδιωτικής χρηματοδότησης· τονίζει ότι κάθε συνεισφορά προερχόμενη από δημόσια χρηματοδότηση πρέπει να βασίζεται σε σαφή, διαφανή κριτήρια, δεν πρέπει να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τα συμφέροντα των καταναλωτών και πρέπει να εναρμονίζεται πλήρως με τους μακροπρόθεσμους στόχους της ΕΕ για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή·

52.  τονίζει ότι τα περισσότερα σενάρια στον ενεργειακό χάρτη πορείας για το 2050 δεν θα είναι εφικτά χωρίς την ανάπτυξη τοπικών ευφυών δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου· πιστεύει ότι, εκτός από τα διασυνοριακά έργα, η Ένωση θα πρέπει να λάβει μέτρα για τη στήριξη της τοπικής δημιουργίας ή ανακαίνισης δικτύων, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση των προστατευμένων καταναλωτών·

53.  υπογραμμίζει τη σημασία της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», αξιόλογο χρηματοδοτικό ποσό της οποίας προορίζεται για τον μετασχηματισμό και την περαιτέρω ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών στην ΕΕ· τονίζει τη σημασία του προσδιορισμού και της στήριξης κρίσιμων βιώσιμων έργων τόσο μεγάλης όσο και μικρής κλίμακας·

54.  υπογραμμίζει τον ρόλο μιας μονοαπευθυντικής προσέγγισης στη συμπλήρωση των στόχων απλοποίησης της ΕΕ για μείωση της γραφειοκρατίας, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες χορήγησης και έκδοσης αδειών και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος που υφίστανται εταιρείες που ζητούν αδειοδότηση σχετικά με την ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών, ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλίζεται ο σεβασμός για τους εφαρμοστέους κανόνες και κανονισμούς· καλεί τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τις σχετικές διαδικασίες τους·

55.  καλεί την Επιτροπή να επιληφθεί επειγόντως του ζητήματος της ρυθμιστικής αβεβαιότητας για τους θεσμικούς επενδυτές κατά την ερμηνεία της τρίτης δέσμης ενεργειακών μέτρων όταν ενεργούν ως παθητικοί επενδυτές στη δυναμικότητα τόσο μεταφοράς όσο και παραγωγής·

56.  καλεί την Επιτροπή να επιληφθεί επειγόντως του ζητήματος της έλλειψης παροχής κινήτρων στους διαχειριστές συστημάτων διανομής και στους διαχειριστές δικτύων μεταφοράς για επενδύσεις σε ευφυή δίκτυα στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και άλλων καινοτόμων τεχνολογιών που διευκολύνουν την καλύτερη και ευρύτερη χρήση του υφιστάμενου δικτύου·

Κοινωνική διάσταση

57.  χαιρετίζει τον συνυπολογισμό της κοινωνικής διάστασης στον Ενεργειακό Χάρτη Πορείας για το 2050· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ενεργειακή ένδεια και την απασχόληση· όσον αφορά την ενεργειακή φτώχεια, επιμένει ότι η ενέργεια πρέπει να είναι προσιτή σε όλους και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, καθώς και τις τοπικές αρχές και τα αρμόδια κοινωνικά όργανα, να συνεργαστούν για την αναζήτηση λύσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η ένδεια ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανσης, με ιδιαίτερη έμφαση στα χαμηλά εισοδήματα, τα ευάλωτα νοικοκυριά που πλήττονται εντονότερα από τις υψηλές τιμές της ενέργειας· υποστηρίζει, συνεπώς, ότι μια τέτοια στρατηγική πρέπει να προάγει την ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας καθώς αυτοί είναι οι πλέον αποτελεσματικοί τρόποι για τη μείωση των ενεργειακών λογαριασμών και πρέπει να αναλύσει εθνικά μέτρα, όπως η φορολογία, οι δημόσιες συμβάσεις, η τιμολόγηση της θέρμανσης, κ.λπ., ιδίως στις περιπτώσεις που παρεμποδίζουν επενδύσεις στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης για τη βελτιστοποίηση της παραγωγής και χρήσης θέρμανσης, και να υποβάλει συστάσεις για τις καλές και κακές πρακτικές· τονίζει τη σημασία της ανάπτυξης και κοινοποίησης περισσότερων μέτρων ενεργειακής απόδοσης, που θα ενδυναμώνουν δράσεις στον τομέα της προσφοράς και ζήτησης και θα κινητοποιούν εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση των αναγκαίων αλλαγών συμπεριφοράς· ζητεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις σχετικά με τις δράσεις που αναλαμβάνονται για την προστασία των νοικοκυριών από την αύξηση των ενεργειακών λογαριασμών και την ενεργειακή φτώχεια· ζητεί από την Επιτροπή, όσον αφορά την απασχόληση, να προωθήσει μέτρα για την προσαρμογή της εκπαίδευσης, της επανακατάρτισης και της επανεξειδίκευσης, προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αποκτήσουν εξαιρετικά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που θα είναι σε θέση να αναλάβει τον ρόλο του στο εγχείρημα της περιφερειακής μετάβασης· καλεί την Επιτροπή να παράσχει περισσότερες πληροφορίες στο Κοινοβούλιο, έως το τέλος του 2013, σχετικά με τον αντίκτυπο που έχει η μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό σύστημα στην απασχόληση σε διάφορους τομείς ενέργειας, βιομηχανίας και υπηρεσιών και να αναπτύξει συγκεκριμένους μηχανισμούς για την παροχή βοήθειας στους εμπλεκόμενους εργαζόμενους και φορείς· συνιστά στα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη το εξωτερικό κόστος και τα οφέλη της παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας, όπως τα οφέλη στον τομέα της υγείας από τις βελτιώσεις που θα επιτευχθούν στην ποιότητα της ατμόσφαιρας· πιστεύει ότι ο κοινωνικός διάλογος όσον αφορά τις επιπτώσεις του ενεργειακού χάρτη πορείας, στον οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, αποτελεί κομβικό παράγοντα ο οποίος θα παραμείνει κομβικός καθόλη τη διάρκεια της μετάβασης·

58.  επισημαίνει ότι η υιοθέτηση της στρατηγικής απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές χωρίς να ληφθεί υπόψη η κατάσταση ορισμένων κρατών μελών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, η οποία σε ορισμένα κράτη μέλη εκτιμάται ως μια κατάσταση κατά την οποία το κόστος της ενέργειας υπερβαίνει το 10% του προϋπολογισμού των νοικοκυριών·

59.  τονίζει την ανάγκη προστασίας αμφότερων των καταναλωτών από τις υψηλές τιμές ενέργειας και των επιχειρήσεων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τις τεχνητά χαμηλές τιμές από εταιρείες τρίτων χωρών, σύμφωνα με τις εκκλήσεις που απευθύνθηκαν κατά τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Ρίο+20) όσον αφορά τον επιβεβλημένο ρόλο του ΠΟΕ·

60.  παροτρύνει τα κράτη μέλη και τη διεθνή κοινότητα να συντηρούν εκπαιδευτικά ιδρύματα ικανά να παράγουν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, καθώς και την επόμενη γενιά επιστημόνων και φορέων καινοτομίας, στους τομείς της ενεργειακής ασφάλειας, της προστασίας και της διαχείρισης αποβλήτων· στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας στη γεφύρωση του κενού μεταξύ εκπαίδευσης, έρευνας και εφαρμογής στον ενεργειακό τομέα·

61.  επιθυμεί να τονίσει τον κεντρικό ρόλο της διαφάνειας των τιμών και της ενημέρωσης των καταναλωτών· θεωρεί εν προκειμένω ότι εναπόκειται στην Επιτροπή να ποσοτικοποιήσει με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια τις επιπτώσεις στην τιμή της ενέργειας που θα καταβάλλουν οι ιδιώτες και οι επιχειρήσεις ανάλογα με τα διάφορα σενάρια που έχουν επιλεγεί·

Ο ρόλος συγκεκριμένων πηγών ενέργειας

62.  εκτιμά ότι θα χρειαστούν όλοι οι τύποι τεχνολογίας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών για την επίτευξη του φιλόδοξου στόχου της απαλλαγής του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ γενικότερα και του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας ειδικότερα από τις ανθρακούχες εκπομπές· αποδέχεται ότι θα παραμείνει αβέβαιο ποιες τεχνολογίες πρόκειται να αποδειχθούν ικανοποιητικές από τεχνικής και εμπορικής άποψης εντός του απαιτούμενου χρονοδιαγράμματος· επισημαίνει ότι η διατήρηση ευελιξίας είναι επιβεβλημένη προκειμένου να καταστεί εφικτή η προσαρμογή στις τεχνολογικές και κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που θα προκύψουν·

63.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα θα εξακολουθήσουν πιθανότατα να αποτελούν μέρος του ενεργειακού συστήματος τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της μετάβασης σε ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών·

64.  αναγνωρίζει ότι η πυρηνική ενέργεια επί του παρόντος χρησιμοποιείται ως σημαντική πηγή ενέργειας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, αξιοποιώντας την εμπειρία του ατυχήματος της Φουκουσίμα το 2011, να βελτιώσει την ασφάλεια της πυρηνικής ενέργειας, χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα των πρόσφατων πυρηνικών δοκιμών αντοχής

65.  συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι η συνεισφορά της πυρηνικής ενέργειας θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική, διότι ορισμένα κράτη μέλη συνεχίζουν να θεωρούν την πυρηνική ενέργεια ασφαλή, αξιόπιστη και οικονομική πηγή ηλεκτροπαραγωγής χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών· αναγνωρίζει το συμπέρασμα που συνάγεται από την ανάλυση των σεναρίων ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κόστους του συστήματος και των χαμηλότερων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας·

66.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι το φυσικό αέριο θα διαδραματίσει βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα κάποιον ρόλο στον μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει έναν γρήγορο, προσωρινό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο μείωσης της εξάρτησης από άλλα πιο ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα· τονίζει την ανάγκη διαφοροποίησης των οδών εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση· συνιστά, ωστόσο, να αποφευχθούν τυχόν επενδύσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εξάρτηση εγκλωβισμού από οιοδήποτε ορυκτό καύσιμο·

67.  αναγνωρίζει τον κεντρικό ρόλο του φυσικού αερίου τόσο στη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλού επιπέδου ανθρακούχων εκπομπών και ως ευέλικτης εφεδρικής μορφής ενέργειας, σε συνδυασμό με τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας και ανταπόκρισης στη ζήτηση («demand-response»)· θεωρεί, ωστόσο, ότι θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενός σημαντικότερου ρόλου για το φυσικό αέριο, ιδίως σε περίπτωση που οι τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα καταστούν επαρκώς διαθέσιμες· εκτιμά συγκεκριμένα ότι ο στόχος μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο του συνόλου των προβληματισμών που διατυπώνονται ως προς το θέμα αυτό, και να καθοδηγεί κατά προτεραιότητα τις ενεργειακές επιλογές·

68.  είναι της άποψης ότι δεν πρέπει να υποτιμηθεί ο ρόλος του υγραερίου (LPG) ως ευέλικτης και αξιόπιστης ενεργειακής πηγής σε περιοχές με περιορισμένη υποδομή·

69.  τονίζει την ανάγκη αντιμετώπισης της αναμενόμενης αύξησης των εισαγωγών φυσικού αερίου από τρίτες χώρες στην ΕΕ τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα· επαναλαμβάνει ότι για ορισμένες περιφέρειες και κράτη μέλη, η εν λόγω πρόκληση συνδέεται στενά με την εξάρτησή τους, όσον αφορά τις εισαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου, από μόνο μία τρίτη χώρα· αναγνωρίζει ότι για την αντιμετώπιση της εν λόγω πρόκλησης απαιτούνται, μεταξύ άλλων, η ενίσχυση του ρόλου των εγχώριων ενεργειακών πόρων, οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και της ασφάλειας του εφοδιασμού, και η ανάληψη δράσεων που θα αποσκοπούν στη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου των προμηθευτών, των οδών και των πηγών ενέργειας· αναγνωρίζει ότι ως στρατηγικός στόχος προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να τεθεί η κατασκευή του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου και η κάλυψη του 10-20% περίπου των αναγκών της ΕΕ σε φυσικό αέριο το 2020 μέσω της εν λόγω οδού εφοδιασμού, ώστε όλες οι ευρωπαϊκές περιφέρειες να έχουν φυσική πρόσβαση σε δύο τουλάχιστον διαφορετικές πηγές φυσικού αερίου·

70.  παρατηρεί ότι η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS) θα μπορούσε να διαδραματίσει κάποιον ρόλο στην πορεία προς το 2050 και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές· σημειώνει ωστόσο ότι η CCS εξακολουθεί να βρίσκεται σε φάση έρευνας και ανάπτυξης· επισημαίνει ότι η ανάπτυξη της CCS παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη λόγω ανεπιθύμητων προβλημάτων, όπως οι μη καθορισμένες καθυστερήσεις και τα προβλήματα όσον αφορά το υψηλό κόστος και την απόδοση· τονίζει ότι η CCS, η οποία έχει αναπτυχθεί με οικονομικά αποδοτικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο, θα πρέπει να αξιοποιηθεί σε εμπορική κλίμακα το ταχύτερο δυνατό· υπογραμμίζει ότι η CCS είναι επίσης σημαντική εναλλακτική επιλογή για την απαλλαγή αρκετών ενεργοβόρων βιομηχανιών, όπως η διύλιση πετρελαίου, η εξαγωγή αργιλίου με τήξη και η παραγωγή τσιμέντου, από τις ανθρακούχες εκπομπές· ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης των αποτελεσμάτων που αποκομίσθηκαν από τη χρήση χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ πειραματικών τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα για σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα·

71.  υπογραμμίζει τη σημασία της παρεμβατικής πολιτικής, της δημόσιας χρηματοδότησης και του καθορισμού κατάλληλης τιμής του άνθρακα για την επίδειξη και διασφάλιση της έγκαιρης ανάπτυξη της τεχνολογίας CCS στην Ευρώπη ήδη από το 2020· τονίζει τη σημασία του προγράμματος επίδειξης της ΕΕ για την εξασφάλιση της δημόσιας αποδοχής και στήριξης της CCS ως σημαντικής τεχνολογίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

72.  καλεί την Επιτροπή να επιτρέψει και να προαγάγει την ανταλλαγή γνώσεων και τη συνεργασία εντός της ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί ότι επιτυγχάνεται σε κλίμακα η βέλτιστη αξία σχεδιασμού στα προγράμματα επίδειξης CCS· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τις έγκαιρες επενδύσεις σε υποδομές αγωγών και να συντονίσει τον διασυνοριακό προγραμματισμό, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε συλλέκτες CO2 ήδη από το 2020, καθώς και να αναλάβει τη διεξαγωγή έρευνας για τον χαρακτηρισμό δεξαμενών αποθήκευσης στην Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί δυναμικά με τα κράτη μέλη και τον βιομηχανικό κλάδο ώστε να συζητηθούν τα οφέλη και η ασφάλεια της CCS, προκειμένου να καλλιεργηθεί η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στην τεχνολογία·

73.  επισημαίνει ότι η βέλτιστη, ασφαλής και βιώσιμη ανάπτυξη και χρήση των εγχώριων ενεργειακών πόρων και η ανταγωνιστικότητα της υποδομής που είναι απαραίτητη για τον σταθερό εφοδιασμό με εγχώρια ή εισαγόμενη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της διύλισης, μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα κατά τη χάραξη της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ·

74.  διαπιστώνει ότι, εφόσον εξακολουθεί να υπάρχει ζήτηση για προϊόντα που βασίζονται στο αργό πετρέλαιο, είναι σημαντική η διατήρηση της ευρωπαϊκής παρουσίας στη βιομηχανία διύλισης του πετρελαίου, μεριμνώντας έτσι για την ασφάλεια του εφοδιασμού, τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας των κατάντη βιομηχανιών, όπως της βιομηχανίας πετροχημικών, και καθορίζοντας παγκόσμια πρότυπα για την ποιότητα διύλισης των καυσίμων, τη συμμόρφωση προς τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις και τη διατήρηση της απασχόλησης στους τομείς αυτούς· επισημαίνει, επίσης, το πόρισμα του Ενεργειακού Χάρτη Πορείας, σύμφωνα με το οποίο το πετρέλαιο μάλλον θα παραμείνει στοιχείο του ενεργειακού μείγματος ακόμη και το 2050, μολονότι με σημαντικά μικρότερο μερίδιο από το σημερινό, και ότι θα αποτελεί κυρίως το καύσιμο για μέρος των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών μεγάλων αποστάσεων·

75.  πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις περιφέρειες των κρατών μελών όπου ο γαιάνθρακας αποτελεί επί του παρόντος την κυρίαρχη πηγή ενέργειας ή/και όπου η παραγωγή γαιάνθρακα και η ηλεκτροπαραγωγή με τη χρήση γαιάνθρακα συνιστούν καίριες περιφερειακές πηγές απασχόλησης· πιστεύει ότι θα απαιτηθούν συμπληρωματικά κοινωνικά μέτρα με τη στήριξη της ΕΕ ώστε οι δράσεις στο πλαίσιο του χάρτη πορείας για την ενέργεια 2050 να γίνουν αποδεκτές από τους πληθυσμούς των περιοχών αυτών·

Παγκόσμιες προκλήσεις στον τομέα της ενέργειας

76.  αναγνωρίζει ότι η ΕΕ λειτουργεί μέσα σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον και ότι η μονομερής δράση ενδέχεται να μην αποφέρει όλα τα αναμενόμενα οφέλη, υπενθυμίζει όμως τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας του Νοεμβρίου του 2011 σχετικά με την ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, όπου το Συμβούλιο τόνιζε την ανάγκη ευρύτερης και πιο συντονισμένης προσέγγισης στις διεθνείς ενεργειακές σχέσεις προκειμένου η ΕΕ να απαντήσει στις παγκόσμιες ενεργειακές προκλήσεις και την κλιματική αλλαγή και να αντιμετωπίσει προβλήματα που έχουν να κάνουν με την ανταγωνιστικότητα και τη διαρροή άνθρακα, να διατηρήσει και να προωθήσει τα υψηλότερα πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας, εξασφαλίζοντας παράλληλα τον ασφαλή και διαφοροποιημένο ενεργειακό εφοδιασμό·

77.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια και ενεργειακή αυτάρκεια της ΕΕ, που επιτυγχάνεται πρωτίστως με την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες, σε συνδυασμό με άλλες εναλλακτικές πηγές ενέργειας, μειώνουν την εξάρτηση από τις εισαγωγές· σημειώνει το αναδυόμενο ενδιαφέρον σχετικά με την έρευνα για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο· πιστεύει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για χάραξη ολοκληρωμένης πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της θαλάσσιας γεώτρησης πετρελαίου και φυσικού αερίου· πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στους περιβαλλοντικούς κινδύνους και την οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (EEZ) των κρατών μελών της ΕΕ και των σχετικών τρίτων χωρών, σύμφωνα με τη Σύμβαση UNCLOS, την οποία έχουν προσυπογράψει όλα τα κράτη μέλη και η ΕΕ καθαυτή·

78.  τονίζει ότι η παραχώρηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για γεωτρήσεις και η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών θα μετατραπεί σε πηγή προστριβών με τρίτες χώρες, και ότι η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει υψηλό πολιτικό προφίλ στο θέμα αυτό και να επιδιώκει να αποτρέπει διεθνείς τριβές· υπογραμμίζει ότι η ενέργεια πρέπει να χρησιμοποιείται ως κινητήρια δύναμη για ειρήνη, περιβαλλοντική ακεραιότητα, συνεργασία και σταθερότητα·

79.  ζητεί ο ενεργειακός οδικός χάρτης ΕΕ - Ρωσίας να βασίζεται στις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού και της αμοιβαιότητας, με παράλληλη τήρηση των κανόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας και των ρυθμίσεων της τρίτης δέσμης μέτρων για την ενέργεια· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει στην εφαρμογή και εκτέλεση με αποτελεσματικό τρόπο των κανόνων ανταγωνισμού και εσωτερικής αγοράς της ΕΕ έναντι όλων των επιχειρήσεων του τομέα της ενέργειας που δραστηριοποιούνται στην επικράτεια της Ένωσης· χαιρετίζει σχετικά την πρόσφατη έρευνα για συμπεριφορά που δεν συνάδει με τους κανόνες περί ανταγωνισμού εκ μέρους της Gazprom, και εκφράζει τη λύπη του για το διάταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας που εγκρίθηκε με πολιτικά κίνητρα, το οποίο δεν επιτρέπει τη συνεργασία ρωσικών επιχειρήσεων του τομέα της ενέργειας με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· επιμένει ότι κάθε επιχείρηση στον ενεργειακό τομέα οφείλει να συνεργάζεται πλήρως με τις ερευνητικές αρχές· ζητεί από την Επιτροπή να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για το εν λόγω διάταγμα και να διασφαλίσει ότι οι έρευνες μπορούν να προχωρήσουν·

80.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει μια πλήρη δέσμη βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προτεραιοτήτων ενεργειακής πολιτικής σε σχέση με τους γείτονές της προκειμένου να διαμορφωθεί ένας κοινός δικαιικός χώρος που θα βασίζεται σε αρχές και σε κανόνες που απορρέουν από το κεκτημένο της εσωτερικής αγοράς· επισημαίνει τη σημασία της περαιτέρω επέκτασης της Ενεργειακής Κοινότητας, ιδίως σε χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, της Κεντρικής Ασίας και της Μεσογείου, καθώς και της δημιουργίας νομικών μηχανισμών ελέγχου για την αντιμετώπιση της ελλιπούς εφαρμογής του κεκτημένου· καλεί την Ένωση να επιδείξει αλληλεγγύη έναντι των εταίρων της που συμμετέχουν στην ενεργειακή κοινότητα· καταδικάζει, σε σχέση με αυτό, τις πρόσφατες απειλές της Ρωσικής Ομοσπονδίας έναντι της Μολδαβίας·

81.  τονίζει ότι η πολιτική της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιβαίνει στις βασικές αρχές στις οποίες έχει θεμελιωθεί η ΕΕ, και ιδίως στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα· προς αυτή την κατεύθυνση, ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο των ενεργειακών της σχέσεων, να ευνοεί τις χώρες παραγωγής και διαμετακόμισης που συμμερίζονται και στηρίζουν τις ίδιες αξίες·

82.  υπογραμμίζει τη σημασία ενίσχυσης της συνεργασίας και του διαλόγου με άλλους στρατηγικούς ενεργειακούς εταίρους· θεωρεί ότι η αυξανόμενη επιρροή των αναδυόμενων οικονομιών στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας, καθώς και η αύξηση της ενεργειακής τους ζήτησης, καθιστά καίριας σημασίας για την ΕΕ την πλήρη συνεργασία της με τους εν λόγω εταίρους σε όλους τους τομείς ενέργειας· επισημαίνει ότι, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει τον συντονισμό στο πλαίσιο των αγορών ενεργειακών προϊόντων από τρίτες χώρες· ζητεί στενότερη συνεργασία μεταξύ του Συμβουλίου, της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), ούτως ώστε η ΕΕ να έχει ενιαία τοποθέτηση επί θεμάτων που αφορούν την ενεργειακή πολιτική, όπως ορίζει η νομοθεσία της ΕΕ και οι υποδείξεις που διατυπώνει η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Επιτροπής· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να ενημερώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για τις εξελίξεις στον εν λόγω τομέα·

83.  υπογραμμίζει ότι η Συνθήκη για την ΕΕ ζητεί αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, η οποία θα πρέπει να αποτελεί μέρος τόσο της καθημερινής εργασίας όσο και της διαχείρισης των κρίσεων της εσωτερικής και εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής· ζητεί από την Επιτροπή να δώσει σαφή ορισμό στην «ενεργειακή αλληλεγγύη» προκειμένου να εξασφαλίσει ότι θα τηρείται από όλα τα κράτη μέλη·

84.  τονίζει ότι δεν θα υπάρξει κανένας συμβιβασμός ως προς την ασφάλεια και την προστασία είτε των παραδοσιακών (π.χ. πυρηνική ενέργεια) είτε των νέων πηγών ενέργειας (π.χ. μη συμβατικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και εκτιμά ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες ενίσχυσης του πλαισίου ασφάλειας και προστασίας και να ηγηθεί διεθνών προσπαθειών στον συγκεκριμένο τομέα·

85.  επισημαίνει ότι, καθώς τα κράτη μέλη βρίσκονται στο στάδιο της διασύνδεσης και της ολοκλήρωσης των εθνικών τους αγορών μέσω της πραγματοποίησης επενδύσεων σε υποδομές και της έγκρισης κοινών κανονισμών, θα πρέπει επίσης να καταβληθούν συνεχείς προσπάθειες για συνεργασία με τη Ρωσία προκειμένου να προσδιοριστούν δημιουργικά και αμοιβαίως αποδεκτά μέτρα με στόχο τη μείωση των αποκλίσεων μεταξύ των δύο ενεργειακών αγορών·

86.  τονίζει ότι, καθώς ο ενεργειακός εφοδιασμός στρέφεται προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, η ΕΕ θα πρέπει να ξεκινήσει εντατικό διάλογο και συνεργασία με τις χώρες BRICS στο πλαίσιο της ενεργειακής απόδοσης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, του καθαρού γαιάνθρακα, της CCS, των ευφυών δικτύων, της έρευνας στον τομέα της σύντηξης, καθώς και της πυρηνικής ασφάλειας· η ΕΕ θα πρέπει επίσης να αναπτύξει μια σαφή πολιτική για συνεργασία στην έρευνα και καινοτομία στον τομέα της ενέργειας με τις χώρες αυτές·

87.  καλεί την ΕΕ να εξακολουθήσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα· τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να γνωρίζει τις συνέπειες μιας αποτυχίας σύναψης μιας παγκόσμιας συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή· ως εκ τούτου, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο χάρτης πορείας δεν παρουσιάζει σενάριο μη επίτευξης μιας τέτοιας συμφωνίας· υπογραμμίζει ότι η επίτευξη μιας νομικά δεσμευτικής παγκόσμιας συμφωνίας για τη μείωση των εκπομπών, με τη συμμετοχή των χωρών που εκπέμπουν τις μεγαλύτερες ποσότητες στον κόσμο, όπως η Κίνα, η Ινδία, οι ΗΠΑ και η Βραζιλία, θα αυξήσει την πιθανότητα να επιτευχθεί πραγματική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· υπογραμμίζει την ανάγκη ανταπόκρισης στον υπαρκτό κίνδυνο της διαρροής άνθρακα, αποτρέποντας τη μετεγκατάσταση βιομηχανικών κλάδων εντάσεως ενέργειας εκτός ΕΕ·

Σύστημα εμπορίας εκπομπών (ΣΕΕ)

88.  αναγνωρίζει ότι το ΣΕΕ αποτελεί το βασικό –αν και όχι το μοναδικό– μέσο μείωσης των βιομηχανικών εκπομπών και προώθησης των επενδύσεων σε ασφαλείς και βιώσιμες τεχνολογίες χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών· επισημαίνει ότι είναι αναγκαία η περαιτέρω διαρθρωτική βελτίωση του ΣΕΕ, προκειμένου να αυξηθεί η δυνατότητα του σχεδίου να ανταποκριθεί στις οικονομικές διακυμάνσεις, στην αποκατάσταση της επενδυτικής ασφαλείας και στην ενίσχυση των επενδυτικών κινήτρων με βάση την αγορά και τη χρήση τεχνολογιών χαμηλής εκπομπής άνθρακα· επισημαίνει ότι οποιεσδήποτε διαρθρωτικές αλλαγές στο ΣΕΕ απαιτούν προσεκτική αξιολόγηση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων, καθώς και του αντίκτυπου στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και στην ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών, ιδίως όσον αφορά τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την ανάπτυξη καινοτόμων, ασφαλών και βιώσιμων τεχνολογικών λύσεων εκ μέρους των ευρωπαϊκών βιομηχανιών·

89.  ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάσει το ταχύτερο δυνατό μια επιπρόσθετη εκτίμηση με προτάσεις για συνιστώμενες δράσεις που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τον κίνδυνο της διαρροής άνθρακα που προκαλείται από την μετεγκατάσταση μονάδων παραγωγής σε περιοχές εκτός ΕΕ, εστιάζοντας ιδίως σε επιπρόσθετα σενάρια σε περίπτωση περιορισμένης ή μηδενικής περαιτέρω παγκόσμιας δράσης σχετικά με τη μείωση των εκπομπών άνθρακα·

90.  επισημαίνει ότι ο τομέας που δεν υπάγεται στο ΣΕΕ ευθύνεται για το 55% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ και, ταυτόχρονα με το ΣΕΕ, είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι και ο τομέας που δεν υπάγεται στο ΣΕΕ αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί για τις μειώσεις εκπομπών· τονίζει την ανάγκη πολιτικής καθοδήγησης σε επίπεδο ΕΕ και ανάληψης συγκεκριμένων δράσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού·

91.  αναγνωρίζει ότι το ΣΕΕ αντιμετωπίζει προβλήματα που δεν είχαν προβλεφθεί αρχικά και ότι η συσσώρευση πλεονάσματος δικαιωμάτων θα εξασθενήσει το κίνητρο για την προώθηση επενδύσεων χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών επί σειρά ετών στο άμεσο μέλλον· παρατηρεί ότι αυτό θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα του ΣΕΕ ως του βασικού μηχανισμού της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών με τρόπο που να δημιουργεί ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού για ανταγωνιζόμενες τεχνολογίες, να παρέχει στις εταιρείες την ευελιξία να αναπτύσσουν δικές τους στρατηγικές μετριασμού και να προβλέπει συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της διαρροής άνθρακα· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μέτρα προκειμένου να διορθωθούν οι αδυναμίες του ΣΕΕ και να του επιτραπεί να λειτουργήσει όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί: προτείνει τα μέτρα αυτά να περιλαμβάνουν:

Έρευνα, ανθρώπινοι πόροι, νέες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα

92.  πιστεύει ότι οι τιμές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις συναφείς με την ενέργεια επενδύσεις και στην παραγωγή ενέργειας· σημειώνει ότι οι διαφορετικές πολιτικές που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη για να προωθήσουν την ανανεώσιμη ενέργεια θα πρέπει να θεωρούνται καμπύλη μάθησης· είναι της άποψης ότι η ασταθής και αβέβαια τιμή των ορυκτών καυσίμων θα προάγουν την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με την προϋπόθεση ότι θα εξαλειφθούν αστοχίες της αγοράς και της πολιτικής· συνιστά στα κράτη μέλη να προωθήσουν και να στηρίξουν αποτελεσματικά σχέδια στήριξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η αύξηση των τιμών ενέργειας· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις για ένα πιο συντονισμένο, συγκλίνον και ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σύστημα στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενεργείας·

93.  πιστεύει ότι η αύξηση, τα τελευταία χρόνια, των λογαριασμών κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη έχει αναπτύξει μια «έξυπνη» προσέγγιση της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας, που βασίζεται στην κοινή λογική· τονίζει τη σημασία πλαισίωσης αυτής της φυσικής αλλά ανεπαρκούς αλλαγής στη συμπεριφορά με τις σωστές δράσεις πολιτικής και οικονομικής στήριξης για την περαιτέρω ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας· τονίζει την ανάγκη παρακίνησης των καταναλωτών να παράγουν τη δική τους ενέργεια· τονίζει ότι ο ρόλος των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) και η εφαρμογή τους σε όλα τα ευφυή δίκτυα έχουν ολοένα μεγαλύτερη σημασία για την ανάπτυξη αποδοτικής κατανάλωσης ενέργειας και, ιδίως για την ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μέτρησης που παρέχουν στους καταναλωτές στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, και το πλεόνασμα που επιστρέφει στο δίκτυο, καθώς και με πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα και τις δυνατότητες ενεργειακής απόδοσης·

94.  πιστεύει ότι οι ενεργειακές υποδομές θα πρέπει να προσανατολιστούν περισσότερο προς τον τελικό χρήστη, με εντονότερη έμφαση στην αλληλεπίδραση μεταξύ των δυνατοτήτων του συστήματος διανομής και της κατανάλωσης, και τονίζει την ανάγκη για πραγματικού χρόνου, δύο κατευθύνσεων ροές ενέργειας και πληροφοριών· επισημαίνει τα οφέλη που έχουν για τους καταναλωτές οι νέες τεχνολογίες, όπως τα συστήματα διαχείρισης ενέργειας σε επίπεδο ζήτησης και τα συστήματα ανταπόκρισης στη ζήτηση, που βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση της προσφοράς και της ζήτησης·

95.  πιστεύει ότι η ανάπτυξη των ευφυών δικτύων είναι ζήτημα επείγουσας ανάγκης, διότι χωρίς αυτά, δεν θα είναι δυνατή η ενοποίηση της αποκεντρωμένης παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η βελτίωση της απόδοσης της κατανάλωσης ενέργειας (που είναι βασικές για την επίτευξη των στόχων 20-20-20 της κλιματικής και ενεργειακής δέσμης)·

96.  δίνει έμφαση στον ρόλο των ευφυών δικτύων όσον αφορά τη δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, και τονίζει ότι τα ευφυή δίκτυα μπορούν να επιτρέπουν στους καταναλωτές να παρακολουθούν και να προσαρμόζουν τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας· επισημαίνει ότι η σθεναρή προστασία των προσωπικών δεδομένων και τα προγράμματα εκπαίδευσης των καταναλωτών, όπως ενημερωτικές εκστρατείες στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, έχουν ουσιαστική σημασία, ιδίως εάν οι έξυπνοι μετρητές έχουν πραγματικό αντίκτυπο· τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέτουν στη διάθεση των καταναλωτών τις σχετικές πληροφορίες μέσω ιστοτόπων και ότι όλοι οι σχετικοί φορείς, όπως κατασκευαστές, αρχιτέκτονες και προμηθευτές θερμότητας, ψύξης και εξοπλισμού ηλεκτρικής ενέργειας, πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επικαιροποιημένη ενημέρωση και να συγκρίνουν τιμές και υπηρεσίες, ώστε να επιλέγουν, βάσει αυτών, τον πάροχο ενέργειας που ικανοποιεί καλύτερα τις ανάγκες τους·

97.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και οι ευρωπαϊκές συμπράξεις καινοτομίας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ένωση Καινοτομίας» θέτουν σε προτεραιότητα την ανάγκη για ανάπτυξη κάθε είδους τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ, να προωθηθούν οι ευκαιρίες για θέσεις εργασίας και να δοθούν κίνητρα για μια υπεύθυνη αντιμετώπιση της ενέργειας· στηρίζει τους στόχους του ευρωπαϊκού στρατηγικού σχεδίου ενεργειακών τεχνολογιών και των συναφών ευρωπαϊκών βιομηχανικών πρωτοβουλιών στο εν λόγω πλαίσιο· επισημαίνει ότι πρέπει να δοθεί μέγιστη προτεραιότητα στην προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση του κόστους της ανανεώσιμης ενεργείας, μέσω τεχνολογικών βελτιώσεων και καινοτομίας, μέσω, μεταξύ άλλων, της χορήγησης μεγαλύτερου μεριδίου από τους προϋπολογισμούς στον τομέα της δημόσιας έρευνας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την έρευνα για την ενεργειακή απόδοση, ιδίως στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020 και του σχεδίου SET·

98.  υποστηρίζει ότι η έρευνα για νέα εναλλακτικά καύσιμα έχει ουσιώδη σημασία για την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων για το περιβάλλον και το κλίμα και αναμένει, ως εκ τούτου, από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» να παράσχει τα αναγκαία κίνητρα·

99.  τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη εκ μέρους των δημόσιων οργανισμών και της βιομηχανίας, για τη βελτίωση και αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, και τη χρήση ανανεώσιμης ενέργειας και φυσικού αερίου, στους τομείς των οδικών μεταφορών, της ναυτιλίας και των αεροπορικών μεταφορών·

Θέρμανση και ψύξη

100.  ζητεί να αποδοθεί περισσότερη σημασία στους τομείς θέρμανσης και ψύξης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ να εξετάσει την πλήρη ενσωμάτωση του τομέα θέρμανσης και ψύξης για το μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος· σημειώνει ότι ο εν λόγω τομέας αντιπροσωπεύει το 45% περίπου της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη, και ότι η καλύτερη κατανόηση του σημαντικού ρόλου της θέρμανσης και της ψύξης είναι απαραίτητη· συνεπώς, καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα στοιχεία που αντικατοπτρίζουν τις πηγές και τις χρήσεις της θέρμανσης και της ψύξης, καθώς και τη διανομή θερμότητας στις διάφορες ομάδες τελικών καταναλωτών (π.χ. κατοικίες, βιομηχανία, τριτογενής τομέας)· ενθαρρύνει την επέκταση των εγκαταστάσεων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή ανακτημένης θερμότητας και υποστηρίζει την περαιτέρω έρευνα για συστήματα ψύξης και θέρμανσης με στόχο την υλοποίηση της φιλόδοξης πολιτικής της ΕΕ· καλεί τις δημόσιες αρχές να επικαιροποιήσουν τις προβλέψεις για τη ζήτηση θερμότητας με ορίζοντα το 2050 και να εκπονήσουν εκτίμηση περιφερειακού αντίκτυπου όσον αφορά το υπέδαφος, προκειμένου να βελτιστοποιήσουν την κατανομή πόρων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρέχουν αυξημένη χρηματοδότηση σε τοπικές υποδομές ενέργειας, όπως τα συστήματα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης που προσφέρουν αποδοτικές λύσεις, με χαμηλές ή χωρίς ανθρακούχες εκπομπές, οι οποίες θα αντικαταστήσουν την εισαγωγή και την ανταλλαγή/μεταφορά ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη· σημειώνει ότι οι άμεσα διαθέσιμες λύσεις ανανεώσιμης ενέργειας (γεωθερμική ενέργεια, βιομάζα συμπεριλαμβανομένων των βιοδιασπώμενα αποβλήτων, ηλιακή θερμική ενέργεια και υδρο-/αεροθερμική ενέργεια) σε συνδυασμό με μέτρα ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένων μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας (ΣΗΘ) και της χρήσης θερμικών αποβλήτων, έχουν τη δυνατότητα να απαλλάξουν από τις ανθρακούχες εκπομπές ολόκληρη τη ζήτηση θέρμανσης έως το 2050 με οικονομικά αποδοτικό τρόπο·

Τελικές παρατηρήσεις

101.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την επικείμενη ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS), την εσωτερική αγορά, την ενεργειακή απόδοση και τις ενεργειακές τεχνολογίες, η οποία επιδιώκει την επίτευξη περαιτέρω προόδου στις πολιτικές επιλογές που προσδιορίζονται στον ενεργειακό χάρτη πορείας για το 2050·

102.  πιστεύει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στις εξωτερικές παραμεθόριες περιοχές της ΕΕ με την υποστήριξη της δικτύωσης και την ανάπτυξη νέων ενεργειακών υποδομών, σε συνεργασία με τις γειτονικές χώρες·

103.  επισημαίνει ότι οι διαφορετικές γεωγραφικές συνθήκες καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή μιας ενιαίας ενεργειακής πολιτικής σε όλες τις περιφέρειες· πιστεύει ότι, ανεξάρτητα από τα κριτήρια κοινής δράσης και ενώ τελεί εν γνώσει της ανάγκης συμμόρφωσης με τα πλαίσια πολιτικής της ΕΕ, κάθε περιφέρεια της Ευρώπης πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ακολουθήσει ένα ατομικό σχέδιο ανάλογα με την κατάστασή της και την οικονομία της, αναπτύσσοντας αυτές τις βιώσιμες πηγές ενέργειας που μπορούν να εκπληρώσουν πιο αποτελεσματικά τους στόχους του χάρτη πορείας για την ενέργεια 2050, και υπενθυμίζει ότι η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας συγκεκριμένα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και την απασχόληση τόσο σε αγροτικές όσο και σε μη αγροτικές περιοχές· καλεί, ως εκ τούτου, όλες τις περιφέρειες να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές για την ενέργεια, και να εξετάσουν τη συμπερίληψη της ενέργειας στις στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας υπέρ μιας έξυπνης εξειδίκευσης·

104.  τονίζει τη σημασία της διαφάνειας, της δημοκρατικής εποπτείας και της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στις σχέσεις με τρίτες χώρες στον τομέα της ενέργειας·

105.  τονίζει πόσο σημαντική είναι η μείωση της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης και η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης στον τομέα των μεταφορών, μεταξύ άλλων μέσω του προγραμματισμού των μεταφορών και της ενίσχυσης των δημοσίων μέσων μαζικής μεταφοράς σε επίπεδο κρατών μελών· τονίζει επίσης ότι τα έργα αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο πλαίσιο του προγράμματος του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών και ενέργειας (ΔΕΔ-Μ και ΔΕΔ-Ε), πρέπει να επιταχυνθούν·

106.  υποστηρίζει ότι ο συνολικός στόχος της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές απαιτεί την ουσιαστική μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές, γεγονός το οποίο συνεπάγεται περαιτέρω ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων, βελτίωση της απόδοσης των μεταφορικών μέσων, καθώς και ουσιαστική αύξηση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας και, επομένως, μεγάλες επενδύσεις στην υποδομή της ηλεκτρικής ενέργειας, στη διαχείριση δικτύου και την αποθήκευση ενέργειας· επισημαίνει ότι απαιτείται ταχεία δράση για να αποφευχθεί ο εγκλωβισμός σε μια τροχιά υψηλότερων εκπομπών λόγω του μεγάλου κύκλου ζωής των υποδομών·

107.  ενθαρρύνει ολόψυχα την ιδέα της ενσωμάτωσης των συμπερασμάτων του εγγράφου εργασίας της Επιτροπής «Περιφέρειες 2020 – μια αξιολόγηση των μελλοντικών προκλήσεων για τις περιφέρειες της ΕΕ», σχετικά με τη σημασία του συνυπολογισμού και του δυναμικού των εξόχως απόκεντρων και λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών στον τομέα του ενεργειακού εφοδιασμού, κατά τα επόμενα χρόνια·

108.  εφιστά την προσοχή στην πολύπλοκη σχέση μεταξύ του ενεργειακού και του επισιτιστικού εφοδιασμού αφενός και των εξελίξεων στον τομέα της ασφάλειας αφετέρου, ιδιαίτερα όσον αφορά τα μη βιώσιμα βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς τα οποία μπορεί να συνεπάγονται δυσμενείς κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες· συνιστά, κατά συνέπεια, την πραγματοποίηση περαιτέρω επενδύσεων και την περαιτέρω ανάπτυξη βιώσιμων προηγμένων βιοκαυσίμων από γεωργικά απόβλητα και φύκια·

109.  υπενθυμίζει τη σημασία της περιβαλλοντικής ακεραιότητας της ενεργειακής παραγωγής· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν αυστηρά τη μελέτη περιβαλλοντικού αντικτύπου σε όλα τα είδη ενεργειακής παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου του μη συμβατικού φυσικού αερίου·

110.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την ένταξη της λεγόμενης «ρήτρας ενεργειακής ασφάλειας» στις εμπορικές συμφωνίες, στις συμφωνίες σύνδεσης και στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας που συνάπτονται με τις χώρες παραγωγής και διαμετακόμισης, με την οποία θα θεσπίζεται κώδικας συμπεριφοράς και θα περιγράφονται ρητώς τα μέτρα που θα λαμβάνονται σε περίπτωση μονομερούς τροποποίησης των όρων της σύμβασης από έναν εκ των συμβαλλομένων εταίρων·

111.  υπογραμμίζει τη σημασία της ευρείας συνεργασίας στην περιοχή της Αρκτικής, ιδίως μεταξύ χωρών του ευρωατλαντικού χώρου, όπου περιλαμβάνεται και συμφωνία σχετικά με ειδικό καθεστώς· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να υποβάλει συνολική εκτίμηση όσον αφορά τα οφέλη και τους κινδύνους της εμπλοκής της ΕΕ στην Αρκτική, όπου συμπεριλαμβάνεται και η ανάλυση του περιβαλλοντικού κινδύνου, λόγω των εξαιρετικά ευαίσθητων και αναντικατάστατων περιοχών, ιδίως στην Άπω Αρκτική·

112.  σημειώνει ότι τα ύδατα της Αρκτικής αποτελούν ένα γειτνιάζον θαλάσσιο περιβάλλον ιδιαίτερης σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και παίζουν σημαντικό ρόλο στην απάλυνση της κλιματικής αλλαγής· επισημαίνει ότι οι σοβαρές περιβαλλοντικές ανησυχίες που αφορούν τα ύδατα της Αρκτικής χρήζουν ιδιαιτέρας προσοχής προκειμένου να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική προστασία της Αρκτικής σε σχέση με τις υπεράκτιες δραστηριότητες άντλησης πετρελαίου και αερίου, όπου συμπεριλαμβάνονται και οι έρευνες, συνυπολογίζοντας τον κίνδυνο σοβαρών ατυχημάτων και την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισής τους· παροτρύνει τα κράτη μέλη που είναι μέλη του Αρκτικού Συμβουλίου να προωθήσουν ενεργά προσπάθειες για την τήρηση των υψηλότερων δυνατών προδιαγραφών περιβαλλοντικής ασφάλειας στο ευαίσθητο και μοναδικό αυτό οικοσύστημα, μεταξύ άλλων, μέσω της δημιουργίας διεθνών μέσων για την πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντίδραση στη θαλάσσια πετρελαϊκή ρύπανση της Αρκτικής και, ειδικότερα, να προτείνουν ενεργά πολιτικές στις κυβερνήσεις που τις προκαλούν να μην χορηγούν άδειες υπεράκτιων δραστηριοτήτων άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων και των ερευνών, στον βαθμό που δεν μπορεί να διασφαλιστεί επαρκής αντίδραση σε τέτοιου είδους ατυχήματα·

o
o   o

113.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0238. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0086. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0444. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0443. (6) Οδηγία 2009/28/ΕΚ της 23ης Απριλίου 2009 (ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 16). Μια τροποποιημένη πρόταση (COM(2012)0595) βρίσκεται επί του παρόντος υπό συζήτηση.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τη συνολική αξιολόγηση των κινδύνων και της ασφάλειας (προσομοίωση ακραίων καταστάσεων) των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις συναφείς δραστηριότητες (2012/2830(RSP))

P7_TA(2013)0089 B7-0086/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 4ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με τη συνολική αξιολόγηση των κινδύνων και της ασφάλειας (προσομοίωση ακραίων καταστάσεων) των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις συναφείς δραστηριότητες (COM(2012)0571),

–  έχοντας υπόψη τις διερευνητικές επιτόπιες επισκέψεις παρακολούθησης που οργανώθηκαν από την ομάδα ENSREG, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, με στόχο να πραγματοποιηθεί ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά τα μέτρα που έχουν ληφθεί, προγραμματιστεί ή εξεταστεί σε επίπεδο εγκαταστάσεων για τη βελτίωση της ασφάλειας ως αποτέλεσμα της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, και να προσδιοριστούν οι βέλτιστες πρακτικές, οι αξιοσημείωτες επιτυχίες, καθώς και τυχόν διδάγματα που αντλήθηκαν ή δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν κατά την εφαρμογή των μέτρων αυτών,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης-25ης Μαρτίου 2011, ιδίως το αίτημά του προς τις ευρωπαϊκές ανεξάρτητες εθνικές αρχές να πραγματοποιήσουν συνολική και διαφανή αξιολόγηση των κινδύνων και της ασφάλειας για όλους τους πυρηνοηλεκτρικούς σταθμούς στην ΕΕ, με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από το ατύχημα στον πυρηνοηλεκτρικό σταθμό Φουκουσίμα-Νταϊτσί, στην Ιαπωνία,

–  έχοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης της ομάδας ENSREG εγκρίθηκε την 1η Αυγούστου 2012, γεγονός που εξασφαλίζει ότι οι συστάσεις και προτάσεις που προκύπτουν από τις αξιολογήσεις από ομοτίμους της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων θα αντιμετωπιστούν από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές και την ομάδα ENSREG κατά συνεπή τρόπο,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/71/Ευρατόμ του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2009 περί θεσπίσεως κοινοτικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων(1), η οποία υπογραμμίζει ότι η εθνική ευθύνη των κρατών μελών για την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων είναι θεμελιώδης αρχή και ότι η πρωταρχική ευθύνη για την εποπτεία της ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων αποτελεί αρμοδιότητα των εθνικών ρυθμιστικών αρχών,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας ENSREG σχετικά με την αξιολόγηση της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που εγκρίθηκε από την ομάδα ENSREG και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και τη σχετική κοινή δήλωση που πραγματοποιήθηκε από την ομάδα ENSREG και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 26 Απριλίου 2012,

–  έχοντας υπόψη την καταστροφή του 2011 στο πυρηνικό εργοστάσιο Φουκουσίμα-Νταϊτσί, στην Ιαπωνία,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 28ης-29ης Ιουνίου 2012, ιδίως την έκκληση προς τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων που παρουσιάζονται στην έκθεση της ομάδας ENSREG έπειτα από την ολοκλήρωση της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για την πυρηνική ασφάλεια,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/70/Ευρατόμ του Συμβουλίου της 19ης Ιουλίου 2011 η οποία θεσπίζει κοινοτικό πλαίσιο για την υπεύθυνη και ασφαλή διαχείριση αναλωμένων καυσίμων και ραδιενεργών αποβλήτων(2),

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας και ιδίως τα άρθρα 2 και 30,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της επιτροπής τελικό σχετικά με τη συνολική αξιολόγηση των κινδύνων και της ασφάλειας (προσομοίωση ακραίων καταστάσεων) των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις συναφείς δραστηριότητες (O-000183/2012 – B7-0108/2013),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 115 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της επιτροπής ITRE της 16ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη θέσπιση Μηχανισμού Συνεργασίας στον τομέα της Πυρηνικής Ασφάλειας (Α7-0327/2012) ζητεί η πυρηνική ασφάλεια σε τρίτες χώρες να ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφάλειας·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πραγματοποιήθηκαν 'συνολικές αξιολογήσεις των κινδύνων και της ασφάλειας («προσομοίωση ακραίων καταστάσεων») των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συναφείς δραστηριότητες', προκειμένου να διαπιστωθεί η ετοιμότητα των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών να αντιμετωπίσουν διάφορες ακραίες συνθήκες·

1.  σημειώνει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων και τα αποτελέσματά της μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα· χαιρετίζει τις προσπάθειες που κατέβαλε η Επιτροπή, κυρίως μέσω της Ομάδας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας (ENSREG), αλλά και των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, με σκοπό να υποβληθούν 145 αντιδραστήρες στην ΕΕ και 20 αντιδραστήρες εκτός της ΕΕ σε διαδικασία προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων· τονίζει τη χρησιμότητα της διαδικασίας αυτής και ότι η άσκηση αυτή ήταν πρωτοφανής σε παγκόσμιο επίπεδο· εκτιμά ότι τα αποτελέσματα της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων θα συμβάλουν στην ενίσχυση της κουλτούρας πυρηνικής ασφάλειας, προκειμένου η Ευρώπη να αποτελέσει παράδειγμα σε διεθνές επίπεδο· εξαίρει την προσπάθεια να καταστεί η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων όσο το δυνατόν πιο διαφανής·

2.  σημειώνει τα κύρια συμπεράσματα της έκθεσης αξιολόγησης από ομοτίμους, η οποία επισημαίνει 4 κύριους τομείς βελτίωσης στην Ευρώπη: (1) έκδοση οδηγιών της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης Ρυθμιστικών Αρχών στα Πυρηνικά (WENRA) σχετικά με την αξιολόγηση των κινδύνων από φυσικά φαινόμενα και των σχετικών περιθωρίων λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές του ΔΟΑΕ, (2) υπογράμμιση της σημασίας των περιοδικών ελέγχων ασφάλειας (3) εφαρμογή αναγνωρισμένων μέτρων για την προστασία των προστατευτικών περιβλημάτων και (4) ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων που οφείλονται σε κινδύνους από φυσικά φαινόμενα και περιορισμός των επιπτώσεών τους·

3.  αναγνωρίζει ότι μετά την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων διάφορες χώρες έχουν αρχίσει να υλοποιούν ή να σχεδιάζουν μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας των εγκαταστάσεών τους, ιδίως δε με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τη Φουκουσίμα· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι είχε συμφωνηθεί σχέδιο δράσεως μεταξύ της Ομάδας ENSREG και της Επιτροπής, για την εφαρμογή των συστάσεων, καθώς και για το γεγονός ότι όλες οι δράσεις που αναλαμβάνονται για τη βελτίωση της πυρηνικής ασφάλειας θα κοινοποιηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο· επισημαίνει ότι βάσει της αξιολόγησης από ομοτίμους η Επιτροπή ανέδειξε επίσης μέτρα που μπορούν να εξεταστούν σε επίπεδο ΕΕ· καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να παράσχουν άμεσα κατάλληλες συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με όλα τα ευρήματα και τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση αυτή, συμπεριλαμβανομένων προσδιορισμένων βέλτιστων πρακτικών· συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, την επιβεβαίωση του ηγετικού ρόλου της ομάδας ENSREG στην παρακολούθηση της εφαρμογής των συστάσεων της αξιολόγησης από ομοτίμους βάσει εθνικών σχεδίων δράσης· ζητεί από την ομάδα ENSREG να ενημερώνει τακτικά την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που πραγματοποιείται και, παράλληλα, ζητεί να ενημερώνεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να ζητείται η γνώμη του σε ετήσια βάση σχετικά με αποτελέσματα, μέτρα και σχέδια στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας·

4.  υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή και την ομάδα ENSREG είχε περιορισμένο εύρος και αποσκοπούσε κυρίως στην αξιολόγηση της ανθεκτικότητας και ετοιμότητας των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών απέναντι σε εξαιρετικά ακραία εξωτερικά συμβάντα· κατά συνέπεια, η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων αποσκοπεί κυρίως στην αξιολόγηση της ανθεκτικότητας και ετοιμότητας των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών απέναντι σε τέτοιας μορφής ακραία εξωτερικά συμβάντα και δεν μπορεί και δεν προορίζεται να αντικαταστήσει τους λεπτομερείς ελέγχους ασφάλειας των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών που πραγματοποιούνται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές των αντίστοιχων κρατών μελών· καλεί επομένως την Επιτροπή να συμπεριλάβει τη συνολική ανθεκτικότητα των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών (ιδίως όσον αφορά τυχόν ρωγμές στα δοχεία πίεσης) ως ειδικό κριτήριο σε μελλοντικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων·

5.  επισημαίνει ότι η προσομοίωση εκτάκτων καταστάσεων είναι ατελής και ότι κίνδυνοι όπως δευτερογενή συμβάντα, φθορά υλικού, ανθρώπινα σφάλματα, ειδικά ελαττώματα εντός των δοχείων αντιδραστήρα και πολλά άλλα ελαττώματα δεν ελήφθησαν υπόψη· υπογραμμίζει, κατά συνέπεια, ότι ακόμη και η επιτυχής ολοκλήρωση της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν εγγυάται την ασφάλεια ενός πυρηνοηλεκτρικού σταθμού·

6.  επισημαίνει ότι, βάσει των παρόντων αποτελεσμάτων, συμμετείχαν αρκετές χώρες εκτός ΕΕ, αν και η συμμετοχή αυτή υπόκειται ενίοτε σε διαφορετικές μεθοδολογίες και χρονοδιαγράμματα·

7.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τις χώρες εκτός ΕΕ που διαθέτουν πυρηνοηλεκτρικούς σταθμούς, ιδίως τις γειτονικές χώρες, να εφαρμόσουν την εν λόγω διαδικασία προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων και να κοινοποιήσουν τα αποτελέσματά τους· επισημαίνει τη σημασία που έχει η ενίσχυση των διεθνών προτύπων πυρηνικής ασφάλειας και προστασίας και η κατάλληλη εφαρμογή αυτών· προτρέπει την ΕΕ να συνεχίσει τη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, ιδίως στο πλαίσιο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ)·

8.  επισημαίνει ότι η Σύμβαση για την πυρηνική ασφάλεια αποτελεί νομικό μέσο το οποίο αποσκοπεί συγκεκριμένα στην προώθηση υψηλού επιπέδου πυρηνικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο και υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα μέρη (συμπεριλαμβανομένης της Ευρατόμ) να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την εκπλήρωση των καθηκόντων τους, για «αξιολόγηση από ομοτίμους», σε τακτικές συνόδους των συμβαλλόμενων μερών που πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του ΔΟΑΕ· προτρέπει τη χρήση του Μηχανισμού Συνεργασίας στον τομέα της Πυρηνικής Ασφάλειας (INSC) για τη προώθηση επί τη βάσει της εμπειρίας στην Ευρώπη, της εφαρμογής της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε διεθνές επίπεδο·

9.  οι κίνδυνοι τους οποίους εγκυμονούν τα ραδιενεργά απόβλητα ήρθαν ξανά στην επιφάνεια με το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα· επισημαίνει ότι φυσικές καταστροφές όπως οι σεισμοί και τα παλιρροϊκά κύματα θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων που λειτουργούν ήδη ή βρίσκονται υπό κατασκευή, σε περιοχές της Ένωσης και των γειτονικών της χωρών που χαρακτηρίζονται από υψηλό επίπεδο σεισμικού και παλιρροϊκού κινδύνου, όπως π.χ. το Akkuyu (Τουρκία)· πιστεύει ότι, παράλληλα προς τα μέτρα που θα εφαρμοστούν για τους πυρηνοηλεκτρικούς σταθμούς, θα πρέπει να ληφθεί κάθε απαραίτητο μέτρο σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών προκειμένου να αποτραπεί η διάθεση ραδιενεργών αποβλήτων σε αναγνωρισμένες περιοχές υψηλού κινδύνου· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τον αντικειμενικό και αμερόληπτο προσδιορισμό των καλύτερων χώρων εναπόθεσης στους οποίους να αποθηκεύονται με τον ασφαλέστερο δυνατό τρόπο τα ραδιενεργά απόβλητα· παροτρύνει τις γειτονικές και τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες να συμμετάσχουν στη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την ανταλλαγή επειγουσών ραδιολογικών πληροφοριών (Ecurie)·

10.  καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να εφαρμόσουν τις συστάσεις και τις προτάσεις της έκθεσης αξιολόγησης από ομοτίμους της ομάδας ENSREG, συμπεριλαμβανομένων των προσδιορισμένων βέλτιστων πρακτικών, και, όπου αυτό απαιτείται, να προσαρμόσουν τη νομοθεσία τους προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από το ατύχημα στη Φουκουσίμα-Νταϊτσί·

11.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τον ορισμό των αρχών που θα διέπουν την κανονιστική ρύθμιση της πυρηνικής ασφάλειας όσον αφορά τους πυρηνοηλεκτρικούς σταθμούς στην ΕΕ οι οποίοι βρίσκονται σε λειτουργία, σε διαδικασία παροπλισμού ή έχουν ήδη παροπλιστεί·

12.  ζητεί, για όσο διάστημα παραμένουν σε λειτουργία οι πυρηνοηλεκτρικοί σταθμοί, να δίνεται ύψιστη προτεραιότητα στην ανεξαρτησία και τη διαφάνεια των εποπτικών αρχών·

13.  θεωρεί ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε εθνικό επίπεδο για την αξιολόγηση των συνεπειών των πτώσεων αεροσκαφών στην ασφάλεια των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών· επισημαίνει ότι 'οι πτώσεις αεροσκαφών δεν έχουν ληφθεί ρητά υπόψη ως γενεσιουργό αίτιο στις αξιολογήσεις ασφάλειας' και ότι έχουν επισημανθεί μόνο οι επιπτώσεις τους βάσει των προδιαγραφών της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων· εκφράζει τη λύπη του, ωστόσο, για το γεγονός ότι μόνο τέσσερα κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει αξιολογήσεις αυτού του είδους στις εκθέσεις τους σχετικά με την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων· σημειώνει, ωστόσο, ότι στις προδιαγραφές της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων αναφέρεται ότι «η αξιολόγηση των συνεπειών τυχόν απώλειας λειτουργιών ασφάλειας είναι επίσης σχετική εφόσον η κατάσταση προκαλείται από έμμεσα γενεσιουργά αίτια, για παράδειγμα (...) μια πτώση αεροσκάφους»· σημειώνει ότι, καθώς ο κίνδυνος αυτός αποτελεί κατά κύριο λόγο ζήτημα εθνικής ασφάλειας που εμπίπτει στη δικαιοδοσία των κρατών μελών, η επεξεργασία του ανατέθηκε σε μια ομάδα ad hoc για την πυρηνική ασφάλεια (AHGNS), η οποία στη συνέχεια δημοσιοποίησε τα συμπεράσματά της· σημειώνει ότι έχουν προγραμματιστεί για το θέμα αυτό περαιτέρω ανταλλαγές μεταξύ των κρατών μελών στο πλαίσιο κατάλληλων φόρουμ, όπως η ENSRA (Ένωση των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών πυρηνικής ασφάλειας)· καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών, της Επιτροπής, της ομάδας ENSREG, της ENSRA και των φορέων εκμετάλλευσης των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών, να συνεργαστούν προκειμένου να υπάρξει πρόνοια και να συμφωνηθεί μια κοινή προσέγγιση για την αντιμετώπιση του κινδύνου των πτώσεων αεροσκαφών, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι ο κίνδυνος αυτός αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφάλειας που εμπίπτει στη δικαιοδοσία των κρατών μελών·

14.  υπογραμμίζει ότι στην ΕΕ πάνω από 100.000 άτομα κατοικούν σε απόσταση μικρότερη των 30 χιλιομέτρων από 47 πυρηνοηλεκτρικούς σταθμούς με 111 αντιδραστήρες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων δεν συμπεριέλαβε την ετοιμότητα εκτός των πυρηνικών σταθμών για καταστάσεις άμεσης ανάγκης, παρά τη σημασία της για τον περιορισμό των επιπτώσεων τυχόν πυρηνικών ατυχημάτων στον πληθυσμό· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να εκπονήσει, με την υποστήριξη της ομάδας ENSREG, μελέτη εστιάζοντας στις διασυνοριακές περιφέρειες της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να προβεί σε συστάσεις, στα πλαίσια της επικείμενης οδηγίας για την πυρηνική ασφάλεια, σχετικά με τη λήψη διασυνοριακών και εντός της χώρας προληπτικών μέτρων για την ετοιμότητα εκτός των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών· συνιστά στο πλαίσιο αυτό να εξασφαλιστεί η συμμετοχή αρμόδιων εθνικών και περιφερειακών αρχών των κρατών μελών οι οποίες συνεργάζονται σε διασυνοριακό επίπεδο και να ληφθούν υπόψη τα σχέδια δράσης τους για την ασφάλεια και οι εμπειρίες τους όσον αφορά τη διαδικασία πληροφόρησης και επικοινωνίας σε περιπτώσεις στις οποίες οι πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας βρίσκονται σε μικρή απόσταση από εθνικά σύνορα·

15.  ζητεί να ενημερώνονται πλήρως οι πολίτες της ΕΕ και να ζητείται η γνώμη τους σχετικά με την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

16.  υπογραμμίζει ότι βασικός παράγοντας για την ύπαρξη ισχυρής κουλτούρας πυρηνικής ασφάλειας είναι η διαθεσιμότητα ειδικευμένου και έμπειρου εργατικού δυναμικού· επιμένει συνεπώς στην υλοποίηση όλων των κατάλληλων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ και μεμονωμένων κρατών μελών για την προώθηση και τη διατήρηση υψηλών επιπέδων δεξιοτήτων σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας, διαχείρισης αποβλήτων, ακτινοπροστασίας και ετοιμότητας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης· καλεί την Επιτροπή να παράσχει κίνητρα για τη διασυνοριακή ανταλλαγή εμπειρογνωμόνων και βέλτιστων πρακτικών και τονίζει τη σημασία της εξασφάλισης επαρκούς αριθμού ειδικευμένων επαγγελματιών με υψηλή κατάρτιση και εμπειρία στον κλάδο, καθώς και τη σημασία της εξασφάλισης κατάλληλων εργασιακών συνθηκών, ιδίως όσον αφορά τον χρόνο εργασίας, ώστε να μην διακυβεύεται η πυρηνική ασφάλεια·

17.  συνιστά στην ΕΕ να υποστηρίξει τις διεθνείς προσπάθειες για την ανάπτυξη των υψηλότερων προτύπων ασφάλειας τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά, να εξελίσσονται σε συνάρτηση με την επιστημονική πρόοδο και να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις εύλογες ανησυχίες των πολιτών· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τον ρόλο της ΕΕ στην Πολιτική Γειτονίας ως μέσο για τη συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αναλάβουν κοινή ευθύνη όσον αφορά την ενίσχυση των διεθνών προτύπων πυρηνικής ασφάλειας και την ορθή εφαρμογή τους, σε στενή συνεργασία με τον ΔΟΑΕ, τη γραμματεία της Σύμβασης Espoo και άλλους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το σχέδιο δράσης του ΔΟΑΕ που εκπονήθηκε μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα και να υποβάλει πλήρες σχέδιο δράσης με συγκεκριμένες ενέργειες για την υλοποίησή του· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τον ΔΟΑΕ, να συνεργαστούν εποικοδομητικά με χώρες που δεν πραγματοποίησαν διαφανή προσομοίωση ακραίων καταστάσεων για την πυρηνική ασφάλεια, όπως η Λευκορωσία, η Ρωσία και η Τουρκία, και να τις καλέσουν να τηρούν τα διεθνή πρότυπα ασφάλειας και να συνεργάζονται με διεθνείς εμπειρογνώμονες σε όλα τα στάδια προετοιμασίας, κατασκευής, λειτουργίας και παροπλισμού των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών· πιστεύει ότι επ’ αυτού η ΕΕ οφείλει να κάνει πλήρη χρήση της εμπειρογνωμοσύνης την οποία παρέχουν διεθνείς οργανισμοί και φορείς·

18.  θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να επιδιώξει στενή συνεργασία, σύμφωνα με τη Συνθήκη Ευρατόμ, με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας· υπογραμμίζει ότι ο κανονισμός του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας θα πρέπει μεταξύ άλλων να παρέχει συνδρομή στην Ιαπωνία για τη σταθεροποίηση και την αποκατάσταση της πυρηνικής εγκατάστασης Φουκουσίμα-Νταϊτσί, καθώς και για την ακτινοπροστασία και την ασφάλεια των τροφίμων στην Ιαπωνία·

19.  επισημαίνει ότι, βάσει των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για κανέναν πυρηνοηλεκτρικό σταθμό στην ΕΕ δεν συντρέχουν τεχνικοί λόγοι που να καθιστούν αναγκαία την παύση λειτουργίας του· τονίζει, ωστόσο, ότι οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων κατέδειξαν ότι κατ’ ουσία όλοι οι πυρηνοηλεκτρικοί σταθμοί πρέπει να υποβληθούν σε βελτιώσεις όσον αφορά την ασφάλεια στις εγκαταστάσεις τους, δεδομένου ότι έχει προσδιοριστεί σημαντικός αριθμός μέτρων τεχνικής αναβάθμισης και ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η υλοποίηση παλαιότερων μέτρων· ζητεί την επείγουσα εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων αναβάθμισης και επισημαίνει ότι τα μέτρα που αφορούν την πυρηνική προστασία και ασφάλεια δεν πρέπει να επηρεαστούν από τα μέτρα λιτότητας που επιβάλλουν τα κράτη μέλη·

20.  για τους σκοπούς της αποτελεσματικής χάραξης πολιτικής και της διαφάνειας στον δημόσιο διάλογο, ζητεί την περαιτέρω τεκμηρίωση του αρχικού εκτιμώμενου συνολικού κόστους των απαραίτητων μέτρων ασφάλειας που συνιστώνται βάσει των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τους 132 αντιδραστήρες που λειτουργούν στην ΕΕ (10-25 δισεκατομμύρια ευρώ για τα επόμενα έτη) μέσω μιας λεπτομερέστερης ανάλυσης κόστους η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές σε συνεργασία με τους φορείς εκμετάλλευσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων και θα συνδέεται, στο μέτρο του δυνατού, με την επιλογή προσδιορισμένων συστάσεων· θεωρεί ότι, όποιο και αν είναι το κόστος για τις βελτιώσεις αυτές, θα πρέπει να αναλαμβάνεται εξ ολοκλήρου από τους φορείς εκμετάλλευσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων, και όχι από τους φορολογούμενους· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά το ζήτημα αυτό, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της στην πολιτική ανταγωνισμού·

21.  επισημαίνει ότι μια συνολική πολιτική για την πυρηνική ασφάλεια και την προστασία θα πρέπει να αφορά όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, την ασφάλεια των καυσίμων και των αντιδραστήρων, τη διαχείριση αποβλήτων και τον παροπλισμό, τη λειτουργική ασφάλεια, την ύπαρξη επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού, τη συνεχή βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας για τους εργαζόμενους του κλάδου και την ετοιμότητα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, περιλαμβανομένων και διασυνοριακών σχεδίων έκτακτης ανάγκης εκτός πυρηνικών εγκαταστάσεων, και να εξασφαλίζει την ύπαρξη ανεξάρτητων και ισχυρών ρυθμιστικών αρχών·

22.  θεωρεί ότι εφόσον συνεχίζουν να λειτουργούν οι υφιστάμενοι πυρηνοηλεκτρικοί σταθμοί ή κατασκευάζονται νέοι, το επίπεδο πυρηνικής ασφάλειας στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες θα πρέπει να αντανακλά κατά προτεραιότητα τις υψηλότερες πρακτικές και προδιαγραφές ασφάλειας και προστασίας σε παγκόσμιο επίπεδο· επιμένει ότι είναι αναγκαίο να λαμβάνονται υπόψη τα ζητήματα αυτά σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών, συμπεριλαμβανομένου του τελικού παροπλισμού τους· θεωρεί ότι κατά τη εξέταση των ζητημάτων που αφορούν την ασφάλεια κάποιου πυρηνοηλεκτρικού σταθμού θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πάνω από όλα οι δαπάνες κατά τη διάρκεια ολόκληρου του κύκλου ζωής του (επιλογή της τοποθεσίας, σχεδιασμός, κατασκευή, ενεργοποίηση, λειτουργία και παύση λειτουργίας), δεδομένου ότι η ανάλυση του κόστους και των κινδύνων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συνέχιση της λειτουργίας των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών·

23.  θεωρεί ότι η διαχείριση όλων των εξωτερικών κινδύνων θα πρέπει να υποβάλλεται σε διαδικασία αξιολόγησης σύμφωνα τουλάχιστον με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΔΟΑΕ και να μην υποτιμά τις μη τεχνικές πτυχές·

24.  σημειώνει ότι οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών μπορεί να οδηγούν σε αποκλίνουσες προσεγγίσεις όσον αφορά τις κανονιστικές ρυθμίσεις για την πυρηνική ασφάλεια, αλλά όλα τα κράτη μέλη έχουν προσυπογράψει τα πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας του ΔΟΑΕ και δεσμεύονται από την υποχρέωση να τηρούν και να εφαρμόζουν τις διατάξεις της ευρωενωσιακής νομοθεσίας για την πυρηνική ασφάλεια·

25.  αναγνωρίζει ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής και την έκθεση αξιολόγησης από ομοτίμους της ομάδας ENSREG, η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων κατέδειξε τη θετική συμβολή των περιοδικών ελέγχων ασφάλειας ως αποτελεσματικού μέσου για τη διατήρηση και βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας και ανθεκτικότητας των πυρηνοηλεκτρικών σταθμών· σημειώνει, για παράδειγμα, την άποψη της ομάδας ENSREG ότι η αξιολόγηση των κινδύνων από φυσικά φαινόμενα και των σχετικών μέτρων για τις εγκαταστάσεις θα πρέπει να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον κάθε 5 ή 10 χρόνια· συνιστά οι περιοδικοί έλεγχοι να βασίζονται σε κοινά πρότυπα ασφάλειας και η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια να περιλαμβάνει αντίστοιχες διατάξεις·

26.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας για την πυρηνική ασφάλεια, η οποία πρέπει να είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη και να εστιάζεται στη σκοπιμότητα θέσπισης μείζονων βελτιώσεων σε τομείς όπως οι διαδικασίες και τα πλαίσια ασφάλειας – ειδικότερα μέσω του ορισμού και της εφαρμογής δεσμευτικών προτύπων πυρηνικής ασφάλειας που αντικατοπτρίζουν τελευταίας τεχνολογίας πρακτικές στην ΕΕ από τεχνική, κανονιστική και λειτουργική άποψη – καθώς επίσης ο ρόλος και τα μέσα των πυρηνικών ρυθμιστικών αρχών και ιδιαίτερα η ανεξαρτησία τους, καθώς και το άνοιγμα και η διαφάνεια, η παρακολούθηση και οι αξιολογήσεις από ομοτίμους· υπογραμμίζει ότι η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για την πυρηνική ενέργεια θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη τις συνεχιζόμενες διεργασίες σε διεθνές επίπεδο, όπως στο επίπεδο του ΔΟΑΕ·

27.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση που θα εγγυάται την απόλυτη αποτελεσματική λειτουργική ανεξαρτησία των εθνικών πυρηνικών κανονιστικών αρχών από οιοδήποτε όργανο ή θεσμό που προάγει ή λειτουργεί πυρηνικό σταθμό·

28.  αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η υλοποίηση των συστάσεων σε στενή συνεργασία με τις αρχές πυρηνικής ασφάλειας, για την αξιολόγηση του βαθμού στον οποίο πρέπει να επεκταθεί το εύρος του περιοδικού ελέγχου ασφάλειας· δηλώνει για άλλη μία φορά ότι είναι αναγκαία η στενή διασυνοριακή συνεργασία και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στα ζητήματα αυτά, καθώς και όσον αφορά τον συντονισμό στην ανταλλαγή πληροφοριών· ταυτόχρονα, πρέπει να εξασφαλίζεται η εγγύηση ασφάλειας και εποπτείας σε διασυνοριακό επίπεδο· παράλληλα, πρπέπει να εξασφαλίζεται διασυνοριακή εγγύηση για την ασφάλεια και την εποπτεία· στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι κάτοικοι περιοχών σε ακτίνα 50 χλμ από πυρηνοηλεκτρικό σταθμό, ενώ στις περιπτώσεις που επηρεάζεται μεγάλος αριθμός κατοίκων γειτονικού κράτους μέλους, θα πρέπει επίσης να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και η αρμόδια αρχή του γειτονικού κράτους μέλους·

29.  τα κράτη μέλη, με τη συμμετοχή της Κοινότητας, προωθούν την κατάλληλη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, προκειμένου να ενημερωθούν οι πολίτες σχετικά με την αναγκαιότητα και τα οφέλη της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων·

30.  χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέσα όσον αφορά την ασφάλιση και ευθύνη έναντι ζημιών στον πυρηνικό τομέα· υπενθυμίζει ότι η αστική ευθύνη από την πυρηνική ενέργεια υπόκειται ήδη σε διεθνείς συμβάσεις (των Παρισίων και της Βιέννης)· θεωρεί ωστόσο ότι πρέπει να απαιτηθεί από τους φορείς εκμετάλλευσης πυρηνικών εγκαταστάσεων και τους κατόχους άδειας πυρηνικών αποβλήτων να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα απαραίτητα οικονομικά μέσα, μέσω ασφάλισης και άλλων χρηματοδοτικών μέσων, για να καθίσταται δυνατόν να καλύπτουν πλήρως παντός είδους κόστος για το οποίο καλούνται να προβούν σε αποζημίωση για βλάβη σε ανθρώπους και το περιβάλλον σε περίπτωση ατυχήματος· καλεί στο πλαίσιο αυτό την Επιτροπή να υποβάλει σχετικές προτάσεις μέχρι το τέλος του 2013·

31.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να μεταχειρισθούν την πυρηνική ενέργεια όπως οιαδήποτε άλλη πηγή ενέργειας στα πλαίσια της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για λόγους δημοκρατικής τάξης, συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, διαφάνειας και πλήρους πρόσβασης του κοινού σε πληροφορίες·

32.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στα εθνικά κοινοβούλια.

(1) ΕΕ L 172 της 2.7.2009, σ. 18. (2) ΕΕ L 199 της 2.8.2011, σ. 48.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την ενίσχυση του αγώνα κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και των εγκλημάτων μίσους (2013/2543(RSP))

P7_TA(2013)0090 RC-B7-0121/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τις διεθνείς νομικές πράξεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που απαγορεύουν τις διακρίσεις, και συγκεκριμένα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την Κατάργηση Πάσης Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων (UNCERD),

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδίως το άρθρο 14,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που απαγορεύει κάθε διάκριση για οιονδήποτε λόγο, ιδίως λόγω φυλής, εθνοτικής καταγωγής ή γλώσσας, θρησκείας ή ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), που ορίζει ότι η ΕΕ «βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες. Οι αξίες αυτές είναι κοινές στα κράτη μέλη εντός κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 10 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) το οποίο δηλώνει ότι «κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ένωση επιδιώκει να καταπολεμήσει κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 19 της ΣΛΕΕ το οποίο δίδει στην ΕΕ πολιτική εντολή «να αναλάβει δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 67 της ΣΛΕΕ το οποίο ορίζει ότι η ΕΕ «καταβάλλει προσπάθεια για να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας με τη θέσπιση μέτρων πρόληψης και καταπολέμησης […] του ρατσισμού και της ξενοφοβίας»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 83 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/29/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000 περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής(2) (οδηγία για τη φυλετική ισότητα),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000 για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(3) (οδηγία για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση-πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου(4) (απόφαση-πλαίσιο για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία),

–  έχοντας υπόψη το Πλαίσιο της ΕΕ για Εθνικές Στρατηγικές Ένταξης των Ρομά,

–  έχοντας υπόψη προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό, την θρησκευτική μισαλλοδοξία, τον αντιαθιγγανισμό, την ομοφοβία, την τρανσφοβία, τις διακρίσεις, τη βία λόγω προκατάληψης και τον εξτρεμισμό, και το ψήφσιμά του της 22ας Μαΐου 2012 σχετικά με την προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά το ποινικό δίκαιο(5),

–  έχοντας υπόψη τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) και το έργο του στους τομείς της μη εισαγωγής διακρίσεων, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και των συναφών μορφών μισαλλοδοξίας και βίας λόγω προκατάληψης(6),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιρλανδική Προεδρία ξεκίνησε συζήτηση στο άτυπο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 17ης-18ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τις ενέργειες της ΕΕ για την αντιμετώπιση των εγκλημάτων μίσους, του ρατσισμού, του αντισημιτισμού, της ξενοφοβίας και της ομοφοβίας, και τόνισε το γεγονός ότι απαιτείται καλύτερη προστασία και συλλογή δεδομένων, καθώς και πιο ισχυρή δέσμευση των ηγετών για «ενεργή στήριξη των ευρωπαϊκών αξιών και καλλιέργεια ενός κλίματος αμοιβαίου σεβασμού και ένταξης των ατόμων με διαφορετικό θρησκευτικό ή εθνοτικό υπόβαθρο, ή σεξουαλικό προσανατολισμό»·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων τηρείται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου σε απάντηση στη δολοφονία 69 διαδηλωτών κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική το 1960·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε τις σφαγές λόγω ρατσισμού και ξενοφοβίας που έχουν συμβεί στην ιστορία της Ευρώπης και να μην τις παραδώσουμε στη λήθη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις κοινές αξίες του σεβασμού της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου και στηρίζεται από ευρύτερη προώθηση της ανοχής·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, η θρησκευτική μισαλλοδοξία, ο αντιαθιγγανισμός, η ομοφοβία, η τρανσφοβία και οι συναφείς μορφές μισαλλοδοξίας περιλαμβάνουν πεποιθήσεις, προκαταλήψεις και στάσεις οι οποίες νομιμοποιούν τις διακρίσεις, τη βία λόγω προκατάληψης και το μίσος για συγκεκριμένους λόγους, στους οποίους περιλαμβάνονται τα χαρακτηριστικά και η κοινωνική θέση·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που όλα τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει την απαγόρευση των διακρίσεων στα νομικά τους συστήματα για να προαγάγουν την ισότητα για όλους, στην ΕΕ αυξάνονται οι διακρίσεις και τα εγκλήματα μίσους – δηλαδή βία και εγκλήματα με κίνητρο τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντιαθιγγανισμό, τον αντισημιτισμό ή τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, ή λόγω του γενετήσιου προσανατολισμού ενός ατόμου, της ταυτότητας φύλου ή της ιδιότητας μέλους μειονότητας, ή για έναν από τους λόγους που περιλαμβάνονται στη μη εξαντλητική απαρίθμηση του άρθρου 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων έχει αναφέρει ότι ένας στους τέσσερις ανθρώπους που ανήκουν σε μειονότητα έχει πέσει θύμα εγκλήματος με ρατσιστικό κίνητρο και ότι έως το 90% όλων των επιθέσεων ή απειλών που δέχονται οι μετανάστες ή τα μέλη εθνοτικών μειονοτήτων δεν καταγγέλλονται στην αστυνομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο τέσσερα κράτη μέλη συλλέγουν ή δημοσιεύουν στοιχεία για εγκλήματα εναντίον των Ρομά και μόνο οκτώ κράτη μέλη καταγράφουν τις εγκληματικές ενέργειες με κίνητρο τον (εικαζόμενο) γενετήσιο προσανατολισμό·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να αναλάβουν δράση η ΕΕ και τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας με την πρόληψή τους μέσω της εκπαίδευσης, της προαγωγής κουλτούρας σεβασμού και ανοχής και με την εξασφάλιση του ότι τα εγκλήματα μίσους καταγγέλλονται από τα θύματα, διερευνώνται από τις αρχές επιβολής του νόμου και τιμωρούνται από το δικαστικό σύστημα·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρούσα οικονομική κρίση αποτελεί πρόκληση για την αρχή της αλληλεγγύης και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να επαγρυπνούν σε καιρούς οικονομικής κρίσης για να αποτρέπουν τους πειρασμούς της καλλιέργειας μισαλλοδοξίας και της δημιουργίας αποδιοπομπαίων τράγων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει εγκρίνει σειρά μέτρων προς καταπολέμηση αυτών των πράξεων και διακρίσεων, ειδικότερα την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (οδηγία φυλετικής ισότητας), την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (οδηγία για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση), την απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (οδηγία πλαίσιο για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία), το Πλαίσιο της ΕΕ για Εθνικές Στρατηγικές Ένταξης των Ρομά και την οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας·

ΙΑ.  Θα. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής, του 2008, για μια οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με την ίση μεταχείριση έξω από την εργασία, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού (οδηγία ίσης μεταχείρισης) δεν έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο μετά από 5 χρόνια συζητήσεων, εξαιτίας της επίμονης αντίδρασης ορισμένων κρατών μελών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον αγώνα κατά της βίας και των διακρίσεων λόγω προκατάληψης, όπου συγκαταλέγονται ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, η θρησκευτική μισαλλοδοξία, ο αντιαθιγγανισμός, η ομοφοβία και η τρανσφοβία·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή απηύθυνε προσφάτως προειδοποίηση για τον ρατσιστικό, εξτρεμιστικό και λαϊκίστικο πολιτικό λόγο, ο οποίος μπορεί επίσης να ωθήσει τους «μοναχικούς λύκους» στη διάπραξη δολοφονιών αδιακρίτως καθώς η απειλή του βίαιου εξτρεμισμού εξαπλώνεται·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη που συμμετέχουν στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), περιλαμβανομένων όλων των κρατών μελών, έχουν αναγνωρίσει ότι τα εγκλήματα μίσους, τα οποία ορίζονται ως ποινικά αδικήματα που διαπράττονται με κίνητρο την προκατάληψη, πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω της ποινικής νομοθεσίας και ειδικά προσαρμοσμένων πολιτικών·

1.  τονίζει ότι η μισαλλοδοξία και οι διακρίσεις όλων των ειδών δεν πρέπει ποτέ να είναι αποδεκτά φαινόμενα στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

2.  καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον αγώνα κατά των εγκλημάτων μίσους και των στάσεων και συμπεριφορών που συνιστούν διακρίσεις·

3.  ζητεί να υπάρξει μια περιεκτική στρατηγική για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους, της βίας λόγω προκατάληψης και των διακρίσεων·

4.  τονίζει τη σημασία που έχει για όλους το να είναι καλά ενημερωμένοι για τα δικαιώματά τους όσον αφορά την προστασία από εγκλήματα μίσους και καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να ενθαρρύνουν την καταγγελία των εγκλημάτων μίσους και κάθε ρατσιστικού και ξενοφοβικού εγκλήματος και να εξασφαλίσουν επαρκή προστασία για τα άτομα που καταγγέλλουν εγκλήματα και για τα θύματα των ρατσιστικών και ξενοφοβικών εγκλημάτων·

5.  υπενθυμίζει τα αιτήματα που έχει διατυπώσει στο παρελθόν για επανεξέταση της απόφασης-πλαισίου 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ειδικότερα όσον αφορά εκφράσεις και πράξεις αντισημιτισμού, θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, αντιαθιγγανισμού, ομοφοβίας και τρανσφοβίας·

6.  5α. καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, την οδηγία για την ίση μεταχείριση, η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ για την προώθηση και διασφάλιση πραγματικής ισότητας στην ΕΕ και την καταπολέμηση της μεροληπτικής μεταχείρισης και των διακρίσεων·

7.  ζητεί μέτρα για να εξασφαλίζεται η υλοποίηση των εθνικών στρατηγικών ένταξης των Ρομά μέσω περιοδικών επανεξετάσεων, παρακολούθησης και παροχής στήριξης για να δίδεται η δυνατότητα στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές να αναπτύσσουν και υλοποιούν αποτελεσματικές, σύμμορφες προς τα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτικές, προγράμματα και δράσεις για την ένταξη των Ρομά χρησιμοποιώντας διαθέσιμους πόρους, μεταξύ των οποίων και πόρους ΕΕ, παρακολουθώντας ταυτοχρόνως αυστηρά τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την υλοποίηση της οδηγίας 2004/38/ΕΚ σχετικά με το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία και διαμονή·

8.  ζητεί να υλοποιηθεί το κατ’ επανάληψη εκπεφρασμένο αίτημα του Κοινοβουλίου για έναν χάρτη πορείας για την ισότητα ανεξάρτητα από τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου·

9.  καλεί την ΕΕ να υπογράψει την UNCERD, δεδομένου ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν ήδη κυρώσει τη σύμβαση·

10.  ζητεί μέτρα για να εξασφαλίζεται ότι όλες οι σχετικές πράξεις ποινικού δικαίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης-πλαισίου, εμπεριέχουν ευρύτερο φάσμα κλιμακωτών κυρώσεων, περιλαμβανομένης, όπου κρίνεται αρμόζουσα, της επιβολής εναλλακτικών ποινών, όπως είναι η κοινωφελής εργασία, ενώ σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα, περιλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης·

11.  ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της επιβολής διακρίσεων για να διευκολύνεται η λογοδοσία για την προαγωγή της ρητορικής μίσους και την υποκίνηση σε εγκλήματα μίσους·

12.  ζητεί να παρέχεται στήριξη σε προγράμματα κατάρτισης για τις αρχές επιβολής του νόμου και τις δικαστικές αρχές καθώς και για τους κατάλληλους φορείς της ΕΕ στην πρόληψη και αντιμετώπιση πρακτικών που συνιστούν διακρίσεις και εγκλημάτων μίσους·

13.  ζητεί τη συγκέντρωση ευρύτερων, αξιόπιστων δεδομένων σχετικά με τα εγκλήματα μίσους, δηλαδή καταγράφοντας κατ’ ελάχιστον τον αριθμό των περιστατικών που καταγγέλλονται από το κοινό και καταγράφονται από τις αρχές, τον αριθμό των καταδικαστικών αποφάσεων, τους λόγους για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι τα αδικήματα συνιστούν διακρίσεις και τις ποινές που επιβάλλονται, καθώς και έρευνες για τα θύματα εγκληματικών πράξεων σχετικά με τη φύση και την έκταση των μη καταγγελλόμενων εγκλημάτων, τις εμπειρίες των θυμάτων σε σχέση με τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου, τις αιτίες μη καταγγελίας και την επίγνωση μεταξύ των θυμάτων εγκλημάτων μίσους όσον αφορά τα δικαιώματά τους·

14.  ζητεί να θεσπισθούν μηχανισμοί για να καθίστανται τα εγκλήματα μίσους ορατά στην ΕΕ, εξασφαλίζοντας ότι τα αδικήματα με κίνητρο την προκατάληψη είναι αξιόποινα και ως τέτοια καταγράφονται δεόντως και τυγχάνουν αποτελεσματικής διερεύνησης, ότι στους παραβάτες ασκείται δικαστική δίωξη και επιβάλλονται ποινές και ότι στα θύματα παρέχεται η δέουσα βοήθεια, προστασία και αποζημίωση, ενθαρρύνοντας ούτως τα θύματα εγκλημάτων μίσους και τους μάρτυρες να καταγγέλλουν τα κρούσματα·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 57. (2) ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22. (3) ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16. (4) ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 55. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0208. (6) Για παράδειγμα: «Προβολή των εγκλημάτων μίσους στην Ευρωπαϊκή Ένωση: αναγνώριση των δικαιωμάτων των θυμάτων’ http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2012_hate-crime.pdf

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την προστασία της δημόσιας υγείας από τους ενδοκρινικούς διαταράκτες (2012/2066(INI))

P7_TA(2013)0091 A7-0027/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/ΕΚ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ(1) («κανονισμός REACH»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2009 σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ(3),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση βιοκτόνων(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων(5) («ΟΠΥ»),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/128/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων(6),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, για τα καλλυντικά προϊόντα(7)·

–  έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση των οδηγιών 2000/60/ΕΚ και 2008/105/ΕΚ όσον αφορά τις ουσίες προτεραιότητας στον τομέα της πολιτικής των υδάτων,

–  έχοντας υπόψη το εννοιολογικό πλαίσιο του ΟΟΣΑ για τον έλεγχο και την αξιολόγηση των ενδοκρινικών διαταρακτών,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο καθοδηγητικού εγγράφου σχετικά με τις τυποποιημένες κατευθυντήριες γραμμές δοκιμών για την αξιολόγηση των χημικών ουσιών όσον αφορά την πρόκληση ενδοκρινικών διαταραχών (2011),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο εγγράφου της αναλυτικής έκθεσης με θέμα «Τρέχουσα κατάσταση της επιστήμης σχετικά με τις νέες μεθόδους εξέτασης in vitro και in vivo και δοκιμών και σχετικά με τα τελικά σημεία για την αξιολόγηση των ενδοκρινικών διαταρακτών»,

–  έχοντας υπόψη την επικείμενη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με ένα «Σχέδιο για την προστασία των υδάτινων πόρων στην Ευρώπη»,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής για «την εφαρμογή της »Κοινοτικής Στρατηγικής για τους Ενδοκρινικούς Διαταράκτες’ – μια σειρά ουσιών των οποίων εικάζεται η επίδραση στα ορμονικά συστήματα του ανθρώπου και της άγριας πανίδας« (COM(1999)0706), (COM(2001)0262 και (SEC(2004)1372),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «4η Έκθεση για την εφαρμογή της »Κοινοτικής Στρατηγικής για τους Ενδοκρινικούς Διαταράκτες’ – μια σειρά ουσιών των οποίων εικάζεται η επίδραση στα ορμονικά συστήματα του ανθρώπου και της άγριας πανίδας« (COM(1999)0706), (SEC(2011)1001),

–  έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή στρατηγική περιβάλλοντος και υγείας και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον και την υγεία (2004-2010), που αναγνωρίζουν μεταξύ άλλων την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η συνδυασμένη έκθεση σε χημικές ουσίες κατά την εκτίμηση του κινδύνου,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για την αρχή της προφύλαξης (COM(2000)0001),

–  έχοντας υπόψη την τεχνική έκθεση του ΕΟΠ αριθ. 2/2012 με τίτλο «The impacts of endocrine disrupters on wildlife, people and their environments» («Οι επιπτώσεις των ενδοκρινικών διαταρακτών στην άγρια πανίδα, τους ανθρώπους και τα περιβάλλοντά τους»),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Οκτωβρίου 1998 για τις χημικές ουσίες(8) που διαταράσσουν τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Μαΐου 2010 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Δράση κατά του καρκίνου: ευρωπαϊκή σύμπραξη»(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Απριλίου 2012 σχετικά με την αναθεώρηση του 6ου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον και τον καθορισμό προτεραιοτήτων για το 7ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον – Ένα καλύτερο περιβάλλον για μια καλύτερη ζωή(10),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Study on the scientific evaluation of 12 substances in the context of the endocrine disruptor priority list of actions» («Μελέτη για την επιστημονική αξιολόγηση 12 ουσιών στο πλαίσιο του καταλόγου προτεραιότητας δράσεων για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες»),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του DHI Water and Environment για τη βελτίωση του καταλόγου προτεραιότητας ενδοκρινικών διαταρακτών με έμφαση στα χημικά προϊόντα χαμηλού όγκου παραγωγής,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο «State-of-the-art assessment of endocrine disrupters» («Εκσυγχρονισμένη αξιολόγηση των ενδοκρινικών διαταρακτών»), αριθ. σύμβασης έργου 070307/2009/550687/SER/D3,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «The impacts of endocrine disrupters on wildlife, people and their environments» («Επιπτώσεις των ενδοκρινικών διαταρακτών στην άγρια πανίδα, τους ανθρώπους και το περιβάλλον τους»), έκθεση Weybridge+15 (1996–2011) (ISSN 1725-2237),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/63/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2010, περί προστασίας των ζώων που χρησιμοποιούνται για επιστημονικούς σκοπούς,

–  έχοντας υπόψη τον ορισμό των χημικών ουσιών που διαταράσσουν τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων, ο οποίος διατυπώθηκε από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και το Διεθνές Πρόγραμμα για την ασφάλεια των χημικών ουσιών (ΔΠΑΧΠ )(11),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A7-0027/2013),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι την τελευταία εικοσαετία έχουν αυξηθεί οι ενδοκρινικές διαταραχές και ασθένειες στους ανθρώπους· μερικά παραδείγματα είναι η χαμηλή ποιότητα του σπέρματος, η πρόωρη έναρξη της ήβης, η αυξημένη συχνότητα δυσπλασίας των γεννητικών οργάνων, η αυξημένη εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου και ασθένειες που σχετίζονται με τον μεταβολισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες νευρολογικές διαταραχές και νευροεκφυλιστικές ασθένειες, οι επιπτώσεις στις νευροαναπτυξιακές λειτουργίες, το ανοσοποιητικό σύστημα ή τις επιγενετικές αλλαγές, ενδέχεται να συνδέονται με την έκθεση σε χημικές ουσίες με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιτευχθεί καλύτερη κατανόηση των αιτιών αυτών των ασθενειών·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χημικές ουσίες που δρουν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες μπορούν έχουν οιστρογονική ή αντιοιστρογονική επίδραση που παρεμβαίνει στην λειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, τροποποιώντας τη συγκέντρωση των ορμονών, τον έμμηνο κύκλο, και τη γονιμότητα των γυναικών, ευνοώντας την ανάπτυξη ασθενειών της μήτρας όπως είναι τα ινώματα και η ενδομητρίωση και επηρεάζοντας την ανάπτυξη των μαστών και τον θηλασμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω ουσίες έχουν αναγνωριστεί ως παράγοντες κινδύνου, υπεύθυνοι για πρόωρη έναρξη της ήβης των κοριτσιών, καρκίνο του μαστού, αποβολές και εξασθενημένη γονιμότητα ή στειρότητα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με αυξανόμενο αριθμό επιστημονικών μελετών οι ουσίες που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές, και ιδίως ο συνδυασμός αυτών, σχετίζονται τόσο με χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων που σχετίζονται με τις ορμόνες, της παχυσαρκίας, του διαβήτη και της καρδιαγγειακής νόσου, όσο και με προβλήματα στην αναπαραγωγή·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με σημαντικά επιστημονικά στοιχεία οι ενδοκρινικές διαταραχές στην άγρια πανίδα – συμπεριλαμβανομένων των αναπαραγωγικών ανωμαλιών, της αρρενοποίησης των γαστερόποδων, της θηλυκοποίησης ψαριών ή της μείωσης των πληθυσμών πολλών μαλακίων σε διάφορα μέρη του κόσμου, συνδέονται πλέον με τις επιπτώσεις που προκαλούν οι χημικές ουσίες με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πιθανά αίτια της αυξημένης συχνότητας ενδοκρινικών διαταραχών στους ανθρώπους είναι πολλά· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πλέον σημαντικά επιστημονικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στην επίδραση χημικών ουσιών με ιδιότητες που διαταράσσουν την ενδοκρινική λειτουργία·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποδειχθεί η αιτιότητα ανάμεσα στην έκθεση σε μεμονωμένες χημικές ουσίες και στη διατάραξη της ορμονικής ισορροπίας με κίνδυνο για επιδράσεις επιβλαβείς για την υγεία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όσον αφορά τις χημικές ουσίες με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες, η απόδειξη της αιτιότητας δυσχεραίνεται, για παράδειγμα, λόγω των ακόλουθων παραγόντων:

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία της ΕΕ περιλαμβάνει νομικές διατάξεις για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, αλλά όχι κριτήρια βάσει των οποίων μπορεί να καθορίζεται εάν μια ουσία πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει ιδιότητες ενδοκρινικού διαταράκτη, γεγονός που υπονομεύει την ορθή εφαρμογή των νομικών διατάξεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να καταρτιστεί χρονοδιάγραμμα για την διασφάλιση της ταχείας εφαρμογής των μελλοντικών κριτηρίων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε επίπεδο ΕΕ δεν υπάρχουν συντονισμένα ή συνδυασμένα προγράμματα παρακολούθησης ειδικά για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει παρά ελάχιστος ή και καθόλου συντονισμός όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται η συλλογή, διαχείριση, αξιολόγηση και αναφορά των δεδομένων στα διαφορετικά προγράμματα παρακολούθησης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, επί του παρόντος, δεν είναι νομικά δυνατόν να ληφθούν υπόψη οι συνδυαστικές επιπτώσεις των ενδοκρινικών διαταρακτών που διαχέονται από προϊόντα και είδη που ρυθμίζονται σε διαφορετικές νομοθεσίες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τυπικές απαιτήσεις δεδομένων που ορίζονται στη νομοθεσία της ΕΕ δεν επαρκούν για την κατάλληλη αναγνώριση των ιδιοτήτων ενδοκρινικού διαταράκτη·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλο μέρος της νομοθεσίας της ΕΕ στοχεύει στην προστασία των πολιτών από την έκθεση σε βλαβερές χημικές ουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ ωστόσο αξιολογεί κάθε έκθεση ξεχωριστά και δεν προβλέπει τη συνολική, ολοκληρωμένη εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων στην οποία να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές οδοί έκθεσης και οι διάφοροι τύποι προϊόντων·

1.  εκτιμά ότι, με βάση τη συνολική αξιολόγηση των γνώσεων που διαθέτουμε, η αρχή της προφύλαξης, σύμφωνα με το άρθρο 192 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), απαιτεί από την Επιτροπή και τους νομοθέτες να λάβουν μέτρα για τη μείωση της βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης έκθεσης των ανθρώπων στους ενδοκρινικούς διαταράκτες όπου κρίνεται απαραίτητο και παράλληλα να εντείνουν την ερευνητική προσπάθεια προκειμένου να βελτιωθεί το επίπεδο των επιστημονικών γνώσεων για τις επιπτώσεις των ενδοκρινικών διαταρακτών στην υγεία του ανθρώπου·

2.  υπενθυμίζει ότι η αρχή της προφύλαξης εφαρμόζεται σε έναν κόσμο επιστημονικής αβεβαιότητας, στον οποίο οι κίνδυνοι ορίζονται μόνο με βάση την ατελή, εξελικτική και μη συναινετική γνώση, και ότι είναι απαραίτητο να αναλαμβάνεται δράση προκειμένου να αποτρέπονται ή να μετριάζονται οι δυνητικά σοβαρές ή μη αναστρέψιμες συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία ή/και το περιβάλλον·

3.  είναι της άποψης ότι όπου μπορεί κανείς ευλόγως να υποθέσει ότι θα υπάρξουν δυσμενείς επιπτώσεις ενδοκρινικών διαταρακτών, πρέπει να εφαρμόζονται μέτρα για την προστασία της υγείας του ανθρώπου· τονίζει πέραν των ανωτέρω ότι, επειδή είναι δυνατόν να προκληθούν από τις ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικού διαταράκτη επιβλαβείς ή μη αντιστρέψιμες επιπτώσεις, η έλλειψη επακριβών γνώσεων, περιλαμβανομένης της τελικής απόδειξης της αιτιώδους συνάφειας, δεν πρέπει να παρεμποδίζει τη λήψη μέτρων για την προστασία της υγείας σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, έχοντας κατά νου την αρχή της αναλογικότητας·

4.  θεωρεί ότι η προστασία των γυναικών από τους πιθανούς κινδύνους που θέτουν οι ενδοκρινικές διαταραχές για την αναπαραγωγική υγεία τους είναι υψίστης σημασίας· ζητεί συνεπώς από την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στη χρηματοδότηση της έρευνας, προκειμένου να μελετηθούν οι επιπτώσεις των ορμονικών διαταρακτών στην υγεία των γυναικών, καθώς και να υποστηρίξει τη διενέργεια μακροπρόθεσμων μελετών για την παρακολούθηση της υγείας των γυναικών κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων της ζωής τους, προκειμένου να καταστεί δυνατή η τεκμηριωμένη αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της έκθεσης σε ενδοκρινικούς διαταράκτες, και των επιπτώσεών της που πλήττουν περισσότερες της μίας γενεές·

5.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό προτάσεις σχετικά με τα γενικά κριτήρια με βάση τον ορισμό των ενδοκρινικών διαταρακτών που έχει διατυπώσει το Διεθνές Πρόγραμμα για την Ασφάλεια των Χημικών Ουσιών της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΔΠΑΧΠ/ΠΟΥ), και τις σχετικές απαιτήσεις δοκιμών και ενημέρωσης για χημικές ουσίες που διατίθενται στο εμπόριο, και να διασαφηνίσει στη νομοθεσία της ΕΕ τι πρέπει να θεωρείται ουσία με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες· ζητεί να καθιερωθεί η ένδειξη «ενδοκρινικός διαταράκτης» ως κανονιστική κατηγορία κινδύνου, και να δημιουργηθούν διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με τη βαρύτητα των αποδεικτικών στοιχείων·

6.  τονίζει ότι έχει σημασία τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των ιδιοτήτων ενδοκρινικής διαταραχής να βασισθούν σε αναλυτική αξιολόγηση επικινδυνότητας που θα διενεργηθεί με βάση την πλέον προηγμένη επιστήμη, λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανές συνδυαστικές επιπτώσεις καθώς και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις και τις επιπτώσεις στη διάρκεια κρίσιμων παραθύρων ανάπτυξης· η αξιολόγηση επικινδυνότητας θα πρέπει στη συνέχεια να χρησιμοποιείται στις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου και διαχείρισης κινδύνου όπως περιγράφεται σε ποικίλες σχετικές νομοθετικές πράξεις·

7.  ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει περαιτέρω δράση στον τομέα της πολιτικής σχετικά με τις χημικές ουσίες και να εντείνει την έρευνα τόσο όσον αφορά την εκτίμηση των ενδοκρινικών διαταραχών που είναι δυνατόν να προκαλέσουν μεμονωμένες χημικές ουσίες, καθώς και όσον αφορά τη δυνατότητα αξιολόγησης της σωρευτικής επίδρασης που έχουν αναγνωρισμένοι συνδυασμοί ουσιών στο ενδοκρινικό σύστημα·

8.  θεωρεί ότι τα κριτήρια για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες πρέπει να βασίζονται σε κριτήρια καθορισμού της δυσμενούς επίπτωσης και του ενδοκρινικού μηχανισμού δράσης· για το σκοπό αυτό η κατάλληλη βάση είναι ο ορισμός του ΔΠΑΧΠ/ΠΟΥ· πιστεύει ότι απαιτείται να εξετάζονται και να σταθμίζονται εκ παραλλήλου και η δυσμενής επίπτωση και ο ενδοκρινικός μηχανισμός δράσης σε μια συνολική εκτίμηση· θεωρεί ότι οι παρατηρούμενες επιπτώσεις πρέπει να θεωρούνται επιβλαβείς εάν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να το υποδεικνύουν· τονίζει ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οιεσδήποτε συνδυαστικές επιπτώσεις όπως είναι οι επιπτώσεις μιγμάτων ή κοκτέιλ·

9.  τονίζει ότι τα κριτήρια που καθορίζουν τι είναι ενδοκρινικός διαταράκτης πρέπει να έχουν επιστημονική βάση και οριζόντια εφαρμογή· πιστεύει ότι πρέπει να χρησιμοποιείται η προσέγγιση του βάρους της απόδειξης και ότι δεν πρέπει ένα και μόνον κριτήριο να θεωρείται απορριπτικό ή καθοριστικό για τον χαρακτηρισμό ενός ενδοκρινικού διαταράκτη· πιστεύει ότι οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες πρέπει να λαμβάνονται κατόπιν υπόψη σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία·

10.  υποστηρίζει ότι, όταν εκτιμάται κατά πόσον μια ουσία έχει ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες ή όχι, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλα τα ελεγμένα επιστημονικά στοιχεία και οι πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων της επισκόπησης της επιστημονικής βιβλιογραφίας και των μελετών που συμμορφώνονται με την ορθή εργαστηριακή πρακτική, με βάση τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους· πιστεύει ότι είναι επίσης σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη σύγχρονες μέθοδοι και νέες έρευνες·

11.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει κατάλληλες απαιτήσεις δοκιμών για τον εντοπισμό ουσιών με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες σε κάθε σχετική νομοθεσία της ΕΕ· πιστεύει ότι οι πιο πρόσφατα επικυρωμένες και διεθνώς αναγνωρισμένες μέθοδοι δοκιμών –όπως αυτές που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, του Εργαστηρίου αναφοράς της ΕΕ (ΕΑΕΕ) του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Επικύρωση Εναλλακτικών Μεθόδων (ECVAM), ή στο πλαίσιο του προγράμματος ενδοκρινοδιαταρακτικού προσυμπτωματικού ελέγχου EPA των ΗΠΑ – πρέπει να εφαρμόζονται· διαπιστώνει ότι το πρόγραμμα μεθόδων δοκιμών του ΟΟΣΑ καλύπτει τις σεξουαλικές και τις θυρεοειδικές ορμόνες, καθώς και τη στερεοειδογόνο λειτουργία· τονίζει ότι απουσιάζουν, ωστόσο, μέθοδοι για πολλά άλλα μέρη του ενδοκρινικού συστήματος, π.χ. την ινσουλίνη και την αυξητική ορμόνη· πιστεύει ότι πρέπει να αναπτυχθούν μέθοδοι δοκιμών και να συνταχθούν έγγραφα καθοδήγησης ώστε να λαμβάνονται καλύτερα υπόψη οι ενδοκρινικοί διαταράκτες, οι ενδεχόμενες επιπτώσεις σε χαμηλή δόση, οι συνδυαστικές επιπτώσεις και οι αμονότονες σχέσεις δόσης-απόκρισης, ιδίως όσον αφορά τα «παράθυρα ευκαιρίας’ κατά την έκθεση στη διάρκεια της ανάπτυξης·

12.  θεωρεί ότι θα πρέπει να προωθηθεί η ανάπτυξη δοκιμαστικών μεθόδων χωρίς τη χρήση ζώων για να παραχθούν δεδομένα ασφαλείας που θα έχουν σχέση με τον άνθρωπο και να αντικατασταθούν οι μελέτες σε ζώα που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος·

13.  πιστεύει ότι θα πρέπει να προωθηθεί η χρήση δοκιμαστικών μεθόδων που δεν χρησιμοποιούν ζώα και άλλων στρατηγικών αξιολόγησης του κινδύνου, και ότι οι δοκιμές σε ζώα θα πρέπει να περιοριστούν στο ελάχιστο και οι δοκιμές σε σπονδυλωτά θα πρέπει να συνιστούν έσχατη λύση· διαπιστώνει ότι, σύμφωνα με την οδηγία 2010/63/EΕ, οι δοκιμές σε σπονδυλωτά ζώα θα πρέπει να αντικατασταθούν, να περιοριστούν ή να εξευγενιστούν· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να θεσπίσει κανόνες για την αποφυγή της επανάληψης δοκιμών και να εξασφαλίσει ότι απαγορεύεται η επανάληψη δοκιμών και μελετών σε σπονδυλωτά ζώα·

14.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συντάξουν μητρώα αναπαραγωγικών διαταραχών με σκοπό την πλήρωση του υφιστάμενου κενού δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ·

15.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις των ενδοκρινικών διαταραχών και ασθενειών·

16.  θεωρεί ότι οι φορείς λήψης αποφάσεων πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εξετάζουν ομαδικά τις ουσίες που έχουν τους ίδιους τρόπους δράσης και ιδιότητες όταν διατίθενται επαρκή στοιχεία, ενώ ελλείψει επαρκών δεδομένων μπορεί να είναι χρήσιμο να ομαδοποιούνται οι ουσίες με βάση την ομοιότητα δομής, για παράδειγμα προκειμένου να τίθενται προτεραιότητες για περαιτέρω δοκιμές, να προστατεύεται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά ο πληθυσμός από τις δυσμενείς επιπτώσεις της έκθεσης σε ενδοκρινικούς διαταράκτες, καθώς και να περιοριστεί ο αριθμός των δοκιμών στα ζώα· είναι της άποψης ότι η συγκέντρωση χημικών ουσιών με ομοιότητα δομής σε ομάδα πρέπει να εφαρμόζεται εάν ο κατασκευαστής ή εισαγωγέας δεν είναι σε θέση να αποδείξει ότι η χημική ουσία είναι ασφαλής προς ικανοποίηση των σχετικών φορέων λήψης αποφάσεων· επισημαίνει ότι στις περιπτώσεις αυτές οι εν λόγω φορείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις πληροφορίες για χημικές ουσίες με παρόμοια δομή για να συμπληρώσουν τα διαθέσιμα δεδομένα για δεδομένη χημική ουσία που εξετάζεται από τους φορείς με σκοπό να συναχθούν συμπεράσματα όσον αφορά τα επόμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν·

17.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τη στρατηγική της ΕΕ για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες με σκοπό να παρέχει αποτελεσματική προστασία της υγείας του ανθρώπου εστιάζοντας περισσότερο την προσοχή στην αρχή της προφύλαξης, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη την αρχή της αναλογικότητας, και να λάβει μέτρα ώστε να μειωθεί η έκθεση των ανθρώπων σε ενδοκρινικούς διαταράκτες όπου χρειάζεται·

18.  παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν περισσότερο υπόψη το γεγονός ότι οι καταναλωτές πρέπει να έχουν αξιόπιστη ενημέρωση - η οποία να τους διατίθεται στην κατάλληλη μορφή και σε κατανοητές από αυτούς γλώσσες - όσον αφορά τους κινδύνους από ενδοκρινικούς διαταράκτες, τις συνέπειες στην υγεία τους και πιθανούς τρόπους για την προστασία τους·

19.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή, στην οικεία νομοθεσία, των μελλοντικών κριτηρίων και των τροποποιημένων απαιτήσεων δοκιμών για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, περιλαμβανομένης και της αναθεώρησης της έγκρισης των δραστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στα φυτοφάρμακα και βιοκτόνα προϊόντα, καθώς και έναν οδικό χάρτη με ειδικές δράσεις και στόχους για τη μείωση της έκθεσης σε ενδοκρινικούς διαταράκτες·

20.  εκτιμά ότι η βάση δεδομένων των ουσιών με ορμονικά ενεργό δράση που έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο της τρέχουσας στρατηγικής, πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς·

21.  καλεί την Επιτροπή, ως μέρος της σημερινής επανεξέτασης της κοινοτικής στρατηγικής του 1999 για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, να προβεί στη συστηματική εξέταση όλης της οικείας νομοθεσίας, και, εφόσον είναι αναγκαίο το αργότερο την 1η Ιουνίου 2015, να τροποποιήσει την υπάρχουσα νομοθεσία ή να υποβάλει νέες νομοθετικές προτάσεις, περιλαμβανομένων αξιολογήσεων επικινδυνότητας και κινδύνου, ούτως ώστε να μειωθεί δεόντως η έκθεση ανθρώπων – ιδιαίτερα των εγκύων, των βρεφών, των παιδιών και των εφήβων – σε ορμονικούς διαταράκτες·

22.  ζητεί από την Επιτροπή να ορίσει, στο πλαίσιο της μελλοντικής αναθεώρησης της στρατηγικής της ΕΕ σχετικά με τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, στο οποίο να περιλαμβάνονται τα ενδιάμεσα στάδια και στόχος του οποίου θα είναι:

23.  εκτιμά ότι οι ενδοκρινικοί διαταράκτες πρέπει να θεωρούνται ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία σύμφωνα με τον κανονισμό REACH ή κάτι ανάλογο δυνάμει άλλης νομοθεσίας·

24.  τονίζει ότι η επιστήμη σήμερα δεν παρέχει επαρκή βάση για τον καθορισμό οριακής τιμής κάτω από την οποία δεν εμφανίζονται ανεπιθύμητες ενέργειες, και επομένως οι ενδοκρινικοί διαταράκτες πρέπει να θεωρούνται ουσίες χωρίς κατώτατο όριο, και ότι οιαδήποτε έκθεση σε αυτές τις ουσίες μπορεί να συνεπάγεται κίνδυνο, εκτός εάν ο παρασκευαστής μπορεί να αποδείξει επιστημονικά ότι μπορεί να προσδιοριστεί κάποιο όριο, λαμβάνοντας υπόψη την αυξημένη ευαισθησία κατά τη διάρκεια «παραθύρων ευκαιρίας’ της ανάπτυξης και τις επιπτώσεις των μιγμάτων·

25.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τις στοχοθετημένες ερευνητικές δράσεις σχετικά με ουσίες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το ενδοκρινικό σύστημα και να ενισχύσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της έκθεσης σε χαμηλές συγκεντρώσεις ή της συνδυασμένης έκθεσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης νέων μεθόδων δοκιμών και ανάλυσης· ζητεί από την Επιτροπή να ενσωματώσει τα θέματα που σχετίζονται με τους ενδοκρινικούς διαταράκτες και τις συνδυαστικές επιπτώσεις τους στις προτεραιότητες του προγράμματος πλαισίου έρευνας και ανάπτυξης·

26.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μεθόδους in vitro και in silico με σκοπό να ελαχιστοποιηθούν οι δοκιμές σε ζώα για τον εντοπισμό χημικών ουσιών με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες·

27.  ζητεί από την Επιτροπή να απαιτεί τη συμμόρφωση όλων των προϊόντων που εισάγονται από τρίτες χώρες με την υφιστάμενη και τη μελλοντική νομοθεσία της ΕΕ που διέπει τους ενδοκρινικούς διαταράκτες·

28.  καλεί την Επιτροπή να περιλάβει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στις προσπάθειες συνεργασίας με στόχο την εισαγωγή των νομοθετικών αλλαγών που απαιτούνται για να προστατευθεί καλύτερα η υγεία των ανθρώπων από τις χημικές ουσίες με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες και να οργανώσει ενημερωτικές εκστρατείες·

29.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο ίδρυσης ερευνητικού κέντρου για ενδοκρινικούς διαταράκτες το οποίο να διεξάγει έρευνες και να συντονίζει σε επίπεδο ΕΕ τις γνώσεις όσον αφορά τις ουσίες με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες·

30.  καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε τα κριτήρια προσδιορισμού των γνωστών, πιθανών και δυνητικών ουσιών με ενδοκρινοδιαταρακτικές ιδιότητες να εφαρμόζονται οριζοντίως σε όλη την ισχύουσα και μελλοντική νομοθεσία ώστε να επιτευχθεί ένα υψηλό επίπεδο προστασίας·

31.  τονίζει ότι, ενώ το παρόν ψήφισμα περιορίζεται αποκλειστικά στην προστασία της υγείας του ανθρώπου από ενδοκρινικούς διαταράκτες, είναι εξίσου σημαντικό να αναληφθεί αποφασιστική δράση όσον αφορά την προστασία της άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και του περιβάλλοντος από τους ενδοκρινικούς διαταράκτες·

32.  παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει και να χρηματοδοτήσει προγράμματα δημόσιας ενημέρωσης όσον αφορά τους κινδύνους από τους ενδοκρινικούς διαταράκτες για την υγεία ώστε να μπορούν οι καταναλωτές, έχοντας πλήρη επίγνωση των γεγονότων, να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής τους· αυτά τα ενημερωτικά προγράμματα πρέπει να εστιάζονται ειδικότερα στις πλέον ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες (κυοφορούσες γυναίκες και παιδιά) έτσι ώστε να λαμβάνονται έγκαιρα τα ανάλογα προληπτικά μέτρα·

33.  καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τα προγράμματα κατάρτισης για τους επαγγελματίες του υγειονομικού κλάδου που ασκούν δραστηριότητα στο συγκεκριμένο αυτό πεδίο.

34.  χαιρετίζει το γεγονός ότι οι χημικές ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικού διαταράκτη (EDC) έχουν ενταχθεί ως πρωτοεμφανιζόμενο θέμα πολιτικής στο πλαίσιο της πολιτικής για στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τη διεθνή διαχείριση χημικών ουσιών (SAICM)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν αυτές τις δραστηριότητες προσέγγισης για τη διεθνή διαχείριση χημικών ουσιών, και να προωθήσουν δραστήριες πολιτικές με στόχο να μειωθεί η έκθεση των ανθρώπων και του περιβάλλοντος σε ενδοκρινικούς διαταράκτες σε όλα τα σχετικά διεθνή βήματα περιλαμβανομένης της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP)·

35.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) EE L 396 της 30.12.2006, σ. 1. (2) EE L 353 της 31.12.2008, σ. 1. (3) EE L 309 της 24.11.2009, σ. 1. (4) EE L 167 της 27.6.2012, σ. 1. (5) EE L 327 της 22.12.2000, σ. 1. (6) EE L 309 της 24.11.2009, σ. 71. (7) EE L 342 της 22.12.2009, σ. 59. (8) ΕΕ C 341 της 9.11.1998, σ. 37. (9) ΕΕ C 81 Ε της 15.3.2011, σ. 95. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0147. (11) Ορισμός από την έκθεση της ΠΟΕ/ΔΠΑΧΠ (2002): «Ως ενδοκρινικός διαταράκτης νοείται κάποια εξωγενής ουσία ή μίγμα που αλλοιώνει κάποια λειτουργία ή λειτουργίες του ενδοκρινικού συστήματος και συνεπώς προκαλεί δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία σε έναν ανέπαφο οργανισμό, τους απογόνους του, ή σε (υπο)πληθυσμούς του.» Ως πιθανός ενδοκρινικός διαταράκτης νοείται κάποια «εξωγενής ουσία ή μίγμα που διαθέτει ιδιότητες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ενδοκρινική διαταραχή σε έναν ανέπαφο οργανισμό, τους απογόνους του, ή (υπο)πληθυσμούς του.» (http://www.who.int/ipcs/publications/en/ch1.pdf).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Mαρτίου 2013 σχετικά με την ένταξη των μεταναστών, τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και την εξωτερική διάσταση του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης της ΕΕ (2012/2131(INI))

P7_TA(2013)0092 A7-0040/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως τα άρθρα 15, 18, 20, 21 και 34 αυτού,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2012, με τίτλο «Η εξωτερική διάσταση του συντονισμού της κοινωνικής ασφάλισης της ΕΕ» (COM(2012)0153),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2011, με τίτλο «Η Συνολική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας» (COM(2011)0743),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Ιουλίου 2011, με τίτλο «Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ένταξη των Υπηκόων Τρίτων Χωρών» (COM(2011)0455),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Απριλίου 2012, με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» (COM(2012)0173),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 22ας Φεβρουαρίου 2012, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ένταξη των Υπηκόων Τρίτων Χωρών» (SOC/427),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 16ης Φεβρουαρίου 2012, με τίτλο «Η ανανεωμένη ευρωπαϊκή ατζέντα για την ένταξη»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, με θέμα «Η συμβολή των μεταναστών επιχειρηματιών στην οικονομία της ΕΕ»(1),

–  έχοντας υπόψη την έρευνα του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound) του 2011 με τίτλο «Προώθηση της εθνοτικής επιχειρηματικότητας στις ευρωπαϊκές πόλεις»,

–  έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση για την απασχόληση 2012 της 20ής Φεβρουαρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 5ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τα επιτευχθέντα αποτελέσματα και τις ποιοτικές και ποσοτικές πτυχές της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης υπηκόων τρίτων χωρών για την περίοδο 2007-2009 (COM(2011)0847),

–  έχοντας υπόψη τη συνοπτική έκθεση με τίτλο «Έκτη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την Ένταξη: σύμπραξη των χωρών καταγωγής στη διαδικασία ένταξης (Βρυξέλλες, 9 και 10 Νοεμβρίου 2011)»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη «Η ένταξη των μεταναστών και οι επιπτώσεις της στην αγορά εργασίας» (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2011),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη «Συγκεφαλαιωτική έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης: Κάλυψη της ζήτησης εργατικού δυναμικού μέσω της μετανάστευσης» (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2011),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Gallup World Poll: the Many Faces of Global Migration» (ΔΟΜ και Gallup, 2011),

–  έχοντας υπόψη τις ακόλουθες δημοσιεύσεις του Eurofound: «Ποιότητα ζωής σε γειτονιές με εθνοτική πολυμορφία» (2011), «Συνθήκες εργασίας υπηκόων με ξένη καταγωγή» (2011) και «Συνθήκες απασχόλησης και εργασίας των μεταναστών εργαζομένων» (2007),

–  έχοντας υπόψη την έρευνα που διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πόλεων για τις τοπικές πολιτικές ένταξης μεταναστών (CLIP), που δημιουργήθηκε από την Διάσκεψη τοπικών και περιφερειακών αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον Δήμο της Στουτγάρδης και το Eurofound,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, της 4ης Μαΐου 2010, με τίτλο «Ένταξη ως Μοχλός Ανάπτυξης και Κοινωνικής Συνοχής»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ένταξη των μεταναστών εργαζομένων» (SOC/364),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 17ης Φεβρουαρίου 2010, με τίτλο «Η ένταξη και η κοινωνική ατζέντα» (SOC/362),

–  έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της Στοκχόλμης «Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες» της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2009,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/86/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, σχετικά με το δικαίωμα της οικογενειακής επανένωσης(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/109/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με το καθεστώς υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι είναι επί μακρόν διαμένοντες(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/98/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους υπηκόους τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους μέλους και σχετικά με κοινό σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους από τρίτες χώρες που διαμένουν νομίμως σε κράτος μέλος(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009, σχετικά με την επιβολή ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις κυρώσεις και τα μέτρα κατά των εργοδοτών που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών(5),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/50/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης («οδηγία περί μπλε κάρτας»)(6),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Ιανουαρίου 2009, σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση 2004-2008(8),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Μαΐου 2007, σχετικά με την κυκλική μετανάστευση και τις εταιρικές σχέσεις κινητικότητας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών (COM(2007)0248),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 6ης Ιουλίου 2006, σχετικά με στρατηγικές και μέσα για την ένταξη των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση(9),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/71/ΕΚ του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2005, σχετικά με ειδική διαδικασία εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών για σκοπούς επιστημονικής έρευνας(10),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Σεπτεμβρίου 2005, με τίτλο «Κοινό πρόγραμμα για την ένταξη - Πλαίσιο σχετικά με την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2005)0389),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαΐου 2005, με τίτλο «Το πρόγραμμα της Χάγης: Δέκα προτεραιότητες για την επόμενη πενταετία - Η εταιρική σχέση για την ανανέωση της Ευρώπης στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης» (COM(2005)0184),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, της 19ης Νοεμβρίου 2004, σχετικά με τις κοινές βασικές αρχές για την πολιτική ένταξης των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

–  έχοντας υπόψη το πρόγραμμα του Τάμπερε της 15ης και 16ης Οκτωβρίου 1999,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία(11),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής(12),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας(13),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1231/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, για την επέκταση της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 στους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι δεν διέπονται ήδη από τους κανονισμούς αυτούς μόνον λόγω της ιθαγένειάς τους(14),

–  έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2012, για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης (COM(2012)0156, COM(2012)0157, COM(2012)0158 και COM(2012)0152),

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τις υποθέσεις C-214/94, C-112/75, C-110/73, C-247/96, C-300/84, C-237/83, C-60/93 και C-485/07,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 48, 78, 79 και 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0040/2013),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός σε ηλικία απασχόλησης θα μειωθεί από το 2012 και εφεξής και ότι χωρίς μετανάστευση θα μειωθεί κατά 14 εκατομμύρια την επόμενη δεκαετία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω στοιχεία παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις ανά κράτος μέλος·

B.  σημειώνει ότι, το 2011, στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ διέμεναν 48,9 εκατομμύρια άτομα που είχαν γεννηθεί στο εξωτερικό (9,7% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ), εκ των οποίων 16,5 εκατομμύρια προήρχοντο από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ (3,3%) και 32,4 εκατομμύρια από χώρα εκτός της ΕΕ (6,4%)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ ανέρχεται περίπου στο 10% (ήτοι 23,8 εκατομμύρια άνεργοι), αυτή η έλλειψη εργατικού δυναμικού είναι ήδη ορατή και το πρόβλημα θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα έτη· υπολογίζεται, για παράδειγμα, ότι το 2015, θα είναι κενές 380 000-700 000 θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα μέτρα αντιμετώπισης αυτής της έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού πρέπει να περιλαμβάνονται δυνατότητες καλύτερης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, πολιτικές των κρατών μελών και των επιχειρήσεων για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την επαγγελματική εξέλιξη, προσδιορισμός νέων ομάδων-στόχων και καλύτερη και ίση πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για τους πολίτες της ΕΕ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έρευνες του Ευρωβαρόμετρου δείχνουν ότι το 70% των πολιτών της ΕΕ θεωρούν ότι οι μετανάστες είναι αναγκαίοι για την ευρωπαϊκή οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των υπηκόων που έχουν γεννηθεί σε χώρες εκτός της ΕΕ των 27 εκτιμάται στα 32 εκατομμύρια, ήτοι 6,5% του συνολικού πληθυσμού·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης υπηκόων τρίτων χωρών ηλικίας μεταξύ 20 και 64 ετών είναι, κατά μέσο όρο, κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από εκείνο του εγχώριου πληθυσμού σε ολόκληρη την ΕΕ, επιπροσθέτως δε πολλοί μετανάστες απασχολούνται σε θέσεις που απαιτούν λιγότερα προσόντα από αυτά που διαθέτουν ή ευρίσκονται σε επισφαλή εργασιακή κατάσταση, ένα φαινόμενο που μπορεί να αντιμετωπιστεί με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής των καθολικής ισχύος συλλογικών συμβάσεων εργασίας όπου αυτές υπάρχουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάγκη για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό αυξάνεται και θα αυξηθεί με ταχύτερο ρυθμό από ό, τι για εργαζόμενους χαμηλής εξειδίκευσης, το μέσο επίπεδο μόρφωσης των υπηκόων τρίτων χωρών, όμως, είναι χαμηλότερο από εκείνο των υπηκόων της ΕΕ, ενώ νεαρά άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών κινδυνεύουν περισσότερο να εγκαταλείψουν το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης χωρίς να έχουν αποκτήσει τίτλο ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ μπορεί βέβαια να αναμένει σταθερή εισροή μεταναστών, αλλά πρέπει να συμμετέχει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό για να προσελκύει και να διατηρεί τα καλύτερα μυαλά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εξαιτίας της δημογραφικής αλλαγής και του αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού, η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που ενδέχεται να λειτουργήσουν αποτρεπτικά στη μετανάστευση τέτοιων ατόμων και να προωθήσει την κοινωνική καινοτομία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολύμορφες, ανοικτές και ανεκτικές κοινωνίες είναι πιθανότερο να προσελκύσουν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό που διαθέτει τις ανθρώπινες και δημιουργικές δυνάμεις που απαιτούνται για την τόνωση των οικονομιών της γνώσης, και επομένως η ελκυστικότητα της Ευρώπης εξαρτάται επίσης από την ενεργό προσέγγιση στο θέμα της απασχόλησης, την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην απασχόληση, την προοπτική πραγματικής ένταξης, την ισότιμη πρόσβαση και την μη διακριτική μεταχείριση στην απασχόληση και την εκπαίδευση, την ισότιμη και επιτυχή εκπαίδευση και κατάρτιση μαθητών που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, στο πλαίσιο ενός πνεύματος αποδοχής τους, καθώς και την άρση των διοικητικών εμποδίων·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στερεότυπες αντιλήψεις για τα δύο φύλα είναι βαθύτερα ριζωμένες σε κοινότητες μεταναστών και οι μετανάστριες πέφτουν συχνότερα θύματα βίας κατά των γυναικών, που λαμβάνει διάφορες μορφές, όπως αναγκαστικοί γάμοι, ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων, τα αποκαλούμενα εγκλήματα τιμής, κακομεταχείριση σε στενές διαπροσωπικές σχέσεις, σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, ακόμη και εμπορία και σεξουαλική εκμετάλλευση·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αριθμητικά στοιχεία του Gallup World Poll 2011 δείχνουν ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός των εν δυνάμει μεταναστών που θα προτιμούσαν να εργαστούν σε μια ξένη χώρα για περιορισμένο χρονικό διάστημα είναι διπλάσιος του αριθμού των μεταναστών που επιθυμούν να μεταναστεύσουν μόνιμα σε μια ξένη χώρα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απασχόληση αποτελεί τον παράγοντα-κλειδί για μια επιτυχή ένταξη, καθώς και ότι οι αρχές της ΕΕ σχετικά με την ένταξη τονίζουν ότι η ποιοτική, βιώσιμη και αμειβόμενη απασχόληση ή αυτοαπασχόληση αποτελεί βασικό στοιχείο της διαδικασίας ένταξης δεδομένου ότι έχει ουσιαστική σημασία για τη συμμετοχή και τις συνεισφορές των μεταναστών στην κοινωνία υποδοχής καθώς και την προβολή των συνεισφορών αυτών·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην ΕΕ διαμένουν και εργάζονται υπό μη νόμιμο καθεστώς 1,9-3,8 εκατομμύρια μετανάστες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2000 η δημιουργία περίπου του ενός τετάρτου των νέων θέσεων εργασίας κατέστη δυνατή χάρη στη συμβολή μεταναστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστες βρίσκουν ολοένα συχνότερα τον δρόμο τους στην αγορά εργασίας μέσω της αυτοαπασχόλησης, αλλά για τον λόγο αυτό αντιμετωπίζουν και συχνότερα οικονομικές δυσκολίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστες επιχειρηματίες και οι επιχειρήσεις εθνοτικών μειονοτήτων διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και μπορούν να λειτουργούν ως ηγετικές προσωπικότητες μιας κοινότητας και ως γέφυρες με τις παγκόσμιες αγορές και, με τον τρόπο αυτό, μπορούν να συμβάλλουν σε μια πιο επιτυχή ένταξη· λαμβάνοντας, επομένως, υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να παρέχουν περισσότερες πληροφορίες σε αυτές τις ομάδες και να τις ευαισθητοποιούν, παραδείγματος χάριν, με τη δημιουργία ενός ενιαίου ιστοτόπου «one-stop-shop» για επίδοξους επιχειρηματίες όπου θα παρέχονται πληροφορίες σχετικά με ευκαιρίες και προκλήσεις, επιχορηγήσεις που παρέχονται σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο καθώς και σχετικά με οργανώσεις και φορείς που παρέχουν συνδρομή στον τομέα της αυτοαπασχόλησης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μαθητές που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μειονεκτήματα στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος και είναι πιθανότερο να εγκαταλείψουν το εκπαιδευτικό ίδρυμα χωρίς να έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εξαιτίας των γραφειοκρατικών εμποδίων, της μη αναγνώρισης προσόντων και της έλλειψης ευκαιριών για την ανάπτυξη δεξιοτήτων, η αναντιστοιχία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων («skills mismatch») και η συνεπαγόμενη σπατάλη εγκεφάλων («brain waste ») είναι υψηλότερες για τους μετανάστες από ό, τι για τους ντόπιους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική παγκοσμιοποίηση συμβαδίζει με την κοινωνική παγκοσμιοποίηση και ότι αυτό έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις στον εξωτερικό συντονισμό της κοινωνικής ασφάλειας των υπηκόων των κρατών μελών της ΕΕ και των υπηκόων τρίτων χωρών·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές απασχόλησης και η πολιτική γειτονίας πρέπει να συμβαδίζουν προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη κάλυψη της ζήτησης εργατικού δυναμικού στις ευρωπαϊκές αγορές εργασίας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επιμέρους κράτη μέλη δεν θα είναι σε θέση να συνάψουν αμοιβαίες διμερείς συμφωνίες για την κοινωνική ασφάλεια με όλες τις τρίτες χώρες και ότι ένα τέτοιο εγχείρημα θα οδηγούσε σε ένα κατακερματισμένο σύστημα με άνιση μεταχείριση των πολιτών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι για το λόγο αυτό απαιτείται ανάληψη δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε επίπεδο ΕΕ, η ευθύνη για την ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην αγορά εργασίας και την ένταξή τους γενικά κατανέμεται σε διάφορες Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής και στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί να ακολουθείται και σε εθνικό επίπεδο μια αντίστοιχη κατακερματισμένη προσέγγιση μεταξύ των διαφόρων τμημάτων και επιπέδων διοίκησης και διαφόρων οργανισμών, ενώ οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή των στρατηγικών ένταξης σε τοπικό επίπεδο·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστριες έρχονται συχνότερα αντιμέτωπες με προβλήματα όπως ανεργία, θέσεις απασχόλησης με χαμηλές αποδοχές και αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστριες απασχολούνται συχνότερα σε τομείς οι οποίοι δεν αναγνωρίζονται από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ορισμένων κρατών μελών, όπως ο τομέας της άτυπης φροντίδας, και επομένως κατά τη συνταξιοδότηση δεν έχουν πρόσβαση σε σύστημα συντάξεων και ως εκ τούτου είναι εκτεθειμένες στον κίνδυνο της φτώχειας όταν γεράσουν·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλο μέρος των φοιτητών στην ΕΕ που προέρχονται από τρίτες χώρες δεν εργάζονται στην ΕΕ μετά το πέρας των σπουδών τους·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μαθητές που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών παρουσιάζουν συχνότερα χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο, αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό και προβλήματα σε σχέση με τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, ρατσισμό, ξενοφοβία και διακρίσεις, παράγοντες που εμποδίζουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας·

1.  υπογραμμίζει ότι η ένταξη στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία απαιτεί προσπάθεια εκατέρωθεν, από την πλευρά των μεταναστών ιδιαίτερα με την εκμάθηση της γλώσσας, τη γνώση και τον σεβασμό του νομικού, πολιτικού και κοινωνικού συστήματος, των ηθών και εθίμων και των προτύπων κοινωνικής συμβίωσης της χώρας υποδοχής, και από την πλευρά της χώρας υποδοχής με την οικοδόμηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς, την παροχή πρόσβασης στην αγορά εργασίας, τους θεσμούς, την εκπαίδευση, την κοινωνική ασφάλιση, την υγειονομική περίθαλψη, την παροχή πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες και σε στέγαση, καθώς και το δικαίωμα συμμετοχής στη δημοκρατική διαδικασία· τονίζει, κατά συνέπεια, ότι τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, οι θρησκευτικοί και κοινωνικοί φορείς, οι κοινοτικές οργανώσεις και οι οργανώσεις μεταναστών, οι αθλητικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι, οι ένοπλες δυνάμεις, οι κοινωνικοί εταίροι, ιδιαίτερα οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι επιχειρήσεις και τα γραφεία πρόσληψης προσωπικού φέρουν ιδιαίτερη κοινωνική ευθύνη σε αυτό το πλαίσιο, και υπενθυμίζει ότι κάθε φορέας έχει διαφορετική δύναμη επιρροής στη διαδικασία ένταξης·

2.  φρονεί ότι η αμοιβαία δέσμευση που απαιτείται για την ένταξη μπορεί να τύχει της ευρύτερης δυνατής κοινωνικής αποδοχής μόνον όταν η ένταξη μπορεί να ενσωματωθεί με επιτυχία σε όλες τις πολιτικές και τα κράτη μέλη με τρόπο ενεργό και ανοιχτό συζητούν με τον πληθυσμό και προσφέρουν αξιόπιστους τρόπους για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων της ένταξης·

3.  επισημαίνει ότι η ένταξη είναι μια συνεχής αμφίδρομη διαδικασία η οποία απαιτεί τη συμμετοχή τόσο των υπηκόων της τρίτης χώρας όσο και της κοινωνίας της χώρας υποδοχής· χαιρετίζει τα πολυάριθμα παραδείγματα ορθών πρακτικών στην ΕΕ στο θέμα της ένταξης των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, συχνά μέσω προγραμμάτων που εφαρμόζουν οι τοπικές αρχές, οι οποίες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων ένταξης·

4.  σημειώνει ότι η ένταξη αρχίζει κατά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο σε τοπικό επίπεδο· ζητεί, ως εκ τούτου, στήριξη από την ΕΕ για τη δημιουργία ενός δικτύου ένταξης των τοπικών και περιφερειακών οργανισμών, το οποίο, σύμφωνα με την αρχή «εκ των κάτω προς τα άνω», θα περιλαμβάνει όλους τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών σε τοπικό επίπεδο και το οποίο θα μπορούσε να ακολουθήσει τα παραδείγματα των προγραμμάτων CLIP(15), ERLAIM(16), ROUTES, City2City και EUROCITIES· υπογραμμίζει ότι οι πόλεις και μεγαλουπόλεις μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό και ως εκ τούτου πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης ενίσχυσης·

5.  ζητεί από τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν αποφασιστικά τις διακρίσεις εις βάρος υπηκόων τρίτων χωρών και άλλων πολιτών της ΕΕ, ιδίως τις επίσημες και άτυπες διακρίσεις κατά την αναζήτηση εργασίας και στον χώρο εργασίας· υποστηρίζει ότι οι διακρίσεις και ο ρατσισμός ως επακόλουθα της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης και η συνεπαγόμενη αύξηση της ανεργίας πρέπει να αντιμετωπισθούν με αποφασιστικό τρόπο· τονίζει ότι οι εργοδότες υποχρεούνται εκ του νόμου να μεταχειρίζονται ισότιμα όλους τους εργαζόμενους και να μην εφαρμόζουν διακριτική μεταχείριση λόγω θρησκείας, φύλου, εθνότητας ή εθνικότητας, προάγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τα θεμελιώδη δικαιώματα, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι η μη διακριτική μεταχείριση και η παροχή ίσων ευκαιριών αποτελούν ουσιαστικό μέρος της διαδικασίας ένταξης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η αμοιβή και τα δικαιώματα που απορρέουν από τις συλλογικές συμβάσεις τηρούνται στις χώρες υποδοχής και για τους μετανάστες· καλεί τα κράτη μέλη να παρακολουθούν την αποτελεσματική συμμόρφωση προκειμένου να αποτρέπεται το μισθολογικό και κοινωνικό ντάμπινγκ, να θεσπίσουν κοινές κατευθυντήριες γραμμές για την καταπολέμηση των διακρίσεων στον τομέα της απασχόλησης και μέτρα με σκοπό τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχει το νομοθετικό σύστημα στις ζωές των μεταναστών και να εφαρμόσουν πολιτικές ενεργοποίησης που μπορεί να επιταχύνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης και να μειώσουν τις ανισότητες και τις εισοδηματικές αποκλίσεις·

6.  καλεί τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν καλύτερα τις μεταναστευτικές πολιτικές στον τομέα της εργασίας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και να τονωθεί η εγχώρια παραγωγή·

7.  καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω, μέσω του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας και της στενότερης παρακολούθησης της προόδου που έχει επιτευχθεί, τις προσπάθειες των χωρών διεύρυνσης να βελτιώσουν της κοινωνική και οικονομική ένταξη των Ρομά δίδοντας μεγαλύτερη προσοχή στην κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών Ρομά·

8.  θεωρεί ότι οι πολιτικές και δράσεις των κρατών μελών στον τομέα της ένταξης πρέπει να είναι περισσότερο διαφοροποιημένες, στοχοθετημένες και υψηλότερης ποιότητας και, προπαντός, πρέπει να διακρίνουν μεταξύ των αναγκών, π.χ., των ατόμων με υψηλή και εκείνων με χαμηλή εξειδίκευση, των πολιτών της ΕΕ και των υπηκόων τρίτων χωρών, των μεταναστών με και των μεταναστών χωρίς προσφορά εργασίας, των μεταναστών που διαθέτουν γλωσσικές γνώσεις ή οικογενειακούς δεσμούς στη χώρα υποδοχής και εκείνων που δεν διαθέτουν, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο να καλύπτονται οι ανάγκες όλων των μεταναστών· υπενθυμίζει ότι η συμμετοχή εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των εν λόγω δράσεων, καθώς και από το δικαίωμα των μεταναστών να συνοδεύονται από την άμεση οικογένειά τους και από το δικαίωμα εργασίας των μονίμων συντρόφων τους·

9.  υπενθυμίζει ότι το ήμισυ περίπου των μεταναστών στην ΕΕ είναι γυναίκες και ότι ένα ανεξάρτητο καθεστώς μετανάστη για τις γυναίκες και το δικαίωμα εργασίας των συζύγων αποτελούν καθοριστικά στοιχεία για την εξασφάλιση μιας πραγματικής ένταξης·

10.  ζητεί να υιοθετηθεί μια ολιστική προσέγγιση σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, παρόμοιου τύπου με εκείνη που ακολουθήθηκε για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές· ζητεί να καθιερωθεί η αρχή «ενσωμάτωση της διάστασης της ένταξης σε όλες τις πολιτικές», σύμφωνα με την οποία τα ζητήματα που σχετίζονται με την ένταξη θα λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα πολιτικά, νομοθετικά και χρηματοοικονομικά μέσα και, για το σκοπό αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να ζητήσουν από τα εθνικά σημεία επαφής να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την επιτελούμενη πρόοδο σε αυτόν τον τομέα· καλεί επίσης την Επιτροπή να συστήσει μια διυπηρεσιακή ομάδα για την ένταξη, η οποία θα ασχολείται με τα ζητήματα της ένταξης, της (οικονομικής) μετανάστευσης και της ένταξης στην αγορά εργασίας και θα περιλαμβάνει όλες τις Γενικές Διευθύνσεις που ασχολούνται με το θέμα, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη·

11.  χαιρετίζει την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την Ένταξη που παρέχει στην κοινωνία των πολιτών μια πλατφόρμα συζήτησης σχετικά με τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες σε θέματα ένταξης των μεταναστών· θεωρεί ότι είναι ευκταία η ενίσχυση των δεσμών του Φόρουμ με την εν εξελίξει πολιτική και νομοθετική διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ·

12.  θεωρεί ότι η επιτυχής ένταξη περιλαμβάνει επίσης τη συμμετοχή σε πολιτικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων και ότι ειδικότερα πρέπει να ενισχυθεί η συμμετοχή των μεταναστών στην κοινωνία· υποστηρίζει, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να προσφερθούν στα άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών περισσότερες δυνατότητες συμμετοχής στην κοινωνία και πολιτικής συναπόφασης, καθώς και να ενθαρρυνθούν να αξιοποιήσουν αυτές τις δυνατότητες·

13.  υπενθυμίζει τη σημασία του δικαιώματος ψήφου για τους μετανάστες, ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο, δεδομένου ότι αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την ένταξη και την ενεργό συμμετοχή στα κοινά· εκφράζει την ανησυχία του για την πολιτική υποεκπροσώπηση των μειονοτήτων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, ακόμη και σε επίπεδο κρατών μελών και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

14.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι η έντονη πολιτιστική ταυτότητα δεν χρειάζεται να μειώνει την ισχύ της εθνικής ταυτότητας και ότι η εθνική ταυτότητα πρέπει να είναι επαρκώς ανοιχτή και ευέλικτη ώστε να ενσωματώνει και να αποδέχεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διαφορετικών πολιτισμικών προελεύσεων και υπόβαθρων που συνθέτουν ένα πλουραλιστικό κράτος·

15.  υπογραμμίζει ότι οι χώρες καταγωγής έχουν επίσης την ευθύνη για τη διευκόλυνση της ένταξης στην αγορά εργασίας με την προσφορά μαθημάτων γλωσσών και άλλων προπαρασκευαστικών μαθημάτων σε προσιτές τιμές, την εξασφάλιση της παροχής πληροφοριών, την παρακολούθηση του έργου των γραφείων ευρέσεως εργασίας για να εξασφαλισθεί ότι λειτουργούν με υπεύθυνο τρόπο και τη διατήρηση επαφών με τις κοινότητες της διασποράς και/ή με τις σχετικές υπηρεσίες των πρεσβειών τους που βρίσκονται στη χώρα φιλοξενίας· ενθαρρύνει, αντίστοιχα, τις χώρες καταγωγής να αναπτύξουν περαιτέρω προγράμματα για τον σκοπό αυτό·

16.  ζητεί να μεταδίδονται μέσω προγραμμάτων που αφορούν τη γλώσσα και την ένταξη στις χώρες υποδοχής - ανεξαρτήτως του πολιτισμικού υπόβαθρου, των προσόντων ή του τομέα επαγγελματικής δραστηριότητας του μετανάστη - η ιστορία, ο πολιτισμός, οι αξίες και οι αρχές της ευρωπαϊκής δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και η ευρωπαϊκή μνήμη, να αναδεικνύονται τα δικαιώματα και άλλες αρχές που περιλαμβάνονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και να καταπολεμούνται παγιωμένα στερεότυπα σχετικά με τα φύλα·

17.  εφιστά την προσοχή στον όλο και πιο σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μετανάστριες στην ένταξη, οι οποίες όχι μόνο αντιπροσωπεύουν σημαντικό δυναμικό για την αγορά εργασίας και συχνά διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ανατροφή των παιδιών και τη μετάδοση προτύπων και αξιών, αλλά και διότι είναι εκείνες που πέφτουν συχνότερα θύματα διακριτικής μεταχείρισης και βίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για να εδραιώσουν ουσιαστικά τη νομική και κοινωνική θέση των γυναικών με σκοπό την πρόληψη των διακρίσεων σε ολόκληρο το φάσμα των τομέων πολιτικής και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των γυναικών να συμβάλουν ιδιαίτερα στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη

18.  καλεί τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν προγράμματα εκπαίδευσης και επικοινωνίας για την ενημέρωση των μεταναστριών σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να δημιουργήσουν πολυγλωσσικές συμβουλευτικές υπηρεσίες για τις γυναίκες·

19.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενά με δίκτυα και ΜΚΟ που ασχολούνται με ζητήματα που αφορούν τις μετανάστριες, προκειμένου να αναπτύξουν πολιτικές ευαίσθητες σε θέματα φύλων και να ενσωματώσουν την ιδέα της ισότητας των φύλων σε όλες τις πολιτικές με στόχο την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστριών, να εξασφαλίσουν ίσες ευκαιρίες στον τομέα της απασχόλησης και της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, εξασφαλίζοντας ίσα εργασιακά δικαιώματα, να καταπολεμήσουν και να αποτρέψουν κάθε τύπο βίας, εργασιακής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, αθέμιτων πρακτικών, απαγωγής, εξαναγκασμού σε δουλεία, αναγκαστικών γάμων και εμπορίας γυναικών·

20.  τονίζει ότι η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού πρέπει να καταπολεμηθεί επίσης μέσω στοχευμένης εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και διά βίου μάθησης στα κράτη μέλη, και στους κόλπους των επιχειρήσεων· προτείνει, για το σκοπό αυτό, να διευρυνθεί η διεθνής διάσταση των προγραμμάτων κινητικότητας στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης της ΕΕ· υπογραμμίζει επίσης ότι πρέπει να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα των χαμηλών επιδόσεων και του υψηλού ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου που παρατηρούνται σε παιδιά μεταναστών εργαζόμενων με την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των ανηλίκων στην εκπαίδευση μέσω μέτρων που περιλαμβάνουν χρηματοδότηση, χορήγηση υποτροφιών, περαιτέρω δυνατότητες εκπαίδευσης και παροχή πληροφοριών σχετικά με τα εκπαιδευτικά συστήματα των κρατών μελών και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με αυτά σε όσο το δυνατόν περισσότερες γλώσσες· υπενθυμίζει την επιτυχία του διττού συστήματος εκπαίδευσης / διττού συστήματος κατάρτισης που εφαρμόζεται σε ορισμένα κράτη μέλη το οποίο βοηθά τους νεαρούς μετανάστες να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και συμβάλλει στη μείωση της ανεργίας των νέων· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί η επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού σε θέματα διαχείρισης της πολυμορφίας και να εξεταστούν μέσα πρόσληψης μεταναστών σε θέσεις του δημόσιου τομέα, ιδιαίτερα σε θέσεις καθηγητών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθούν επιχειρηματίες που προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες και αναγνωρίζει τον σημαντικό τους ρόλο στην ένταξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ηγεσία κοινοτήτων·

21.  καλεί τα κράτη μέλη να ενημερώνουν τους αλλοδαπούς φοιτητές σχετικά με τις δυνατότητες εργασίας μετά το πέρας των σπουδών τους και να διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην εγχώρια αγορά εργασίας, δεδομένου ότι άτομα που έχουν ζήσει και έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους σε μια χώρα και έχουν ήδη αποκτήσει γνώση της γλώσσας της χώρας αυτής μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν ήδη επιτύχει την ένταξη· επισημαίνει επιπροσθέτως ότι, από οικονομική άποψη, δεν είναι ευνοϊκό για την ΕΕ να χάνονται οι πόροι που επενδύθηκαν στις σπουδές των αποφοίτων πανεπιστημίων, επειδή οι τελευταίοι δεν μπορούν να βρουν εργασία στην ΕΕ· καλεί, για το λόγο αυτό, τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την εκτίμηση των αναγκών σε εργατικό δυναμικό και να δημιουργήσουν ίσες ευκαιρίες ανταγωνισμού για μετανάστες εργαζόμενους που έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στην επικράτεια κράτους μέλους της ΕΕ·

22.  υπενθυμίζει ότι οι γειτονικές χώρες της ΕΕ συγκαταλέγονται στους βασικούς τόπους προέλευσης των ατόμων που αναζητούν εργασία στις ευρωπαϊκές αγορές εργασίας και αποτελούν πραγματικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη των αγορών αυτών, και ότι οι ομοιότητες όσον αφορά τα εκπαιδευτικά προγράμματα, το ιστορικό υπόβαθρο και τις γλώσσες αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα για την ένταξή τους·

23.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα εκπόνησης και καθιέρωσης ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος εισόδου το οποίο θα βασίζεται σε διαφανή κριτήρια και θα συμφωνεί με την προσέγγιση της συγκέντρωσης και μεταφοράς μονάδων που εφαρμόζεται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, και στο οποίο τα κράτη μέλη θα συμμετέχουν σε προαιρετική βάση· επισημαίνει ότι ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται στις συνθήκες της αγοράς εργασίας προκειμένου να διευκολύνει την προσέλκυση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού που είναι επειγόντως απαραίτητο·

24.  υπογραμμίζει ότι για το νεοεισερχόμενο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό από την ΕΕ και τρίτες χώρες πρέπει να ισχύει η αρχή της ίσης αμοιβής και των ίδιων συνθηκών εργασίας για ίδια εργασία στον ίδιο τόπο εργασίας·

25.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, σε συνάρτηση με το προτεινόμενο σύστημα εισόδου, την ανάπτυξη διεθνούς πλατφόρμας για τυποποιημένα προφίλ θέσεων εργασίας και δεξιοτήτων στην EURES, λαμβάνοντας υπόψη την προσέγγιση της συγκέντρωσης και μεταφοράς μονάδων που εφαρμόζεται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, προκειμένου να διευκολύνει κατ’ αυτόν τον τρόπο την πρόσληψη μεταναστών που αναζητούν εργασία και τη σύγκριση των ικανοτήτων, δεξιοτήτων και προσόντων τους·

26.  υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη, με τη συμμετοχή τους στο σύστημα εισόδου που θα βασίζεται στην προσέγγιση της συγκέντρωσης και μεταφοράς μονάδων που εφαρμόζεται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, θα καταστούν πιο ελκυστικά για εξειδικευμένους υπηκόους τρίτων χωρών, για τους οποίους η όλη διαδικασία θα καταστεί απλούστερη·

27.  υπογραμμίζει τη σημασία της μετανάστευσης εξειδικευμένου προσωπικού ανάλογα με τις ανάγκες, η οποία συνοδεύεται από μέτρα ένταξης, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν, μαζί με τις περιφέρειες και τους δήμους, ένα κοινό σύστημα συντονισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να προσδιορίζονται οι ανάγκες σε εργατικό δυναμικό και να καθοδηγείται αποτελεσματικότερα η μετανάστευση εργατικού δυναμικού· επικροτεί, ως εκ τούτου, την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ευρωπαϊκής πλατφόρμας διαλόγου σχετικά με τη διαχείριση της μετανάστευσης εργατικού δυναμικού, καθώς και την καθιέρωση τακτικής και συστηματικής αξιολόγησης της μακροπρόθεσμης προσφοράς και ζήτησης στις αγορές εργασίας της ΕΕ έως το 2020, ανά τομέα, επάγγελμα, επίπεδο προσόντων και κράτος μέλος· τονίζει ότι το σχέδιο αυτό πρέπει να εντοπίζει με σαφήνεια τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού στην ΕΕ τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα·

28.  προτείνει ότι το εν λόγω πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει κατάλογο επαγγελμάτων όπου υπάρχει έλλειψη και ανάλυση των αναγκών βάσει στοιχείων που παρέχουν οι εργοδότες·

29.  καλεί τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας υπόψη τη ρήτρα κοινοτικής προτίμησης και παρά τη μόνιμη έλλειψη εξειδικευμένου δυναμικού αλλά και εξαιτίας αυτής, να προωθήσουν την κινητικότητα εντός της ΕΕ και να διευκολύνουν κατ’ αυτόν τον τρόπο τους όρους πρόσληψης, την πρόσληψη αυτή καθαυτή και την ένταξη πολιτών της ΕΕ που προέρχονται από άλλα κράτη μέλη· ζητεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εργαλεία και μέσα για την κάλυψη των ελλείψεων στην αγορά εργασίας μέσω της κινητικότητας εντός της ΕΕ, και να επενδύσουν σε υπηρεσίες για την επανένταξη των μεταναστών της ΕΕ, οι οποίοι δεν είχαν αποτελέσματα στην αναζήτηση εργασίας και, για το λόγο αυτό, επέστρεψαν στην πατρίδα τους·

30.  τονίζει ότι δεν είναι αρμόζον να χρησιμοποιείται το θέμα της μετανάστευσης εργατικού δυναμικού για να δημιουργείται κλίμα φόβου στους πολίτες· σημειώνει ότι οι εκ των προτέρων διαμορφωμένες αντιλήψεις που βασίζονται στην προκατάληψη και τη δυσμενή προδιάθεση υπονομεύουν την αλληλεγγύη που αποτελεί θεμέλιο της κοινωνίας και για το λόγο αυτό πρέπει να καταδικαστεί κατηγορηματικά η λαϊκιστική εκμετάλλευση του θέματος·

31.  υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης σχετικά με τη μετανάστευση και την ένταξη, και απευθύνει έκκληση για υπεύθυνη δημοσιογραφία με στόχο την προώθηση του αμοιβαίου σεβασμού και της αμοιβαίας κατανόησης των ομοιοτήτων και των διαφορών·

32.  φρονεί ότι οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο πρέπει να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας και να μην αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επίτευξη αυτής της πρόσβασης, καθώς και ότι πρέπει να μπορούν να υπολογίζουν ότι η διαδικασία αξιολόγησης και, κατά περίπτωση, αναγνώρισης και επικύρωσης των πτυχίων, προσόντων και δεξιοτήτων που έχουν αποκτήσει μέσω τυπικής, μη τυπικής ή άτυπης μάθησης θα είναι γρήγορη και οικονομικά προσιτή· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας ενός μηχανισμού για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και των πτυχίων υπηκόων τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής αξιολόγησης ικανοτήτων σε περίπτωση έλλειψης εγγράφων· υπενθυμίζει ότι, για το σκοπό αυτό, είναι σημαντικό να υποστηριχθεί η διαφάνεια σε σχέση με ικανότητες, προσόντα και δεξιότητες σε χώρες εταίρους·

33.  παρατηρεί ότι οι μεταναστευτικές ροές που προσανατολίζονται στην αγορά εργασίας μπορεί να έχουν θετικές επιπτώσεις στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης του κράτους μέλους υποδοχής, εξασφαλίζοντας εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης και ενισχύοντας το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα χάρη στην πολιτισμική πολυμορφία (γνώση γλωσσών, απόκτηση πείρας στο εξωτερικό, κινητικότητα, κλπ.)·

34.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις χώρες εταίρους ώστε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην καταπολέμηση της παιδικής εργασίας με σκοπό να δημιουργηθούν αντ’ αυτής αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας για ενήλικες ώστε να εξασφαλιστεί η δυνατότητα των παιδιών να λαμβάνουν κατάλληλη εκπαίδευση·

35.  υποστηρίζει την εφαρμογή της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και του δικαιώματος της συλλογικής διαπραγμάτευσης, χωρίς εξαιρέσεις, με σκοπό την επιβολή, τη βελτίωση και την προάσπιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας·

36.  ζητεί να προετοιμάζονται οι μετανάστες για την εγχώρια αγορά εργασίας το συντομότερο δυνατό· επισημαίνει σε αυτό το πλαίσιο τις δοκιμασμένες πρακτικές στον τομέα της ένταξης στην αγορά εργασίας, όπως είναι για παράδειγμα η καθοδήγηση για μετανάστες, οι «πλοηγοί μεταναστών», το σχέδιο «οι μετανάστες για τους μετανάστες» και τα γλωσσικά μαθήματα με επαγγελματικό προσανατολισμό, καθώς και η προσφορά βοήθειας και ενθάρρυνσης σε παιδιά σχολικής ηλικίας που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών και η παροχή στήριξης για την ίδρυση επιχειρήσεων από άτομα με μεταναστευτικό υπόβαθρο τα οποία διαθέτουν τα αναγκαία προσόντα·

37.  υπογραμμίζει ότι η εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής αποτελεί τη βάση της επιτυχίας στην προσανατολισμένη στις υπηρεσίες ευρωπαϊκή αγορά εργασίας· υπογραμμίζει, επιπλέον, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να μεριμνούν ώστε να προσφέρονται αρκετά προγράμματα εκμάθησης γλωσσών, για να μην αποτελούν τα γλωσσικά εμπόδια φραγμό στον εργασιακό βίο, και επικροτεί τις πρωτοβουλίες των επιχειρήσεων στον εν λόγω τομέα·

38.  ζητεί εν προκειμένω από τα κράτη μέλη να ενημερώνουν καλύτερα τους μετανάστες σχετικά με τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις, τους πόρους σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, καθώς και τους οργανισμούς και τους φορείς που παρέχουν συνδρομή στον τομέα της αυτοαπασχόλησης·

39.  προτείνει στην Επιτροπή να ανακηρύξει το 2016 ως Ευρωπαϊκό Έτος Ένταξης, ταυτόχρονα όμως την παροτρύνει να εστιάσει ιδιαίτερα στην «ένταξη μέσω της εργασίας»· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι το Ευρωπαϊκό Έτος Ένταξης θα αποτελέσει την αφορμή για συγκεκριμένα νομοθετικά κείμενα και σημεία αναφοράς για τα κράτη μέλη·

40.  συνιστά στα κράτη μέλη την ανταλλαγή και περαιτέρω ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την προώθηση της πολυμορφίας στον χώρο εργασίας, π.χ. coaching, βοήθεια για τη σύσταση νέων επιχειρήσεων, προγράμματα ένταξης, επιδοτούμενη εργασία, ομάδες εστίασης, σχέδια διαφοροποίησης, ατομική καθοδήγηση, εξάσκηση γλώσσας και ικανοτήτων και εκστρατείες κατά των διακρίσεων·

41.  παρατηρεί ότι σε πολλά κράτη μέλη η ένταξη των μεταναστών δεν έχει εξασφαλιστεί σε επαρκή βαθμό και ως εκ τούτου απαιτούνται ακόμη στοχοθετημένες προσπάθειες εκ μέρους των αρχών· πιστεύει ότι τούτο οφείλεται επίσης σε μια λανθασμένη αντίληψη σύμφωνα με την οποία οι μετανάστες παρουσιάζονται κυρίως ως απειλή για την ασφάλεια, καθώς και στο γεγονός ότι δεν υπάρχει επαρκής επίγνωση των θετικών ευκαιριών που προσφέρει η μετανάστευση· θεωρεί ότι, για το λόγο αυτό, σε πολλές περιπτώσεις τα προσόντα που έχουν αποκτηθεί στη χώρα καταγωγής δεν αναγνωρίζονται όσο θα έπρεπε·

42.  αναγνωρίζει το δυναμικό της κυκλικής (οικονομικής) μετανάστευσης για την επίτευξη μιας κατάστασης τριπλού κέρδους («triple win situation»), όπου κερδίζουν ο μετανάστης, η χώρα υποδοχής και η χώρα καταγωγής, και καλεί τα κράτη μέλη να δεχθούν και να διευκολύνουν αυτήν τη μορφή μετανάστευσης και αποδημίας·

43.  θεωρεί σημαντικό να βρίσκεται ο άνθρωπος στο επίκεντρο της κυκλικής μετανάστευσης και να μπορούν να χρησιμοποιούνται κατά την επιστροφή οι γνώσεις και οι ικανότητες που αποκτήθηκαν·

44.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία με τρίτες χώρες στον τομέα της κυκλικής μετανάστευσης και να τη συμπεριλάβουν σε διαπραγματεύσεις και συμβάσεις, ιδίως στη Συνολική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας, στους σχετικούς διαλόγους περί μετανάστευσης και κινητικότητας και στις εταιρικές σχέσεις κινητικότητας·

45.  δέχεται ως εναλλακτικό πλαίσιο, για την περίπτωση κατά την οποία μία από τις πλευρές δεν είναι έτοιμη να αναλάβει το σύνολο των υποχρεώσεων που απορρέουν από την εταιρική σχέση κινητικότητας, τη σύναψη κοινών θεματολογίων για τη μετανάστευση και την κινητικότητα μεταξύ της ΕΕ και των τρίτων χωρών, τονίζοντας παράλληλα ότι αυτό πρέπει να αποτελεί μόνο μια μεταβατική φάση·

46.  επικροτεί εν προκειμένω ιδιαίτερα την προβλεπόμενη ίδρυση Κέντρων Πόρων για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα (Migration and Mobility Resource Centers - MMRC) στις χώρες εταίρους που εμπίπτουν στις εταιρικές σχέσεις και στα κοινά θεματολόγια για την κινητικότητα, και παροτρύνει να προταθεί η ιδέα δημιουργίας τέτοιων κέντρων σε τρίτες χώρες·

47.  ζητεί την προώθηση ευφυών στρατηγικών για την κυκλική μετανάστευση, που θα διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους, τα νομικά εχέγγυα και τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ασφαλών θέσεων εργασίας και την αποτροπή της λαθρομετανάστευσης·

48.  επισημαίνει ότι η επιτυχής συνεργασία αυτού του είδους απαιτεί μια μακροπρόθεσμη δέσμευση την οποία η ΕΕ μπορεί εκ της θέσεώς της να αναλάβει αποτελεσματικά με τη βοήθεια των χρηματοδοτικών της μέσων, για παράδειγμα με την υποστήριξη προγραμμάτων επανόδου και ένταξης με χαρακτήρα κυκλικής μετανάστευσης·

49.  τονίζει ότι τα προγράμματα για την κυκλική μετανάστευση πρέπει να διαμορφώνονται ευέλικτα και πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και οι οδηγίες 2003/109/ΕΚ και 2003/86/ΕΚ·

50.  υπογραμμίζει ότι σε αυτό το πλαίσιο είναι σκόπιμο να γίνεται άσκηση στη γλώσσα και τις δεξιότητες πριν από την άφιξη στη χώρα υποδοχής, καθώς και προετοιμασία για την επιστροφή, και υπενθυμίζει τη δυνατότητα δημιουργίας γραφείων προετοιμασίας για την αναχώρηση («pre-departure desks») τόσο στη χώρα καταγωγής όσο και στη χώρα υποδοχής·

51.  καλεί την Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική μετανάστευσης και η πολιτική στον τομέα της αγοράς εργασίας συμβαδίζουν, να ενισχύσει και να δώσει προτεραιότητα στη σύνδεση μεταξύ της ζήτησης για εργατικό δυναμικό, της κυκλικής μετανάστευσης, της αναπτυξιακής πολιτικής και της πολιτικής γειτονίας· επικροτεί τη μέχρι στιγμής οικονομική βοήθεια της ΕΕ για τη διαχείριση της μετανάστευσης σε τρίτες χώρες, π.χ. το πρόγραμμα «Migration EU Expertise II» (MIEUX II) και ζητεί να αναπτυχθούν, κατά τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκών έργων, οι μεγαλύτερες δυνατές συνέργειες μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης·

52.  χαιρετίζει τα υφιστάμενα μέσα της ΕΕ για την κατάρτιση πολιτικών μέτρων ένταξης, όπως είναι το δίκτυο των Εθνικών Σημείων Επαφής για την Ένταξη, η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα για την ένταξη, το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο Ένταξης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης, το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης, η διαδικτυακή πύλη της ΕΕ για τη μετανάστευση και η πρωτοβουλία ευρωπαϊκών ενοτήτων για την ένταξη·

53.  υπενθυμίζει τις κοινές βασικές αρχές της ΕΕ για την πολιτική ένταξης των μεταναστών (ΚΒΑ)· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να μην κάνουν πλήρη χρήση των δυνατοτήτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης και υπενθυμίζει ότι ο στόχος του ταμείου συνίσταται στην υποστήριξη των δράσεων των κρατών μελών για την εφαρμογή των ΚΒΑ·

54.  τονίζει την ανάγκη προσδιορισμού, κοινής χρήσης και προώθησης της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών που εφαρμόζουν τις πιο ισότιμες, από πλευράς φύλων, πολιτικές μετανάστευσης·

55.  τονίζει την ανάγκη να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το Ευρωπαϊκό Έτος των Πολιτών 2013 προκειμένου να εστιαστεί το ενδιαφέρον στην ελεύθερη κινητικότητα και την πλήρη συμμετοχή των μεταναστριών στην ευρωπαϊκή κοινωνία·

56.  καλεί τα κράτη μέλη να οργανώσουν εκστρατείες που να απευθύνονται στους μετανάστες και θα αποσκοπούν στην εξάλειψη των παγιωμένων στερεοτύπων σχετικά με τα φύλα στις εν λόγω κοινότητες, στη βελτίωση της ένταξης και της συμμετοχής των μεταναστριών στην κοινωνία, την οικονομία, την εκπαίδευση και την αγορά εργασίας, καθώς και στην καταπολέμηση της βίας με βάση το φύλο·

57.  επισημαίνει ότι πολλοί εν δυνάμει μετανάστες αντιμετωπίζουν στις πατρίδες τους μακρούς χρόνους αναμονής στις προξενικές υπηρεσίες των κρατών μελών και ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, είναι εξαιρετικά δύσκολη η ταχεία, αξιόπιστη και απρόσκοπτη διαμεσολάβηση για μια κυκλική σχέση εργασίας· καλεί για τον λόγο αυτόν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν καλύτερα τη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής προξενικής υπηρεσίας στις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις πρεσβείες των κρατών μελών·

58.  ενθαρρύνει την κατάρτιση του προσωπικού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), ιδιαίτερα του προσωπικού που εργάζεται στις αντιπροσωπείες της ΕΕ, σε θέματα που άπτονται της Ολοκληρωμένης Προσέγγισης της Μετανάστευσης, για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική ενσωμάτωση της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ στις εξωτερικές δράσεις της·

59.  παροτρύνει ένθερμα την ΕΥΕΔ να επιδιώξει ένα πιο ενεργό συντονιστικό ρόλο στην εξωτερική διάσταση της διαδικασίας μεταναστευτικής πολιτικής.

60.  υπενθυμίζει τη σημασία της ευφυούς διαχείρισης των συνόρων της ΕΕ («ευφυή σύνορα»), καθώς και της δυνατότητας παρακολούθησης με τη βοήθεια βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων·

61.  θεωρεί ότι η είσοδος και η διαμονή μεταναστών πρέπει να διέπονται από σαφείς και δίκαιους κανόνες που δεν εισάγουν διακρίσεις και οι οποίοι πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα πρότυπα του κράτους δικαίου τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει ότι τα κριτήρια εισόδου πρέπει να είναι εύκολα κατανοητά και να έχουν μακροπρόθεσμη ισχύ· σημειώνει ότι η χορήγηση άδειας διαμονής μακράς διάρκειας εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος ανοίγει προοπτικές και αποτελεί ως εκ τούτου κεντρικό σημείο για την ένταξη· τονίζει ότι οι γλωσσικές γνώσεις είναι σημαντικές και πρέπει να ενθαρρύνονται και να υποστηρίζονται, αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως κριτήριο επιλογής ή κύρωσης·

62.  παρατηρεί, σε σχέση με τις οδηγίες 2008/115/ΕΚ και 2009/52/ΕΚ, ότι η παράνομη μετανάστευση εργατικού δυναμικού μπορεί να μειωθεί όχι μόνον μέσω αποτελεσματικών ελέγχων, αλλά επίσης μέσω της καλύτερης παροχής νόμιμων δυνατοτήτων μετανάστευσης·

63.  εκφράζει τη λύπη του διότι σε ορισμένα κράτη μέλη πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα τροποποιήσεις στη νομοθεσία σχετικά με το «δικαίωμα στην ιθαγένεια κατά τη γέννηση», οι οποίες ευθύνονται για την αύξηση των περιπτώσεων ανιθαγένειας στην ΕΕ·

64.  τονίζει ότι τόσο η νόμιμη όσο και η παράνομη μετανάστευση αποτελούν σύγχρονα φαινόμενα και ότι απαιτείται ένα κοινό νομικό πλαίσιο για τις μεταναστευτικές πολιτικές, για να παρασχεθεί προστασία στους μετανάστες και στα δυνάμει θύματα, ιδιαίτερα στις γυναίκες και τα παιδιά, που αποτελούν ευάλωτες ομάδες έναντι των διαφόρων μορφών οργανωμένου εγκλήματος στο πλαίσιο της μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων· υπογραμμίζει επίσης ότι η παράνομη μετανάστευση μπορεί να περιορισθεί μέσω ενός κοινού νομικού πλαισίου·

65.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλές μετανάστριες εξαπατώνται στις χώρες καταγωγής τους με την υπόσχεση σύναψης συμβάσεων απασχόλησης στις αναπτυγμένες χώρες, και ότι ορισμένες πέφτουν ακόμα και θύματα απαγωγής με στόχο τη σεξουαλική τους εκμετάλλευση από τη μαφία και κυκλώματα διακίνησης ανθρώπων· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση αυτής της καταχρηστικής και απάνθρωπης πρακτικής·

66.  καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν νομικό πλαίσιο το οποίο θα εγγυάται στις μετανάστριες το δικαίωμα κατοχής ατομικού διαβατηρίου και άδειας παραμονής και το οποίο θα προβλέπει τη δυνατότητα να θεωρείται ποινικά υπεύθυνο κάθε άτομο που προβαίνει σε αφαίρεση των εν λόγω εγγράφων·

67.  τονίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος των μεταναστριών, ανεξάρτητα από το επίπεδο σπουδών και την επαγγελματική τους εμπειρία, απασχολείται στον τομέα της παροχής οικιακών υπηρεσιών και υπηρεσιών φροντίδας ατόμων· καταγγέλλει το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των μεταναστριών εργάζεται χωρίς σύμβαση, με πολύ χαμηλούς μισθούς και χωρίς κανενός είδους κοινωνικά δικαιώματα·

68.  επικροτεί τη Σύμβαση αριθ. 189 της ΔΟΕ σχετικά με τους απασχολούμενους σε οικιακές εργασίες, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το 2013, και καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να την επικυρώσουν δίχως καθυστέρηση·

69.  επικροτεί τις υφιστάμενες αποφάσεις της ΕΕ για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης με την Αλγερία, το Μαρόκο, την Τυνησία, την Κροατία, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Ισραήλ, το Μαυροβούνιο, τον Άγιο Μαρίνο, την Αλβανία και την Τουρκία· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση ώστε να αντιμετωπίσει το ζήτημα του συντονισμού της κοινωνικής ασφάλισης για τους υπηκόους τρίτων χωρών, ιδίως όσον αφορά τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων όταν εγκαταλείπουν την ΕΕ όταν εισέρχονται εκ νέου σε αυτήν, και να συνοδεύσει την πολιτική της ΕΕ για τη μετανάστευση με κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος των κεκτημένων δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης των ενδιαφερόμενων μεταναστών·

70.  επικροτεί σε αυτό το πλαίσιο την Ιβηροαμερικανική Σύμβαση για την Κοινωνική Ασφάλιση και παροτρύνει να καταστεί δυνατή η προσχώρηση περαιτέρω κρατών μελών, πέραν της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, σε αυτήν τη Σύμβαση καθιστώντας την πλατφόρμα του ευρωπαϊκού συντονισμού· τονίζει ότι, ενώ οι διμερείς συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών μπορεί να προβλέπουν καλύτερη προστασία κοινωνικής ασφάλισης, δυσκολεύουν ωστόσο τους υπηκόους τρίτων χωρών που μετακινούνται μεταξύ χωρών της ΕΕ να γνωρίζουν τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης που κατέχουν· επικροτεί, συνεπώς, την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση ενός μηχανισμού της ΕΕ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών για το θέμα του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και προτείνει να συλλεχθούν από την Επιτροπή οι υπάρχουσες εθνικές διμερείς συμφωνίες, να υποβληθούν σε επεξεργασία και να τεθούν με διαφανή τρόπο στη διάθεση του κοινού· καλεί την Επιτροπή να παρέχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη που συνάπτουν διμερείς συμφωνίες ώστε να εξασφαλίζεται μια πιο ομοιόμορφη εφαρμογή σε όλη την ΕΕ, σε πνεύμα σεβασμού τόσο προς τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης της ΕΕ όσο και προς τις Συμβάσεις της ΔΟΕ για την κοινωνική ασφάλιση·

71.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διευρύνει το πρακτικό πεδίο εφαρμογής των συμφωνιών σύνδεσης της ΕΕ με τρίτες χώρες αλλά και με ευρύτερες περιφέρειες όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση· ζητεί, ως εκ τούτου, να ενσωματωθεί η εξωτερική διάσταση του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης της ΕΕ ως σημαντικό στοιχείο στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ και στις διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες·

72.  επισημαίνει ότι, μολονότι η έγκριση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1231/2010 κατέστησε δυνατή την επέκταση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004 σε υπηκόους τρίτων κρατών, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αξιώσουν τα δικαιώματα αυτά μόνο σε περίπτωση διασυνοριακής δραστηριότητας εντός της ΕΕ, και με τον τρόπο αυτόν αποκλείεται η πλειονότητα των υπηκόων τρίτων χωρών· αναμένει ότι τα μέτρα που σχετίζονται με την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση και ήδη περιλαμβάνονται στη νομοθεσία της ΕΕ, όπως η οδηγία για την ενιαία άδεια, θα εφαρμοστούν πλήρως·

73.  επικροτεί, εν προκειμένω, το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής των κανόνων που αφορούν τους υπηκόους τρίτων χωρών και περιέχονται στην οδηγία 2009/50/ΕΚ («οδηγία περί μπλε κάρτας»), και καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την εφαρμογή της οδηγίας και τις επιπτώσεις της στην αγορά εργασίας·

74.  τονίζει ότι τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ πρέπει να προστατεύονται και εκτός ΕΕ, και σε περιπτώσεις που εργάζονται ή εργάστηκαν σε τρίτες χώρες·

75.  ζητεί, για τον λόγο αυτό, να υιοθετηθεί ενιαία και αμοιβαία προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης έναντι τρίτων χωρών, η οποία θα καλύπτει όλους τους πολίτες της ΕΕ και τους υπηκόους τρίτων χωρών, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων των υπηκόων τρίτων χωρών που απορρέουν από συμφωνίες σύνδεσης και έχουν αναπτυχθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο·

76.  συνιστά σε αυτό το πλαίσιο να εξεταστεί και ένα προαιρετικό, εθελοντικό και γενικής ισχύος «28ο καθεστώς» για τους μετανάστες και για τους πολίτες της ΕΕ σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ·

77.  επικροτεί τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κάρτας Ασφάλισης Υγείας και συνιστά την επέκταση και την απλοποίηση της χρήσης της·

78.  υπογραμμίζει ότι η ελκυστικότητα της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας εξαρτάται επίσης από το κατά πόσον μπορούν να μεταβιβάζονται τα συνταξιοδοτικά και κοινωνικά δικαιώματα και να διατηρούν την ισχύ τους σε περίπτωση επιστροφής·

79.  επικροτεί την έγκριση της οδηγίας για την ενιαία άδεια, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων για τους υπηκόους τρίτων χωρών και τους επιζώντες αυτών σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004· ζητεί από την τρέχουσα και την επόμενη Προεδρία της ΕΕ, να προβούν, από κοινού με την Επιτροπή, στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με την πρόταση οδηγίας για τη μεταφορά των δικαιωμάτων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης·

80.  τονίζει ότι η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στον τομέα της εξωτερικής διάστασης του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και να θέσει παγκόσμια πρότυπα·

81.  εφιστά την προσοχή στην ανάγκη ανάπτυξης κατάλληλων συστημάτων ενημέρωσης για τους μετανάστες, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση σε προγράμματα και υπηρεσίες που επιτρέπουν σε εν δυνάμει μετανάστες να αξιολογήσουν δεόντως το κόστος και τα οφέλη που συνδέονται με τη μετανάστευση και τους βοηθούν στη λήψη απόφασης· προτείνει να δίδονται στους μετανάστες αμέσως κατά την άφιξή τους πληροφορίες σχετικά με το νομικό καθεστώς τους μετά την επιστροφή τους· ζητεί να χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό αυτό το Ευρωπαϊκό Σύστημα Αμοιβαίας Πληροφόρησης για την Κοινωνική Προστασία (MISSOC)·

82.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να οργανώσουν εκστρατείες πληροφόρησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και επίπεδο κρατών μελών, με στόχο την αύξηση της συμμετοχής των μεταναστριών στη δημοκρατική ζωή, καθώς και να οργανώσουν και να υποστηρίξουν πλατφόρμες ανταλλαγής πληροφοριών για τις μετανάστριες·

83.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.

(1) CESE 638/2012 - SOC/449. (2) ΕΕ L 251 της 3.10.2003, σ. 12. (3) ΕΕ L 16 της 23.1.2004, σ. 44. (4) ΕΕ L 343 της 23.12.2011, σ. 1. (5) ΕΕ L 168 της 30.6.2009, σ. 24. (6) ΕΕ L 155 της 18.6.2009, σ. 17. (7) ΕΕ L 348 της 24.12.2008, σ. 98. (8) ΕΕ C 46 Ε της 24.2.2010, σ. 48. (9) ΕΕ C 303 Ε της 13.12.2006, σ. 845. (10) ΕΕ L 289 της 3.11.2005, σ. 15. (11) ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16. (12) ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22. (13) ΕΕ L 166 της 30.4.2004, σ. 1. (14) ΕΕ L 344 της 29.12.2010, σ. 1. (15) Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πόλεων για τις τοπικές πολιτικές ένταξης μεταναστών. (16) Ευρωπαϊκές Περιφερειακές και Τοπικές Αρχές για την ένταξη μεταναστών.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τις απειλές κατά της υγείας στον χώρο εργασίας λόγω αμίαντου και τις προοπτικές πλήρους εξάλειψης του υπάρχοντος αμίαντου (2012/2065(INI))

P7_TA(2013)0093 A7-0025/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το προοίμιο και τα άρθρα 3 και 6,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 6, 9, 151, 153, 156 και 168,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 1, 3, 6, 31, 37, 35,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της ΔΟΕ της 1ης Ιουνίου 2006 για τον αμίαντο,

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση της ΔΟΕ της 16ης Ιουνίου 1989 για την ασφάλεια κατά τη χρήση αμίαντου,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της ΠΟΥ για τον αμίαντο,

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη για την προστασία των εργαζομένων της Διάσκεψης της Δρέσδης για τον αμίαντο (2003),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 1978 περί προγράμματος δράσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων όσον αφορά την ασφάλεια και την υγεία στον τόπο εργασίας, και ιδίως η παράγραφος 4(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία («οδηγία-πλαίσιο»)(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 92/57/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 1992, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/148/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, για την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αμίαντο κατά τη διάρκεια της εργασίας(4),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση 90/326/ΕΟΚ της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη, της 22ας Μαΐου 1990, σχετικά με την έκδοση ευρωπαϊκού καταλόγου των επαγγελματικών ασθενειών(5),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας στην εργασία: κοινοτική στρατηγική 2007-2012 για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία» (COM(2007)0062),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 24ης Απριλίου 2011 με τίτλο «Ενδιάμεση αναθεώρηση της ευρωπαϊκής στρατηγικής 2007-2012 σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία» (SEC(2011)0547),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2008 σχετικά με την κοινοτική στρατηγική 2007-2012 για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Μαΐου 2009 σχετικά με το σχέδιο κανονισμού της Επιτροπής περί τροποποίησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH)(7), όσον αφορά το Παράρτημα XVII,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την ενδιάμεση αναθεώρηση της ευρωπαϊκής στρατηγικής 2007-2012 για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία(8),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της επιτροπής ανώτερων επιθεωρητών εργασίας (SLIC) σχετικά με την ευρωπαϊκή εκστρατεία για τον αμίαντο (2006),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της ΠΟΥ με τίτλο «Preventing Disease Through Healthy Environments: Action is needed on Chemicals of Major Public Health Concern» (Πρόληψη των ασθενειών χάρη στο υγιές περιβάλλον: απαιτούνται μέτρα σχετικά με μείζονες χημικές απειλές για τη δημόσια υγεία)(9),

–  έχοντας υπόψη τη μονογραφία 100C του Διεθνούς Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) με τίτλο «Arsenic, Metals, Fibres, and Dusts: A Review of Human Carcinogens» (Αρσενικό, μέταλλα, ίνες και σκόνες: επισκόπηση των καρκινογόνων για τον άνθρωπο ουσιών) (2012)(10),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση με τίτλο «Global Asbestos Ban and the Elimination of Asbestos-related Diseases» (Καθολική απαγόρευση αμίαντου και εξάλειψη των σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών) της Διεθνούς Επιτροπής για την Υγεία στην Εργασία (ICOH)(11),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο «Information Notices on Occupational Diseases - Guide to Diagnosis» (Ενημερωτικές κοινοποιήσεις για τις επαγγελματικές ασθένειες – Οδηγός διάγνωσης) της Επιτροπής (2009)(12),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση έρευνας 24/E (Απρίλιος 2006) του Eurogip με τίτλο «Asbestos-related Occupational Diseases in Europe: Recognition - Figures - Specific systems» (Επαγγελματικές ασθένειες στην Ευρώπη σχετιζόμενες με τον αμίαντο: αναγνώριση – στοιχεία – ειδικά συστήματα)(13),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 08-E (Αύγουστος 2004) του Eurogip με τίτλο «Costs and funding of occupational diseases in Europe» (Κόστος και χρηματοδότηση των επαγγελματικών ασθενειών στην Ευρώπη)(14),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A7-0025/2013),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι τύποι αμίαντου είναι επιβλαβείς και ότι οι επικίνδυνες επιπτώσεις του έχουν τεκμηριωθεί και υπόκεινται σε καθεστώς ρύθμισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλέον βλαβερές επιπτώσεις που έχει η εισπνοή ινών αμίαντου στην υγεία εμφανίζονται δεκαετίες μετά την έκθεση·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1977 ομάδα εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Δεν υπάρχουν θεωρητικές αποδείξεις για την ύπαρξη κατωφλίου έκθεσης κάτω από το οποίο δεν εμφανίζεται καρκίνος. Δεν έχει προσδιοριστεί ασφαλές επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γνωμοδότηση αυτή επιβεβαιώθηκε με την πάροδο των ετών από όλους τους αρμόδιους επιστημονικούς συμβουλευτικούς φορείς και ότι είναι γενικά αποδεκτό από τα δικαστήρια ότι δεν υπάρχει γνωστό κατώφλι έκθεσης στον αμίαντο κάτω από το οποίο δεν υφίστανται κίνδυνοι·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 1999/77/ΕΚ ορίζει ότι «δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί κατώφλιο έκθεσης στον χρυσοτιλικό αμίαντο κάτω από το οποίο η ουσία αυτή δεν παρουσιάζει επικινδυνότητα ως προς την καρκινογένεση» και ότι «η απαγόρευση της χρήσης ινών χρυσοτιλικού αμίαντου και προϊόντων που τις περιέχουν αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο προστασίας της υγείας του ανθρώπου»·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει παρατηρηθεί αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου σε πληθυσμούς που εκτίθενται σε πολύ χαμηλά επίπεδα ινών αμίαντου, περιλαμβανομένων των ινών χρυσοτίλη·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόρριψη αποβλήτων αμίαντου σε χώρους υγειονομικής ταφής δεν φαίνεται να είναι η ασφαλέστερος οδός για να εκλείψει οριστικά η ελευθέρωση ινών αμίαντου στο περιβάλλον (ιδίως στον αέρα και στα υπόγεια ύδατα) και ότι, ως εκ τούτου, θα ήταν πολύ προτιμότερο να επιλεγούν συστήματα αδρανοποίησης του αμίαντου·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων αμίαντου αποτελεί προσωρινή μόνο λύση στο πρόβλημα, μετακυλίοντας την επίλυσή του στις επόμενες γενιές, ενώ οι ίνες αμίαντου παραμένουν σχεδόν ανέπαφες στην πάροδο του χρόνου·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την απαγόρευση της χρήσης αμίαντου, εξακολουθεί να υπάρχει αμίαντος σε πολλά πλοία, τρένα, μηχανήματα, οχυρά, σήραγγες, υπόγειες στοές, αγωγούς δημόσιων και ιδιωτικών δικτύων ύδρευσης και ιδίως κτίρια, μεταξύ των οποίων πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την απαγόρευση, με την υφιστάμενη εποπτεία της αγοράς είναι αδύνατον να διασφαλιστεί ότι δεν πραγματοποιούνται εισαγωγές αμίαντου στις ευρωπαϊκές αγορές·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη έχουν διεξαγάγει σεμινάρια κατάρτισης για εργαζομένους στους κλάδους της κατεδάφισης, της οικοδόμησης και της συντήρησης, καθώς και για άτομα η εργασία των οποίων συνίσταται στην απομάκρυνση αμιαντούχων υλικών·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί εργαζόμενοι εκτίθενται σε αμίαντο στην εργασία τους, ιδίως στους κλάδους της συντήρησης και της απολύμανσης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος θα πρέπει να είναι η δημιουργία απασχόλησης και χώρων εργασίας που προάγουν την υγεία και την ευημερία του ατόμου και, κατ' επέκταση, την πρόοδο του κοινωνικού συνόλου μέσω της εργασίας του·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλημμελείς συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, πέρα από την ανθρώπινη διάσταση, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία· πιο συγκεκριμένα, η ύπαρξη προβλημάτων σχετιζόμενων με την υγεία και ασφάλεια στην εργασία αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα ενώ παράλληλα αυξάνει δυσανάλογα το κόστος των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νεότεροι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενοι του κατασκευαστικού κλάδου, ιδίως σε πολλά κράτη μέλη στα οποία ισχύουν από καιρό απαγορεύσεις όσον αφορά τη χρήση αμίαντου, δεν αναγνωρίζουν κατ’ ανάγκη τον αμίαντο στα κτίρια όταν εκτελούν εργασίες ανακαίνισης ή κατεδάφισης·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά αμιαντούχα υλικά έχουν ήδη απομακρυνθεί, σφραγισθεί ή εγκλωβιστεί και πολλές εταιρείες και ιδιοκτήτες κτιρίων έχουν στην κατοχή τους έγγραφα που αναφέρουν αναλυτικά και με ακρίβεια τα σημεία απομάκρυνσης αμίαντου·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απομάκρυνση των αμιαντούχων υλικών από τα κτίρια, ιδίως στα λιγότερα ανεπτυγμένα από οικονομική άποψη κράτη μέλη και στις αγροτικές περιοχές, επιβαρύνει οικονομικά τους ιδιοκτήτες κτιρίων και ότι, ως εκ τούτου, θα πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει ενεργό στήριξη σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κύκλος ζωής των αμιαντούχων υλικών είναι κατά κανόνα 30 έως 50 χρόνια· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση των έργων ανακαίνισης και κατασκευής και, ως εκ τούτου, σε άνοδο του αριθμού των εργαζομένων που εκτίθενται σε αμίαντο·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία των κανονισμών για τον αμίαντο στα κράτη μέλη είναι περιορισμένη, ελλείψει γνώσεων για την ύπαρξη αμιαντούχων υλικών και τους συναφείς κινδύνους και επαγγελματικής κατάρτισης και προσόντων των εργαζομένων στους κλάδους των κατασκευών και της συντήρησης, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών του κλάδου των κατασκευών που εργάζονται περιστασιακά με αμίαντο·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τοπικές κοινότητες πάσχουν από έλλειψη εμπειρογνωμοσύνης και σοβαρές ανεπάρκειες στην εκτέλεση καθηκόντων πρόληψης, εποπτείας και επιβολής, τα οποία συχνά παρουσιάζουν πολύ μεγάλο κατακερματισμό·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά είναι συγκαλυμμένη και/ή άγνωστη η θέση των αμιαντούχων υλικών και η σχετική γνώση μειώνεται κατακόρυφα με το πέρασμα του χρόνου·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποχρεωτικός έλεγχος κτιρίων, πλοίων, τρένων, μηχανημάτων, οχυρών, σηράγγων, υπόγειων στοών, αγωγών δημόσιων και ιδιωτικών δικτύων ύδρευσης και χωματερών για την ύπαρξη αμίαντου θα παρείχε μια εμπεριστατωμένη και ενημερωμένη βάση για τα εθνικά, περιφερειακά και ευρωπαϊκά προγράμματα απομάκρυνσης·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αναπτύξει μια φιλόδοξη πολιτική για την ενεργειακή απόδοση και ότι με την αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση αναμένεται να θεσπιστεί σε κάθε κράτος μέλος μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για την ανακαίνιση των κτιρίων· ωστόσο, η πολιτική αυτή δεν συνδυάζεται με τις στρατηγικές απομάκρυνσης του αμίαντου·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ερώτημα κατά πόσον υπάρχει αμίαντος ή έχει εγκλωβιστεί ή αφαιρεθεί από συγκεκριμένα κτίρια οδηγεί σε πιθανές συγκρούσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων και ότι με την εκ των προτέρων γνώση για την ύπαρξη αμίαντου οι συνθήκες εργασίας θα είναι πολύ ασφαλέστερες, ιδίως στις εργασίες ανακαίνισης·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την οδηγία 92/57/ΕΟΚ(15), σε επικίνδυνες καταστάσεις, τα ρούχα εργασίας πρέπει να μπορούν να φυλάσσονται ξεχωριστά από την πολιτική περιβολή και τα προσωπικά αντικείμενα·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εγκλωβισμός ή η απομόνωση αμιαντούχων υλικών πρέπει να επιτρέπεται μόνον εφόσον τα υλικά επισημαίνονται καταλλήλως με προειδοποιητικές ενδείξεις·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τρία κράτη μέλη εξακολουθούν να επιτρέπουν τις ίνες αμίαντου σε στοιχεία ηλεκτρόλυσης ενώ υπάρχουν εναλλακτικές τεχνικές λύσεις που έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες χώρες·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ακόμη απαράδεκτα μεγάλες διαφορές στους καταλόγους των κρατών μελών για την αναγνώριση των σχετιζόμενων με τον αμίαντο επαγγελματικών ασθενειών·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελλιπής γνωστοποίηση σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών αποτελεί ένα από τα βασικά εμπόδια για τη θεραπεία των θυμάτων·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ολόκληρη την ΕΕ, τα εθνικά προγράμματα σχετικά με την παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε αμίαντο διαφέρουν σημαντικά, ιδίως σε ό, τι αφορά τον ιατρικό έλεγχο μετά τη συνταξιοδότηση·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση σε αμίαντο συνιστά απειλή για τον γενικό πληθυσμό και προκαλεί, αποδεδειγμένα, ασθένειες(16),

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΠΟΥ, ο αριθμός των κρουσμάτων ασθενειών που σχετίζονται με τον αμίαντο στην ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 20.000 και 30.000 ετησίως και δεν έχει κορυφωθεί ακόμη·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της πολύ μεγάλης διάρκειας της ασυμπτωματικής περιόδου και της έλλειψης γνώσεων του ιατρικού προσωπικού, τα θύματα συχνά δεν λαμβάνουν έγκαιρη και κατάλληλη υποστήριξη από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πολωνία είναι το μοναδικό κράτος μέλος που έχει εγκρίνει σχέδιο δράσης για την εξάλειψη του αμίαντου στη χώρα·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθεωρήσεις εργασίας μειώνονται σε πολλά κράτη μέλη και τα διαβήματα για περισσότερη χαλάρωση των ρυθμίσεων αυξάνουν τους κινδύνους που απορρέουν από τον αμίαντο·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό κλάδο και χρήστες κτιρίων παραμένουν απροστάτευτοι απέναντι στα υψηλά επίπεδα έκθεσης σε αμίαντο·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη και με την ισχύουσα απαγόρευση, εξακολουθούν να υπάρχουν εκατομμύρια τόνοι αμίαντου σε κτίρια και δεν υφίσταται κανένα μητρώο για την καταγραφή των σημείων στα οποία υπάρχει αμίαντος και των ποσοτήτων αμίαντου που πρέπει να απομακρυνθούν·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε κάθε νέα νομοθετική πρόταση πρέπει να συνεκτιμάται η υφιστάμενη εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία ενώ επιπλέον πρέπει να προηγείται λεπτομερής αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων καθώς και ανάλυση του σχετικού κόστους και οφέλους·

Έλεγχος και καταγραφή αμίαντου

1.  καλεί την ΕΕ να αναπτύξει, να εφαρμόσει και να υποστηρίξει ένα μοντέλο ελέγχου και καταγραφής για τον αμίαντο σύμφωνα με το άρθρο 11 της οδηγίας 2009/148/ΕΚ και να ζητήσει από τους ιδιοκτήτες δημόσιων ή εμπορικών κτιρίων:

Διασφάλιση προσόντων και κατάρτισης

15.  καλεί την Επιτροπή να συγκροτήσει ομάδα εργασίας, από κοινού με τα κράτη μέλη, για να διαμορφώσει τις ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τα υποχρεωτικά προσόντα σχετικά με τον αμίαντο για τους πολιτικούς μηχανικούς, τους αρχιτέκτονες και τους εργαζομένους καταχωρισμένων εταιρειών απομάκρυνσης αμίαντου και να μεριμνήσει ώστε να αποκτώνται προσόντα σχετικά με τον αμίαντο για την κατάρτιση των λοιπών εργαζομένων που είναι πιθανόν να εκτεθούν σε αμίαντο όπως οι εργαζόμενοι στη ναυπηγική βιομηχανία και οι αγρότες, με ιδιαίτερη εστίαση στα άτομα που είναι ουσιαστικά υπεύθυνα για την απομάκρυνση του αμίαντου στα εργοτάξια, εντείνοντας την κατάρτισή τους, τα μέσα προστασίας τους και τον έλεγχο της δραστηριότητάς τους από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών·

16.  καλεί την ΕΕ να εκπονήσει, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, προγράμματα και δραστηριότητες ευαισθητοποίησης σχετικά με τους κινδύνους του αμίαντου και την ανάγκη κατάλληλης κατάρτισης για το σύνολο του προσωπικού που ενδέχεται να υφίσταται τις συνέπειες των αμιαντούχων υλικών, σύμφωνα με το άρθρο 11 της οδηγίας 2009/148/ΕΚ, και να βελτιώσει την ενημέρωση σχετικά με την υφιστάμενη νομοθεσία για τον αμίαντο και να παράσχει πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τη συμμόρφωση προς την εν λόγω νομοθεσία·

17.  υπογραμμίζει ότι η κατάρτιση όλων των εμπλεκόμενων μερών (εργοδότες, προϊστάμενοι, εργαζόμενοι) σχετικά με την εργασία που μπορεί να έχει σχέση (ή όντως έχει) με τον αμίαντο πρέπει να καλύπτει: τις ιδιότητες του αμίαντου και τις επιπτώσεις του για την υγεία, μεταξύ άλλων όταν συνδυάζεται με κάπνισμα, τους τύπους υλικών ή προϊόντων που μπορεί να περιέχουν αμίαντο και τα σημεία όπου είναι πιθανότερο να υπάρχουν, τον τρόπο με τον οποίο η κατάσταση του υλικού ή των προϊόντων επηρεάζει την ευκολία ελευθέρωσης ινών καθώς και τι πρέπει να γίνει σε περίπτωση που εμφανισθούν υλικά τα οποία εικάζεται ότι περιέχουν αμίαντο·

18.  καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να προτείνει συγκεκριμένη οδηγία με τις ελάχιστες απαιτήσεις επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζομένων στους κλάδους των κατασκευών και της συντήρησης, συμπεριλαμβανομένων υπεύθυνων διαχείρισης και επαγγελματιών του κλάδου των κατασκευών που εργάζονται περιστασιακά με αμίαντο, καθώς και των εργαζομένων στους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων που περιέχουν αμίαντο ή στα εξειδικευμένα κέντρα επεξεργασίας, ασφαλούς απομάκρυνσης και απόρριψης αποβλήτων αμίαντου, καθώς επίσης να εργαστεί με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και να τους στηρίξει με στόχο τη βελτίωση της εφαρμογής του άρθρου 14 παράγραφος 2 της οδηγίας 2009/148/ΕΚ μέσω της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ανάγκη κατάλληλης κατάρτισης και της ανάπτυξης πληροφοριών και υλικού για την παροχή της κατάρτισης αυτής· η εκπαίδευση πρέπει να παρέχεται δωρεάν στους εργαζομένους και σε τακτά χρονικά διαστήματα·

19.  καλεί την ΕΕ μέσω της Επιτροπής Ανώτερων Επιθεωρητών Εργασίας (SLIC) και των εθνικών επιθεωρήσεων εργασίας να διασφαλίσει ότι οι επιθεωρητές εργασίας λαμβάνουν κατάρτιση σχετικά με τα αμιαντούχα υλικά και ότι οι επιθεωρητές εργασίας του κλάδου λαμβάνουν κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας·

20.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ιατροί εργασίας διαθέτουν την απαραίτητη κατάρτιση προκειμένου να διασφαλίζεται ότι είναι ενημερωμένοι αναφορικά με τον αμίαντο και, επομένως, ότι είναι σε θέση να παρέχουν την απαραίτητη πληροφόρηση στους εργαζομένους τους οποίους παρακολουθούν·

Ανάπτυξη προγραμμάτων απομάκρυνσης

21.  παροτρύνει την ΕΕ να συνεργαστεί με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για την ανάπτυξη και ανταλλαγή σχεδίων δράσης σχετικά με την απομάκρυνση και τη διαχείριση του αμίαντου· τα εν λόγω σχέδια πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής: προτάσεις για τη θέσπιση νομοθετημάτων, εκπαίδευση και ενημέρωση, κατάρτιση των δημοσίων υπαλλήλων, εθνική και διεθνή κατάρτιση, προγράμματα χρηματοδότησης για την απομάκρυνση του αμίαντου, δραστηριότητες ευαισθητοποίησης σχετικά με την απομάκρυνση του αμίαντου και των προϊόντων που περιέχουν αμίαντο (μεταξύ άλλων κατά την απομάκρυνση από κτίρια), δημόσιες εγκαταστάσεις και χώρους παλαιών εργοστασίων αμίαντου, καθαρισμό χώρων και δημιουργία εγκαταστάσεων για την καταστροφή του αμίαντου και των υπολειμμάτων που περιέχουν αμίαντο, παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων νομικών απαιτήσεων, εκτιμήσεις για την έκθεση σε αμίαντο του προσωπικού που διατρέχει κίνδυνο και προστασία της υγείας·

22.  καλεί τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στη σταδιακή κατάργηση του αμίαντου το συντομότερο δυνατό·

23.  υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης ασφαλών εργασιακών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της ορθής χρήσης εξοπλισμού ατομικής προστασίας για τους εργαζομένους που μπορεί να εργάζονται κοντά σε αμιαντούχα υλικά·

24.  καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει έρευνα για την αναθεώρηση της υφιστάμενης οριακής τιμής για τις ίνες αμίαντου· ενδεχόμενη ελάττωση της τιμής, και της καθορισθείσας πραγματικής τιμής, πρέπει να βασίζεται σε ισχυρές επιστημονικές αποδείξεις·

25.  παροτρύνει την ΕΕ να αντικαταστήσει τη μέθοδο μικροσκόπησης με διάταξη αντίθετης φάσης (PCOM) με την ηλεκτρονική μικροσκοπία ακριβούς διέλευσης (ATEM) η οποία παρέχει περισσότερη ακρίβεια και καλύτερο εντοπισμό των λεπτών σωματιδίων·

26.  καλεί την ΕΕ να καταρτίσει οδικό χάρτη για την εξάλειψη του αμίαντου από τους χώρους εργασίας και το περιβάλλον, βάσει των αρχών που προβλέπει η ΠΟΥ(17)·

27.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει, μέσω της SLIC και των εθνικών επιθεωρήσεων εργασίας, την πλήρη επιβολή των ενωσιακών και εθνικών κανονισμών για τον αμίαντο·

28.  καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει μια συντονισμένη στρατηγική για τον αμίαντο στην προσεχή ενωσιακή στρατηγική 2014-2020 για την υγεία και την ασφάλεια και να παράσχει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία αποτελεσματικά εργαλεία για τη βελτίωση της συλλογής και διάδοσης τεχνικών, επιστημονικών και οικονομικών πληροφοριών στα κράτη μέλη και για τη διευκόλυνση της χάραξης και εφαρμογής εθνικών πολιτικών για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων·

29.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει την πρόοδο σχετικά με την ανάπτυξη διαφραγμάτων που χρησιμοποιούνται στις ηλεκτρολυτικές εγκαταστάσεις τα οποία δεν θα περιέχουν χρυσοτίλη, σύμφωνα με το Παράρτημα XVII, Μέρος 6, του κανονισμού REACH, και να διασφαλίσει την αντικατάστασή τους πριν από τη λήξη της δεκαετούς περιόδου εξαίρεσης που παραχωρήθηκε το 2009·

30.  καλεί την ΕΕ να εντείνει τις εκ των προτέρων αξιολογήσεις των προϊόντων υποκατάστασης του αμίαντου·

31.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει δραστηριότητες έρευνας και εξυγίανσης με σκοπό να εμποδιστεί η επαναιώρηση μεμονωμένων ινών και/ή να διασπαστεί το κρυσταλλικό πλέγμα ινώδους μορφής του αμίαντου·

32.  επισημαίνει ότι, όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων αμίαντου, πρέπει να ληφθούν επίσης μέτρα – με τη συναίνεση των ενδιαφερόμενων πληθυσμών – για την προώθηση και τη στήριξη της έρευνας και των τεχνολογιών που κάνουν χρήση εναλλακτικών λύσεων φιλικών προς το περιβάλλον και για την εξασφάλιση διαδικασιών, όπως η αδρανοποίηση των αποβλήτων που περιέχουν αμίαντο, την απενεργοποίηση των ενεργών ινών του αμίαντου και τη μετατροπή του σε ακίνδυνα για τη δημόσια υγεία υλικά·

33.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τους ελέγχους που απαιτούνται για να υποχρεούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς, και συγκεκριμένα αυτοί που δραστηριοποιούνται στην επεξεργασία αποβλήτων αμίαντου σε χώρους υγειονομικής ταφής, να τηρούν όλες τις υγειονομικές διατάξεις που ορίζονται στην οδηγία 2009/148/ΕΚ, και να εξασφαλίζουν ότι όλα τα απόβλητα που περιέχουν αμίαντο, ανεξάρτητα από την περιεκτικότητά τους σε ίνες, ταξινομούνται ως επικίνδυνα σύμφωνα με την επικαιροποιημένη απόφαση 2000/532/ΕΚ· τονίζει ότι αυτού του είδους τα απόβλητα πρέπει να απορρίπτονται αποκλειστικά και μόνο σε ειδικούς χώρους υγειονομικής ταφής για επικίνδυνα απόβλητα, όπως προβλέπει η οδηγία 1999/31/ΕΚ, ή, όταν χορηγείται άδεια, να υφίστανται επεξεργασία σε ειδικές, ελεγμένες και ασφαλείς εγκαταστάσεις επεξεργασίας και αδρανοποίησης, για τις οποίες θα παρέχεται η σχετική ενημέρωση στον ενδιαφερόμενο πληθυσμό.

Αναγνώριση των σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών

34.  αναγνωρίζει ότι οι δύο συστάσεις για τις επαγγελματικές ασθένειες δεν έχουν οδηγήσει σε εναρμονισμένα εθνικά πρότυπα και διαδικασίες εντοπισμού, γνωστοποίησης, αναγνώρισης και αποζημίωσης για τις σχετιζόμενες με τον αμίαντο ασθένειες με αποτέλεσμα να εξακολουθούν τα εθνικά συστήματα να παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές μεταξύ τους·

35.  παροτρύνει την Επιτροπή να τροποποιήσει τη σύσταση 2003/670/ΕΚ ώστε να αντικατοπτρίζει την πρόοδο της ιατρικής έρευνας και να περιλαμβάνει τον καρκίνο του λάρυγγα και των ωοθηκών ως σχετιζόμενες με τον αμίαντο ασθένειες·

36.  καταδικάζει την έλλειψη πληροφοριών εκ μέρους πολλών κρατών μελών που δεν επιτρέπει μια αξιόπιστη πρόβλεψη για τη θνησιμότητα λόγω μεσοθηλιώματος στην Ευρώπη, ενώ, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), μόνο στην ΕΕ, ο αριθμός των κρουσμάτων ασθενειών που σχετίζονται με τον αμίαντο κυμαίνεται μεταξύ 20 000 και 30 000 ετησίως και περισσότεροι από 300 000 πολίτες αναμένεται ότι θα πεθάνουν από μεσοθηλίωμα έως το 2030 στην ΕΕ· θεωρεί εξαιρετικά σημαντική, σε αυτό το πλαίσιο, την ενημέρωση και την κατάρτιση των πολιτών καθώς και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών για τη διάγνωση σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών·

37.  τονίζει ότι όλοι οι τύποι ασθενειών που έχουν σχέση με τον αμίαντο όπως ο καρκίνος των πνευμόνων και το πλευρικό μεσοθηλίωμα – που προκαλούνται μέσω της εισπνοής αιωρούμενων ινών αμίαντου, τόσο λεπτών που εισχωρούν στις κυψελίδες και τόσο μακριών που υπερβαίνουν το μέγεθος των μακροφάγων, καθώς και διάφορες μορφές καρκίνου που προκαλούνται όχι μόνο με την εισπνοή αιωρούμενων ινών αλλά και με την κατάποση νερού που περιέχει τέτοιου είδους ίνες, οι οποίες προέρχονται από σωλήνες αμίαντου – είναι αποδεδειγμένα επικίνδυνοι για την υγεία και ότι μπορεί να εκδηλωθούν ακόμα και μετά από αρκετές δεκαετίες και, σε μερικές περιπτώσεις, ακόμα και μετά από σαράντα χρόνια·

38.  προτρέπει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι όλα τα κρούσματα αμιάντωσης, μεσοθηλιώματος και των σχετικών ασθενειών καταγράφονται μέσω συστηματικής συγκέντρωσης δεδομένων για επαγγελματικές και μη επαγγελματικές ασθένειες που συνδέονται με τον αμίαντο, να κατηγοριοποιήσουν και να καταχωρίσουν επισήμως την εμφάνιση των υπεζωκοτικών πλακών ως ασθένεια που συνδέεται με τον αμίαντο και να εξασφαλίσουν, με τη βοήθεια ειδικών παρατηρητηρίων, την αξιόπιστη χαρτογράφηση της παρουσίας αμίαντου· τονίζει ότι ένα μητρώο και ένας χάρτης αμίαντου σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να περιέχουν την ακριβή θέση των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων που περιέχουν αμίαντο, καθώς και να επισημαίνουν με σαφήνεια τους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων αμίαντου, προκειμένου να αποφεύγεται η άνευ προθέσεως επέμβαση σε έδαφος όπου είναι θαμμένα τέτοια υλικά και να εξασφαλίζεται η πρόληψη και η λήψη διορθωτικών μέτρων·

39.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διεξαγάγουν ερευνητική δράση σχετικά με την έκταση και τη σοβαρότητα των μετρήσιμων, σε κλινικό επίπεδο, ψυχολογικών επιπτώσεων που έχουν σε διάφορες κοινότητες της ΕΕ ασθένειες που οφείλονται αποκλειστικά στην έκθεση στον αμίαντο(18)·

40.  ζητεί από τους φορείς ασφάλισης και αποζημίωσης να υιοθετήσουν κοινή προσέγγιση όσον αφορά την αναγνώριση των σχετιζόμενων με τον αμίαντο επαγγελματικών ασθενειών και την αποζημίωσή τους·

41.  ζητεί την απλούστευση και τη διευκόλυνση των διαδικασιών αναγνώρισης·

42.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 2004/37/ΕΚ σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία, με την οποία θα διασφαλίζεται η προστασία και η διαφύλαξη της υγείας των εργαζομένων που διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες μέσω της προώθησης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών στους τομείς της πρόληψης και της διάγνωσης·

43.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει την αναγνώριση ως επαγγελματικών ασθενειών όλων των σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των υπεζωκοτικών πλακών·

44.  αναγνωρίζει ότι, εξαιτίας των πολύ μακράς διάρκειας ασυμπτωματικών περιόδων πριν από την εκδήλωση της ασθένειας, τα θύματα αμίαντου δεν είναι συχνά σε θέση να τεκμηριώσουν την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ασθένειας και της έκθεσής τους σε αμίαντο λόγω του επαγγέλματός τους·

45.  καλεί τα κράτη μέλη να μην επιβάλουν το βάρος της απόδειξης στα θύματα αμίαντου, αλλά να θεσπίσουν ευρύτερα δικαιώματα για την αξίωση αποζημίωσης, όπως προτείνεται στη σύσταση 2003/670/ΕΚ της Επιτροπής(19)·

46.  καλεί την ΕΕ να προτείνει στα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι όλες οι περιπτώσεις σχετιζόμενων με τον αμίαντο επαγγελματικών ασθενειών εντοπίζονται γνωστοποιούνται στην αρμόδια αρχή και εξετάζονται από εμπειρογνώμονες·

47.  ζητεί να διερευνάται η ποινική ευθύνη και να τιμωρούνται οι παραβάτες και, κατά συνέπεια, να εντοπισθούν και να εξαλειφθούν τα σχετικά εμπόδια, τα οποία απορρέουν ενδεχομένως από τις εθνικές ποινικές νομοθεσίες·

48.  καλεί την Επιτροπή να διαδώσει βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τις εθνικές κατευθυντήριες γραμμές και πρακτικές για τις εθνικές διαδικασίες αναγνώρισης των σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών·

49.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την κατάρτιση του ιατρικού προσωπικού όσον αφορά τη διάγνωση σχετιζόμενων με τον αμίαντο ασθενειών·

50.  καλεί τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ – με τη βοήθεια ανεξάρτητων συμβουλευτικών επιτροπών ιατρικών και τεχνικών εμπειρογνωμόνων – να προσδιορίσουν τα επιστημονικά στοιχεία που απαιτούνται για να αποδειχθεί ότι ορισμένες συνθήκες εργασίας έχουν προξενήσει ασθένειες σχετιζόμενες με τον αμίαντο·

Υποστήριξη ομάδων θυμάτων αμίαντου

51.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει διασκέψεις που παρέχουν στις ομάδες θυμάτων αμίαντου επαγγελματικές συμβουλές και υποστήριξη στα μέλη τους·

52.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει ένα δίκτυο της ΕΕ για τα θύματα του αμίαντου·

Στρατηγικές καθολικής απαγόρευσης του αμίαντου

53.  υπογραμμίζει ότι, ανεξάρτητα από την πηγή της έκθεσης ή το καθεστώς απασχόλησης των ατόμων που εκτίθενται στον κίνδυνο αυτό, όλα τα θύματα του αμίαντου στην ΕΕ και οι συγγενείς τους πρέπει να έχουν το δικαίωμα να εξασφαλίζουν κατάλληλη και έγκαιρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να λαμβάνουν επαρκή χρηματοδοτική στήριξη από τα εθνικά συστήματα υγείας·

54.  καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με διεθνείς οργανώσεις για τη θέσπιση πρωτοποριακών μέσων με σκοπό να χαρακτηριστεί η αγορά αμίαντου ως εμπόριο τοξικών ουσιών·

55.  ζητεί, εν γένει, η έννοια της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων να λαμβάνεται υπόψη στα εθνικά δίκαια και να αποτελεί για τους εργοδότες υποχρέωση αποτελέσματος, αναφορικά με την οδηγία πλαίσιο 89/391/ΕΟΚ·

56.  καλεί την ΕΕ να καταστήσει ύψιστη προτεραιότητα την καταχώριση του χρυσοτίλη στο Παράρτημα ΙΙΙ της σύμβασης του Ρότερνταμ·

57.  καλεί την ΕΕ να ασχοληθεί με το ζήτημα της απαράδεκτης απόρριψης αμίαντου στις αναπτυσσόμενες χώρες σε φόρα συζήτησης εμπορικών συμφωνιών, και δη στον ΠΟΕ, και να ασκήσει διπλωματική και οικονομική πίεση στις χώρες που εξάγουν αμίαντο ώστε να παύσουν τη λειτουργία των εξορυκτικών βιομηχανιών αμίαντου και να διακόψουν την παράνομη και αντιδεοντολογική πρακτική της εξαγωγής πλοίων που περιέχουν αμίαντο στο τέλος του κύκλου ζωής τους·

58.  καλεί την ΕΕ, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, τρίτες χώρες καθώς και άλλους διεθνείς οργανισμούς, να προαγάγει υψηλά επίπεδα υγείας και ασφάλειας στην εργασία παγκοσμίως, μέσω, μεταξύ άλλων, του εντοπισμού των προβλημάτων που προκαλεί ο αμίαντος και της προώθησης υγιών λύσεων·

59.  καλεί την ΕΕ να αναπτύξει και να υποστηρίξει την εξαγωγή τεχνολογιών χωρίς αμίαντο και γνώσεων για τον αμίαντο στις αναπτυσσόμενες χώρες·

60.  καταδικάζει τις ευρωπαϊκές επενδύσεις σε παγκόσμιες βιομηχανίες αμίαντου·

61.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα σκάφη που μεταφέρουν αμίαντο ως φορτίο υπό διαμετακόμιση δεν ελλιμενίζονται ούτε χρησιμοποιούν λιμενικές εγκαταστάσεις ή εγκαταστάσεις προσωρινής αποθήκευσης εντός της ΕΕ·

o
o   o

62.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) Ανάπτυξη προληπτικής δράσεως και προστασίας σε ό, τι αφορά τις ουσίες, των οποίων ο καρκινογόνος χαρακτήρας είναι γνωστός, διά καθορισμού ορίων εκθέσεως, τρόπων δειγματοληψίας και μεθόδων καταμετρήσεως καθώς και ικανοποιητικών όρων υγιεινής στον τόπο εργασίας και, σε περίπτωση ανάγκης, απαγορεύσεων. (2) ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1. (3) ΕΕ L 245 της 26.8.1992, σ. 6. (4) ΕΕ L 330 της 16.12.2009, σ. 28. (5) ΕΕ L 160 της 26.6.1990, σ. 39. (6) EE C 41 E της 19.2.2009, σ. 14. (7) ΕΕ C 212 E της 5.8.2010, σ. 106. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0589. (9) http://www.who.int/ipcs/features/10chemicals_en.pdf (10) http://monographs.iarc.fr/ENG/Monographs/vol100C/mono100C.pdf (11) http://www.icohweb.org/site_new/multimedia/news/pdf/ICOH%20Statement%20on%20global%20asbestos%20ban.pdf (12) http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=3155&langId=en (13) http://www.eurogip.fr/en/docs/EUROGIP-24E-AsbestosOccDiseases.pdf (14) http://www.europeanforum.org/pdf/Eurogip-08_E-cost.pdf (15) Οδηγία 92/57/ΕΟΚ: Παράρτημα IV ΜΕΡΟΣ Α ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΑ ΕΡΓΟΤΑΞΙΑ 14.1.2 Εάν οι συνθήκες εργασίας το απαιτούν (π.χ. επικίνδυνες ουσίες, υγρασία, ρύποι) τα ρούχα εργασίας πρέπει να μπορούν να φυλάσσονται ξεχωριστά από την πολιτική περιβολή και τα προσωπικά αντικείμενα. (16) Κοινοβουλευτική επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα, το 1978, έπειτα από διερευνητική περίοδο 18 μηνών, ότι ο αμίαντος αποτελούσε «κίνδυνο τόσο για τους εργαζομένους στη βιομηχανία αμίαντου όσο και για όσους εκτίθενται σε αυτόν σε άλλες καταστάσεις» (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 1978). (17) ΠΟΥ - «Global Health Risks: Mortality and burden of disease attributable to selected major risks’ - http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/GlobalHealthRisks_report_full.pdf and http://www.who.int/ipcs/assessment/public_health/asbestos/en/ (18) Το μεσοθηλίωμα θέτει τα θύματα και τις οικογένειές τους ενώπιον μιας πραγματικότητας πολύπλοκης στην αντιμετώπισή της, κυρίως λόγω της ψυχολογικής πλευράς. Η έρευνα που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο του Τουρίνου στην πόλη Casale Monferrato (καθηγήτρια A. Granieri) αποκάλυψε ότι τα άτομα που υποφέρουν από μεσοθηλίωμα και οι οικογένειές τους παρουσιάζουν διάφορα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που εμπίπτουν στην κατηγορία με την επιστημονική ονομασία μετατραυματική αγχώδης διαταραχή (PTSD). (19) ΕΕ L 238 της 25.9.2003, σ. 28.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Mαρτίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης (2012/2039(INL))

P7_TA(2013)0094 A7-0018/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Συμβουλίου περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής ένωσης κοινωνικής αλληλεγγύης (COM(1991)0273) και την τροποποιημένη πρόταση (COM(1993)0252),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με το αποτέλεσμα της αναλυτικής εξέτασης νομοθετικών προτάσεων που εκκρεμούν ενώπιον του νομοθετικού οργάνου (COM(2005)0462),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Απριλίου 2011 με τίτλο «Η Πράξη για την Ενιαία αγορά – Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης – »Μαζί για μια νέα ανάπτυξη«» (COM(2011)0206),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 25ης Οκτωβρίου 2011 με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα – Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας» (COM(2011)0682),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Μαΐου 2006 σχετικά με το αποτέλεσμα της αναλυτικής εξέτασης νομοθετικών προτάσεων που εκκρεμούν ενώπιον του νομοθετικού οργάνου(1)

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Ιουλίου 2006 σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις και προοπτικές σε σχέση με το εταιρικό δίκαιο(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με ζητήματα αστικού, εμπορικού, οικογενειακού και ιδιωτικού διεθνούς δικαίου του σχεδίου δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης(4),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωσή του της 10ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τη θέσπιση ευρωπαϊκού καταστατικού για τα αλληλασφαλιστικά ταμεία, τις ενώσεις και τα ιδρύματα(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2012 σχετικά με το μέλλον του ευρωπαϊκού εταιρικού δικαίου(6),

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας σχετικά με ευρωπαϊκό καταστατικό για τις εταιρείες αλληλασφάλισης, που υπέβαλε η Μονάδα Ευρωπαϊκής Προστιθέμενης Αξίας στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων στις 21 Ιανουαρίου 2013(7),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 42 και 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0018/2013),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακάλεσε τον Μάρτιο του 2006 το σχέδιο πρότασής της για κανονισμό περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής ένωσης κοινωνικής αλληλεγγύης·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2003 θεσπίστηκε κανονισμός περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής συνεταιριστικής εταιρείας (SCE)(8) και ότι στις 8 Φεβρουαρίου του 2012 η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση για κανονισμό του Συμβουλίου για το θεσμικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδρύματος (FE)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη που εκπονήθηκε το 2011 κατ’ εντολήν της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου παρείχε σαφή περιγραφή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών επιπτώσεων τυχόν παρέμβασης της Ένωσης στον τομέα των ταμείων αλληλασφάλισης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τα τελευταία έτη, το Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει αρκετά ψηφίσματα στα οποία ζητείται η έκδοση κανονισμού σχετικά με το ευρωπαϊκό καθεστώς ταμείου αλληλασφάλισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή, αφότου απέσυρε το 2006 την πρόταση περί ευρωπαϊκού καθεστώτος ταμείου αλληλασφάλισης, δεν υπέβαλε κάποια νέα πρόταση για να αποκτήσουν τα ταμεία αλληλασφάλισης το κατάλληλο νομικό μέσο που θα διευκολύνει τις διασυνοριακές τους δραστηριότητες·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει δεσμευθεί να αναθεωρήσει ορισμένες από τις προγενέστερες προτάσεις σχετικά με το καθεστώς ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης και να επανεξετάσει την ανάγκη νομοθετικής παρέμβασης με στόχο τη διενέργεια εμπεριστατωμένης αξιολόγησης αντικτύπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο επιδοκιμάζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάθεση μελέτης εκ μέρους της Επιτροπής σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση και τις προοπτικές των ταμείων αλληλασφάλισης στην Ένωση, με την οποία διερευνώνται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ταμεία αλληλασφάλισης λόγω έλλειψης ρυθμιστικών πλαισίων σε ορισμένα κράτη μέλη και τα προβλήματα όσον αφορά τη δημιουργία νέων ταμείων αλληλασφάλισης λόγω κεφαλαιακών απαιτήσεων και απουσίας λύσεων για τη δημιουργία ομίλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρέπει να προτείνει κατάλληλες λύσεις για την επίλυση των προβλημάτων αυτών, συμπεριλαμβανομένου και ενός καθεστώτος, προκειμένου να αναγνωριστεί καλύτερα η συμβολή των ταμείων αλληλασφάλισης στην κοινωνική οικονομία·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή παραδέχθηκε, προς τιμήν της, την ανάγκη για ένα καθεστώς και ότι δεσμεύτηκε να εκπονήσει βελτιωμένη νομοθετική πρόταση για τους οργανισμούς της κοινωνικής οικονομίας (συμπεριλαμβανομένων των ταμείων αλληλασφάλισης), τονίζοντας ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης πρέπει να μπορούν να λειτουργούν διασυνοριακά, συνεισφέροντας στην ευρωπαϊκή προσπάθεια «τόνωσης της ανάπτυξης και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης» εντός του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου(9)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί, επομένως, να προσδοκάται ότι αυτό το ευρωπαϊκό καθεστώς θα είναι φιλόδοξο και καινοτόμο με στόχο την προστασία των εργαζομένων και των οικογενειών τους που κυκλοφορούν στο εσωτερικό της Ένωσης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης είναι εθελοντικές ομάδες φυσικών ή νομικών προσώπων σκοπός των οποίων είναι να ικανοποιούν τις ανάγκες των μελών τους και όχι να επιτυγχάνουν απόδοση των επενδύσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω ταμεία λειτουργούν σύμφωνα με τις αρχές της εθελοντικής και ανοικτής συμμετοχής και της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών και ότι η διαχείρισή τους γίνεται σύμφωνα με δημοκρατικές αρχές (όπως η αρχή «ένα μέλος - μία ψήφος» για τα ταμεία αλληλασφάλισης που απαρτίζονται από φυσικά πρόσωπα), συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο σε μια υπεύθυνη και βιώσιμη διαχείριση·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της ποικιλομορφίας τους, τα ταμεία αλληλασφάλισης στην Ευρώπη λειτουργούν εντός ενός απολύτως διαφοροποιημένου πλαισίου όσον αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, το μέγεθός τους, την αποστολή τους ή τον γεωγραφικό τους αντίκτυπο·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν δύο βασικοί τύποι ταμείων αλληλασφάλισης στην Ευρώπη, συγκεκριμένα τα ταμεία «αλληλοβοήθειας» (ή «πρόνοιας για την υγεία») και οι εταιρείες «αλληλασφάλισης»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εταιρείες «αλληλοβοήθειας» παρέχουν προνοιακή κάλυψη η οποία είναι επικουρική, συμπληρωματική ή ενσωματωμένη στα συστήματα υποχρεωτικής κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εταιρείες «αλληλασφάλισης» μπορούν να καλύπτουν κάθε είδος κινδύνου για την ιδιοκτησία και για τη ζωή, και ότι σε ορισμένα κράτη μέλη, τα ταμεία αλληλασφάλισης μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες και σε άλλους τομείς, όπως ο τομέας της στέγασης ή των πιστώσεων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τον διαφορετικό τους χαρακτήρα, τα ταμεία αλληλασφάλισης οργανώνουν υπηρεσίες και παροχές προς το συμφέρον των μελών τους, επί τη βάσει της αλληλεγγύης και ενός συλλογικού τρόπου χρηματοδότησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά οργανώνονται δημοκρατικά και χρησιμοποιούν το πλεόνασμα των δραστηριοτήτων τους προς όφελος των μελών τους·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για λόγους εξασφάλισης ίσων όρων ανταγωνισμού και προώθησης της οικονομικής της ανάπτυξης, η Ένωση θα πρέπει να παρέχει στα ταμεία αλληλασφάλισης, τα οποία αποτελούν μια μορφή οργανισμού που αναγνωρίζεται στην πλειονότητα των κρατών μελών, κατάλληλα νομικά μέσα που θα είναι ικανά να διευκολύνουν την ανάπτυξη των διασυνοριακών δραστηριοτήτων τους και θα τους επιτρέπουν να αξιοποιούν τα οφέλη της εσωτερικής αγοράς·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης διαδραματίζουν μείζονα ρόλο στην οικονομία της Ένωσης παρέχοντας υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, κοινωνικές υπηρεσίες και προσιτές οικονομικά υπηρεσίες ασφάλισης σε περισσότερους από 160 εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αυτά αναλογούν ασφαλιστικές εισφορές άνω των 180 δισεκατομμυρίων EUR και ότι απασχολούν πάνω από 350 000 άτομα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης διευκολύνουν την πρόσβαση στην περίθαλψη και την κοινωνική ένταξη και συμμετέχουν πλήρως στην παροχή υπηρεσιών κοινής ωφελείας στην Ένωση·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2010, 12,3 περίπου εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες εργάζονταν σε άλλο κράτος μέλος, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 2,5% του ενεργού πληθυσμού της Ένωσης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη δεν επιτρέπεται στα εκ του νόμου ταμεία ασφάλισης ασθενείας να λειτουργούν ως ιδιωτικές εταιρίες·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης αντιπροσωπεύουν το 25% της αγοράς ασφαλίσεων και το 70% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων του κλάδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενιαία αγορά δεν μπορεί να συνεχίσει να αγνοεί τα ταμεία αλληλασφάλισης(10) και ότι πρέπει να χορηγηθεί σε αυτά ένα ευρωπαϊκό καθεστώς για να έχουν πλήρη ισοτιμία με τις άλλες μορφές επιχειρήσεων στην Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμορφία της επιχειρηματικής δράσης συνιστά πλούτο, ο οποίος πρέπει να αναγνωριστεί πλήρως και να ενθαρρυνθεί·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης διαδραματίζουν ή πρέπει να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις οικονομίες των κρατών μελών, δεδομένου ότι συμβάλλουν στους στρατηγικούς στόχους της Ένωσης – πράγμα που επιβεβαιώνεται από τις δημογραφικές εξελίξεις – που συνίστανται στη διασφάλιση της οικονομικής μεγέθυνσης χωρίς αποκλεισμούς με πρόσβαση στους βασικούς πόρους, στα κοινωνικά δικαιώματα και τις κοινωνικές υπηρεσίες για όλους, καθώς και σε επαρκή ιατρική περίθαλψη και μακροχρόνια μέριμνα, με βάση την αλληλεγγύη, τον οικονομικά προσιτό χαρακτήρα, την εξάλειψη των διακρίσεων και τον μη αποκλεισμό, και παρέχοντας την εγγύηση ότι η ανάγκη των ηλικιωμένων για πρόσθετη περίθαλψη δεν θα συνεπάγεται τη φτωχοποίηση και την οικονομική τους εξάρτηση·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης είναι ιδιαίτερα δραστήρια στον τομέα της υγείας, της μακροχρόνιας περίθαλψης, των συντάξεων και των κοινωνικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των αναγκών ενός γηράσκοντος πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπλοκή των ταμείων αλληλασφάλισης, ως κύριων ενδιαφερόμενων φορέων, είναι ζωτικής σημασίας για το μακροπρόθεσμο μέλλον της κοινωνικής προστασίας, λαμβανομένου υπόψη ότι η γήρανση του πληθυσμού θέτει επί του παρόντος σημαντικές προκλήσεις στην Ευρώπη, υποβάλλοντας σε ιδιαίτερη δοκιμασία τις εθνικές δημοσιονομικές ισορροπίες και απειλώντας να ασκήσει πίεση στις δημόσιες δαπάνες κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης, μολονότι έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο προτείνοντας κοινωνικά υπεύθυνα συνταξιοδοτικά καθεστώτα στον ιδιωτικό τομέα, δεν μπορούν ωστόσο να υποκαταστήσουν έναν ισχυρό πρώτο πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ιδιωτικός τομέας καλείται να συνδράμει στην εξεύρεση λύσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που τίθενται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης της Ένωσης και της κοινωνικής οικονομίας· λαμβάνοντας, ειδικότερα, υπόψη τον φυσικό ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν τα ταμεία αλληλασφάλισης ως ενδιαφερόμενοι φορείς στην επίτευξη του στόχου αυτού·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, χάρη στις βασικές αξίες τους περί αλληλεγγύης και δημοκρατικής διακυβέρνησης καθώς και στην απουσία μετόχων, τα ταμεία αλληλασφάλισης λειτουργούν προς το συμφέρον των μελών τους και συνεπώς, ως εκ της φύσεώς τους, με κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αξίες των ταμείων αλληλασφάλισης αντιστοιχούν στις θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, βασιζόμενα σε αξίες αλληλεγγύης, τα ταμεία αλληλασφάλισης αποτελούν σημαντικούς φορείς της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς της Ένωσης που θα πρέπει να τυγχάνουν μεγαλύτερης αναγνώρισης, ιδίως με την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού καθεστώτος·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των δαπανών στους τομείς της υγείας και των συντάξεων θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη συνέχιση της ύπαρξης και στη χρηματοδότηση των υφιστάμενων συστημάτων κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης προωθούν βασικές αξίες του κράτους πρόνοιας, όπως η αλληλεγγύη, η απουσία διακρίσεων, η ισότιμη πρόσβαση και η υψηλή ποιότητα κοινωνικών υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση της συμβολής των ταμείων αλληλασφάλισης στην κοινωνική οικονομία της ευρωπαϊκής αγοράς δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος της δράσης των κρατών μελών στον τομέα της κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η εθελοντική κοινωνική προστασία δεν πρέπει να υποκαθιστά την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμορφία των συστημάτων κοινωνικής προστασίας, εκ των οποίων ορισμένα βασίζονται πλήρως στο κράτος, ορισμένα στα ταμεία αλληλασφάλισης και ορισμένα και στα δύο, πρέπει να γίνεται σεβαστή· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό καθεστώς για τα ταμεία αλληλασφάλισης είναι ζωτικής σημασίας, αλλά ότι δεν πρέπει να χρησιμεύσει για την κάλυψη των ελλείψεων των κρατών μελών στον τομέα της κοινωνικής προστασίας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα ήταν ευκταίο να διευκολύνεται και να ενθαρρύνεται η δυνατότητα προσχώρησης σε ένα ταμείο αλληλασφάλισης του συνόλου των εργαζομένων, ιδίως των εργαζομένων που απασχολούνται σε μικρές επιχειρήσεις·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα ήταν ευκταίο, υπό τις συνθήκες αυτές, να ενθαρρύνεται η προσχώρηση ενός εργαζομένου στο σύστημα των ταμείων αλληλασφάλισης μέσω απαλλαγών από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης ή φορολογικές επιβαρύνσεις·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις στον τομέα της κοινωνικής προστασίας, τα ταμεία αλληλασφάλισης θα μπορούσαν να προσφέρουν ένα οικονομικά αποδεκτό δίχτυ ασφαλείας για όσους διατρέχουν κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης προσφέρουν επιπρόσθετες και οικονομικά προσιτές ευκαιρίες στους πολίτες της Ένωσης·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα ταμεία αλληλασφάλισης διαθέτουν πολύ έντονο το στοιχείο του εθελοντισμού και ότι αυτό το πνεύμα εθελοντισμού πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένα κράτη μέλη, τα ταμεία αλληλασφάλισης παρέχουν στα μέλη τους, εκτός από ασφαλιστικές υπηρεσίες, υπηρεσίες παροχής δανείων με χαμηλό ή μηδενικό επιτόκιο·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστιθέμενη αξία των ταμείων αλληλασφάλισης συγκρινόμενη με την αντίστοιχη των εμπορικών ομολόγων τους, θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο σε επίπεδο Ένωσης, λόγω της οικονομικής τους βαρύτητας και του θετικού αντικτύπου από την εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε ενωσιακή κλίμακα·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία, και ειδικά τα ταμεία αλληλασφάλισης, διαδραματίζουν ουσιώδη ρόλο στην οικονομία της Ένωσης, συνδυάζοντας αποδοτικότητα και αλληλεγγύη, δημιουργώντας ποιοτικές και τοπικές θέσεις εργασίας, ενισχύοντας την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή, δημιουργώντας κοινωνικό κεφάλαιο, προάγοντας την ιδιότητα του ενεργού πολίτη, την κοινωνική πρόνοια που βασίζεται στην αλληλεγγύη και μια μορφή οικονομίας χαρακτηριζόμενης από δημοκρατικές αξίες που αποδίδει προτεραιότητα στον άνθρωπο και στηρίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική, περιβαλλοντική και τεχνολογική καινοτομία·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης καλούνται να ανταποκριθούν στις προκλήσεις αυτές στο πλευρό του ιδιωτικού τομέα και ότι, προς το σκοπό αυτό, πρέπει να μπορούν να δρουν εντός της Ένωσης υπό συνθήκες ανταγωνισμού ίσες με εκείνες που ισχύουν για τις άλλες μορφές επιχειρήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υπάρχοντα ευρωπαϊκά καθεστώτα, όπως ο Ευρωπαϊκός Συνεταιρισμός ή η Ευρωπαϊκή Εταιρεία, δεν ενδείκνυνται για τα ταμεία αλληλασφάλισης λόγω των διαφορών μεταξύ των μοντέλων διακυβέρνησής τους·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι λυπηρό το γεγονός ότι υπάρχει ένα κενό στην ενωσιακή νομοθεσία, επειδή τα ταμεία αλληλασφάλισης δεν μνημονεύονται ρητώς στις Συνθήκες και επειδή το παράγωγο δίκαιο δεν λαμβάνει υπόψη το ιδιαίτερο αυτό μοντέλο επιχείρησης, αναφερόμενο μόνο σε δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά το καθεστώς των ταμείων αλληλασφάλισης, την ανάπτυξή τους και τη δημιουργία διασυνοριακών ομίλων·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό καθεστώς του ταμείου αλληλασφάλισης έχει καθοριστική σημασία για μια καλύτερη ενσωμάτωση στην ενιαία αγορά, για τη συνειδητοποίηση των ιδιαιτεροτήτων τους και προκειμένου να μπορέσουν τα ταμεία αλληλασφάλισης να συμβάλουν περισσότερο στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» που συνίστανται στην οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό καθεστώς θα διευκολύνει επίσης την κινητικότητα των ευρωπαίων πολιτών, δίνοντας τη δυνατότητα στα ταμεία αλληλασφάλισης να παρέχουν υπηρεσίες σε διάφορα κράτη μέλη και, συνεπώς, θα προσδώσει μεγαλύτερη συνέχεια και συνοχή στην ενιαία αγορά·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό καθεστώς για τα ταμεία αλληλασφάλισης μπορεί να αποτελέσει έναν τρόπο προώθησης του μοντέλου αλληλασφάλισης σε ολόκληρη τη διευρυμένη Ένωση, και ιδίως στα νέα κράτη μέλη, όπου δεν καλύπτεται από ορισμένα νομικά συστήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας ενωσιακός κανονισμός, ο οποίος θα ισχύει ασφαλώς σε ολόκληρη την Ένωση, θα διαθέτει το διπλό πλεονέκτημα να παρέχει στις χώρες αυτές ένα ευρωπαϊκό καθεστώς αναφοράς και να συμβάλλει στο κύρος και τη δημόσια εικόνα αυτής της μορφής επιχειρήσεων·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς θα μπορούσε να παράσχει ευκαιρίες στα ταμεία αλληλασφάλισης να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακας ούτως ώστε να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους στο μέλλον, και ότι θα προωθούσε την αναγνώριση της αξίας τους στο πλαίσιο της χάραξης ενωσιακής πολιτικής·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης είναι φερέγγυοι και βιώσιμοι οργανισμοί που αντιστάθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό στην χρηματοπιστωτική κρίση σε όλες τις οικονομίες και που συνέβαλαν στη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής και διαφοροποιημένης αγοράς, ιδίως στον τομέα της ασφάλισης και της κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης είναι ιδιαίτερα δραστήρια στον τομέα της δημογραφικής γήρανσης και των κοινωνικών αναγκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των ταμείων αλληλασφάλισης στο συνταξιοδοτικό σύστημα προσφέρει πρόσθετες ευκαιρίες στους πολίτες της Ένωσης και ότι τα ταμεία αυτά πρόκειται να διαδραματίσουν ρόλο ζωτικής σημασίας στη διατήρηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης δεν έχουν μετοχική βάση αλλά τελούν υπό κοινή ιδιοκτησία και ότι τα πλεονάσματα επανεπενδύονται αντί να διανέμονται στα μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό βοήθησε τα ταμεία αλληλασφάλισης να αντεπεξέλθουν καλύτερα στην κρίση από ό,τι άλλες οντότητες του ιδιωτικού τομέα·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα ευρωπαϊκό καθεστώς θα αποτελούσε ένα εθελοντικό μέσο, συμπληρωματικό προς τις τρέχουσες εθνικές νομοθετικές διατάξεις που διέπουν τα ταμεία αλληλασφάλισης και, συνεπώς, δεν θα επηρέαζε τα ήδη υπάρχοντα καθεστώτα, αλλά θα αποτελούσε, αντιθέτως, ένα «28ο» σύστημα που θα διευκόλυνε τις διασυνοριακές δραστηριότητες των ταμείων αλληλασφάλισης·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη της τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ταμείων αλληλασφάλισης, ούτως ώστε να διασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού, με στόχο να αποτραπούν πρόσθετες δυσμενείς διακρίσεις, να εξασφαλιστεί ότι όλες οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις θα είναι αναλογικές και να διασφαλιστεί μια δίκαιη, ανταγωνιστική και βιώσιμη αγορά·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκκλήσεις περί διαφοροποίησης στον ασφαλιστικό τομέα διευρύνονται, με αποτέλεσμα να υπογραμμίζεται ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν τα ταμεία αλληλασφάλισης σε σχέση με τα ταμεία μετοχικής βάσης στο να καταστεί ο τομέας συνολικά περισσότερο ανταγωνιστικός, λιγότερο επισφαλής και πιο ευέλικτος στις μεταβαλλόμενες χρηματοπιστωτικές και οικονομικές συνθήκες·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης υπόκεινται σε έντονο και αυξανόμενο ανταγωνισμό, ιδίως στον ασφαλιστικό τομέα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα εκ αυτών προσανατολίζονται προς την εγκατάλειψη του αλληλασφαλιστικού τους χαρακτήρα και τη σταδιακή μετατροπή τους σε εταιρείες κεφαλαιουχικής βάσης·

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε έξι τουλάχιστον κράτη μέλη της Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου είναι νομικώς αδύνατη η σύσταση οργανισμού αλληλασφαλιστικής μορφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά, και ότι ένα ευρωπαϊκό καθεστώς θα μπορούσε να διορθώσει την κατάσταση αυτή και να δώσει ώθηση στη δημιουργία ταμείων αλληλασφάλισης σε αυτά τα κράτη μέλη·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης δεν διαθέτουν τα απαραίτητα νομικά μέσα που να διευκολύνουν την ανάπτυξή τους και την άσκηση διασυνοριακών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της ύπαρξης ευρωπαϊκών καθεστώτων για άλλες μορφές επιχειρήσεων, τα ταμεία αλληλασφάλισης εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, και ότι, ελλείψει ευρωπαϊκού καθεστώτος, τα ταμεία αλληλασφάλισης υποχρεώνονται συχνά να χρησιμοποιούν ακατάλληλα νομικά μέσα για τις διασυνοριακές τους δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να μετατρέπονται σε άλλης μορφής εταιρείες·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές νομοθεσίες για τα ταμεία αλληλασφάλισης ποικίλλουν σημαντικά εντός της Ένωσης και ότι το ευρωπαϊκό καθεστώς θα μπορούσε να καταστήσει δυνατή τη δημιουργία διεθνικών ταμείων αλληλασφάλισης, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτόν το ευρωπαϊκό μοντέλο κοινωνικής προστασίας·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ίδια τα ταμεία αλληλασφάλισης θα πρέπει να διαδώσουν την ιδέα της αλληλασφάλισης ως βασική αρχή τους και να πείσουν τα μελλοντικά μέλη τους ότι αυτή συνιστά οικονομικά αποδοτική και βιώσιμη εναλλακτική λύση σε σύγκριση με τους παρόχους εμπορικών υπηρεσιών·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της διατήρησης της ανταγωνιστικότητάς τους, τα ταμεία αλληλασφάλισης θα πρέπει να αποτρέπονται από τη λήψη μέτρων που τους προσδίδουν χαρακτηριστικά όμοια με εκείνα των εμπορικών ανταγωνιστών τους, με την καθιέρωση, για παράδειγμα, κριτηρίων επιλογής κινδύνων ή αυστηρότερων κριτηρίων συμμετοχής ή και με την έκδοση μετοχών προκειμένου να αυξήσουν τα περιθώρια φερεγγυότητάς τους·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης, μεσαίου ιδίως μεγέθους, ενδέχεται να αναγκάζονται να ενταχθούν σε μεγαλύτερους οργανισμούς, ακόμα και σε μετοχικές εταιρείες (μέσω της εγκατάλειψης του αλληλασφαλιστικού τους χαρακτήρα), αυξάνοντας κατά τον τρόπο αυτόν την απόσταση μεταξύ του αντίστοιχου οργανισμού και των ασφαλιζομένων του·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απουσία καταστατικού εξακολουθεί να παρακωλύει τη διασυνοριακή συνεργασία και τη συγχώνευση των ταμείων αλληλασφάλισης·

1.  με βάση τα συμπεράσματα της πρόσφατης μελέτης σχετικά με την κατάσταση των ταμείων αλληλασφάλισης στην Ένωση, και έχοντας κατά νου ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα διατυπώσει σαφή προτίμηση υπέρ ενός καταστατικού των ευρωπαϊκών ταμείων αλληλασφάλισης, ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει άμεσα, ακολουθώντας τις λεπτομερείς συστάσεις του παραρτήματος του παρόντος ψηφίσματος, με βάση το άρθρο 352 ή, ενδεχομένως, το άρθρο114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μία ή περισσότερες προτάσεις σχετικά με την παροχή της δυνατότητας στα ταμεία αλληλασφάλισης να δραστηριοποιούνται σε ευρωπαϊκή και διασυνοριακή κλίμακα·

2.  επιβεβαιώνει ότι οι συστάσεις αυτές είναι συμβατές με τα θεμελιώδη δικαιώματα και την αρχή της επικουρικότητας·

3.  εκτιμά ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της ζητούμενης πρότασης πρέπει να καλυφθούν από τις κατάλληλες πιστώσεις του προϋπολογισμού·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα καθώς και τις επισυναπτόμενες λεπτομερείς συστάσεις στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Συστάσεις σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης

Σύσταση 1 (σχετικά με τους στόχους του καθεστώτος του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκτιμά ότι η πολυμορφία των επιχειρήσεων πρέπει να κατοχυρωθεί με σαφήνεια στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προτείνει να συμπεριληφθούν τα ταμεία αλληλασφάλισης στο άρθρο 54 της εν λόγω Συνθήκης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκτιμά ότι απαιτείται συνδυασμός στρατηγικών και μέτρων για να θεσπιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για τα ταμεία αλληλασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου ενός ευρωπαϊκού καθεστώτος, τα οποία θα παρέχουν σε αυτά ίσες δυνατότητες προσθήκης μιας ευρωπαϊκής διάστασης στην οργάνωση και τις δραστηριότητές τους καθώς και κατάλληλα νομικά μέσα για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών και των διεθνικών δραστηριοτήτων τους. Στο πλαίσιο αυτό, τα ταμεία αλληλασφάλισης θα μπορούν να λειτουργούν σε ολόκληρη την Ένωση σύμφωνα με τον συγκεκριμένο τρόπο διακυβέρνησής τους.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο φρονεί ότι η θέσπιση καθεστώτος ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης θα δημιουργήσει ένα εθελοντικό σύστημα ασφάλισης προαιρετικού χαρακτήρα, το οποίο θα παρέχει στα ταμεία αλληλασφάλισης τη δυνατότητα δραστηριοποίησης σε διάφορα κράτη μέλη καθώς και τη δυνατότητα σύστασής τους ακόμα και σε χώρες στις οποίες δεν υπάρχουν επί του παρόντος, και, ως εκ τούτου, επιμένει στην άποψη ότι το ευρωπαϊκό ταμείο αλληλασφάλισης πρέπει να θεωρείται ως ευρωπαϊκή νομική μορφή με ειδικό ενωσιακό χαρακτήρα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπενθυμίζει ταυτόχρονα ότι η ανάληψη ενδεχόμενης νομοθετικής πρωτοβουλίας δεν θα επιφέρει καμία απολύτως τροποποίηση στις διάφορες υφιστάμενες ήδη εθνικές νομοθεσίες και δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποσκοπεί στη σύγκλιση των νομοθεσιών των κρατών μελών που διέπουν τα ταμεία αλληλασφάλισης.

Σύσταση 2 (σχετικά με τα στοιχεία του καθεστώτος του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη το γεγονός ότι η ενσωμάτωση στη νομοθεσία των κρατών μελών ενός προαιρετικού κανονισμού, θα πρέπει να αποτυπώνει τα χαρακτηριστικά και τις αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση των ταμείων αλληλασφάλισης·

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκτιμά ότι το εν λόγω καθεστώς πρέπει να καθορίζει ακριβείς και σαφείς προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας πραγματικής και αποτελεσματικής νέας κατηγορίας ευρωπαϊκών ταμείων αλληλασφάλισης και θεωρεί ότι είναι απολύτως αναγκαίο, εν προκειμένω, να ληφθούν υπόψη προγενέστερα πρότυπα καθεστώτα ευρωπαϊκών οργανισμών, στο πλαίσιο των οποίων ο σημαντικός βαθμός ευελιξίας που επιτρεπόταν στα κράτη μέλη και η έλλειψη προστιθέμενης αξίας είχαν ως αποτέλεσμα να μην δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την επιτυχή χρήση του εν λόγω ευρωπαϊκού μέσου.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει στην πρόταση κανονισμού, με βάση το άρθρο 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα βασικά χαρακτηριστικά των ταμείων αλληλασφάλισης, τα οποία αποτελούν ταμεία που βασίζονται σε πρόσωπα, και συγκεκριμένα την αρχή της απουσίας διακρίσεων, όσον αφορά την επιλογή κινδύνου και τον δημοκρατικό προσανατολισμό των μελών τους, με στόχο τη βελτίωση των κοινωνικών συνθηκών των τοπικών κοινοτήτων και της ευρύτερης κοινωνίας σε πνεύμα αμοιβαιότητας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της αρχής της αλληλεγγύης στα ταμεία αλληλασφάλισης, όπου οι πελάτες είναι ταυτόχρονα και μέλη και, συνεπώς, έχουν κοινά συμφέροντα· υπενθυμίζει την αρχή της κοινής ιδιοκτησίας του κεφαλαίου και του αδιαιρέτου χαρακτήρα του· και τέλος, τονίζει τη σημασία της αρχής της αφιλοκερδούς διανομής σε περίπτωση ρευστοποίησης, δηλαδή της αρχής σύμφωνα με την οποία τα στοιχεία ενεργητικού πρέπει να διανεμηθούν σε άλλα ταμεία αλληλασφάλισης ή σε κάποιον φορέα που έχει ως αντικείμενο τη στήριξη και την προαγωγή των ταμείων αλληλασφάλισης·

Σύσταση 3 (σχετικά με το περιεχόμενο και το πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης)

Σύσταση 4 (σχετικά με τη διακυβέρνηση των ευρωπαϊκών ταμείων αλληλασφάλισης)

Το ευρωπαϊκό ταμείο αλληλασφάλισης πρέπει να τελεί υπό καθεστώς δημοκρατικής διαχείρισης και συλλογικής χρηματοδότησης προς το συμφέρον των μελών του. Το καταστατικό του θα πρέπει να ορίζει ότι ο οργανισμός αλληλασφάλισης υπάγεται στην συλλογική κυριότητα των μελών του.

Το καταστατικό του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης θα πρέπει να θεσπίζει κανόνες διακυβέρνησης και διαχείρισης που θα προβλέπουν τη συγκρότηση γενικής συνέλευσης (που μπορεί να λάβει τη μορφή συνέλευσης όλων των μελών ή συνέλευσης των εκπροσώπων των μελών) εποπτικού οργάνου και οργάνου διαχείρισης ή διοικητικού οργάνου, ανάλογα με τη μορφή που καθορίζεται στο καταστατικό.

Κάθε μέλος (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) ή εξουσιοδοτούμενος εκπρόσωπος στη γενική συνέλευση πρέπει να έχει κατ’ αρχήν ίσα δικαιώματα ψήφου.

Το μέλος ή τα μέλη του διευθυντικού οργάνου πρέπει να διορίζονται και ανακαλούνται από το εποπτικό όργανο. Εντούτοις, τα κράτη μέλη δύνανται να απαιτούν ή να επιτρέπουν να προβλέπεται από το καταστατικό ο διορισμός του μέλους ή των μελών του διευθυντικού οργάνου από τη γενική συνέλευση.

Δεν πρέπει να επιτρέπεται η ταυτόχρονη συμμετοχή προσώπου στο διευθυντικό όργανο και στο εποπτικό όργανο.

Συνιστάται η στενή παρακολούθηση των αποτελεσμάτων της οδηγίας «Φερεγγυότητα ΙΙ» επί της εταιρικής διακυβέρνησης των αλληλασφαλιστικών οργανισμών.

(1) ΕΕ C 297 E της 7.12.2006, σ. 140. (2) ΕΕ C 303 E της 13.12.2006, σ. 114. (3) ΕΕ C 76 E της 25.3.2010, σ. 16. (4) ΕΕ C 99 E της 3.4.2012, σ. 19. (5) ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 187. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0259. (7) http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=83593 (8) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1435/2003 του Συμβουλίου της 22ας Ιουλίου 2003 περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής συνεταιριστικής εταιρείας (SCE) (ΕΕ L 207 της 18.8.2003, σ. 1). (9) Ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Απριλίου 2011 με τίτλο «Η Πράξη για την Ενιαία αγορά - Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης – Μαζί για μια νέα ανάπτυξη» (COM(2011)0206). (10) Βλ. προηγούμενη αναφορά στο COM(2011)0206. (11) Οδηγία 2005/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2005 για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεως κεφαλαιουχικών εταιρειών (ΕΕ L 310 της 25.11.2005, σ. 1). (12) Οδηγία 2009/138/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης (Φερεγγυότητα ΙΙ), (ΕΕ L 335 της 17.12.2009, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στην Αίγυπτο (2013/2542(RSP))

P7_TA(2013)0095 RC-B7-0095/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του με θέμα την Αίγυπτο και ιδίως το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2012 «σχετικά με την Αίγυπτο: πρόσφατες εξελίξεις»(1) και της 15ης Μαρτίου 2012 «σχετικά με την παράνομη διακίνηση ανθρώπων στο Σινά(2),

–  έχοντας υπόψη τις συζητήσεις του στην Ολομέλεια σχετικά με την Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή, στις 12 Ιουνίου 2012, 4 Ιουλίου 2012 και 12 Δεκεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Ύπατης Εκπροσώπου (ΥΕ/ΑΠ) Catherine Ashton και του εκπροσώπου της σχετικά με την Αίγυπτο κατά το 2012, και ιδίως εκείνες της 25ης Μαΐου 2012 σχετικά με τις προεδρικές εκλογές στην Αίγυπτο, της 1ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Αίγυπτο, της 15ης Ιουνίου 2012 σχετικά με τις αποφάσεις του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αιγύπτου, της 20ής Ιουνίου 2012 σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο, της 24ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την εκλογή του Μοχαμέντ Μόρσι ως Προέδρου της Αιγύπτου, της 13ης Σεπτεμβρίου 2012 σχετικά με τη σύσταση μιας νέας Ειδικής Ομάδας ΕΕ-Αιγύπτου, της 5ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την έναρξη εθνικού διαλόγου, της 25ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με το δημοψήφισμα για το σχέδιο συντάγματος, και της 25ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τους φόνους στο Πορτ Σάιντ,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 27ης Φεβρουαρίου 2012, της 25ης Ιουνίου 2012, της 19ης Νοεμβρίου 2012, της 10ης Δεκεμβρίου 2012 και της 31ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τη στήριξη της ΕΕ για την επίτευξη βιώσιμων αλλαγών σε μεταβατικές κοινωνίες και της 8ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την Αραβική Άνοιξη,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου για την Αίγυπτο, της 15ης Μαΐου 2012, που αποτελεί μέρος της δέσμης για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (ΕΠΓ),

–  έχοντας υπόψη τη συνεδρίαση της Ειδικής Ομάδας ΕΕ-Αιγύπτου της 13ης-14ης Νοεμβρίου 2012 και τα πορίσματά της,

–  έχοντας υπόψη τη «Δήλωση του Καΐρου» στη 2η Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών Ευρωπαϊκής Ένωσης - Αραβικού Συνδέσμου της 13ης Νοεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 1099/2012 της 26ης Νοεμβρίου 2012 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 270/2011 για περιοριστικά μέτρα κατά ορισμένων προσώπων, οντοτήτων και οργανισμών λόγω της κατάστασης στην Αίγυπτο,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις στις οποίες προέβη ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Herman Van Rompuy, μετά τις συναντήσεις του με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Mohamed Μόρσι, στις 13 Σεπτεμβρίου 2012 και 13 Ιανουαρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη το μνημόνιο της Επιτροπής της 8ης Φεβρουαρίου 2013 με τίτλο «Η απόκριση της ΕΕ στην 'Αραβική Άνοιξη': η κατάσταση που επικρατεί μετά από δυο χρόνια»,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της ΑΕ/ΥΕ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών, της 15ης Μαΐου 2012, με τίτλο «Επίτευξη μιας νέας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας»,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Αιγύπτου, του 2001 (που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου του 2004) και ενισχύθηκε από το Σχέδιο Δράσης και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας που εγκρίθηκε το 2007,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Ύπατης Αρμόστριας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Navi Pillay, στις 7 Δεκεμβρίου 2012, σχετικά με τις βιαιότητες στην Αίγυπτο και με τα σοβαρά προβλήματα όσον αφορά το σχέδιο Συντάγματος, και στις 29 Ιανουαρίου 2013, σχετικά με την ανάγκη σοβαρού διαλόγου και τον τερματισμό της άσκησης υπερβολικής βίας,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Εκτελεστικής Διευθύντριας του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, Michelle Bachelet, στις 31 Ιανουαρίου 2013, η οποία εξέφραζε τη βαθιά ανησυχία της για την κλιμακούμενη βία κατά των γυναικών σε δημόσιους χώρους στην Αίγυπτο,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, του 1966, των οποίων η Αίγυπτος είναι συμβαλλόμενο μέρος, και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1989, στο οποίο η Αίγυπτος έχει συμφωνήσει να είναι συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αίγυπτος αποτελεί σημαντικό εταίρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της Νότιας Μεσογείου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Αίγυπτο έχουν σημαντικές επιπτώσεις για ολόκληρη την περιοχή αλλά και πέρα από αυτήν·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου 2012 ο Mohammed Μόρσι αναδείχτηκε νικητής με το 51,7% των ψήφων, πράγμα το οποίο τον ανέδειξε στον πρώτο ισλαμιστή αρχηγού κράτους στον αραβικό κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές ελεύθερες και δίκαιες προεδρικές εκλογές αποτέλεσαν ορόσημο στην πορεία προς τον δημοκρατικό μετασχηματισμό·

Γ.  έχοντας υπόψη ότι στις 14 Ιουνίου 2012, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αιγύπτου, χαρακτήρισε το 2012 αντισυνταγματικές τις κοινοβουλευτικές εκλογές και το ένα τρίτο των εκλεγμένων μη σύννομους, ενώ ταυτόχρονα ακύρωσε τον νόμο περί πολιτικού αποκλεισμού·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Νοεμβρίου 2012, οκτώ μέρες μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης της Ειδικής Ομάδας ΕΕ-Αιγύπτου και μία ημέρα μετά τη διαμεσολαβημένη από την Αίγυπτο συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Πρόεδρος Μόρσι εξέδωσε Συνταγματική Δήλωση, με την οποία, μεταξύ άλλων, έθεσε την Προεδρία εκτός δικαστικού ελέγχου· ότι, λίγες μέρες αργότερα, ο Πρόεδρος ακύρωσε τη δήλωση αυτή αλλά είχαν ήδη αρχίσει διαδηλώσεις που κλιμακώνονταν·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θεσμικά όργανα της δικαιοσύνης και δικαστές εξακολουθούν να υφίστανται πιέσεις, επιθέσεις, απειλές και παρεμβάσεις από διάφορους πολιτικούς παράγοντες και φορείς στην Αίγυπτο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2012, το Συνταγματικό Δικαστήριο ανέστειλε τις εργασίες του διότι οπαδοί του Προέδρου και των συμμάχων του πολιόρκησαν τις εγκαταστάσεις του· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόλυση του γενικού εισαγγελέα τον Οκτώβριο του 2012 και ο διορισμός του διαδόχου του έχουν γίνει αιτία ισχυρών επικρίσεων αλλά και διαμαρτυριών από δικαστές, δικαστικούς υπαλλήλους και άλλους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η παρέμβαση στη λειτουργία της δικαιοσύνης υπονομεύει την εμπιστοσύνη του αιγυπτιακού λαού στο πνεύμα δικαιοσύνης και στην αμεροληψία του δικαστικού συστήματος·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 30 Νοεμβρίου 2012, η Συντακτική Συνέλευση ενέκρινε το σχέδιο Συντάγματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο συντάγματος εγκρίθηκε στις 15 και 22 Δεκεμβρίου 2012 με δημοψήφισμα, όπου το 63,8% ψήφισε υπέρ αλλά η συμμετοχή ανήλθε μόλις στο 32,9%· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνταγματική διαδικασία και η αναμενόμενη έγκριση του νέου συντάγματος όχι μόνο δεν δημιούργησαν πνεύμα σύμπνοιας αλλά αντίθετα επιδείνωσαν περαιτέρω τις εσωτερικές διαιρέσεις της αιγυπτιακής κοινωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι από πολλές πλευρές, εντός και εκτός Αιγύπτου, έχουν διατυπωθεί ανησυχίες σε σχέση με διάφορα άρθρα του νέου συντάγματος, σε σχέση, μεταξύ άλλων, με την θέση της σαρία στην εγχώρια νομοθεσία, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τον ρόλο των στρατοδικείων, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα δικαιώματα των γυναικών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ανακοινωθεί η διεξαγωγή νέων κοινοβουλευτικών εκλογών στην Αίγυπτο για τα τέλη Απριλίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κεντρική εκλογική επιτροπή της Αιγύπτου δέχθηκε να παρακολουθήσουν τις εκλογές τέσσερις μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και ο Αραβικός Σύνδεσμος και η Αφρικανική Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Φεβρουαρίου 2013, το Ανώτατο Συνταγματικό Συμβούλιο έκρινε αντισυνταγματικά διάφορα άρθρα του εν λόγω νόμου και ζήτησε από το Συμβούλιο της Σούρα να τα τροποποιήσει· λαμβάνοντας υπόψη ότι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, με επικεφαλής το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας, διαμαρτυρόμενες κατά της απουσίας νομικών εγγυήσεων για την διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, έχουν προαναγγείλει αποχή από τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές· ότι στις 7 Μαρτίου 2013 η αιγυπτιακή Εκλογική Επιτροπή ανέστειλε τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, ύστερα από απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου του Καΐρου για διακοπή της διαδικασίας, επειδή το Συμβούλιο της Σούρα δεν επέστρεψε τον εκλογικό νόμο στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο για τελική εξέταση ύστερα από την τροποποίησή του·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ύστερα από βίαιες συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων, την παραμονή της δεύτερης επετείου της επανάστασης της 25ης Ιανουαρίου και τις εβδομάδες που ακολούθησαν, συγκρούσεις που προκλήθηκαν είτε από τη διαρκώς αυξανόμενη ανομία στην Αίγυπτο, είτε από την κατάρρευση της αιγυπτιακής οικονομίας, είτε πάλι με αφορμή τις δεκάδες θανατικές ποινές εις βάρος πολιτών που είχαν εμπλακεί στις ταραχές με νεκρούς στο Πορτ Σάιντ μετά από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, το 2012, ο Πρόεδρος Μόρσι κήρυξε πολλές πόλεις της χώρας σε κατάσταση ανάγκης και ο Στρατός εξέδωσε προειδοποιήσεις σχετικά με «κατάρρευση του κράτους»· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 30 Ιανουαρίου 2013 οι ηγέτες της αντιπολίτευσης ζήτησαν από τον Πρόεδρο Μόρσι να σταματήσει τη βίαιη αντιμετώπιση των διαδηλωτών, να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας και να ξεκινήσει έναν εθνικό διάλογο, ως τον μόνο τρόπο υπέρβασης των σημερινών πολιτικών και κοινωνικών διαιρέσεων και εντάσεων· ότι ο Πρόεδρος Μόρσι απέρριψε τις εκκλήσεις για κυβέρνηση εθνικής ενότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Φεβρουαρίου 2013, ο Πρόεδρος Μόρσι κήρυξε την έναρξη εθνικού διαλόγου, τον οποίο όμως μποϊκοτάρουν ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 42 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων δύο αστυνομικοί, σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις που ξέσπασαν όταν ένα δικαστήριο συνέστησε, στις 26 Ιανουαρίου 2013, την καταδίκη σε θάνατο 21 κατοίκων του Πορτ Σάιντ για φόνους που σημειώθηκαν έπειτα από έναν αγώνα ποδοσφαίρου το προηγούμενο έτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 9 Μαρτίου 2013 η ποινή αυτή επιβεβαιώθηκε και εκδόθηκε απόφαση για τους υπόλοιπους 52 κατηγορουμένους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, με το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2012, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε να πραγματοποιηθεί ανεξάρτητη έρευνα σχετικά με τα περιστατικά που οδήγησαν στην τραγωδία και να προσαχθούν όσοι ευθύνονται στην δικαιοσύνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιτίθεται στη χρήση της θανατικής ποινής σε κάθε περίπτωση και υπό οποιαδήποτε περίσταση και συνεχώς ζητεί την κατάργησή της ανά τον κόσμο για να προστατεύσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διογκούμενη πολιτική ένταση έχει επιδεινώσει περαιτέρω την εσωτερική πόλωση στους κόλπους της αιγυπτιακής κοινωνίας και γίνεται αιτία για την συνέχιση των διαδηλώσεων και των βίαιων συγκρούσεων, αυθαίρετων συλλήψεων, εκφοβισμών, απαγωγών και βασανιστηρίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι περιστατικά υπέρμετρης χρήσης βίας και θανάσιμης βίας εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών από την αστυνομία, από δυνάμεις ασφαλείας και από άτομα αγνώστου ταυτότητας παραμένουν συχνά ατιμώρητα· εκτιμώντας ότι η ασφάλεια και η δημόσια τάξη πρέπει να τηρούνται με αυτοσυγκράτηση και πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αιγυπτιακή κοινή γνώμη επικρίνει έντονα τους περιορισμούς στην ελευθερία έκφρασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ποινικός Κώδικας και το Σύνταγμα που εγκρίθηκε πρόσφατα θα μπορούσαν να περιορίσουν σημαντικά την ελευθερία έκφρασης, τόσο εντός όσο και εκτός του Διαδικτύου· εκτιμώντας ότι οι ατομικές ελευθερίες και οι ψηφιακές ελευθερίες αποτελούν παράγοντες υποβοήθησης των οικουμενικών ανθρώπινων δικαιωμάτων και πρέπει να διαφυλάσσονται ανά πάσα στιγμή· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περιστατικά βίας και παρενόχλησης εναντίον δημοσιογράφων έχουν αυξηθεί σημαντικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ασκηθεί αριθμός δικαστικών διώξεων εναντίον μέσων ενημέρωσης της αντιπολίτευσης με την αιτιολογία της προσβολής του Προέδρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι συνεχίζονται οι διώξεις δημοσιογράφων, κυρίως από τα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης, και ηθοποιών όπως οι Gamal Fahmy, Bassem Youssef και Okasha Tawfiq· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αναφερθεί 24 περιπτώσεις διώξεων για προσβολή του Προέδρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των υποθέσεων βλασφημίας έχει αυξηθεί από τότε που ανέλαβε καθήκοντα ο Πρόεδρος Μόρσι·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη το νομοσχέδιο για την προστασία του δικαιώματος ειρηνικής διαδήλωσης σε δημόσιους χώρους θα επιφέρει σοβαρούς περιορισμούς στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικά·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Αιγύπτιες βρίσκονται σε μια ιδιαιτέρως ευάλωτη κατάσταση κατά την τρέχουσα μεταβατική περίοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκθέσεις αιγυπτιακών και διεθνών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι διαδηλώτριες υφίστανται συχνά βία, σεξουαλικές επιθέσεις, τεστ παρθενίας καθώς και άλλες μορφές εξευτελιστικής συμπεριφοράς από τις δυνάμεις ασφαλείας, ενώ οι αγωνιζόμενοι για τα δικαιώματα των γυναικών αντιμετωπίζουν απειλές και παρενοχλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες έχουν αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες στο πεδίο της πολιτικής ενασχόλησης με τα κοινά· λαμβάνοντας υπόψη τις επικρίσεις εκ μέρους του Εθνικού Συμβουλίου Γυναικών και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά τη σιωπή των αρχών, οι οποίες δεν έχουν καταδικάσει τη βία κατά των γυναικών, δίνοντας αρνητικά σημάδια όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών στην Αίγυπτο·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιγυπτιακές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι διεθνείς ΜΚΟ αντιμετωπίζουν ολοένα και ισχυρότερες πιέσεις και σημαντικές δυσχέρειες στην προσπάθειά τους να λειτουργήσουν στην Αίγυπτο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διάφορα σχέδια ενός νέου νόμου για τις οργανώσεις και ενώσεις των πολιτών έχουν προκαλέσει ανησυχία μεταξύ των ακτιβιστών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών καθώς θα επιφέρει σοβαρούς περιορισμούς στη χρηματοδότηση των ΜΚΟ, ιδίως ξένης προέλευσης, αφήνει περιθώριο για ασφυκτική παρακολούθηση εκ μέρους των αρχών, και θα περιορίσει κάθε είδους κοινωνικές δραστηριότητες και οργάνωση· εκτιμώντας ότι αναμένεται επίσης να περιορίσει τις διερευνητικές επισκέψεις και άλλες σημαντικές δραστηριότητες σε ολόκληρη την Αίγυπτο, αποτρέποντας, στην ουσία, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από την επιτέλεση του έργου τους·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αποτελεί τον κύριο οικονομικό εταίρο της Αιγύπτου και την κύρια πηγή ξένων επενδύσεων και συνεργασίας για την ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 και 14 Νοεμβρίου 2012 συνεδρίασε στο Κάιρο η Ειδική Ομάδα ΕΕ-Αιγύπτου, υπό την συμπροεδρία της ΥΕ/ΑΠ και του αιγύπτιου Υπουργού Εξωτερικών Kamel Amr, και αποφάσισε μια σημαντική δέσμη οικονομικής και πολιτικής υποστήριξης, ώστε να βοηθηθεί η Αίγυπτος στη συνέχιση της μεταπολιτευτικής διαδικασίας της, με συνολικά σχεδόν 5 δισεκατομμύρια ευρώ υπό μορφή δανείων και επιχορηγήσεων για την περίοδο 2012-2013· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδοτική υποστήριξη εξαρτάται εν μέρει από την επιτυχή ολοκλήρωση μιας συμφωνίας της Αιγύπτου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς και από τις επιδόσεις της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την οικονομική διακυβέρνηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τήρηση αυτών των υποχρεώσεων και η επίσπευση των ρυθμών χορήγησης της ενίσχυσης της ΕΕ έχουν καίρια σημασία για την Αίγυπτο·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ειδική Ομάδα υπογράμμισε την δέσμευσή της υπέρ της προαγωγής και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων, προκειμένου να υποστηριχθεί η χειραφέτηση των γυναικών σε όλους τους τομείς, υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, υπέρ της ελευθερίας του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεων και ότι καταδικάζει κάθε μορφή υποδαύλισης του θρησκευτικού μίσους, της μισαλλοδοξίας, της εχθρότητας ή της βίας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, καθώς και των μεταρρυθμίσεων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα των δικαιωμάτων των γυναικών, θα εξαρτηθεί από τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή των σχετικών πολιτικών·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κατάσταση στην Αίγυπτο είναι απελπιστική, με τα συναλλαγματικά αποθέματα σε πολύ χαμηλά επίπεδα και την αιγυπτιακή λίρα στη χαμηλότερη ισοτιμία από το 2004· εκτιμώντας ότι η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας θα εξαρτηθεί από τη μακροπρόθεσμη πολιτική και κοινωνική σταθερότητά της· εκτιμώντας ότι η Αίγυπτος διέρχεται μια κρίσιμη μεταβατική περίοδο και αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες σ' αυτή την πορεία προς τη δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η μετάβαση πρέπει να οικοδομηθεί πάνω στις θεμελιώδεις αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών, του κράτους δικαίου και της χρηστής διακυβέρνησης·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιστροφή περιουσιακών στοιχείων που εκλάπησαν από το προηγούμενο καθεστώς μπορεί, πέραν της οικονομικής σημασίας της, να συνεισφέρει θετικά από άποψη απόδοσης δικαιοσύνης και ευθυνών ενώπιον του αιγυπτιακού λαού, γεγονός που την καθιστά μείζον πολιτικό ζήτημα υψίστης συμβολικής σημασίας για τις σχέσεις ΕΕ-Αιγύπτου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Μάρτιου του 2011 και έπειτα, 19 άτομα που ευθύνονται για την υπεξαίρεση περιουσιακών στοιχείων του αιγυπτιακού κράτους, συμπεριλαμβανομένου του τέως προέδρου Mubarak, έχουν υποστεί δέσμευση των περιουσιακών τους στοιχείων από την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο ενέκρινε στις 26 Νοεμβρίου 2012 νέο κανονισμό που αποσκοπεί στην διευκόλυνση της επιστροφής των εν λόγω υπεξαιρεθέντων περιουσιακών στοιχείων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ειδική Ομάδα συμφώνησε να εγκρίνει, εντός τριμήνου, την τελική μορφή οδικού χάρτη στον οποίο μπορεί να περιλαμβάνεται ομάδα ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων τον συντονισμό της οποίας θα αναλάβει η ΕΥΕΔ·

1.  εκφράζει την αλληλεγγύη του στον αιγυπτιακό λαό στην κρίσιμη αυτή περίοδο μετάβασης της χώρας προς τη δημοκρατία· καλεί τις αρχές της Αιγύπτου να εξασφαλίσουν τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, περιλαμβανομένων της ελευθερίας έκφρασης, της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης, των δικαιωμάτων των γυναικών, της θρησκευτικής ελευθερίας, της ελευθερίας συνείδησης και σκέψης, της προστασίας των μειονοτήτων και της καταπολέμησης των διακρίσεων με βάση το γενετήσιο προσανατολισμό, και να εξασφαλίσουν το κράτος δικαίου, τη διάκριση των εξουσιών, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και το δικαίωμα σε μια δίκαιη δίκη, δεδομένου ότι όλα αυτά αποτελούν ουσιαστικές συνιστώσες μιας ελεύθερης και δημοκρατικής κοινωνίας·

2.  εκφράζει την βαθιά του ανησυχία για τις αυξανόμενες διαστάσεις που λαμβάνει η εσωτερική πόλωση εντός της αιγυπτιακής κοινωνίας και για τα συνεχιζόμενα κρούσματα βίας· υπενθυμίζει στις κρατικές αρχές και στις δυνάμεις ασφαλείας της Αιγύπτου το καθήκον τους να αποκαταστήσουν και να διαφυλάξουν την ασφάλεια και την τάξη στην χώρα · παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση με στόχο την αποφυγή περαιτέρω κρουσμάτων βίας, εξυπηρετώντας έτσι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα της χώρας· ζητεί να διεξαχθούν σοβαρές, αμερόληπτες και διαφανείς έρευνες σχετικά με τους φόνους, τα βασανιστήρια, την εξευτελιστική μεταχείριση και την παρενόχληση ειρηνικών διαδηλωτών, με ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες, και ζητεί να προσαχθούν στην δικαιοσύνη όλοι όσοι ευθύνονται· παροτρύνει τις αρχές να ενεργήσουν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα· λυπάται βαθύτατα για τις σημαντικές απώλειες ζωών και το μεγάλο αριθμό τραυματιών κατά τις πρόσφατες συγκρούσεις και εκφράζει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων·

3.  διατυπώνει εκ νέου την αταλάντευτη θέση αρχής εναντίον της θανατικής ποινής που πρεσβεύει η ΕΕ και ζητεί να επιβληθεί πλήρες μορατόριουμ σε οποιαδήποτε θανατική ποινή έχει επιβληθεί στην Αίγυπτο· παροτρύνει την Αίγυπτο να κυρώσει το Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του 1966 με στόχο την κατάργηση της θανατικής ποινής· ζητεί την μετατροπή των θανατικών ποινών στις οποίες καταδικάστηκαν 21 οπαδοί του ποδοσφαιρικού συλλόγου Al-Masry στις 26 Ιανουαρίου 2013·

4.  λαμβάνει υπό σημείωση την απόφαση που έλαβε η αιγυπτιακή εκλογική επιτροπή να ακυρώσει τις προσεχείς κοινοβουλευτικές εκλογές, και καλεί την κυβέρνηση της Αιγύπτου να χρησιμοποιήσει αυτή την περίοδο για να δρομολογήσει μια πολιτική διεργασία χωρίς αποκλεισμούς που θα βασίζεται στην ομοψυχία και τον κοινό ενστερνισμό, μέσα από έναν γνήσιο εθνικό διάλογο που θα πραγματοποιηθεί με την ουσιαστική συμμετοχή όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων· απευθύνει έκκληση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Αίγυπτο ώστε να εργαστούν μαζί προς αυτήν την κατεύθυνση· προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να στηρίζουν και να βοηθούν τις αρχές, τα πολιτικά κόμματα και την κοινωνία των πολιτών της Αιγύπτου στις προσπάθειές τους για την επίτευξη αυτού του στόχου· εκφράζει ικανοποίηση για την πρόσκληση που απηύθυναν οι αιγυπτιακές αρχές στην ΕΕ να παρακολουθήσει τις προσεχείς κοινοβουλευτικές εκλογές, ανεξάρτητα από την ακύρωση των εκλογών· επαναλαμβάνει την προσφορά του να στείλει μια πλήρη αποστολή εκλογικής παρατήρησης·

5.  εκφράζει έντονη ανησυχία για την αύξηση των περιπτώσεων σεξουαλικής βίας εις βάρος γυναικών, ιδίως εκείνων που συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες, και αγωνιστριών για τα δικαιώματα των γυναικών, και για το γεγονός ότι οι αρχές δεν ενεργούν για την πρόληψη και την καταπολέμηση αυτής της βίας ή για να οδηγηθούν οι δράστες στη Δικαιοσύνη· καλεί τον Πρόεδρο Μόρσι, καθώς και τους ηγέτες των συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων κομμάτων, να ασκήσουν ισχυρή πολιτική πίεση για την αντιμετώπιση της βίας για λόγους φύλου και να εξασφαλίσουν την ουσιαστική διερεύνηση όλων των περιπτώσεων σεξουαλικών επιθέσεων και παρενόχλησης γυναικών, ώστε οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη και τα θύματα να αποζημιωθούν κατάλληλα· προτρέπει τον Πρόεδρο Μόρσι να αντιμετωπίσει αυτές τις χρόνιες βιαιοπραγίες και διακρίσεις εις βάρος των γυναικών, εγκρίνοντας το νομοσχέδιο κατά της παρενόχλησης που προτείνουν ακτιβίστριες υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών· καλεί τις αιγυπτιακές αρχές να καταδικάσουν τις κάθε μορφής βιαιότητες και επιθέσεις εναντίον γυναικών· παροτρύνει την κυβέρνηση να προωθήσει και να υποστηρίξει την συμμετοχή των γυναικών στον πολιτικό βίο αντιστρέφοντας το αρνητικό κλίμα που επικρατεί προς το παρόν στο πεδίο αυτό·

6.  καλεί τις αιγυπτιακές αρχές να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις στην αστυνομία και τις δυνάμεις ασφαλείας, να καταργήσουν όλους τους νόμους που επιτρέπουν την απεριόριστη χρήση βίας από την αστυνομία και τις δυνάμεις ασφαλείας κατά πολιτών· τονίζει πως χρειάζεται να αναπτυχθεί, με διάλογο και διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών, ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο που θα εγγυάται το δικαίωμα ειρηνικών διαδηλώσεων και του συνέρχεσθαι και το οποίο θα επιτρέπει στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να λειτουργούν χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς και να τυγχάνουν στήριξης από ξένες πηγές·

7.  δηλώνει πως στηρίζει πλήρως την δέσμευση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και την υψηλή ποιότητα του έργου τους για την προαγωγή της ειρήνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ζητεί να τερματιστεί αμέσως κάθε μορφή πίεσης, εκφοβισμού ή παρενόχλησης με στόχο συνδικαλιστές, δημοσιογράφους ή συντάκτες ιστολογίων·

8.  εκφράζει τις ανησυχίες του για την κατάσταση της δικαιοσύνης στην Αίγυπτο· καλεί την αιγυπτιακή κυβέρνηση και τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας να σεβαστούν πλήρως, να υποστηρίξουν και να προαγάγουν την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα των θεσμών της δικαιοσύνης στην Αίγυπτο· τονίζει πως χρειάζεται να συνεχίσει η μεταρρύθμιση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης προκειμένου να εξασφαλισθεί ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας και των βασανιστηρίων και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· παροτρύνει τις αιγυπτιακές αρχές να δρομολογήσουν ουσιαστική διαδικασία μεταβατικής δικαιοσύνης προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι θα αποδοθούν ευθύνες για όλες τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επανάσταση του 2011·

9.  εκφράζει την ανησυχία του για τους περιορισμούς στην ελευθερία της πίστης, της συνείδησης και της θρησκείας· επιδοκιμάζει στο πλαίσιο αυτό τη δημιουργία στις 18 Φεβρουαρίου 2013 ενός Αιγυπτιακού Συμβουλίου Εκκλησιών,αποτελούμενο από τα πέντε μεγαλύτερα χριστιανικά δόγματα στη χώρα και με εντολή να προωθήσει το διάλογο μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών· πιστεύει ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να αναχαιτισθεί το ρεύμα της μετανάστευσης χριστιανών από την Αίγυπτο, το οποίο όχι μόνο απειλεί τη συνεχιζόμενη παρουσία μιας από τις παλαιότερες κοινότητες της Αιγύπτου, αλλά παράλληλα βλάπτει την αιγυπτιακή οικονομία, καθώς ειδικευμένοι επαγγελματίες εγκαταλείπουν τη χώρα·

10.  καλεί τις αιγυπτιακές αρχές να υπογράψουν και να κυρώσουν το Καταστατικό της Ρώμης που ιδρύει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) στη Χάγη και να μην προσκαλεί ηγέτες χωρών για τους οποίους το ΔΠΔ έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης·

11.  υποστηρίζει σθεναρά τις μεταρρυθμίσεις που οδηγούν στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και την κοινωνική δικαιοσύνη στην Αίγυπτο, όπως έχει ζητήσει ο αιγυπτιακός λαός· κάνει εκ νέου έκκληση για πλήρη άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε όλη τη χώρα· ζητεί να σταματήσουν αμέσως οι δίκες πολιτών σε στρατοδικεία·

12.  διατυπώνει εκ νέου τις ανησυχίες του σχετικά με την συνεχιζόμενη παράνομη διακίνηση και λαθρεμπορία ανθρώπων, καθώς και για την κατάσταση των παράτυπων μεταναστών στην χώρα, ιδίως στην περιοχή του Σινά· καλεί τις αιγυπτιακές αρχές να εντείνουν περαιτέρω τις προσπάθειές τους προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, μεταξύ άλλων μέσω της πλήρους εφαρμογής της εθνικής νομοθεσίας σχετικά με τους πρόσφυγες και μέσω της παροχής στους φορείς των Ηνωμένων Εθνών και σε άλλες οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα πλήρους πρόσβασης στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα στο Σινά·

13.  ανησυχεί ιδιαίτερα για την ταχέως επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση της Αιγύπτου και οι παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για συμφωνία δανείου με το ΔΝΤ· επικροτεί τις νέες προσπάθειες της κυβέρνησης για συνέχιση των διαπραγματεύσεων αυτών· ενθαρρύνει την ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου, με την αναβάθμιση του διμερούς διαλόγου για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που θα αποτελούσαν ένα σημαντικό βήμα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των επενδυτών·

14.  καλεί την ΥΕ/ΑΠ και την Επιτροπή να αναπτύξουν την αρχή «περισσότερα για περισσότερα», με ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνία των πολιτών, τα δικαιώματα των γυναικών και τα δικαιώματα των μειονοτήτων, κατά πιο συνεκτικό και πρακτικό τρόπο, περιλαμβανομένων σαφών όρων και σημείων αναφοράς για την περίπτωση που η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποκλίνει από τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, και ως ακρογωνιαίο λίθο της αναθεωρημένης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, στο πλαίσιο των σχέσεων της ΕΕ με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, χωρίς να προκληθούν αρνητικές επιπτώσεις στις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού της χώρας·

15.  καλεί την ΥΕ/ΑΠ να παρακολουθεί την εκ μέρους των αιγυπτιακών αρχών και του Προέδρου Μόρσι τήρηση των δεσμεύσεών τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες· καλεί την ΕΕ να μη χορηγήσει καμία δημοσιονομική στήριξη στις αιγυπτιακές αρχές αν δεν σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, τη δημοκρατική διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου·

16.  εκφράζει την πλήρη υποστήριξή του στην αύξηση της συνεργασίας ΕΕ-Αιγύπτου, τόσο στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης και των σχεδίων δράσης της, όσο και σε σχέση με την επιτυχή συνέχιση της λειτουργίας της Ειδικής Ομάδας ΕΕ-Αιγύπτου και του τακτικού διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με την αυξημένη επιχειρηματική συνεργασία, τη βελτίωση της κινητικότητας των Αιγυπτίων -ιδίως των σπουδαστών- προς την ΕΕ, τη διαπραγμάτευση μιας σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών ή τη μελλοντική ενοποίηση των αγορών·

17.  παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καταβάλουν περαιτέρω σημαντικές προσπάθειες με στόχο την διευκόλυνση της επιστροφής των περιουσιακών στοιχείων που εκλάπησαν από το προηγούμενο καθεστώς στον λαό της Αιγύπτου· απευθύνει σχετική έκκληση προκειμένου για την σύσταση από την ΕΕ ομάδας ερευνητών, δικηγόρων και εισαγγελέων από τα κράτη μέλη της και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με σκοπό την παροχή νομικής υποστήριξης και συνδρομής στις αιγυπτιακές αρχές σε αυτή τη διαδικασία·

18.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, καθώς και στις αιγυπτιακές αρχές.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0064. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0092.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την πυρηνική απειλή και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας (2013/2565(RSP))

P7_TA(2013)0096 RC-B7-0132/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας (ΛΔΚ),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 18ης Φεβρουαρίου 2013 για τη ΛΔΚ,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1718 (2006), 1874 (2009), 2087 (2013), 2094 (2013), 825 (1993), 1540 (2004), 1695 (2006) και 1887 (2009),

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και όλες τις συναφείς διεθνείς πράξεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, περιλαμβανομένου του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, το οποίο η ΛΔΚ έχει εγκρίνει και κυρώσει,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του 1984 κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Τρόπων Σκληρής, Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας,

–  έχοντας υπόψη τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και ιδιαίτερα το ψήφισμα που εγκρίθηκε συναινετικά στις 19 Μαρτίου 2012, σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Marzuki Darusman, Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, της 1ης Φεβρουαρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καταδίκασαν την εκτόξευση πυραύλου από τη ΛΔΚ στις 12 Δεκεμβρίου 2012 με τη χρήση τεχνολογίας βαλλιστικών πυραύλων, καθώς και την πυρηνική δοκιμή που διεξήγαγε η χώρα αυτή στις 12 Φεβρουαρίου 2013, η οποία συνιστά καταφανή παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεών της βάσει των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασπορά πυρηνικών, χημικών και βιολογικών όπλων και τα μέσα διακίνησής τους συνιστούν απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2003 η ΛΔΚ αποχώρησε από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, από το 2006 πραγματοποιεί πυρηνικές δοκιμές και ότι το 2009 δήλωσε επίσημα ότι έχει αναπτύξει πυρηνικά όπλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνέχιση του παράνομου πυρηνικού προγράμματος και του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων αποτελεί πρόκληση για το διεθνές καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων και ενέχει τον κίνδυνο επιδείνωσης της έντασης στην περιοχή·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο δεν εξυπηρετεί τον στόχο της βελτίωσης της ασφάλειάς της που επικαλείται η Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα, με την οικονομία της να εστιάζεται στον στρατιωτικό τομέα, πόρρω απέχει από την επίτευξη του δεδηλωμένου στόχου της να γίνει ένα ισχυρό και ευημερούν έθνος και ότι, αντίθετα, στην προσπάθειά της να αποκτήσει όπλα μαζικής καταστροφής και μέσα για τη διακίνησή τους, απομονώνει και εξαθλιώνει τον λαό της όλο και περισσότερο·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΛΔΚ αποχώρησε πρόσφατα από την Κορεατική Συνθήκη Ανακωχής με τη Δημοκρατία της Κορέας και διέκοψε τη λειτουργία της γραμμής έκτακτης ανάγκης μεταξύ Πιονγκγιάνγκ και Σεούλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κορεατική χερσόνησος αντιμετωπίζει ήδη εδώ και δεκαετίες εντάσεις και στρατιωτικές αντιπαραθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά την ιδέα μιας αποπυρηνικοποιημένης κορεατικής χερσονήσου και θεωρεί ότι η επανάληψη των εξαμερών συνομιλιών έχει ζωτική σημασία για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς της ΛΔΚ δεν έχει συνεργαστεί με τον ΟΗΕ κι έχει απορρίψει όλα τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Βόρεια Κορέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν συνεργάστηκε με τον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα και απέρριψε κάθε βοήθεια από την Ύπατη Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται για την προάσπιση και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στην υφήλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η ανθρωπιστική κατάσταση στη ΛΔΚ παραμένουν εξαιρετικά ανησυχητικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της ΛΔΚ απαγορεύει οιαδήποτε πολιτική αντιπολίτευση, τις ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, τη θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, την ελευθερία έκφρασης, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και την ελευθερία μετακίνησης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαστικό σύστημα είναι υποτελές στο κράτος και η θανατική ποινή εφαρμόζεται σε ευρύ φάσμα εγκλημάτων κατά του κράτους και επεκτείνεται κατά διαστήματα βάσει του Ποινικού Κώδικα, ενώ οι πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, υποχρεώνονται να παρευρίσκονται σε δημόσιες εκτελέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατικές αρχές της ΛΔΚ προβαίνουν συστηματικά σε εξωδικαστικές εκτελέσεις, αυθαίρετες κρατήσεις και εξαφανίσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται απαγωγές αλλοδαπών, και ότι έχουν θέσει υπό κράτηση περισσότερους από 200.000 ανθρώπους σε φυλακές και στρατόπεδα «αναμόρφωσης»·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο λαός της ΛΔΚ είναι αντιμέτωπος εδώ και δεκαετίες με την υπανάπτυξη, ανεπαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και υψηλά επίπεδα μητρικού και παιδικού υποσιτισμού, σε ένα πλαίσιο πολιτικής και οικονομικής απομόνωσης, συχνών φυσικών καταστροφών και αυξήσεων των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων σε διεθνές επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικά τμήματα του πληθυσμού υποφέρουν από ασιτία και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή επισιτιστική βοήθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελλείψεις τροφίμων και ο λιμός έχουν σοβαρό αντίκτυπο σε ένα ευρύ φάσμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεκάδες χιλιάδες Βορειοκορεάτες έχουν διαφύγει στην Κίνα, εγκαταλείποντας τη χώρα τους λόγω της εξάπλωσης της πείνας και της καταστολής·

Πυρηνική απειλή

1.  καταδικάζει τις πυρηνικές δοκιμές και τις πυραυλικές δραστηριότητες της ΛΔΚ και της ζητεί να μην προχωρήσει σε περαιτέρω προκλητικές ενέργειες, αλλά να διακόψει όλες τις δραστηριότητές της για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων και να εγκαταλείψει οριστικά και αμετάκλητα τα υφιστάμενα πυρηνικά προγράμματα· ζητεί από τη ΛΔΚ να υπογράψει και να κυρώσει χωρίς καθυστέρηση τη Συνθήκη για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών (CTBT)·

2.  καταδικάζει την επίσημη ανακοίνωση της ΛΔΚ, σύμφωνα με την οποία η χώρα διατηρεί το δικαίωμα να εξαπολύσει προληπτική πυρηνική επίθεση· καλεί τη ΛΔΚ να συμμορφωθεί προς τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος υποχρεώνει τα μέλη του να απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας εναντίον οιουδήποτε άλλου κράτους·

3.  καταδικάζει το γεγονός ότι η ΛΔΚ αναίρεσε το σύμφωνο μη επίθεσης με τη Δημοκρατία της Κορέας, διέκοψε τη λειτουργία της γραμμής έκτακτης ανάγκης με τη Σεούλ και έκλεισε τον κοινό τους συνοριακό σταθμό, θέτοντας τις δυνάμεις εμπροσθοφυλακής σε επιφυλακή για το ενδεχόμενο πολέμου· εκφράζει την ικανοποίησή του για την περαιτέρω ενίσχυση των κυρώσεων με την ψηφοφορία της 7ης Μαρτίου 2013 στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, μετά την πλέον πρόσφατη πυρηνική δοκιμή· καλεί τη ΛΔΚ να ακολουθήσει μια εποικοδομητική στάση συνεργαζόμενη με τη διεθνή κοινότητα, που αναμένεται ότι θα επιφέρει σταθερότητα στην περιοχή και θα βελτιώσει την ευημερία του βορειοκορεατικού λαού·

4.  ζητεί από τη ΛΔΚ να αποκαταστήσει τις προϋπάρχουσες δεσμεύσεις της για μορατόριουμ στις εκτοξεύσεις πυραύλων και να επιστρέψει στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του καθεστώτος μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων και τα θεμέλια των προσπαθειών υπέρ του πυρηνικού αφοπλισμού και της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας· υπογραμμίζει την ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών ενίσχυσης της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων· υπενθυμίζει την τελική δήλωση της διάσκεψης επανεξέτασης της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων του 2010 που εκφράζει «βαθιά ανησυχία για τις καταστροφικές συνέπειες της οιασδήποτε χρήσης πυρηνικών όπλων» και επαναλαμβάνει «την ανάγκη όλα τα κράτη να συμμορφώνονται ανά πάσα στιγμή με το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου»·

5.  επιβεβαιώνει ότι επιθυμία του είναι η εξεύρεση διπλωματικής και πολιτικής λύσης στο ζήτημα των πυρηνικών όπλων της ΛΔΚ· επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει τις εξαμερείς συνομιλίες και ζητεί την επανάληψή τους· παροτρύνει όλους τους συμμετέχοντες στις εξαμερείς συνομιλίες να εντείνουν τις προσπάθειές τους· καλεί τη ΛΔΚ να συνεργαστεί εκ νέου εποικοδομητικά με τη διεθνή κοινότητα, ιδίως τα μέλη των εξαμερών συνομιλιών, με στόχο την επιδίωξη διαρκούς ειρήνης και ασφάλειας σε μια απαλλαγμένη από πυρηνικά κορεατική χερσόνησο, θεωρώντας ότι η εν λόγω συνεργασία αποτελεί τον βέλτιστο τρόπο για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ευημερία και σταθερότερο μέλλον για τη ΛΔΚ·

6.  καλεί τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και κύριο εμπορικό σύμμαχο της ΛΔΚ, να ασκήσει επιρροή στη ΛΔΚ για να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης και επισημαίνει ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας υποστήριξε το ψήφισμα 2094 (2013) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών· επισημαίνει τη συναίνεση μεταξύ των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στην αντίδρασή τους στην πρόσφατη πυρηνική δοκιμή της ΛΔΚ·

7.  υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να ενταθούν σε παγκόσμιο επίπεδο οι προσπάθειες για τον πυρηνικό αφοπλισμό· ζητεί τη λήψη προσωρινών μέτρων και μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης·

Ανθρώπινα δικαιώματα

8.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη ΛΔΚ, η παραβίαση των οποίων έχει περιγραφεί από τους πρώην και νυν ειδικούς εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών για τη Βόρεια Κορέα ως μοναδική περίπτωση, κατάφωρη, εκτεταμένη και συστηματική, που πιθανώς συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας· καλεί τη ΛΔΚ να δρομολογήσει ουσιαστικό διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

9.  καλεί την κυβέρνηση της ΛΔΚ να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει των πράξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος και να διασφαλίσει την πρόσβαση στη χώρα και την παροχή της απαιτούμενης συνεργασίας σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, ανεξάρτητους παρατηρητές για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στον Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη ΛΔΚ·

10.  χαιρετίζει τη συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τη ΛΔΚ, όπως πρότειναν η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ιαπωνία·

11.  καλεί την κυβέρνηση να κηρύξει μορατόριουμ για όλες τις εκτελέσεις, με στόχο την κατάργηση της θανατικής ποινής στο εγγύς μέλλον· καλεί τη ΛΔΚ να θέσει τέλος στις εξωδικαστικές εκτελέσεις και τις βίαιες εξαφανίσεις, να αποφυλακίσει τους πολιτικούς κρατουμένους και να επιτρέψει στους πολίτες της να ταξιδεύουν ελεύθερα, εντός και εκτός της χώρας· καλεί τη ΛΔΚ να επιτρέψει την ελευθερία έκφρασης και Τύπου για τα εγχώρια και διεθνή μέσα ενημέρωσης και να επιτρέψει στους πολίτες της να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο χωρίς λογοκρισία·

12.  εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τη σοβαρότητα της επισιτιστικής κατάστασης που αντιμετωπίζει η χώρα και τον αντίκτυπό της στα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα του πληθυσμού· καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει τα υφιστάμενα προγράμματα ανθρωπιστικής βοήθειας και τους διαύλους επικοινωνίας με τη ΛΔΚ και να μεριμνήσει για την ασφαλή παράδοσή της στα τμήματα του πληθυσμού για τα οποία προορίζεται· καλεί τις αρχές της ΛΔΚ να εξασφαλίσουν την πρόσβαση όλων των πολιτών στην επισιτιστική και ανθρωπιστική βοήθεια με βάση τις ανάγκες, σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές αρχές·

o
o   o

13.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στην κυβέρνηση της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Κορέας, στην κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, στον Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη ΛΔΚ και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας (2012/2137(INI))

P7_TA(2013)0097 A7-0434/2012

Tο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την έναρξη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας τον Μάιο 1975,

–  έχοντας υπόψη το βασικό νομικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις με την Κίνα, ήτοι τη συμφωνία εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (1), η οποία υπογράφηκε τον Μάιο 1985 και καλύπτει τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις και το πρόγραμμα συνεργασίας ΕΕ-Κίνας,

–  έχοντας υπόψη τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη νέας συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας που βρίσκονται σε εξέλιξη από το 2007,

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Κίνας που δρομολογήθηκε το 2003,

–  έχοντας υπόψη τον διαρθρωμένο πολιτικό διάλογο ΕΕ-Κίνας που θεσπίστηκε επίσημα το 1994 και τον υψηλού επιπέδου στρατηγικό διάλογο επί στρατηγικών θεμάτων και θεμάτων εξωτερικής πολιτικής που θεσπίσθηκε το 2010,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 24ης Οκτωβρίου 2006 με τίτλο «ΕΕ-Κίνα: στενότεροι εταίροι, μεγαλύτερες ευθύνες» (COM(2006)0631),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο πολιτικής της Επιτροπής με τίτλο «Η ωρίμανση μιας εταιρικής σχέσης – κοινά συμφέροντα και προκλήσεις στις σχέσεις ΕΕ-Κίνας», (COM(2003)0533), που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 13 Οκτωβρίου 2003,

–   έχοντας υπόψη τις Κατευθυντήριες Γραμμές Πολιτικής για την Ανατολική Ασία του Συμβουλίου,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της 11ης-12ης Δεκεμβρίου 2006 με τίτλο «Στρατηγική Εταιρική Σχέση ΕΕ-Κίνας’,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής για την Κίνα 2007-2013, το ενδεικτικό πολυετές πρόγραμμα 2011-2013 και την ενδιάμεση επανεξέταση του εγγράφου στρατηγικής του 2010 και την επανεξέταση του ενδεικτικού πολυετούς προγράμματος 2011-2013,

–  έχοντας υπόψη το πρώτο στην ιστορία έγγραφο πολιτικής που εκπόνησε η Κίνα σχετικά με την ΕΕ, το οποίο εκδόθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2003,

–  έχοντας υπόψη τον διάλογο ΕΕ-Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα που δρομολογήθηκε το 1995 και τους δύο τελευταίους γύρους του εν λόγω διαλόγου, ήτοι τον 30ό γύρο που διεξήχθη στο Πεκίνο στις 16 Ιουνίου 2011 και τον 31ο γύρο που διεξήχθη στις Βρυξέλλες στις 29 Μαΐου 2012,

–  έχοντας υπόψη τους σχεδόν 60 υπό εξέλιξη τομεακούς διαλόγους μεταξύ της Κίνας και της Ένωσης, οι οποίοι μεταξύ άλλων αφορούν το περιβάλλον, την περιφερειακή πολιτική, την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, καθώς και την κοινωνία των πολιτών,

–  έχοντας υπόψη την καθιέρωση του διαλόγου υψηλού επιπέδου μεταξύ των λαών ΕΕ-Κίνας τον Φεβρουάριο 2012, όπου θα εντάσσονται όλες τις κοινές πρωτοβουλίες ΕΕ-Κίνας στον εν λόγω τομέα,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της ΕΚ και της Κίνας, η οποία υπογράφηκε τον Δεκέμβριο 1998, τέθηκε σε ισχύ το 2000(2) και ανανεώθηκε το 2004 και το 2009, τη συμφωνία εταιρικής σχέσης στους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας που υπογράφηκε στις 20 Μαΐου 2009, καθώς και την κοινή δήλωση ΕΕ-Κίνας της 8ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την ενεργειακή συνεργασία,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία με την Κίνα για συνεργασία στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα πλοήγησης μέσω δορυφόρου Galileo που υπογράφηκε στις 30 Οκτωβρίου 2003,

–  έχοντας υπόψη τη 15η διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Κίνας που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 20 Σεπτέμβριου του 2012 και το κοινό ανακοινωθέν τύπου που εκδόθηκε κατά την ολοκλήρωσή της,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνηθείσα εταιρική σχέση ΕΕ-Κίνας σχετικά με την αλλαγή του κλίματος και την κοινή δήλωση σχετικά με την αλλαγή του κλίματος που εκδόθηκε στο πλαίσιο της 8ης διάσκεψης κορυφής ΕΕ-Κίνας τον Σεπτέμβριο 2005,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση ΕΕ-Κίνας σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια που καταρτίστηκε στις Βρυξέλλες στις 3 Μαΐου 2012 και την 5η σύνοδο του ενεργειακού διαλόγου μεταξύ της ΕΚ και της Κίνας που διεξήχθη τον Νοέμβριο 2011,

–  έχοντας υπόψη τις συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης Κίνας-ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το 18ο Εθνικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, το οποίο διεξήχθη στις 8-14 Νοεμβρίου 2012, καθώς και τις αλλαγές ηγεσίας στη Μόνιμη Επιτροπή του Πολιτικού Γραφείου που αποφασίσθηκαν στο συνέδριο,

–  έχοντας υπόψη την πλέον πρόσφατη διακοινοβουλευτική συνεδρίαση με την Κίνα, η οποία διεξήχθη στις Βρυξέλλες στις 11 και 12 Ιουλίου 2012,

–   έχοντας υπόψη τα πρόσφατα ψηφίσματά του σχετικά με την Κίνα, ειδικότερα το ψήφισμά του της 23ης Μαΐου 2012 σχετικά με την ΕΕ και την Κίνα: ανισορροπία στο εμπόριο;«(3), το ψήφισμά του της 2ας Φεβρουαρίου 2012 σχετικά με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ έναντι των χωρών BRIC και άλλων αναδυομένων δυνάμεων: στόχοι και στρατηγικές(4), καθώς και το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2012 σχετικά με την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ)(5),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 7ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας(6) και της 5ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με την Κίνα(7),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του για τα ανθρώπινα δικαιώματα της 21ης Ιανουαρίου 2010 σχετικά με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα και ιδίως την υπόθεση του Liu Xiaobo(8), της 10ης Μαρτίου 2011 σχετικά με την κατάσταση και την πολιτιστική κληρονομιά στο Κασγκάρ (Σινγιάνγκ, Αυτόνομη Περιφέρεια των Ουιγούρων, Κίνα)(9), της 7ης Απριλίου 2011 σχετικά με την υπόθεση του Ai Weiwei(10), της 5ης Ιουλίου 2012 σχετικά με το σκάνδαλο αναγκαστικής άμβλωσης στην Κίνα(11), της 26ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την Κίνα: δικαιώματα των μειονοτήτων και εφαρμογή της θανατικής ποινής(12), καθώς και της 16ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την ετήσια έκθεση 2009 για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτόν τον τομέα(13),

–  έχοντας υπόψη το εμπάργκο όπλων που επέβαλε η ΕΕ μετά την πάταξη της εξέγερσης στην πλατεία Τιεν Αν Μεν τον Ιούνιο 1989, όπως υποστηρίχθηκε από το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 2ας Φεβρουαρίου 2006 σχετικά με τις κύριες πτυχές και τις βασικές επιλογές της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2005 σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ ΕΕ, Κίνας και Ταϊβάν και την ασφάλεια στην Άπω Ανατολή(15),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Θιβέτ και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, ειδικότερα τα ψηφίσματά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με το Θιβέτ: σχέδια να καταστεί κύρια γλώσσα της διδασκαλίας η κινεζική(16), της 27ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με το Θιβέτ και ειδικότερα με την αυτοπυρπόληση των μοναχών(17) και της 14ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Θιβέτ(18),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0434/2012),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Κίνας είναι εξαιρετικά σημαντική για τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας και ότι η σχέση αυτή είναι εξέχουσας σημασίας για την ανεύρεση απαντήσεων σε προβληματισμούς παγκόσμιας κλίμακας, όπως είναι η ασφάλεια σε παγκόσμια και περιφερειακή κλίμακα, η οικονομική κρίση, παγκόσμια χρηματοπιστωτική ρύθμιση και ρύθμιση της παγκόσμιας αγοράς, η ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, τα όπλα μαζικής καταστροφής και η μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, η αλλαγή του κλίματος, η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μιας οικονομίας της αγοράς, η προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και της πειρατείας, καθώς και για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την αντιμετώπιση θεμάτων που απασχολούν τα δύο μέρη, την ΕΕ και την Κίνα·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στρατηγική εταιρική σχέση απαιτεί ισχυρή δέσμευση στην αμοιβαία ευθύνη και μεγάλη εμπιστοσύνη και πρέπει να βασίζεται σε καθολικές αξίες·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-Κίνας αναπτύχθηκαν σημαντικά μετά την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας ΕΕ-Κίνας το 1985· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε την κύρια στρατηγική πολιτικής της για την Κίνα το 2006 και στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής δρομολόγησε τον Ιανουάριο 2007 διαπραγματεύσεις για μια περιεκτική συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με στόχο την περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας, συγκεκριμένα στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα ευρίσκεται επί του παρόντος σε στάδιο κοινωνικοοικονομικής μετάβασης από ένα εκτατικό μοντέλο βασισμένο στην οικονομία υπό τον έλεγχο του κράτους προς ένα μοντέλο βασισμένο σε περισσότερες οικονομικές ελευθερίες, το οποίο με τη σειρά του έχει επιτρέψει σε μεγάλο κομμάτι του κινεζικού πληθυσμού να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδό του·

Ε.  λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι δεν σημειώθηκε παρόμοια πρόοδος στο πεδίο των πολιτικών ελευθεριών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι συμπληρωματικά, οικουμενικά, αναφαίρετα, αδιαίρετα, και αλληλένδετα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα δείχνει ότι την απασχολούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο (π.χ. επισιτισμός, ιματισμός, οικονομική ανάπτυξη), ενώ η ΕΕ έχει ευρύτερη προσέγγιση όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, περιλαμβανομένων των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων (π.χ. ελευθερία του λόγου, θρησκευτική ελευθερία, ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι) στα οποία δίδει ιδιαίτερη έμφαση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ακτιβιστές ατομικών δικαιωμάτων στην Κίνα έχουν αναφέρει τη στέρηση της ελευθερίας τους όταν τελώντας υπό κράτηση από την αστυνομία εξαφανίσθηκαν επί μήνες, χωρίς ένταλμα σύλληψης, απαγγελία κατηγορίας, οποιαδήποτε επικοινωνία με τις οικογένειές τους και νομική βοήθεια·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη το 2007 ο Πρόεδρος Χου Ζιντάο είχε υποδείξει στις υψηλότερες βαθμίδες του δικαστικού συστήματος ότι οι δικαστές πρέπει να καθοδηγούνται από τρεις «κυρίαρχες εξουσίες»: το Κόμμα, τον λαό και τον νόμο, κατ’ αυτήν την ιεραρχική σειρά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Κινέζος Υπουργός Δικαιοσύνης εξέδωσε τον Μάρτιο 2012 διάταγμα σύμφωνα με το οποίο όλοι οι δικηγόροι πρέπει να δίδουν όρκο πίστης στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) για να αποκτήσουν ή να ανανεώσουν την οικεία άδεια ασκήσεως επαγγέλματος·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σκανδαλώδης είδηση στα μέσα Ιουνίου 2012 σχετικά με την εξαιρετικά βάναυση επιβολή αναγκαστικής άμβλωσης στην επτά μηνών έγκυο με αγέννητο κορίτσι Feng Jianmei πυροδότησε τη συζήτηση με θέμα την κατάργηση της επίσημης πολιτικής του ενός παιδιού·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί από την κινεζική κυβέρνηση στην προώθηση ορισμένων οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, η άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι, του συνέρχεσθαι, του τύπου και της προσχώρησης σε συνδικαλιστικές οργανώσεις τελεί υπό μόνιμη καταστολή· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να αναφέρουν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις κινεζικές αρχές, μεταξύ των οποίων η καταδίκη διάσημων αντιφρονούντων, όπως του φυλακισμένου Liu Xiaobo, στον οποίον έχει απονεμηθεί το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, οι εκτεταμένοι περιορισμοί των μέσων μαζικής ενημέρωσης και του Διαδικτύου, η στενή παρακολούθηση και η παρενόχληση δικηγόρων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι εκτενέστεροι έλεγχοι και καταπιέσεις των Ουιγούρων, Θιβετιανών και των ελευθεριών τους, η αύξηση του αριθμού των αναγκαστικών εξαφανίσεων και των αυθαίρετων κρατήσεων, περιλαμβανομένων των κρατήσεων σε μυστικές, παράνομες εγκαταστάσεις κράτησης που είναι γνωστές ως «μαύρες φυλακές»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατασταλτικές πολιτικές εναντίον των βασικών ελευθεριών των Θιβετιανών έχουν προκαλέσει ανησυχητικό αριθμό αυτοπυρπολήσεων τα τελευταία έτη·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα είναι συμβαλλόμενο μέρος του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR) και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια θέση συνεπάγεται ειδικά καθήκοντά που επιβάλλουν στην Κίνα να συμμορφώνεται με τις διεθνείς νομικές υποχρεώσεις που έχει δυνάμει του ICCPR και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Hu Jia, στον οποίον απονεμήθηκε το Βραβείο Ζαχάρωφ το 2008, παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό υπό εκτενή παρακολούθηση και με περιορισμένες δυνατότητες επικοινωνίας·

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το κινεζικό κράτος αναγνωρίζει μόνον πέντε θρησκείες, ήτοι τον βουδδισμό, τον ταοϊσμό, το ισλάμ και τον χριστιανισμό (τον καθολικισμό και τον προτεσταντισμό)· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες αυτές οι θρησκείες έχουν κεντρικά διοικητικά όργανα με έδρα στο Πεκίνο και ότι στελεχώνονται από υπαλλήλους πιστούς στο ΚΚΚ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΚΚΚ διορίζει τους ανώτερους θρησκευτικούς ηγέτες και έχει απαγορεύσει μη εγκεκριμένες θρησκευτικές ομάδες όπως την Φαλούν Γκονγκ από το 1999 με στόχο την εξάλειψη της άσκησής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως συνέπεια της εν λόγω απαγόρευσης, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αναφέρει την εκτός νομικού συστήματος επιβολή μέτρων καταναγκασμού, όπως αυθαίρετες συλλήψεις, καταναγκαστική εργασία και σωματικά βασανιστήρια, τα οποία ορισμένες φορές προκαλούν τον θάνατο·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αυτόνομη Περιφέρεια του Θιβέτ και άλλες θιβετιανές αυτόνομες περιοχές, και η Αυτόνομη Περιφέρεια των Ουιγούρων στο Σινγιάνγκ έχουν διαρκώς μεγαλύτερη σημασία για τις στρατηγικές, περιφερειακές, στρατιωτικές και οικονομικές φιλοδοξίες της Κίνας και συνεπώς αντιμετωπίζονται από την κινεζική κυβέρνηση ως βασικά ζητήματα της εδαφικής ακεραιότητας της Κίνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2009, τουλάχιστον 90 Θιβετιανοί έχουν αυτοπυρποληθεί σε περιοχές της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας που κατοικούνται από Θιβετιανούς, περιλαμβανομένης της Αυτόνομης Περιφέρειας του Θιβέτ και των αυτόνομων θιβετιανών περιοχών στις επαρχίες Gansu, Sichuan και Qinghai·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι το άνοιγμα της κινεζικής οικονομίας απέφερε μείζονα οφέλη όπως βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας και μείωση της ανεργίας στην ύπαιθρο, δεν έχουν επωφεληθεί εξίσου όλα τα τμήματα του κινεζικού πληθυσμού από την αύξηση της οικονομίας της Κίνας και υφίστανται μεγάλες ανισότητες μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών της χώρας·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες στα εισοδήματα, την πρόσβαση στην απασχόληση, την κοινωνική πρόνοια, την μέριμνα για την υγεία και την εκπαίδευση μεταξύ των αστικών και αγροτικών πληθυσμών αποτελούν σημαντική πρόκληση για την πολιτική συνοχής της Κίνας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία ΕΕ-Κίνας στον τομέα των επιστημών και της τεχνολογίας είναι ένα ζήτημα κοινού συμφέροντος· λαμβάνοντας υπόψη την εξάπλωση της χρήσης του Διαδικτύου στην Κίνα, απαριθμώντας περισσότερους από 500 εκατομμύρια χρήστες που αποτελούν επιγραμμικά ένα σώμα κοινής γνώμης· λαμβάνοντας υπόψη όμως ότι το διαδικτυακό περιβάλλον της χώρας παραμένει ιδιαίτερα περιοριστικό·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο, ότι έως το 2020 αναμένεται να ανέρχονται σε 100 εκατομμύρια οι Κινέζοι που θα ταξιδεύουν στο εξωτερικό και ότι ως εκ τούτου είναι απαραίτητη η στήριξη των πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στην προσέλκυση αυτών των νέων τουριστικών ροών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα είναι η χώρα με τις περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο, οι οποίες εξακολουθούν να αυξάνονται ραγδαία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές CO2 στην Κίνα έφτασαν τους 6,8 τόννους κατά κεφαλή το 2010 και ότι αναμένεται να έχουν υπερβεί τις κατά κεφαλήν εκπομπές των ΗΠΑ ήδη το 2017·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα εντείνει τις προσπάθειές της όσον αφορά τα με βάση την αγορά συστήματα για την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα πραγματοποιεί επτά πρότυπα έργα στον συγκεκριμένο τομέα με στόχο την καθιέρωση ενός εθνικού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών το 2015·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο 21ος αιώνας βλέπει την Κίνα να επανακάμπτει στο διεθνές προσκήνιο ως οικονομική και εμπορική δύναμης, λόγω της ταχέως ανερχόμενης οικονομικής της ισχύος και της αδιαφανούς αύξησης του στρατιωτικού της εξοπλισμού·

ΚΒ.  υπενθυμίζοντας ότι η ΕΕ εμμένει στην πολιτική της για μία Κίνα όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και της Ταϊβάν στα Στενά της Ταϊβάν·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο θετικός ρόλος που διαδραματίζει η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας στη Νοτιοανατολική Ασία όσον αφορά τον σχηματισμό και τη δυναμική οικονομικής περιφέρειας επισκιάζεται ολοένα περισσότερο από τις εδαφικές διαμάχες στη Θάλασσα της Νοτίου Κίνας με το Βιετνάμ, τη Μαλαισία, την Ινδονησία, το Μπρουνέι, τις Φιλιππίνες και την Ταϊβάν, στη δε Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας με την Ιαπωνία και την Ταϊβάν – σε περιοχές οι οποίες είναι όλες πλούσιες σε ιχθυαποθέματα και σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα διατηρεί στενές σχέσεις με τη Βόρεια Κορέα, με τη δεύτερη να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη, και ότι η εισροή χρήματος και τουριστών από την Κίνα είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του καθεστώτος της Πιονγκγιάνγκ στη σημερινή μορφή του·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα συνεργάζεται με τη Ρωσία, τέσσερις χώρες της Κεντρικής Ασίας (Καζακστάν, Κιργιζιστάν, Τατζικιστάν και Ουζμπεκιστάν) και τέσσερις χώρες παρατηρητές (Ινδία, Ιράν, Μογγολία και Πακιστάν) του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κινεζικές επενδύσεις στην Κεντρική Ασία θα αυξηθούν την προσεχή δεκαετία από 20 δισεκατομμύρια σε 100 δισεκατομμύρια δολλάρια ΗΠΑ, όπως ανακοινώθηκε στη σύνοδο κορυφής του SCO που διεξήχθη στο Πεκίνο στις 6 Ιουνίου 2012·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμβάθυνση των σχέσεων Πεκίνου και Ουάσινγκτων παράλληλα με τους ισχυρούς χρηματοπιστωτικούς και οικονομικούς δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών συνιστούν μία από τις σημαντικότερες διμερείς σχέσεις παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη είναι ο πρώτος εμπορικός εταίρος της Κίνας·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πουθενά αλλού στον πλανήτη δεν είναι τόσο ορατή η εκρηκτική αύξηση της οικονομίας της Κίνας όσο είναι στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο καταδεικνύεται συγκεκριμένα από την εντυπωσιακή αύξηση του όγκου των εμπορικών ροών Κίνας και Αφρικής, οι οποίες σημείωσαν μεταξύ 2009 και 2011 αύξηση κατά 80 % ανερχόμενες στο ποσό των 166,3 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις της Κίνας στην Αφρική σημείωσαν άνοδο κατά 58,9 % το 2011 ανερχόμενες στο ποσό των 1,7 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κινεζικά συμφέροντα στην Αφρική καθίστανται ορατά μέσω μεγάλων αναπτυξιακών έργων όπως σιδηρόδρομοι, δρόμοι και έργα κοινωνικής πρόνοιας·

Στρατηγική εταιρική σχέση και συνεργασία ΕΕ-Κίνας

1.  υποστηρίζει τη δημόσια δέσμευση που ανέλαβαν η ΕΕ και η Κίνα στο πλαίσιο του σχετικού στρατηγικού διαλόγου υψηλού επιπέδου που διεξήχθη στο Πεκίνο στις 9-10 Ιουλίου 2012 να αποτελέσουν παράδειγμα διεθνούς συνεργασίας προς μίμηση στον 21ο αιώνα μέσω της στρατηγικής εταιρικής σχέσης τους στη βάση κοινών συμφερόντων και αμοιβαίας κατανόησης· στηρίζει και ενθαρρύνει τους σχεδόν εξήντα τομεακούς διαλόγους μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας, έχοντας την πεποίθηση ότι μία ενισχυμένη και εξόχως αναβαθμισμένη εταιρική σχέση θα φέρει αμοιβαία οφέλη τόσο για την ΕΕ όσο και για την Κίνα· εκφράζει, ωστόσο, την επιθυμία να ενισχυθούν αυτοί οι διάλογοι στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος, της ασφάλειας, της ενέργειας και ειδικότερα της καταπολέμησης της παραποίησης/απομίμησης προϊόντων, δεδομένου του αντικτύπου που έχει στη δημόσια υγεία και ασφάλεια· ενθαρρύνει τις προσπάθειες ενεργού αναζήτησης συνεργιών μεταξύ του 12ου πενταετούς προγράμματος της Κίνας και της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με στόχο την εμβάθυνση της πρακτικής συνεργασίας σε ποικίλους τομείς· πιστεύει πέραν τούτων ότι η έννοια της στρατηγικής εταιρικής σχέσης απαιτεί περαιτέρω διευκρίνιση· ζητεί η ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με την Κίνα να συμβαδίζει με την επίτευξη σημαντικής προόδου στον πολιτικό διάλογο στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου·

2.  αναμένει από τα κράτη μέλη της ΕΕ να δώσουν σαφή εντολή στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), και ιδίως στην Αντιπροσωπεία στο Πεκίνο, για την ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Κίνας, μιλώντας με μία φωνή στην κινεζική κυβέρνηση και να αποφεύγουν την υλοποίηση διμερών πρωτοβουλιών εξωτερικής πολιτικής οι οποίες ενδέχεται να θέτουν σε κίνδυνο τις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΥΕΔ· ζητεί να εφαρμόζει η ΕΕ μια μακρόπνοη στρατηγική έναντι της Κίνας, η οποία να παρέχει τον επιχειρησιακό συντονισμό τόσο μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ένωσης όσο και μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών· αναμένει από τις κινεζικές αρχές σε όλα τα πολιτικά επίπεδα να ενισχύσουν τη στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Κίνας μέσω της συνεπούς και διαφανούς εφαρμογής των αμοιβαίων και διεθνών συμφωνιών και κανόνων·

3.  χαιρετίζει τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν κατά τη 15η Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Κίνας που διεξήχθη στις Βρυξέλλες στις 20 Σεπτεμβρίου 2012· παροτρύνει την ταχεία υλοποίηση και εφαρμογή τους, η οποία θα ενισχύσει τις σχέσεις μεταξύ της Ένωσης και της Κίνας·

4.  χαιρετίζει τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν κατά τη 15η Διάσκεψη Κορυφής ΕΕ-Κίνας, ειδικότερα όσον αφορά τη διαπραγμάτευση προς επίτευξη συμφωνίας για τις επενδύσεις και την εγκαθίδρυση τακτικού διαλόγου σχετικά με θέματα άμυνας και ασφάλειας·

5.  θεωρεί ότι οι σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας, τόσο στο οικονομικό και το εμπορικό επίπεδο όσο και στο πολιτιστικό και το κοινωνικό επίπεδο θα μπορούσαν να είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την ανάπτυξη και βελτίωση αμφοτέρων των κοινωνιών και συνεπώς θεωρεί ότι η μεταξύ τους συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα και των δύο μερών·

6.  χαιρετίζει τη δρομολόγηση και επιτυχή διεξαγωγή του πρώτου γύρου του διαλόγου υψηλού επιπέδου μεταξύ των λαών ΕΕ-Κίνας· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο και τα επιτεύγματα του «Έτους Διαπολιτισμικού Διαλόγου ΕΕ-Κίνας» και σημειώνει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη 15η Διάσκεψη Κορυφής ΕΕ-Κίνας σχετικά με μια σειρά δράσεων δίδουν συνέχεια σε διάφορους τομείς που σχετίζονται με την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τους νέους·

7.  καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο καθώς και τις αρμόδιες κινεζικές αρχές να διευκολύνουν σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο τις τουριστικές ροές από την Κίνα προς την ΕΕ μέσω της εναρμόνισης και της επιτάχυνσης των διαδικασιών που αφορούν την έκδοση θεωρήσεων για τους Κινέζους υπηκόους, ιδίως στην περίπτωση του επιχειρηματικού και συνεδριακού τουρισμού·

8.  χαιρετίζει την έκκληση που διατύπωσαν αμφότερα τα μέρη κατά τη 15η Διάσκεψη Κορυφής ΕΕ-Κίνας για τη δρομολόγηση ενός περιεκτικού διαλόγου ΕΕ-Κίνας σχετικά με την κινητικότητα και τη μετανάστευση στο κατάλληλο επίπεδο και την αμοιβαία δέσμευσή τους να συνεχίσουν να αναζητούν τρόπους διευκόλυνσης των ανταλλαγών για τους πολίτες της Κίνας και της ΕΕ, περιλαμβανομένης και της σε αμοιβαία βάση εξαίρεσης από την υποχρέωση θεώρησης για τους κατόχους διπλωματικών διαβατηρίων·

9.  τονίζει ότι η Κίνα δεν είναι μόνο η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και η χώρα με τις περισσότερες εξαγωγές στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και μία διαρκώς σημαντικότερη πολιτική δύναμη·

Εσωτερική κατάσταση

10.  τονίζει ότι τις τελευταίες δεκαετίες η Κίνα έχει επιτύχει σημαντική κοινωνική πρόοδο· υπογραμμίζει ότι η εν λόγω βελτίωση στην ποιότητα ζωής σε μία τόσο μεγάλη χώρα σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα είναι μοναδική στην ιστορία· σημειώνει ότι η αύξηση της οικονομίας στην Κίνα έχει σώσει άνω του μισού δισεκατομμυρίου ανθρώπους από τη φτώχεια από το 1990·

11.  σημειώνει το 12ο πενταετές πρόγραμμα (2011-2015), το οποίο εγκρίθηκε από το Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο τον Μάρτιο 2012 και προορίζεται για την καταπολέμηση των δυσμενών παράπλευρων επιπτώσεων μιας περιόδου σταθερά υψηλού ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης άνευ προηγουμένου, επιπτώσεων όπως είναι οι σοβαρές περιβαλλοντικές απειλές, οι περιφερειακές ανισορροπίες, η εντεινόμενη ανισότητα εισοδημάτων και οι συνεχιζόμενες συλλογικές διαμαρτυρίες που επικεντρώνονται σε κοινωνικές, οικονομικές και νομικές αδικίες·

12.  σημειώνει τη σημασία του προσδιορισμού των κοινών σημείων μεταξύ της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 και του 12ου πενταετούς προγράμματος της Κίνας·

13.  χαιρετίζει την επιτυχή οικονομική πολιτική της Κίνας, αλλά συμμερίζεται την κριτική που ασκούν ανεξάρτητοι κινέζοι λόγιοι και παρατηρητές ότι η διατήρηση αυτής της τάσης απειλείται σοβαρά από σκάνδαλα διαφθοράς, έλλειψη διαφάνειας και μια «κόκκινη αριστοκρατία» στενών συγγενικών προσώπων πρώην και νυν κομματικών ηγετών που έχουν αποκτήσει τεράστιες περιουσίες χάρη στις πολιτικές και οικονομικές διασυνδέσεις τους, μια σοβαρότατη κατάσταση που αποκαλύφθηκε πρόσφατα από την υπόθεση Bo Xilai·

14.  προσβλέπει στην ταχεία υλοποίηση των επανειλημμένων εκκλήσεων για εκδημοκρατισμό και πολιτικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό του ΚΚΚ από την νέα ηγεσία του κόμματος· πιστεύει ότι μόνο η επιβολή αποτελεσματικών πολιτικών μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία δημοκρατικών, χωρίς αποκλεισμούς και με υποχρέωση λογοδοσίας θεσμών που να αντικατοπτρίζουν την εθνοτική, θρησκευτική, πολιτική και κοινωνική πολυμορφία της Κίνας θα ανοίξουν τον δρόμο για την οικοδόμηση βιώσιμης αύξησης της οικονομίας και σταθερότητας και θα κάμψουν την ημιανεξαρτησία των δεσποτικών επαρχιακών, περιφερειακών και τοπικών υψηλά ιστάμενων στελεχών του κόμματος, τα οποία αμαυρώνουν άσχημα τη φήμη της εθνικής ηγεσίας της Κίνας τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων της χώρας λόγω της κατάχρησης εξουσίας στην οποία προβαίνουν, με ιδιαίτερη έμφαση στις δαπανηρότατες και ενδημικές υποθέσεις διαφθοράς· θεωρεί ότι αυτά τα κρούσματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη θέσπιση μηχανισμών λογοδοσίας, όπως αναγνωρίσθηκε από τον Πρόεδρο Χου Ζιντάο στη διάρκεια του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΚ τον Νοέμβριο 2012·

15.  συμμερίζεται και στηρίζει την κατηγορηματική απόρριψη ενός υποχρεωτικού όρκου πίστης στο ΚΚΚ από τους κινέζους δικηγόρους με την αιτιολογία ότι συνιστά επίθεση κατά του νομικού συστήματος, η οποία αντίκειται κατάφωρα στα διεθνή νομικά πρότυπα, διότι οι δικηγόροι πρέπει να ορκίζονται πίστη στο σύνταγμα και όχι σε πολιτικό κόμμα ή πολιτική οργάνωση·

16.  τονίζει ότι, μολονότι οι αναγκαστικές αμβλώσεις είναι αυστηρά παράνομες στην Κίνα, οι αρμόδιοι υπάλληλοι οικογενειακού προγραμματισμού εξαναγκάζουν συστηματικά τις γυναίκες σε απάνθρωπες πρακτικές όπως είναι η αναγκαστική άμβλωση ή η στείρωση· καταδικάζει το αποκαλούμενο «τέλος κοινωνικής συντήρησης», ένα συχνά υπέρογκο χρηματικό πρόστιμο που υποχρεούνται να καταβάλουν οι γονείς σε περίπτωση επιπλέον γεννήσεων, όπως συνέβη στην τραγική περίπτωση της Feng Jianmei· επισημαίνει ότι σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία το 2011 υπήρξαν 8 400 καταγγελίες από θύματα ανάρμοστης συμπεριφοράς των αρχών οικογενειακού προγραμματισμού· συντάσσεται ολόθυμα με το αίτημα Κινέζων πολιτών να τεθεί τέρμα στην πολιτική του ενός παιδιού, με τα πολλά της «παραθυράκια», ιδίως υπό το φως των δημογραφικών τάσεων στην Κίνα, ενώ τονίζει τις σοβαρές αρνητικές κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες που έχει, όπως είναι οι κοινωνικές διαφορές, η χειροτέρευση της κατάστασης όσον αφορά την ισότητα των φύλων, το διαδεδομένο αρνητικό συναίσθημα που συνοδεύει τη γέννηση κοριτσιού και η αυξανόμενη ανισορροπία μεταξύ κοριτσιών και αγοριών, που δημιουργεί «μικρούς αυτοκράτορες», διαταράσσει την παραδοσιακή οικογενειακή δομή και επιπροσθέτως μειώνει την είσοδο νέων στην αγορά εργασίας· καλεί την κινεζική ηγεσία να θεωρήσει κορυφαία προτεραιότητά της την εξεύρεση λύσης στο εν λόγω πρόβλημα·

17.  λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την έντονη διαμαρτυρία των εργαζομένων στο εργοστάσιο Foxconn και ζητεί να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα των εργαζομένων· στηρίζει την επιδίωξη της αξιοπρεπούς αμοιβής και των αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας·

18.  επικροτεί τις προσπάθειες της Κίνας να θεσπίσει ένα εθνικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής μέχρι το 2015, το οποίο στο μέλλον θα μπορούσε να ενοποιηθεί με άλλα συστήματα εμπορίας διοξειδίου του άνθρακα, συγκεκριμένα με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (EU-ETS)· σημειώνει ωστόσο ότι η Κίνα δεν διαθέτει ακόμη πλήρως λειτουργούσα και ώριμη οικονομία της αγοράς, στοιχείο που αποτελεί σαφές προαπαιτούμενο για ένα σύστημα εμπορίας εκπομπών που να λειτουργεί ομαλά·

19.  προτρέπει την κινεζική κυβέρνηση να αυξήσει τις μετρήσεις των ρύπων και των εκπομπών με στόχο την αντιμετώπιση της έλλειψης αξιόπιστων δεδομένων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τη θέσπιση καλύτερης νομικής υποδομής και την αύξηση της δημιουργίας ικανοτήτων σε διοικητικό επίπεδο· επ’ αυτού επικροτεί τη συμφωνία χρηματοδότησης της 20ής Σεπτεμβρίου 2012 μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας, η οποία προωθεί το περιβάλλον, τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Κίνα·

20.  σημειώνει την απόφαση του Επικεφαλής της Εκτελεστικής Εξουσίας του Χονγκ Κονγκ να μην επιβάλει την υλοποίηση ενός αμφιλεγόμενου προγράμματος «εθνικής εκπαίδευσης» μετά τις μαζικές διαμαρτυρίες και ευρείες αντιδράσεις· καλεί τις αρχές του Πεκίνου να σεβασθούν πλήρως την αρχή «μία χώρα, δύο συστήματα» τηρώντας τη συμφωνία που υπογράφηκε πριν από την παράδοση της πρώην βρετανικής αποικίας στην ΛΔΚ· χαιρετίζει τη μεγάλη προσέλευση στις πρόσφατες εκλογές του Νομοθετικού Συμβουλίου και αναμένει την εισαγωγή της καθολικής ψηφοφορίας για την εκλογή όλων των μελών της εν λόγω συνέλευσης το ταχύτερο δυνατόν·

Ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία

21.  στηρίζει και εκφράζει τον θαυμασμό του για το θάρρος και τον ακτιβισμό των κινέζων πολιτών που δρουν με κοινωνικά υπεύθυνους τρόπους για την προώθηση και την προάσπιση παγκοσμίως αναγνωρισμένων κοινωνικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και για τη μη αποδοχή και διόρθωση ευρέως γνωστών κοινωνικών απειλών και/ή εγκληματικών πράξεων, όπως είναι η διαφθορά, τα κρούσματα κατάχρησης εξουσίας, η περιβαλλοντική ζημία, η μόλυνση από τον ιό του AIDS, η τροφική δηλητηρίαση, οι κατασκευαστικές ατασθαλίες στην περίπτωση σχολικών κτηρίων και η παράνομη απαλλοτρίωση γης και περιουσίας, που διαπράττονται συχνά από τοπικές κομματικές αρχές· καταγγέλλει όλες τις περιπτώσεις επίσημων αντιποίνων κατά των εν λόγω κινέζων πολιτών παροτρύνει την κινεζική ηγεσία να ενθαρρύνει την ευθύνη των πολιτών όσον αφορά τον σεβασμό των κοινωνικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προβαίνει σε αποκατάσταση των προασπιστών των εν λόγω δικαιωμάτων οι οποίοι έχουν διωχθεί και τιμωρηθεί επίσημα· υπενθυμίζει στην κινεζική ηγεσία να συμμορφώνεται αυστηρά προς την εσωτερική αλλά και τη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

22.  προσυπογράφει ολόθυμα τις επικρίσεις από κινέζους δικηγόρους και νομικούς που φρονούν ότι η εξευτελιστική κράτηση υπόπτων για περισσότερες από 15 ημέρες αντίκειται στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR) που υπέγραψε η Κίνα τον Οκτώβριο 1998· εκφράζει την ανησυχία του για την απροθυμία της κινεζικής κυβέρνησης να επικυρώσει αυτό το Διεθνές Σύμφωνο, κίνηση η οποία εξακολουθεί να εκκρεμεί· αποδοκιμάζει το ότι σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας του 2013 η αστυνομία και οι κρατικές αρχές ασφάλειας μπορούν να κρατήσουν έναν ύποπτο για περισσότερους από 14 μήνες χωρίς να έχει οιαδήποτε βοήθεια από δικηγόρο· υποστηρίζει πλήρως την κριτική που ασκούν κινέζοι νομικοί για το ότι η αστυνομία διατηρεί τη δυνατότητα όχι μόνο να τηρεί υπόπτους υπό κατ’ οίκον περιορισμό αλλά και να τους έχει υπό κράτηση δυνάμει των κανόνων περί «σύλληψης σε καθορισμένο σημείο»· υποστηρίζει όλες τις πρωτοβουλίες κινέζων νομικών που αποσκοπούν σε ουσιαστική μεταρρύθμιση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας της ΛΔΚ·

23.  καλεί την Κίνα να συμμορφωθεί προς τα ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα· υπογραμμίζει τη σημασία που προσλαμβάνει η τήρηση και ταχεία εφαρμογή όλων των κανόνων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ελεύθερη σύσταση ανεξάρτητων συνδικαλιστικών οργανώσεων· χαιρετίζει την εφαρμογή του δικαίου περί εργασιακών συμβάσεων και ζητεί τη συμπλήρωση του νομοθετικού πλαισίου με τη θέσπιση νόμου περί συλλογικών διαπραγματεύσεων· προτρέπει τις κινεζικές αρχές και τους ευρωπαίους επενδυτές και τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα να σέβονται τα διεθνή πρότυπα εργασίας και να εγγυώνται αξιοπρεπή αμοιβή και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα· είναι της γνώμης ότι η ΕΕ δεν πρέπει να επιτρέπει την πρόσβαση στην αγορά αγαθών που παρήχθησαν με παιδική εργασία ή σε εγκαταστάσεις οι οποίες παραβιάζουν σοβαρά τα διεθνή πρότυπα εργασίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως είναι τα στρατόπεδα εργασίας σε φυλακές·

24.  θεωρεί ότι οι εμπορικές ανισορροπίες ΕΕ-Κίνας αντικατοπτρίζουν τις διαφορές κοινωνικού, οικονομικού και δημοκρατικού μοντέλου· είναι της γνώμης ότι σε αυτό συμβάλλει και ο περιορισμένος ή ανύπαρκτος σεβασμός ορισμένων δικαιωμάτων στην Κίνα· τονίζει τη σπουδαιότητα του καθορισμού μιας στρατηγικής για τον διάλογο με την Κίνα, αρχίζοντας από τα θέματα της αγοράς εργασίας·

25.  εκφράζει τον φόβο του ότι ο αριθμός των φυλακισμένων που εκτελούνται δυνάμει της νομοθεσίας περί θανατικής ποινής της Κίνας καθώς και η ταχύτητα διεξαγωγής της δίκης τους και της επακόλουθης εκτέλεσής τους αντίκεινται στο πνεύμα του ανθρώπινου δικαιώματος σε ελεύθερη και δίκαιη δίκη, καθώς λόγω της ταχύτητας εκδίκασης των υποθέσεων από τις κινεζικές αρχές τυχόν κακοδικίες και άλλα σφάλματα ενδέχεται να παραβλέπονται, οδηγώντας στην εκτέλεση αθώων· θεωρεί ότι η επιβολή της θανατικής ποινής στο πλαίσιο ενός αδιαφανούς δικαστικού συστήματος που στερείται πλήρους διαφάνειας και όπου τα δικαιώματα του κρατουμένου δεν είναι ακόμη πλήρως ανεπτυγμένα αποτελεί σοβαρό σφάλμα· καλεί τις κινεζικές αρχές να επανεξετάσουν την πολιτική τους περί θανατικής ποινής·

26.  τονίζει ότι η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ ΕΕ και Κίνας περιλαμβάνει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης σε αμοιβαία βάση, το οποίο συνεπάγεται ελευθερία του τύπου για τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη και επίσης ελευθερία του τύπου για τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης στην Κίνα· προσδοκά ότι όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά μέσα θα είναι ένθερμοι συνήγοροι αυτής της θεμελιώδους αρχής ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις επαφές τους με τους αντίστοιχους κινέζους εταίρους·

27.  αποδοκιμάζει τον έλεγχο και τη λογοκρισία στο διαδίκτυο από τις κινεζικές αρχές· σημειώνει με ανησυχία ότι η κινεζική κυβέρνηση εντείνει επί του παρόντος το καθεστώς επιτήρησης του διαδικτύου μέσω νέου νόμου που απαγορεύει στους ανθρώπους την αποκάλυψη κρατικών μυστικών, την προσβολή της εθνικής υπερηφάνειας, την έκθεση της εθνοτικής ενότητας της χώρας σε κίνδυνο ή την πραγματοποίηση κλήσεων για τη διοργάνωση «παράνομων διαδηλώσεων» ή «μαζικών συγκεντρώσεων»· σημειώνει ότι δεν τίθεται ως εκ τούτου οιοδήποτε πραγματικό όριο όσον αφορά τη λογοκρισία· εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη διασφαλίσεων δυνάμει της νέας νομοθεσίας, στοιχείο που καθιστά δυνατή την κατάχρησή της· υπογραμμίζει ότι οι όροι «παράνομες διαδηλώσεις» και «μαζικές συγκεντρώσεις» πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε καταστάσεις όπου υφίσταται νομοθεσία σχετικά με τις ειρηνικές και νόμιμες διαμαρτυρίες· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να επιτρέψει την έκφραση πλουραλισμού απόψεων στο διαδίκτυο, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και γενικότερα στη σφαίρα του δημοσίου· υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης στο διαδίκτυο έχει αναγνωρισθεί πρόσφατα από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·

28.  εκφράζει την ανησυχία του για τη θέση σε ισχύ των νέων διατάξεων σχετικά με τον έλεγχο του διαδικτύου, οι οποίες νομιμοποιούν το κλείσιμο ιστολογίων και προβλέπουν την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους συντάκτες ιστολογίων, τους δημοσιογράφους και τους δικηγόρους που τους υπερασπίζονται·

29.  τονίζει ότι σε μια χώρα με περισσότερους από 500 εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου, οι ψηφιακές ελευθερίες είναι ο μόνος τρόπος για έναν ακμάζοντα και ανεπτυγμένο κυβερνοχώρο· καλεί τις κινεζικές αρχές να διασφαλίζουν αλλά και να προστατεύουν τον τεράστιο κυβερνοχώρο που έχει αναπτυχθεί στη χώρα τους και να κατευθύνουν τις προσπάθειές τους στην ενίσχυσή του και όχι στη λογοκρισία και τον έλεγχο·

30.  σημειώνει τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλει η κινεζική κυβέρνηση για την οικονομική ανάπτυξη του Θιβέτ και της Σινγιάνγκ και τον αντίκτυπο των εν λόγω προσπαθειών στις νομαδικές κοινότητες και τα παραδοσιακά μέσα βιοπορισμού· προτρέπει την κινεζική κυβέρνηση να ενεργεί με πολιτικά υπεύθυνο τρόπο, μεριμνώντας για την ουσιώδη συμμετοχή των Θιβετιανών και των Ουιγούρων σε ζητήματα διακυβέρνησης, περιλαμβανομένων των προτεραιοτήτων διαχείρισης των πόρων και οικονομικής ανάπτυξης, και επιδεικνύοντας σεβασμό προς πολιτισμικά στοιχεία όπως είναι η γλώσσα και η θρησκεία αντί να αποσκοπεί στην αλλοτρίωσή τους· διατρανώνει με σθένος ότι η κινεζική κυβέρνηση δεν θα επιτύχει σταθερότητα διαρκείας στο Θιβέτ ή στο Σινγιάνγκ ή αβροφροσύνη μεταξύ Κινέζων, Θιβετιανών και Ουιγούρων εάν καταφεύγει σε καταναγκαστική αφομοίωση, πολιτιστική εξάλειψη ή κατασταλτικές μεθόδους της αστυνομίας και των δυνάμεων ασφαλείας, αλλά μόνον με τη σοβαρή αντιμετώπιση όλων των καταγγελιών από του αυτόχθονες και τούτο για να επιτευχθεί πραγματική κοινή ευθύνη για την ευζωία σε αυτές τις δύο αυτόνομες επαρχίες· προτρέπει την κινεζική κυβέρνηση να θέσει τέλος στην απαγόρευση της εισόδου ανεξάρτητων παρατηρητών στις εν λόγω περιοχές·

31.  τονίζει ότι παρά τη σκληρή πολιτική καταστολής διαπιστώνεται μια θρησκευτική αναβίωση επί του παρόντος στην Κίνα, η οποία εκδηλώνεται με την επαναλειτουργία ή την εκ νέου ανέγερση αναρίθμητων χώρων θρησκευτικής λατρείας· προτρέπει τις κινεζικές αρχές να αναιρέσουν πολιτικές και πρακτικές που περιορίζουν το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε πολίτη στην ελευθερία θρησκείας και πίστεως·

32.  καλεί τις κινεζικές αρχές να χορηγήσουν στις προτεσταντικές κατ’ οίκον εκκλησίες και τις κρυφές καθολικές εκκλησίες καθώς και στις εκκλησίες άλλων θρησκειών επίσημη αναγνώριση· υπενθυμίζει επ’ αυτού ότι το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναγνωρίζει την ελευθερία θρησκείας ή πίστης ανεξαρτήτως του καθεστώτος καταχώρισης σε μητρώα, το οποίο σημαίνει ότι η εν λόγω καταχώριση δεν θα πρέπει να αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την άσκηση θρησκευτικών καθηκόντων από τους ανθρώπους· καταδικάζει απερίφραστα όλες τις απόπειρες των αρχών να στερήσουν από τις εν λόγω μη εγγεγραμμένες εκκλησίες το θεμελιώδες δικαίωμά τους στη θρησκευτική ελευθερία, υποχρεώνοντάς τις να λειτουργούν υπό διοικητικά συμβούλια που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, προβαίνοντας σε κατάσχεση της περιουσίας τους ή ακόμη και χρησιμοποιώντας την κράτηση και τη φυλάκιση σε μία προσπάθεια να τους επιβάλουν τη σιωπή, κινήσεις που συνιστούν παρέμβαση στη θρησκευτική αυτονομία και περιορίζουν σοβαρά τη δραστηριότητα αυτών των εκκλησιών·

33.  συμμερίζεται την κριτική που ασκούν κινέζοι νομικοί ότι οι θεμελιώδεις ανεπάρκειες του νομικού κώδικα της Κίνας σχετικά με τη θρησκεία απορρέουν από το σύνταγμά της, διότι η αρχή της «θρησκευτικής ελευθερίας» που προβλέπεται στις ρήτρες 1 και 2 του άρθρου 36 αντίκειται στην αρχή «περιορισμών της θρησκείας» που προβλέπεται στις ρήτρες 3 και 4, χωρίς να διευκρινίζεται ποία εκ των δύο υπερισχύει· διατυπώνει από κοινού με τους Κινέζους νομικούς έκκληση για την καθιέρωση της θρησκευτικής ελευθερίας ως υπερισχύουσας συνταγματικής αρχής·

34.  αναγνωρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλονται στον τομέα του ελέγχου και της προσεκτικής εφαρμογής της θανατικής ποινής στην Κίνα, αλλά εξακολουθεί να ανησυχεί διότι η κινεζική κυβέρνηση εμμένει στην πολιτική της μη δημοσίευσης λεπτομερών στοιχείων σχετικά με τον αριθμό φυλακισμένων που εκτελούνται κατ’ έτος, διατηρώντας τις πληροφορίες σχετικά με τη θανατική ποινή σε καθεστώς κρατικού μυστικού· προτρέπει πέραν τούτων τις κινεζικές αρχές να παύσουν τη χρήση της θανατικής ποινής για πολιτικούς σκοπούς και να εξασφαλίσουν την ύπαρξη διαδικαστικών διασφαλίσεων στο νομικό σύστημα της χώρας οι οποίες να εγγυώνται την προστασία των καταδικασμένων σε θάνατο, περιλαμβανομένου του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα·

35.  όσον αφορά τον Διάλογο ΕΕ-Κίνας περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θεωρεί λυπηρή τη συνεχιζόμενη έλλειψη οιασδήποτε ουσιαστικής προόδου και τη μη επίτευξη συγκεκριμένων ορατών αποτελεσμάτων· υπενθυμίζει ότι κατά τη θέσπιση μιας νέας στρατηγικής της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ δεσμεύθηκαν τον Ιούνιο 2012 ότι η ΕΕ τώρα θα «θέτει µε αποφασιστικότητα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις κατάλληλες μορφές του διµερούς διαλόγου, περιλαμβανομένου και του υψηλότερου επιπέδου’· καλεί τον προσφάτως ορισθέντα ειδικό εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα την ΕΥΕΔ, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να δοθεί στην εν λόγω διεργασία νέα ώθηση και να γίνει ο ανωτέρω διάλογος περισσότερο αποτελεσματικός και περισσότερο προσανατολισμένος στα αποτελέσματα, μεταξύ άλλων με τη διεξαγωγή προπαρασκευαστικών συνεδριάσεων με διεθνείς και τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ΜΚΟ παρουσία των αρχών αμφοτέρων των πλευρών· είναι της γνώμης ότι αυτός ο διάλογος πρέπει να περιλαμβάνεται σε όλες τις επαφές με αξιωματούχους στρατηγικών εταίρων όπως είναι η Κίνα· τονίζει τη σημασία της πλήρους αντιμετώπισης όλων των προβλημάτων που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Κίνα και την ΕΕ· εκτιμά ότι οι σύνοδοι κορυφής ΕΕ-Κίνας και οι συζητήσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να περιλαμβάνουν σειρά διαφανών ζητημάτων προς συζήτηση και συγκεκριμένων σημείων αναφοράς· παροτρύνει την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας Catherine Ashton, να εκφράσει τις ανησυχίες της σχετικά με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα και να αναφέρει δημόσια τις συγκεκριμένες περιπτώσεις και τα ζητήματα που έχουν συζητηθεί με κινέζους αξιωματούχους σε όλες τις συναντήσεις· ενθαρρύνει τους αξιωματούχους των κρατών μελών της ΕΕ να ακολουθήσουν την ίδια κατεύθυνση με συνεκτικό και συντονισμένο τρόπο· καλεί τις εταιρείες της ΕΕ που αναπτύσσουν δραστηριότητες στην Κίνα να συμμορφώνονται προς τις Κατευθυντήριες Αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν στενά την εν λόγω συμμόρφωση·

Σχέσεις εκατέρωθεν των Στενών

36.  επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ ακολουθεί πολιτική της μιας Κίνας· χαιρετίζει τις αυξανόμενες επαφές μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και της Ταϊβάν· τονίζει τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, μολονότι εξακολουθούν να υπονομεύονται σοβαρά από τους πυραύλους της ΛΔΚ που είναι στραμμένοι κατά της Ταϊβάν και από τις ενέργειες της Κίνας για διεθνή απομόνωση της Ταιβάν· υποστηρίζει την ουσιαστική συμμετοχή της Ταϊβάν σε διεθνείς οργανισμούς, όπως προσυπογράφεται με τη δήλωση 9486/09 του Συμβουλίου της 8ης Μαΐου 2009·

37.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το μεγάλο ενδιαφέρον εκατομμυρίων κινέζων πολιτών για τις προεδρικές και τις κοινοβουλευτικές εκλογές που έλαβαν χώρα στην Ταϊβάν στις 14 Ιανουαρίου 2012, τις οποίες μπορούσαν να παρακολουθήσουν για πρώτη φορά απευθείας στο διαδίκτυο·

38.  χαιρετίζει τους ισχυρούς και αναπτυσσόμενους οικονομικούς δεσμούς που ανθούν μεταξύ της ηπειρωτικής Κίνας και της Ταϊβάν, καθώς και το νέο άνοιγμα της Ταϊβάν προς τους κινέζους τουρίστες και την συνεργασία στον τομέα του πολιτισμού· θεωρεί ότι η διεθνοποίηση του εμπορίου και των επενδύσεων είναι η καλύτερη εγγύηση για τη σταθερότητα της Ταϊβάν· συνεπώς προτρέπει την κυβέρνηση της Ταϊβάν να συνδυάσει την επένδυσή της στην ΛΔΚ με επενδύσεις σε άλλα μέρη του κόσμου·

Εξωτερική κατάσταση

39.  παροτρύνει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας να αξιοποιεί τη σε παγκόσμια κλίμακα θέση της κατά περισσότερο υπεύθυνο τρόπο, και συγκεκριμένα στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπου έχει μόνιμη έδρα και δικαίωμα αρνησικυρίας· τονίζει επ’ αυτού την ανάγκη να άρει η Κίνα την αρνησικυρία που προβάλλει σε οιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ που επιτρέπει την επέμβαση στην Συρία, και τούτο για να δοθεί ένα τέλος στον εμφύλιο πόλεμο και να μπορέσει ο συριακός λαός να πάρει το μέλλον της χώρας του στα χέρια του ως τμήμα μιας δημοκρατικής και ελεύθερης διεργασίας· τονίζει ότι η Κίνα πρέπει επίσης να δρα κατά τρόπο υπεύθυνο που να αντιστοιχεί στην σε παγκόσμια κλίμακα συμβολή της, στο επίπεδο της G20 για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, ευθυγραμμιζόμενη προς τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και τηρώντας όλες τις διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος·

40.  παροτρύνει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας να δεσμευθεί κατηγορηματικά να σέβεται τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο κατά την επιδίωξη των στόχων της στο εξωτερικό·

41.  εκτιμά το γεγονός ότι η Κίνα είναι μεταξύ των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών η χώρα που συνεισφέρει τον μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων για ειρηνευτικές αποστολές, ιδίως χάρη στο ταχύτατα εκσυγχρονιζόμενο ναυτικό της· χαιρετίζει εν προκειμένω τη συνεργασία με την ΕΕ στην καταπολέμηση της πειρατείας στον Κόλπο του Άντεν· καλεί την Κίνα ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ να συνεργαστεί κατά τρόπο υπεύθυνο με τη διεθνή κοινότητα σχετικά με σημαντικούς προβληματισμούς για την παγκόσμια ασφάλεια, όπως είναι η κατάσταση στη Συρία και το Ιράν·

42.  αναγνωρίζει την ευθύνη της Κίνας για την παροχή ασφάλειας στους πολίτες της και ταυτόχρονα την ανάληψη ενός ρόλου προασπιστή της ειρήνης και της σταθερότητας στον κόσμο και επικροτεί την αυξημένη συμμετοχή της στον ΟΗΕ· ζητεί ωστόσο από την πλευρά της Κίνας περισσότερη διαφάνεια και στενότερη συνεργασία με την ΕΕ και τον ΟΗΕ σχετικά με τα εν λόγω ζητήματα και την αποφυγή του απομονωτισμού στην ανάπτυξη της εξωτερικής πολιτικής της·

43.  καλεί την Κίνα να επανεξετάσει την πολιτική της σχετικά με τη «μη επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις χωρών» σε περιπτώσεις σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

44.  επιδοκιμάζει την έναρξη του διαλόγου ΕΕ-Κίνας τον Ιούλιο 2012 σχετικά με την κοινή πολιτική ασφαλείας και άμυνας· προτείνει να επεκταθεί ο διάλογος στο σύνολο της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού·

45.  ζητεί από την Κίνα να διαψεύσει τις εντεινόμενες διεθνείς ανησυχίες σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας στον προϋπολογισμό της για στρατιωτικό εξοπλισμό·

46.  υπογραμμίζει την παγκόσμια σημασία της Θάλασσας της Νοτίου Κίνας, από την οποία διέρχεται το ένα τρίτο της παγκόσμιας εμπορικής δραστηριότητας, εκφράζει φόβο για την κλιμακούμενη ένταση και συνεπώς απευθύνει επειγόντως έκκληση σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να μην προβούν σε μονομερείς πολιτικές και στρατιωτικές δράσεις, να χαμηλώσουν τον τόνο των δηλώσεών τους και να διευθετήσουν τις αντικρουόμενες εδαφικές απαιτήσεις τους στη Θάλασσα της Νοτίου Κίνας διά της οδού της διεθνούς διαιτησίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συγκεκριμένα τη Σύμβαση των ΗΕ σχετικά με το Δίκαιο της Θαλάσσης, και τούτο για να εξασφαλισθεί σταθερότητα στην περιοχή·

47.  ανησυχεί σοβαρά λόγω της κλιμάκωσης των εντάσεων ανάμεσα στην Κίνα και την Ιαπωνία· απευθύνει θερμή έκκληση στην Κίνα και την Ιαπωνία να καταπολεμήσουν τις αντιλήψεις εχθρού που έχουν η μία για την άλλη και θεωρεί λυπηρό το ότι δεν χρησιμοποιούν την τεσσαρακοστή επέτειο των διπλωματικών τους σχέσεων για διεξαγωγή εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων·

48.  δεδομένων των σημαντικών συμφερόντων που έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Ασίας, καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (Κίνα, Ιαπωνία και Ταϊβάν) να δείξουν αυτοσυγκράτηση και να λάβουν μέτρα για να εξομαλύνουν την κατάσταση στις αμφισβητούμενες νήσους· προτρέπει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να διευθετήσουν ειρηνικά τις διαφορές τους με πνεύμα συνεργασίας, με τήρηση του διεθνούς δικαίου, συγκεκριμένα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θαλάσσης και να συμφωνήσουν στη λήψη μέτρων αποκλιμάκωσης για την περίπτωση απρόβλεπτων συμβάντων·

49.  σημειώνει την πρωτοβουλία της Ταϊβάν με στόχο την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με ένα κώδικα δεοντολογίας για την Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας και τη θέσπιση μηχανισμού που να επιτρέπει τη συνεργασία όλων των πλευρών για την από κοινού εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της περιοχής, περιλαμβανομένης και της ικανότητας για παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές·

50.  σημειώνει ότι ο ρόλος της Κίνας στη συνεργασία μεταξύ των δύο μερών της Χερσονήσου της Κορέας είναι ζωτικής σημασίας και καλεί την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας να επιδιώξει πιο ενεργά την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ του Βορρά και του Νότου·

51.  σημειώνει με λύπη του ότι η επιβίωση του δικτατορικού και καταπιεστικού καθεστώτος της Βόρειας Κορέας εξαρτάται ουσιαστικά από την Κίνα· επικροτεί την υπεύθυνη συμπεριφορά της Κίνας όταν ψήφισε υπέρ της δριμείας καταδίκης από το Συμβούλιο Ασφαλείας της αποτυχημένης εκτόξευσης πυραύλου από τη Βόρεια Κορέα στις 15 Απριλίου 2012, η οποία θεωρήθηκε ευρέως ως προσπάθεια για δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου· ευελπιστεί ότι η Κίνα θα συνεχίσει να αναλαμβάνει ευθύνη για σταθερότητα στην Χερσόνησο της Κορέας, για ταχεία επανάληψη των εξαμερών συνομιλιών σχετικά με την πυρηνική απειλή από τη Βόρεια Κορέα και προ πάντων για δραστική βελτίωση των συνθηκών καθημερινής διαβίωσης των πολιτών της Βόρειας Κορέας μέσω της παροχής κινήτρων από την Κίνα·

52.  σημειώνει τον αυξανόμενο ρόλο που διαδραματίζει η Κίνα στην περιφέρεια της Κεντρικής Ασίας μέσω έργων στον τομέα του εμπορίου, της οικονομίας και της ενέργειας· θεωρεί ότι η Κίνα μπορεί να διαδραματίσει μείζονα ρόλο στην ανάπτυξη χωρών στην Κεντρική Ασία και καλεί την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας να προαγάγει τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των κρατών της περιοχής ως ένα κρίσιμο βήμα προς την περιφερειακή συνεργασία· παρατηρεί ότι οι κύριοι στόχοι της Κίνας εντός του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης είναι να επιτύχει ειρήνη και σταθερότητα στην Κεντρική Ασία μέσω της συλλογικής καταπολέμησης των αποκαλουμένων «τριών κακών» του εξτρεμισμού, της αποσχιστικής ιδεολογίας και της τρομοκρατίας· σημειώνει το ευρύτερο στρατηγικό και οικονομικό συμφέρον της Κίνας στην περιοχή μέσω της εκμετάλλευσης των τεράστιων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου και της σύνδεσης της Κεντρικής Ασίας με την ακτογραμμή της Κίνας μέσω σιδηροδρόμων και αυτοκινητοδρόμων·

53.  χαιρετίζει τους αναπτυσσόμενους δεσμούς ανάμεσα στην Κίνα και το Αφγανιστάν, καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία πραγματοποιούνται συνομιλίες σε ανώτερο επίπεδο ηγεσίας· φρονεί ότι η Κίνα μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη σταθεροποίηση του Αφγανιστάν μέσω μιας προσέγγισης ήπιας δύναμης και παροτρύνει την ανάπτυξη στενής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας στο εν λόγω ζήτημα·

54.  παρατηρεί ότι η νέα αμερικανική στρατηγική που δίνει εκ νέου έμφαση στην Ασία εκλαμβάνεται από την κινεζική ηγεσία ως απόπειρα των ΗΠΑ να περιορίσουν την ταχεία οικονομική και πολιτική άνοδο της Κίνας· ενθαρρύνει την Κίνα και τις ΗΠΑ να αποφύγουν τις εντάσεις και έναν ενδεχόμενο ανταγωνισμό εξοπλισμών στον Ειρηνικό· προτρέπει την Κίνα να εξασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία στις θάλασσες·

55.  πιστεύει ότι πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη ο οικονομικός, κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπος των αυξανόμενων επενδύσεων της Κίνας στις αναπτυσσόμενες χώρες·

56.  σημειώνει ότι η αυξανόμενη παρουσία της Κίνας στην Αφρική έχει συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, με ιδιαίτερη εστίαση στα έργα υποδομών, εκτιμά το ότι από την κινεζική ηγεσία αναγνωρίζεται η δριμεία κριτική εις βάρος της ασύμμετρης, επικεντρωμένης στις πρώτες ύλες αφρικανικής πολιτικής της που διατυπώθηκε στη διάρκεια του Φόρουμ Συνεργασίας Κίνας-Αφρικής (FOCAC) που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο στις 20 Ιουλίου 2012, όπως αποδεικνύει και η παρούσα ανοικτή προώθηση της διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων της στην αφρικανική ήπειρο· χαιρετίζει την υπόσχεση του ηγέτη του κράτους και του κόμματος Χου Ζιντάο στη συνεδρίαση του FOCAC για χορήγηση πίστωσης-ρεκόρ ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ σε αφρικανικές χώρες την προσεχή τριετία για την ανάπτυξη των υποδομών, της γεωργίας, του κατασκευαστικού κλάδου και των ΜΜΕ σε αυτές· χαιρετίζει την υποστήριξη που έχει εκφράσει η Κίνα προς την Πρωτοβουλία Διαφάνειας των Εξορυκτικών Βιομηχανιών (ΕΙΤΙ) και ενθαρρύνει τις κινεζικές αρχές να ακολουθήσουν την παγκόσμια τάση προς περισσότερη διαφάνεια και να αυξήσουν τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις τους στον τομέα αυτόν· καλεί την ΕΕ να παραμείνει σε εγρήγορση όσον αφορά τις πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των αυξανόμενων επενδύσεων της Κίνας στην Αφρική·

57.  εκφράζει την ανησυχία του διότι η εντεινόμενη παρουσία της Κίνας στην Αφρική έχει οδηγήσει σε σοβαρές κοινωνικές εντάσεις, αλλά επιδοκιμάζει το γεγονός ότι οι κινεζικές εταιρείες έχουν εκφράσει τη βούλησή τους να δώσουν μεγαλύτερη βαρύτητα στην εταιρική κοινωνική ευθύνη που σχετίζεται με τις δραστηριότητές τους στην Αφρική· προτρέπει τις κινεζικές αρχές να βασίσουν τις πολιτικές τους στην Αφρική στις αρχές και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανθρώπινης ασφάλειας·

58.  σημειώνει την αυξανόμενη παρουσία της Κίνας στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Λατινικής Αμερικής, με την αύξηση των κινεζικών εισαγωγών αυτών των πόρων να υπερβαίνει το 50 %·

59.  ενθαρρύνει την Κίνα, τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών CO2 παγκοσμίως, να ενισχύσει τον ενεργό και εποικοδομητικό ρόλο της στην προαγωγή της συνεργασίας εντός της παγκόσμιας κοινότητας προς αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος· επικροτεί την παρουσίαση από τις κινεζικές αρχές τον Νοέμβριο 2011 της Λευκής Βίβλου σχετικά με τις πολιτικές που εγκρίθηκαν και τις δράσεις που έχουν αναληφθεί προς καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, ζητεί δε την ταχεία εφαρμογή της·

60.  επισημαίνει ότι οι επαφές μεταξύ των λαών μπορούν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ της Κίνας και της ΕΕ, αλλά και μεταξύ της Κίνας και άλλων εταίρων της, όπως είναι οι ΗΠΑ· χαιρετίζει εν προκειμένω τα προγράμματα που έχουν στόχο τη διευκόλυνση της κινητικότητας μεταξύ της Κίνας και της ΕΕ·

61.  παροτρύνει την Κίνα να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στην εξασφάλιση της ασφάλειας δικαίου για τις ξένες εταιρείες, τηρώντας τις αρχές της ισότητας, της αμοιβαιότητας και της κοινωνικής ευθύνης των εταιρειών·

o
o   o

62.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των υπό προσχώρηση και υποψηφίων χωρών, την κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, το Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο της Κίνας, καθώς και στην κυβέρνηση και το νομοθετικό σώμα Γιουάν της Ταϊβάν.

(1) ΕΕ L 250 της 19.9.1985, σ. 2. (2) ΕΕ L 6 της 11.1.2000, σ. 40. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0218. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0017. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0334. (6) ΕΕ C 305 E της 14.12.2006, σ. 219. (7) ΕΕ C 67 E της 18.3.2010, σ. 132. (8) ΕΕ C 305 E της 11.11.2010, σ. 9. (9) ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 185. (10) ΕΕ C 296 E της 2.10.2012, σ. 137. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0301. (12) ΕΕ C 285 E της 21.10.2010, σ. 80. (13) ΕΕ C 169 E της 15.6.2012, σ. 81. (14) ΕΕ C 288 E της 25.11.2006, σ. 59. (15) ΕΕ C 157 E της 6.7.2006, σ. 471. (16) ΕΕ C 99 E της 3.4.2012, σ. 118. (17) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0474. (18) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0257.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με το στήσιμο αγώνων και τη διαφθορά στον αθλητισμό (2013/2567(RSP))

P7_TA(2013)0098 RC-B7-0130/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Λευκωσίας για την καταπολέμηση των στημένων αγώνων, της 20ής Σεπτεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Ιανουαρίου 2011 με τίτλο «Ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης στον αθλητισμό» (COM(2011)0012),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 2ας Φεβρουαρίου 2012, σχετικά με την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης του αθλητισμού (1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Μαρτίου 2009, σχετικά με την τιμιότητα των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση(2),

–  έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για τον αθλητισμό (COM(2007)0391),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Απριλίου 2005, σχετικά με την καταπολέμηση της χρήσης απαγορευμένων ουσιών (ντόπινγκ) στον αθλητισμό(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Καταπολέμηση της δωροδοκίας στην ΕΕ» (COM(2011)0308),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με τα επιγραμμικά τυχερά παιχνίδια στην εσωτερική αγορά(4),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Οκτωβρίου 2012, με τίτλο «Προς ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση» (COM(2012)0596),

–  έχοντας υπόψη τη Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, της 24ης Μαρτίου 2011, σχετικά με τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση στην Εσωτερική Αγορά (COM(2011)0128),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Σεπτεμβρίου 2011, σχετικά με τις προσπάθειες της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς(5),

–  έχοντας υπόψη την προπαρασκευαστική δράση με θέμα τις ευρωπαϊκές συμπράξεις στον αθλητισμό και συγκεκριμένα τα προγράμματα συλλογής δεδομένων που επικεντρώνονται στην πρόληψη των περιστατικών στημένων αγώνων μέσω της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης των σχετικών παραγόντων,

–  έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής για απόφαση του Συμβουλίου με την οποία εξουσιοδοτείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμμετάσχει, εξ ονόματος της ΕΕ, στις διαπραγματεύσεις για διεθνή σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης με αντικείμενο την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών αποτελεσμάτων (COM(2012)0655),

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της μελέτης του Μαρτίου του 2012 με τίτλο «Στήσιμο αγώνων στον αθλητισμό», η οποία ζητήθηκε από την Επιτροπή,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά του Ντόπινγκ, της 16ης Νοεμβρίου 1989,

–  έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προαγωγή της ακεραιότητας στον αθλητισμό κατά της χειραγώγησης των αποτελεσμάτων, ιδίως του στησίματος αγώνων, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια μεικτή ερευνητική ομάδα της Europol με κωδική ονομασία «Επιχείρηση Βέτο» αποκάλυψε εκτεταμένο στήσιμο ποδοσφαιρικών αγώνων κατά τα τελευταία έτη, με 680 αγώνες να κρίνονται ύποπτοι παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 380 αγώνων στην Ευρώπη, και λαμβάνοντας υπόψη ότι περιέγραψε ευρύτατο δίκτυο στησίματος αγώνων που έπληττε τον πυρήνα του αθλητισμού, με 425 άτομα να θεωρούνται ύποπτα και 50 άλλα να έχουν συλληφθεί·

B.  λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση της Europol ότι τα αριθμητικά αυτά στοιχεία είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι μεγάλος ο αριθμός των κρατών μελών που πλήττονται από τους στημένους αγώνες, γεγονός ιδιαιτέρως ανησυχητικό διότι το στήσιμο αγώνων συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα και συνιστά μείζονα απειλή για τα θεμέλια του αθλητισμού σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το στήσιμο αγώνων είναι μια μορφή εγκλήματος που δημιουργεί υψηλά έσοδα, ενώ τα ποσοστά των καταδικών και του εντοπισμού είναι εξαιρετικά χαμηλά, και λαμβάνοντας, κατά συνέπεια, υπόψη ότι χρησιμοποιείται από εγκληματικές οργανώσεις στις παράνομες δραστηριότητές τους όπως το ξέπλυμα χρήματος και η παράνομη εμπορία ανθρώπων και ναρκωτικών ουσιών·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το στήσιμο ειδικού στοιχήματος (spot-fixing), μια παράνομη δραστηριότητα στον αθλητισμό, κατά την οποία στήνεται ένα συγκεκριμένο μέρος ενός παιχνιδιού – αλλά όχι απαραιτήτως το τελικό αποτέλεσμα –, ενδέχεται να είναι δυσκολότερο να εντοπιστεί απ’ ό,τι το παραδοσιακό στήσιμο ενός αγώνα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εγκληματικές οργανώσεις λειτουργούν σε διεθνή κλίμακα και έχουν διασυνδέσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη, με αποτέλεσμα κανένα θεσμικό όργανο, χώρα ή οργάνωση να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τους στημένους αγώνες κατά μόνας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα αθλήματα μπορούν να πληγούν και ότι απειλείται η ακεραιότητα του αθλητισμού··

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υφιστάμενοι μηχανισμοί ελέγχου δεν εντοπίζουν αμέσως τους στημένους αγώνες λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα των παράνομων αυτών δραστηριοτήτων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια, η λογοδοσία και η δημοκρατία – με άλλα λόγια, η καλή διακυβέρνηση – στις αθλητικές οργανώσεις αποτελούν προαπαιτούμενα προκειμένου το αθλητικό κίνημα να διαδραματίσει κάθε είδους εποικοδομητικό ρόλο στην καταπολέμηση των στημένων αγώνων και της απάτης στον αθλητισμό·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αθλητικές οργανώσεις έχουν ήδη λάβει μέτρα σε αυτόν τον τομέα, όπως η κατάρτιση κωδίκων συμπεριφοράς και η υιοθέτηση πολιτικών μηδενικής ανοχής·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχήματα επί στημένων αγώνων προσφέρονται κυρίως από φορείς εκμετάλλευσης εκτός ΕΕ, κάτι που καθιστά αναγκαία μια διεθνή εστίαση στην καταπολέμηση των στημένων αγώνων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ειδικοί επισημαίνουν ότι υπάρχουν ολοένα και μεγαλύτερες ανησυχίες για τις δόλιες προθέσεις ορισμένων ατόμων που αναλαμβάνουν ποδοσφαιρικούς συλλόγους ως μέσον για την προώθηση του στησίματος αγώνων και του ξεπλύματος χρήματος·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδικαλιστικές ενώσεις παικτών επισημαίνουν το γεγονός ότι το στήσιμο αγώνων αποτελεί πρόβλημα και από την άποψη ότι οι παίκτες δεν λαμβάνουν τους μισθούς τους εγκαίρως και δέχονται εκφοβισμούς και εκβιασμούς·

1.  απευθύνει έκκληση προς όλους τους βασικούς παράγοντες να αναλάβουν, σε ατομικό επίπεδο, τις ευθύνες τους και να διαμορφώσουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα στηρίζεται στην αλληλοσυμπλήρωση των εκατέρωθεν προσπαθειών για την καταπολέμηση των στημένων αθλητικών αγώνων·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει μια συντονισμένη προσέγγιση στην καταπολέμηση των στημένων αγώνων και του οργανωμένου εγκλήματος συντονίζοντας τις προσπάθειες των βασικών ενδιαφερομένων στο θέμα αυτό, όπως των αθλητικών οργανώσεων, των εθνικών αστυνομικών και δικαστικών αρχών και των φορέων εκμετάλλευσης τυχερών παιχνιδιών, και παρέχοντας μία πλατφόρμα συζήτησης και ανταλλαγής πληροφοριών και καλύτερων πρακτικών·

3.  καλεί τις αθλητικές οργανώσεις να υιοθετήσουν μια πολιτική μηδενικής ανοχής έναντι της διαφθοράς (τόσο εσωτερικά όσο και σε σχέση με τους εξωτερικούς συμβαλλόμενους) έτσι ώστε τα μέλη τους να μην ενδίδουν στις εξωτερικές πιέσεις·

4.  ζητεί από τις αθλητικές οργανώσεις να θεσπίσουν έναν Κώδικα Συμπεριφοράς για όλο το προσωπικό και τους υπαλλήλους (παίκτες, προπονητές, διαιτητές, ιατρικό και τεχνικό προσωπικό και πρόεδροι συλλόγων και ενώσεων), ο οποίος να εκθέτει τους κινδύνους των στημένων αγώνων, να περιλαμβάνει μια σαφή απαγόρευση της χειραγώγησης αγώνων για στοιχηματικούς ή άλλους σκοπούς, να ορίζει τις σχετικές κυρώσεις και να περιλαμβάνει μια απαγόρευση στοιχηματισμού επί ιδίων αγώνων και μια υποχρέωση αναφοράς οιωνδήποτε προσεγγίσεων ή γνώσης που σχετίζονται με το στήσιμο αγώνων, σε συνδυασμό με έναν κατάλληλο μηχανισμό προστασίας των καταγγελλόντων·

5.  καλεί όλους τους ρυθμιστικούς φορείς στον τομέα του αθλητισμού να δεσμευθούν σε πρακτικές καλής διαχείρισης, ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο να πέσουν θύματα στημένων αγώνων·

6.  υπογραμμίζει τη σημασία της εκπαίδευσης για την προστασία της ακεραιότητας του αθλητισμού· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη και τις αθλητικές ομοσπονδίες να ενημερώνουν και να εκπαιδεύουν επαρκώς τους ανθρώπους του αθλητισμού και τους καταναλωτές, ξεκινώντας από τις νεαρές ηλικίες και σε όλα τα επίπεδα αθλητισμού, τόσο το ερασιτεχνικό όσο και το επαγγελματικό·

7.  ενθαρρύνει τις αθλητικές οργανώσεις να δρομολογήσουν και να συνεχίσουν ολοκληρωμένα προγράμματα πρόληψης και εκπαίδευσης που να περιλαμβάνουν σαφείς υποχρεώσεις για τους συλλόγους, τις ενώσεις και τις ομοσπονδίες, ιδίως σε ό,τι αφορά τους ανήλικους, και να συγκροτήσουν ένα πειθαρχικό όργανο για την αντιμετώπιση των στημένων αγώνων·

8.  ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει σθεναρά όλα τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν ρητώς τους στημένους αγώνες στο εθνικό ποινικό τους δίκαιο, να ορίσουν κατάλληλες ελάχιστες κοινές κυρώσεις και να διασφαλίσουν ότι αντιμετωπίζονται τα υπάρχοντα κενά με τρόπο που σέβεται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα·

9.  χαιρετίζει τις εν εξελίξει συζητήσεις για μια πιθανή σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αποτελεσμάτων αθλητικών αγώνων, η οποία θα παράσχει στα εθνικά συστήματα τα εργαλεία, τις ειδικές γνώσεις και τους πόρους που απαιτούνται για την καταπολέμηση αυτής της απειλής·

10.  ενθαρρύνει τις αθλητικές οργανώσεις να εφαρμόζουν υψηλά και πειστικά πρότυπα διαχείρισης·

11.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη απαγορεύουν τα στοιχήματα σε αγώνες όπου εμπλέκονται ανήλικοι·

12.  ζητεί από τα κράτη μέλη να συγκροτήσουν μια εξειδικευμένη μονάδα επιβολής του νόμου που θα καταπολεμά το στήσιμο αγώνων και θα χρησιμεύει ως κόμβος επικοινωνίας και συνεργασίας με τους βασικούς ενδιαφερόμενους, και να απαιτήσουν από τους φορείς εκμετάλλευσης τυχερών παιχνιδιών να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με παράτυπα μοτίβα στοιχηματισμού σε αυτή την εξειδικευμένη μονάδα και στις αθλητικές οργανώσεις, με στόχο την περαιτέρω διερεύνηση και την παραπομπή στις διωκτικές αρχές·

13.  καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ευρωπαϊκή συνεργασία στην επιβολή του νόμου μέσω μεικτών ερευνητικών ομάδων και συνεργασίας μεταξύ των διωκτικών αρχών· τονίζει την ανάγκη λήψης και πραγματικής εφαρμογής μέτρων για την καταπολέμηση των παράνομων ιστοτόπων στοιχήματος και του ανώνυμου στοιχηματισμού· θεωρεί ότι θα πρέπει να ανταλλάσσονται πληροφορίες για άτομα που έχουν κατονομαστεί σε σχέση με, ή έχουν καταδικαστεί για, προσέγγιση παικτών για συμφωνίες στησίματος αγώνων·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να συγκροτήσουν ρυθμιστικούς φορείς για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση παράνομων δραστηριοτήτων στο αθλητικό στοίχημα, καθώς και για τη συλλογή, ανταλλαγή, ανάλυση και διάδοση στοιχείων για το στήσιμο αγώνων, την απάτη στον αθλητισμό και άλλες μορφές διαφθοράς στον αθλητισμό, τόσο στην Ευρώπη όσο και πέραν αυτής· τονίζει την ανάγκη στενής συνεργασίας με άλλους ρυθμιστικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των αρχών αδειοδότησης, των οργάνων επιβολής, καθώς και της αστυνομίας·

15.  ζητεί από την Επιτροπή να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ αυτών των ρυθμιστικών φορέων για παράνομες ή ύποπτες στοιχηματικές δραστηριότητες στον τομέα του αθλητισμού·

16.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν συνεργασία με τις τρίτες χώρες με στόχο την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος που σχετίζεται με στημένους αγώνες, μεταξύ άλλων συμμετέχοντας στις διαπραγματεύσεις για μια διεθνή σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αποτελεσμάτων αθλητικών αγώνων·

17.  χαιρετίζει την ανά διετία δημοσίευση από την Επιτροπή έκθεσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συνοδευόμενης από αναλύσεις κατά χώρα για κάθε κράτος μέλος και από εξατομικευμένες συστάσεις (από το 2013 και εξής)·

18.  παροτρύνει το Συμβούλιο να συνεχίσει να εργάζεται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος εργασιών της ΕΕ για τον αθλητισμό για την περίοδο 2011-2014, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα κράτη μέλη και με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με αθλητικές αξίες όπως η ακεραιότητα, το ευ αγωνίζεσθαι και ο σεβασμός των συνανθρώπων·

19.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία που ανέλαβε η Επιτροπή προκειμένου να εγκριθεί το 2014 σύσταση περί βελτίστων πρακτικών όσον αφορά την πρόληψη και την καταπολέμηση του στησίματος αγώνων για στοιχηματικό όφελος·

20.  χαιρετίζει το γεγονός ότι η Πέμπτη Διεθνής Διάσκεψη Υπουργών και Ανώτερων Αξιωματούχων Αρμόδιων για τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό (MINEPS) θα εξετάσει το ζήτημα της ακεραιότητας στον αθλητισμό και την καταπολέμηση των στημένων αγώνων, και πιστεύει ότι αυτό είναι ένα καλό φόρουμ για την αντιμετώπιση της ανάγκης για ένα παγκόσμιο όργανο που θα ασχολείται με το στήσιμο αγώνων και στο οποίο θα μπορούν να συναντώνται, να ανταλλάσσουν πληροφορίες, να συντονίζουν τη δράση τους και να προωθούν σχέδια καλής διαχείρισης όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες·

21.  καλεί την Επιτροπή να εντοπίσει τις τρίτες χώρες - όπως αυτές οι οποίες είναι γνωστές ως ασιατικοί παράδεισοι του στοιχήματος - που εγείρουν συγκεκριμένα ζητήματα σε ό,τι αφορά το στήσιμο αγώνων που σχετίζεται με στοιχηματικές δραστηριότητες στο πλαίσιο αθλητικών εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται εντός της ΕΕ και να αυξήσει τη συνεργασία της με τις χώρες αυτές στην καταπολέμηση του στησίματος αγώνων·

22.  καλεί το Συμβούλιο να προχωρήσει, με ταχύ και φιλόδοξο τρόπο, στις συζητήσεις επί της προτάσεως για μια νέα οδηγία σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (COM(2013)0045) για την αντιμετώπιση της χρησιμοποίησης αθλητικών στοιχημάτων σε απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση για το ξέπλυμα χρήματος·

23.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στις ευρωπαϊκές, διεθνείς και εθνικές αθλητικές ομοσπονδίες.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0025. (2) ΕΕ C 87 E της 1.4.2010, σ. 30. (3) ΕΕ C 33 E της 9.2.2006, σ. 590. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0492. (5) ΕΕ C 51 Ε της 22.2.2013, σ. 121.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τη βιωσιμότητα της παγκόσμιας αλυσίδας αξίας του βαμβακιού (2012/2841(RSP))

P7_TA(2013)0099 B7-0092/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 3, 6 και 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

–   έχοντας υπόψη τα άρθρα 206 και 207 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–   έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 4 της πράξης περί των όρων προσχωρήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας και των προσαρμογών των συνθηκών,

–  έχοντας υπόψη βασικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), συμπεριλαμβανομένων της σύμβασης 138 της 26ης Ιουνίου 1973 περί του κατώτατου ορίου ηλικίας εισόδου στην απασχόληση, της σύμβασης 182 της 17ης Ιουνίου 1999 για την απαγόρευση των χειρότερων μορφών εργασίας των παιδιών και την άμεση δράση με σκοπό την εξάλειψή τους, της σύμβασης 184 της 21ης Ιουνίου 2001 για την ασφάλεια και την υγεία στη γεωργία, της σύμβασης της 9ης Ιουλίου 1948 σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την προστασία του συνδικαλιστικού δικαιώματος, της σύμβασης 98 της 8ης Ιουνίου 1949 για το δικαίωμα της οργάνωσης και της συλλογικής διαπραγμάτευσης, της σύμβασης 141 της 23ης Ιουνίου 1975 σχετικά με τις οργανώσεις των εργαζόμενων στον αγροτικό τομέα και της σύμβασης 155 της 22ας Ιουνίου 1981 σχετικά με την ασφάλεια και την υγεία στον τόπο εργασίας, και της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών της 20ης Νοεμβρίου 1989 για τα δικαιώματα του παιδιού,

–  έχοντας υπόψη το διεθνές πρόγραμμα για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας (IPEC) και το πρόγραμμα «Κατανοώντας την παιδική εργασία» (UCW),

–   έχοντας υπόψη τη συμμετοχή της ΕΕ σε διεθνείς οργανισμούς βασικών προϊόντων (ICB),

–   έχοντας υπόψη το αποτέλεσμα της 71ης συνεδρίασης ολομέλειας της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής Βάμβακος (ICAC) που πραγματοποιήθηκε στις 7-11 Οκτωβρίου 2012,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμα της 95ης συνόδου του Συμβουλίου Υπουργών ΑΚΕ που πραγματοποιήθηκε στο Πορτ Βίλα (Βανουάτου) στις 10-15 Ιουνίου 2012,

–   έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του, της 25ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(1) και την εταιρική κοινωνική ευθύνη στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 978/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για την εφαρμογή συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων(3),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το εμπόριο βασικών προϊόντων, την πρόσβαση σε πρώτες ύλες, την αστάθεια των τιμών στις αγορές βασικών γεωργικών προϊόντων, τις αγορές παραγώγων, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τους υδάτινους πόρους, την παιδική εργασία και την εκμετάλλευση των παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Δεκεμβρίου 2011(4), με το οποίο αρνήθηκε να δώσει την έγκρισή του σε πρωτόκολλο για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στο πλαίσιο της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ουζμπεκιστάν, λόγω ανησυχιών σχετικά με τη χρήση καταναγκαστικής παιδικής εργασίας στη βαμβακοπαραγωγή,

–  έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ, την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πρώτες ύλες, τη στρατηγική της ΕΕ σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη· τη στρατηγική της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη, τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής, το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία,

–   έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής, της 14ης Μαρτίου 2013, σχετικά με τη βιωσιμότητα της αλυσίδας αξίας του βαμβακιού,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι είναι μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες όσον αφορά τη χρήση γης, και δημιουργεί θέσεις απασχόλησης σε σημαντικό βαθμό αποτελώντας παράλληλα ένα μη εδώδιμο βασικό γεωργικό προϊόν ζωτικής σημασίας για τις αγροτικές κοινότητες, τους εμπόρους, τη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και τους καταναλωτές σε όλον τον κόσμο·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι είναι η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη φυσική ίνα, καθώς καλλιεργείται σε περισσότερες από 100 χώρες, ενώ στο εμπόριό του συμμετέχουν περίπου 150 κράτη·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, 100 εκατομμύρια αγροτικά νοικοκυριά συμμετέχουν στην παραγωγή βαμβακιού και ο τομέας του βαμβακιού αποτελεί βασική πηγή απασχόλησης και εισοδήματος για πάνω από 250 εκατομμύρια άτομα στα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς της εν λόγω γεωργικής αλυσίδας αξίας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην παραγωγή βαμβακιού κυριαρχούν η Κίνα, η Ινδία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ινδία, η Αυστραλία και η Βραζιλία είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς, και η Κίνα, το Μπαγκλαντές και η Τουρκία οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ουζμπεκιστάν είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας βαμβακιού και ο έκτος μεγαλύτερος παραγωγός·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εισαγωγών βαμβακιού του Μπαγκλαντές χρησιμοποιείται για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα τα οποία εξάγονται και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο κατασκευής ειδών ένδυσης, που αντιστοιχεί στο 80% όλων των εξαγωγών ειδών που κατασκευάζονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω κλωστοϋφαντουργικών ειδών και ειδών ένδυσης εξάγονται σε αναπτυγμένες χώρες, και ειδικότερα την ΕΕ, τον Καναδά και τις ΗΠΑ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ το βαμβάκι καλλιεργείται σε έκταση 370 000 εκταρίων από περίπου 100 000 παραγωγούς, κυρίως στην Ελλάδα και την Ισπανία, οι οποίοι παράγουν 340 000 τόνους εκκοκκισμένου βαμβακιού, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 1% της παγκόσμιας παραγωγής εκκοκκισμένου βαμβακιού·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έγινε καθαρός εξαγωγέας βαμβακιού το 2009 και διαθέτει μερίδιο 2,8% της αγοράς εξαγωγών, με την Τουρκία, την Αίγυπτο και την Κίνα να αποτελούν τους κύριους εξαγωγικούς προορισμούς της·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξία των εξαγωγών της βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης ανήλθε συνολικά στα 39 δισεκατομμύρια ευρώ το 2011 και ότι ο εν λόγω κλάδος παρείχε απασχόληση σε πάνω από 1,8 εκατομμύρια εργαζόμενους σε 146 000 επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ(5)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του βαμβακιού πολλαπλασιάζεται από την αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων (όπου το βαμβάκι αντιπροσωπεύει το 7% της παγκόσμιας χρήσης τους) και εντομοκτόνων (όπου το βαμβάκι αντιπροσωπεύει το 15% της παγκόσμιας χρήσης τους) και νερού, οδηγώντας στην υποβάθμιση και ρύπανση του εδάφους καθώς και σε απώλεια βιοποικιλότητας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας συγκομιδής βαμβακιού προέρχεται από αρδευόμενα εδάφη, γεγονός που συνεπάγεται σημαντική επιβάρυνση για τους πόρους γλυκών υδάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλλιέργεια βαμβακιού ευθύνεται για μεγαλύτερο μέρος των παγκόσμιων εκπομπών εντομοκτόνων από κάθε άλλη καλλιέργεια·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός αναπτυξιακής βοήθειας που σχετίζεται με το βαμβάκι μέσω της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικής για το βαμβάκι και άλλων προγραμμάτων(6), και ότι το 2009 ήταν ο κορυφαίος παγκοσμίως εισαγωγέας προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης από τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ)(7) της Ένωσης θα οδηγήσει σε ενίσχυση των κινήτρων για τον σεβασμό των βασικών ανθρώπινων και εργασιακών δικαιωμάτων και για πρότυπα περιβαλλοντικής προστασίας και χρηστής διακυβέρνησης μέσω του συστήματος ΣΓΠ+·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η πραγματική έκταση της παιδικής εργασίας στην αλυσίδα αξίας του βαμβακιού λόγω ελλιπών και αποσπασματικών στοιχείων·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΔΟΕ υπάρχουν πάνω από 215 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά παγκοσμίως και ότι σε ποσοστό 60% εργάζονται στον γεωργικό τομέα(8)·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για τους σκοπούς του παρόντος ψηφίσματος, η παιδική εργασία ορίζεται κατά την έννοια των συμβάσεων της ΔΟΕ αριθ. 138 περί του κατωτάτου ορίου ηλικίας εισόδου στην απασχόληση και αριθ. 182 για την απαγόρευση των χειρότερων μορφών εργασίας των παιδιών και την άμεση δράση με σκοπό την εξάλειψή τους, αντιστοίχως·

ΙΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες μορφές παιδικής εργασίας εμφανίζονται σε μια μεγάλη πλειοψηφία των κύριων βαμβακοπαραγωγών χωρών παγκοσμίως κατά την καλλιέργεια, τη συγκομιδή ινών και σπόρων βαμβακιού και τον εκκοκκισμό του βαμβακιού(9)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παιδική εργασία στους τομείς του βαμβακιού και της κλωστοϋφαντουργίας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωριστά από τις κύριες αιτίες της: φτώχεια της υπαίθρου και έλλειψη εναλλακτικών πηγών εισοδήματος, απουσία επαρκούς προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών, αδυναμία θέσπισης υποχρεωτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά, ανελαστικές κοινωνικές δομές και κυρίαρχες συμπεριφορές·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων υγείας και ασφάλειας καθώς και του επιπέδου μισθών, παραμένουν θέμα μεγάλης ανησυχίας στην παραγωγή βαμβακιού καθώς και στην κλωστοϋφαντουργία και τον κλάδο κατασκευής ειδών ένδυσης, ιδιαίτερα στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και στις αναπτυσσόμενες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2006 μόνο στο Μπαγκλαντές, 470 άτομα βρήκαν τον θάνατο σε πυρκαγιές σε επιχειρήσεις κλωστοϋφαντουργίας·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ICAC φέρνει σε επαφή 41 χώρες που παράγουν, καταναλώνουν και εμπορεύονται βαμβάκι και αποσκοπεί στη βελτίωση της διαφάνειας στην αγορά βαμβακιού μέσω της ευαισθητοποίησης, της προώθησης της διεθνούς συνεργασίας, της συγκέντρωσης στατιστικών στοιχείων και της παροχής τεχνικών πληροφοριών και προβλέψεων σχετικά με τις αγορές βαμβακιού και κλωστοϋφαντουργίας·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ICAC παραμένει ένας από τους λίγους διεθνείς οργανισμούς βασικών προϊόντων (ICB) στους οποίους δεν συμμετέχει ακόμη η Ένωση και ότι επτά κράτη μέλη της Ένωσης είναι επί του παρόντος μέλη της ICAC·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι έχει ζωτική σημασία για τους εμπορικούς, αναπτυξιακούς και γεωργικούς στόχους της Ένωσης·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσχώρηση της Ένωσης στην ICAC θα βελτίωνε τη συνεργασία σε ζητήματα σχετικά με το βαμβάκι, καθώς και τη συνοχή των δράσεων, και θα ενίσχυε την επιρροή της στον καθορισμό της «ημερήσιας διάταξης για το βαμβάκι»·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή στην ICAC θα επέτρεπε στην Ένωση να ενισχύσει την πρόσβασή της σε πληροφορίες και αναλυτικές συμβουλές, καθώς και να διευκολύνει τους δεσμούς και τις εταιρικές σχέσεις μεταξύ του κλωστοϋφαντουργικού τομέα, των βαμβακοπαραγωγών και των δημόσιων αρχών·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα ζητηθεί από το Κοινοβούλιο να δώσει την έγκρισή του στην προσχώρηση της Ένωσης στην ICAC·

1.  ζητεί να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για καταπολέμηση των μέτρων που στρεβλώνουν το εμπόριο και να βελτιωθεί η διαφάνεια στις αγορές παραγώγων επί βασικών προϊόντων·

2.  καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα του βαμβακιού να ελαχιστοποιήσουν δραστικά, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων του υδατικού αποτυπώματος και της χρήσης φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων· υπογραμμίζει ότι οι εν λόγω μη βιώσιμοι τρόποι παραγωγής υπονομεύουν τις συνθήκες για μελλοντική παραγωγή βαμβακιού· θεωρεί την ένταξη της Ένωσης στον ICAC ως ουσιώδη για την ανάπτυξη ενός κοινού προγράμματος εργασίας του ICAC προς αυτή την κατεύθυνση·

3.  υπογραμμίζει τη σημασία της καταπολέμησης των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των παραβιάσεων στον τομέα των εργατικών δικαιωμάτων και της ρύπανσης του περιβάλλοντος σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του βαμβακιού, συμπεριλαμβανομένων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των προϊόντων του τομέα ένδυσης· προτείνει στον ICAC να αναπτύξει τα μέσα διευκόλυνσης της ανεξάρτητης παρακολούθησης των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την αλυσίδα αξίας του βάμβακος μέσω ΜΚΟ και ζητά από την Ένωση, μόλις καταστεί μέλος του ICAC, να δεσμευθεί προς αυτή την κατεύθυνση·

4.  τονίζει την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών που θα επιτρέπουν σε παραγωγούς μικρής κλίμακας από τις αναπτυσσόμενες χώρες να αποκτούν πρόσβαση στις κύριες αλυσίδες αξίας που εξυπηρετούν την κλωστοϋφαντουργία και τη βιομηχανία ένδυσης της Ένωσης, να ανέλθουν στην αλυσίδα αξίας βάμβακος-κλωστοϋφαντουργίας-ένδυσης και να αξιοποιήσουν τη δυναμική του βιολογικού βαμβακιού και του βαμβακιού που είναι αποτέλεσμα θεμιτού εμπορίου· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει με ποιο τρόπο η νομοθεσία περί δημόσιων συμβάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ενισχύσει την υιοθέτηση του βαμβακιού Fair Trade (Δίκαιο Εμπόριο)·

5.  προτρέπει την Επιτροπή, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων ΣΟΕΣ και των εθνικών προγραμμάτων ανάπτυξης του Μηχανισμού για την Αναπτυξιακή Συνεργασία, να ενισχύσει τις προσπάθειες για τη στήριξη των εθνικών και περιφερειακών στρατηγικών για το βαμβάκι στις βαμβακοπαραγωγούς λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ)·

6.  καταδικάζει σθεναρά τη χρήση παιδικής και καταναγκαστικής εργασίας στη βαμβακοπαραγωγή·

7.  πιστεύει ότι μόνο ένα ολιστικό και συντονισμένο πλαίσιο αντιμετώπισης των βασικών αιτίων της παιδικής και αναγκαστικής εργασίας, το οποίο θα εφαρμόζεται με μακροπρόθεσμη προοπτική, μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο βιώσιμη αλυσίδα αξίας του βαμβακιού· καλεί παρόλα αυτά την ΕΕ να λάβει σοβαρά υπόψη οιεσδήποτε κατηγορίες σκλαβιάς ή αναγκαστικής εργασίας στην αλυσίδα προσφοράς του βαμβακιού και να τις αντιμετωπίσει με τις κατάλληλες κυρώσεις·

8.  επισημαίνει ότι η βιωσιμότητα του τομέα του βαμβακιού εξαρτάται από τους παραγωγούς, τους εμπόρους, τους παρόχους εισροών, τους κατασκευαστές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τους λιανοπωλητές, τις επώνυμες εταιρείες, τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών και τους καταναλωτές· υπενθυμίζει ότι τα συστήματα για το Δίκαιο Εμπόριο (Fair Trade) προβλέπουν στενότερη συνεργασία καταναλωτών και παραγωγών, μεταξύ άλλων, στον τομέα του βαμβακιού, η εμπειρογνωμοσύνη και οι βέλτιστες πρακτικές των οποίων θα πρέπει να αξιολογηθούν από την Επιτροπή·

9.  καλεί όλες τις βαμβακοπαραγωγούς χώρες να δημιουργήσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την επαρκή παρακολούθηση και αναφορά των συνθηκών εργασίας στον τομέα του βαμβακιού από την κυβέρνηση, τη βιομηχανία, από ανεξάρτητες ΜΚΟ και από τους συνδικαλιστικούς φορείς, και να στηρίξουν τις γεωργικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις στις προσπάθειές τους να ενισχύσουν το εισοδηματικό επίπεδο και να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας στη βαμβακοπαραγωγή· υπογραμμίζει την ανάγκη για αυτούς που εργάζονται στην πρώτη γραμμή της βιομηχανίας βάμβακος να διαβιούν αξιοπρεπώς από την εργασία τους, και να συμμετέχουν στα οφέλη που αποκομίζονται από τις βαμβακοπαραγωγούς χώρες·

10.  χαιρετίζει την Πρωτοβουλία για καλύτερο βαμβάκι (Better Cotton Initiative, BTI), το πρόγραμμα «Βαμβάκι που παράγεται στην Αφρική» (Cotton Made in Africa), το Παγκόσμιο Πρότυπο για Βιολογικά Κλωστοϋφαντουργικά Προϊόντα (Global Organic Textile Standard, GOTS), καθώς και άλλες πολυμερείς πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της βιωσιμότητας της αλυσίδας αξίας του βαμβακιού και της κλωστοϋφαντουργίας·

11.  παροτρύνει τις χώρες που δεν έχουν κυρώσει ακόμη τη σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού ή τις συμβάσεις 138 ή 182 καθώς και τις συμβάσεις υπ' αριθ. 87, 98, 141 και 155 της ΔΟΕ, να τις κυρώσουν και να τις εφαρμόσουν ταχέως· πιστεύει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υιοθετήσουν όλες τις κατάλληλες πολιτικές για την προώθηση της ευαισθητοποίησης γύρω από τους υφιστάμενους εθνικούς και διεθνείς κανόνες για την παιδική εργασία καθώς και βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ σε όλη την παραγωγική αλυσίδα του βαμβακιού·

12.  υπενθυμίζει ότι οι προτιμήσεις που χορηγούνται μέσω του ΣΓΠ της Ένωσης, το οποίο αποτελεί το κύριο μέσο εμπορικής πολιτικής για την προώθηση των βασικών ανθρώπινων και εργασιακών δικαιωμάτων και της βιώσιμης ανάπτυξης, μπορούν να αναστέλλονται προσωρινά σε περίπτωση σοβαρών και συστηματικών παραβιάσεων βασικών ανθρώπινων ή εργασιακών δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στις βασικές συμβάσεις των ΗΕ ή της ΔΟΕ· υπογραμμίζει την ευθύνη των ευρωπαϊκών εταιρειών όσον αφορά τη συμμόρφωσή τους με τα εν λόγω πρότυπα στην αλυσίδα του εφοδιασμού τους·

13.  υπογραμμίζει τη σημασία του ειδικού καθεστώτος κινήτρων για την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση (ΣΓΠ+)·

14.  καλεί την Επιτροπή να μελετήσει και, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, να υποβάλει στο Κοινοβούλιο νομοθετική πρόταση σχετικά με αποτελεσματικό μηχανισμό ανιχνευσιμότητας των αγαθών που παράγονται με παιδική ή καταναγκαστική παιδική εργασία·

15.  καλεί το Συμβούλιο να λάβει απόφαση σχετικά με τον τρόπο συμμετοχής στην ICAC, η οποία θα επιτρέπει στην Ένωση να προσχωρήσει στην ICAC υπό καθεστώς αποκλειστικής αρμοδιότητας·

16.  καλεί τους συμμετέχοντες στην αλυσίδα αξίας του βαμβακιού να αποφύγουν μονομερή μέτρα όπως οι απαγορεύσεις εξαγωγών· να καταβάλουν προσπάθειες για ενίσχυση της διαφάνειας και του συντονισμού, προκειμένου να μειωθεί η αστάθεια των τιμών και η δυνατότητα κερδοσκοπίας, καθώς και να εργαστούν για την εξασφάλιση της ανιχνευσιμότητας των προϊόντων από ίνες βαμβακιού στην ανοικτή αγορά·

17.  θεωρεί ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η παραγωγή βαμβακιού στην Ένωση, με την ενίσχυση των μεταβατικών μέτρων αναδιάρθρωσης για τις περιφέρειες που επηρεάζονται περισσότερο·

18.  καλεί την ICAC να αξιολογεί τακτικά μέσω της ομάδας εμπειρογνωμόνων της για τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδόσεις (SEEP) τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγής βαμβακιού και να δημοσιοποιεί τα ευρήματά της·

19.  καλεί τηn ICAC να εξετάσει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός αποτελεσματικού παγκόσμιου συστήματος επισήμανσης το οποίο θα εγγυάται ότι τα προϊόντα έχουν παραχθεί χωρίς χρήση παιδικής εργασίας σε οποιοδήποτε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού και της διαδικασίας παραγωγής·

20.  καλεί τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, η οποία διαθέτει τη μεγαλύτερη αγορά με τα μεγαλύτερα αποθέματα βαμβακιού, να εξετάσει την περίπτωση να προσχωρήσει στην ICAC και να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στον τομέα του βαμβακιού· καλεί περαιτέρω τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας να καταπολεμήσει αποφασιστικά τη χρήση παιδικής και αναγκαστικής εργασίας στον τομέα του βαμβακιού και της κλωστοϋφαντουργίας·

21.  καλεί την Επιτροπή:

22.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, την ICAC, την ΔΟΕ, τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), το Διεθνές Ταμείο Γεωργικής Ανάπτυξης (IFAD), το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF), την Παγκόσμια Τράπεζα, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) και την κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.

(1) ΕΕ C 99 E της 3.4.2012, σ. 31. (2) ΕΕ C 99 E της 3.4.2012, σ. 101. (3) ΕΕ L 303 της 31.10.2012, σ. 1. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0586. (5) Η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης στην ΕΕ των 27 το 2011, Ευρωπαϊκός Οργανισμός Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης (Euratex), 2011. (6) Η συνολική αξία της αναπτυξιακής βοήθειας προς τον αφρικανικό κλάδο του βαμβακιού από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της από το 2004 υπερβαίνει τα 350 εκατ. ευρώ. Βλ. World Trade Organisation data on cotton development assistance, 31 Μαΐου 2012. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν της 13ης Ιουνίου 2012, P7_TA(2012)0241. (8) ILO-IPEC, «Global Child Labour Developments: Measuring Trends from 2004 to 2008’, 2011. (9) Επισκόπηση βιβλιογραφίας και αξιολόγηση της έρευνας σε σχέση με τις κοινωνικές επιπτώσεις της παγκόσμιας παραγωγής βαμβακιού για την ομάδα εμπειρογνωμόνων της ICAC για τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδόσεις του βαμβακιού (SEEP), Ιούλιος 2008.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στο Μπανγκλαντές (2013/2561(RSP))

P7_TA(2013)0100 RC-B7-0133/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για το Μπανγκλαντές, και ειδικότερα εκείνα της 17 Ιανουαρίου 2013(1), 6 Σεπτεμβρίου 2007(2), και 10 Ιουλίου 2008(3),

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Συνεργασίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Κοινότητας και Λαϊκής Δημοκρατίας του Μπανγκλαντές για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη(4),

–  έχοντας υπόψη το Νόμο περί (δικαστηρίων) Εκδίκασης Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου που το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές ψήφισε το 1973 «με σκοπό τη σύλληψη, δίωξη και τιμωρία προσώπων για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου, και άλλα εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου»,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας κυρίας Catherine Ashton στις μεν 22 Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τη θανατική καταδίκη που εξέδωσε το Δικαστήριο Διεθνών Εγκλημάτων του Μπανγκλαντές, στις δε 2 Μαρτίου 2013 σχετικά με τη βία στο Μπανγκλαντές,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της 7 Φεβρουαρίου 2013 του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τις Εξωδικαστικές, τις Συνοπτικές ή τις Αυθαίρετες Εκτελέσεις και του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την Ανεξαρτησία των Δικαστών και των Δικηγόρων,

–  έχοντας υπόψη τις βασικές αρχές του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη Διακήρυξη της Βιέννης του 1993 και το Πρόγραμμα Δράσης της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη Δήλωση της Κοπεγχάγης του 1995 για την Κοινωνική Ανάπτυξη και το σχετικό Πρόγραμμα Δράσης,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει καλές, μακροχρόνιες σχέσεις με το Μπανγκλαντές, μεταξύ άλλων και μέσω της Συμφωνίας Συνεργασίας για την Εταιρική Σχέση και την Ανάπτυξη·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εκπληρώνοντας μια βασική προεκλογική υπόσχεση, η Κυβέρνηση του Συνασπισμού Awami, υπό την ηγεσία του Sheik Hasina, δημιούργησε ένα Δικαστήριο Εγκλημάτων Πολέμου για τις σφαγές που διαπράχθηκαν κατά τον 9μηνο αποσχιστικό πόλεμο του 1971 μεταξύ του τότε Ανατολικού και του τότε Δυτικού Πακιστάν, κατά τον οποίο σκοτώθηκαν 300 000 έως 3 000 000 άτομα και βιάσθηκαν κάπου 200 000 γυναίκες·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τραυματική εμπειρία μιας από τις σοβαρότερες περιπτώσεις μαζικών σκοτωμών στην Ιστορία ακόμη σκιάζει τις ζωές πολλών Μπανγκλαντεσιανών, σαράντα χρόνια μετά, στον πόνο των οποίων οι δίκες του δικαστηρίου αυτού αποσκοπούν να προσφέρουν μια σπουδαία στιγμή αναγνώρισης και αποζημίωσης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 21 Ιανουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) εξέδωσε την απόφασή του κατά του Abdul Kalam Azad για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας διαπραχθέντα κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1971 και τον καταδίκασε ερήμην στην ποινή του θανάτου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Φεβρουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) καταδίκασε τον Abdul Qader Mollah σε ισόβια κάθειρξη, πράγμα που πυροδότησε συναισθηματικά μεν φορτισμένες αλλά ευρέως ειρηνικές διαδηλώσεις νέων κυρίως ανθρώπων που ξεκίνησαν στη διασταύρωση Shabagh στην πόλη της Ντάκα· ότι το λεγόμενο «Κίνημα Shabagh» ζητεί την εκτέλεση της θανατικής ποινής και τη δημιουργία μιας κοινωνίας και μιας πολιτικής ζωής που θα είναι απαλλαγμένες από τον θρησκευτικό εξτρεμισμό·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στον απόηχο των διαδηλώσεων η Κυβέρνηση τροποποίησε το Νόμο του 1973 για το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) και εισήγαγε διάταξη που επιτρέπει στον ενάγοντα να εφεσιβάλλει την απόφαση του εν λόγω Δικαστηρίου· ότι κατά συνέπεια η απόφαση του εν λόγω Δικαστηρίου για τον Abdul Qader Mollah μπορεί να ανατραπεί προς την κατεύθυνση της επιβολής της θανατικής ποινής αντί της ισοβίου κάθειρξης· ότι αυτή η μορφή αναδρομικής νομοθεσίας παραβιάζει τα πρότυπα δίκαιης δίκης, υποσκάπτει τη νομιμότητα του έργου του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου και παραβιάζει την απαγόρευση της διπλής εκδίκασης («ου δις δικάζειν») που προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και επίσης ορίζεται στο άρθρο 14 (7) του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, στο οποίο το Μπανγκλαντές είναι συμβαλλόμενο μέρος·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφοροι ηγέτες του κυβερνώντος Συνασπισμού Awami, μεταξύ των οποίων και ο Υπουργός Εσωτερικών, υποστήριξαν τα αιτήματα του «Κινήματος Shabagh», προτείνοντας να τεθεί εκτός νόμου το κόμμα Jamaat-e-Islami και να κλείσουν οι δημοσιογραφικές πηγές που συνδέονται με αυτό·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Φεβρουαρίου 2013 το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου ανακοίνωσε την απόφασή του να καταδικάσει τον Delwar Hossain Sayeedi, Αντιπρόεδρο του κόμματος Jamaat-e-Islami, στη θανατική ποινή, μεταξύ άλλων και με την κατηγορία της άσκησης διωγμού σε βάρος της Ινδουιστικής μειονότητας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η τελευταία καταδίκη συνοδεύτηκε από μια επιδείνωση της κατάστασης λόγω των βίαιων διαμαρτυριών των οπαδών του κόμματος Jamaat-e-Islami και όπου είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 60 και πλέον ατόμων· ότι σύμφωνα με πληροφορίες από ΜΚΟ η αστυνομία απάντησε στις επιθέσεις των μελών και οπαδών του Jamaat-e-Islami, χρησιμοποιώντας ακόμη και κανονικά πυρομαχικά·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αναφορές για πρόσφατες επιθέσεις ακτιβιστών του Jamaat-e-Islami καθώς και κάποιων οπαδών του BNP εναντίον 40 και πλέον ινδουιστικών ναών, σπιτιών και μαγαζιών σε όλο το Μπανγκλαντές, με αποτέλεσμα να μείνουν άστεγοι εκατοντάδες άνθρωποι· ότι η Ινδουιστική μειονότητα του Μπανγκλαντές και οι άλλες μειονότητες (όπως οι Ahmadiyya) βίωσαν επανειλημμένα περιόδους βιαιοπραγιών και διωγμών, ιδίως κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1971, καθώς και μετά τις εκλογές του 2001, και εξ αιτίας αυτού κάπου 900 000 Ινδουιστές εγκατέλειψαν το Μπανγκλαντές μεταξύ των ετών 2001 και 2011·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι υπό εξέλιξη κι άλλες δίκες για άλλες υποθέσεις στο Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου κι ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να θεωρηθούν οι κατηγορούμενοι ένοχοι και να καταδικαστούν σε θάνατο·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τις Εξωδικαστικές, τις Συνοπτικές ή τις Αυθαίρετες Εκτελέσεις και ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την Ανεξαρτησία των Δικαστών και των Δικηγόρων, όπως και διάφορες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξέφρασαν ανησυχίες για τις καταγγελλόμενες ανεπάρκειες του εν λόγω Δικαστηρίου από άποψη δίκαιης δίκης και σωστής δικονομίας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της δίκης που έγινε ερήμην·

1.  ανησυχεί βαθιά από τη πρόσφατη έκρηξη βίας στο Μπανγκλαντές μετά τις αποφάσεις του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου και εκφράζει την θλίψη του για τα πρόσφατα θύματα·

2.  εκφράζει τα συλλυπητήριά του στους συγγενείς και φίλους των νεκρών και των τραυματιών αυτών των βιαιοπραγιών·

3.  αναγνωρίζει την ανάγκη για συμφιλίωση, δικαιοσύνη και λογοδοσία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τον πόλεμο ανεξαρτησίας του 1971· τονίζει το σημαντικό ρόλο του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου σε αυτό το θέμα·

4.  επαναλαμβάνει την έντονη αντίθεσή του στη χρήση της θανατικής ποινής ανεξάρτητα από την περίπτωση και τις περιστάσεις·

5.  καλεί τις Μπανγκλαντεσιανές Αρχές να μετατρέψουν όλες τις θανατικές ποινές και να στηριχθούν στο θετικό προηγούμενο της μη εκτέλεσης θανατικών ποινών κατά το 2012 και να θεσπίσουν ένα επίσημο μορατόριο στις εκτελέσεις, σαν ένα πρώτο βήμα προς την κατάργηση της θανατικής ποινής·

6.  θεωρεί λυπηρές τις αναφορές περί παρατυπιών στη λειτουργία του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου, όπως και τις καταγγελίες περί εκφοβισμών, παρενοχλήσεων και εξαφανίσεων μαρτύρων, καθώς και τα αποδεικτικά στοιχεία για απαγορευμένη συνεργασία μεταξύ δικαστών, εισαγγελέων και κυβέρνησης, και τονίζει ειδικότερα ότι οι αρχές που είναι αρμόδιες για την επιβολή του νόμου θα πρέπει να λάβουν ενισχυμένα μέτρα για την αποτελεσματική προστασία των μαρτύρων·

7.  καλεί την Μπανγκλαντεσιανή Κυβέρνηση να μεριμνήσει ώστε το Δικαστήριο Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου να τηρεί αυστηρά τα εθνικά και διεθνή δικαστικά πρότυπα· τονίζει επ´ αυτού την ανάγκη εγγυήσεων για ελεύθερες, δίκαιες και διαφανείς δίκες και για το δικαίωμα των θυμάτων για προστασία, αλήθεια, δικαιοσύνη και επανόρθωση·

8.  καλεί την Μπανγκλαντεσιανή Κυβέρνηση να διπλασιάσει τις προσπάθειες για να επιβάλει το κράτος δικαίου και την τάξη· υπενθυμίζει την υποχρέωση της Κυβέρνησης του Μπανγκλαντές να σέβεται τις διεθνείς της δεσμεύσεις στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

9.  καταδικάζει απερίφραστα τις βιαιότητες των οπαδών του Jamaat-e-Islami και των συνεργαζόμενων με αυτό κομμάτων κατά των λειτουργών του Νόμου και κατά των υποστηρικτών των αποφάσεων του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Διεθνούς Δικαίου (ICT) καθώς και κατά των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων· ακόμη καταδικάζει έντονα κάθε τυφλή πράξη βίας στρεφόμενη κατά απλών πολιτών·

10.  εκφράζει τις ανησυχίες του για τον υψηλό αριθμό θυμάτων· καλεί την Κυβέρνηση να δώσει εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας να τηρούν αυστηρά την υποχρέωσή τους να επιδεικνύουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση και να αποφεύγουν την άσκηση θανατηφόρας βίας καθώς και να διερευνήσει εις βάθος τις περιστάσεις του θανάτου όσων σκοτώθηκαν κατά τις διαδηλώσεις·

11.  καλεί τις Μπανγκλαντεσιανές Αρχές να μεριμνήσουν ώστε όλες οι καταγγελίες περί βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης να διερευνηθούν αμερόληπτα και όσοι βρεθούν ένοχοι να παραπεμφθούν στη δικαιοσύνη·

12.  καλεί όλους τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας να αποκλιμακώσουν την πολιτική ένταση ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω βιαιότητες και να καλέσουν τους οπαδούς τους να μη συμμετέχουν σε καμία πράξη βίας· καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα του Μπανγκλαντές να ξεκινήσουν διάλογο μεταξύ τους·

13.  καλεί τον Τύπο να αποφύγει την υποκίνηση σε βίαιες αντιπαραθέσεις· καλεί την Κυβέρνηση να μεριμνήσει ώστε οι δημοσιογράφοι και οι συντάκτες να μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους ειρηνικά χωρίς παρενοχλήσεις, εκφοβισμούς, συλλήψεις ή βασανιστήρια·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής και Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις Κυβερνήσεις και τα Κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, στο Συμβούλιο του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και στην Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0027. (2) EE C 187 E της 24.7.2008, σ. 240. (3) ΕΕ C 294 E της 3.12.2009, σ. 77. (4) ΕΕ L 118 της 27.4.2001, σ. 48.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με το Ιράκ: η δεινή κατάσταση των μειονοτήτων, περιλαμβανομένων των ιρακινών Τουρκομάνων (2013/2562(RSP))

P7_TA(2013)0101 RC-B7-0147/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στο Ιράκ, και ιδίως τα ψηφίσματά του της 6ης Απριλίου 2006 σχετικά με την κοινότητα των Ασσυρίων(1) και της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τις επιθέσεις κατά χριστιανικών κοινοτήτων(2),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Ιράκ, αφετέρου, και το ψήφισμά του της 17ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ-Ιράκ(3),

–  έχοντας υπόψη το κοινό στρατηγικό έγγραφο της Επιτροπής για το Ιράκ (2011-2013),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/ Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ (ΑΠ/ΥΕ) Catherine Ashton της 25ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με την πρόσφατη έξαρση των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Ιράκ,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΑΠ/ΥΕ Catherine Ashton της 24ης Ιανουαρίου 2013 για τις δολοφονίες στην κηδεία στο Τουζ Κουρμάτου,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο με το Ιράκ, που εγκαινιάσθηκε από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Ban-Ki-Μoon και τον ιρακινό πρωθυπουργό Nouri al-Maliki το 2007, που εγγυάται «την προστασία των φτωχών και των ευάλωτων ομάδων από τη στέρηση και την ασιτία»,

–  έχοντας υπόψη την «έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράκ : Ιανουάριος - Ιούνιος 2012» που συνυποβλήθηκε από την Αποστολή Βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών για το Ιράκ (UNAMI) και την Επιτροπή, στις 19 Δεκεμβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη τη συνοδευτική δήλωση στον Τύπο της Ύπατης Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Navi Pillay, σύμφωνα με την οποία «ο αριθμός των εκτελέσεων μέχρι στιγμής το 2012 και ο τρόπος με τον οποίο έχουν πραγματοποιηθεί σε μεγάλες ομάδες, είναι εξαιρετικά επικίνδυνος, αδικαιολόγητος και κινδυνεύει να υπονομεύσει σοβαρά την επί μέρους και διστακτική πρόοδο ως προς το κράτος δικαίου στο Ιράκ»·

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Ban-Ki-Moon στις 25 Ιανουαρίου 2013, με την οποία καταδικάζει απερίφραστα «το πρόσφατο κύμα τρομοκρατικών επιθέσεων σε ολόκληρο το Ιράκ, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων και τον τραυματισμό ακόμη περισσότερων»,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ του 1981 σχετικά με την εξάλειψη όλων των μορφών μισαλλοδοξίας και διακρίσεων λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του 1966, του οποίου το Ιράκ αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 122 παράγραφος 5 και 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ιράκ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις και προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας και ότι η πολιτική σκηνή στη χώρα είναι εξαιρετικά κατακερματισμένη και μαστίζεται από τη βία, πράγμα που έχει ιδιαίτερα αρνητική επίδραση στις θεμιτές προσδοκίες του ιρακινού λαού για ειρήνη, ευημερία και πραγματική μετάβαση στη δημοκρατία·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Σύνταγμα του Ιράκ εγγυάται ισότητα ενώπιον του νόμου για όλους τους πολίτες της χώρας και συγκεκριμένα, στο άρθρο 125, τα «διοικητικά, πολιτικά, πολιτιστικά και εκπαιδευτικά δικαιώματα των διαφόρων εθνικοτήτων, όπως των Τουρκομάνων, των Χαλδαίων, των Ασσυρίων και όλων των άλλων εθνικοτήτων», και ότι το άρθρο 31 του Συντάγματος της περιφέρειας του Κουρδιστάν, που ισχύει από το 2009, εγγυάται «εθνική, πολιτιστική και διοικητική αυτονομία στους Τουρκομάνους, τους Άραβες τους Χαλδαίους-Ασσύριους-Σύριους, τους Αρμένιους και στους άλλους πολίτες του Κουρδιστάν στις περιπτώσεις που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού»·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 9 Απριλίου 2012 το ιρακινό κοινοβούλιο ενέκρινε την Ύπατη Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η οποία, μολονότι δεν λειτουργεί ακόμη πλήρως, αποτελεί την πρώτη ανεξάρτητη επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ιστορία της χώρας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στον πολιτικό διάλογο με τις ιρακινούς ομολόγους του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εστιάζει στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράκ, που εξακολουθεί να προκαλεί σοβαρές ανησυχίες, με την κατάσταση των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των μειονοτήτων, να είναι κάθε άλλο παρά ικανοποιητική·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία ΕΕ-Ιράκ, και ειδικότερα η ρήτρα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τονίζει ότι ο πολιτικός διάλογος ΕΕ-Ιράκ πρέπει να επικεντρωθεί στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ιράκ είναι εδώ και πολλά χρόνια η πατρίδα ποικίλων εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων Τουρκομάνων, Χριστιανών, Κούρδων, Σαμπάκ, Μανδαίων, Αρμενίων, Γεζιντί, Μπαχάι, Μαύρων Ιρακινών, Ασσυρίων, Εβραίων, Παλαιστινίων και άλλων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μειονότητες στο Ιράκ έχουν μπει στο στόχαστρο μέτρων αφομοίωσης και υποεκπροσωπούνται στην ιρακινή κυβέρνηση και στα συναφή όργανα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα τελευταία χρόνια, οι αντίστοιχοι πληθυσμοί μειονοτικών ομάδων στο Ιράκ έχουν μειωθεί δραστικά, δεδομένου ότι πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, ενώ άλλοι έχουν αναγκαστεί να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές του Ιράκ·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Τουρκομάνοι εικάζεται ότι αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα στο Ιράκ· λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη διένεξη μεταξύ Τουρκομάνων και Κούρδων για το Κιρκούκ, μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και άλλους φυσικούς πόρους, και το γεγονός ότι οι Τουρκομάνοι υφίστανται επιθέσεις και απαγωγές αφενός από κουρδικές δυνάμεις και αφετέρου από αραβικές εξτρεμιστικές ομάδες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τουρκομάνοι Σουνίτες και οι Σιίτες βρίσκονται επίσης στο στόχαστρο λόγω θρησκευτικών διαφορών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατα υπήρξε κλιμάκωση στη συνεχιζόμενη διαμάχη μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης του Ιράκ και της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν, γεγονός το οποίο επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση της ασφάλειας στην περιοχή και θέτει σε κίνδυνο την ειρηνική συνύπαρξη διαφορετικών εθνοτικών ομάδων, κυρίως Κούρδων, Αράβων και Τουρκομάνων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από τις εδαφικές εντάσεις, το βόρειο Ιράκ είναι επίσης στόχος φαινομενικά θρησκευτικών επιθέσεων, στις οποίες ο σιιτικός πληθυσμός συχνά μπαίνει στο στόχαστρο ομάδων Σουνιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2012, σκοτώθηκαν 39 προσκυνητές κατά τη διάρκεια της σιιτικής γιορτής του Αρμπαέν· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 23 Ιανουαρίου 2013, επίθεση σε σιιτικό τέμενος στο Τουζ Κουρμάτου - πόλη στην επαρχία Νινευή του βόρειου Ιράκ, που είναι διαφιλονικούμενο έδαφος μεταξύ της κυβέρνησης του Ιράκ και της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν, με σημαντικό ποσοστό τουρκμενικού πληθυσμού - στοίχισε τη ζωή 42 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 117·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη σημαντική βελτίωση στην κατάσταση της ασφάλειας, το επίπεδο βίας που αντιμετωπίζει ο ιρακινός πληθυσμός παραμένει απαράδεκτα υψηλό, με καθημερινές αναφορές για βομβιστικές επιθέσεις και πυροβολισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχιζόμενη ένταση και βία έχει ως αποτέλεσμα η πλειοψηφία των Ιρακινών να αισθάνονται αβεβαιότητα για το μέλλον τους και καθιστά αδύνατη την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ένταξη του πληθυσμού του Ιράκ γενικά·

1.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις εντεινόμενες πράξεις βίας κατά του άμαχου πληθυσμού στο Ιράκ, κυρίως μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών, αλλά και για τις επιθέσεις εναντίον ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων όπως θρησκευτικών, εθνοτικών και πολιτισμικών μειονοτήτων, και καλεί τις ιρακινές αρχές να βελτιώσουν την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη και να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία και τη θρησκευτική βία σε ολόκληρη τη χώρα·

2.  καταδικάζει τις επιθέσεις της 23ης Ιανουαρίου 2013 σε τουρκμενική κηδεία δημοσίου υπαλλήλου στο Τουζ Κουμάρτου ο οποίος είχε δολοφονηθεί την προηγουμένη, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 42 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 117, της 3ης Φεβρουαρίου 2013, όπου σε βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας έξω από αστυνομικό τμήμα στο Κιρκούκ σκοτώθηκαν 30 άτομα και τραυματίστηκαν 70, και της 16ης Δεκεμβρίου 2012, όπου δύο τουρκομάνοι καθηγητές απήχθησαν, βασανίστηκαν και κάηκαν ζωντανοί·

3.  καταδικάζει δριμύτατα όλες τις τρομοκρατικές επιθέσεις και εκφράζει τη συμπαράστασή του στις οικογένειες και τους οικείους των νεκρών και των τραυματιών·

4.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το νέο κύμα αστάθειας και θρησκευτικής βίας στο Ιράκ που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις επικείμενες επαρχιακές εκλογές της 20ής Απριλίου 2013, η ακύρωση των οποίων θα υπονόμευε την ευκαιρία για μια πιο δημοκρατική και χωρίς αποκλεισμούς δομή διακυβέρνησης·

5.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά την αναφορά που περιλαμβάνει το Σύνταγμα για τα δικαιώματα των Τουρκομάνων και άλλων μειονοτήτων, οι μειονότητες αυτές συνεχίζουν να υποφέρουν από εθνοτική και θρησκευτική βία και διακρίσεις·

6.  καλεί την κυβέρνηση του Ιράκ και την περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν να καταδικάσουν τις επιθέσεις και να διενεργήσουν πλήρη και ταχεία έρευνα για τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του πρόσφατου, άκρως δολοφονικού βομβαρδισμού του σιιτικού τεμένους στο Τουζ Κουρμάτου, και να προσαγάγουν τους υπαίτιους στη δικαιοσύνη·

7.  καλεί την κυβέρνηση του Ιράκ και την περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν να λάβουν άμεσα μέτρα για την αποκλιμάκωση της εδαφικής διένεξης στην πεδιάδα της Νινευή, να αναγνωρίσουν την πολυπολιτισμική, πολυεθνοτική και πολυθρησκευτική πολυμορφία της επαρχίας και να επιτρέψουν στους πολίτες της να επιλέξουν ελεύθερα την ταυτότητά τους, συμπεριλαμβανομένων της γλώσσας, της θρησκείας και του πολιτισμού τους·

8.  καλεί τις πολιτικές δυνάμεις που εκπροσωπούνται στο ιρακινό Συμβούλιο Αντιπροσώπων να συμμετάσχουν σε ένα γνήσιο, χωρίς αποκλεισμούς εθνικό διάλογο με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικής δημοκρατικής διακυβέρνησης του Ιράκ και τον σεβασμό των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων όλων των ιρακινών πολιτών· καλεί την ιρακινή κυβέρνηση να προβεί σε εθνική απογραφή η οποία έχει αναβληθεί επ' αόριστον, προκειμένου να διαπιστωθεί το μέγεθος του τουρκμενικού πληθυσμού και άλλων μειονοτικών πληθυσμών·

9.  καλεί την ιρακινή κυβέρνηση και όλους τους πολιτικούς ηγέτες να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να παρέχεται ασφάλεια και προστασία σε όλους τους ιρακινούς πολίτες εν γένει, και ειδικότερα στα μέλη ευάλωτων εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων· καλεί την κυβέρνηση να δώσει εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση στην τήρηση του νόμου και της τάξης, σύμφωνα με το κράτος δικαίου και τα διεθνή πρότυπα·

10.  χαιρετίζει, σε αυτό το πλαίσιο, την πρόσφατη έναρξη του προγράμματος αναδιοργάνωσης και αποκατάστασης για τα κέντρα κράτησης και τις φυλακές, υπό την αιγίδα του ιρακινού Υπουργείου Δικαιοσύνης, και ευελπιστεί ότι θα βοηθήσει να σταματήσει η ενδημική χρήση βασανιστηρίων και η εκτεταμένη ατιμωρησία στο Ιράκ, την οποία καταδικάζουν οι οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

11.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το υψηλό ποσοστό εκτελέσεων στο Ιράκ, όπου συχνά επιβάλλονται θανατικές ποινές μετά από άδικες δίκες και με βάση ομολογίες που αποσπώνται υπό την απειλή βίας· απευθύνει επείγουσα έκκληση στην ιρακινή κυβέρνηση να κηρύξει μορατόριουμ για όλες τις εκτελέσεις, με στόχο την κατάργηση της θανατικής ποινής στο εγγύς μέλλον·

12.  τονίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η ανάληψη συντονισμένης δράσης μεταξύ των ιρακινών αρχών και διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων, με στόχο την παροχή βοήθειας στις ευάλωτες ομάδες και τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για να κατοχυρωθεί η ασφάλεια και η αξιοπρέπειά τους, ιδίως μέσω πρωτοβουλιών που προάγουν το διάλογο και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ όλων των θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων στο Ιράκ·

13.  τονίζει πόσο σημαντικό είναι να δίνεται επαρκής προτεραιότητα, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της EUJUST LEX - όπου είναι δυνατόν - στα δικαιώματα των Τουρκομάνων και των μειονοτήτων γενικά και επικροτεί τις επιτυχίες της αποστολής EUJUST LEX και τη δράση της στο Ιράκ·

14.  επιμένει ότι το Συμβούλιο Συνεργασίας, που δημιουργήθηκε από τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του Ιράκ, θα πρέπει να χρησιμεύσει ως δίαυλος για να μεταφερθούν στην ιρακινή πλευρά οι ανησυχίες για την κατάσταση των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων στη χώρα·

15.  καλεί τη διεθνή κοινότητα και την ΕΕ να υποστηρίξουν την ιρακινή κυβέρνηση στη διοργάνωση ειρηνικών, ελεύθερων και δίκαιων περιφερειακών εκλογών τον Απρίλιο 2013·

16.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/´Υπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην κυβέρνηση και στο Συμβούλιο Αντιπροσώπων του Ιράκ, στην περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών.

(1) ΕΕ C 293 E της 2.12.2006, σ. 322. (2) ΕΕ C 99 E της 3.4.2012, σ. 115. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0022.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την υπόθεση του Arafat Jaradat και την κατάσταση των Παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές (2013/2563(RSP))

P7_TA(2013)0102 RC-B7-0154/2013

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του και ειδικότερα εκείνα της 4ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με την κατάσταση των Παλαιστίνιων κρατουμένων(1) και της 5ης Ιουλίου 2012 σχετικά με την πολιτική της ΕΕ για τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ(2),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ύπατης Εκπροσώπου Catherine Ashton σχετικά με την κατάσταση των Παλαιστινίων απεργών πείνας στο Ισραήλ, της 16ης Φεβρουαρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη την τοπική δήλωση της ΕΕ σχετικά με τους Παλαιστινίους κρατουμένους σε απεργία πείνας της 8ης Μαΐου 2012,

–  έχοντας υπόψη την ευρω-μεσογειακή συμφωνία σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Κράτους του Ισραήλ, αφετέρου (Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ), και ιδίως το άρθρο 2 για τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης του 1949 περί προστασίας των πολιτών εν καιρώ πολέμου,

–  έχοντας υπόψη Διεθνές Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών του 1966 για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1979 για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1984 κατά των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1989 για τα Δικαιώματα του Παιδιού,

–  έχοντας υπόψη τα σχετικά ψηφίσματα των HE σχετικά με τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ Ban Ki-moon στις 19 Φεβρουαρίου 2013 με την οποία εκφράζεται η ανησυχία του για την κατάσταση των Παλαιστινίων κρατουμένων σε απεργία πείνας στο Ισραήλ, της Ύπατης Αρμόστριας των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Navi Pillay, της 13ης Φεβρουαρίου 2013, σχετικά με τους Παλαιστίνιους κρατουμένους, και του Ειδικού Εισηγητή των ΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα εδάφη, Richard Falk, της 27ης Φεβρουαρίου 2013, σχετικά με το θάνατο του Παλαιστίνιου κρατούμενου Arafat Jaradat,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της UNICEF σχετικά με τα «Παιδιά υπό στρατιωτική κράτηση στο Ισραήλ. Παρατηρήσεις και συστάσεις» του Φεβρουαρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Φεβρουαρίου 2013, ο Arafat Jaradat συνελήφθη επειδή θεωρήθηκε ύποπτος ότι πετούσε πέτρες σε ισραηλινούς στόχους και ότι πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 2013 στη φυλακή Megiddo· ότι η αιτία του θανάτου του αμφισβητείται· ότι οι ισραηλινές αρχές υποστηρίζουν ότι πέθανε από καρδιακή προσβολή και ότι οι αιμορραγίες και τα σπασμένα πλευρά που βρέθηκαν στη νεκροψία είναι χαρακτηριστικά των προσπαθειών ανάνηψης στις οποίες προέβη το προσωπικό των φυλακών· ότι, με βάση την εν λόγω νεκροψία, οι παλαιστινιακές αρχές επιμένουν ότι πέθανε από βασανιστήρια·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν όλοι οι 4 500 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι συμμετείχαν σε απεργία πείνας, αρνούμενοι να δεχτούν τροφή, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το θάνατο του κ. Jaradat· ότι σημειώθηκαν συγκρούσεις στους δρόμους της Δυτικής Όχθης, τις τελευταίες μέρες, καθώς οι Παλαιστίνιοι καταδίκαζαν τις συνθήκες κράτησης των Παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές·

Γ.  ότι το ζήτημα των Παλαιστινίων φυλακισμένων και κρατουμένων έχει ευρείες πολιτικές, κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιπτώσεις· ότι οι Παλαιστίνιοι πολιτικοί κρατούμενοι και πρώην κρατούμενοι διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην παλαιστινιακή κοινωνία· ότι κρατούνται από το Ισραήλ περισσότεροι από 4 800 Παλαιστίνιοι φυλακισμένοι και κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων πολλές γυναίκες και παιδιά, περισσότεροι από 100 κρατούμενοι πριν από τις συμφωνίες του Όσλο, καθώς και 15 μέλη του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου· ότι 178 από αυτούς κρατούνται στο πλαίσιο διοικητικής κράτησης, συμπεριλαμβανομένων 9 μελών του ΠΝΣ· ότι, σύμφωνα με δήλωση παλαιστινιακών και ισραηλινών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Μάρτιο του 2013, τουλάχιστον 71 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι αναφέρεται ότι έχουν πεθάνει ως άμεσο αποτέλεσμα βασανιστηρίων σε ισραηλινά κέντρα κράτησης από το 1967·

Δ.  εκτιμώντας ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Παλαιστίνιων κρατουμένων από τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα κρατούνται σε φυλακές εντός της Ισραηλινής επικράτειας· ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία εξ αυτών είναι συχνά αδύνατο ή πολύ δύσκολο να ασκηθεί το δικαίωμα επισκέψεων από τις οικογένειές τους·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ισραηλινά στρατιωτικά εντάλματα διοικητικής κράτησης επιτρέπουν την κράτηση χωρίς απαγγελία κατηγορίας ή δίκη, με βάση πειστήρια τα οποία δεν είναι προσπελάσιμα ούτε στους κρατούμενους ούτε στους συνηγόρους τους, και ότι μπορεί να διαρκέσουν έως έξη μήνες και να ανανεώνονται επ' αόριστο· ότι πρόσφατα το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ επέκρινε τα στρατιωτικά δικαστήρια και το Σώμα του Γενικού Στρατιωτικού Εισαγγελέα για τις ενέργειές τους σε σχέση με την παράταση των ενταλμάτων διοικητικής κράτησης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Παλαιστίνιοι πολιτικοί κρατούμενοι έχουν κατ' επανάληψη κατέλθει σε απεργίες πείνας με ταυτόχρονη συμμετοχή εκατοντάδων κρατουμένων· ότι αρκετοί Παλαιστίνιοι κρατούμενοι εξακολουθούν να συμμετέχουν σε παρατεταμένη απεργία πείνας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατούμενες αποτελούν μια ιδιαίτερη ευάλωτη ομάδα Παλαιστινίων κρατουμένων·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 700 Παλαιστίνια παιδιά συλλαμβάνονται από ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας στη Δυτική Όχθη κάθε χρόνο· ότι η έκθεση της UNICEF του Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με πρακτικές που συνδέονται με τα Παλαιστίνια παιδιά που έρχονται σε επαφή με το ισραηλινό σύστημα στρατιωτικής κράτησης, αναφέρει ότι η κακομεταχείριση αυτών των παιδιών φαίνεται να είναι διαδεδομένη και συστηματική·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις μεταξύ των ΕΕ και του Ισραήλ, δυνάμει του άρθρου 2 της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, βασίζονται στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών, τα οποία συνιστούν κεφαλαιώδες στοιχείο της εν λόγω συμφωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Πρόγραμμα Δράσης ΕΕ-Ισραήλ υπογραμμίζει ρητά ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου είναι μεταξύ των αξιών που συμμερίζονται τα δύο μέρη·

1.  εκφράζει τη βαθύτατη ανησυχία του για το θάνατο του Παλαιστίνιου κρατούμενου Arafat Jaradat ενώ βρισκόταν υπό ισραηλινή κράτηση στις 23 Φεβρουαρίου 2013 και απευθύνει τα συλλυπητήριά του στην οικογένειά του·

2.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την αναζωπύρωση των εντάσεων στη Δυτική Όχθη μετά το θάνατο του Arafat Jaradat στην φυλακή Meggido υπό αμφισβητούμενες συνθήκες· καλεί όλα τα μέρη να επιδείξουν άκρα αυτοσυγκράτηση και να απόσχουν από προκλητικές ενέργειες προκειμένου να προληφθεί η περαιτέρω βία και ταυτόχρονα να πραγματοποιηθούν θετικά βήματα για την εξακρίβωση της αλήθειας και την εκτόνωση των υφιστάμενων εντάσεων·

3.  καλεί τις ισραηλινές αρχές να δρομολογήσουν αμέσως ανοικτές, ανεξάρτητες, αμερόληπτες και διαφανείς έρευνες στις συνθήκες θανάτου του κ. Jaradat καθώς και σε όλες τις περιπτώσεις καταγγελιών βασανιστηρίων και άλλης ωμής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας Παλαιστίνιων κρατουμένων·

4.  επαναλαμβάνει τη στήριξή του στις θεμιτές ανησυχίες του Ισραήλ για θέματα ασφαλείας· πιστεύει ωστόσο ότι το κράτος δικαίου πρέπει να γίνεται σεβαστό στο ακέραιο κατά τη μεταχείριση όλων των κρατουμένων, δεδομένου ότι αυτό αποτελεί καίριο θέματα για μια δημοκρατική χώρα· καλεί κατά συνέπεια την ισραηλινή κυβέρνηση να σέβεται τα δικαιώματα των Παλαιστινίων κρατουμένων και να προστατεύει την υγεία και τη ζωή τους·

5.  εκφράζοντας την ανησυχία του για τους Παλαιστίνιους κρατουμένους που τελούν υπό διοικητική κράτηση χωρίς απαγγελία κατηγορίας, τονίζει ότι στους κρατούμενους αυτούς πρέπει να απαγγελθεί κατηγορία και να προσαχθούν σε δίκη με τις δέουσες εγγυήσεις σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ή αλλιώς να απελευθερωθούν αμέσως·

6.  επιμένει για την άμεση εφαρμογή του δικαιώματος των κρατουμένων σε οικογενειακές επισκέψεις και καλεί τις ισραηλινές αρχές να δημιουργήσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την άσκηση αυτού του δικαιώματος·

7.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την κατάσταση και τις συνθήκες υγείας των Παλαιστίνιων κρατουμένων που βρίσκονται σε παρατεταμένη απεργία πείνας· εκφράζει την υποστήριξή του στις προσπάθειες της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού να σώσει τη ζωή των φυλακισμένων και κρατουμένων που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση και ζητεί επιμόνως από το Ισραήλ να παράσχει σε όλους τους απεργούς πείνας απεριόριστη πρόσβαση σε επαρκή ιατρική βοήθεια·

8.  ζητεί για μια ακόμη φορά την άμεση απελευθέρωση όλων των κρατούμενων μελών του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του Marwan Barghouti·

9.  καλεί τις ισραηλινές αρχές να εξασφαλίσουν ότι οι Παλαιστίνιες κρατούμενες και τα παιδιά που κρατούνται στις φυλακές λαμβάνουν επαρκή προστασία και μεταχείριση σύμφωνη με τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος το Ισραήλ·

10.  καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την τύχη των Παλαιστινίων φυλακισμένων και κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών, και να θέτουν το θέμα σε όλα τα επίπεδα πολιτικού διαλόγου με το Ισραήλ· επιμένει ότι το θέμα αυτό πρέπει να συμπεριληφθεί στην επικείμενη έκθεση προόδου ΕΠΓ για το Ισραήλ·

11.  ζητεί εξεταστική αποστολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προκειμένου να εκτιμήσει την τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά τις συνθήκες κράτησης των Παλαιστινίων κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και παιδιών, και τη χρήση της διοικητικής κράτησης·

12.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, στην ισραηλινή κυβέρνηση, την Κνεσέτ, τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, το Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στον Απεσταλμένο της Τετράδας στη Μέση Ανατολή, στον Πρόεδρο της Ευρω-μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, την Ύπατη Αρμόστρια του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού.

(1) ΕΕ C 295 E της 4.12.2009, σ. 47. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0298.